8. VLAAMSE BOEKVERKOPERS BOND (VBB)

8. VLAAMSE BOEKVERKOPERS BOND (VBB)

8.1 INLEIDING & STRATEGISCHE DOELSTELLINGEN De Vlaamse Boekverkopersbond behartigt de belangen van haar leden op verschillende vlakken. Ze laat de stem van de boekhandel klinken in acties waarbij andere partners (bv. overheidsinstanties) betrokken zijn, en lobbyt op politiek vlak. Ze verstrekt bibliografische informatie, geeft een antwoord op o.a. juridische vragen, verzamelt actueel nieuws uit het boekenvak, zoekt partnerships met andere spelers uit het culturele veld, participeert aan collectieve promotieacties van Boek.be, creëert ontmoetingskansen en ontwikkelt in samenwerking met het kenniscentrum een vakopleiding. 8.2 SAMENSTELLING EN WERKING BESTUUR 2008 Bestuur Koen De Meester (Brugse Boekhandel) - Voorzitter (tot 5 mei 2008) Iris Van Germeersch (I*Boeks) - Voorzitter (vanaf 5 mei 2008) Rita Lissens (Fnac) - Vice-voorzitter Daniël Cool (De Striep) Karla De Ceulener (Salvator) Manuella De Deckker (Eci) Marjan Mertens (Acco) Katelijne Ryssaert (Etiket) Yvonne Steinberger (De Reyghere) - Penningmeester Stijn Vanermen (Forum) (bestuurslid tot september 2008) Diane Vangeneugden (bestuurslid vanaf december 2008) Luc Tessens (VBB) - Secretaris en gedelegeerd bestuurder Katrien Noblesse (BookPlus) - gecoöpteerd - zonder stemrecht (bestuurslid tot september 2008) Het VBB-bestuur vergaderde in 2008 op 26 februari, 5 mei, 22 september en 2 december. Vaste agendapunten waren de vertegenwoordigingen en rapporteringen uit commissies en werkgroepen. Thema s die in het voorbije jaar behandeld werden zijn Boekenbank, evaluatie collectieve acties, boekenbeurs & aanpassing reglement, deontologische code, aanvragen lidmaatschap, Boekencheque, marktonderzoek, opleidingen, boekhandelonvriendelijke praktijken, herziening ledenbijdrage, statutenwijziging, financiële rapportage, goed gereglementeerde boekenprijs, transport, bibliotheekleveringen, NUR-code, boekenoverleg, schoolboekenverhuur, imagocampagne voor de boekhandel, bezoeken aan boekhandels, label voor kwaliteitsboekhandels. Vertegenwoordigingen Raad van Bestuur Boek.be: Koen De Meester (tot mei 2008), Rita Lissens, Iris Van Germeersch en Yvonne Steinberger (vanaf mei 2008). Algemene Vergadering Boek.be: Werkelijke leden: Daniël Cool, Karla De Ceulener, Koen De Meester (tot mei 2008), Rita Lissens, Marjan Mertens, Katelijne Ryssaert, Yvonne Steinberger, Iris Van Germeersch. Toegetreden leden: Manuella De Deckker, Stijn Van Ermen (tot september 2008), Katrien Noblesse (tot september 2008) ONUB: Yvonne Steinberger en Luc Tessens Promotiecommissie Boek.be: Iris Van Germeersch (tot mei 2008), Daniël Dullers (Standaard Boekhandel), Rita Lissens, Luc Vander Velpen en Karla De Ceulener (vanaf mei 2008) Boekenbank: Koen De Meester (tot mei 2008), Roger Somers (Standaard Boekhandel), Karla De Ceulener en Isabel Bouckaert (vanaf mei 2008) Hoge Raad voor de Zelfstandigen en de KMO: Luc Tessens en Yvonne Steinberger EBF/IBF: Luc Tessens en Yvonne Steinberger Unizo: Luc Tessens Bureau Boek.be: Luc Tessens Werkgroep strips: Daniël Cool en Rita Lissens Algemene Vergadering Vlaamse Boekverkopersbond Op maandag 5 mei 2008 vond de jaarlijkse Algemene Vergadering plaats. Volgende boekhandels werden op de Algemene Vergadering definitief aanvaard: Liber Mundi, Toeteloet, Librix Arts, Book & Co, t Krantje (Marnic bvba), De Persshop, Carpe Diem, De Pershoek, Boekhandel Dorine, Den Hooghe, Boeken en kranten De Markt, Boekenhuisje, De Kelle, Perswinkel t Pleintje, Paperclip, Plus kantoorboek-handel, Boek en Papier Plus, Bookshop Mia. Volgende boekhandels werden op de Algemene Vergadering definitief als lid geschrapt: Taxandria, Bredero, Tijgerkat, Labyrint. De VBB-resultatenrekening gaf een negatief resultaat van - 17.552,02. De belangrijkste oorzaken van dit verlies waren: niet verrekend verpakkingsmateriaal uit 2006 faillissement Bredero/Taxandria kostenvergoeding jurist en boekhouder aanrekening van verwerking kortingsbonnen lightversie Doeboekenactie (zonder Libelle) reis en restaurantkosten/vbb activiteiten verhoging verloning secretaris/afg. bestuurder drukwerk (nieuw logo, nieuw adres) De balans vertoonde door dit verlies een daling van het eigen vermogen tot 137.890 (tegenover een E.V. van 155.442 eind 2006). Het verlies kon opgevangen worden. Het (vooral) sociaal passief moest gewaarborgd blijven en er moest vermeden worden dat deze wellicht eenmalige verliezen een structureel karakter kregen. Daarom werden volgende ingrepen voorgesteld: Actie Jeugdboekenweek-pakketten: rechtstreekse facturatie leverancier/boekhandel Lidmaatschapsbijdragen: koppeling aan index en nieuwe tarievenstructuur voor 2010 Verhoging van de marges op bonnenclearing 62 8. DE VLAAMSE BOEKVERKOPERSBOND

kleine zelfstandige ondernemers te versterken en de omzet voor boeken te verdubbelen. Een 15-tal Books2-ers bleven tevens individueel lid van de Vlaamse Boekverkopersbond. Aanvaarding nieuwe werkelijke leden - schrapping werkelijke leden Volgende boekhandels werd in 2008 door de Raad van Bestuur van VBB voorlopig aanvaard: WWAOW (nu Unibook), De Zondvloed (Mechelen & Roeselare) Volgende boekhandels werden in 2008 voorlopig als lid geschrapt: Dagbladhandel Leenaerts, Boekhandel Saenen, Deroeck, Domino, Tonia Stulens, Press & Paper Clips, Dagbladhandel De Mus, Laenen Boekhandel, Lektuurshop NV, Hechtelse Drukkerij, Meulenbergs, Krantenshop Johnny, Drukkerij Vanwing, Papierus, Bookshop De Loft, Booking Berchem, Eos, Papyrus, Trafik, Krantenwinkel A.m.c, Paperclip, Elckerlyc, Jan Van Rossem, De Pershoek, t Schrijverke, F. De Munck, Unex. 8.3 BOEKHANDELS KOMEN, GAAN, VERNIEUWEN EN VIEREN FEEST Eind 2008 vertegenwoordigde de Vlaamse Boekverkopersbond 293 boekhandels. Een aantal boekhandels moest helaas de deuren sluiten maar er gingen ook nieuwe winkels open. (in alfabetische volgorde) Boekhandel Den Hooghe sluit Boekhandel Den Hooghe in Tessenderlo sloot de deuren in juli 2008. Uitbaatster Nadia Aldelhof vond het werk te zwaar geworden. De krantenwinkel werd zestig jaar geleden geopend door haar grootmoeder. Aanvankelijk verkocht de winkel alleen pers, later ook platen en boeken. Den Hooghe was lid van Books2. Books2 Books2, een nieuwe groep van krantenwinkels, begon in het voorjaar van 2008 met een promotiecampagne bij zijn leden voor de lancering van het nieuwe winkelconcept buurtboekhandel. Buurtboekhandels zijn krantenwinkels die behalve dagbladen en tijdschriften ook een laagdrempelig assortiment boeken op de plank hebben staan. Door de informaticaproblemen bij AMP/BookPlus waren er gebrekkige toeleveringen wat voor grote ergernis zorgde. Vele vroegere BookPlus winkels verhuisden daardoor naar Books2 van Colibro, de belangenvereniging van de literaire boekhandel. Het doel van Books2 is de marktpositie van BookPlus In 2007 stapte AMP over op het computersoftwareprogramma SAP wat leidde tot technische problemen en vertragingen in de orderverwerking. De BookPlus-winkels waren het slachtoffer en zagen hun vertrouwen in AMP geschaad. In 2008 stapte een aanzienlijk aantal krantenwinkels over naar Books2. Eind 2008 waren nog een 20-tal winkels via Book- Plus lid van VBB. CoLibro 10 jaar Donderdag 20 november 2008 mocht CoLibro in Foyer van de Antwerpse Bourla schouwburg 10 verjaardagskaarsjes uitblazen. Colibro telde in 2008 32 Colibro-winkels en 69 Books2-winkels. Corelio webshop Eind 2008 gaf de krantengroep Corelio te kennen dat ze in 2009 een webshop wilden starten met verkoop van boeken naast DVD s, CD s, wijn,... Door een eigen webshop zal er volgens hen ook in de eigen kranten meer aandacht uitgaan naar boeken via boekenpagina s. De Groene Waterman 40 jaar De Antwerpse boekhandel De Groene Waterman vierde op 13 september zijn veertigste verjaardag. De winkel kreeg een complete make-over: de heringerichte winkel wordt gedomineerd door impressionante lichtbomen. De Reyghere 120 jaar In november 2008 bestond de oudste boekhandel van Vlaanderen, De Reyghere in Brugge, 120 jaar. Om dit te vieren was de boekhandel op 29 en 30 november een heel weekend open en waren er tal van activiteiten. De Zondvloed Voormalig literair journalist Johan Vandenbroucke opende in het voorjaar in Mechelen boekhandel-koffiebar De Zondvloed. Een tweede filiaal, in Roeselare, volgde in het najaar. ECI Het Nederlandse investeringsbedrijf Clearwood nam per 12 december ECI Nederland en Vlaanderen, Cosmox en The House of Books over. FNAC opent in Brugge De Franse boeken-, platen- en elektronicaketen Fnac breidde zijn aanwezigheid op de Belgische markt uit met nieuwe winkels in Brugge en Louvain-la-Neuve. De winkel op de Grote Markt in Brugge opende op 13 november 2008 zijn deuren. Paard van Troje De Mechelse literaire boekhandel De Tijgerkat hield het eind 2007 voor bekeken. Stock én boekhandelaar werden in 2008 overgenomen door de Gentse boekhandel Paard van Troje. 8. DE VLAAMSE BOEKVERKOPERS BOND 63

Pardoes verhuist en opent in Maasmechelen Baeckens Books opende in juni een kinderboekwinkel in Shopping Center M2 in Maasmechelen. Dit is de derde kinderboekwinkel van Baeckens Books. In augustus werd de winkel in Mechelen verbouwd en vergroot van 80 naar 120 m². Ook veranderde de naam in Pardoes (vroeger Poespas). In het najaar verhuisde de winkel in Antwerpen van de Wijngaardstraat naar de Melkmarkt, in het hart van Antwerpen. Standaard Boekhandel Standaard Boekhandel had in 2008 125 SB-winkelpunten waaronder 7 studentshops en de baanwinkel in Schelle. Daarnaast waren er de shops-in-the-shop formules via een partnership in co-branding bij FUN. In deze optiek was ook gestart met een test in 4 Aveve-winkels. 8.4 LOBBYWERK & BEMIDDELING Bibliotheek Antwerpen Voorafgaand aan de Algemene Vergadering van de Vlaamse Boekverkopersbond op 5 mei gaf Marleen De Donder, directeur van de Antwerpse bibliotheken, een uiteenzetting over haar collectiebeleid. Belangrijke items die de boekhandel aanbelangden waren: De verschuiving van boeken naar andere/alle mediadragers De aankopen voor doelgroepen of profielen in vestigingen De vereenvoudiging van de werkprocessen Het kastklaar leveren van grote hoeveelheden De verschuiving van zichtzendingen naar afgesproken leveringen Het meer aandacht besteden aan selectiecriteria en controle De inzet van RFID technologie voor materialenstroom De nieuwe aanbesteding die de stad uitschreef lag in de lijn van deze nieuwe eisen. Vooral de voorwaarde dat de toewijzing van een opdracht voor de boekhandelaar niet meer dan 20% van zijn omzet mocht uitmaken deed de wenkbrauwen fronsen. Uit de reacties van de aanwezige boekhandelaars was duidelijk af te lezen dat velen niet gelukkig waren met deze ontwikkelingen. Immers, gevreesd werd dat het overgrote deel van boekhandelaars uitgesloten wordt door deze nieuwe aanpak. Geert Joris, directeur Boek.be en Jef Maes, hoofd van het kenniscentrum Boek.be, hadden in dit kader op woensdag 28 mei een onderhoud op het kabinet van schepen Philip Heylen onder wiens bevoegdheid de Antwerpse bibliotheken vallen. De relatie boekhandel-bibliotheek is voor heel wat VBBleden van groot belang. Uit onderzoekscijfers is immers gebleken dat bibliotheekleveringen voor boekhandels gemiddeld 20% van hun omzetcijfer uitmaken. Bibliotheken vormen dus een belangrijk gegeven voor de werking en de overlevingskansen van boekhandels. Professor Europees recht Van den Bossche schreef een uitvoerig advies over de aanbestedingsprocedure van de Stad Antwerpen. De belangrijkste conclusies waren dat de voorwaarden discriminatoir zijn, dat een omzetcriterium geen relevant criterium is om de draagkracht van een partij te beoordelen, en dat er een interne tegenstrijdigheid in de criteria zit (het een sluit het ander uit). Aan de hand van deze argumenten stuurde Boek.be in samenspraak met de VBB een brief naar het college van burgemeester en schepenen van de Stad Antwerpen om haar ongerustheid over deze gunning uit drukken en om het standpunt van de sector in deze te vertolken. In de marge reageerde Standaard Boekhandel op de brieven die Boek. be verstuurd had. Ontmoeting met Syndicat de la Librairie Française Op 9 april 2008 hadden Luc Tessens (VBB), Jos Geysels (voorzitter Boek.be) en Yvonne Steinberger (VBB-bestuurslid) in Parijs een ontmoeting met de directeur van het Syndicat de la Librairie Française, de heer Husson en met de heer G. Pelletier van het ministerie van cultuur (Direction du Livre). Op tafel lagen de invoering van een kwaliteitslabel, de steun aan de boekhandel en de limitering van kortingen aan bibliotheken. De basisidee is wat zij noemen la défense de la création. Deze ideeën en voorzetten zijn later op het kabinet Cultuur ter sprake gebracht. Reactie op boekenstunt Humo De VBB drukte haar bezorgdheid uit over de boekenstunt van Humo, dat op 23 september een gratis pocketversie van het nieuwe boek van Dimitri Verhulst verdeelde, en dat één week voor de hardcoveruitgave in de Vlaamse boekhandels zou worden verkocht. Er werd overwogen een stakingsvordering in te dienen. Dit kon echter financiële consequenties inhouden, het zou de actie nog extra exposure gegeven hebben en de tegenpartij zou een tegenvordering kunnen eisen hebben wegens tergend geding. VBB kon zich verder beroepen op het officiële standpunt van de Economische Inspectie, nl. als de niet-aankoopverplichting niet in elke advertentie staat, is er sprake van schending op de wet handelspraktijken. De niet-aankoopverplichting stond wel vermeld in de advertentie maar was quasi onzichtbaar. Echter, de Administratie van de Economische Inspectie heeft dit standpunt afgezwakt. Het indienen van een klacht zou eveneens het imago van de boekhandel geschaad hebben. Daarom rijpte het idee om een imagocampagne op te zetten in 2009. Iris Van Germeersch (voorzitter VBB) stuurde een mededeling naar de pers waarin zij reageerde op het gratuit gebruik van de term leesbevordering en poneerde dat het louter om een marketingstunt ging die de boekhandel in zijn hemd zette. 64 8. DE VLAAMSE BOEKVERKOPERS BOND

Wetsontwerp hervorming Wet Handelspraktijken Onder de aftredende legislatuur werd een evaluatie van de wet op de handelspraktijken opgezet met het oog op een modernisering en aanpassing van de wet handelspraktijken. Mr. De Bauw van advocatenkantoor ALTIUS werd belast met een uitvoerige enquête en evaluatie van de wet die de aanzet zou moeten vormen van een voorontwerp van een nieuwe wet handelspraktijken. In zijn rapport deed Mr. De Bauw ook een aantal aanbevelingen om een aantal handelspraktijken grondig te wijzigen of zelfs af te schaffen. VBB pleit - via zijn lidmaatschap bij de Hoge Raad voor de Zelfstandigen en de KMO -voor een handhaving van de huidige wet op de handelspraktijken dat o.a. koppelverkoop verbiedt. VBB vindt immers dat door het gratis weggeven van boeken bij aankoop van een tijdschrift de sector schade lijdt en de prijsperceptie van boeken verstoord wordt. Bij de voorstelling van zijn beleidsplannen bij de Hoge Raad op 23 september zei de heer Vincent Van Quickenborne, Minister voor Ondernemen en Vereenvoudiging dat er gestreefd moet worden naar een gezond evenwicht in de hervormingen. VBB is er zich echter van bewust dat deze wet een aanpassing zal ondergaan onder druk van Europa. VBB staat open om gesprekken hieromtrent aan te gaan en mee te werken aan een compromisoplossing. In januari 2009 werd de Belgische staat in gebreke gesteld door de Europese Commissie op vlak van de omzetting van de richtlijn 2005/29/EG van het Europees Parlement en de Raad betreffende oneerlijke handelspraktijken. Bezoeken aan boekhandels Om meer de vinger aan de pols te hebben en om een blijk van appreciatie te tonen voor het lidmaatschap werd in 2008 gestart met het bezoeken van boekhandels, en dit in samenwerking met Boekenbank. In oktober werden boekhandels in West-Vlaanderen bezocht, en in november waren boekhandels in Leuven, de provincie Antwerpen en Limburg aan de beurt. De bezoeken worden gecontinueerd in 2009. De bezoeken leren dat correcte data in Boekenbank als een conditio sine qua non worden beschouwd. Ook de dienstverlening tijdens en na de Boekenbeurs kwam tijdens de ontmoetingen ter sprake. Via een brief werden alle standhouders verzocht er op te letten dat boeken die naar de boekhandel verzonden worden geen sporen meer dragen van de Boekenbeurs (etiketten, beduimeld, ). Ook een lijst van contactpersonen tijdens de Boekenbeurs wordt wenselijk geacht. In 2009 zullen alle standhouders een charter ondertekenen waarin o.a. het respecteren van de relatie met de boekhandelaar zal worden opgenomen. NUR-werkgroep De NUR-werkgroep stelde een lijst van de voornaamste wijzigingen op die eind 2007 aan de diverse betrokkenen in het boekenvak gecommuniceerd werd. Het VBB-bestuur keurde begin 2008 de voorgestelde wijzigingen goed die zich beperkte tot het verduidelijken, wijzigen, toevoegen en schrappen van NUR-codes. De werkgroep deed verder een expliciete oproep naar uitgevers om consequent de correcte NUR-codes te hanteren. Om dit euvel te verwerpen werd beslist de handleiding NUR voor Dummies te verspreiden. In 2008 werd vooral werk gemaakt om deze handleiding uit te schrijven en te redigeren. Midden 2009 zal het verschijnen mede door een bijdrage van 1.000 van de VBB. Reprobel De wet van 30 juni 1994 met betrekking tot het auteursrecht en de naburige rechten, evenals de Koninklijke Besluiten van 15 en 30 oktober 1997 (B.S 7/11/1997, p. 29912 en p. 29847) bepalen dat instellingen die een kopieerapparaat onder hun toezicht, leiding of controle hebben, aan Reprobel een vergoeding moeten betalen voor de kopieën die zij maken van uittreksels uit beschermd werk voor persoonlijk of privé gebruik. Ook bij boekhandelaars staan kopieerapparaten waarvoor de kopieerrechten moeten geregeld worden. Reprobel heeft in samenspraak met de Vlaamse Boekverkopersbond in de tweede helft van juni een schrijven naar alle VBBleden gericht. Hierin werden een aantal formules (o.a. jaarlijkse aangifte of een driejaarlijks contract) voorgesteld waaruit ieder lid vrijuit zijn keuze kan maken. Ontmoeting met Syndicat des Libraires Francophones de Belgique (SLFB) Op 16 juli 2008 was er een ontmoeting met een vertegenwoordiging van de Franstalige Boekverkopersbond: Christiane Vuidard, Philipe Goffe (bestuurslid SLFB - Graffiti, Waterloo), Jean Thonnart (La Dérive, Huy). Namens Boek.be waren Geert Joris, Jos Geysels en Luc Tessens aanwezig. Op de agenda: Voorstelling van Boek.be Werking van het Syndicat des Libraires Francophones de Belgique: De bond heeft zich omgevormd naar een Syndicat om strijdvaardiger uit de hoek te komen. Aan Franstalige zijde kampt men nog altijd met het probleem dat de importeurs met tabellen werken (mark-up) waardoor bepaalde boeken uit Frankrijk duurder zijn dan in Frankrijk. Vaste Boekenprijs: Er liggen 5 wetsvoorstellen op tafel. Het voorstel van mevr. M. Gerkens (Ecolo) sluit het best aan bij de wensen van SLFB. Aan Franstalige zijde is er meer nadruk om een bepaald boek te verdedigen. Aan Vlaamse zijde ligt de klemtoon meer op rotatie. Voor SLFB was de voorgestelde termijn van 6 maanden in het gentlemen s agreement van Boek.be veel te kort. 8. DE VLAAMSE BOEKVERKOPERS BOND 65

1 maand voor strips is helemaal ondenkbaar. SLFB steunt steevast de wetsvoorstellen die een periode van 2 jaar voorschrijven om toch na onderhandelingen 1 jaar uit de brand te slepen. SLFB vroeg of Boek.be de termijn voor strips ook op 6 maanden kon brengen. Label de qualité: Sinds oktober 2007 krijgen onafhankelijke boekhandels in Wallonië en Brussel door de Franstalige Gemeenschap een kwaliteitslabel als zij aan aantal criteria voldoen. Steun aan de boekhandel: De Franstalige gemeenschap verstrekt steun aan de boekhandel wanneer deze een lezing of ander evenement organiseert. Het is een bescheiden som van 372 (max. 3/jaar). 8.5 OPLEIDING, DIENSTVERLENING & SAMENWERKING Opleiding Het Kenniscentrum Boek.be biedt in samenwerking met VBB professionele en ledengerichte opleidingen aan voor de verschillende spelers in het boekenvak. Opleidingen specifiek voor de boekhandel waren: Sturen op cijfers Productkennis voor boekhandelaars (3 nov 2008) Zie hoofdstuk 2.3 voor meer info. Dienstverlening & samenwerking Juridische dienstverlening VBB-leden konden met hun juridische vragen aankloppen bij Kurt Van Damme. Deze dienstverlening is betalend, maar voor de leden van de ledenverenigingen geldt een verlaagd tarief. Digitaal abonnement Boekblad Vanaf 1 november 2008 kon met de steun van de Taalunie een digitaal abonnement aan de leden aangeboden worden. Bedoeling is vanaf 2010 het abonnement bij het lidgeld te voegen. London Book Fair & Buchmesse Omdat VBB lid is van de European Booksellers Association kon de organisatie haar leden een belangrijk voordeel aanbieden: gratis toegang tot beide beurzen. Publishers Tour Het Vlaams Fonds voor de Letteren nodigde eind februari een tiental uitgevers van gerenommeerde buitenlandse uitgeverijen uit voor een publishers tour. Op het programma stonden tevens bezoeken aan Vlaamse kinder- en jeugdboekhandels. Samenwerking met Stichting Lezen In het teken van de Jeugdboekenweek stelde Stichting Lezen voor 6 leeftijdsgroepen een pakket van telkens 6 boeken samen. Scholen en bibliotheken konden deze pakketten tegen aantrekkelijke voorwaarden (22,5% korting op de adviesprijs) aankopen. De bijhorende lessuggesties, een keuzelijst en een affiche van Jeugdboekenweek kregen ze er bovenop. De boekhandels verdeelden 1.467 Jeugdboekenweekpakketten. Wat kregen ze ruil? Uitgevers boden hun titels aan met een korting van 47% waardoor de boekhandel op een marge van 24,5% kon aanspraak maken. Samenwerking met Bozar (Brussel) In 2007 startte VBB een structurele samenwerking met Bozar. VBB-leden krijgen op vertoon van hun lidkaart een korting van 50% op hun toegangsticket voor bepaalde tentoonstellingen in Bozar. Boekhandels die zich engageerden kregen een pakket bladwijzers met een afscheurstrook waarmee zij hun klanten een korting van 10% konden aanbieden op de toegangsprijs van de desbetreffende tentoonstellingen. Deze samenwerking werd gecontinueerd in 2008. Op 24 april werden de VBB-leden uitgenodigd in BOZAR voor een concert van defilharmonie o.l.v. Philippe Herreweghe. Andere activiteiten en tentoonstellingen waarop boekhandelaars uitgenodigd werden: 18 juni 2008: Paul Auster, avant-première van The Inner Life of Martin Frost 20 juni > 14 september 2008: expo It s not only Rock n Roll, Baby, A Story of Art & Music 27 juni > 21 september 2008: expo Open Kaart, Hedendaagse Latijns -Amerikaanse fotografie 8.6 COMMERCIËLE ACTIVITEITEN Verkoop verpakkingsmateriaal In totaal werden van het verpakkingsmateriaal 568.500 stuks besteld en verspreid. Zoals de vorige jaren werd dit materiaal ook aangeboden aan de standhouders op de Boekenbeurs. Toch was er een merkbare terugloop van bestellingen; boekhandels kochten blijkbaar via verschillende leveranciers. Navraag bij de boekhandels leerde dat de cartoon van Zaza op het verpakkingsmateriaal voor sommige boekhandels niet bruikbaar is, dat de opdrukmogelijkheden te beperkt zijn en dat er vraag was naar extra formaten. In samenspraak met de producent wordt in 2009 een andere aanpak voorgesteld. Verkoop schoolkalender De oplage bedroeg ruim 30.000 exemplaren. Bonnenclearing Boekenbeestenactie: De Boekenbeesten werden de Jeugdboekenweek via een insert bij Libelle gepromoot. 3911 kortingsbonnen werden ingeruild. Literaire Lente: promotie via een bijlage bij De Standaard. 5.645 kortingsbonnen vonden hun weg naar de boekhandel. Doe mei maar een doeboek: er was opnieuw een samenwerking met Libelle, met 8.629 ingeruilde kortingsbonnen als resultaat. 66 8. DE VLAAMSE BOEKVERKOPERS BOND

Zomer van het Spannende Boek: de bijlage en de kortingsbonnen in Humo blijven een belangrijk actiemiddel. In totaal werden voor deze actie 45.193 bonnen ingeruild. Een forse groei tegenover 2007 (+3.000). De Andere Strip: via een bijlage bij Humo (met kortingsbonnen voor ieder van de 24 deelnemende titels) kende deze nieuwe actie een eerste succesvolle editie (zie ook 4.8). Om stripspeciaalzaken opnieuw aan te trekken stond deze collectieve actie uitzonderlijk ook open voor niet-vbb-leden. 49 boekhandels en 33 stripspeciaalzaken deden mee, waar de laatsten bijzonder mee opgezet waren. In totaal werden 6.487 kortingsbonnen ingeruild. Het ziet er dan ook naar uit dat De Andere Strip zich een vast plekje heeft verworven op de actiekalender van Boek.be. Boekencheque - Book Pass Sodexo veranderde in september eenzijdig de naam van Boekencheque naar Book Pass en besliste om het contract met De Post stop te zetten. De verkoop via De Post bracht voor VBB toch +/- 2.300 op. Naar aanleiding van deze inbreuken was er op 3 december een ontmoeting van Luc Tessens en jurist Kurt Van Damme met Thierry Van Noppen en Caroline Noyons namens Sodexo. Het bestaande contract werd onder de loep genomen en een nieuwe versie werd aan Sodexo voorgelegd in januari 2009. 8.7 DE OVERHEID EN DE BOEKHANDEL ANNO 2008 A-boekhandels De meer gerichte en professionele ondersteuning voor auteurs en uitgevers door het Fonds voor de Letteren (VFL) en de inspanningen van Stichting Lezen voor meer participatie van nieuwe lezers uit diverse doelgroepen boeten aan kracht in als de boekhandels als tussenschakel dit brede aanbod niet (meer) voorstellen aan een ruim publiek. De kwaliteitsboekhandel is een kwetsbare economische groep met een hoge culturele meerwaarde een essentiële schakel om een divers aanbod boeken voor te stellen aan een ruim publiek. In 2008 maakte de Vlaamse Minister van Cultuur daarom 198.000 vrij om de kwaliteitsboekhandel te ondersteunen. Er werd een regeling uitgewerkt die gericht is op boekhandels die extra aandacht besteden aan informatie en dienstverlening aan de lezer en literaire activiteiten organiseren. De betrokken boekhandelaars kunnen aanspraak maken op gratis exemplaren van titels die productiesteun ontvingen vanuit de Vlaamse Gemeenschap. Daarnaast kunnen ook literaire activiteiten in de boekhandel worden betoelaagd: De uitwerking van deze nieuwe maatregelen gebeurde in samenwerking met het VFL en de VBB. De uitvoering werd toevertrouwd aan het VFL. Vanaf eind oktober 2008 konden boekhandelaars een aanvraag indienen om een A-label te krijgen, waarmee ze een beroep kunnen doen op de steunmaatregelen. De criteria voor de toekenning van het A-label zijn: een minimaal aanbod van 2.500 literaire en culturele werken het aandeel van de boekenverkoop op de totale omzet van de winkel de autonomie die de boekenhandelaar heeft om het assortiment in zijn winkel zelf te bepalen. Van de 50 boekhandels die een aanvraag indienden werd aan 41 het A-label toegekend. Deze boekhandels ontvingen meteen een eerste lading gratis titels. Deze boeken zijn herkenbaar aan een blauw Boekwijzer-label. De ondersteunde boeken omspannen een brede waaier aan genres: poëzie, kunstboeken proza, literaire non-fictie, kinder- en jeugdliteratuur en strips. Naast gratis boeken kunnen de boekhandels ook een beroep doen op een subsidie van 350 als ze een literaire activiteit met een auteur organiseren. Voor 2009 voorziet de minister een budget van 200.000 om deze maatregelen verder uit te bouwen. Begin 2009 maken het VFL en de VBB een eerste evaluatie van de regeling. Daarna wordt een nieuwe aanvraagronde gelanceerd naar de boekhandels om in de regeling te stappen. (bron: jaarverslag 2008 VFL) Sp.a-werkgroep cultuur Op dinsdag 24 juni organiseerde de sp.a-werkgroep cultuur o.l.v. Dany Vandenbossche, voorzitter van de commissie cultuur in het Vlaams parlement, een informele bijeenkomst over het Vlaams beleid voor de cultuurindustrieën (de traditionele niet-gesubsidieerde cultuur ). Geert Joris en Luc Tessens waren aanwezig als vertegenwoordigers van het boekenvak. Tijdens de bijeenkomst werd er gepolst naar wat er leeft in de sector, wat de ervaringen zijn met het huidige beleid (Cultuurinvest), en welke maatregelen in de toekomst gewenst zijn. 8. DE VLAAMSE BOEKVERKOPERS BOND 67

8.8 VBB INTERNATIONAAL London Book Fair (14 > 16 april 2008) Boekhandelaars konden op 14 april participeren aan het EBF/IBF Professional Seminar Back to Basics. In dit seminarie werd de aandacht gevestigd op het belang van de basic skills van boeken verkopen naar de toekomst toe omdat deze skills een belangrijk instrument zijn om consumenten naar de echte, bakstenen boekenwinkels te halen. De gastsprekers waren Fabian Paagman, de derde generatieeigenaar van de succesvolle onafhankelijke boekhandel Paagman in Den Haag, en de Ier John Mc Namee, Irish Bookseller of the Year 2000 en sinds 2005 voorzitter van de European Booksellers Federation. Frankfurter Buchmesse (15 > 19 oktober 2008) Tijdens de Buchmesse stond duidelijk de opkomst van het e-book centraal. In de loop van de jaren zijn de dragers sterk geëvolueerd in positieve zin. Daarom organiseerde Centraal Boekhuis (CB) twee brainstormsessies over e-books waar Luc Tessens aan deelnam namens VBB. CB gaf een korte inleiding waarbij aangegeven werd dat door de introductie van nieuwe e-books er een duidelijke shift kan ontstaan van folio naar digitaal. Dit fenomeen doet zich al voor in de educatieve boeken, vermoedelijk volgen de A-boeken snel. Door het mogelijk afnemen van het aantal exemplaren van titels kunnen e-books ook een weerslag hebben op de functie van CB als centraal depot van boeken in folio. CB ziet zich in de toekomst als een centraal depot voor digitale content. Daarnaast is er behoefte aan een standaard voor de content. Mevr. Patricia Ceysens, Vlaams minister van Economie, Ondernemen, Wetenschap, Innovatie en Buitenlandse Handel bracht op 16 oktober een bezoek aan de Frankfurter Buchmesse. Bedoeling was het boekenvak meer in beeld te brengen bij het departement economie. Tijdens de lunch stelde de minister haar plan voor KMO s voor dat steunt op 3 pijlers: innovatie, opleiding, en internationalisering. Door VBB werd gewezen op de opmars van het e-book en de nood aan verder onderzoek. Ceysens staat achter het RFIDproject als innovatieve component in het boekenvak. Tot slot woonde zij ook een demonstratie bij van VBB-lid WWAOW. International Congress of Young Booksellers (12 > 17 mei 2008) Het 51ste ICYB, het International Congres of Young Booksellers, vond dit jaar plaats in Athene. Het onderwerp was: Traditional Bookstore: A Business to Invest or A Business to Lose? Met de steun van de Vlaamse Boekverkopersbond nam Elke Vanhemelryck van boekhandel De Reyghere deel. EBF/IBF General Assembly (11 > 14 juni 2008) De Koninklijke NBb organiseerde het jaarlijkse boekverkoperscongres in Amsterdam in samenwerking met de European en International Booksellers Federation. From basic to virtual bookselling was het centrale thema. De vragen die aan bod kwamen: Welke strategieën moeten boekverkopers hanteren om de technologische ontwikkelingen te kunnen bijbenen? Hoe kunnen ze omgaan met de voortgaande digitalisering en virtuele distributie?. Luc Tessens bracht tijdens het congres een korte presentatie van Boekenbank. EBF/IBF Euroday and Bookshop day (11 & 12 februari 2008) Op 11 februari vond de officiële opening plaats van het nieuwe EBF/IBF kantoor in de Wetenschapsstraat 10 in Brussel. Meer dan 40 nieuwsgierige gasten zakten af naar de house-warming party op de nieuwe locatie, o.m. Geert Joris (Boek.be), Luc Tessens (VBB), Karl Pus (directeur IBF) en John Mc Namee (directeur EBF). De volgende dag namen een 30-tal geïnteresseerden deel aan Euroday 2008 in Brussel. Fran Dubruille (EBF/IBF Directeur) sprak over de rol van de verschillende Europese instellingen in de besluitvorming rond boekgerelateerde beleidslijnen, waaronder het btw-tarief voor boeken en de copyright directive. Zij behandelde ook de implementatie van het Verdrag van Lissabon en zijn effect op de besluitvormingsprocedure. Bloemen en felicitaties voor Fran Dubruille en het nieuwe EBF/IBF kantoor in Brussel 68 8. DE VLAAMSE BOEKVERKOPERS BOND

Yvo Volman (hoofd van de EU-unit Digitale bibliotheken en openbare sector informatie ) deed de ideeën achter het Digitale Bibliotheek-project uit de doeken en informeerde de aanwezigen over de verwachtingen en planning van de Commissie voor deze onderneming. Hij had het over de impact van digitale ontwikkelingen op boekhandelaars en hoe digitale bibliotheken in een positief licht zouden moeten worden bekeken in plaats van als een bedreiging. Ten slotte behandelde Maryse Volvert (administrator DG Belastingen en Douane) de btw-kwestie. Ze legde de mededeling van de Commissie van Juli 2007 over de verminderde btw-tariefkwestie uit en informeerde de leden over de mogelijke btw-wijzigingen en het voorstel van 2008. 8. DE VLAAMSE BOEKVERKOPERS BOND 69