De stappendans van oplossingsgericht werken Voorbeeld van een onlinegesprek Onderstaand gesprek illustreert de beweeglijkheid van het oplossingsgericht werken. De kleuren geven de bewegingen aan in het gesprek. Eerder dan aan een strakke gespreksstructuur vast te houden, meandert het gesprek op het tempo van de cliënt. Contact leggen Context verhelderen- het probleem onderkennen Doelen formuleren-succes beschrijven Resources ontdekken Positieve uitzonderingen zoeken Complimenteren Toekomstgerichtheid- wondervraag Bekend bij het begin van de chat: Nickname: oproeper Leeftijd: 16 Geslacht: meisje [12:36:39] beantwoorder: Hallo Oproeper [12:36:45] beantwoorder: welkom op de chat [12:36:48] oproeper: hey beantwoorder [12:36:50] oproeper: merci [12:37:04] oproeper: ik wil al een tijdje stoppen met krassen, maar dat lukt niet... [12:37:25] beantwoorder: kan je daar wat meer over vertellen? [12:37:37] beantwoorder: ik vind het goed van je dat je hierover met ons chat [12:37:56] oproeper: ik doe dat al een paar jaar maar het wordt de laatste tijd altijd maar erger en ik kan het niet stoppen [12:38:09] oproeper: ik probeer wel, maar ik kan het precies niet tegenhouden [12:38:35] beantwoorder: wie weet hier allemaal van? [12:38:44] oproeper: van nu? [12:38:58] beantwoorder: ja of van vroeger ook [12:39:29] oproeper: van nu weet er niemand iets [12:39:29] oproeper: van vroeger wisten mijn ouders dat wel en mijn vriendin toen [12:39:33] oproeper: en mijn psychologe [12:39:59] beantwoorder: begrijp ik het goed dat van nu het niemand weet, ook niet je psychologe? [12:40:11] oproeper: nee, niemand [12:40:15] oproeper: en ik ga niet meer naar die psychologe [12:40:24] beantwoorder: hoe komt het, als ik vragen mag? [12:40:36] oproeper: ze werkte in zo'n centrum en ze is veranderd van werk [12:40:59] oproeper: ik zag het niet zitten om bij iemand anders te gaan [12:41:08] oproeper: en het ging toen ook wat beter [12:41:12] oproeper: daarvoor was het echt niet goed [12:41:27] beantwoorder: kan ik begrijpen, het is inderdaad niet fijn om opnieuw je verhaal aan iemand anders te moeten doen [12:41:33] beantwoorder: goed te horen dat het toen wel beter ging. [12:41:36] beantwoorder: hoe kwam dat? [12:41:45] oproeper: nee, en bij haar was ik wel op mijn gemak [12:43:23] beantwoorder: het is inderdaad belangrijk dat je je goed voelt bij psychologe
[12:43:37] beantwoorder: ik hoor bij jou sterk de vraag dat je terug wil dat het stopt [12:43:51] beantwoorder: wat zie je zelf als mogelijkheden? [12:44:08] oproeper: sorry; had effe telefoon [12:44:22] oproeper: stoppen weet ik niet of ik dat nu wel kan [12:44:32] beantwoorder: (geen probleem) zoals je wel weet, zal dit krassen ook niet van de ene dag op de andere stoppen [12:44:41] oproeper: maar het zou al goed zijn als het wat minder zou zijn, ik heb al zoveel littekens en het wordt moeilijk om alles te blijven verstoppen [12:45:04] oproeper: en ik zit nu met een wonde op m'n been die maar niet wil genezen [12:45:18] beantwoorder: het is belangrijk dat je die wonden goed verzorgd [12:45:35] beantwoorder: hoe doe/deed je dit? [12:45:36] oproeper: tsja, ik ontsmet dat wel af en toe [12:45:55] oproeper: een beetje van dat geel dinges op doen met een watje [12:46:05] beantwoorder: da's goed dat je dat doet [12:46:25] beantwoorder: misschien heeft er iemand je tips gegeven hoe je dit moest verzorgen, toen je je vroeger ook kraste [12:46:34] beantwoorder: je ouders, vriendin en psychologe wisten dat toen [12:46:38] oproeper: jah, mijn moeder is verpleegster [12:46:45] beantwoorder: ah, da's goed [12:47:01] oproeper: zij heeft me dat dan wel uitgelegd [12:47:02] beantwoorder: en die wonde op je been, zie je het zitten om dit te tonen aan je moeder? [12:47:08] oproeper: nee [12:47:24] oproeper: ze hebben al problemen genoeg gehad, en ik wil niet terug ongerust maken [12:47:33] oproeper: *hen [12:47:49] beantwoorder: ik begrijp dat je hier wat schrik voor hebt [12:47:57] beantwoorder: vaak is het zo dat jongeren problemen voor zich willen houden, [12:48:01] beantwoorder: om hun ouders niet te belasten [12:48:03] oproeper: ze waren zo blij dat het vorig jaar beter ging, ik heb liefst dat ze dat nog altijd zo zien [12:48:15] oproeper: ja, is dat niet normaal? [12:48:25] beantwoorder: tuurlijk is dat normaal [12:48:32] beantwoorder: maar alles alleen dragen is heel lastig [12:48:38] beantwoorder: het is niet verkeerd om beroep te doen op iemand [12:48:46] beantwoorder: het is daarom goed dat je met ons hierover chat [12:49:06] beantwoorder: maar daarnaast is het ook belangrijk dat je ook terecht kan bij iemand in je omgeving [12:49:07] oproeper: ik heb er eerlijk gezegd wel over getwijfeld [12:49:12] oproeper: soms denk ik dat het allemaal de moeite niet meer is [12:49:23] beantwoorder: om met ons te chatten, bedoel je? [12:49:35] beantwoorder: bedoel je dat het leven de moeite niet meer waard is? [12:49:39] oproeper: nee, om te proberen alles weer normaal te krijgen [12:49:43] oproeper: ja, soms denk ik dat wel [12:49:49] oproeper: 't is altijd iets met mij [12:50:04] beantwoorder: amaai, je moet het dan wel heel moeilijk hebben [12:50:10] beantwoorder: wat maakt dat je het zo moeilijk hebt? [12:50:21] beantwoorder: dat je denkt dat er altijd iets met je is [12:50:29] oproeper: ik ben nochtans de vrolijke [12:50:49] oproeper: ik ben als kind heel veel ziek geweest, veel in het ziekenhuis en zo [12:51:09] oproeper: en mama en papa maken ook veel ruzie, veel ook over mij [12:51:23] oproeper: en dan dat snijden... [12:51:43] oproeper: alles gaat dan een beetje beter, effe, maar dan wordt het allemaal weer.. [12:51:48] oproeper: tsja, niets eigenlijk
[12:52:16] oproeper: ik ben hier waarschijnlijk je tijd aan het verprutsen, je moet het maar zeggen als ik weg moet [12:52:27] beantwoorder: als ik het goed begrijp, heb je het gevoel dat je ouders veel ruzie maken doordat je veel ziek bent geweest [12:52:45] beantwoorder: ik maak voor jou graag tijd vrij [12:52:57] oproeper: 'k weet niet door dat ziek zijn, maar dan ging't over school, uitgaan, mijn vriendinnen,... 't is precies altijd iets [12:53:00] beantwoorder: we zijn er voor jongeren [12:53:20] oproeper: ja, maar er zijn er waarschijnlijk veel die het veel slechter hebben en die je tijd meer kunnen gebruiken [12:53:50] beantwoorder: we maken tijd voor elke jongere, wat de vraag ook is [12:53:59] beantwoorder: we maken geen onderscheid tussen slechte of minder slechte situaties [12:54:05] oproeper: ok, bedank [12:54:06] beantwoorder: jouw beleving en gevoel is wat telt [12:54:11] oproeper: t [12:54:13] beantwoorder: en ik voel dat je het heel moeilijk en lastig hebt [12:54:20] oproeper: ja, da is wel [12:54:42] beantwoorder: als ik het goed begrijp, heb je vaak ruzie met je ouders [12:54:54] beantwoorder: en je ouders ook met elkaar, over allerlei zaken die verband houden met jou [12:54:57] beantwoorder: of zo voel jij dit toch aan [12:54:58] oproeper: dat gebeurt wel meer ja [12:55:23] oproeper: ja, ik hoor dat toch af en toe, als ze weer eens staan te roepen op elkaar [12:55:36] oproeper: dat gaat wel rap over, maar ik denk dan altijd dat het mijn fout is [12:55:43] oproeper: en ik heb hen al zoveel aangedaan [12:55:58] beantwoorder: ik begrijp dat je het daar heel moeilijk mee hebt [12:56:17] beantwoorder: en het lijkt me heel moeilijk en lastig als je dit helemaal alleen moet dragen [12:56:30] oproeper: beter dat dan tegen iedereen te lopen zagen [12:56:32] beantwoorder: je voelt je op dit moment schuldig aan al dat geruzie [12:56:47] oproeper: ja [12:56:51] beantwoorder: aan iemand zeggen, betekent niet dat iedereen op de hoogte moet zijn van je situatie [12:57:01] beantwoorder: soms kan het deugd doen om je verhaal te doen [12:57:09] beantwoorder: dat je terecht kan bij iemand die je kent en vertrouwt [12:57:41] oproeper: ik heb zo niemand meer, vroeger had ik Elise (mijn psychologe) [12:57:52] beantwoorder: en die vriendin waarover je in het begin sprak [12:58:01] beantwoorder: hoe is je band daarmee? [12:58:11] oproeper: die is verhuisd, we spreken elkaar wel nog via fb en zo, maar dat is niet 't zelfde [12:58:19] beantwoorder: dat kan ik begrijpen [12:58:30] beantwoorder: nu, omdat ik merk dat je het heel moeilijk hebt [12:58:39] oproeper: zij begreep me vroeger altijd wel goed [12:58:40] beantwoorder: en je vroeger ook al een psychologe hebt gezien, waaraan je veel had [12:58:54] beantwoorder: vraag ik me af of je dit niet opnieuw zou kunnen doen [12:59:09] beantwoorder: het is belangrijk dat er een 'klik' is met je psychologe [12:59:14] beantwoorder: en dat kan je hebben met verschillende personen [12:59:22] oproeper: daar heb ik ook al aan gedacht, maar ik zou niet weten bij wie, en ik wil niet dat mijn ouders het weten [12:59:51] beantwoorder: Oproeper, wat zou je het liefste willen? [12:59:57] beantwoorder: als je zou kunnen kiezen, waardoor zou jij je beter voelen? [13:00:09] oproeper: als ik kon kiezen? [13:00:16] oproeper: moeilijke vraag [13:00:20] oproeper: gewoon, dat ik me eindelijk eens goed voel [13:00:29] beantwoorder: en wat kan ervoor zorgen dat je je beter voelt?
[13:00:43] oproeper: en kan plezier maken zoals iedereen, zonder altijd te moeten doen alsof [13:00:45] beantwoorder: (het is normaal dat je dit wil ) [13:01:03] beantwoorder: ik vind het mooi dat je dit zo verwoord [13:01:07] beantwoorder: het is inderdaad een moeilijke vraag [13:01:09] oproeper: ik weet het niet [13:01:20] beantwoorder: *verwoordt [13:01:48] oproeper: door krassen voel ik me ff wel beter, maar ja... [13:02:06] beantwoorder: bedoel je dat je je nadien toch weer slechter voelt of schuldig? [13:02:13] beantwoorder: of wat bedoel je met 'maar ja...'? [13:02:23] oproeper: dan denk ik: wat heb je nu weer gedaan [13:02:30] oproeper: en dat is niet echt een goeie oplossing hè [13:02:42] beantwoorder: ik vind het sterk dat je dit zelf zo ziet en zegt [13:02:49] beantwoorder: het kan je inderdaad eventjes helpen [13:02:55] beantwoorder: maar het is niet echt een oplossing [13:03:10] beantwoorder: vaak kan het helpen om te zoeken naar andere manieren om je toch wat beter te doen voelen [13:03:16] beantwoorder: je zei dat je minder kan krassen [13:03:33] beantwoorder: eventueel kan je voor jezelf een planning proberen opstellen per week dat je bv. zoveel mag krassen [13:03:41] beantwoorder: als je echt niet anders kan [13:03:50] beantwoorder: wat zouden andere manieren zijn dat je kan doen dan je krassen [13:04:09] oproeper: ik denk niet dat ik dat kan, als dat opkomt, dan kan ik dat wel ff uitstellen maar vroeg of laat moet het gewoon [13:04:10] beantwoorder: misschien dingen die je leerde bij Elise? [13:04:27] oproeper: ik schreef toen veel [13:04:42] beantwoorder: is dit iets dat je opnieuw zou kunnen doen? [13:04:51] beantwoorder: voor vele jongeren helpt dit inderdaad [13:04:55] oproeper: ik probeer dat nu ook af en toe, maar dat werkt precies zo goed meer [13:05:00] oproeper: *niet [13:05:11] oproeper: ik word dan gewoon nog verdrietiger [13:05:31] beantwoorder: wat zijn momenten waarop je het iets minder moeilijk hebt? [13:05:39] beantwoorder: waarop je minder verdrietig bent? [13:06:01] oproeper: de laatste tijd zijn er niet veel zo'n momenten meer [13:06:17] oproeper: ik kan ook niet zo goed zeggen waarom [13:06:24] beantwoorder: misschien waren er niet veel zo'n momenten, maar wat was zo'n laatste moment [13:06:32] beantwoorder: dat is geen probleem dat je niet kan zeggen waarom [13:06:38] oproeper: moet ik ff denken [13:06:46] beantwoorder: het is moeilijk om bepaalde dingen onder woorden te brengen [13:06:52] beantwoorder: neem maar je tijd [13:07:09] oproeper: ah, als ik in de kerstvakantie ben gaan shoppen met mijn zus, dat was een leuke dag [13:07:30] beantwoorder: en wat vond je er toen leuk aan [13:07:48] oproeper: gewoon, samen de ganse dag op zwier en een beetje babbelen [13:07:55] oproeper: ik zie haar niet zoveel [13:08:12] oproeper: en bijna nooit zonder m'n ouders erbij [13:08:19] beantwoorder: kan me voorstellen dat dit fijn is - twee zussen onder elkaar [13:08:25] beantwoorder: hoe komt het dat je je zus niet vaak ziet? [13:08:28] oproeper: ja! [13:08:48] oproeper: ze is al wat ouder en ze woont nu met haar vriend in Limburg [13:09:07] beantwoorder: en dat is ver van waar jij woont? [13:09:16] oproeper: ik woon in West-Vlaanderen :-) [13:09:31] beantwoorder: ai, dat is inderdaad niet echt bij de deur
[13:09:43] beantwoorder: zou het je helpen als je je zus vaker kan zien of horen? [13:10:10] oproeper: dat zou ik eigenlijk wel fijn vinden. maar ze heeft het zo druk met haar nieuw werk, en hun verbouwingen en zo [13:10:30] oproeper: ze heeft wel betere dingen te doen dan met haar kleine zus te moeten optrekken [13:10:46] beantwoorder: het valt me op dat je vaak negatief over jezelf spreekt [13:11:03] oproeper: hoe bedoel je? [13:11:10] beantwoorder: je zei ook dat je vaak doet alsof alles OK is [13:11:23] oproeper: ja, da is wel [13:11:30] beantwoorder: je zegt bv. dat je zus wel betere dingen te doen heeft dan met jou bezig zijn [13:11:38] beantwoorder: of dat je ouders veel ruzie maken over of door jou [13:11:41] beantwoorder: begrijp je wat ik bedoel? [13:12:01] oproeper: ja, dat valt precies wel op [13:12:21] oproeper: Elise zei ook al dat ik een klein zelfbeeld heb [13:12:53] beantwoorder: ik merk dat je toch wel veel had aan Elise [13:13:03] oproeper: heel veel ja [13:13:25] beantwoorder: maar nu weet in feite niemand hoe jij je nu voelt [13:13:33] oproeper: jij weet dat nu [13:13:48] beantwoorder: klopt en goed dat je met ons chat [13:14:05] beantwoorder: wat bracht jou hier? [13:14:25] oproeper: ik zat op de site van't jac en ik zag dat je kon chatten [13:14:38] oproeper: allez, dat had ik al langer gezien maar ik heb lang getwijfeld [13:14:51] oproeper: en vandaag heb ik beslist om het eens te proberen [13:15:03] beantwoorder: en ik vind dit een goede stap [13:15:15] beantwoorder: het is logisch dat je hierover twijfelt [13:15:28] beantwoorder: en het getuigt van moed om die stap te zetten [13:15:41] beantwoorder: enkel zo kan er iets veranderen aan je situatie [13:15:52] oproeper: ik hoop het [13:16:20] beantwoorder: we kunnen samen stap voor stap kijken hoe je je wat beter kan voelen [13:16:23] beantwoorder: en je minder kan krassen [13:16:36] beantwoorder: maar zoiets kunnen we ook niet in 1 gesprekje oplossen [13:16:46] beantwoorder: dit heb je wellicht ook ervaren met Elise [13:16:55] oproeper: ja [13:17:19] beantwoorder: zie je het zitten om hierover nog eens te chatten of langs te komen op het JAC? [13:17:39] oproeper: nee, niet langskomen. maar nog eens chatten zou ik wel willen doen [13:17:48] beantwoorder: da's goed [13:17:53] oproeper: mag ik dan weer met jou spreken? [13:18:02] beantwoorder: ja hoor, dat kan [13:18:05] beantwoorder: we kunnen een afspraak maken [13:18:16] oproeper: ok, dat wil ik wel [13:18:49] beantwoorder: wanneer past voor jou - ik kan volgende week elke dag van 14u-17u [13:19:10] oproeper: 't is vakantie, dus voor mij lukt dat allemaal wel. zeg jij maar wat je liefst hebt? [13:20:41] beantwoorder: maandag om 14u [13:20:55] beantwoorder: gebruik je dan opnieuw de nick 'oproeper'? [13:20:57] oproeper: ok, ik zal er zijn [13:21:04] oproeper: kom ik gewoon terug naar hier? [13:21:06] oproeper: ja [13:21:22] beantwoorder: ja hoor, op dezelfde manier [13:21:26] oproeper: ik zal er zijn [13:21:27] beantwoorder: zie je dat zitten? [13:21:33] oproeper: ja [13:21:38] beantwoorder: perfect
[13:21:44] beantwoorder: is het goed als we dan hier afronden Oproeper? [13:21:50] oproeper: bedankt om te luisteren en tot maandag [13:21:55] beantwoorder: graag gedaan [13:21:57] oproeper: ja hoor [13:21:58] beantwoorder: tot maandag Oproeper [13:22:02] oproeper: daag! [13:22:03] beantwoorder: daag