Het keukentafelgesprek

Transcriptie

1 Het keukentafelgesprek Informatie over het keukentafelgesprek Waarom een keukentafelgesprek? De Wmo heeft andere uitgangspunten dan de AWBZ. De AWBZ kent een recht op zorg. Er zijn landelijke richtlijnen en een landelijke indicatiestelling. De Wmo gaat uit van de eigen kracht en het eigen netwerk van mensen. (Een netwerk bestaat uit mensen om je heen die iets voor je kunnen doen.) De gemeente heeft de plicht om mensen te helpen als ze beperkingen ondervinden in het meedoen aan de maatschappij. De gemeente bepaalt hoe zij helpt. Er kunnen dus verschillen zijn per gemeente. In veel informatie over het keukentafelgesprek wordt er gepraat over de burger. Dat ben jij, de mens die ondersteuning nodig heeft vanuit de Wmo. Bij de AWBZ werd vooral gekeken naar wat iemand niet kan. Bij de Wmo staat deelnemen aan de maatschappij centraal. Dat heet participatie. De gemeente gaat in gesprek met mensen die bij het Wmo-loket van de gemeente aankloppen. Je moet dan duidelijk maken: hoe je leven eruit ziet; wat je nodig hebt om mee te kunnen doen aan de maatschappij. Dit gebeurt tijdens een keukentafelgesprek. Hierin bekijken de gemeente en jij waar je tegenaan loopt in het dagelijks leven. Waar je moeite mee hebt en hulp bij nodig hebt. 9

2 Wat is een keukentafelgesprek? Een keukentafelgesprek is het gesprek dat iemand met de gemeente voert om in aanmerking te komen voor ondersteuning. Je kunt daarbij anderen uitnodigen om je te ondersteunen. Het gesprek is bedoeld om voor iedereen een passende oplossingen te vinden. Oplossingen die bijdragen tot het participeren (meedoen) aan de maatschappij. Tijdens het keukentafelgesprek komen de volgende onderwerpen uitgebreid aan bod: hoe ziet je leven eruit; wat is precies je vraag; wat wil je daarmee bereiken? Eerst wordt je vraag verhelderd. Je beantwoordt vragen. Daardoor wordt de hulpvraag duidelijk voor iedereen. Daarna gaat het gesprek over maatwerk en oplossingen. De gemeente kijkt hoe de vraag opgelost kan worden. Met bestaande voorzieningen of een oplossing op maat. Het is dus geen gesprek over een aanvraag voor een bepaalde voorziening. Het uitgangspunt is dat het een gesprek is over een probleemsituatie. De gemeente wil dat de aanvrager verder kijkt dan het bekende aanbod. Voorbeeld. Annie woont zelfstandig, maar krijgt steeds meer moeite om iedere dag voor zichzelf te koken. Er kan gekeken worden of zij gebruik kan maken van maaltijden die bij het bejaardentehuis worden bezorgd. Of is er misschien iemand in haar netwerk die voor haar kan koken? 10

3 Wat zijn de uitgangspunten van het keukentafelgesprek? Het keukentafelgesprek gaat niet alleen over het probleem dat je ondervindt. Er wordt juist veel breder gekeken naar jouw situatie, naar alle levensterreinen. Hoe ziet je dag eruit, wat doe je zoal, hoe is je inkomen, hoe ziet je netwerk eruit, hoe zijn de contacten in de buurt? Deze vragen komen tijdens het keukentafelgesprek aan bod. Daarnaast bekijkt de gemeente welke voorzieningen in de buurt aanwezig zijn. Denk bijvoorbeeld aan een wijkcentrum waar mogelijkheden zijn voor contacten in de buurt. Bijvoorbeeld door gezamenlijk koffie te drinken of te eten. Of activiteiten die in het wijkcentrum georganiseerd worden en waar alle bewoners uit de wijk aan deel kunnen nemen. Misschien zijn er ook wel contactgroepen van lotgenoten waar burgers elkaar steunen. Zoals een NAH-café. Tenslotte staat de gemeente ook stil bij de vraag wat iemand terug kan doen voor de hulp en ondersteuning die hij krijgt. Hierbij kun je denken aan iemand die een scootmobiel krijgt. Die is daardoor mobiel en kan als een soort tegenprestatie voorlezen op school. Dit zal per gemeente verschillend zijn. Wanneer wordt het keukentafelgesprek gevoerd en met wie? Het plan is dat vanaf 2015 de gemeente verantwoordelijk wordt voor de ondersteuning van kwetsbare burgers. Ondersteuning bij activiteiten en werk, het kortdurend verblijf en een deel van de persoonlijke verzorging zijn dan ondergebracht bij de gemeente. Het is nog niet duidelijk hoe de gemeente de cliënten gaat benaderen. Mogelijk nodigt zij ze allemaal uit voor een gesprek. Maar misschien probeert de gemeente dat samen te doen mete zorgaanbieders (zoals de Gemiva-SVG Groep). In dit geval zal de overgang geleidelijk gaan. De cliënt verandert immers mee in de veranderingen die zijn zorgaanbieder doorvoert. 11

4 Hoe kan ik mij voorbereiden op het keukentafelgesprek? Hoewel nog veel onduidelijk is, kun je al veel doen om je voor te bereiden op de veranderingen: De Wmo gaat veel meer uit van je eigen kracht en je eigen netwerk. Je kunt nu al nagaan hoe je situatie is. Hoe ziet jouw netwerk eruit, heb je wel een netwerk, wat kunnen anderen betekenen voor je? Waar zijn nog ontwikkelingen mogelijk, zodat je misschien meer zelf kunt doen? Zijn er voorzieningen in de buurt die je helpen je leven in te vullen? Of die je een bijdrage laten leveren in de buurt zodat je op die manier zelf je contacten in de buurt versterkt? Het zijn slechts enkele van de vragen die gesteld kunnen worden. Verder is het goed om samen met anderen de nieuwe situatie voor te bereiden en je hulpvraag vanuit de Wmo-uitgangspunten in beeld te brengen of te verduidelijken. Voorbeeld. De Wmo-consulent vraagt aan Ronald: kunt u zelf naar de winkel om uw boodschappen te doen? Ronald antwoord: O ja, dat lukt me prima! Na enige stilte voegt hij er aan toe: maar ik moet wel met mijn scootmobiel in de winkel kunnen. Om het te lopen is voor mij te ver. 12

5 Tips voor het keukentafelgesprek Voorbereiding Kijk op de site van jouw gemeente voor informatie over het keukentafelgesprek. Vraag, zo nodig, om een gesprek bij je thuis. Zet op papier welke hulp je nu krijgt. En hoeveel hulp je nu krijgt. Het schema zelfredzaamheid (achterin dit informatiepakket) kan je daarbij helpen. Zet op papier wat je belangrijkste wensen zijn of waar je gelukkig van wordt en neem dit mee. Voer het gesprek samen met iemand die je goed kent. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een familielid, vriend, zorgverlener of MEE-consulent. Het gesprek Geef vooraf aan waar de Wmo-consulent in het gesprek rekening mee moet houden. Bijvoorbeeld spreken in korte zinnen of dingen opschrijven. Doe jezelf niet sterker of te goed voor. We weten dat mensen zich graag groot houden en flink zijn, maar dan loop je de kans niet de hulp te krijgen die je nodig hebt. Zeg het als je een vraag niet goed begrijpt. Ga niet gokken of zomaar wat antwoorden. Zeg waar je tegenaan loopt en geef voorbeelden die dat laten zien. Vertel het als je wisselende dagen hebt: hoe gaat het op de goede dagen en hoe gaat het op de slechte dagen? Zorg dat de consulent goed helder krijgt WAT het probleem is, WANNEER het een probleem is, WAAR je dat probleem ervaart en WAAROM je een oplossing wilt en wat voor oplossing je wilt. Zorg dat de Wmo-consulent goed begrijpt dat je LAST hebt van een probleem. Wees ook duidelijk over wat je zelf kunt oplossen. 13

6 Afronding Maak aantekeningen van het gesprek en loop deze met de Wmoconsulent van de gemeente door. Je kunt het gesprek ook opnemen. Vraag naar de vervolgstappen: wat gaan ze doen, welke acties worden er genomen en door wie? Sommige gemeenten maken een verslag van het gesprek, anderen niet. Vraag dit na en vraag een kopie van het verslag. Vraag na hoe je bezwaar kunt indienen en binnen welke termijn dit moet gebeuren. Overgangsrecht Voor iedereen die een AWBZ-indicatie heeft die doorloopt na januari 2015, geldt het overgangsrecht. Je hebt recht op zorg en ondersteuning uit je huidige indicatie, totdat deze afloopt. Maar uiterlijk tot 31 december Dus als je indicatie tot 2017 loopt, verandert dat naar 31 december Deze zorg en ondersteuning hoeft niet door dezelfde zorgaanbieder uitgevoerd te worden. Als je binnen het overgangsrecht valt, kan de gemeente je een aanbod doen. Als je het eens bent met dit aanbod, dan stap je over. Maar je hoeft er niet op in te gaan. Op staat nog meer informatie die je kan helpen bij de voorbereidingen op het keukentafelgesprek. 14

7 Samenvatting: de stappen die je neemt 15