Evenement Filmpje! - Het Groene Woud Themadag 2013...in Het Groene Woud Sfeerimpressie van de Het Groene Woud Themadag 2013 in Gemonde en op workshoplocaties De Geelders, Landgoed Haanwijk en de Dommelbimd. Gemaakt door Sylvie de Kock Inspiratie voor burgerparticipatie Verslag Het Groene Woud Themadag 28 november 2013 - zaal De Schuif, Gemonde Plenaire sessie in Gemonde Tijdens de Het Groene Woud Themadag 2013 stonden donderdag 28 november de thema s burgerparticipatie & grond en Samen denken & doen centraal. Een kleine honderd betrokken bij Het Groene Woud, waaronder burgers, bestuurders, ambtenaren en vertegenwoordigers van organisaties en verenigingen kwamen hiervoor bijeen in zaal De Schuif in Gemonde. Dagopening Tijdens de dagopening benadrukte Peter Maas, vice-voorzitter van de Streekraad, dat samenwerking Het Groene Woud groot maakt. Ook in 2014 zult u nadrukkelijk van ons horen, want dan viert Het Groene Woud haar 15-jarig bestaan. Project Wolfhaag: Een prikkelend voorbeeld van burgerparticipatie Hans Bleumink van Bureau Overland werkt samen met innovatieve natuurorganisatie ARK aan een uniek project in het Zuid-Limburgse Wolfhaag. Niet eerder kon een particulier in Nederland deeleigenaar worden van een natuurgebied. Bewoners kunnen voor duizend euro een certificaat van aandeel kopen in Maalschap Wolfhaag. Vanaf dat moment zijn zij mede-eigenaar van het natuurgebied rondom Wolfhaag. Op deze manier zorgen zij samen voor de instandhouding van het gebied en delen ze in het vruchtgebruik. De aanwezigen werden geprikkeld: is zoiets ook mogelijk in Het Groene Woud? De volledige presentatie van Hans Bleumink is hier terug te vinden. Ondertekening adoptieovereenkomst Naadloos aansluitend op het thema burgerparticipatie tekenden Staatsbosbeheer en Vereniging De Nieuwe Gemeynt een adoptieovereenkomst voor een gedeelte van natuurgebied De Geelders. Hiermee is de Vereniging, een vrijwilligersorganisatie, nu verantwoordelijk voor beheer van het betreffende stuk natuurgebied. Een krachtig voorbeeld van burgerparticipatie.
De adoptieovereenkomst werd ondertekend door Arjan van der Zee, districtshoofd Staatsbosbeheer en Hans Bleumink, Secretaris Vereniging De Nieuwe Gemeynt. Van der Zee: De overeenkomst een mooi voorbeeld van het beschermen, beleven en op een goede manier benutten van de natuur door de mens. Vereniging De Nieuwe Gemeynt is een nieuwe vrijwilligersorganisatie die zich inzet voor het beheer van De Geelders, met oog voor natuur en cultuurhistorie. Met de adoptie van Staatsbosbeheer, gaat de Vereniging in een deel van De Geelders zelfstandig het beheer voeren. In ruil daarvoor mag De Nieuwe Gemeynt een deel van het gekapte hout voor eigen gebruik oogsten. Vereniging De Nieuwe Gemeynt bouwt voort op het historische bosbeheer in de Geelders. Tot omstreeks 1800 hadden bewoners de gebruiksrechten in het gemeenschappelijk beheerde gebied, vaak aangeduid als gemene gronden of gemeynt. Voortbouwend op die traditie wil De Nieuwe Gemeynt de band tussen bewoners en de omringende natuur versterken. Locatiebezoek in subgroepen Vervolgens bezochten de aanwezigen in subgroepen drie locaties in Het Groene Woud waar burgerparticipatie al actief wordt toegepast: De Dommelbimd, waar Boxtelse burgers financiële middelen bijeen brengen om het gebied te behouden, Landgoed Haanwijk in Sint-Michielsgestel, waar dit jaar een kindermoestuin is gerealiseerd en De Geelders bij Liempde, waar veel vrijwilligers actief zijn ten bate van onderhoud en inventarisatie. Aan de deelnemers werd gevraagd tips & tops voor bezochte project te formuleren, die na afloop plenair werden teruggekoppeld. Deelsessie 1: bezoek aan natuurgebied De Geelders Workshop onder leiding van Staatsbosbeheer met medewerking van actieve werkgroepen Natuurgebied De Geelders is een waardevol natuurgebied in Het Groene Woud. Het is eigendom van Staatsbosbeheer. Om de kwaliteiten van het gebied te behouden is het van belang dat het beheer en het onderhoud met aandacht en zonder grote machines wordt uitgevoerd. Diverse vrijwilligersgroepen zijn om deze reden al betrokken bij het beheer van De Geelders. Dit wordt nu uitgebreid met een nieuwe, vaste groep vrijwilligers, verenigd in De Nieuwe Gemeynt.
Tips & tops De Geelders Tips Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen voor individuen. Vrijwilligers verplichten tot afspraken. Faciliteren vrijwilligerswerk (waardering uiten). Inzet Bewaarde Land-concept. Ecopionierplek voor jongeren tot twaalf jaar. Maatschappelijke stages aanbieden, Technasia- en Green Tech-opleidingen betrekken. Burger aan Zet-opzet is erg goed: geen gedoe met verantwoording. Inzet zzp-ers? Boeren? Beheersovereenkomsten. Betrokkenheid Staatsbosbeheer, organisatiebreed (dus ook veldmedewerkers. Tops Verdienmodel, vooral immaterieel: - Natuurbeleving, inventarisatie van kennis. - Binding met eigenheid van de streek. - Fysieke inspanning (met daarbij soms hout voor de kachel, soms ook afrekening voor clubkas). Flora- & fauna-inventarisatie. Wilgen knotten. Deelsessie 2: bezoek aan Landgoed Haanwijk Workshop onder leiding van Natuurgroep Gestel en Streekfonds Het Groene Woud Op het landgoed Haanwijk heeft Brabants Landschap een stuk bostuin ter beschikking gesteld aan Natuurgroep Gestel om er een kindermoestuin aan te leggen. In 2013 is deze moestuin gerealiseerd. Eveneens in 2013 is door Streekfonds Het Groene Woud een oproep gedaan om met groepen burgers projectvoorstellen in te dienen om het aantal milieuvriendelijke buurtmoestuinen in Het Groene Woud te vergroten. Dit om de inwoners van Het Groene Woud meer te betrekken bij de eigen voedselproductie, de sociale cohesie in buurten te versterken en de biodiversiteit in wijken te vergroten. Tien projectaanvragen zijn ingediend. Tips & tops Landgoed Haanwijk Tips Zet ecologische tuinders in (bijvoorbeeld om Afrikaantjes tussen de groenteplanten te zetten). Leg s avonds fleecedekens over groenteplanten leggen, zodat vlinders er geen eitjes op kunnen leggen en niet alle groenten door rupsen worden opgegeten. Zorg voor een educatieve programmering. Koppel een ondernemer aan de kindermoestuin. Zoek een ondernemer die wil sponsoren, bijv een tuinder, de Boerenbond, Intratuin. Spreek deskundige mensen aan om mee te doen. Lezing voor vrijwilligers organiseren. MBO of PABO inschakelen voor een project. (Groot)ouders vragen om 1x per acht weken mee te helpen. Train de vrijwilligers in het omgaan met elkaar en met nieuwe vrijwilligers (open houding). Beloon de vrijwilligers met producten uit de tuin, of met excursie inclusief etentje (vergeet de partners niet).
Sluit allianties met verwante clubs: scouting, ANV, NMV, ANWB. Op zondag bezoeken veel kinderen met hun ouders de theetuin op Haanwijk. Laat deze kinderen een uurtje meehelpen in de moestuin (ouders hebben rust). Hiervoor zondagbezetting met twee vrijwilligers regelen en verwijsbordjes/promotie van de theetuin richting moestuin regelen. Eventueel een koppeling maken tussen een educatieve kinderactiviteit in natuur en werken in de moestuin en/of een wandeling. Natuuronderwijs voor kinderen moet meer van bovenuit (overheid) in het schoolprogramma worden opgenomen. Contact leggen met mensen die volkstuinen hebben. Bezoekers van Haanwijk aanspreken op hun bereidwilligheid. Contact leggen met sociale diensten of bijvoorbeeld Reinier van Arkel. Er zijn veel mensen die werkervaringsplaatsen of verantwoordingsprojecten moeten oppakken. Hier kunnen ze in een tamelijk beschermde omgeving ervaring opdoen. Middelbare scholen waar maatschappelijke stages gelopen moeten worden vormen een ingang voor betrokken vrijwilligers. Jeugd die andere jeugd stimuleert en bekend maakt met Durf te vragen (via Twitter #dtv). Geen bloemrijk perceel naast de moestuin in verband met rupsenvraat. Via scholen (groot)ouders benaderen. Laat de kinderen jaarlijks van de eigen oogst een maaltijd op school bereiden voor de ouders. Ouderen-/seniorenclubs zoeken die een moestuinactiviteit willen begeleiden. De leerdoelen van de school opnemen in het project. Proberen een koppeling te maken van de producten naar de kinderen/ouders/grootouders. Verbouw snelgroeiende groenten. Geef groenten mee naar huis (eventueel met recepten). Advertenties vrijwilligerssteunpunt. Vrijwilligers waarderen voor hun werk. Mensen individueel vragen via Welzijn, gemeente, UWV. Samenwerken met IVN of vergelijkbare groepen (Samen bijvoorbeeld evenementen aankondigen). Uitkeringsgerechtigden inzetten. Kinderen werven via scouting, school, naschoolse opvang. Tops Huidige inzet vrijwilligers. Gezamenlijk koken. Jong erbij betrekken is later meer betrokken. Er zijn al dertien vrijwilligers. Deelsessie 3: Bezoek aan de Dommelbimd Opdracht: Verzamel als groep het komende uur voldoende middelen voor de aankoop van minimaal één certificaat van 1.000,-. Antwoord: In de groep leefde veel ideeën over hoe sponsoracties opgezet kunnen worden. Dit is echter niet wat de initiatiefnemers zoeken. Ze hebben zelf onvoldoende tijd om deze ideeën tot uitvoering te brengen. Ze willen graag: Directe aankoop van een certificaat. Initiatiefnemers die een actie willen organiseren/coördineren, waardoor geld bijeen wordt gebracht om certificaten te kunnen kopen.
De groep heeft zich garant gesteld voor de aankoop van één certificaat per 1-1-2014. Op naam van Jeroen Naaijkens is het certificaat opgesteld. Een aantal mensen heeft hun naam op een lijst gezet; zij willen financieel bijdragen. Een beperkt aantal heeft daar ook direct een bedrag aan toegevoegd. Een aantal mensen uit de groep wilde niet direct op een lijst hun naam met bijbehorende bijdragen noteren. Daarop is besloten de andere deelnemers van themadag hier ook in te betrekken. Dit is gedaan door een oproep bij de eindafsluiting; twee mensen hebben hierdoor op naam een bijdrage toegezegd. Dagafsluiting: TROTS op Het Groene Woud Yvo Kortmann, voorzitter van de Streekraad, sloot de dag af en benadrukte vooral trots te zijn op Het Groene Woud. Vandaag laat weer eens zien hoe prachtig het gebied is en hoe heerlijk het is om er, modder of niet, in rond te lopen. Tenslotte was er voor alle deelnemers nog een stomend kopje erwtensoep, gemaakt met ingrediënten uit Het Groene Woud. Hieronder staat een kleine selectie foto s van de Het Groene Woud Themadag 2013. Alle foto s kunt u hier vinden. Foto s: Tim Durlinger. Dank aan alle aanwezigen en aan iedereen die de Het Groene Woud Themadag 2013 mede tot een succes heeft gemaakt.