gemeente Eindhoven Inboeknummer 12bst01517 Beslisdatum B&W 28 augustus 2012 Dossiernummer 12.35.103 2.1.1 Raadsvragenvan het raadslid dhr. P. Leenders (CDA) inzake cocaïnegebruik in Eindhoven De CDA-fractie werd donderdag 26 juli 2012 onaangenaam verrast door het nieuws dat Eindhoven maar liefst de tweede stad van Nederland en de vierde stad van Europa is qua cocaïnegebruik. Ook het gebruik van andere drugs als speed, XTC en amfetamine ligt er hoog in vergelijking met andere Europese steden. Deze berichten roepen de volgende vragen op bij het CDA Eindhoven: 1. is het college op de hoogte van de uitkomsten van dit onderzoek en bent u eveneens erg geschrokken? 2. welke stappen gaat het college ondernemen zodat Eindhoven volgend jaar uit deze ranking is verdwenen? En welke maatregelen horen hierbij? 3. harddrugs zijn niet verkrijgbaar in coffeeshops en worden dus via illegale wegen verhandeld. Heeft het college zicht op deze illegale wegen en zo niet hoe denkt het college zicht te krijgen op deze illegale wegen? 4. bent u het met ons eens dat zowel het gebruik, als de handel moeten worden gereduceerd? Op welke termijn en op welke wijze denkt het college deze illegale handel te kunnen aanpakken? Eindhoven, 27 juli 2012. Antwoord van burgemeester en wethouders 1. Is het college op de hoogte van de uitkomsten van dit onderzoek en bent u eveneens erg geschrokken? Het college heeft kennis genomen van de resultaten van het onderzoek en is eveneens onder de indruk van de cijfers die uit dit onderzoek naar voren komen. Om u een gefundeerd antwoord te geven is navraag gedaan bij verschillende instanties en deskundigen over de achtergronden van dit onderzoek. Wij geven u graag hieronder onze bevindingen en nuances; Bij een eerste navraag bij het Trimbosinstituut blijkt dat dit onderzoek op eigen initiatief van milieu-instituten en dus niet in opdracht van ministeries heeft plaatsgevonden. Het afvalwaterzuiveringsgebied van Eindhoven betreft niet alleen de gemeente Eindhoven maar een veel groter gebied namelijk tien Kempen-
gemeenten waaronder de gemeente Eindhoven. Bij de keuze van rioolwaterzuiveringsinstallaties (RWZI) speelden verschillende factoren mee, zoals ligging (in stroomgebied Rijn of Maas), type populatie (studentenstad of niet), ruraal vs urbaan, enz. en de medewerking van de beheerder van de betreffende zuiveringsinstallatie. De meting uit dit onderzoek heeft plaatsgevonden in de RWZI Eindhoven. Dit is de grootste zuiveringsinstallatie van het Waterschap De Dommel en tevens ook een van de grootste van Nederland. Dit verklaart ook waarom de RWZI Eindhoven is opgenomen in het internationaal vergelijkend onderzoek waar u naar verwijst. Navraag bij een van de onderzoekers, Prof. Dr. Pim de Voogt Hoogleraar Milieuchemie van het Instituut voor Biodiversiteit en Ecosysteemdynamica, Universiteit van Amsterdam, leert ons het volgende: Het onderzoek naar het voorkomen van drugs én geneesmiddelen in RWZI s in de, in dit onderzoek geselecteerde, Europese steden blijkt een bemonstering van het rioolwater te zijn dat in één week in maart 2011 heeft plaatsgevonden. Het materiaal dat is verzameld en dat ten grondslag ligt aan de uitkomsten van het onderzoek, geeft een beeld van alle huishoudens en inrichtingen die op de RWZI Eindhoven zijn aangesloten. Het gaat derhalve om circa 450.000 inwoners. Het team van Prof de Voogt doet al sinds 2007 onderzoek naar het voorkomen van drugs én geneesmiddelen in oppervlaktewater en sinds 2009 naar dezelfde stoffen in afvalwater. In 2011 is, in samenwerking met het RIVM, een landelijk onderzoek gepubliceerd dat is gebaseerd op een eenmalige (ééndaags) bemonstering in 2010 waarbij de RWZI Eindhoven één van de acht RWZI s was. 1 Ook in april 2012 is er een bemonstering uitgevoerd, ditmaal gedurende twee weken, eveneens bij RWZI s van Amsterdam-West, Eindhoven en Utrecht. De resultaten van dit onderzoek zijn nog niet beschikbaar Aangaande de uitkomsten van het onderzoek geeft het Trimbosinstituut aan dat de metingen op het gebied van cocaïne waterdicht zijn. De resultaten van de overige drugssoorten (Ecstasy, Amfetamines en Cannabis) kunnen echter vertekend worden door onder andere lozingen van synthetische drugslaboratoria op het riool. Naast België staat ook Nederland bekend als producenten van synthetische drugs. Een forse productie van deze drugs in de Regio Eindhoven kan hierin een rol spelen. Onderzoeken van de KLPD bevestigen deze nuancering. Van de 30 in 2011 getraceerde en opgeruimde drugslaboratoria in Nederland kwamen er 19 uit Zuid Nederland. Het is niet ondenkbaar dat het lozen van synthetische drugs ook in de 1 Behalve Eindhoven waren ook Maastricht (2x), Amsterdam-West, Utrecht, Apeldoorn, Culemborg, Den Bosch, luchthaven Schiphol onderdeel van dat onderzoek. Dit rapport ( Drugs of abuse and tranquilizers in Dutch surface waters, drinking water and wastewater ) is via de website van KWR of RIVM te downloaden. 2
Regio Eindhoven heeft plaatsgevonden ten tijde van het onderzoek. Overigens wijzen zowel de nationale drugmonitor (Trimbos) en het Landelijk alcohol en drugsinformatiesysteem (LADIS/IVZ) uit, dat er stabilisering is van de cocaïne hulpvraag bij verslavingszorg en dat het amfetamine gebruik steeds minder populair is dan ecstasy- en cocaïnegebruik. 2. Welke stappen gaat het college ondernemen zodat Eindhoven volgend jaar uit deze ranking is verdwenen? En welke maatregelen horen hierbij? Zoals onder 1 gemeld, is de regio Zuid oververtegenwoordigd in de productie van synthetische drugs. Hoewel hier stevig tegen opgetreden wordt, gebeurt dat ook in de overige regio s. De verwachting is dan ook niet dat er landelijk sterke verschuivingen in de ranking zullen optreden, met name voor wat betreft de effecten die gerelateerd zijn aan lozingen van grondstoffen. De aanpak van het bezit, gebruik en productie van harddrugs is geregeld in het strafrecht en primair een verantwoordelijkheid van het Openbaar Ministerie. Dit gebeurt onder andere in het verband van de Taskforce B5. Hier wordt fors opgetreden tegen de georganiseerde criminaliteit, die zich onder andere met de vervaardiging van of handel in harddrugs bezig houdt. Hoewel het zwaartepunt van de aanpak van deze criminele samenwerkingsverbanden vaak bij de opsporing (en daarmee het OM) ligt, zit de kracht van de taskforce hem nu juist in de integrale aanpak door OM, politie, gemeente, belastingdienst (en anderen). De gemeente Eindhoven levert dan ook een actieve bijdrage in het kader van het barrièremodel en treedt waar mogelijk op door controles, handhaving en door bestuurlijke maatregelen op te leggen. Daarnaast hebben wij een taak in de preventieve sfeer, aan de gebruikerskant. Dit betreft het geven van actieve voorlichting over de risico s en gevaren van het gebruik van deze drugs, onder andere op evenementen waar deze drugs vaak worden ingenomen. Ook hebben we via het actieplan woonoverlast maatregelen belegd om overlast door druggebruik en -handel tegen te gaan. Alhoewel het controversieel lijkt, wijzen de geraadpleegde deskundigen er op dat in het huidige uitgaansleven recreatief drugsgebruik door bezoekers langzaam maar zeker en helaas een onderdeel is gaan uitmaken van de uitgaanscultuur. Eindhoven is hierin geen uitzondering. Men geeft aan dat dit facet ook meegenomen moet worden in de interpretaties van de 3
verstrekte meetresultaten. 3. Harddrugs zijn niet verkrijgbaar in coffeeshops en worden dus via illegale wegen verhandeld. Heeft het college zicht op deze illegale wegen en zo niet hoe denkt het college zicht te krijgen op deze illegale wegen? Er is ons niet bekend dat er harddrugs in Eindhovense coffeeshops worden gebruikt, danwel verhandeld. In Eindhoven wordt hierop regelmatig gecontroleerd. Op overtredingen staan strenge sancties. Ook via andere wegen hebben ons hierover geen signalen bereikt. Wel zijn er andere circuits in de stad bekend, waarbinnen harddrugs worden verhandeld. Hiertegen wordt door politie, maar ook het bestuur hard opgetreden, onder andere door het opleggen van gebiedsverboden. Ook kennen we de signalen van illegale verkooppunten van hard- en softdrugs in de regio, via welke lijn deze middelen ook onze stad bereiken, zoals in het uitgaanscircuit. Met de burgemeesters in de regio wordt overleg gevoerd om te kijken of we dit kunnen aanpakken door legale (gedoogde) verkooppunten van softdrugs in de regio om zo de scheiding der markten meer onder controle te krijgen. Een actuele ontwikkeling hierin is de introductie van de Wietpas op 1 mei jl. Hoewel de consequenties hiervan nog niet volledig te overzien zijn, is de verwachting wel dat meer mensen hun toevlucht hebben genomen tot het illegale circuit, waar mogelijk ook harddrugs voorhanden zijn. Waar we doorverkoop van deze middelen in Eindhoven waarnemen, wordt zowel straf- als bestuursrechtelijk opgetreden tegen koper, verkoper en eventueel het lokaal waar de handelingen plaatsvinden, 4. Bent u het met ons eens dat zowel het gebruik, als de handel moeten worden gereduceerd? Op welke termijn en op welke wijze denkt het college deze illegale handel te kunnen aanpakken? Uit de hiervoor gegeven antwoord mag u concluderen dat het college ook van mening is dat het gebruik en handel van harddrugs gereduceerd en aangepakt moet worden. We voeren hierin een actief beleid met politie, openbaar ministerie en andere partners. Het is niet voor niets dat het college en de Raad hebben ingestemd met het feit dat de aanpak van georganiseerde criminaliteit en de daaraan verbonden illegale handel in drugs één van de belangrijke speerpunten is in het actieplan Integrale Veiligheid. 4
Eindhoven, 31 augustus 2012. avg/qe12021301 5