Pilot Oneigenlijk gebruik gemeentegrond

Kerkplein 2 T (0343) 56 56 00 Postbus 200 F (0343) 41 57 60 3940 AE Doorn E info@heuvelrug.nl Pilot Oneigenlijk gebruik gemeentegrond Tussentijdse evaluatie Datum 9 september 2016 Team Omgevingsontwikkeling Auteur P. H. Basari en D. den Besten 1

Inhoudsopgave 1 Inleiding... 2 1.1 Aanleiding... 2 2 Beleid en werkwijze... 3 2.1 Uitgangspunten beleid... 3 2.2 Grondprijs... 3 3 Proces... 4 3.1 Projectmatig en gefaseerd... 4 3.2 Inventarisatie... 4 3.3 Contact met inwoners... 4 4 Resultaten... 6 4.1 Resultaten pilot... 6 4.2 Resultaatverantwoording... 8 5 Vervolg... 11 5.1 Aanschrijven andere dorpen... 11 5.2 Capaciteit... 11 5.3 Opbrengsten... 11 5.4 Na afronding van het project... 12 5.5 Aanbevelingen... 13 1

1 Inleiding 1.1 Aanleiding Op 15 december 2015 heeft het college ingestemd met de start van de pilot Oneigenlijk gebruik gemeentegrond in Doorn en Overberg. In de hele gemeente gaat het om ruim 1.000 adressen waarbij sprake is van oneigenlijk gebruik van gemeentegrond. In de pilot gaat het om 147 adressen, waarvan 78 gevallen bij woningeigenaren. Deze 78 adressen zijn benaderd. Daarbij zijn gedurende de pilot nog tien adressen toegevoegd aan de inventarisatie. De overige adressen zijn stukken gemeentegrond die door huurders van wooncorporaties in gebruik zijn genomen. De pilot liep tot 1 augustus 2016. Een aantal overdrachten is nog niet volledig afgerond maar nemen we wel mee in deze evaluatie omdat al wel helder is wat de resultaten zijn. In deze evaluatie delen we onze ervaringen met de werkwijze en uitvoerbaarheid van het beleid (Notitie oneigenlijk gebruik gemeentegrond, nr. 20151012A575). Ook zetten we de resultaten uiteen en geven we een prognose van de te verwachten eindresultaten van de pilot. Tot slot geven we voor het vervolg van het project een indicatie van de kosten en de te verwachten resultaten en opbrengsten. 2

2 Beleid en werkwijze 2.1 Uitgangspunten beleid Doel van het project is te zorgen dat alle inwoners gelijk behandeld worden. Het uitgangspunt is het legaliseren van de situaties waarbij sprake is van oneigenlijk gebruik van gemeentegrond. Uitgifte in de vorm van verkoop heeft de voorkeur en in uitzonderlijke gevallen verhuur, een bruikleenovereenkomst of participatiecontract. Als legalisatie niet mogelijk is, wordt gehandhaafd en komt de grond terug in beheer van de gemeente. Het projectteam wint intern adviezen in m.b.t. de verkoopbaarheid van snippergroen. Dit gebeurt bij beheer, verkeer en ruimtelijke ordening (stedenbouw). In 80% van de gevallen is er geen bezwaar tot verkoop van de grond. In de gevallen dat er sprake was van een negatief advies tot verkoop, is het argument dat in verband met mogelijke herinrichting de grond beschikbaar moet blijven voor de gemeente. Een andere reden is behoud van de huidige groenstructuur. De grond die niet verkoopbaar is heeft een oppervlakte van bijna 500m² en een gezamenlijke waarde van 37.580,-. Het ontbreken van een beleidskader zoals het groenstructuurplan of een snippergroenkaart zorgt ervoor dat op voorhand onvoldoende duidelijk is welke groenstroken (of gedeeltes hiervan) in aanmerking komen om verkocht te worden. Daardoor wordt elk geval apart beoordeeld, door adviseurs van zowel beheer, verkeer als ruimtelijke ordening. 2.2 Grondprijs De grondprijzen zijn vastgesteld in het grondbeleid en verschillen per dorp. Daarnaast is een onderscheid gemaakt in de waarde van voortuin en zij/achtertuin. Bij oppervlaktes groter dan honderd vierkante meter mogen kopers op eigen kosten een taxatie laten uitvoeren. In de twee gevallen waarbij dit is gebeurd viel de vierkante meterprijs lager uit. Het voordeel is dat eerder tot koop wordt overgegaan met meerdere buren (bij aaneengesloten percelen), zodat meer gevallen in één keer opgelost kunnen worden. 3

3 Proces 3.1 Projectmatig en gefaseerd De pilot is projectmatig en gefaseerd (gebiedsgericht) uitgevoerd. Eerst zijn per wijk inwoners van Doorn aangeschreven. Daarna werden inwoners van Overberg aangeschreven. Als bij meerdere woningen in een straat of buurt sprake was van oneigenlijk gebruik van gemeentegrond, dan werden deze mensen gelijktijdig aangeschreven. In verband met het voorkomen van kanteelvorming, is het nodig om de wensen van alle buren in kaart te brengen. Pas dan is bekend welke percelen verkoopbaar zijn. De ervaringen met deze werkwijze zijn goed. Op deze manier krijgen collega s die adviezen geven over de verkoopbaarheid een beperkt aantal zaken voorgelegd per keer. Ook werkt dit goed m.b.t. de werklast voor het versturen van brieven en het inplannen van afspraken. 3.2 Inventarisatie Middels luchtfoto s heeft Eiffel in 2012 een inventarisatielijst opgesteld van gemeentegrond die oneigenlijk in gebruik is genomen door inwoners. We hebben de adressen middels diverse GEO systemen bekeken en ook waar mogelijk ter plaatse gekeken. Veel grond is aan de achterkant van woningen gelegen, dus lastiger te beoordelen. In een aantal gevallen bleek bij nader onderzoek dat er geen sprake was van oneigenlijk gebruik van gemeentegrond. Daarnaast zijn er ook adressen bijgekomen die niet op de inventarisatie stonden, maar die naar boven zijn gekomen tijdens de pilot. Het totaal aantal adressen is uitgekomen op 88. Het was lastig en in veel gevallen niet mogelijk om relevante informatie over adressen naar boven te krijgen. Om te kunnen achterhalen of daadwerkelijk sprake is van oneigenlijk gebruik, is het nodig om te weten of er in het verleden afspraken zijn gemaakt over het gebruik van de grond. Informatie werd gehaald uit archief mappen, het beheersysteem van de gemeente en Corsa. Toch kwam het regelmatig voor dat inwoners een voor ons onbekende overeenkomst konden tonen. 3.3 Contact met inwoners Inwoners ontvingen een brief met daarin informatie over het project en met het verzoek telefonisch contact op te nemen zodat in een persoonlijk gesprek tot een oplossing kon worden gekomen. In de meeste gevallen reageerde men binnen twee weken na ontvangst van de brief. In sommige gevallen moest er een tweede of derde brief uit. Uiteindelijk kon met vrijwel iedereen contact worden gelegd en een afspraak worden gemaakt. De gesprekken met inwoners van Doorn vonden plaats in het gemeentekantoor in Doorn. Op verzoek, of als een bezichtiging ter plaatse nodig was, vond de afspraak op locatie plaats. De 4

gesprekken met inwoners van Overberg vonden plaats in de avonduren, in de Buurthucht in Overberg. Dit is erg goed bevallen. De sfeer in de Buurthucht is ongedwongen en we hebben de inwoners op deze manier een autorit van 20 minuten bespaard. Deze dienstverlening werd zeer gewaardeerd. De gesprekken waren divers van aard. Sommige inwoners zijn blij dat ze de grond eindelijk mochten kopen, anderen vinden het belachelijk dat ze nu moeten betalen voor een stukje grond waar de gemeente jarenlang niet naar heeft omgekeken. In een aantal gevallen wisten inwoners niet dat de grond die ze bij hun tuin hadden betrokken gemeente eigendom was. In het gesprek legden we mensen de verschillende keuzes voor en kregen ze bedenktijd om hier op terug te komen. Dit proces duurt op zijn snelst enkele weken, maar in veel gevallen is de doorlooptijd enkele maanden. Aan het eind van de pilotperiode (na 1 augustus 2016) zijn alle mensen uit de pilot benaderd en gesproken. Ondanks dat tientallen dossiers nog niet volledig zijn afgerond, hebben we redelijk goed in beeld wat de uitkomsten zullen zijn. 5

4 Resultaten 4.1 Resultaten pilot De pilot liep tot 1 augustus 2016. We hebben alle adressen in de pilot benaderd middels een brief en hebben het grootste deel van de betreffende inwoners gesproken. Een groot gedeelte van de dossiers loopt nog. Om toch een beeld te kunnen geven van de uitkomsten doen we voorspellingen op basis van de gesprekken die we hebben gehad. Onderstaand in de tabel staan links de lopende zaken met de te verwachten uitkomst. Rechts staan de resultaten die op 1augustus 2016 definitief zijn afgerond. Pilot Aantal adressen (verwacht) Oppervlakte (m²) Opbrengst ( ) Aantal adressen (definitief op 1 aug. 2016) Oppervlakte (m²) Opbrengst ( ) Verkoop 23 1.375 m² 90.000 3 440 m² 24.200 Verhuur (*per jaar) 2 235 m² 900* - - - Bruikleen/ participatie 26 500 m² 0 8 155 m² - Verjaring 10 250 m² - 20.000 8 165 m² - 13.440 Terug in beheer 5 470 m² - 470 3 440 m² - 441 Geen gebruik/ afgewezen 15 410 m² - 15 410 m² - Onbekend 7 170 m² 3 165 m² - 441 Totaal 88 3.410 m² 23 1.775 m² 6

Verkoop De verwachting is dat het eindresultaat op 23 verkochte percelen uitkomt. Dit betreft 26% van het totaal aantal adressen waarbij gemeentegrond in gebruik was genomen. Het gaat om 40% van de totale oppervlakte in vierkante meters van de pilot. De te verwachten opbrengst uit verkoop is circa 88.000,-. Gemeentegrond die verkocht is, levert geen kostenbesparing op in onderhoud voor de gemeente. Deze grond is reeds uit het beheer geschreven. Verhuur De verwachting is dat een klein aantal dossiers middels huur zal worden opgelost. Een van de redenen dat niet vaker wordt overgaan tot huren, is dat er een minimale huurprijs van 250,- per jaar wordt gehanteerd. In verband met de administratieve kosten die verhuur met zich meebrengt, zijn we tot deze minimale prijs gekomen. We hebben gemerkt dat deze relatief hoge kosten voor inwoners die kleine stukjes snippergroen in gebruik hebben een belemmering vormt om te huren. Inwoners kiezen er dan eerder voor om de grond terug in beheer bij de gemeente te geven. Bruikleen/ participatie Er zijn acht overeenkomsten gesloten van bruikleen dan wel participatie. Er is voor deze oplossingen gekozen als er sprake is van grond die openbaar toegankelijk is en ook als zodanig is ingericht. Dit type overeenkomst is dus beperkt inzetbaar. Op het totaal van de pilot verwachten we 30% middels een bruikleenovereenkomst op te lossen. Dit is onder meer het gevolg van dat veertien adressen onverkoopbaar zijn. De reden is dat de grond mogelijk heringericht wordt. Door het afsluiten van een bruikleen- of participatie overeenkomst, wordt vastgelegd dat de grond in beheer blijft van de gemeente en dat de inwoner verplichtingen heeft om de grond te onderhouden. Op deze manier wordt voorkomen dat inwoners in de toekomst aanspraak kunnen maken op de grond middels verjaring. Verjaring In acht gevallen hebben inwoners een geslaagd beroep op verjaring gedaan. De gezamenlijke waarde van deze grond is 13.440,-. De prognose is dat aan het eind van de pilot dit aantal op tien uitkomt wat 11% is van het totaal aantal adressen. Het verlies van gemeentegrond door verjaring komt door het jarenlang (minimaal twintig jaar) niet optreden tegen inwoners die grond oneigenlijk in gebruik nemen. Door ze middels dit project aan te schrijven, worden toekomstige gevallen van verjaring gestuit. Daarmee wordt voorkomen dat er meer gemeentegrond verloren gaat als gevolg van verjaring. Het verwerken van verjaringszaken kost veel tijd. Inwoners leveren vaak onvoldoende overtuigend bewijsmateriaal aan en het kost ze soms maanden om dit te verzamelen. Wanneer niet voldoende aangetoond wordt dat ze de grond al meer dan twintig jaar in bezit hebben, kunnen er weer meerdere weken overheen gaan dat ze met aanvullend bewijs komen. Indien een beroep op verjaring definitief is afgewezen wordt opnieuw aangeboden om de grond alsnog te kopen/huren. Dat proces neemt ook weer tijd in beslag. Bij in ieder geval drie adressen waarbij sprake was van verjaring, hadden de inwoners de behoefte om extra grond bij te kopen. Het gaat dan om grond die zij nog niet in gebruik hebben. In deze gevallen was de grond niet verkoopbaar, maar het geeft wel aan dat het project mogelijkheden biedt voor actieve verkoop. 7

Teruggekomen grond De verwachting is dat in vijf gevallen de grond terug in beheer bij de gemeente komt. Deze adressen zijn gezamenlijk 470m². De beheerkosten zijn: 1/m², waarmee de kosten uitkomen op 470,- per jaar. Indien grond terugkomt naar de gemeente dan gaan we uit van minimale herinrichtingskosten. Dit betekent dat er in gras wordt ingezaaid waardoor ook de onderhoudskosten laag blijven. De eenmalige herinrichting kost dan ongeveer 2,-/m². Wanneer we uitgaan van de verwachte uitkomst van de pilot dan resulteert dit in een bedrag van ongeveer 940,- voor herinrichting. Handhaving Binnen de pilot hebben we niet over hoeven gaan tot handhaving. Indien privaatrechtelijk handhaven niet tot een oplossing leidt van verkoop/verhuur of teruggave van de grond, dan gaan we bestuursrechtelijk handhaven. Bestuursrechtelijke handhaven wordt gedaan door een dwangsom op te leggen. De dwangsom moet proportioneel zijn en stimuleren om de grond alsnog te kopen, huren dan wel terug te leveren. We hebben gedurende de pilot geen gevallen gehad waarbij handhaving ingeschakeld moest worden. Er zijn dus ook geen kosten gemaakt. Als inwoners uit de andere dorpen benaderd worden die grond oneigenlijk in gebruik hebben, is het aannemelijk dat hier wel kosten voor handhaving uit zullen voortvloeien. De vijf adressen die terug in beheer zijn gekomen, dienen binnen een jaar gecontroleerd te worden. 4.2 Resultaatverantwoording Oorspronkelijk is er voor dit project gerekend met de cijfers die Eiffel in haar business case heeft opgenomen. Eiffel ging daarbij uit van een verkooppercentage van 25% van het totaal van alle adressen. Vervolgens is er voor het collegebesluit een berekening gemaakt door de gemeente. Eiffel is ervan uitgegaan dat 25% van het totale oppervlakte (4,8 hectare) verkoopbaar zou zijn voor een bedrag van 151,-/m². Wanneer dat doorgerekend wordt ontstaat een opbrengst van 1,8 miljoen. De kosten die tegenover de opbrengsten staan zijn hierbij destijds niet opgenomen. De pilot leert ons dat deze theoretische aannames in de praktijk anders uitpakken. De bezuinigingstaakstelling van 1,8 miljoen is in de begroting als volgt meerjarig verwerkt: 2015: 226.500,- 2016: 453.000,- 2017: 453.000,- 2018: 453.000,- 2019: 226.500,- De 226.500,- in jaarschijf 2015 kon worden gerealiseerd door diverse percelen grond te verkopen (ook niet-snippergroen). In de 2e bestuursrapportage 2016 komen wij met een financieel nadelig effect van 453.000,- (jaarschijf 2016). In de begroting 2017 2020 stellen wij voor om 1.132.500 uit de jaren 2017 t/m 2019 af te boeken ten laste van de reserve meerjarig realistisch evenwicht. 8

Uit de pilot is tevens gebleken wat de werkelijke kosten zijn voor de uitvoering. Inclusief het schrijven van het beleid komen de kosten uit op een bedrag van 52.000,-. Dit bedrag is enkel voor de personeelskosten; het bedrag dat voor externe adviezen is opgenomen is niet aangesproken. Voor de afwikkeling van dossiers wordt aansluitend aan de pilot twee maanden, voor 10 uur per week, 1 projectmedewerker in dienst gehouden. De verwachte kosten hiervan bedragen ongeveer 1.700,-. De personeelskosten voor de pilot komen daarmee op 53.700,- Pilot totaal (verwacht) Opbrengst uit verkoop en verhuur 92.500 Kosten personeel 53.700 herinrichting 940 beheer (p/j) 470 Netto resultaat 37.400 Grondprijs Adviesbureau Eiffel (Business case snippergroen Gemeente Utrechtse Heuvelrug, 2012) is uitgegaan van een grondprijs van 151,- per vierkante meter. Gezien de lagere grondprijzen die nu vanuit het grondbeleid worden gehanteerd (gemiddeld 90,-/m²), is de eerder begrootte opbrengst niet realistisch. De uiteindelijk gehanteerde gemiddelde grondprijs valt lager uit ( 65,- p/m²), in verband met percelen die lager getaxeerd zijn. Adressen Naast de grondprijs is er ook een groot verschil in het totaal aantal adressen waarbij verkoop mogelijk is. Het totaal aantal adressen was bij aanvang van de pilot 1.076 in de hele gemeente. Een deel hiervan zijn huurwoningen waardoor verkoop bij deze adressen niet mogelijk is. Meer uitleg over huurwoningen volgt hieronder. Als we de huurwoning buiten beschouwing laten dan blijven er ongeveer 820 adressen over. Gemeentegrond in gebruik genomen door huurder van woningen Eiffel heeft gemeentegrond die bij huurwoningen getrokken is als verkoopbaar cq. verhuurbaar aangemerkt. In de pilot gaat het om 67 adressen (45% van het aantal adressen in de pilot). In de hele gemeente gaat het om 200 adressen met een gezamenlijk oppervlakte van 4.400m². Gebaseerd op de toenmalige grondprijzen is de waarde van deze grond 910.000,-. Uitgaande van de huidige grondprijzen is de waarde 465.000,-. De grootste verhuurder in de gemeente, Heuvelrug Wonen, heeft laten weten niet open te staan om de grond te kopen. Het verhuren van de grond aan huurders van de woningen brengt voor de gemeente veel administratie met zich mee. Er moet worden bijgehouden wanneer er nieuwe huurders komen en tevens moeten de huurkosten jaarlijks worden geïndexeerd en geïnd. Omdat 9

het een heel ander proces betreft dan de gemeentegrond die bij woningeigenaren in gebruik is genomen, wordt het legaliseren van de grond die in gebruik is genomen bij huurwoningen apart opgepakt. We nemen in overweging om dit op bestuurlijk niveau te bespreken en te kijken of het tot een verkoop/ overdracht van alle grond kan komen voor een symbolisch bedrag. Verwachting Gezien bovenstaande punten moeten de bedragen die opgenomen zijn in de begroting in perspectief worden geplaatst. De uitkomst van de pilot toont aan dat kostendekkend gewerkt kan worden. Situaties waarin inwoners (bewust of onbewust) gemeentegrond bij hun tuin hebben getrokken, worden juridisch weer kloppend gemaakt. Verderop in de evaluatie worden de verwachte opbrengsten nader toegelicht. De verwachting is dat ook voor het vervolg van het project kostendekkend kan worden gewerkt. 10

5 Vervolg 5.1 Aanschrijven andere dorpen Na de pilot is het van belang om het project in de overige dorpen in de gemeente verder uit te voeren. De belangrijkste reden is dat er sprake moet zijn van rechtsgelijkheid. Daarnaast is het in het kader van behoorlijk bestuur noodzakelijk om de pilot een vervolg te geven. Indien het project geen voortgang krijgt loopt de gemeente het risico om het eigendomsrecht op gronden te verliezen door verjaring. Door uitvoering van de pilot is in veel gevallen voorkomen dat er verjaring kan optreden. Door het vervolg met twee medewerkers voort te zetten, is de doorlooptijd sneller en wordt de continuïteit beter gewaarborgd in geval van ziekte of verlof. 5.2 Capaciteit Het advies is om het project voort te zetten door twee projectmedewerkers voor drie dagen in de week. De doorlooptijd van het project is dan circa twee en een half jaar en zorgt voor een acceptabele belasting van interne medewerkers gebaseerd op de ervaringen van de pilot. Er is gerekend met de loonsomtabel, waarbij uitgegaan wordt van schaal 9 (max). De totale loonkosten voor de duur van het vervolgproject komen neer op 220.000,-. 5.3 Opbrengsten De opbrengsten voor het vervolg van het project zijn behoudend gebaseerd op de resultaten van de pilot. Hierbij zijn we uitgegaan een verkooppercentage van 25% en een gemiddelde grondprijs van 65,-/m². De verwachte opbrengst komt daarmee uit op ongeveer 315.000,- over de duur van het project. De kosten van de medewerkers en het project worden gedekt uit de opbrengsten van verkoop en verhuur van gemeentegrond, vanuit het project. Naast kosten van de projectmedewerkers is een post voor externe adviezen/ onvoorziene kosten begroot. Hieronder vallen bijvoorbeeld kosten voor een advocaat in het geval van een rechtszaak, of kosten voor het inschakelen van een landmeter. Daarnaast is een post begroot voor het herinrichten van grond die terugkomt. In onderstaande tabel een overzicht van de kosten, verwachte opbrengsten en het verwachte netto resultaat voor het vervolgproject. 11

Aantal adressen Oppervlakte Kosten Verwachte opbrengst uit verkoop en verhuur Verwacht netto resultaat ca. 600 ca. 19.500 m² Loonkosten: 220.000 Herinrichtingskosten: 5.000 Externe adviezen/ onvoorzien: 50.000 Totaal: 275.000 315.000 40.000 Tijdens de pilot zijn er acht adressen waarbij de uitkomst was dat er sprake is van verjaring. Voor het project betekent dit dat er naar verwachting nog zestig adressen bij zullen komen. Gerekend met het gemiddelde oppervlakte van 25m² en een grondprijs van 80,-/m² komen we uit op een verlies aan gemeentegronden met een waarde van circa 125.000,-. Dit bedrag zal verder oplopen als er geen vervolg wordt gegeven aan het project. Het advies is om het project voort te zetten: Op basis van de voorlopige resultaten van de pilot is te verwachten dat het voortzetten van het project in Amerongen, Driebergen-Rijsenburg, Leersum, Maarn en Maarsbergen kostendekkend zal zijn. Om inzicht te krijgen in de definitieve opbrengsten, zal als alle dossiers afgehandeld zijn, een evaluatie van de definitieve cijfers moeten plaatsvinden. Een deel van de inwoners heeft betaald voor grond die zij in gebruik hebben, of ze hebben de grond teruggegeven. Het is niet uit te leggen dat andere inwoners de grond wel gratis in bezit mogen nemen. Volgens het gelijkheidsprincipe moeten andere gevallen waarbij sprake is van oneigenlijk gebruik worden gelegaliseerd. Het is daarom ten zeerste aan te raden om het project voort te zetten. Bij het niet voorzetten van het project geeft de gemeente het signaal af dat er geen consequenties verbonden zijn aan het inpikken van gemeentegrond. Er zullen daardoor meer situaties ontstaan waarbij de juridische en feitelijke situatie niet klopt. Dit zorgt weer voor veel onduidelijkheid bij handhaving en beheer waardoor zij in een lastige positie komen in hun dagelijkse werk. Indien de gemeente niet verder gaat met dit project dan zal er meer gemeentegrond door middel van verjaring in eigendom komen bij inwoners en raakt de gemeente dus meer grond kwijt. 5.4 Na afronding van het project Indien besloten wordt om het project te vervolgen en af te ronden, zal een besluit moeten worden genomen over hoe de gemeente omgaat met nieuwe gevallen waarin oneigenlijk gebruik van gemeentegrond wordt geconstateerd. Er zijn verschillende mogelijkheden: structureel nieuwe gevallen aanschrijven en afhandelen (optie A), of een x aantal jaar wachten en weer projectmatig 12

alle nieuwe gevallen oppakken. Indien nieuwe gevallen structureel worden opgepakt, is een projectmatige aanpak wellicht niet nodig. Optie A Medewerkers van Buitenruimte of Omgevingstoezicht constateren nieuwe gevallen van oneigenlijk gebruik van gemeentegrond. Middels een checklist wordt bepaald of de grond te koop wordt aangeboden of terug in beheer komt bij de gemeente. In deze aanpak wordt van medewerkers verwacht dat ze alert zijn op oneigenlijk gebruik van gemeentegrond en hier actie op ondernemen. Bij de diverse teams moet er voldoende capaciteit zijn om dossiers op te pakken. Indien bij nieuwe gevallen de mogelijkheid er de mogelijkheid tot koop is, dan is het team Omgevingsontwikkeling het meest logische team om het dossier in behandeling te nemen. Indien er geen aanbod tot koop wordt gedaan, dan is het logischer dat team Omgevingstoezicht de zaken oppakt. Optie B Over een x aantal jaar (bijvoorbeeld over vijf of tien jaar) wordt het project herhaald. Middels een inventarisatie van luchtfoto s vergelijken met kadastrale gegevens én eventueel adressen ter plekke bekijken, wordt in kaart gebracht waar sprake is van oneigenlijk gebruik van gemeentegrond. Vervolgens worden de adressen projectmatig aangeschreven. Inwoners krijgen de keuze óf de grond te kopen, óf terug in beheer te geven. In dit scenario kan er voor gedurende de projectperiode 1 of meerdere projectmedewerkers worden aangetrokken voor het projectmanagement en de uitvoering. 5.5 Aanbevelingen Vasthouden aan beleid en werkwijze De werkwijze van iedereen persoonlijk benaderen en uitnodigen voor een gesprek heeft goed uitgepakt. Het is tijdsintensief om iedereen persoonlijk te spreken, maar daarentegen kan onduidelijkheid meteen worden weggenomen. Ook kunnen inwoners hun eventuele ontevredenheid ventileren, waardoor dit niet blijft sluimeren en het proces in de weg zit. Het advies is dan ook om vast te houden aan het beleid en de werkwijze. Actieve verkoop De publiciteit rondom het project heeft voor een aantrekkende werking gezorgd. Inwoners van andere dorpen hebben aanvragen ingediend voor het kopen van snippergroen. Zij hebben de grond nog niet in gebruik. De notitie Oneigenlijk gebruik gemeentegrond kan in de toekomst dienen als beleid voor de actieve verkoop van snippergroen in de gemeente. Aangevuld met het grondbeleid en een groenstructuurplan, is er een sterk beleidskader om te starten met de actieve verkoop van snippergroen. De bewoners die een aanvraag indienen voor het kopen van snippergroen hebben geen weerstand tegen het project, wat bij handhaving van oneigenlijk gebruik van gemeentegrond wel meespeelt. Als niet elk geval ad-hoc door verschillende adviseurs beoordeeld hoeft te worden én de gemeentegrond meer vanuit het standpunt van verkoop wordt beoordeeld, kan het verkoopproces worden vereenvoudigd en versneld. 13

Gezien de te verwachten groei in vraag, dient hier voldoende capaciteit op te kunnen worden ingezet om de aanvragen te behandelen. Ook is het aan te raden beleidskaders als een groenstructuurplan en een snippergroenkaart vast te stellen. Continuïteit De doorlooptijd van de afhandeling van een adres kan enkele maanden in beslag nemen, van het sturen van de eerste brief tot het afsluiten van het dossier. De verwachting is dat er aan het eind van de pilotperiode (na 1 augustus 2016) nog steeds tientallen zaken lopen. Het is van belang dat er iemand verantwoordelijk wordt gemaakt voor de afhandeling van de dossiers; (een van) de projectmedewerkers, of een medewerker binnen het team Omgevingsontwikkeling. Nadat de dorpen Doorn en Overberg zijn afgehandeld dan dient dit ook te worden overgedragen aan de teams van wijkbeheer, toezicht en handhaving. Op die manier kunnen zij in deze kernen actief gaan optreden tegen mensen die gemeentegrond in gebruik nemen. Indien dat niet gebeurt bestaat het risico dat er op termijn nieuwe gevallen van verjaring ontstaan. Beheersysteem Het is nu soms onduidelijk of bepaalde stukken gemeentegrond verhuurd of in bruikleen zijn. De opbrengsten uit de pilot en het eventuele vervolg kunnen gebruikt worden om het huidige beheerssysteem op die punten op-to-date te brengen. Contractsysteem (vastgoedbeheersysteem) Contracten die in het verleden zijn afgesloten zijn vaak niet meer te achterhalen. Een vastgoed/ grondbeheersysteem waarin dergelijke documenten staan kan hierbij helpen. Ook kan bij huurcontracten sneller worden gesignaleerd dat niet aan de huurverplichting wordt voldaan, of als het contract vernieuwd moet worden in verband met een nieuwe bewoner. 14