WEEK VAN DE LIEFDE Mini Symposium Migrantenjongeren en seksualiteit

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "WEEK VAN DE LIEFDE Mini Symposium Migrantenjongeren en seksualiteit"

Transcriptie

1 WEEK VAN DE LIEFDE Mini Symposium Migrantenjongeren en seksualiteit Organisatie: GGD Den Haag Presentatie: Bram Tuk PHAROS Week v.d. Liefde Bram Tuk

2 Doel Kennis Motivatie Reflectie Een vrolijke middag Nodig om cultuur sensitief werken Week v.d.liefde Bram Tuk

3 Programma Quiz Feiten, cijfers en internet mogelijkheden Cultureel sensitief voorlichten en hulpverlenen. Video fragment Sunny Bergmans Migranten en homoseksualiteit. Ervaringen in en met de hulpverlening en de preventie Discussie Week v.d. Liefde Bram Tuk

4 Waarom specifiek aandacht migrantenjeugd? Omdat preventie en zorg iedereen moeten bereiken en dat soms bij migrantenjeugd moeilijker is/lijkt Omdat er voor wat betreft de seksuele gezondheid uitdagingen zijn Niemand wil stigmatisering Voorlichting/hulpverlening cultuursensitief maken Soms op maat Week v.d. Liefde Bram Tuk

5 Waar of niet waar? (Resultaten Seks voor je 25 e 2012)

6 Waar of niet waar? De gemiddelde leeftijd van de eerste geslachtsgemeenschap is 15 jaar. De gemiddelde leeftijd is 17,1 (Meer dan de helft van de jongeren heeft dan geslachtsgemeenschap gehad) Week v.d. liefde Bram Tuk

7 Waar of niet waar? 11 % van alle meisjes is wel eens gedwongen tot een seksuele handeling 17% van alle meisjes is wel eens gedwongen tot een seksuele handeling. 4% van de jongens Week v.d. liefde Bram Tuk

8 Waar of niet waar? Een op de drie allochtone meisjes slikte het afgelopen jaar een morning afterpil Een op de drie allochtone meisjes slikte het afgelopen jaar een morning afterpil Week v.d. liefde Bram Tuk

9 Waar of niet waar? Jongeren waarderen seksuele voorlichting op school (90% kreeg daar enige vorm van voorlichting) met een 7.9 Jongeren waarderen seksuele voorlichting op school met een met een 6.6 Week v.d. liefde Bram Tuk

10 Waar of niet waar? Ongeveer 7% van de jongens en 4% van de meisjes zegt homoseksueel te zijn Ongeveer 3.1 % van de jongens en 2,4% van de meisjes zegt homoseksueel te zijn Week v.d. liefde Bram Tuk

11 Welke voorlichtings-website is het meest populair? Week v.d.liefde Bram Tuk

12 Week v.d. liefde Bram Tuk

13 is de meest bezochte voorlichtingswebsite (maar niet de beste) Week v.d.liefde Bram Tuk

14 Nederlandse seksuele gezondheid is exportproduct Nederland kent een zeer laag abortuscijfer Laag aantal tienerzwangerschappen Veilige abortus Hoog en goed toegankelijk anticonceptiegebruik. Zorg voor mensen met hiv is adequaat geregeld (maar nog niet voor iedereen) Acceptatie homoseksualiteit groot Week v.d. Liefde Bram Tuk

15 Week v.d.liefde Bram Tuk

16 Knelpunten seksualiteit bij jonge migranten Sterk gelovige meiden, vooral Marokkaanse en Turkse meisjes, maar vermoedelijk ook Irakese, Afghaanse meisjes, hebben meer seksuele schaamte en schuldgevoelens dan minder gelovige meisjes Veel Antilliaanse en Surinaamse tienermoeders Jongeren die nog heel kort in Nederland zijn weten te weinig van seksualiteit en lopen risico s. Zij hebben onvoldoende kennis en vaardigheden om zelfstandig en weerbaar te zijn Antilliaanse (5%) en Surinaamse, (3%) meiden worden veel vaker positief getest op een soa dan Nederlandse meiden ( 1%) literatuur: - De Graaf, H. Graaf, H, de, Meijer, S., Poelman, J., & Vanwesenbeeck, I. (2005). Seks onder je 25ste; Seksuele gezondheid van jongeren in Nederland anno Delft: Eburon - Engelhard, D., De Graaf. H., Poelman, J., Tuk, B. (2007). 'Het is vies als twee jongens met elkaar vrijen: seksuele gezondheid van jonge allochtonen'. in: Engelhard, D. (samenstelling), Met kennis van feiten. Pharos, Utrecht Week v.d. Liefde Bram Tuk

17 Abortussen in 208 per 1000 vrouwen jaar Week v.d. Liefde Bram Tuk

18 Taboe s Praten over seksualiteit soms taboe Praten over seksueel geweld groot taboe bij jongens en meisjes Openheid begint te komen. Over incest wordt in Marokkaanse gemeenschap openlijker gesproken Homoseksualiteit vaak taboe. Er zijn organisaties voor homoseksuele migrantenjongeren, maar lang niet iedereen wil (kan?) uit de kast Week v.d. Liefde Bram Tuk

19 Seksuele Gezondheid; Wat leren kinderen en jongeren waar? Ouders, broertjes, zusjes, neefjes, nichtjes, tante, enz. School Vrienden, vriendinnen De straat, de omgeving Media Week v.d. Liefde Bram Tuk

20 Belang van een warm gezinsklimaat - beginnen later - minder dwang - beter beschermd Week v.d. Liefde Bram Tuk

21 Migrantenouders in Den Haag Veel etniciteiten, culturen religies met steeds een verschillende relatie met Nederland Eerste, tweede generatie, laag, hoog opgeleid, godsdienstig? In veel migrantengezinnen geen vanzelfsprekendheid seksuele vorming. Taboe en schaamte. Tweede generatie: Ouders voelen noodzaak, nemen ook actievere rol, maar zijn onzeker, ervaren culturele, soms religieuze barrières. Week v.d. Liefde Bram Tuk

22 Handleiding voor cursus over seksuele opvoeding Week v.d. Liefde Bram Tuk

23 Ondersteuning ouders Informatie op internet: je_kind_over_seksuali_565.html Week v.d. Liefde Bram Tuk

24 In gesprek gaan binnen het werk over seksualiteit? Karakter Eigen ervaringen met seksualiteit, met name de negatieve? Positieve en negatieve eigen ervaringen seksuele voorlichting? Positieve en negatieve ervaringen in het geven van seksuele voorlichting? Opleiding/cursus in Den Haag Week v.d. Liefde Bram Tuk

25 School Belangrijke bron voor migrantenjeugd Boodschap thuis en op school soms conflicterend Niet alle leerkrachten/docenten mogen of durven seksueel voor te lichten Kinderen die kort in Nederland zijn hebben kennis hard nodig, maar krijgen het niet altijd Ouders minder negatief dan vaak verondersteld Week v.d. Liefde Bram Tuk

26 Interculturele sensitiviteit Nieuwsgierig, op zoek naar overeenkomsten Bewust van eigen referentiekader Week v.d. Liefde Bram Tuk

27

28 Week v.d.liefde Bram Tuk

29 Week v.d.liefde Bram Tuk

30

31 Seksuele voorlichting in eenvoudige taal voor nieuwkomers (GGD kennisnet) Google wijzer in de liefde Wijzer in de Liefde Draaiboek voor het geven van seksuele voorlichting en seksuele vorming aan jeugdige asielzoekers en nieuwkomers Week v.d. Liefde Bram Tuk

32 Sunny Bergman Sunny side of seks compilatie deel 1 Uganda Vrouwelijke seksualiteit open en plezierig Cultuur speelt rol, maar ligt niet vast Leren nadenken over vanzelfsprekendheden Dialoog is geen ouderwets woord Week v.d.liefde Bram Tuk

33 Deel 2 Migranten en homoseksualiteit Ervaringen in en met de hulpverlening en de preventie Interview maatschappelijk werker COC en cliënt Week v.d.liefde Bram Tuk

34 Voorbeelden vervolging homoseksuelen (Wikipedia) In Den Haag waren in processen tegen homo s. De meeste sodomieten werden bij verstek veroordeeld tot levenslange verbanning. Veertien werden geëxecuteerd en één pleegde zelfmoord tijdens zijn vlucht.

35 Seks onder je 25 e over homoseksualiteit Homojongens ondanks hoge mate van homo-negativiteit eerder uit de kast Homo-acceptatie gering Homonegativiteit is hoog onder jongeren, vooral in bepaalde groepen.

36 Homo negativisme jongens Eergevoelig & krijgshaftig gedrag Invloed straat cultuur Religie versterkt homo negativiteit (niet alleen Islam) Jongste leeftijd meest negatief Homo seksualiteit, symboliseert westerse perversiteit ACB kenniscentrum Mark Bouman (over Marokkaanse jongens) Week v.d. Liefde Bram Tuk

37 Discussie Wat sprak u het meest aan? Wat kan u doen om seksuele voorlichting te verbeteren voor de kinderen/jongeren waar u mee te maken heeft? Week v.d.liefde Bram Tuk

Seksuele gezondheid Uitdagingen voor migranten organisaties

Seksuele gezondheid Uitdagingen voor migranten organisaties Seksuele gezondheid Uitdagingen voor migranten organisaties Bijeenkomst bevordering seksuele gezondheid Noord Nederland en de rol van de zelforganisaties Drachten 15-3-2010 Bram Tuk Pharos, kennis en adviescentrum

Nadere informatie

Programma workshop seksuele opvoeding: Daar praat je toch niet over met je kinderen?

Programma workshop seksuele opvoeding: Daar praat je toch niet over met je kinderen? Programma workshop seksuele opvoeding: Daar praat je toch niet over met je kinderen? Korte kennismaking Wat dragen ouders bij? Presentatie Stelling Presentatie Opdracht Voorbeeld opzet cursus en afsluiting

Nadere informatie

Zie De Graaf e.a. 2005 voor een uitgebreide onderzoeksverantwoording van het onderzoek Seks onder je 25ste.

Zie De Graaf e.a. 2005 voor een uitgebreide onderzoeksverantwoording van het onderzoek Seks onder je 25ste. 6 Het is vies als twee jongens met elkaar vrijen Seksuele gezondheid van jonge allochtonen David Engelhard, Hanneke de Graaf, Jos Poelman, Bram Tuk Onderzoeksverantwoording De gemeten aspecten van de seksuele

Nadere informatie

MIGRANTENJONGEREN EN SENSE. Startdocument. Bram Tuk

MIGRANTENJONGEREN EN SENSE. Startdocument. Bram Tuk MIGRANTENJONGEREN EN SENSE Startdocument Bram Tuk 11 november 2009 Colofon november 2009, Pharos Kennis- en adviescentrum Vluchtelingen, Nieuwkomers en Gezondheid en Sense. Niets uit deze uitgave mag worden

Nadere informatie

Richtlijn JGZ-richtlijn Seksuele ontwikkeling

Richtlijn JGZ-richtlijn Seksuele ontwikkeling Richtlijn JGZ-richtlijn Seksuele ontwikkeling 5. Determinanten van seksuele gezondheid-aanbevelingen Om kinderen en jongeren te kunnen ondersteunen in hun seksuele ontwikkeling is het van belang om de

Nadere informatie

Werkinstructie benaderen intermediairs Sense

Werkinstructie benaderen intermediairs Sense Werkinstructie benaderen intermediairs Sense BIJLAGE 7 Voorbeeld van de opzet van de presentatie in PowerPoint BIJLAGE 7 VOORBEELD VAN DE OPZET VAN DE PRESENTATIE IN POWERPOINT] 1 WERKINSTRUCTIE BENADEREN

Nadere informatie

Community / Etnische websites

Community / Etnische websites Community / Etnische websites Jos Poelman, Programma Jongeren Soa Aids Nederland Nationaal Congres Soa* Hiv* Seks* 1 dec. 2014 Community / Etnische websites Voorbeelden: Maroc.nl, Hababam.nl, Kitatin.com,

Nadere informatie

Welke (Zuid) Limburgse cijfers zijn bekend?

Welke (Zuid) Limburgse cijfers zijn bekend? Welke (Zuid) Limburgse cijfers zijn bekend? Mieke Steenbakkers Unithoofd Centrum Seksuele Gezondheid Limburg GGD Zuid Limburg 21 juni 2018 refereeravond AW Voorkomen van ongewenste (tiener)zwangerschappen

Nadere informatie

Belangrijkste conclusies Seks onder je 25 ste 2012

Belangrijkste conclusies Seks onder je 25 ste 2012 Belangrijkste conclusies Seks onder je 25 ste 2012 Januari 2012 SAMENVATTING Seks onder je 25 ste 2012 is een grootschalig representatief onderzoek naar de seksuele gezondheid van jongeren in Nederland.

Nadere informatie

DE SEKSUELE LEVENSLOOP

DE SEKSUELE LEVENSLOOP DE SEKSEE EVENSOOP Aart Beekman Polikliniek Psychosomatische gynaecologie en Seksuologie Keuzevak seksuologie 2008-2009 Psycho-seksuele anamnese Invloed van de persoonlijke geschiedenis op seksuele betekenisgeving

Nadere informatie

Belangrijkste conclusies Seks onder je 25e 2017

Belangrijkste conclusies Seks onder je 25e 2017 Belangrijkste conclusies Seks onder je 25e 2017 Representatief onderzoek Seks onder je 25e is uitgevoerd door Rutgers en Soa Aids Nederland in samenwerking met GGD en. Het CBS heeft de steekproef samengesteld

Nadere informatie

FEITEN EN CIJFERS OVER DE SEKSUELE GEZONDHEID VAN JONGEREN IN DE REGIO S LIMBURG-NOORD EN ZUID-LIMBURG

FEITEN EN CIJFERS OVER DE SEKSUELE GEZONDHEID VAN JONGEREN IN DE REGIO S LIMBURG-NOORD EN ZUID-LIMBURG FEITEN EN CIJFERS OVER DE SEKSUELE GEZONDHEID VAN JONGEREN IN DE REGIO S LIMBURG-NOORD EN ZUID-LIMBURG Referentie De Graaf, H., Van den Borne, M., Nikkelen, S., Twisk, D., & Meijer, S. (2017). Seks onder

Nadere informatie

3 Competenties en indicatoren...11

3 Competenties en indicatoren...11 Inhoudsopgave 1 Achtergronden... 5 1.1 Seksuele gezondheid jongeren nog niet altijd optimaal...5 1.2 Belangrijke rol voortgezet onderwijs...6 1.3 Aandacht voor het thema in de kennisbases...7 1.4 Leervraag

Nadere informatie

jongens meisjes 18 jaar of ouder

jongens meisjes 18 jaar of ouder 2. Seksuele risico s en beschermingsgedrag In dit hoofdstuk wordt een aspect van het thema seksualiteit uitgewerkt, namelijk seksuele risico s en beschermingsgedrag. De informatie is onder andere gebaseerd

Nadere informatie

Feiten en cijfers Fryslân

Feiten en cijfers Fryslân Feiten en cijfers Fryslân 2017 De eerste keer Leeftijd waarop de helft van de jongeren geslachtsgemeenschap heeft gehad 17,8 18,1 17,2 17,3 Fryslân Landelijk Fryslân Landelijk Friese jongeren lijken iets

Nadere informatie

Belangrijkste conclusies Seks onder je 25e 2017

Belangrijkste conclusies Seks onder je 25e 2017 Belangrijkste conclusies Seks onder je 25e 2017 Representatief onderzoek Seks onder je 25e is uitgevoerd door Rutgers en Soa Aids Nederland in samenwerking met GGD en. Het CBS heeft de steekproef samengesteld

Nadere informatie

pagina Colofon 3 Voorwoord 5 Overzicht bijeenkomsten 7 Aandachtspunten bij de bijeenkomsten en checklist 9

pagina Colofon 3 Voorwoord 5 Overzicht bijeenkomsten 7 Aandachtspunten bij de bijeenkomsten en checklist 9 Inhoudsopgave pagina Colofon 3 Voorwoord 5 Overzicht bijeenkomsten 7 Aandachtspunten bij de bijeenkomsten en checklist 9 Bijeenkomst 1: Seksuele ontwikkeling 13 t/m 62 Bijeenkomst 2: Vriendschap, relaties

Nadere informatie

PRODUCTENGIDS. Seksuele gezondheid

PRODUCTENGIDS. Seksuele gezondheid PRODUCTENGIDS Seksuele gezondheid SEKSUELE GEZONDHEID BELANGRIJK? JAZEKER! Een aantal feiten* op een rij: Seksueel actieve jongeren communiceren onvoldoende over gebruik van condooms. Een kleine groep

Nadere informatie

Zuid-Limburgse jongeren seksueel ongezond. Seks onder je 25e Een factsheet van de GGD Zuid Limburg

Zuid-Limburgse jongeren seksueel ongezond. Seks onder je 25e Een factsheet van de GGD Zuid Limburg se jongeren seksueel ongezond Seks onder je 25e Een factsheet van de GGD Zuid Limburg se jongeren seksueel ongezond Seksueel gedrag van jongeren Seks onder je 25e: een factsheet van de GGD Zuid Limburg

Nadere informatie

Workshop Cultureel sensitief werken met het Vlaggensysteem

Workshop Cultureel sensitief werken met het Vlaggensysteem Slotcongres Vlaggensysteem RJ Workshop Cultureel sensitief werken met het Vlaggensysteem 6 april 2017 Aanleiding Buiten de lijnen Buiten de Lijnen: Verdieping, onderbouwing en aanvulling van het Vlaggensysteem

Nadere informatie

KRASLOTEN, JONGERENBOEKJE SEKS&ZO, HANDLEIDING EN TRAINING

KRASLOTEN, JONGERENBOEKJE SEKS&ZO, HANDLEIDING EN TRAINING KRASLOTEN, JONGERENBOEKJE SEKS&ZO, HANDLEIDING EN TRAINING Compleet voorlichtingspakket Het voorlichtingspakket Veilig vrijen & seks bestaat uit: 1. Krasloten 2. Jongerenboekje SEKS&ZO 3. Handleiding met

Nadere informatie

Achtergronden en aanpak jeugdige zedendelinquenten

Achtergronden en aanpak jeugdige zedendelinquenten Achtergronden en aanpak jeugdige zedendelinquenten specifiek belicht: de aanpak in het kader van een leerstraf Rutgers Nisso Groep Marianne Jonker unitmanager afdeling jeugd- en zedenprojecten Odette Arts

Nadere informatie

Mathieu Heemelaar Onderwijssymposium Rotterdam Verkeert 31 maart 2010

Mathieu Heemelaar Onderwijssymposium Rotterdam Verkeert 31 maart 2010 Mathieu Heemelaar Onderwijssymposium Rotterdam Verkeert 31 maart 2010 1. Sociale acceptatie: cijfers en analyse 2. Politiek en beleid 3. Onderzoek psychosociale effecten 1. Effecten homonegativiteit bij

Nadere informatie

2010D02442. Lijst van vragen totaal

2010D02442. Lijst van vragen totaal 2010D02442 Lijst van vragen totaal 1 In hoeverre heeft de staatssecretaris jongerenorganisaties betrokken bij de totstandkoming en uitvoering van haar beleid? 2 Welke verband ligt er tussen de brief over

Nadere informatie

Wijzer in de Liefde. Draaiboek voor het geven van seksuele voorlichting aan en seksuele vorming van jeugdige asielzoekers en nieuwkomers

Wijzer in de Liefde. Draaiboek voor het geven van seksuele voorlichting aan en seksuele vorming van jeugdige asielzoekers en nieuwkomers Bijlage 1 Wijzer in de Liefde Draaiboek voor het geven van seksuele voorlichting aan en seksuele vorming van jeugdige asielzoekers en nieuwkomers aanvullende voorlichtingsactiviteiten GVO-themamarkt Een

Nadere informatie

Whitepaper Anticonceptie

Whitepaper Anticonceptie Whitepaper Anticonceptie Colofon Vragen of opmerkingen over dit whitepaper? Neem contact op met de afdeling Communicatie van Rutgers via info@rutgers.nl. Rutgers, september 2016 2 Whitepaper Anticonceptie

Nadere informatie

Jaarcijfers 2012. Regionaal Centrum voor Seksuele Gezondheid zuidelijk Zuid-Holland. GGD Hollands Midden GGD Rotterdam-Rijnmond GGD Zuid-Holland-Zuid

Jaarcijfers 2012. Regionaal Centrum voor Seksuele Gezondheid zuidelijk Zuid-Holland. GGD Hollands Midden GGD Rotterdam-Rijnmond GGD Zuid-Holland-Zuid Regionaal Centrum voor Seksuele Gezondheid zuidelijk Zuid-Holland GGD Hollands Midden GGD Rotterdam-Rijnmond GGD Zuid-Holland-Zuid Juni 2013 Samenstelling: Hannelore Götz, arts Maatschappij en Gezondheid

Nadere informatie

Seksuele gezondheid van holebi s

Seksuele gezondheid van holebi s Factsheet 2007-1 Seksuele gezondheid van holebi s Seksuele gezondheid in Nederland De Rutgers Nisso Groep heeft in 2006 een grootschalige bevolkingsstudie uitgevoerd naar seksuele gezondheid in Nederland

Nadere informatie

Inhoudelijke verdieping tienerzwangerschappen in Den Haag

Inhoudelijke verdieping tienerzwangerschappen in Den Haag Inhoudelijke verdieping tienerzwangerschappen in Den Haag Februari 2017 Inleiding Het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft in februari bekend gemaakt hoeveel tienermoeders er per gemeente zijn in 2016

Nadere informatie

DE SEKSUELE GEZONDHEID VAN JONGEREN IN HET WERKGEBIED VAN GGD ROTTERDAM-RIJNMOND

DE SEKSUELE GEZONDHEID VAN JONGEREN IN HET WERKGEBIED VAN GGD ROTTERDAM-RIJNMOND DE SEKSUELE GEZONDHEID VAN JONGEREN IN HET WERKGEBIED VAN GGD ROTTERDAM-RIJNMOND METHODEN In 2016 2017 hebben zo n 20.500 jongeren van 12 tot en met 24 jaar in Nederland een online vragenlijst ingevuld

Nadere informatie

Een Dwarse blik op Seksuele Vorming

Een Dwarse blik op Seksuele Vorming Een Dwarse blik op Seksuele Vorming 18 maart 2013 wrasdwarsdwrasdws hhhhhhhhhhhhhhhhh Geacht parlementslid, Voor u ligt het visiestuk van DWARS, GroenLinks jongeren over seksuele vorming in Nederland.

Nadere informatie

Tienerzwangerschappen, abortus en tienermoeders in Nederland

Tienerzwangerschappen, abortus en tienermoeders in Nederland Factsheet 2009 Tienerzwangerschappen, abortus en tienermoeders in Nederland Feiten en cijfers In 2007 werden ongeveer 7.000 meiden van 15 tot en met 19 jaar zwanger 1. Daarvan kozen de meesten, bijna 4.400

Nadere informatie

Interculturele jeugd en opvoedhulp

Interculturele jeugd en opvoedhulp Interculturele jeugd en opvoedhulp Op zoek naar vertrouwen en doeltreffendheid Presentatie TriviumLindenhof 9/2012 1 Ary Scheffer. Mignon verlangend naar haar vaderland 1836 2 Cijfertjes Bij TriviumLindenhof

Nadere informatie

VERSCHILLEN IN DE SEKSUELE GEZONDHEID VAN ZUID-LIMBURGSE JONGEREN TUSSEN 2012 EN 2017

VERSCHILLEN IN DE SEKSUELE GEZONDHEID VAN ZUID-LIMBURGSE JONGEREN TUSSEN 2012 EN 2017 VERSCHILLEN IN DE SEKSUELE GEZONDHEID VAN ZUID-LIMBURGSE JONGEREN TUSSEN 2012 EN 2017 Referenties Op den Camp, K., Pieters, B., Van Liere, G., & Maessen, C. (2018). Feiten en cijfers over de seksuele gezondheid

Nadere informatie

SEKSUELE VORMING ALS WAPEN TEGEN SEKSUEEL MISBRUIK ONDER ALLOCHTONEN

SEKSUELE VORMING ALS WAPEN TEGEN SEKSUEEL MISBRUIK ONDER ALLOCHTONEN SEKSUELE VORMING ALS WAPEN TEGEN SEKSUEEL MISBRUIK ONDER ALLOCHTONEN Deel 1 Rénie van der Putten ACB Kenniscentrum, 2010 Allochtone kinderen en jongeren lopen een grotere kans slachtoffer te worden van

Nadere informatie

Allemaal (een beetje) anders Jongeren, seksualiteit en culturele diversiteit

Allemaal (een beetje) anders Jongeren, seksualiteit en culturele diversiteit Permanente Vorming Actuele Filosofie 2007-2008 Seksualiteit, Globalisering en Ethiek Allemaal (een beetje) anders Jongeren, seksualiteit en culturele diversiteit Telidja Klaï Sensoa & Vrije Universiteit

Nadere informatie

Seksuele en relationele vorming aan jongeren in religieus en cultureel diverse groepen

Seksuele en relationele vorming aan jongeren in religieus en cultureel diverse groepen Seksuele en relationele vorming aan jongeren in religieus en cultureel diverse groepen Seksuele en relationele vorming aan jongeren in religieus en cultureel diverse groepen 1 Rutgers WPF is een gerenommeerd

Nadere informatie

Werkblad Seksuele Diversiteit. KaartjesspeL voorkant

Werkblad Seksuele Diversiteit. KaartjesspeL voorkant KaartjesspeL voorkant Kaartjesspel achterkant Wat betekent LHBT? Ben je in de war als je bi bent? Hoe word je homo? Wat is coming out? Op welke leeftijd ontdek je dat je homo of lesbisch bent? Op welke

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Vandaag gaan we het hebben over homoseksualiteit en biseksualiteit. Homoseksualiteit heeft te maken met mensen die zich seksueel aangetrokken voelen tot iemand

Nadere informatie

Meningen en opvattingen van Haagse MBO-leerlingen over veilig vrijen

Meningen en opvattingen van Haagse MBO-leerlingen over veilig vrijen 30 epidemiologisch bulletin, 2008, jaargang 43, nummer 2/3 Meningen en opvattingen van Haagse MBO-leerlingen over veilig vrijen P.J.M. Uitewaal Uit een landelijk onderzoek naar de seksuele gezondheid onder

Nadere informatie

Seksuele vorming en seksuele ontwikkeling van kinderen. Marianne Cense (Rutgers WPF) & Jos Poelman (Soa Aids Nederland)

Seksuele vorming en seksuele ontwikkeling van kinderen. Marianne Cense (Rutgers WPF) & Jos Poelman (Soa Aids Nederland) Seksuele vorming en seksuele ontwikkeling van kinderen Marianne Cense (Rutgers WPF) & Jos Poelman (Soa Aids Nederland) Programma 1. Seksuele ontwikkeling van kinderen en jongeren 2. Criteria om normaal

Nadere informatie

Seksueel grensoverschrijdend gedrag: wat is normaal?

Seksueel grensoverschrijdend gedrag: wat is normaal? Seksueel grensoverschrijdend gedrag: wat is normaal? Congres Seks over de grens 26 januari 2009 Lou Repetur en Kristin Janssens (MOVISIE) Inhoud 1. Wat is seksueel grensoverschrijdend gedrag? Opvattingen

Nadere informatie

Toelichting... 3 Cijfers... 3 Meisjes... 3 Vrouwen... 3 Kenmerken... 4 Meisjes... 4 Vrouwen... 4 Keuzes... 5 Zelf opvoeden... 5 Afstand ter adoptie

Toelichting... 3 Cijfers... 3 Meisjes... 3 Vrouwen... 3 Kenmerken... 4 Meisjes... 4 Vrouwen... 4 Keuzes... 5 Zelf opvoeden... 5 Afstand ter adoptie Toelichting... 3 Cijfers... 3 Meisjes... 3 Vrouwen... 3 Kenmerken... 4 Meisjes... 4 Vrouwen... 4 Keuzes... 5 Zelf opvoeden... 5 Afstand ter adoptie en pleegzorg... 5 Abortus... 5 Hulp... 6 Referenties...

Nadere informatie

Seksuele gezondheid in Nederland 2017

Seksuele gezondheid in Nederland 2017 Seksuele gezondheid in Nederland 2017 Samenvatting Seksuele gezondheid in Nederland 2017 is een grootschalig representatief onderzoek naar de seksuele gezondheid van volwassenen van 18 tot 80 jaar in Nederland.

Nadere informatie

Kijken door een roze bril Gewoon homo zijn?

Kijken door een roze bril Gewoon homo zijn? Juul van Hoof Senior adviseur participatie en inclusie MOVISIE Symposium Roze Ouderenzorg Utrecht, 27 juni 2013 Kijken door een roze bril Gewoon homo zijn? 7/17/2013 Inhoud 1. Wat betekent LHBT? 2. Ontdekking

Nadere informatie

De eerste keer. Leeftijd waarop de helft van de jongeren geslachtsgemeenschap heeft gehad 18,3 18,1 17,2 17,3

De eerste keer. Leeftijd waarop de helft van de jongeren geslachtsgemeenschap heeft gehad 18,3 18,1 17,2 17,3 Feiten en cijfers Veenkoloniën (Groningen/Drenthe) 2017 De eerste keer Leeftijd waarop de helft van de jongeren geslachtsgemeenschap heeft gehad 18,3 18,1 17,2 17,3 Veenkoloniën Landelijk Veenkoloniën

Nadere informatie

Seksuele ontwikkeling bij jongeren: risicovol of plezierig?

Seksuele ontwikkeling bij jongeren: risicovol of plezierig? Seksuele ontwikkeling bij jongeren: risicovol of plezierig? Katrien Symons, Vakgroep Sociologie, UGent Sexpertlezing 1 juni 2011 Seks en jongeren: een hot topic Jongeren Seks is leuk Beleid Seks is leuk,

Nadere informatie

Handreiking Seksualiteit

Handreiking Seksualiteit Handreiking Seksualiteit Mannelijke seksualiteit speelt een centrale rol in belangrijke maatschappelijke vraagstukken rondom seksualisering, pornoficatie, en grensoverschrijdend gedrag. Emancipatiebeleid

Nadere informatie

Seksuele normen, waarden en praktijken bij jongeren uit etnische minderheden

Seksuele normen, waarden en praktijken bij jongeren uit etnische minderheden Seksuele normen, waarden en praktijken bij jongeren uit etnische minderheden Sophie Withaeckx & Shaireen Aftab RHEA Onderzoekscentrum Gender & Diversiteit (VUB) Ella vzw Kenniscentrum Gender & Etniciteit

Nadere informatie

Religieuze toewijzing, autochtone Nederlanders, 2015 (in procenten)

Religieuze toewijzing, autochtone Nederlanders, 2015 (in procenten) Tabel B2.1 Religieuze toewijzing, autochtone Nederlanders, 2015 (in procenten) autochtoon moslim 0,2 niet-gelovig 64,0 rooms-katholiek 16,9 protestants 18,0 ander geloof 0,9 Tabel B2.2 Aandeel dat zichzelf

Nadere informatie

Seks onder je 25 In GGD-regio Hart voor Brabant

Seks onder je 25 In GGD-regio Hart voor Brabant Seks onder je 25 In GGD-regio Hart voor Brabant e Rapport 2017 De negen kernboodschappen voor GGD-regio Hart voor Brabant 1. Met 17,2 jaar heeft de helft van de jongeren geslachtsgemeenschap gehad. Het

Nadere informatie

Jeugdige daders van zedendelicten Inzichten uit de Respect Limits-trainingen

Jeugdige daders van zedendelicten Inzichten uit de Respect Limits-trainingen Jeugdige daders van zedendelicten Respect Limits Gedragstraining; 10-20 wekelijkse individuele trainingsbijeenkomsten van 1,5 uur Gedragsverandering: Beïnvloeding denkfouten en opvattingen Verbeteren vaardigheidstekorten

Nadere informatie

Regionale VTV 2011. Seksueel gedrag. Regionale Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2011 Hart voor Brabant Deelrapport Seksueel gedrag

Regionale VTV 2011. Seksueel gedrag. Regionale Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2011 Hart voor Brabant Deelrapport Seksueel gedrag Regionale VTV 2011 Seksueel gedrag Regionale Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2011 Hart voor Brabant Deelrapport Seksueel gedrag Auteurs: Drs. I. Van Veggel, GGD Hart voor Brabant Ir. R. Snel-Bareman,

Nadere informatie

Thema s voor diversiteitsbeleid. In de maatschappelijke opvang voor dak- en thuislozen

Thema s voor diversiteitsbeleid. In de maatschappelijke opvang voor dak- en thuislozen Thema s voor diversiteitsbeleid In de maatschappelijke opvang voor dak- en thuislozen MOVISIE Kennis en advies voor maatschappelijke ontwikkeling MOVISIE verzamelt, ontwikkelt en verspreidt kennis en adviseert

Nadere informatie

SEKS ONDER JE 25 e DEFINITIEVE RESULTATEN

SEKS ONDER JE 25 e DEFINITIEVE RESULTATEN SEKS ONDER JE 25 e DEFINITIEVE RESULTATEN SEKS ONDER JE 25 e DEFINITIEVE RESULTATEN www.seksonderje25e.nl Utrecht, 8 september 2005 Auteurs: Hanneke de Graaf, Suzanne Meijer, Jos Poelman, Ine Vanwesenbeeck

Nadere informatie

BIJLAGEN. Dichter bij elkaar? De sociaal-culturele positie van niet-westerse migranten in Nederland. Willem Huijnk Jaco Dagevos

BIJLAGEN. Dichter bij elkaar? De sociaal-culturele positie van niet-westerse migranten in Nederland. Willem Huijnk Jaco Dagevos Dichter bij elkaar? De sociaal-culturele positie van niet-westerse migranten in Nederland Willem Huijnk Jaco Dagevos BIJLAGEN Bijlagen hoofdstuk 2... 2 Bijlagen hoofdstuk 3... 3 Bijlagen hoofdstuk 4...

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG De voorzitter van de Tweede Kamer der StatenGeneraal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Ons kenmerk Inlichtingen bij Doorkiesnummer Den Haag Onderwerp Bijlage(n) Uw brief Seksuele gezondheid Een goede seksuele

Nadere informatie

Islamitische lesbische meiden uit de kast, in de drup? Out is not the only way!

Islamitische lesbische meiden uit de kast, in de drup? Out is not the only way! Islamitische lesbische meiden uit de kast, in de drup? Out is not the only way! Thuis weet niemand het. Op de opleiding wel. Daar heb ik een aantal vriendinnen die mij steunen en er is ook een docent die

Nadere informatie

Wat weten we uit onderzoek over anticonceptiegebruik, onbedoelde zwangerschap en abortus? Ineke van der Vlugt, programma manager

Wat weten we uit onderzoek over anticonceptiegebruik, onbedoelde zwangerschap en abortus? Ineke van der Vlugt, programma manager Wat weten we uit onderzoek over anticonceptiegebruik, onbedoelde zwangerschap en abortus? Ineke van der Vlugt, programma manager 1 21 juni 2018 academische werkplaats, voorkomen van ongewenste (tiener-)zwangerschappen

Nadere informatie

Seksuele en relationele vorming aan jongeren in religieus en cultureel diverse groepen

Seksuele en relationele vorming aan jongeren in religieus en cultureel diverse groepen Seksuele en relationele vorming aan jongeren in religieus en cultureel diverse groepen Seksuele en relationele vorming aan jongeren in religieus en cultureel diverse groepen 1 Rutgers WPF is een gerenommeerd

Nadere informatie

Wijzer in de Liefde LES 1

Wijzer in de Liefde LES 1 Wijzer in de Liefde Draaiboek voor het geven van seksuele voorlichting aan en seksuele vorming van jeugdige asielzoekers en nieuwkomers LES 1 - Kennismaken met seksualiteit - Lesopzet Inleiding Les 1 gaat

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Seksualiteit, intimiteit en hulpverlening Mathieu Heemelaar 5e druk VOORWOORD INLEIDING 1 BELEVING VAN SEKSUALITEIT EN INTIMITEIT

Inhoudsopgave. Seksualiteit, intimiteit en hulpverlening Mathieu Heemelaar 5e druk VOORWOORD INLEIDING 1 BELEVING VAN SEKSUALITEIT EN INTIMITEIT Inhoudsopgave Seksualiteit, intimiteit en hulpverlening Mathieu Heemelaar 5e druk VOORWOORD INLEIDING Plaatsbepaling ten opzichte van andere vakliteratuur Visie op hulpverlening Doelgroep Themataken Gebruik

Nadere informatie

Seks onder je 25e Seksuele gezondheid van jongeren in Flevoland anno 2017

Seks onder je 25e Seksuele gezondheid van jongeren in Flevoland anno 2017 Seks onder je 25e Seksuele gezondheid van jongeren in Flevoland anno 2017 Usha Bregita Ivo Joore Suzan van Dijken Charlie van der Weijden Met dank aan het team Seksuele Gezondheid en administratieve ondersteuning

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2006 2007 29 220 Seksueel overdraagbare aandoeningen (Soa) Nr. 9 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Aan de Voorzitter van

Nadere informatie

Docentenhandleiding Les4Life

Docentenhandleiding Les4Life Docentenhandleiding Les4Life Doel: o De leerlingen voorbereiden op de komst van Dance4Life en een gastspreker uit Indonesië. Leerlingen krijgen informatie over het projectland Indonesië. Duur: o 25 minuten

Nadere informatie

Onderzoek Veilig of niet?

Onderzoek Veilig of niet? Onderzoek Veilig of niet? 06 februari 2013 Over het onderzoek Aan dit online onderzoek, gehouden van 24 januari tot 04 februari 2013, deden 2.261 jongeren mee. Het onderzoek is gehouden in samenwerking

Nadere informatie

Resultaten onderzoek Rutgers i.s.m. het NOS Jeugdjournaal 2016 Samenvatting. Utrecht, maart 2016 Auteur: Hanneke de Graaf.

Resultaten onderzoek Rutgers i.s.m. het NOS Jeugdjournaal 2016 Samenvatting. Utrecht, maart 2016 Auteur: Hanneke de Graaf. Arthur van Schendelstraat 696 3511 MJ Utrecht Postbus 9022 3506 GA Utrecht +31(0)30 231 34 31 office@rutgers.nl www.rutgers.nl www.rutgers.international Utrecht, maart 2016 Auteur: Hanneke de Graaf BIC

Nadere informatie

Nationaal Actieplan. Soa, hiv en seksuele gezondheid. Doelstellingen

Nationaal Actieplan. Soa, hiv en seksuele gezondheid. Doelstellingen Nationaal Actieplan Soa, hiv en seksuele gezondheid Doelstellingen Pijlers actieplan Seksuele vorming Preventie opsporing en behandeling van soa Preventie opsporing en behandeling van hiv Preventie van

Nadere informatie

ONDERZOEKSVERSLAG JEUGDRAADPANEL SEKSUALITEIT EN TOLERANTIE. Homo-emancipatie op school. Wie kunnen er beter hun mening geven dan jongeren zelf?

ONDERZOEKSVERSLAG JEUGDRAADPANEL SEKSUALITEIT EN TOLERANTIE. Homo-emancipatie op school. Wie kunnen er beter hun mening geven dan jongeren zelf? ONDERZOEKSVERSLAG JEUGDRAADPANEL SEKSUALITEIT EN TOLERANTIE Homo-emancipatie op school Wie kunnen er beter hun mening geven dan jongeren zelf? 1 INHOUDSOPGAVE Inleiding 3 Kenmerken van de onderzochte groep

Nadere informatie

: Mw F. Langerak- Oostrom

: Mw F. Langerak- Oostrom RAADSVOORSTEL ter besluitvorming in de raad Datum Forum vergadering : 1 december 2015 Zaaknummer :203787 Datum Raadsvergadering : 14 december 2015 Portefeuillehouder Verantwoordelijk MT-lid : Mw F. Langerak-

Nadere informatie

Deelrapportage met resultaten uit de gezondheidsenquête volwassenen/ouderen 2010

Deelrapportage met resultaten uit de gezondheidsenquête volwassenen/ouderen 2010 Seksualiteit Deelrapportage met resultaten uit de gezondheidsenquête volwassenen/ouderen 2010 In de gezondheidsenquête is een aantal vragen opgenomen over seksuele gezondheid 1. Friezen van 19 tot en met

Nadere informatie

SEXPERT II. Studie bij Vlamingen van Turkse origine

SEXPERT II. Studie bij Vlamingen van Turkse origine SEXPERT II Studie bij Vlamingen van Turkse origine Introductie Waarom? Gebrek aan betrouwbare gegevens Maatschappelijk relevant Hoe? Deelnemers toevallig uitgekozen Interviews bij respondenten thuis Drietalige

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Voorwoord. Dankwoord. Inleiding Kerndoelen Leeswijzer Opbouw Woordgebruik en begrippen Afkortingen en aanspreekvorm Website

Inhoudsopgave. Voorwoord. Dankwoord. Inleiding Kerndoelen Leeswijzer Opbouw Woordgebruik en begrippen Afkortingen en aanspreekvorm Website Inhoudsopgave Seksuele vorming en diversiteit - Inclusieve burgerschapsvorming op school Mathieu Heemelaar Uitgeverij Coutinho Publicatie: eind april 2019 ISBN 978 90 469 0675 0 Boek + website: 25 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Ouderbijeenkomst Week van de Lentekriebels

Ouderbijeenkomst Week van de Lentekriebels Ouderbijeenkomst Week van de Lentekriebels Relationele en seksuele opvoeding op school en thuis Naam Christel van Helvoirt GGD Hart voor Brabant Waar denken jullie aan bij seksualiteit? Gevoelens Veiligheid

Nadere informatie

Opvoeden in andere culturen

Opvoeden in andere culturen Opvoeden in andere culturen Bevorderen en versterken: competenties vergroten Een betere leven DVD 1 Bevolkingsgroepen aantal Allochtoon3.287.706 Autochtoon13.198.081 Europese Unie (exclusief autochtoon)877.552

Nadere informatie

Week van de Lentekriebels

Week van de Lentekriebels Ouderbijeenkomst Week van de Lentekriebels Relationele en seksuele opvoeding, op school en thuis Anja Sijbranda GGD Hart voor Brabant Programma Waarom relationele en seksuele vorming? Wat doet school?

Nadere informatie

Sociale acceptatie van homoseksualiteit in Zuid-Holland West

Sociale acceptatie van homoseksualiteit in Zuid-Holland West Sociale acceptatie van homoseksualiteit in Zuid-Holland West Gezondheidsonderzoek 2012 GGD Zuid-Holland West Juni 2013 Inleiding Deze factsheet beschrijft de sociale acceptatie van homoseksualiteit in

Nadere informatie

Tabel 2: Overzicht programma in middelen, doelen en leerstijlen in fase 2

Tabel 2: Overzicht programma in middelen, doelen en leerstijlen in fase 2 Bijlage Romeo Deze bijlage hoort bij de beschrijving van de interventie Romeo, zoals die is opgenomen in de databank Effectieve Jeugdinterventies. Meer informatie: www.nji.nl/jeugdinterventies December

Nadere informatie

Anticonceptie en zwangerschap

Anticonceptie en zwangerschap Hoofdstuk 5 Ciel Wijsen & Hanneke de Graaf Anticonceptie en zwangerschap In Nederland is het aanbod van diverse anticonceptiemethoden groot. De keuze die vrouwen maken voor een bepaalde methode is belangrijk

Nadere informatie

Dounia praat en overwint

Dounia praat en overwint Dounia praat en overwint Deze informatiefolder is een uitgave van Pharos, Expertisecentrum gezondheidsverschillen, in samenwerking met: Stichting Hindustani, Samenwerkingsverband Marokkaanse Nederlanders,

Nadere informatie

Richtlijn JGZ-richtlijn Seksuele ontwikkeling

Richtlijn JGZ-richtlijn Seksuele ontwikkeling Richtlijn JGZ-richtlijn Seksuele ontwikkeling Onderbouwing Seksuele risico s onder 0-12 jarigen Seksuele dwang In landelijk onderzoek gaven 11 op de 1000 jongens (12 tot 14 jaar) en 13 op de 1000 meisjes

Nadere informatie

Kwalitatief onderzoek preventie en communicatie. jonge MSM. Onderzoek naar het verbeteren van hiv- en soa-preventie en communicatie gericht op

Kwalitatief onderzoek preventie en communicatie. jonge MSM. Onderzoek naar het verbeteren van hiv- en soa-preventie en communicatie gericht op Kwalitatief onderzoek preventie en communicatie jonge MSM Onderzoek naar het verbeteren van hiv- en soa-preventie en communicatie gericht op jonge MSM In samenwerking met: Achtergrond en doel onderzoek

Nadere informatie

2. Groei allochtone bevolking fors minder

2. Groei allochtone bevolking fors minder 2. Groei allochtone bevolking fors minder In 23 is het aantal niet-westerse allochtonen met 46 duizend personen toegenomen, 19 duizend minder dan een jaar eerder. De verminderde groei vond vooral plaats

Nadere informatie

SEKS ONDER JE 25 e. Seksuele gezondheid van jongeren in Nederland anno 2005. Hanneke de Graaf Suzanne Meijer Jos Poelman Ine Vanwesenbeeck

SEKS ONDER JE 25 e. Seksuele gezondheid van jongeren in Nederland anno 2005. Hanneke de Graaf Suzanne Meijer Jos Poelman Ine Vanwesenbeeck SEKS ONDER JE 25 e RNG-STUDIES, NR. 7 ISBN 90 5972 098 9 Uitgeverij Eburon Postbus 2867 2601 CW Delft tel.: 015-2131484 / fax: 015-2146888 info@eburon.nl / www.eburon.nl Omslagontwerp: Studio 12 2005 Rutgers

Nadere informatie

Cultuursensitieve seksuele en reproductieve gezondheidsvoorlichting

Cultuursensitieve seksuele en reproductieve gezondheidsvoorlichting Cultuursensitieve seksuele en reproductieve gezondheidsvoorlichting Hanan Ben Abdeslam Expertisecentrum kraamzorg Volle Maan Ontwikkeld ism VGC Inhoud 1. Opzet 2. Projectdoel en projectresultaat 3. Inzichten

Nadere informatie

Voorstellen R E LA T I E S E N S E K S U A L I T E I T Mariette Haak Gezondheidsbevorderaar GGD HM mhaak@ggdhm.nl Aandachtsgebieden Gezonde school, genotmiddelen, seksualiteit, voeding, bewegen en mondzorg

Nadere informatie

Over fluïde identiteiten en solide rapporten

Over fluïde identiteiten en solide rapporten Over fluïde identiteiten en solide rapporten Lezing FWOS symposium Etnische diversiteit in seksonderzoek, 8 juni 2015, Marianne Cense A. Etnische diversiteit in seksonderzoek: waarom zou je? Om verschillen

Nadere informatie

Weerbaarheid: opkomen voor jezelf Cursus MEE Zuidoost-Brabant? Opkomen voor jezelf Training Samenwerking van GGD BZO, OCGH Advies en GGZ Oost-Brabant

Weerbaarheid: opkomen voor jezelf Cursus MEE Zuidoost-Brabant? Opkomen voor jezelf Training Samenwerking van GGD BZO, OCGH Advies en GGZ Oost-Brabant (4-12) Lentekriebels Aandacht voor normen en waarden rondom relaties en Les programma's GGD BZO (4-12) Uitleenmaterialen Smoor! Een interactieve, muzikale theatervoorstelling Aandacht voor normen en waarden

Nadere informatie

Seks onder je 25 e. Onderzoek naar de seksuele gezondheid van jarigen in Gelderland-Zuid

Seks onder je 25 e. Onderzoek naar de seksuele gezondheid van jarigen in Gelderland-Zuid Seks onder je 25 e Onderzoek naar de seksuele gezondheid van 17-25 jarigen in Gelderland-Zuid Onderzoek naar relaties en seks Seks onder je 25e is een onderzoek van Rutgers en Soa Aids Nederland. In 2016

Nadere informatie

31 juli Onderzoek: Homo-acceptatie

31 juli Onderzoek: Homo-acceptatie 31 juli 2015 Onderzoek: Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek. De uitslag van de peilingen

Nadere informatie

Werkstuk Engels Enquete Seksualiteit onder jongeren

Werkstuk Engels Enquete Seksualiteit onder jongeren Werkstuk Engels Enquete Seksualiteit onder jon Werkstuk door een scholier 1213 woorden 22 februari 2005 7,2 71 keer beoordeeld Vak Engels Seksualiteit onder Jon Hey, voor Nederlands moeten wij een enquête

Nadere informatie

TULE inhouden & activiteiten Oriëntatie op jezelf en de wereld - mens en samenleving. Kerndoel 38. Toelichting en verantwoording

TULE inhouden & activiteiten Oriëntatie op jezelf en de wereld - mens en samenleving. Kerndoel 38. Toelichting en verantwoording TULE - ORIËNTATIE OP JEZELF EN DE WERELD KERNDOEL 38 74 TULE inhouden & activiteiten Oriëntatie op jezelf en de wereld - mens en samenleving Kerndoel 38 De leerlingen leren hoofdzaken over geestelijke

Nadere informatie

De normale seksuele ontwikkeling en zijn grenzen. Dr. Hanneke de Graaf

De normale seksuele ontwikkeling en zijn grenzen. Dr. Hanneke de Graaf De normale seksuele ontwikkeling en zijn grenzen Dr. Hanneke de Graaf Inhoud Seksueel gedrag van jongeren anno 2012 Trends Risicogroepen Wanneer over de grens? Bron: Seks onder je 25 e (2012) Online vragenlijst

Nadere informatie

Tabel 1a. Ervaring met verschillende vormen van seksueel gedrag naar leeftijd leeftijd eerste 12 tot 15 (%) 18 tot 21 (%) 15 tot 18 (%)

Tabel 1a. Ervaring met verschillende vormen van seksueel gedrag naar leeftijd leeftijd eerste 12 tot 15 (%) 18 tot 21 (%) 15 tot 18 (%) Factsheet Seks onder je 25 e In 4901 jongeren in de leeftijd van 12 tot en met 25 jaar hebben deelgenomen aan het onderzoek Seks onder je 25 e. Overal waar in dit factsheet een vergelijking wordt gemaakt

Nadere informatie