FFI MODEGIDS WERKEN OF STARTEN IN DE MODE FLANDERS FASHION INSTITUTE UPDATE 2015
INHOUD INLEIDING 1 1_OPLEIDINGEN & STAGES Studiemogelijkheden Stages 3 2_JOBS Een job zoeken Salaris Contracten Vakbonden 2 2 4 4 5 6 6 3_SOLLICITEREN 7 Sollicitatiebrief 7 Curriculum vitae (cv) 7 Solliciteren via het internet 8 Sollicitatiegesprek 9 4_PORTFOLIO & PRESENTATIE Portfolio opbouwen Online presentatiemethoden 10 10 12 5_EEN ZAAK STARTEN & RUNNEN 13 Een eigen bedrijf opstarten 13 Het ondernemingsplan 13 Starten maar: een stappenplan 14 Btw-vrij ondernemen 21 Alternatieven op vast personeel in dienst 21 Valkuilen bij het starten van een onderneming 22 6_MARKETING & COMMUNICATIE 23 Markt en concurrentie analyse 23 Communicatie 25 Public Relations (PR) 27 7_VERKOOP 30 Prijsberekening en verkoopsstrategie 30 Business to Business (B2B) 31 Business to Consumer (B2C) 32 Stock 35 8_PRODUCTIE Algemene werking Het vinden van een geschikte fabrikant als startende ontwerper Communicatie Technische fiches Planning 36 36 36 37 37 39 9_ WETTELIJKE BESCHERMING 40 Soorten intellectueel eigendom 40 Merknaam 42 Tekeningen- en modellenrecht 42 Copyright/auteursrecht 43 Persoonlijkheidsrechten 43 Exploitatie 43 Website 44 Tips&tricks voor de bescherming van je creaties 44 10_FINANCIERING & FINANCIEEL BEHEER 45 Opstart 45 Eigen middelen 46 Externe financiële mogelijkheden 47 Tegemoetkomingen en subsidies 48 Overige maatregelen 49 11_INTERNATIONAAL ONDERNEMEN 50 Flanders Investment & Trade (FIT) 50 VAKLITERATUUR & BRONNEN 52 BIJLAGEN 54 1_Voorbeeld sollicitatiebrief 55 2_Curriculum vitae 56 3_Formaliteiten - starten van een onderneming 57 4_Overzicht van ondernemingsloketten 58 5_Voorbeeld van een freelance overeenkomst 59 6_Tips & tricks voor freelancers 60 7_Lijst sociale bureaus voor kunstenaars 61 8_Checklist communicatie 62 9_Voorbeeld van een persbericht 63 10_Voorbeeld kostprijsberekening 64 11_Voorbeeld orderbon en verkoopscondities 65
DISCLAIMER Flanders Fashion Institute (FFI) besteedt veel zorg aan de samenstelling van deze modegids maar kan de correctheid van de informatie niet garanderen. De gebruiker is zich er eveneens van bewust dat de informatie kan veranderen zonder dat hij daarvan van tevoren op de hoogte wordt gebracht. FFI kan noch aansprakelijk worden gesteld voor fouten in adressen van websites of domeinnamen op deze site, noch voor de inhoud van dit document of voor het gebruik dat hiervan wordt gemaakt. Dank bij voorbaat om eventuele fouten of onvolledigheden te signaleren aan jasmien.wynants@ffi.be Flanders Fashion Institute (www.ffi.be) is onderdeel van Flanders District of Creativity (www.flandersdc.be) en stimuleert ondernemerschap in de modeindustrie in Vlaanderen. FFI informeert over Belgische mode, adviseert modeontwerpers en labels op zakelijk vlak, promoot hen in het buitenland en coacht een selectie van jonge modeontwerpers met hoog potentieel.
INLEIDING Mode. We associëren het woord vaak met prachtige shows, stralende modellen, bekende ontwerpers en glossy magazines. Hoewel deze glitter and glamour onlosmakelijk aan de modewereld verbonden is, behelst de sector zo veel meer dan dat. Mode is even goed een business met eigen valkuilen en moeilijkheden. Ambitie en doorzettingsvermogen zijn een noodzaak om te overleven. Indien dat je niet afschrikt, ben je met deze gids alvast aan het juiste adres. Deze handleiding geeft je informatie en tips om aan de slag te gaan in de sector of een eigen onderneming op te starten. De gids gelezen en nog vragen onbeantwoord gebleven? Op www.ffi.be vind je: een uitgebreid kennisluik met extra info, tools en templates; de data van de eerstvolgende spreekuren, infodagen en Fashion Labs (seminaries waarin we dieper ingaan op enkele specifieke topics); de mogelijkheid om je in te schrijven op onze nieuwsbrief om zo niets uit het oog te verliezen! Tip: op de FFI website vind je nog meer informatie, tools, templates en interessante links. Aan de hand van het!icoon tonen we aan wanneer je extra info op het online kennisluik kan raadplegen. MODEGIDS 2015 Flanders Fashion Institute 1
1 _ OPLEIDINGEN & STAGES STUDIEMOGELIJKHEDEN Er zijn heel wat verschillende opleidingen die je voorbereiden op een carrière in de mode. Zowel in het secundair als in het hoger onderwijs zijn er een aantal opties. Op de website www.modeonderwijs.be vind je een overzicht van de studiemogelijkheden in Vlaanderen, met de focus op productontwikkeling en ontwerp. Je vindt hier zowel opleidingen binnen het secundair onderwijs als een overzicht van de modeacademies en beroepsopleidingen. Indien je meer geïnteresseerd bent in een modegerichte managementopleiding, kan je terecht bij o.a.: Amsterdam Fashion Institute (Amsterdam) Antwerp Management School Summer School in Fashion Management (Antwerpen/Parijs) IFM (Parijs) London College of Fashion (Londen) Marangoni (Milaan, Londen, Parijs & Shanghai) Modesign Academy (Brussel) Er zijn ook een aantal nuttige bijscholingen voor professionals. Zo bieden IVOC en Centexbel een aantal sectorspecifieke opleidingen aan. FFI organiseert eveneens infomomenten rond modegerelateerde onderwerpen. Je vindt de upcoming Fashion Labs en een samenvatting van de voorbije seminaries op onze website. Voor opleidingen die als doel hebben het functioneren van het bedrijf te verbeteren, (strategisch) advies, advies over internationaal ondernemen en technologieverkenning kan je gebruik maken van de KMOportefeuille via dewelke een onderneming tot 15,000 euro subsidies kan krijgen bij een erkende dienstverlener.! Je vindt een meer uitgebreide lijst en websites online [Kennis>Opleidingen>Studiemogelijkheden]. MODEGIDS 2015 Flanders Fashion Institute 2
STAGES Praktijkervaring is een vereiste voor veel jobs. Stage lopen kan je dan ook beschouwen als een soort investering in je toekomst. Stages verrijken je cv. De meeste bekende modehuizen nemen met regelmaat stagiaires aan en geven ze op deze manier de kans om die gewenste ervaring op te doen. Voor de werkgever is een stagiair(e) een goedkope kracht, die daarnaast innovatief en op de hoogte van de laatste ontwikkelingen is. Stages kan je op verschillende manieren vinden. In eerste instantie is het verstandig om je netwerk te raadplegen. Daarnaast kan je open sollicitaties verzenden naar bedrijven waar je graag stage zou willen lopen, of je kan surfen naar websites die stages in de mode aanbieden. Zo plaatsen o.a. FFI, Fashion United en Career Styler stages op hun website.! Je vindt een lijst met interessante websites op onze website [Kennis>Stages]. Je kan er ook voor kiezen een stage te lopen in het buitenland, dit is niet alleen een avontuur, het is een manier om een bredere kijk op de wereld te krijgen. Je leert een andere cultuur kennen en deze ervaring kan een pluspunt zijn op je cv. Er bestaan verschillende beurzen om stages in het buitenland betaalbaar te maken. De Erasmusbeurs voor studenten: De Erasmusbeurs is een tegemoetkoming in de extra reis en verblijfkosten bij studie in het buitenland. De omvang van de beurs is afhankelijk van factoren zoals de duur van de buitenlandse studieperiode, het gezinsinkomen en het land van bestemming. Deze beurs wordt samengesteld door enerzijds de Europese Unie en anderzijds door Vlaanderen. Het bedrag wordt berekend op basis van het inkomen en bedraagt tussen 300 en 370 euro per maand. Wie eerder al eens een Erasmusbeurs kreeg, komt niet opnieuw in aanmerking. De Erasmusbeurs voor jonge ondernemers: Erasmus for Young Entrepreneurs is een uitwisselingsprogramma binnen Europa waar jonge ondernemers de kans krijgen om ervaring op te doen in een klein bedrijf in één van de 37 deelnemende landen. Ervaren ondernemers helpen de jonge ondernemers de nodige vaardigheden te verwerven om een klein bedrijf te runnen. Het deelnemende bedrijf krijgt op die manier nieuwe perspectieven en de kans om met buitenlandse partners samen te werken. Het traject is niet enkel voor nieuwe ondernemers die de plannen voor hun toekomstig bedrijf nog aan het finetunen zijn. Ook ondernemers die in de afgelopen 3 jaar een eigen bedrijf hebben opgestart, kunnen deelnemen om uit te breiden naar nieuwe markten of nieuwe inzichten te verkrijgen. Het programma is er om ieders bedrijf sterker te maken en toegevoegde waarde te bieden. Netwerken, kennis en ervaring uitwisselen, nieuwe commerciële relaties opbouwen en buitenlandse markten verkennen, zijn enkele voordelen die je uit dit programma kan halen. Het doel is deelnemers te wijzen op de talloze mogelijkheden die de interne Europese markt biedt, alsook het overwinnen van zakelijke obstakels. Het verblijf van de nieuwe ondernemers in het buitenland wordt gedeeltelijk vergoed door de Europese Unie. MODEGIDS 2015 Flanders Fashion Institute 3
2 _JOBS EEN JOB ZOEKEN Je kan via verschillende kanalen naar werk zoeken. Hier volgen een aantal tips. Ben je net afgestudeerd en heb je nog geen werk? Schrijf je dan in bij de VDAB. Dit is de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding. Als publieke dienstverlener doet de VDAB aan arbeidsbemiddeling, training, opleiding en loopbaanbegeleiding. Eens je bent ingeschreven, begint je wachttijd te lopen. Als je na die wachttijd nog steeds geen job hebt gevonden, heb je recht op een wachtuitkering. Jobaanbiedingen vind je in verschillende gespecialiseerde magazines en kranten. Je kan je ook inschrijven bij een wervings en selectiebureau of interimkantoor. Deze zijn gespecialiseerd in het bemiddelen tussen kandidaten/werkzoekenden en werkgevers. Een overzicht van de Belgische kantoren vind je op de website van van Federgon. Een aantal bureaus die gespecialiseerd zijn in mode en lifestyle: België: RS Recruitment (Antwerpen) Corstiaens, Marcussen & Geers Work in Fashion (Brussel) Sterling Conseil (Brussel, ook actief in Italië en NY) Style Counsel (Hasselt en Lier) Nederland: HTKN Fashion Recruitment & consultancy (Amsterdam) Frankrijk: People to people (Parijs) Florian de Saint Pierre et Associés (Parijs, ook actief in Italië) Sterling Michael Boroian & Associates (Parijs, ook actief in Italië en NY) Chantal Baudron s.a.s. (Parijs) Agnès Barret (Parijs) Verenigd Koninkrijk: Denze Limited (Londen) Freedom Recruit (London) Italië Moda Research (Venetië) Between Design Research (Milaan) VSA: Sterling (New York, ook actief in Italië en België) Veel vacatures worden online gepubliceerd, zowel op eigen websites van designbedrijven als op online vacatureplatformen zoals de FFI vacature databank, Fashion United, Branded Careers, Fashion Solutions en RS Recruitment. MODEGIDS 2015 Flanders Fashion Institute 4
Vergeet bovendien niet om je netwerk te laten weten dat je op zoek bent naar een job. Misschien weet iemand wel een geschikte baan voor je. Een makkelijke hulp hierbij is je professionele status op LinkedIn hiernaar aan te passen.! Je vindt een lijst met verwijzingen naar interessante vacatureplatformenen online [Kennis>Jobs> Een job zoeken]. SALARIS Als je in dienstverband werkt, krijg je maandelijks een vast salaris. Dat bestaat uit twee delen, zijnde de primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden. De primaire arbeidsvoorwaarden zijn de belangrijkste. Het gaat om je maandelijks brutoloon en het aantal werkuren dat daar tegenover staat. Ook de werkzaamheden die uitgevoerd moeten worden, zijn primaire arbeidsvoorwaarden. Secundaire arbeidsvoorwaarden kunnen je job aantrekkelijk maken. Het gaat om bijvoorbeeld pensioenregeling, reisvergoeding, vakantiegeld, extra uitkering of een bedrijfsauto. Het is belangrijk om met je werkgever te onderhandelen over de primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden. Hieronder volgt het wettelijke minimumloon van het Paritair Comité 215 kleding en confectiebedrijf (geraadpleegd op 20/07/2015). Het is een minimumbedrag dat je moet ontvangen voor het werk dat je verricht, maar houd er rekening mee dat dit absoluut lager is dan het gemiddelde salaris voor een designer of stylist. Dienstgraad Categorie III Omschrijving dienstgraad 1 2114,21 Functionele ervaring tijdens de eerste drie jaren van de uitoefening. 2 2473,10 Functionele ervaring in het vierde tot en met het zevende jaar. 3 2592,77 Gespecialiseerde ervaring in het achtste tot en met het twaalfde jaar. 4 2675,36 Professionele ervaring in het dertiende tot het drieëntwintigste jaar. 5 2760,88 Vanaf het vierentwintigste jaar waarin de functie wordt uitgeoefend. (Uurstel op weekbasis: 37.30u. Categorie III bevat o.a. bediende verkoop, stylistmodellist, handelsvertegenwoordiger en marketingassistent. Een overzicht van alle categorieën, de functies die hieronder vallen (functieclassificaties) en de meest recente minimumlonen hieraan gekoppeld vind je op www.minimumlonen.be.) MODEGIDS 2015 Flanders Fashion Institute 5
CONTRACTEN Als je werkzaam bent bij een bedrijf krijg je een arbeidscontract. Niet elk contract is echter hetzelfde. Het is goed je rechten als werknemer te kennen. Laat in ieder geval je contract nalezen door een derde persoon die verstand heeft van arbeidscontracten. Er bestaan twee vormen van arbeidscontracten: een contract voor onbepaalde duur en een contract voor bepaalde duur. Voorheen was er een wettelijke proefperiode. Deze werd afgeschaft vanaf 1 januari 2014. Dit wil zeggen dat er geen proefperiode meer kan opgenomen worden in de arbeidsovereenkomst. Als er toch een proefperiode wordt opgenomen in het contract, wordt dit wettelijk als ongeldig beschouwd. Meer informatie en enkele uitzonderingen hierop vind je op werk.belgie.be. Arbeidscontracten onbepaalde duur Als je een arbeidscontract aangaat waarin geen duur is afgesproken, heb je een arbeidscontract voor onbepaalde tijd. Dit soort contract wordt als standaard gezien: als de partijen niets opnemen in het contract over de duur ervan, wordt de overeenkomst automatisch voor onbepaalde tijd gesloten. Arbeidscontracten bepaalde duur Als je een arbeidscontract hebt voor bepaalde tijd, staat in je contract de tijdsduur voor de periode van de arbeid. Het kan zijn dat het voor een kalenderperiode is, voor de duur van een bepaald project of voor de duur van de afwezigheid van een andere werknemer. Er bestaat geen minimale of maximale tijdsduur voor een contract voor bepaalde tijd. VAKBONDEN Een vakbond of syndicaat is een organisatie die de rechten van werknemers en werkzoekenden verdedigt. Lid worden van een vakbond is geen verplichting. Het staat je vrij om te beslissen of je je wenst aan te sluiten bij een vakbond. Om lid te worden van een vakbond, moet je lidgeld betalen. De vakbond kan je helpen bij problemen met de werkgever en/of bij de betaling van je werkloosheidsuitkering. In Vlaanderen zijn er drie vakbonden : ABVV (socialistisch), ACV (christelijk) en ACLVB (liberaal). Je kiest zelf van welke vakbond je lid wil worden. Voor meer informatie over de opdracht van de vakbonden en een overzicht van vakbonden in België kan je terecht op de website van de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg. MODEGIDS 2015 Flanders Fashion Institute 6
3 _ SOLLICITEREN SOLLICITATIEBRIEF Je sollicitatiebrief is meer dan een begeleidend boodschapje bij je cv. Met een goede brief kan je indruk maken op je toekomstige werkgever. Licht daarom in je brief toe waarom je jouw cv precies naar dit bedrijf stuurt. Zorg er hierbij voor dat je interesse wekt, zodat de eerste lezer je brief niet meteen op een hoop gooit. Gebruik de volgende indeling: Inleiding: trek de aandacht en omschrijf je motivatie Midden: beschrijf je ervaring en je persoonlijkheidskenmerken die relevant zijn voor de functie Slot: vraag om een ontmoeting, stel voor om een afspraak te maken. Verwijs naar de documenten als bijlagen: jouw cv, een kopie van je diploma! Achteraan deze gids vind je een voorbeeld van een sollicitatiebrief. Je kan deze brief ook downloaden als Wordbestand op onze website [Kennis>Tools&Templates>Solliciteren&Werk Zoeken]. CURRICULUM VITAE (CV) In een curriculum vitae schets je een beeld van jezelf voor je toekomstige werkgever. Beperk je wel tot de dingen die relevant zijn voor de job waarvoor je solliciteert. Verplicht: Pasfoto of een andere formele foto Persoonlijke gegevens: naam en voornaam, woonplaats, telefoonnummer, emailadres, geboorteplaats, geboortedatum, burgerlijke stand, nationaliteit Studies: schoolloopbaan, opleidingen, stages, getuigenschriften, attesten, Schrijf bij elke opleiding het instituut en de periode waarin je de opleiding hebt gevolgd. Geef deze chronologisch weer met de recentste opleiding bovenaan Technische vaardigheden: welke softwarepakketten beheers je en in welke mate, zoals bijvoorbeeld Illustrator, Photoshop, Talenkennis: vermeld wat je moedertaal is en hoe het is gesteld met jouw kennis van andere talen Ervaring: stages, jobs, Hobby s, interesses,... Optioneel: Andere vaardigheden zoals hoe je functioneert in een groep, of je goed kan organiseren en communiceren etc. Referenties: aanbevelingen en referenties worden door sommige werkgevers nog steeds op prijs gesteld MODEGIDS 2015 Flanders Fashion Institute 7
Tips: Een cv is standaard 1 pagina lang Zorg dat de layout overzichtelijk is Vermijd grote blokken doorlopende tekst en werk met opsommingstekens Probeer vaardigheden te linken met concrete voorbeelden (een vakantiejob, een opleiding, een hobby, ) Vermijd informeel en te populair taalgebruik en taalfouten Vermijd rare emailadressen. Mails van konijntje33@gmail.com belanden gemakkelijker in een spamfolder dan die van voornaam.naam@gmail.com Verstuur geen email via professionele emailadressen. Het komt niet professioneel over en er bestaat een kans dat het antwoord bij je collega s of baas terechtkomt! Achteraan deze gids vind je een voorbeeld van een cv. Je kan de template ook downloaden als Word bestand op onze website [Kennis>Tools&Templates>Solliciteren&Werk Zoeken]. SOLLICITEREN VIA HET INTERNET Internet is in deze tijd niet meer weg te denken uit het dagelijkse leven. Het biedt dan ook veel mogelijkheden om je werk te presenteren en interessant werk te vinden. Social networks zoals Facebook, Twitter en LinkedIn worden dan ook steeds belangrijker voor het verspreiden van vacatures, het vinden van referenties en het online solliciteren. Tips voor online solliciteren: De kwaliteit van online sollicitaties is over het algemeen lager. Wie emailt, gaat vaak slordig, onoverzichtelijk en onnauwkeurig te werk. Let er op dat je dezelfde regels in acht neemt die je voor een papieren sollicitatiebrief zou volgen Vermijd ook hier te populair en informeel taalgebruik. Hoewel dat eigen is aan internet en e- mail, is dit niet gepast in een sollicitatie context Door de snelheid van internet reageren veel kandidaten die daar niet voor in aanmerking komen. Kijk dus goed na of je profiel overeenstemt met de vacature Je motivatiebrief zet je best in de body van de email, je cv stuur je mee als bijlage (best in PDF- vorm) Vermeld als onderwerp van je mail de job waarvoor je solliciteert en eventueel het referentienummer MODEGIDS 2015 Flanders Fashion Institute 8
SOLLICITATIEGESPREK Een sollicitatiegesprek is heel belangrijk. Je hebt maar één kans om je (toekomstige) werkgever te overtuigen dat jij de beste kandidaat bent. Hieronder een aantal tips om een goede indruk achter te laten: Bereid je goed voor en verzamel zo veel mogelijk informatie over het bedrijf. Een goed inzicht in de activiteiten en visie van het bedrijf, bewijst je motivatie Het kan geen kwaad om een exemplaar van je thesis mee te brengen of referenties van een project waaraan jij hebt meegewerkt Oefen ook al even je sollicitatiegesprek. Tracht op voorhand een antwoord klaar te hebben op een aantal lastige vragen die zeker de revue zullen passeren: Wat zijn je sterke en zwakke punten? Welke ambities koester je? Wat zijn je waarden? Wat zijn je hobby's en wat heb je eruit geleerd dat van toepassing zou kunnen zijn voor deze job? Zorg dat je goed weet wat je wil en beter nog: wat je niet wil. Dat helpt om zelfverzekerd over te komen Kom op tijd. Laatkomers maken een slechte indruk. Het is zelfs aan te raden om wat vroeger te zijn, dan kun je tot rust komen voor het gesprek Etiquette voor het voeren van het gesprek: Verzorg je uiterlijk en je lichaamshygiëne Sta met beide voeten op de grond en met je hoofd rechtop in een hoek van 90 graden Kijk je interviewer steeds recht in de ogen, anders kom je onzeker over. Maar staren is dan ook weer niet nodig, dit laat een oncomfortabel gevoel na bij je gesprekspartner Als je een visitekaartje hebt, geef dat meteen af bij de introductie Memoriseer de naam van de persoon aan wie je wordt voorgesteld Til je stoel een klein beetje op als je gaat zitten of rechtstaan. Schuiven met je stoel is niet netjes Ga helemaal tegen de rugleuning zitten en blijf niet op het puntje van de stoel wiebelen Glimlach, ook als je moeilijke vragen krijgt voorgeschoteld Denk eraan dat je eerste indruk begint van het moment je de deur van het bedrijf binnenkomt. Je kleding netjes trekken of je neus proper maken, doe je dus beter voor je aankomt. MODEGIDS 2015 Flanders Fashion Institute 9
4_PORTFOLIO & PRESENTATIE PORTFOLIO OPBOUWEN Een portfolio is een dossier met ontwerpen, tekeningen en afbeeldingen. Je portfolio is bedoeld om klanten en opdrachtgevers te overtuigen van je competenties. De kernvragen die je jezelf moet stellen bij het opbouwen van een portfolio zijn: Wie bekijkt mijn portfolio en waarom? Hoe kan ik met mijn portfolio/communicatools inspireren?, Gaat mijn hart sneller slaan van mijn eigen portfolio? Zullen anderen dat gevoel delen?. Met je portfolio wil je uiteindelijk een verhaal bepalen en uitdragen dat intimiteit creëert en mensen raakt. Hieronder vind je alvast enkele tips. AANDACHTSPUNT 1: Niets vergeten? Opbouw portfolio Openingspagina: Herkenbaarheid! Van wie is dit portfolio? Selectie werk: zie verderop Beknopt cv: Maximum 1 pagina, enkel relevante ervaring Contactgegevens: Wees professioneel. Een mail van konijntje33@hotmail.com belandt in een spam folder of rechtstreeks in de prullenmand Begeleidende boodschap: Waarom stuur je je portfolio naar die persoon? AANDACHTSPUNT 2: All killer, no filler Wat je toont, is even belangrijk als wat je niét toont Iedereen heeft slecht werk gemaakt. Als je dit echter in je porfolio opneemt, toont dit aan dat je dit zelf niet beseft Beschouw je portfolio als een galerij waarvan je de curator bent. Een selectie maken is key Toon enkel recent werk en hou projecten uit de bachelorjaren van je opleiding voor je eigen archief Mix commercieel en vrij werk om je flexibiliteit qua mindset te illustreren Toon werk dat je in groep gemaakt hebt om aan te tonen dat je een teamplayer bent Belangrijkste selectiecriterium: ben ik trots op dit project? AANDACHTSPUNT 3: Beeld 1 beeld zegt meer dan 1000 woorden Zorg voor neutraal beeldmateriaal (packshots) met een witte achtergrond, eventueel aangevuld met sfeerbeelden om je 'universum' te duiden Maak heldere foto's waarop duidelijk is om welk product het gaat, welke afmetingen het heeft, of er bijzondere details zijn etc. Toon waar mogelijk (beknopt) het proces en voeg bij complexe producten een (korte) visuele handleiding toe Voeg in je portfolio altijd low res foto's toe om de bestandgrootte te drukken, niemand ontvangt graag mails met attachments van 25MB. Voorzie een luik op je website waar journalisten high res versies van je foto's kunnen downloaden Als je je portfolio doormailt, zorg dan dat het een pdfbestand is dat niet groter is dan 2 à 3 MB. Grotere bestanden 'verstoppen' een mailbox en openen traag. Als je toch grote bestanden moet delen, doe dit dan via Dropbox of WeTransfer Vermeld altijd bij de foto (in je portfolio) en in de bestandsnaam (op je website) het eventuele copyright MODEGIDS 2015 Flanders Fashion Institute 10
AANDACHTSPUNT 4: Tekst Zorg dat je systematisch volgende informatie vermeldt: jaar, materialen, prijs (waar relevant), aanleiding / context en eventuele partners Hou het kort! Niemand heeft een boodschap aan pagina's filosofische beschouwingen Zorg dat er geen taal of schrijffouten in je portfolio staan Het is geen overbodige luxe om je portfolio ook naar het (correct) Engels te vertalen AANDACHTSPUNT 5: Branding Zorg dat 'je verhaal klopt'. Ontwerpers die veelvuldig opgepikt worden zijn vaak één met hun merk Wees zelf een 'brand ambassador' voor je merk. Uitlatingen à la "ik draag mijn eigen juwelen niet omdat ik niet zo'n juwelenpersoon ben", kunnen echt niet Een creatief portfolio met WordArt in regenboogkleuren is not done. Beschouw je portfolio als een eerste branding project: verwerk de stijl die jouw producten/projecten typeert ook in je portfolio Kom origineel en persoonlijk uit de hoek zonder daarin te ver te gaan. Een portfolio van 2x2m valt op maar staat eigenlijk vooral in de weg AANDACHTSPUNT 6: Maatwerk Bij een eerste bezoek aan je schoonouders trek je iets anders aan dan als je naar Tomorrowland gaat. Hetzelfde geldt voor portfolio's Maak van elk project dat je wil tonen een fiche van 1 à 2 pagina's. Mix & match deze fiches steeds opnieuw tot een gecustomized portfolio Pas je portfolio aan aan de persoon die je benadert en de job die je ambieert. Een portfolio voor een artistieke tentoonstelling ziet er anders uit dan een portfolio voor een freelance postie in een commercieel bedrijf AANDACHTSPUNT 7: Varia In tegenstelling tot bezoekers van je website, kan je lezers van je portfolio vrij sterk sturen. Jij bepaalt welk project ze eerst en welk laatst te zien krijgen, hou daar rekening mee en leg er een strategie in Mensen zijn vaak lui. Maak het daarom zo gemakkelijk mogelijk om je portfolio te downloaden en cruciale informatie terug te vinden Zet je eigen naam of de naam van je label in de documentnaam van je portfolio, dus: Portfolio_VoornaamNaam.pdf. Dit maakt het terugvinden veel gemakkelijker Stuur je portfolio altijd in.pdf door Wees positief! Uitspraken in de trant van "ik wil als zelfstandig ontwerper aan de slag, maar wat ik tot hiertoe gemaakt hebt, trekt op niet veel" boezemen niet bepaald vertrouwen in! Op het online kennisluik [Kennis>Fashion Labs>Portfolio&Presentatie] kan je ook nog enkele tips van experts lezen. MODEGIDS 2015 Flanders Fashion Institute 11
ONLINE PRESENTATIEMETHODEN Je kan je werk presenteren via volgende methoden: Eportfolio: Een elektronisch portfolio biedt een volledige uitkomst. Geïnteresseerden kunnen je portfolio raadplegen zonder dat je met je boek langs hoeft te gaan. Een ander voordeel van een Eportfolio is dat je een veel grotere doelgroep bereikt en kan zien hoeveel bezoekers je portfolio hebben bekeken. Er zijn tools die je kunnen helpen bij het opbouwen van een eportfolio, issuu is daar een voorbeeld van. Website: Een website is een ideale manier om jezelf en je werk te presenteren. Werkgevers zoeken vandaag vaak eerst op internet naar meer informatie over een kandidaat in plaats van deze info bij de persoon in kwestie op te vragen. Een website is voor werkgevers bijgevolg een heel goede manier om meer over je te weten te komen. Enkele tips: Zorg dat minstens je emailadres op je 'under construction' website staat Een website die maandenlang under construction is, wekt geen dynamische indruk. Met systemen zoals Wordpress, Carbonmade en Cargo Collective kan je in no time zelf een attractieve pagina bouwen Je hebt geen controle over de volgorde waarop bezoekers de verschillende pagina's van je website bezoeken. Zorg dat belangrijke informatie gemakkelijk terug te vinden is en dat er een logische structuur in je site zit Op een website kan je een wat uitgebreidere selectie van projecten tonen, maar zorg dat het geen logge database wordt Update je website geregeld met nieuws en nieuwe projecten. Een website met als recentste werk een project uit 2007, wekt de indruk dat je niet meer actief bent in het domein in kwestie Een website is een professioneel communicatiemiddel, een Facebookpagina of Instagramaccount kan als aanvullende tool dienen om meer 'casual' te communiceren of nieuwtjes te pushen Zorg dat mensen zich online kunnen inschrijven op de nieuwsbrief om gegevens over je (potentiële) klanten te verzamelen en hen up to date te houden Verder in deze gids onder communicatie lees je nog wat meer tips over je website binnen je algmeene communicatiestrategie. MODEGIDS 2015 Flanders Fashion Institute 12
5_EEN ZAAK STARTEN & RUNNEN EEN EIGEN BEDRIJF OPSTARTEN Het opstarten van een eigen collectie en bedrijf, de belangstelling van de media, het kleden van sterren op de rode loper en collecties showen in Parijs tijdens de Fashion Week is de wens van veel designers. Het runnen van een eigen bedrijf in de modewereld is echter hard werken. Je moet de liefde voor het vak combineren met de bereidheid om dag en nacht te werken en bij opstart financiële onzekerheid. Enkele algemene tips & tricks om in het achterhoofd te houden: Je kan veel voordeel halen uit het kennen van "de juiste" mensen. Een (informeel) netwerk uitbouwen is dus erg belangrijk. Ga naar evenementen waar de industrie aanwezig is, leg contact met boeiende mensen en deel je businesskaartje uit Wees professioneel in alles wat je doet. Zorg ervoor dat al je documenten in orde zijn, een degelijke en gemeenschappelijke layout hebben, wees beleefd en geduldig (ook tijdens een conflict), en durf te onderhandelen Informeer je bij zoveel mogelijk mensen; collegaontwerpers, Flanders Fashion Institute, een bank, Leg je idee vooraf ook eens voor aan enkele mensen die jouw blik kunnen verruimen en neem hun feedback mee in het verfijnen van je business concept! Je vindt op de website verwijzingen naar een aantal online tools die je helpen je kennis en vaardigheid te testen [Kennis>Een zaak starten & runnen>een eigen bedrijf opstarten]. HET ONDERNEMINGSPLAN Het ondernemingsplan beschrijft waar je bedrijf voor staat, wat de doelen zijn en hoe je deze gaat bereiken. In het ondernemingsplan komen alle belangrijke aspecten van het bedrijf naar voren. Het doel van het ondernemingsplan is: Duidelijkheid scheppen over je vijfjarenplan, hoe je dit plan gaat realiseren en de haalbaarheid ervan Inzicht verkrijgen in de middelen die noodzakelijk zijn om de plannen te realiseren zoals kapitaal, goederen Inzicht verkrijgen in de markt en de financiële situatie van het bedrijf Overtuigen van derden, zoals banken, investeerders, fabrikanten en klanten. Het ondernemingsplan is een belangrijk onderdeel bij het starten van een bedrijf en vormt de leidraad voor een goede voorbereiding. Het is goed om het ondernemingsplan zelf te schrijven, aangezien je op die manier over alle aspecten van je bedrijf zal nadenken en het helderheid zal scheppen over je idee of project. Voor het financiële luik van het ondernemingsplan kan je je laten bijstaan door je boekhouder. Neem genoeg tijd voor het schrijven van een realistisch plan. Bovendien is een ondernemingsplan geen statisch gegeven; het is nooit af en het is een gradueel proces dat voordurend geüpdatet moet worden. MODEGIDS 2015 Flanders Fashion Institute 13
Weet je niet waar te beginnen? Er bestaan verschillende organisaties en tools die je op weg helpen. FFI en Flanders DC ontwikkelden een checklist voor het opstellen van een businessplan Startkompas van het Agentschap Ondernemen is een handig invuldocument om de haalbaarheid van je project in kaart te brengen Als kandidaatondernemer kan je terecht bij UNIZO voor advies en begeleiding bij de opmaak van een haalbaarheidsstudie. De overheid subsidieert deze haalbaarheidsstudie, waardoor je slechts 100 euro in plaats van 900 euro betaalt Met de Unizo Startsimulator kan je daarnaast gratis je ondernemingsplan en financieel plan van A tot Z uitwerken Wie deelneemt aan de wedstrijd Bizidee werkt onder begeleiding zijn idee uit tot een haalbaarheidsstudie en vervolgens tot een ondernemingsplan!vind alle links naar deze tools en een template van een ondernemingsplan online op het kennisluik [Kennis>Een zaak starten&runnen>het ondernemingsplan]. STARTEN MAAR EEN STAPPENPLAN 1. Controleer de vestigingsvereisten Overtuigd van je eigen idee en ondernemingsplan? Vergeet dan niet ook na te gaan of je aan de voorwaarden voldoet om een eigen zaak te mogen opstarten. Je moet namelijk: Meerderjarig zijn (minstens 18 jaar) Een bewijs van kennis van bedrijfsbeheer voorleggen (Dit kan via een diploma, getuigschrift of ervaring) Indien je geen Belg (of EUonderdaan) bent, een beroepskaart voor vreemdelingen voorleggen (NietBelgen die als zelfstandige aan de slag willen, dienen een beroepskaart aan te vragen en hun kennis te bewijzen door het eigen diploma gelijkwaardig te laten verklaren, dit kan even tijd in beslag nemen.) Een bewijs van beroepskennis voorleggen. Dit hoef je enkel te doen voor gereglementeerde beroepen. De meeste modebedrijven zullen hier niet onder vallen. Twijfel je toch? Raadpleeg de lijst via de startersservice op unizo.be Wanneer je je aansluit bij een ondernemingsloket (meer info verder in deze gids), kan je daar ook hulp vragen bij het bekijken of je voldoet aan de startvoorwaarden en vestigingsvereisten. 2. Kies je ondernemingsvorm De keuze van een rechtsvorm is belangrijk voor het opzetten van een handelsactiviteit. De rechtsvorm die je kiest, brengt namelijk voor en nadelen en verplichtingen met zich mee. Je kan kiezen om te starten met een eenmanszaak of om een vennootschap op te richten. Beide vormen worden hieronder toegelicht en hun specifieke voor en nadelen opgesomd. Daarnaast zijn er een aantal algemene zaken waar je rekening mee moet houden bij het kiezen van een rechtssvorm: MODEGIDS 2015 Flanders Fashion Institute 14
Personenbelasting versus vennootschapsbelasting: Je keuze kan beïnvloed worden door de belastingen die je moet betalen. De personenbelasting (van toepassing bij een eenmanszaak) werkt met snel opklimmende schalen, in tegenstelling tot de vennootschapsbelasting (van toepassing bij venootschappen) die werkt met traag opklimmende schalen. De vennootschapsbelasting is doorgaans 33% terwijl het maximum voor de personenbelasting 50% is. Hierdoor vallen de belastingen voor een vennootschap meestal lager uit dan voor een eenmanszaak. Als je echter weinig verdient, is de personenbelasting voordeliger en als je de winsten uit een vennootschap voor privéredenen wilt gebruiken, wordt er teruggevallen op de tarieven van de personenbelasting. Aansprakelijkheid: De aansprakelijkheid is van belang bij faillissement aangezien er zo bepaald wordt wie verantwoordelijk is voor openstaande schulden. De verschillende vormen van aansprakelijkheid: o Beperkte aansprakelijkheid: er is steeds een strikte scheiding tussen het vermogen van de vennootschap enerzijds en het privévermogen van de vennoten anderzijds. In geval van een faillissement van de onderneming, zal het privévermogen van de vennoten niet worden aangesproken. Er zijn echter een aantal beperkingen verbonden aan deze beperkte aansprakelijkheid voor de bestuurders. Indien belastingen niet betaald zijn, zware fouten zijn gemaakt of de wet wordt overtreden, zal de beperkte aansprakelijkheid worden opgeheven. In deze gevallen is het privévermogen van de vennoten niet meer veilig. Indien de vennootschap failliet wordt verklaard binnen de 3 jaar na oprichting, zal de rechter op basis van het financiële plan oordelen of de vennoten hoofdelijk aansprakelijk zijn of niet, met de eventuele gevolgen van dien voor het privévermogen. o Onbeperkte aansprakelijkheid: Er is geen scheiding tussen het privévermogen en dat van de vennootschap. De vennoten zijn dus persoonlijk aansprakelijk voor alle schulden die de vennootschap heeft. o Hoofdelijke aansprakelijkheid: De betrokkenen worden afzonderlijk aangesproken voor de totale schuld. Als bijvoorbeeld twee personen aansprakelijk zijn voor een schuld, dan kan één daarvan worden aangesproken voor de volledige schuld. 2.1 De eenmanszaak Als je kiest voor een eenmanszaak, kies je voor een rechtsvorm die geen afzonderlijke rechtspersoonlijkheid heeft. Dit wil zeggen dat er geen splitsing is tussen je privévermogen en het vermogen van je handelszaak. Voor en nadelen: Voordelen: o Weinig administratieve en boekhoudkundige verplichtingen. Er is bijvoorbeeld geen minimumkapitaal, bankattest, financieel plan of oprichtingsakte vereist. o Het beheer gebeurt zeer onafhankelijk, aangezien jij, als natuurlijke persoon, alle beslissingsmacht hebt. Beslissingen kunnen dus erg snel gemaakt worden wat zorgt voor een grote flexibiliteit. Nadelen: o Je bent onbeperkt aansprakelijk. Dit wil zeggen dat bij faillissement bijvoorbeeld, je privébezittingen in beslag genomen kunnen worden om eventuele schulden te vereffenen. o Derden kunnen geen inbreng in de zaak doen. De investeringen moeten uit eigen vermogen of via leningen bij de bank komen. MODEGIDS 2015 Flanders Fashion Institute 15
o o Het fiscaal statuut is mogelijk minder voordelig dan dat van een vennootschap. (De winst wordt belast in de personenbelasting, waar de tarieven in enkele schalen merkelijk hoger zijn.) De continuïteit van de zaak wordt niet gegarandeerd bij ziekte of overlijden van de zelfstandige. o Zelfstandige in bijberoep: Je kan ook kiezen om zelfstandige in bijberoep te worden. Dit wil zeggen dat er naast de zelfstandige activiteit nog een andere beroepsbezigheid wordt uitgeoefend. De beroepsbezigheid moet minstens halftime worden ondernomen, voor mensen uit het onderwijs geldt 60%. Ook studenten kunnen hierop beroep doen. Je hoofdactiviteit moet aan een aantal voorwaarden voldoen om zelfstandige in bijberoep te kunnen worden. Een zelfstandige in bijberoep betaalt, net zoals de gewone zelfstandige, sociale bijdragen. Hiervoor moet je aangesloten zijn bij een sociaal verzekeringsfonds. Zelfstandigen in bijberoep die onderworpen zijn aan de btwreglementering moeten uiteraard ook een btwaangifte doen en btw bijdragen betalen. Je kan wel een vrijstelling van btwverplichtingen vragen als je brutoinkomsten onder een bepaald bedrag blijven. In dat laatste geval kun je de btw op aankopen natuurlijk niet aftrekken. Lees hier meer over in het deel over btwvrij ondernemen. De belastingen op je inkomsten als werknemer en deze als zelfstandige in bijberoep worden in je aangifte samengevoegd. Mogelijk kom je zo in een hogere aanslagvoet terecht. Lees er meer over in het deel over btwvrij ondernemen. Freelance werken als zelfstandige: In de modewereld hoor je te pas en te onpas over designers die als freelancer aan de slag zijn. Maar wat betekent dit eigenlijk? Werken als freelancer wil zeggen dat je gevestigd bent als zelfstandige, maar dat je aan verschillende projecten en voor verschillende opdrachtgevers werkt. Je kan dus behalve werken aan een eigen collectie, ook als freelancepatroonmaker bij een groter modelabel aan de slag om financiële ruimte te creëren voor je eigen label. Je doet bovendien ervaring op en de flexibele werktijden zijn gemakkelijk te combineren met het runnen van je eigen bedrijf. Als je in België een eigen professionele activiteit start, word je meteen als zelfstandige beschouwd. Zorg er echter voor dat je je diensten aan meer dan één opdrachtgever aanbiedt om het schijnzelfstandigenstatuut te vermijden. Als je als freelancer gaat werken, is het verstandig om een groot netwerk uit te bouwen en met iedereen die iets voor je kan betekenen gegevens uit te wisselen. Het is in het belang van beide partijen om een duidelijk contract op te stellen. Daarin worden de opdrachten van de freelancer en de omkadering beschreven. Wat moet er in het contract opgenomen worden en waar moet je op letten: Naam van de partijen die de overeenkomst aangaan Gedetailleerde projectomschrijving, doelen en opdracht Tijdsduur van het project Periode planning: wat moet wanneer af zijn Vergoeding voor de freelancer per dag (of per project) Wie er verantwoordelijk is voor de materiaalkosten Wie er verantwoordelijk is voor de logistieke kosten Wie er verantwoordelijk is voor alle andere bijkomstigheden Het opstellen van een duidelijk contract is belangrijk voor beide partijen. Het is al vaker voorgekomen dat een overeenkomst niet schriftelijk is vastgelegd. Bij eventuele problemen zijn de freelancers meestal de gedupeerden. Zie bijlage 5: Voorbeeld van een freelance overeenkomst. In bijlage 6 vind je ook nog enkele tips & tricks voor freelancers. MODEGIDS 2015 Flanders Fashion Institute 16
Alternatief op het zelfstandigenstatuut: freelance werken via een sociaal bureau voor kunstenaars Een alternatief om freelance opdrachten te aanvaarden zonder zelfstandige te worden, is via een sociaal bureau voor kunstenaars. Wanneer je als designer, visagist, model of andere actief in een tak van de modesector een manier zoekt om freelance opdrachten te laten verlonen zonder zelfstandige te worden, dan kan je een beroep doen op een sociaal bureau voor kunstenaars. Als freelancer in de modesector werk je wellicht vaak voor verschillende opdrachtgevers, wat voor een ingewikkelde administratie zorgt. Werken via een sociaal bureau voor kunstenaars betekent dat je maar één werkgever hebt. Zij nemen jou in dienst voor het met jouw opdrachtgever overeengekomen bedrag en sturen je opdrachtgever de factuur. Het bureau betaalt jou uit, zelfs al heeft de opdrachtgever nog niet betaald. Het sociaal bureau voor kunstenaars brengt als juridische werkgever alle administratie, sociale documenten en wettelijke aanbetalingen in orde en jij geniet dus van het comfortabele statuut van werknemer zonder al het papierwerk. Wil jij genieten van deze persoonlijke ondersteuning? Heb je nog meer vragen over de werking? Kijk dan op www.kunstenloket.be of contacteer het dichtsbijzijnde kantoor. Zie bijlage 7: Lijst sociale bureaus voor kunstenaars. 2.2 De vennootschap Wanneer je met twee of meer personen een zaak opricht, moet dit onder de vorm van een vennootschap. Er zijn verschillende vormen van vennootschappen die later worden toeglicht. Voor en nadelen: Voordelen: o Afhankelijk van de soort vennotschap is de aansprakelijkheid beperkt tot de inbreng van de vennoten in de zaak, waardoor je meer financiële zekerheid hebt. o Er kunnen verschillende personen investeren in de zaak. o Stapt er een bestuurder of vennoot uit de vennootschap betekent dit niet de stopzetting van de zaak. o Fiscaal: gunstigere tarieven in de venootschapsbelasting. Nadelen: o Veel formaliteiten. Zo moet er (meestal) een minimumkapitaal zijn, een financieel plan en moet de authentieke akte en een bankattest voorgelegd worden. o Er is minder vrijheid in het bestuur mogelijk, aangezien alle beslissingen verdeeld moeten worden over verschillende personen. Vennootschapsvormen: Indien je gekozen hebt om een vennootschap op te richten, is de tweede stap kiezen welke vennootschapsvorm. De meest voorkomende vormen worden in de tabel hieronder toegelicht. Nog even een woordje uitleg bij de StartersBVBA of SBVBA die in 2010 in het leven geroepen werd om het oprichten van een onderneming aan te moedigen. Beginnende ondernemers kunnen beperkte aansprakelijkheid (bij volstorting van het kapitaal) combineren met een klein startkapitaal. Er zijn echter strenge voorwaarden aan verbonden. De belangrijkste voorwaarde is dat een financieel plan opgesteld moet worden door een financieel expert. De expert moet goedkeuren dat je startkapitaal voldoende is om de komende twee jaar zaken te doen. Je kan slechts gedurende 5 jaar gebruik maken van deze Starters BVBA. Na 5 jaar moet de vennootschap omgevormd worden tot een (E)BVBA en zal er dus een kapitaalsverhoging moeten gebeuren tot 18.550 euro. MODEGIDS 2015 Flanders Fashion Institute 17
SBVBA EBVBA BVBA NV VOF CVBA Starters BVBA Eénpersoons Besloten Naamloze Vennootschap Coöperatieve BVBA Vennootschap Vennootschap Onder Vennootschap met Beperkte Firma met Aansprakelijkheid Beperkte Aansprakelijkheid Vennoten Min. 1 vennoot 1 vennoot Min. 2 vennoten Min. 2 vennoten Min. 2 vennoten Min. 3 vennoten Te plaatsen kapitaal* 1 euro 18.550 euro 18.550 euro 61.500 euro Geen 18.550 euro Min. 1 euro Min. 12.400 6.200 euro en Min. 61.500 n.v.t. 6.200 euro (bij (mits euro minstens 1/5 per euro en hoger kapitaal: Te volstorten verantwoording aandeel minstens 1/4 1/4 per aandeel) kapitaal** financieel plan) per aandeel en max. 18.549 euro Aandelen op Aandelen op Aandelen op Aandelen op Aandelen op Aandelen op naam naam naam naam of aan naam, geen naam, met of Aandelen toonder, met of verhandeling zonder stemrecht zonder zonder akkoord stemrecht van medevennoten Akte Notariële akte Notariële akte Notariële akte Notariële akte Notariële of onderhandse akte Notariële akte Eén of meerdere Eén of Eén of meerdere Raad van De bestuurders De bestuurders zaakvoerders meerdere zaakvoerders bestuur in worden vrij worden vrij benoemd in de zaakvoerders benoemd in de principe bepaald door bepaald door de statuten of door benoemd in statuten of door vastgesteld op 3 de statuten. statuten. Beheer algemene de statuten of algemene bestuurders. vergadering. door vergadering. Kan algemene uitzonderlijk vergadering. beperkt worden tot 2. Aansprakelijk Beperkt tot de Beperkt tot de Beperkt tot de Beperkt tot de Onbeperkt of Beperkt tot de heid inbreng inbreng inbreng inbreng hoofdelijk inbreng MODEGIDS 2015 Flanders Fashion Institute 18
* Minimum te plaatsen kapitaal: het bedrag dat op termijn effectief in handen moet zijn, alsook het kapitaal dat de vennoten aangegeven hebben te zullen betalen. Slechts een deel van dit bedrag moet op de dag van de oprichting gestort (= volstort**) worden op de rekening van de onderneming. ** Te volstorten kapitaal: het bedrag dat de aandeelhouders effectief op de rekening storten en/of de waarde van de goederen die worden ingebracht. Er gebeurt dus een inbreng in geld en/of in natura. Voor de meest volledige en laatste informatie, neem een kijkje op www.belgium.be (onder economie>onderneming>oprichting>vennootschapsvormen). 3. Formaliteiten Voor je kan starten als zelfstandige (in hoofd of bijberoep) of met activiteiten voor je eigen vennootschap zijn er enkele formaliteiten die in orde moeten zijn. De ondernemingsloketten fungeren als centraal aanspreekpunt voor wie als zelfstandige wil beginnen. Je kan er dus terecht met vragen over administratieve formaliteiten, over het bekomen van een btw- nummer, de aansluiting bij een sociaal verzekeringsfonds en ziekenfonds, enzovoort. Op de website van FOD Economie vind je een lijst van de erkende ondernemingsloketten. Heel wat organisaties bieden gratis advies aan startende zelfstandigen aan. Op de website van Start Your Business en de website van de startersservice van Unizo vind je bijvoorbeeld aardig wat antwoorden op de vragen die je jezelf ongetwijfeld stelt.! Bijlage 3 bevat een checklist voor het starten van een onderneming. Zo kan je makkelijk nagaan welke formaliteiten je (in chronologische volgorde) in orde moet brengen. In bijlage 4 vind je een overzicht van de ondernemingsloketten. 4. Oprichting en kosten 4.1. Vennootschappen met onbeperkte aansprakelijkheid Voor de oprichting van vennootschappen met onbeperkte aansprakelijkheid (VOF) volstaat het dat de oprichting gebeurt via een onderhandse akte. Dat is een oprichtingsakte die je zelf kan opstellen en waarvan je een verkorte versie moet neerleggen bij de griffie van de Rechtbank van Koophandel. Er moet eveneens een uittreksel gepubliceerd worden in het Belgisch Staatsblad. Volgende zaken moeten zeker in de akte worden opgenomen: de rechtsvorm en de naam van de vennootschap de zetel, het doel en de duur van de vennootschap de identiteit van de oprichters en vennoten het kapitaal van de aandelen het bestuur en de algemene vergadering Let er op dat de akte binnen de vier maanden moet geregistreerd worden in een registratiekantoor van FOD Financiën. Voor die registratie betaal je een registratierecht van 25 euro. 4.2. Vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid Heb je gekozen voor een vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (NV, BVBA, SBVBA, EBVBA, CVBA), dan moet er een akte worden opgesteld door de notaris. Ook hieraan zijn kosten verbonden (variërend tussen de 10001200 euro). Houd er rekening mee dat je een financieel plan moet voorleggen aan de notaris. Daarvoor zal een boekhouder ongeveer 500 euro aanrekenen. MODEGIDS 2015 Flanders Fashion Institute 19
Deze oprichtingsakte moet door de notaris geregistreerd worden en dit, zoals bij een onderhandse akte, in een registratiekantoor van de FOD Financiën. Via www.notaris.be kan je gemakkelijk een notaris vinden in je buurt. Jouw notaris weet wat er in de akte moet opgenomen worden. 4.3. Eénmanszaken Wil je een éénmanszaak starten, dan is een oprichtingsakte niet vereist. 4.4. Algemene kosten bij oprichting Verder moet je rekening houden met volgende tarieven wanneer je een onderneming opricht: Nieuwe inschrijving in de KBO (zowel voor éénmanszaak als vennootschap) Opmaken en neerleggen van documenten voor publicatie oprichting in Belgisch Staatsblad Publicatiekosten Griffie Registratie oprichtingsakte Aanvraag btw Aanraag uittreksel van een onderneming uit de KBO Tabel tarieven ondernemingsloket (Xerius, 2015) 82,50 150 262,21 50 55 9,92 5. Sociaal Statuut Het sociaal statuut is van toepassing op zelfstandigen en helpers, voor elke activiteit die zij in België in hoofd en in bijberoep uitoefenen. Als je een onderneming gaat oprichten of een eenmanszaak start, ben je verplicht je aan te sluiten bij een sociaal verzekeringsfonds. Dit moet je doen binnen een termijn van 6 maanden voor de oprichting tot 90 dagen na de oprichting. Een wijziging van je gegevens moet je binnen de 14 dagen melden. Elk kwartaal ben je verplicht sociale bijdragen te betalen. Deze sociale bijdragen zijn ondeelbaar en dus integraal verschuldigd voor ieder kwartaal waarin een activiteit is uitgeoefend, ook al was dat maar gedurende één dag. Het sociaal verzekeringsfonds stuurt je per kwartaal een afrekening die dan voor het einde van dat kwartaal betaald moet worden. In geval van laattijdige betaling zal de bijdrage, of het gedeelte ervan dat niet betaald blijft, vermeerderd worden met 3%. Naast drie maandelijkse vermeerderingen van 3%, is er ook nog een jaarlijkse vermeerdering van 7%. Te laat betalen kan de factuur dus aardig doen oplopen. De sociale bijdragen zijn aanzienlijk lager voor zelfstandigen in bijberoep. In ruil voor de sociale bijdragen die je betaalt, heb je recht op volgende sociale voordelen: Gezinsvergoedingen Ziekte en invaliditeitsvergoedingen Gezondheidszorgen Uitkeringen voor arbeidsongeschiktheid Rust en overlevingspensioen Faillissementsuitkering Moederschapshulp MODEGIDS 2015 Flanders Fashion Institute 20