BESLUITNOTA Sluitende aanpak jongeren naar startkwalificatie en werk Regio Hoogezand-Sappemeer, Haren en Slochteren Aan : Bestuurlijk overleg: gemeenten Hoogezand-Sappemeer, Haren en Slochteren provincie Groningen Zorg, Welzijn, Onderwijs CWI UWV Van : Ontwikkelingsgroep HSL Status : Informatief; ter besluitvorming Datum : juli 2005
Bijlagen : 1. De caseload in beeld; omvang bestand jongeren in de drie gemeenten; 2. HSL-model; 3. Middelen; 4. Formatie Leerplicht- en RMC-taken gemeenten. Het bestuurlijk overleg besluit, na kennis genomen te hebben van de beschrijving van de huidige situatie van de aanpak van voortijdig schoolverlaten en jeugdwerkloosheid in de gemeenten Hoogezand-Sappemeer, Haren en Slochteren. 1. Het HSL-model, de sluitende aanpak jongeren, in de gemeenten Hoogezand-Sappemeer, Haren en Slochteren, zoals beschreven in bijlage 2 vast te stellen als kader voor de uitvoering en monitoring en bijsturing. 2. Voor 2005 en 2006 akkoord te gaan met de inzet van (reserve)middelen door de onderscheiden partners zoals verwoord in het voorstel van deze nota. 3. Met ingang van 2007 de intentie uitspreken de benodigde middelen voor de uitvoering van dit model beschikbaar te stellen. Inleiding In het kader van het programma gebiedsgericht werken in de regio is besloten om de aanpak van het voortijdig schoolverlaten en jeugdwerkloosheid in de gemeenten Hoogezand-Sappemeer, Haren en Slochteren te verbeteren. Geconstateerd is dat: er in deze gemeenten grote aantallen jongeren werkloos werkzoekend zijn waarvan een zeer groot deel geen diploma heeft op het minimale niveau van een startkwalificatie (onderzoek gemeente Hoogezand-Sappemeer en CWIcijfers); de betrokken uitvoerders van dienstverlening aan jongeren aangeven dat er onvoldoende aandacht voor is. Bestuurlijk is besloten voor jongeren uit de gemeenten Haren, Hoogezand- Sappemeer en Slochteren een sluitende aanpak voor startkwalificatie 1 (gericht op voortijdig schoolverlaters) en werk (aanpak jeugdwerkloosheid) te ontwikkelen. Hierbij wordt als uitgangspunt gehanteerd, in lijn met het landelijk beleid, dat het realiseren van een startkwalificatie voorrang heeft boven het realiseren van werk. Vervolgens is er een ontwikkelingsproject gestart met de direct betrokken verantwoordelijke ketenpartners: gemeenten Hoogezand-Sappemeer, Haren als Slochteren (zowel onderwijs/ leerplicht als sociale dienst); UWV (Wajong/AO); CWI. 1 Startkwalificatie: een diploma op minimaal MBO-2 niveau, een Havo of een VWO-diploma. Voor leerlingen uit het Praktijkonderwijs/Voortgezet Speciaal Onderwijs gelden afwijkende normen Besluitnota HSL-model; Sluitende Aanpak Jongeren in de gemeenten Hoogezand-Sappemeer, Haren en 2/7
Met ondersteuning van CMO Groningen/Breuer Institute is gewerkt aan: 1. Het in beeld brengen van de huidige situatie (omvang doelgroep; dienstverlening en beschikbare capaciteit). 2. Beschrijving van de gewenste aanpak (model): uitvoering sluitende aanpak (wie doet wat en met welk beoogd resultaat); monitoring en (bij)sturing. 3. Beschikbare en benodigde middelen voor de uitvoering van de aanpak. In deze besluitnota zijn kort de conclusies en bestuurlijk relevante items uit de bijlagen samengevat. Besluitnota HSL-model; Sluitende Aanpak Jongeren in de gemeenten Hoogezand-Sappemeer, Haren en 3/7
1. Stand van zaken sluitende aanpak jongeren/nulmeting In het najaar 2004 /begin 2005 is op een aantal gebieden de stand van zaken geïnventariseerd (bijlage 1). a. Bestand jongeren Er was/is geen actueel en operationeel bestand/overzicht per gemeente/3 gemeenten van de jongeren die vallen onder sluitende aanpak jongeren (voortijdig schoolverlaters en/of werkloos werkzoekend); Gegevens in bijlage 1. Inventarisatie van het bestand jongeren opgesteld door de Ontwikkelingsgroep HSL levert de volgende conclusies op: het bestand jongeren dat valt onder de doelgroep van de sluitende aanpak is (erg) groot. Ruim 600 jongeren vallen onder de doelgroep van de sluitende aanpak; er bestaat geen actueel overzicht van de jongeren die onder de sluitende aanpak vallen. Dit bestand wordt niet geactualiseerd; verwachting is dat wanneer de dienstverlening aan jongeren sluitend georganiseerd wordt, het aantal jongeren groter zal blijken te zijn; de aantallen jongeren waarvoor UWV dienstverlening verricht zijn niet volledig bekend. Dit betreft de Wajong/AO-populatie. Van de WW populatie zijn geen gegevens bekend. b. Dienstverlening De dienstverlening die uitgevoerd wordt levert het volgende beeld op: leerplichtige jongeren worden door de leerplichtambtenaar benaderd; voor niet leerplichtige voortijdige schoolverlaters vindt geen (hooguit incidenteel) dienstverlening plaats vanwege ontbreken formatie; werkloos werkzoekende jongeren kunnen bij het CWI terecht voor de standaarddienstverlening; geen aandacht voor startkwalificatie(trajecten); jongeren met een bijstandsuitkering met een fase 2, 3 of 4-indicering door het CWI hebben in de meeste gevallen geen traject (geldt zowel voor jongeren zonder als jongeren met een startkwalificatie); Zie bijlage 1. De gemeente Hoogezand-Sappemeer kent een Work-first aanpak die ook voor jongeren geldt. Deze aanpak is bestemd voor jongeren met een uitkering en richt zich primair op het beperken van het uitkeringsvolume en niet op reïntegratie naar onderwijs en/of werk; jongeren met een Wajong-uitkering worden incidenteel door het UWV begeleid of aangemeld bij een reïntegratiebureau; jongeren met een WW-uitkering worden incidenteel door het UWV begeleid of aangemeld bij een reïntegratiebureau. c. Onderlinge afstemming ketenpartners Afstemming tussen de ketenpartners leerplicht/rmc, CWI, Sociale Dienst en UWV over de in te zetten dienstverlening aan jongeren (wat en wie) vindt niet (hooguit incidenteel) plaats. Besluitnota HSL-model; Sluitende Aanpak Jongeren in de gemeenten Hoogezand-Sappemeer, Haren en 4/7
4. Gewenste aanpak: HSL-model In bijlage 2 is het HSL-model beschreven. Het model kenmerkt zich door een aanpak waarbij alle jongeren logistiek in beeld worden gehouden door een jongerencoördinator en waarbij de verschillende ketenpartners voor specifieke categorieën jongeren de dienstverlening verzorgen en verantwoordelijk zijn voor het boogde resultaat (startkwalificatie en/of werk). De jongerencoördinator heeft tevens een rol bij de rapportage van de voortgang (monitoring). Het management van de betrokken ketenpartners en het bestuurlijk overleg HSL is verantwoordelijk voor de bijsturing op basis van de voortgangsrapportage. Deze rapportage bevat instroom-, doorstroom en uitstroomgegevens waarbij de resultaten van de onderscheiden ketenpartners herkenbaar zijn. 3. Middelen In bijlage 3 is geïnventariseerd: de actuele situatie hoe de beschikbare middelen worden ingezet voor de dienstverlening aan jongeren die onder de sluitende aanpak vallen; de beschrijving van de benodigde en beschikbare middelen voor het realiseren van de sluitende aanpak jongeren conform het HSL-model. Samengevat levert dit de volgende conclusies op: Formatie ketenpartners: Leerplicht/RMC gemeenten (zie bijlage 4) beschikbare formatie 30% gemeten t.o.v. de landelijke norm.* Dit betekent een tekort ten opzichte van de norm met 70% (1.66 FTE). CWI beeld is dat de landelijke norm, 6 uur dienstverlening per jongere, niet gerealiseerd wordt. Gemeentelijke Sociale Diensten de dienstverlening aan jongeren wordt uitgevoerd conform de reguliere dienstverlening aan de overige cliënten die onder de doelgroep van de Sociale Diensten vallen; de specifieke inzet van de formatie t.b.v. jongeren is niet inzichtelijk te maken. UWV voor jongeren in de doelgroep Wajong is 0.4 fte arbeidsdeskundige beschikbaar; voor jongeren in de doelgroep WW is de beschikbare formatie niet bekend c.q. inzichtelijk te maken. * Landelijke norm voor Leerplicht en RMC -taken: opgesteld door VNG en Landelijke Vereniging van Leerplicht ambtenaren. Besluitnota HSL-model; Sluitende Aanpak Jongeren in de gemeenten Hoogezand-Sappemeer, Haren en 5/7
Middelen voor inzet/inkoop trajecten/instrumenten Samenvatting van het overzicht van de middelen die betrokken ketenpartners beschikbaar hebben en inzetten voor inkoop van specifieke trajecten/instrumenten bij derden voor de uitvoering van dienstverlening aan jongeren die onder de doelgroep van de sluitende aanpak vallen. Ketenpartners: situatie 2004 en 2005 Leerplicht/RMC in de drie gemeenten zijn hiervoor geen middelen beschikbaar. CWI: er zijn geen middelen voor inkoop beschikbaar. Gemeentelijke Sociale Diensten: inkoop wordt gefinancierd vanuit het werkdeel Wet Werk en Bijstand. Dit budget is beschikbaar voor inkoop voor alle cliënten van de Sociale Diensten; er is geen inzicht in het bedrag dat specifiek t.b.v. jongeren wordt ingezet; in de gemeente Hoogezand-Sappemeer is het budget Werkdeel voor 2004 ontoereikend gebleken, voor de beide andere gemeente was het budget Werkdeel voor alle cliënten toereikend. UWV er zijn door het UWV geen gegevens aangeleverd betreffende het beschikbare/ingezette budget voor de jongeren die vallen onder de doelgroep sluitende aanpak. Middelen RMC-trajectbegeleiding Voor de 3 gemeenten is er voor 2005 een budget beschikbaar van 38.000,- vanuit de landelijke RMC-trajectgelden (kabinetsplan aanpak Jeugdwerkloosheid). De gemeente Hoogezand Sappemeer ontvangt deze van RMC Centraal Groningen. Dit budget zal in 2006 verder verhoogd worden. Deze RMC-trajectmiddelen worden ingezet voor inkoop/inzet RMCtrajectbegeleiding. Daarnaast zijn er nog reservemiddelen beschikbaar. Middelen Volwasseneneducatie Voor de gemeenten Hoogezand-Sappemeer en Slochteren is een budget beschikbaar voor de inkoop van scholing bij ROC s voor volwassenen vanaf 18 jaar. Voor jongeren van 16 en 17 jaar kan met een dispensatieregeling ook uit dit budget geput worden. In de gemeente Haren wordt het budget Volwasseneneducatie beheerd door de gemeente Groningen. Voor oriëntatie en schakeltrajecten voor jongeren die vallen onder de sluitende aanpak kan hierop een beroep gedaan worden. Besluitnota HSL-model; Sluitende Aanpak Jongeren in de gemeenten Hoogezand-Sappemeer, Haren en 6/7
Fricties De tot op heden beschikbaar gestelde/aanwezige middelen zijn te beperkt om voor alle jongeren in de 3 gemeenten een sluitende aanpak te realiseren. De grootste fricties zijn er bij: (RMC-) Trajectbegeleiding (geen middelen ingezet); Jongerencoördinator (nieuwe functie; geen middelen begroot). Gezien de huidige inzet van de ketenpartners (zie inventarisatie/stand van zaken) zullen de afzonderlijke ketenpartners moeten nagaan op welke wijze zij voorzien in de middelen om de taken en verantwoordelijkheden binnen het HSL-model uit te voeren. Benodigd De afzonderlijke ketenpartners hebben de verantwoordelijkheid om zorg te dragen dat er voldoende middelen zijn om de taken en verantwoordelijkheden zoals vermeld in het HSL-model uit te kunnen voeren. Door het management is aangegeven dat hiervoor op dit moment onvoldoende middelen beschikbaar zijn op basis van de omvang van het jongerenbestand en te verrichten taken/dienstverlening in het HSL-model. Jongerencoördinator/RMC-trajectbegeleiding Voor de jongerencoördinator is zoals nu is in te schatten 24 uren per week benodigd. De kosten hiervoor worden geraamd op 33.000,- op jaarbasis. Conclusie ontwikkelingsgroep HSL op grond van de verzamelde gegevens bij de verschillende ketenpartners: voor 2005 en 2006 is financiering van de jongerencoördinator en de RMC trajectbegeleiding te realiseren vanuit beschikbare (reserve)middelen; vanaf 2007 zijn geen middelen voor de uitvoering beschikbaar. Voorstel ontwikkelingsgroep HSL aan bestuurlijk overleg de uitvoering van de sluitende aanpak jongeren conform het HSL model in 2005 en 2006 te financieren vanuit de beschikbare (reserve) middelen bij de ketenpartners; vanaf 2007 de sluitende aanpak jongeren conform het HSL model als integraal onderdeel van de werkzaamheden opnemen en de intentie uitspreken hiervoor structureel middelen beschikbaar te stellen. Besluitnota HSL-model; Sluitende Aanpak Jongeren in de gemeenten Hoogezand-Sappemeer, Haren en 7/7