Nieuwsflits. Jaargang 22, nr. 1. Februari 2013 van het bureau HET JUISTE ADRES VAN HET BUREAU VAN EHBO NEDERLAND: POSTBUS 72 3755 ZH EEMNES Adreswijziging Een adreswijziging van de Eerste Leidsche EHBO Brigade Correspondentieadres/secretariaat Mevr. J.M. Rijnkels Pascalstraat 14 2316 DL Leiden secretaris@ehboleiden.nl uitgereikte onderscheiding in de eerste twee maanden van dit jaar De zilver vergulde speld 05 febr. Dhr. J. van der Sar Hoek van Holland 05 febr. Dhr. F. A. Edeling Hoek van Holland De zilveren speld 28 jan. Dhr. A. van der Broek Stolwijk 05 febr. Dhr. P. Roër Hoek van Holland 05 febr. Mw. C. E. de Groot - Otterloo Hoek van Holland 05 febr. Mw. M. L. A. Bosch - Potma Alphen a/d Rijn - Centrum Namens EHBO Nederland, alle jubilarissen van harte gefeliciteerd. Adrie Overvoorde
ingezonden stuk ERC In de vorige Nieuwsflits stond een bericht over certificaten voor hulpverleners die alleen reanimatie en AED volgen. Deze kunnen eerste hulpinstructeurs zelf aanvragen bij de Nederlandse Reanimatieraad. Je moet hier echter wel credits voor kopen. Dit kan door in te loggen op de site van de ERC. Ik zal nu beschrijven welke stappen je moet ondernemen om dit mogelijk te maken. 1. Ga naar www.erc.edu 2. Klik op European Resuscitation Council 3. Daarna op Course Management System 4. Dan kom je in het systeem. De eerste keer moet je een gebruikersnaam en wachtwoord aanvragen. 5. Voeg nieuwe cursus toe. 6. Nu krijg je informatie. Vul locatie, datum en tijd in. (altijd 4 uur voor een cursus invullen anders doet hij het niet) 7. Vul in om hoeveel cursisten het gaat (bij maximaal 6 cursisten hoeft er geen cursusleider bij, met meer cursisten wel). 8. Vul de naam van de instructeur in (eigen naam als je instructeur bent). 9. Dan kun je de namen van de cursisten toevoegen. 10. Daarna bewerk cursus. 11. Je kunt ook je cursus nog publiceren (als je dit niet wil doen, vinkje weg halen, dan kun je verder). 12. Dan bevestigen. 13. Daarna ga je terug naar overzicht. 14. Bekijk de status van georganiseerde cursus. 15. Bekijk het deelnemers poppetje met vinkje. 16. Dan accepteer je resultaten. 17. Terug op een CSM berichtje klikken. Dan staat daar You have 1 Pending task. Klik hierop. 18. Dan kun je certificaten maken. 19. De blokjes aanvinken voor certificaten. 20. Print geselecteerd. 21. Openen en printen. 2
Als je deze stappen doorlopen hebt, bezit je certificaten waarop staat dat de deelnemer 2 jaar een geldig certificaat heeft. Na 2 jaar kun je ze verlengen. Bij stap 4 voeg je in herhalingscursus. Je doorloopt dan weer alle stappen en krijgt aan het eind weer nieuwe certificaten, die uitgeprint moeten worden. Zelf werk ik er nu een paar jaar mee en het werkt goed. Wel laat ik de cursisten ieder jaar voor herhaling komen en om de 2 jaar verleng ik de certificaten. Bij eventuele vragen kun je terecht bij Hester Grinwis Telefoon 0187-683244 of email: nj.grinwis@telfort.nl 3
van het ok Onderkoeling en de invloed van wind Gevoelstemperatuur is het verschijnsel waarbij het in de wind een stuk kouder aanvoelt dan uit de wind. Wanneer bijvoorbeeld de thermometer -7 graden aangeeft dan is bij windkracht 6 de gevoelstemperatuur -17 graden. Het (extra) afkoelen door de wind wordt ook wel windchill genoemd. Hoe lager de gevoelstemperatuur hoe sneller verschijnselen van onderkoeling optreden. Bij lichte onderkoeling rilt/klappertandt het slachtoffer nog. Bij ernstige onderkoeling stopt het rillen/klappertanden. Het slachtoffer is eerst misschien nog onrustig of agressief, maar wordt toenemend suffer en reageert uiteindelijk nergens meer op. Eerste Hulp bij onderkoeling: - breng het slachtoffer in een warme, beschutte omgeving - verwijder zo mogelijk natte kleding Lichte onderkoeling: - warm actief op met een warme douche, kruik, dekens, warme drank (geen alcohol, dit veroorzaakt extra afkoeling) Ernstige onderkoeling: - beweeg het slachtoffer zo min mogelijk - warm niet actief op, maar dek het slachtoffer alleen toe. Pak zo mogelijk armen en benen apart van de romp in - bel 112 4
van de wedstrijdcommissie Nou breekt mijn klomp! Dat roepen we allemaal wel eens als we iets niet begrijpen. Dit artikeltje is bedoeld om u wél te laten begrijpen en aan te sporen om mee te doen met uw wedstrijdploeg aan de Landelijke wedstrijd van EHBO Nederland, die op zaterdag 25 mei 2013 in Standdaarbuiten wordt gehouden. De wedstrijdcommissie is al volop bezig met het plannen en de organisatie van deze dag. Op uitnodiging van EHBO vereniging Standdaarbuiten zijn we daar dit jaar te gast met de ALV en wedstrijd in de schitterende locatie Zalencentrum t Sandt. Een gloednieuw gebouw met zeer goede voorzieningen, vergelijkbaar met de locatie vorig jaar in Notter. De locatie is makkelijk bereikbaar en er is ruim voldoende gratis parkeergelegenheid. De opzet van de wedstrijd dit jaar is niet te vergelijken met vorig jaar. Het thema, de gezelligheid en de kenmerkende EHBO Nederland sfeer zijn ingrediënten die niet veranderen. De wedstrijdcommissie heeft besloten om de opzet van de wedstrijdmiddag wél aan te passen. De ploegen zullen in meerdere situaties en langer aan het werk worden gezet, dan het kwartiertje zoals de afgelopen jaren. Zo komen er meer situaties en competenties aan bod en meent de wedstrijdcommissie alle ploegen een eerlijker kans te geven om te laten zien wat ze kunnen. Er ontstaat dan ook een meer afgewogen oordeel over welke vereniging zich de winnaar van de landelijke wedstrijd mag noemen. De inschrijving is al geopend. Wedstrijdploegen kunnen zich aanmelden tot 2 april 2013 bij de wedstrijdcommissie. Daarna krijgen de ploegen die zich hebben aangemeld zo snel mogelijk de detailinformatie die voor hen van belang is. Ook wedstrijdploegen van EHBO verenigingen die niet zijn aangesloten bij EHBO Nederland kunnen deelnemen! Kijk op de website van EHBO Nederland (www.ehbonederland.nl). Op 5
de homepage kunt u de brief én het aanmeldingsformulier downloaden die iedere vereniging heeft gehad. Ook kunt u zich via de website per mail aanmelden. We proberen het voor iedereen zo makkelijk en laagdrempelig mogelijk te maken. De wedstrijdcommissie heeft er zin in en we hopen u ook. We rekenen dan ook op deelname van vele ploegen! Robert Putz (voorzitter Wedstrijdcommissie). 6
de pen Waar een klein dorp groot in kan zijn Westerhaar- Vriezenveensewijk, een dorp in de gemeente Twenterand met omstreeks 5000 inwoners in Oost Nederland, gelegen op de grens van Salland en Twente. Een dorp waar een E.H.B.O.vereniging bestaat met ongeveer 70 leden. Bijna de helft van deze leden doet, als er een beroep op hen wordt gedaan, actief mee bij evenementen, variërend van koersbal tot motorcross. Ter ondersteuning van deze hulpverleners is de vereniging in het bezit van een zeer moderne en volledig uitgeruste hulpverleningswagen, voorzien van een pincet tot een AED apparaat en van een keukenblok tot een reflexjas. Ons dorp is sinds 2005 een medisch centrum rijk, dat binnen heel Nederland uniek mag worden genoemd. Door de stuwende kracht van huisarts Nillissen is destijds een medisch centrum van de grond gekomen, dat in die tijd nog niet bestond in Nederland. Het gebouw, een Kulturhuus gedachte dat is overgewaaid vanuit Scandinavië, richt zich met name op culturele aspecten waar de bibliotheek de kern van de opzet is. Hieraan gekoppeld werden destijds een sporthal, politiepost en verder nog enkele culturele bureaus. De bouw van een dergelijk project riep nogal wat vragen op ten aanzien van de financiering. Met dit gegeven is dokter Nillissen gaan brainstormen met zowel artsen van het Almelose als van het Hardenbergse ziekenhuis, (Westerhaar- Vriezenveensewijk ligt namelijk precies tussen deze plaatsen in). Dit resulteerde in een stortvloed van wensen voor zijn beoogd plan. Maar om aan al deze wensen tegemoet te komen was de opzet van het gebouw al weer veel te klein. Daarom is toen besloten er in plaats van 1 maar 2 verdiepingen van te maken. Het medisch gedeelte kent momenteel tussen de 40 en 45 specialismen, vanuit beide genoemde ziekenhuizen, welke allen verbonden zijn door een modern glasvezel netwerk.
Een goed voorbeeld. Een patiënt komt bij de huisarts in het gebouw en klaagt over een pijnlijke knie door een val. De huisarts laat hem even naar de röntgenbus gaan die voor de deur staat. 10 minuten later heeft de patiënt de uitslag van het letsel, dit na ruggespraak met een arts uit een van de aangesloten ziekenhuizen. Over voordelen gesproken! Verder is ons dorp voorzien van een AED netwerk, waar menige plaats jaloers op kan zijn. In de dorpskern die ongeveer 2 vierkante kilometer groot is bevinden zich 13 AED apparaten in kasten, die alleen geopend kunnen worden via een code die afgegeven wordt door Ambulance Oost bij een 112 melding. Hierbij worden alle,,lekenhulpverleners, die binnen een straal van 500 meter wonen, via een SMS bericht opgeroepen om zich naar het opgegeven adres te begeven om te gaan reanimeren of een AED apparaat te gaan halen bij het aangegeven adres. Het gehele dorp telt momenteel rond de 200 personen met een AED aantekening. Hierdoor is het nog niet voorgekomen dat er geen AED op tijd ter plaatse was, wat niet wil zeggen dat er altijd een positief resultaat wordt geboekt. Maar gelukkig is dit al wel voor gekomen. De financiering van de kosten hiervan worden voor het overgrote deel door sponsoring en donateurs bijeengebracht, te samen met een groep vrijwilligers. Als EHBO vereniging zijn wij trots op de medische voorzieningen die zich in ons dorp bevinden en wij zijn blij dat wij er ons steentje aan mogen bijdragen. Henk de Boer, voorzitter EHBO afd.westerhaar- Vriezenveensewijk 8
Hulpverleningswagen Westerhaar - Vriezenveensewijk
geschiedenis van de reanimatie Kennis en inzicht in de geschiedenis van de reanimatie helpen technieken en technologie op een juiste wijze te bezien. Men kan stellen dat de mens steeds op zoek is geweest naar een gemakkelijke uitvoerbare en doeltreffende methode om de levensgeesten terug te brengen. Aanvankelijk werden allerlei primitieve methodes bedacht, die men kan zien als een prikkeling van de refexen van het slachtoffer. Vanaf 1940 start de moderne periode met de rechtstreekse beademing door middel van de mond-op-mond methode. Hier wordt vanaf 1960 de hartmassage aan toegevoegd. 13e eeuw voor Christus Omkeringsmethode Een oud middel tot het opwekken van levensgeesten van schijndode drenkelingen was het ophangen aan de voeten. Deze methode werd reeds bij de Egyptenaren toegepast ten tijde van farao Ramses II. Bij de slag van Kadesh verdronken veel soldaten in de Orontos rivier. Ramses II werd op tijd uit het water gehaald, waarna twee soldaten hem onderste boven hielden. Een van hen drukte in de maagstreek om hem van het ingeslikte water te bevrijden. 10
500 v. C Verwarmingsmethode Hippocrates (460-370 voor Christus) beval het warm houden van het lichaam aan. Hij was een zodanig invloedrijke man, dat alle andere reddingshandelingen opzij werden geschoven. Behalve het insluiten van een slachtoffer tussen twee naakte lichamen van levenden, liet men ook gloeiende olie of pek op het lichaam druppelen, of er werden zelfs brandende kolen op het lichaam van het slachtoffer gelegd. 1530 Blaasbalgmethode Eeuwen gingen voorbij voordat er vernieuwing kwam. Het was de verdienste van Paracelsus (1493-1541) erop te wijzen dat men een slachtoffer kon reanimeren door hem met een blaasbalg lucht in de longen te blazen. Helaas hadden vroeger niet veel mensen een blaasbalg, gebruikt om een vuur op te stoken, bij zich. Toch is het succes van deze procedure de aanleiding geweest voor sommige producenten om dit verder te onderzoeken wat resulteerde in het ontstaan van de beademingsballon. 11
1770 Inversiemethode Omstreeks 1770 moest men groot en sterk zijn, om de reanimatieprocedures van die tijd goed uit te kunnen voeren. Er werden stangen of touwen aan een boom bevestigd. Het slachtoffer werd ondersteboven aan de stang gehangen en op en neer gehesen, met als doel lucht in en uit de longen te krijgen. Vele artsen in de 18de eeuw raadden deze omkeringstechniek aan. 1773 Methode met de ton In een poging lucht in en uit de longen van een slachtoffer te persen wierp de hulpverlener het slachtoffer over een ton heen en rolde het slachtoffer heen en weer. 12
Vele jaren later wist men het goede element van deze methode te waarderen, namelijk dat het rollen over een ton respectievelijk een compressie en expansie van de borstkas veroorzaakt. 1812 Dravend paard methode Vandaag de dag worden hulpverleners van de reddingsbrigade uitgerust met een beademingsmasker en handschoenen om veilig te kunnen werken. In 1812 werden hulpverleners voorzien van bijvoorbeeld een paard. Wanneer een slachtoffer uit het water gered was, bond de hulpverlener het slachtoffer vast op de rug van het paard, kameel of os. Wanneer er geen dieren voorhanden waren moest de redder met de drenkeling op zijn rug een eindje lopen. Hiermee werd alternatieve drukcompressie bereikt tengevolge van het op en neer hobbelen van het slachtoffer. Deze procedure werd in Amerika verboden in 1815 omdat burgers op schone stranden wilden recreëren. In 1880 werd ze nog toegepast in Nederland, en zelfs in 1950 nog in Indonesië. 13
1858 Silvestermethode Het slachtoffer werd op zijn of haar rug gelegd, dan werden de armen opgeheven om vervolgens aan beide zijden van het lichaam uitgestrekt neer te leggen, dit hield men even zo, daarna werden de armen teruggebracht en tegen de borst gedrukt. Deze beweging werd 16 keer per minuut herhaald. 1932 Holger Nielsenmethode De Holger Nielsenmethode was een populaire reanimatiemethode rond het begin van de 20e eeuw. Het slachtoffer lag op zijn buik vervolgens werd er druk op de rug gezet en daarna werden de armen bij de elleboog naar voren getrokken. Het werd op grote schaal gebruikt tot de jaren 1950. 14
1940 Mond-op-mond beademing Gedurende de tweede wereldoorlog werd mond-op-mond beademing toegepast in het Amerikaanse leger 1950 Training voor burgers In 1950 werd door het Amerikaanse Rode Kruis een stevige campagne gevoerd om zoveel mogelijk Amerikaanse burgers te trainen. 1992 ACD methode In 1990 kreeg een man uit Californië een hartstilstand in het bijzijn van een college, die niet bekend was met de reanimatieprocedures. In plaats van zijn handen te gebruiken, gebruikte hij een zuigapparaat, waarmee oorspronkelijk buizen gereinigd werden. Het ambulancepersoneel verbaasde zich over het effect van deze methode. Onmiddellijk werd onderzocht wat het effect van zuigapparatuur in een reanimatiesituatie was. De ACD methode werd ontdekt, Actieve Compressie Decompressie (ACD). Door de druk vult het hart zich met bloed. 15
1998 Reanimatie en AED. De laatste jaren van de 20e eeuw is het gebruik van een Automatische Externe Defibrillator (AED) toegestaan, zelfs voor personen zonder medische opleiding of ervaring. In 2002 definitief uit de wet BIG gehaald. Iedereen met een basiscursus AED-bediener of geldig EHBO-diploma kan deze bedienen. In geval van ventrikelfibrillatie is een AED het meest effectief. Er zijn momenteel ruim 40.000 AED s in Nederland. 2006 De Lucaspomp Vanaf januari 2006 neemt de Regionale Ambulance Dienst Hollands- Midden (regio Leiden, Duin- en Bollenstreek, Alphen a/d Rijn, Rijnstreek, Gouda en Midden-Holland) de nieuwe hartpomp LUCAS in gebruik. Dit apparaat kan autonoom hartmassages uitvoeren, zodat het ambulancepersoneel in de tussentijd overige noodzakelijke handelingen kan verrichten bij een slachtoffer van een hartstilstand. Hierdoor hebben mensen met een hartstilstand een grotere kans te overleven. 16
Bovenstaande is een gedeelte uit het Leerboek voor zwemonderwijzer van J.J. Bauer en B. Verwaal uit 1955. Er staan nog meer methodes in die in de loop der eeuwen zijn ontwikkeld en gebruikt. Echter dit is te veel om in onze Nieuwsflits te verwerken. Bronnen: Leerboek voor zwemonderwijzer J.J.Bauer en B. Verwaal (1955) Internet: www.maastrichtse-reddingsbrigade.nl/index.php/ehbo/ geschiedenis 17
colofon Voor de adresgegevens van EHBO Nederland verwijzen wij u naar het colofon. Bureau EHBO Nederland EHBO Nederland Postbus 72 3755 ZH EEMNES 035 53 82 538 info@ehbo.nl Voorzitter Dhr. J.M.C.M. Groen in t Wout Elzekrulzoom 36 2403 SH ALPHEN A/D RIJN 0172 431 007 voorzitter@ehbonederland.nl Waarnemend secretaris Mw. G. van Esschoten Lindenpad 18 2871 RT SCHOONHOVEN 0182 382223 secretaris@ehbonederland.nl Penningmeester Dhr. P. van der Kraan Rondweg 161 2923 ET KRIMPEN A/D IJSSEL 0180 518 867 penningmeester@ehbonederland.nl Bestuurslid, onderscheidingen Dhr. A.W. Overvoorde Nachtegaalstraat 21 2922 VL KRIMPEN A/D IJSSEL 0180 515 334 onderscheidingen@ehbonederland.nl Bestuurslid, wedstrijdcommissie Dhr. R.J. Putz Puccinidreef 48 2253 SN VOORSCHOTEN 071 56 14 512 wedstrijdcommissie@ehbonederland.nl 18
Bestuurslid Mw. K. Ronner M.H. Trompweg 26 3317 BT DORDRECHT kronner@ehbonederland.nl Erelid Mw. W. den Broeder-van Zwienen De Landerijen 31 2926 TA KRIMPEN A/D IJSSEL 0180 516 703 Erelid Dhr. Dr. H.J.P. Beerstecher Simon Vestdijklaan 20 2343 KV OEGSTGEEST 071 51 55 757 Erelid Dhr. H.A.P.J. Lommerse Van Meerbeekstraat 10 2181 AS HILLEGOM 025 25 17 628 Erelid Dhr. J.C. Verkaik Waterruit 35 2804 PB GOUDA 0182 785 326 Erelid Mw. P.H.C. Verra-Weijers Waltmanstraat 53 2136 BB ZWAANSHOEK 023 58 45 606 19
De Nieuwsflits van EHBO Nederland wordt gratis verzonden naar alle secretariaten van de aangesloten verenigingen. Ook ontvangen zusterorganisaties en relaties een exemplaar. Iedere vereniging ontvangt kosteloos één exemplaar op het secretariaatsadres, maar het staat de verenigingen Vrij om kopieën te maken, zodat binnen de eigen vereniging de Nieuwsflits onbeperkt kan worden verspreid. Verder kan EHBO Nederland de Nieuwsflits naar een door de vereniging aangegeven adres verzenden. Men dient hiervoor een jaarabonnement aan te gaan tegen een prijs van 8,50 inclusief verzendkosten. Men ontvangt dan vier Nieuwsflitsen en het Jaarverslag. Over de voorwaarden en het toezenden van een aanvraagformulier kan men contact opnemen met het bureau. Kopij is altijd welkom en kan te allen tijde worden ingeleverd. Stuur deze bij voorkeur per mail als Word-document aan info@ehbo.nl Of naar EHBO Nederland T.a.v. redactie Nieuwsflits Lindenpad 18 2871 RT SCHOONHOVEN Telefoon 0182 38 22 23 06 1190 3890 E-mail adres i.esschoten@ziggo.nl 20