Guardian Group Fatum Pensioen en Bedrijvendag 27 Mei 2016 Steven Martina President & CEO Guardian Group Fatum

TAKING CARE OF GENERATIONS!!!

HET BELANG VAN HET SOCIAAL ZEKERHEIDSSTELSEL

ONS SOCIAAL ZEKERHEIDSSTELSEL AOV Algemene Ouderdoms Voorziening. BVZ Basis Verzekering Ziektekosten. OV Ongevallen Verzekering. AWW Algemene Weduwe en Wezen Wet. ZV ZieketeVerzekering. AVBZ Algemene Verzekering Bijzondere Ziektekosten.

ONS SOCIAAL ZEKERHEIDSSTELSEL Type premies max (%) Collectieve lastendruk op Curaçao premies min (%) Nomenclatuur AOV 15 15 Algemene Ouderdoms Verzekering AWW 1 1 Algemene Weduwen en Wezenverzekering BVZ 13,6 13,6 Basis Verzekering Ziektekosten ZV 1,9 1,9 ZiekteVerzekering OV 5 0,5 OngevallenVerzekering AVBZ 2 2 Algemene Verzekering Bijzondere Ziektekosten Totale lastendruk 38,5 34 Bron: VBC Newlsletter December 2014 http://svbcur.org/wetten/

ONS SOCIALE ZEKERHEIDSSTELSEL Hoe houden we het betaalbaar?

HISTORIEK voor 2010 AOV/AWW Fonds AOV/AWW 2001 2002 2003 2004 2005 Uitkering 507 516 520 528 535 % Stijging tov vorig jaar 1,7% 0,7% 1,5% 1,3% Premie 11% 11% 11% 11% 11% Loongrens 44,208 45,100 45,427 46,114 46,847 Pensioen Leeftijd 60 60 60 60 60

HISTORIEK voor 2010 AOV/AWW Fonds AOV/AWW 2006 2007 2008 2009 2010 Uitkering 554 654 674 726 800 % Stijging tov vorig jaar 3,5% 18,0% 3,0% 7,7% 10,1% Premie 11% 12,5% 14% 14% 14% Loongrens 48,438 49,746 72,000 77,544 80,336 Pensioen Leeftijd 60 60 60 60 60 AOV verhoging is gefinancierd door: - Premiestijging - Loongrensverhoging

HISTORIEK voor 2010 Bron: SVB jaarverslagen + presentatie R. Pichardo 11mei 15

HISTORIEK na 2010 AOV/AWW Fonds AOV/AWW 2011 2012 2013 2014 2015 Uitkering 818 834 862 862 862 % Stijging tov vorig jaar 2,2% 1,9% 3,3% 0% 0% Premie 14% 14% 16% 16% 16% Loongrens 82,184 93,000 100,000 100,000 100,000 Pensioen Leeftijd 60 60 65 65 65 AOV tekorten gecompenseerd door: - Premiestijging - Loongrensverhoging - Verhoging AOV Leeftijdsgrens

HISTORIEK na 2010 AOV/AWW Fonds Bron: SVB jaarverslagen + presentatie R. Pichardo 11mei 15

HISTORIEK na 2010 AOV/AWW Fonds

CONCLUSIE alle DOORGEVOERDE HERVORMINGEN ten spijt leveren GEEN STRUCTURELE OPLOSSING. VRAAG: WAT ZIJN DE PROJECTIES?

Income / Cost Reserve Projecties van het AOV stelsel All amounts in ANG millions 600 500 400 300 200 100 0 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 Income 319 318 329 342 355 367 380 382 382 380 379 377 374 372 369 365 361 357 355 353 Cost 439 446 436 423 409 395 381 388 400 414 426 439 452 466 479 491 503 513 520 526 Reserve end -111-239 -345-426 -481-509 -510-516 -534-568 -615-676 -754-848 -958-1.08-1.22-1.38-1.54-1.72 0-200 -400-600 -800-1.000-1.200-1.400-1.600-1.800-2.000 Year Bron: SVB jaarverslagen + presentatie R. Pichardo 11mei 15

HET CFT De begroting 2016 ziet er realistisch uit maar kent risico s bij met name de sociale fondsen

HOE VERDER?

UITGAVEN in balans met INKOMSTEN

OPLOSSINGSRICHTINGEN INKOMSTEN VERHOGEN UITGAVEN VERLAGEN COMBI

INKOMSTEN VERHOGEN PREMIE STIJGING PRO S / CONS. LOONGRENS VERHOGEN PRO S / CONS ALGEMENE MIDDELEN PRO S / CONS????? PRO S / CONS

UITGAVEN VERLAGEN LEEFTIJDSGRENS VERHOGEN PRO S / CONS. UITKERINGEN VERLAGEN PRO S / CONS UITKERINGEN CONDITIONEREN PRO S / CONS????? PRO S / CONS

UITKERING CONDITIONEREN AOV KORTEN BIJ NIET INGEZETENEN 13 de MAAND AFSCHAFFEN DE HOOGTE VAN DE AOV AFHANKELIJK MAKEN VAN DE 2 de PIJLER OPGEBOUWD PENSIOEN?

PRINCIPES SOLIDARITEIT ZELFREDZAAMHEID

AOV versus Pensioen ANG 0% AOV 50% AOV 100% AOV T Bestaansminimum Pensioenopbouw AOV

RANDVOORWAARDEN VERPLICHT PENSIOEN INTRODUCEREN ONDERZOEK Awareness creeren FRANCHISE AFSCHAFFEN MODELLEREN DOORREKENEN POLITIEKE DAADKRACHT TRANSITIE REGELING SOCIAAL DEBAT CELEBRATE PROGRESS / SUCCESS

COMMISSIE Steven Martina Arie van der Linden Rinke Karman Menno ter Bals Guy Cozijns GGFatum (Vz) GGFatum KVK CBS Cozijns Consult

VRAGEN VOOR HET DEBAT 1 2 3 4 5 Moet de AOV blijven bestaan? En zo ja voor wie? Moet de AOV blijvend gefinancieerd worden door werknemers en werkgevers, of moet de overheid bijspringen via de algemene middelen? Is het punt van de maximale lastenverzwaring bereikt, of zit er nog rek in? Vindt u het een oplossing, indien de hoogte van de AOV uitkering wordt aangepast aan de beschikbare middelen? Bent U bereid van uw recht op AOV af te zien als uw pensioenuitkering hoger is dan het bestaansminimum?

UW MENING TELT UW MENING TELT!!!

HET BELANG VAN HET SOCIAAL ZEKERHEIDSSTELSEL

Guardian Group Fatum Pensioen en Bedrijvendag 27 Mei 2016 Steven Martina President & CEO Guardian Group Fatum