15 juni 2015 Proefsituaties binnen het sociaal domein We zijn in de gemeentelijke organisatie druk bezig met de drie decentralisaties in het sociaal domein. Dit betreft taken die per 1 januari 2015 van de rijksoverheid en provincie naar de gemeente zijn gegaan. Veel mensen die ondersteuning hebben vanuit de gemeente, de AWBZ of de jeugdzorg krijgen hiermee te maken. De gemeenten dienen deze taken per 1 januari 2015 met minder budget uit te voeren. W zijn met inwoners en verschillende organisatie nieuwe werkwijzen aan het ontwikkelen en uitproberen. We vinden het belangrijk om samen met betrokkenen uit te proberen wat wel en wat niet goed werkt in de praktijk. Op basis van de ervaringen en reacties van de proefsituaties werken wij toe naar goede oplossingen. Wanneer u meer wilt weten of de proefsituaties, neem dan contact op met Rita Runneboom, (0315) 292 292. Ook als u vindt dat u suggesties hebt voor verbeteringen in het sociaal domein horen wij dat graag! Waarom proefsituaties? Proefsituaties worden uitgevoerd om te onderzoeken of een bepaalde nieuwe aanpak binnen het sociaal domein kan gaan werken. Hierdoor leren we. Tijdens de proefsituatie meten we of de aanpak goed werkt. Wanneer het niet werkt, dan stellen we zo snel mogelijk de aanpak bij. Lukt dat niet, dan stoppen we met de proefsituatie. Slaagt de aanpak, dan wordt de proefsituatie definitief en ook beschikbaar voor anderen. Stand van zaken huidige proefsituaties Wij streven ernaar om voor alle geïnteresseerden periodiek de informatie over de stand van zaken van de proefsituaties te verversen. Hieronder de huidige stand. 1. Zelfsturende professional. Model met maximale inbreng professionals en minimale invloed/omvang overhead. Contracteren van (netwerk) zichzelf organiserende professionals / zelfstandigen. Meer zelfstandigheid en eigenaarschap voor / bij professional, rechtstreeks contact tussen uitvoerder en gemeente, naar betere prijsprestatieverhouding en meer flexibiliteit. WEBSITE: Stand van zaken totaal experimenten Sociaal Domein 1
Contract voor ondersteuning en hulpverlening met coöperatie Helpgewoon voor 2015 is afgesloten. Zie ook proefsituatie 9: vorming snel jeugdinterventieteam. Naast de opdracht voor het jeugdteam zijn ook afspraken gemaakt met / opdrachten verleend aan Helpgewoon over nieuw beleid, aanpak en continuering van bestaande vormen van welzijnswerk (sociaal werk) en over de coördinatie van de formulierenhulp. 2 Vergroten juiste betalingsprikkels. Belonen kortdurende ondersteuning met toenemende zelfredzaamheid van de afnemers: zorg wordt geleverd conform de leidende principes van de gemeente. Ontmoedigen onnodig langdurige trajecten en draaideursituaties in de zorg / ondersteuning. Verminderen duurdere of langduriger zorg dan nodig. Beter aansluiten van aanbod op de vraag en vergroten van effectiviteit van de zorg. Verbeteren van het zelfredzaam vermogen van inwoners met een vraag om zorg/begeleiding. Er wordt een aantal tariefmodellen uitgewerkt, die zijn voorgelegd aan een tweetal leveranciers: opbrengst lijkt te behalen als cliënt naar lichtere vorm van individuele begeleiding, dan wel naar groepsbegeleiding gaat. 3 Wijknetwerk Omvormen van één van de wijkteams tot een wijknetwerk van alle beroeps- en vrijwilligersorganisaties die actief zijn in het sociaal domein in de desbetreffende wijk. De gebiedsmakelaar organiseert, op aangeven van één of enkele deelnemers, themabijeenkomsten. Hiervoor worden de bij het onderwerp betrokken partijen uitgenodigd. Afhankelijk van het thema kan deelname dus variëren van enkele partijen tot het hele wijknetwerk. Eenmaal per jaar zal een onderhoudsbijeenkomst worden georganiseerd. Om het hele netwerk op de hoogte te houden van wetenswaardigheden uit het netwerk en resultaten van themabijeenkomsten zal met regelmaat een digitaal informatiebulletin worden rondgestuurd. Alle binnen het sociaal domein actieve organisaties weten elkaar snel te vinden (korte lijntjes) én weten van elkaar wat men doet en kan betekenen binnen het sociaal domein. Dit wordt bereikt door informatie-uitwisseling, themagerichte inter-organisatorische oplossingen (wanneer dat coördinatie tussen meerdere betrokken partijen vereist) en het delen van beleidsinformatie. De proefsituatie wordt uitgevoerd in Silvolde. WEBSITE: Stand van zaken totaal experimenten Sociaal Domein 2
De startbijeenkomst heeft op 4 februari jl. plaatsgevonden. Aan de hand van het resultaat is een plan van aanpak gemaakt. Het tweede informatiebulletin is in de maak. Het hele netwerk is in beeld gebracht en van elke deelnemende partij is een korte beschrijving gevraagd met daarin informatie van wat elke organisatie in dat netwerk doet en kan betekenen in het netwerk. Alle informatie die dit oplevert wordt gebundeld en beschikbaar gesteld aan de leden. Op 29 juni vindt de eerste themabijeenkomst met als titel communiceren in het wijknetwerk Silvolde plaats. 4 De Verenigers Verenigingen stimuleren en assisteren bij het omgaan met en het inspelen op kinderen met een specifieke behoefte. Meer tolerantie, minder buitensluiten. Meerwaarde leren zien, minder angst voor excessen, vergroten van gevoel van eigenwaarde van kinderen uit doelgroep, bewustwording vergroten van de meerwaarde van verenigingen bij vroegsignalering, toerusten voor begeleiding van kinderen met een specifieke behoefte. Door kennisoverdracht zorgen voor meer inzicht en meer vaardigheden in het omgaan met de doelgroep, zodat deze kinderen mee kunnen doen, kunnen oefenen in communicatie en gedrag. De veronderstelling is dat dit vervolgens latere ernstiger stoornissen kan voorkomen. Een afvaardiging van SDOUC en Atletico 73 hebben een plan de Verenigers opgesteld. Op 22 april is het experiment van start gegaan met een inloop-sportmiddag en een informatie-avond voor ouders. In twee perioden kunnen kinderen kennismaken met tal van sport- en beweegactiviteiten. De eerste periode is in mei, juni en juli en de tweede periode is in september en oktober. Het sportaanbod waaruit zij kunnen kiezen is zeer gevarieerd. Onder leiding van ervaren trainers en begeleiders kunnen zij kennismaken met voetbal, volleybal,handbal, scouting, atletiek, paardrijden, klimwand, fitness, tennis, yoga, judo en dans. Rond de 15 kinderen hebben zich tot nu toe aangemeld voor de sportkenningsmakingsbijeenkomsten bij de verschillende sportverenigingen. Aanmelden is nog steeds mogelijk. 5 Wissel/-doorstartwoning. Twee wissel/-doorstartwoningen beschikbaar hebben voor gezinnen met zodanige problematiek/huurschuld, dat huisuitzetting (en daarmee WEBSITE: Stand van zaken totaal experimenten Sociaal Domein 3
uithuisplaatsing kind/kinderen dreigt). Realiseren van calamiteitencapaciteit in de vorm van intensieve en laatste kansbegeleiding, financieel management en twee doorstartwoningen. Voorkomen opname kinderen bij huisuitzettingen probleemgezinnen door een doorstart en door intensivering begeleiding. Vervolgens normalisatie en extensivering begeleiding. Status Gemeente en Wonion zijn een samenwerking aangegaan en houden de mogelijkheid van doorstartwoning in het vizier. Zodra er zich een casus voordoet, wordt onderzocht of een gezin in aanmerking komt. 6 Verplaatsbare mantelzorgunit. Enkele verplaatsbare mantelzorgunits beschikbaar voor zorgbehoevenden die in tuin, bij en verzorgd door kinderen/ouders, willen wonen. Ontwikkelen van een verplaatsbare mantelzorgunit met ondersteuning op afstand voor inwoners die willen mantelzorgen of mantelzorg ontvangen en beschikken over een ruime tuin, maar geen middelen hebben voor aanschaf van een tijdelijke woning in de tuin. Vermijdbare institutionalisering terugdringen. Minimaliseren effecten en kosten van beroepszorg en vergroten van de mantelzorgmogelijkheden. Nagaan of de unit in praktijk voldoet, inclusief het ondersteuningsconcept. Het ontwerp van de mantelzorgunit is gereed en de gemeente heeft opdracht gegeven voor de bouw van de eerste unit. Oplevering: half juli 2015. Wanders bouwt. Huurprijs van de mantelzorgunit bedraagt 600,-- per maand (excl. energiekosten en water). Sensire verzorgt de mantelzorgondersteuning, de beeld- en geluidverbindingen en aanvullende wijkverpleging. Voor de eerste mantelzorgunit hebben zich bewoners gemeld en met hen en hun familie (de mantelzorgers) zijn de eerste afspraken gemaakt. Gestart met uitwerking van het communicatieplan en beheerplan. 7 Combinatie dagopvang, dagbesteding en begeleid werken. Realiseren van werkzaamheden in het sociaal domein voor inwoners met werkpotentieel en opvang van inwoners met een beperking. Door slim combineren van de capaciteiten en behoeften komen tot toegevoegde waarde met uiteenlopende activiteiten. WEBSITE: Stand van zaken totaal experimenten Sociaal Domein 4
Dagactiviteiten in het sociale domein, kleinschalig, combinatie van ouderen en jongeren en slimme combinaties van potentieel. Door middel van diverse werkzaamheden met toegevoegde waarde en passend bij capaciteiten en interesse deelnemers. Vergroten van samenhang in de samenleving en meer zingeving. Gebruikmaken van de capaciteiten van inwoners met een werkvraag en inwoners met een ondersteuningsvraag en voor beide doelgroepen meerwaarde realiseren en tegen lagere kosten dan bij een traditionele benadering. Dagbesteding: gesprekken gevoerd met Stichting Oersterk in Ulft. Tendens in team Aanspreekpunten is: bevestiging van de noodzaak voor een breed aanbod zoals omschreven in het experiment. 8 De Ontmoeting. Verbinden van ondersteuningsvragen van inwoners en maatschappelijke organisatie met de kennis en vaardigheden van mensen met een gemeentelijke uitkering. De focus ligt daarbij op de mensen die vanwege leeftijd en/of arbeidsbeperkingen momenteel niet meer door zullen stromen naar een betaalde baan. - Vergroten van het aantal mensen dat ondersteuning biedt aan mensen en maatschappelijke organisaties met een hulpvraag - Stimuleren van de participatie en behouden en uitbreiden van vaardigheden van mensen zonder mogelijkheden op arbeid op korte en middellange termijn - Verbeteren van de beeldvorming van en over uitkeringsgerechtigden 250 Uitkeringsgerechtigden hebben een uitnodiging in de vorm van een brief en een ansichtkaart ontvangen om mee te doen. 12 Personen hebben zich aangemeld en nemen deel aan de trainingen (5 bijeenkomsten van 4 uur). 8 enthousiaste en deskundige uitvoerders, waarvan 5 op vrijwillige basis, begeleiden de deelnemers. 9 Jeugdteam. Vorming van snel jeugdinterventieteam (kwartet) met veel regelmogelijkheden die dreigende calamiteiten met korte en intensieve begeleiding terugbrengen naar hanteerbare problemen, die vervolgens met extensieve begeleiding kunnen worden opgelost. Intake bij urgentie binnen 48 uur. Indien mogelijk: onmiddellijke start zorg /begeleiding. WEBSITE: Stand van zaken totaal experimenten Sociaal Domein 5
Verminderen bureaucratische regels, verminderen escalatie door vertraging langdurige intensieve zorgtrajcten, coördinatiegebrek en standaardoplossingen. Vier professionals maken deel uit van het jeugdteam en zijn per 1 januari 2015 gestart. Zie ook proefsituatie 1, zelfsturende professional. Het jeugdteam pakt jeugdhulpverleningvragen op en maakt met de inwoner een vraagverkenning en een gezinsplan, en stellen zij doelen op. Waar nodig starten zij een hulpverleningtraject. Ook gaat het jeugdteam regelmatig met de Aanspreekpunten mee op intake. Door samen aan de slag te gaan en regelmatig af te stemmen, zijn de werkprocessen van het jeugdteam in relatie tot de Aanspreekpunten nu zo goed als uitgewerkt. De eerste kwartaalrapportage is opgeleverd en er wordt gekeken of en hoe de werkwijze / aanpak van de Jeugdteam bijgesteld moet worden. 10 Aanspreekpunten. Komen tot werkafspraken, een werkstructuur en ondersteunend systeem voor het zelfsturend team van Aanspreekpunten. Zij werken volgens het model van de Rotonde binnen het hele sociale domein. Met een beperkt aantal Aanspreekpunten starten op onderdelen van het sociaal domein. Is de positie intern en extern juist? Kunnen de doelen worden behaald? Inwoners zoveel mogelijk in hun onafhankelijkheid stimuleren, het afschaffen van vermijdbare bureaucratie, we werken met actie- en doellijsten in plaats van indicaties, standaardaanbod terugdringen ten gunste van maatwerk, claimgedrag zoveel mogelijk verminderen. Het team Aanspreekpunten bestaat uit 13 personen en zij hebben ervaring vanuit diverse achtergronden. Zij vullen elkaar aan als het gaat om kennis en kunde op het gebied van Wmo, Jeugdhulp en Participatie. Begin dit jaar zijn de Aanspreekpunten overspoeld met vragen. Met vragen van inwoners met een ondersteuningsvraag in het Sociaal Domein, en met vragen van alle organisaties (basisniveau, eerste en tweedelijns) die vormen van ondersteuning bieden. De Gemeente heeft via verschillende communicatiekanalen hard gewerkt aan bekendheid van het Team Toegang/ Aanspreekpunten. Daarnaast zijn alle mensen met overgangsrecht (een indicatie die is afgegeven voor 1 januari 2015) aangewezen op een contactmoment bij de Aanspreekpunten om hun ondersteuningsvraag voor te leggen in een keukentafelgesprek: onderdeel van de rondgang op de rotonde. De digitale verwerking van vraag en plan heeft ernstig te leiden gehad door late en onvolledige oplevering van elektronisch dossier. Ook stagneerde de technische inrichting (landelijk) van gegevensuitwisseling (factuurstromen, opdrachtverkeer aan leveranciers, betalingen via het SVB enz), waardoor de Aanspreekpunten zich met regelmaat onthand hebben gevoeld. WEBSITE: Stand van zaken totaal experimenten Sociaal Domein 6
Maar de Aanspreekpunten komen (mede door de organisatorische ondersteuning) steeds beter in hun rol als moedige pioniers in het Sociaal Domein van OIJ. : 11. Formulierenhulp Komen tot een groep vrijwilligers die inwoners helpt en begeleidt bij het invullen van formulieren en inwoners ook leert hoe ze het zelf kunnen doen. Vergroten van de zelfstandigheid van de inwoners Status: De coördinatie en aansturing van de formulierenhulp is ondergebracht bij coöperatie Helpgewoon. Voor het overige wordt het project uitgevoerd door vrijwilligers.. Er kan onder meer hulp worden gevraagd bij formulieren voor: uitkeringen, zorg, bijzondere bijstand, Stadsbank, school, werk en inkomen, kwijtschelding en machtigingen. Ook voor formulieren die hier niet genoemd zijn kunnen inwoners contact opnemen met de Formulierenhulp of even binnenlopen bij Wijkcentrum De Lichtenberg, Reeënstraat 20 A in Silvolde. Het team is wekelijks aanwezig op dinsdagochtend van 09.30 tot 11.30 uur. De Formulierenhulp begint op deze locatie, maar op korte termijn wordt de dienstverlening op meerdere locaties binnen de gemeente aangeboden. Verder is de vereenvoudiging van een aantal gemeentelijke formulieren opgepakt. : 13: plaatsbare slaap-badunit Voor inwoners die in het kader van de WMO recht hebben op een verbouwings- of verhuisvergoeding, maar liever een verplaatsbare zorgunit plaatsen. Minimaliseren effecten en kosten van WMO en beroepszorg en vergroten van de (mantel)zorgmogelijkheden. Nagaan of de unit in praktijk voldoet, inclusief het ondersteuningsconcept. Status: Er heeft een oriënterend onderzoek plaatsgevonden naar de haalbaarheid van dit experiment. De uitkomsten hiervan worden binnenkort besproken. WEBSITE: Stand van zaken totaal experimenten Sociaal Domein 7