RESULTAATFINANCIERING, DEELBETALINGEN OF BEVOORSCHOTTING Meest gestelde vragen 21 december 2016 Versie 1.0 28 december 2016
Meest gestelde vragen over resultaatfinanciering, deelbetalingen of bevoorschotting Vanuit jeugdhulpregio West Brabant West is de volgende case voorgelegd aan het expertiseteam Financiële Controle van i-sociaal Domein. Met dit voorbeeld laten we zien hoe zorglevering voor de cliënt centraal kan staan, met heldere financieringsafspraken en duidelijkheid over de prestatielevering. Vier vragen staan centraal: 1. Opdrachtgever splitst de betaling in ten minste twee stukken. Is dit verstandig? 2. Eindafrekening vindt plaats na vaststellen van het behaalde resultaat. Kan dit? 3. Wat zijn voordelen als de zorglevering (resultaat) door de cliënt wordt bevestigd? 4. Hoe kan meting van kwaliteit- en resultaat worden vormgegeven los van de bekostiging? Case De jeugdregio West Brabant West heeft het voornemen om de financiering van (onderdelen van) de jeugdzorg zó in te richten dat de aanbieder een deel van de vergoeding betaald krijgt gedurende de behandeling van een cliënt, en een deel van de vergoeding na afloop van de behandeling, wanneer het gewenste resultaat is behaald. Deze voornemens zijn afwijkingen van de standaardartikelen. In deze notitie bespreken we deze afwijkingen met een advies hoe hiermee om te gaan. 1. De opdrachtgever splitst de betaling in ten minste twee stukken. Is dit verstandig? Dit model heeft iets weg van het verstrekken van een voorschot op cliëntniveau. Waarom wordt gedurende de behandeling al een deel van de vergoeding betaald? Waarschijnlijk vanuit de wens om de zorgaanbieder te financieren, of in elk geval solvabel te houden. Vanuit dat oogmerk is het verstandiger en praktischer om een vast voorschotbedrag af te spreken voor die betreffende zorgaanbieder. Dit voorkomt een extra administratieve stromen per cliënt met een verdubbeling van berichten, betalingen en controles bij beide partijen. Het eenmalig bevoorschotten van een aanbieder is administratief veel simpeler en kan worden afgesproken afhankelijk van de behoefte van de aanbieder. Een éénmalig voorschotbedrag kan worden gebaseerd op de behoefte van de aanbieder (gerelateerd aan de verwachte omvang van de vergoeding) en kan dan bijvoorbeeld eens per jaar verrekend worden met de openstaande facturen. De processen van bevoorschotting (een financieringsvraagstuk) en de afrekening per cliënt zijn daarmee duidelijk gescheiden met minder administratieve last en minder foutrisico. Pagina 1
2. De tweede betaling de eindafrekening vindt plaats na vaststellen van het behaalde resultaat. Kan dit? De gemeente als opdrachtgever moet zich heel goed afvragen, en duidelijk vastleggen, waar zij de betaling precies van afhankelijk maakt, en als dit een resultaat is, of dit resultaat objectief vast te stellen, en voor de accountant te reproduceren is. Resultaten in medische termen ( cliënt genezen ), of in kwalitatieve termen ( verbeterde zelfredzaamheid ) zullen lastig te implementeren zijn. Wanneer het risico bestaat op onduidelijkheid of onenigheid over het behalen van het resultaat is het vanuit bedrijfseconomisch oogpunt onverstandig om deze resultaatmaatstaf in het directe financiële proces te hanteren. Daarnaast zou moeten worden vastgesteld (samen met de accountant) of het dan nodig is dat de accountant de resultaten op cliëntniveau zou moeten controleren, en zo ja, kán controleren. Veelal is dit bij kwalitatieve resultaten voor een accountant ondoenlijk en veelal niet mogelijk vanwege de privacy van de cliënt. Onduidelijkheden in betalingsafspraken zijn onwenselijk in contracten en werken door in de (jaarrekening)controle. Het programma i-sociaal Domein adviseert daarom om de betaling voor zorg aan een individuele cliënt niet afhankelijke te maken van het behalen van het resultaat voor de individuele cliënt. 3. Wat zijn voordelen als de zorglevering (resultaat) door de cliënt wordt bevestigd? Als de resultaatvaststelling zó wordt vormgegeven dat de zorglevering door de cliënt wordt bevestigd dan kan dit de operationele definitie zijn van vaststellen van het behaalde resultaat. Dan hebben we controle-technisch iets heel goeds in handen. Alle gemeenten worstelen in het kader van de jaarrekening met hun accountant over de aannemelijkheid van de zorglevering. Wat is er dan een sterker controlemiddel dan de werkelijk door de cliënt geleverde zorg? Deze moet natuurlijk correct gedocumenteerd zijn en op een of andere manier voor de accountant toegankelijk, maar dan is de hele onzekerheid over zorglevering weggenomen. De voorwaarden om dit goed vorm te geven zijn: - De toestemming om te factureren is afhankelijk van de bevestiging van levering van zorg door de cliënt, niet van andere resultaatindicatoren; - Deze bevestiging wordt goed gedocumenteerd; - Deze processtap is contractueel goed vastgelegd, inclusief de uitzonderingssituaties (bevestiging volgt niet, bevestiging niet te krijgen etc.); - Er vindt een controle plaats op de facturen, waarbij niet alleen zoals gebruikelijk met de toewijzing wordt vergeleken, maar ook met deze bevestiging. Daarmee heb je een traditionele drie-weg-controle ingericht. - Op deze wijze kan worden vastgesteld dát er is geleverd, zonder een oordeel te moeten vellen over de vraag wát er is geleverd en of dat goed / passend is geweest. Pagina 2
4. Hoe kan meting van kwaliteit- en resultaat worden vormgegeven los van de bekostiging? Sturen op resultaat is belangrijk en kan vormgegeven worden los van de betaling op cliëntniveau. Omdat het resultaat op cliëntniveau afhankelijk kan zijn van meerdere factoren én privacygevoelig is, is aggregatie van kwaliteitsinformatie belangrijk. Het inrichten van zo n kwaliteitssysteem vraagt tijd, afstemming tussen gemeenten en aanbieder en vanzelfsprekend zorgvuldigheid. Door het formuleren van KPI s en het structureel verzamelen van informatie, ontstaat een beeld over de geleverde kwaliteit door een aanbieder. Dit kan een prima middel zijn voor enerzijds sturing op resultaat en kwaliteit en anderzijds transparantie in het keuzeproces van de cliënt. Pagina 3
Colofon Programma i-sociaal Domein Team Financiële Controle december 2016