Nummer 5 van 2012 PROVINCIAAL BLAD VAN ZEELAND Besluit tot wijziging van hoofdstuk 12 (subsidie integrale veiligheid) van het Algemeen Subsidiebesluit Zeeland 2007 en aanpassing van het beleidskader Integrale Veiligheid. Gedeputeerde Staten van Zeeland - Gelezen het voorstel van 7 februari 2012, nummer 12001691; - Overwegende dat het wenselijk is de in hoofdstuk 12 gestelde nadere regels ten aanzien van subsidiëring integrale veiligheid, te wijzigen; - Gelet op artikel 9 van de Algemene Subsidieverordening Zeeland 2007; - Overwegende dat het wenselijk is om het beleidskader Integrale Veiligheid te wijzigen. Besluiten I vast te stellen de navolgende wijziging van hoofdstuk 12 subsidie integrale veiligheid van het Algemeen Subsidiebesluit 2007: A Hoofdstuk 12 subsidie integrale veiligheid en de bijlage bij hoofdstuk 12 subsidie integrale veiligheid wordt vervangen door hetgeen hieronder is weergegeven. Hoofdstuk 12 subsidie integrale veiligheid Artikel 12.1 In dit hoofdstuk wordt verstaan onder: a. een veiligheidsprobleem: een probleem dat zich voordoet binnen één of meer van de in bijlage genoemde overzicht van thema s en terreinen; b. integrale aanpak: een aanpak die: 1. een combinatie vormt van twee of meer van de procesfasen: - preventie; - repressie; - herstel; - nazorg, 2. op bovengemeentelijk niveau plaatsvindt, en 3. door meerdere organisaties of vanuit verschillende vakdisciplines geschiedt.
Artikel 12.2 1. Subsidie kan worden verleend aan een overheidsinstelling voor activiteiten gericht op het door middel van een integrale aanpak verminderen van een veiligheidsprobleem in de Provincie Zeeland. 2. De subsidie bedraagt ten hoogste 50 procent van de begrote kosten van de activiteit met een maximum van 50.000,-. Artikel 12.3 1. Een aanvraag voor een subsidie geschiedt door inzending van het aanvraagformulier Integrale Veiligheid. 2. De aanvraag voor een subsidie wordt uiterlijk ingediend voor 1 oktober 2012. Artikel 12.4 Het subsidieplafond bedraagt 180.000,-. Artikel 12.5 a. Aanvragen voor subsidie worden beoordeeld aan de hand van de volgende criteria: b. of het met de activiteit aan te pakken probleem zich daadwerkelijk in de Provincie Zeeland voordoet, c. of sprake is van een integrale aanpak van het probleem, en d. of het aannemelijk is dat de betreffende activiteit het probleem zal verkleinen. Artikel 12.6 Dit hoofdstuk vervalt met ingang van 1 januari 2013. Bijlage bij hoofdstuk 12 Thema s en terreinen Integrale Veiligheid In het kernbeleid Veiligheid van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten is een indeling gemaakt van de verschillende thema s en terreinen op het gebied van veiligheid. Deze indeling geeft een breed overzicht van alle aandachtsgebieden op het gebied van veiligheid. De gemeenten gebruiken dit overzicht veelal in hun eigen Integraal Veiligheidsbeleid en stellen op basis van het overzicht hun prioriteiten. Onderstaand is een overzicht van deze indeling gegeven. Veilige woon- en leefomgeving Overlast tussen bewoners/botsende leefstijlen Verloedering/kwaliteit woonomgeving Onveiligheidsgevoelens Huiselijk geweld Geweld op straat Woninginbraak Voertuigcriminaliteit Overige veel voorkomende vormen van criminaliteit Drugs- en alcoholoverlast Bedrijvigheid en veiligheid Winkelcentra Bedrijventerreinen Uitgaan/horeca Toerisme en onveiligheid Grootschalige evenementen 2
Jeugd en veiligheid Overlast gevende jeugdgroepen Criminele jeugdgroepen Alcohol en drugs Individuele criminele jongeren Veilig in en om de school 12-minners Fysieke veiligheid Verkeersveiligheid Brandveiligheid gebouwen Risico s gevaarlijke stoffen/externe veiligheid Risico s natuurrampen Risico s infectieziekten Integriteit en veiligheid Radicalisering Terrorisme Georganiseerde criminaliteit Organisatiecriminaliteit Bestuurlijke integriteit II Het beleidskader integrale veiligheid te wijzigen conform onderstaande tekst: Versiebeheer Beleidskader Integrale Veiligheid Stimulering van een integrale aanpak van veiligheidsproblemen in Zeeland Aug. 2008 Eerste concept Nov 2008 Bijgesteld n.a.v. opmerkingen staf CvdK Feb. 2009 Eindredactie April 2009 Vastgesteld door college van GS Januari 2012 Aangepast t.b.v. subsidieregeling 2012, vastgesteld door GS op 7 februari 2012 1. Een veilig Zeeland De provincie wil meewerken aan een Zeeland, waar de mensen veilig zijn en zich veilig voelen. Dit betekent aandacht voor zowel de fysieke veiligheid als de sociale veiligheid. De provincie wil hierbij een integrale aanpak van veiligheidsproblemen stimuleren, waarbij meerdere partijen samen aan een oplossing werken. In het vorige collegeprogramma heeft het provinciebestuur zich uitgesproken voor een Veilig Zeeland en heeft het bestuur het thema Integrale Veiligheid op de agenda geplaatst. Het bewaken en coördineren van veiligheid is echter primair een taak van de Veiligheidsregio en de gemeenten. In het huidige collegeprogramma ligt de nadruk op verbeteren van de leefbaarheid en stimuleren van economische ontwikkelingen. Leefbaarheid heeft een directe relatie met veiligheid en ook voor het economisch klimaat is veiligheid een belangrijke voorwaarde. Ook het stimuleren van samenwerken op het gebied van veiligheid, wat in de beleidsnota is 3
opgenomen, sluit eveneens goed aan bij de uitgangspunten van het huidige collegeprogramma. Om de veiligheid in Zeeland te verbeteren, heeft de provincie in de periode van 2009 tot en met 2011, een subsidieregeling vastgesteld die was bedoeld om concrete veiligheidsproblemen in de provincie op een integrale manier aan te pakken en daardoor de veiligheid te verbeteren. Deze regeling, die een looptijd had tot 1 januari 2012, wordt één jaar verlengt, tot 1 januari 2013. Met name de gemeenten, de politie en de veiligheidsregio worden als spelers gezien om activiteiten te initiëren en ze samen met hun netwerkpartners uit te voeren. Veiligheid en Integrale Veiligheid zijn brede begrippen die een nadere toelichting vergen: Bij het begrip veiligheid wordt wel gebruik gemaakt van het onderscheid tussen fysieke (on)veiligheid en sociale (on)veiligheid. Fysieke (on)veiligheid wordt veroorzaakt door zaken als natuurrampen, ongevallen met gevaarlijke stoffen bij bedrijven of bij transport, luchtvaarongevallen, verkeersongevallen, etc. Sociale (on)veiligheid wordt veroorzaakt door wat mensen elkaar aandoen: geweld, vandalisme, inbreuk op integriteit, diefstal van eigendommen. Maatstaven voor Fysieke en sociale veiligheid bepalen de mate waarin mensen veilig zijn. Maar veilig zijn (objectieve veiligheid) en je veilig voelen (subjectieve veiligheid) zijn twee aparte begrippen. Het is bekend dat oudere mensen zich over het geheel minder veilig voelen dan jongere mensen, terwijl juist die jongere groep grotere risico s loopt om slachtoffer te worden. Een nadere toelichting op het begrip Integrale Veiligheid is opgenomen in hoofdstuk 2. Bij Integrale Veiligheid gaat het niet zozeer om het soort veiligheid, maar om de benadering van de problematiek. Het heeft betrekking op een samenhangende aanpak van veiligheidsproblemen, waarbij gekeken wordt naar de hele keten van oorzaak tot gevolg. Hiermee wordt getracht de beste aanpak van het betreffende probleem te bereiken. In veel gevallen gaat het dan om een combinatie van acties, waarbij verschillende partijen (gemeente, politie, ondernemers) het probleem samen te lijf gaan. Voor het vormgeven van het integraal veiligheidsbeleid is het van belang om gebruik te maken van bestaande netwerken binnen deze gebieden en waar nodig verbindingen te leggen. Integrale Veiligheid Veiligheid betekent dat mensen effectief beschermd zijn tegen persoonlijk leed: tegen de aantasting van hun lichamelijke en geestelijke integriteit. Veiligheid heeft ook van doen met goederen. Maar of de aantasting van goederen een veiligheidskwestie is, hangt uiteindelijk af van de vraag of mensen daardoor leed ondervinden. Veiligheidszorg is alles wat mensen doen om de lichamelijke en geestelijke integriteit te beschermen. Voor integrale veiligheid geldt dat het vertrekpunt een bepaald veiligheidsprobleem blijft. Integrale veiligheid betekent dat men een bepaald veiligheidsprobleem in een breder perspectief plaatst langs vier verschillende lijnen: 1. tijd; 2. ruimte; 3. sociale netwerken; 4. kennisgebied. Tijd Een veiligheidsprobleem is geen momentopname, maar altijd een onderdeel van een proces, van een oorzaak-gevolgketen. Het probleem begint bijvoorbeeld niet op het moment dat de inbraak is gepleegd of de chloortrein is ontspoord; integrale veiligheid duidt ook op het feit dat men nadenkt over het voorkomen van incidenten en over herstel van schade en de nazorg voor slachtoffers. In dit verband wordt een veiligheidsketen met vijf schakels of fasen gehanteerd: proactie, preventie, preparatie, repressie en nazorg. 4
Ruimte De tweede manier om veiligheid in een breder perspectief te plaatsen, is te kijken naar de ruimtelijke dimensie ervan. Veiligheidsproblemen zijn zelden, en misschien wel nooit, uitsluitend een lokale aangelegenheid. Een veiligheidsprobleem overschrijdt bijvoorbeeld al snel wijk- en gemeentegrenzen, maar vaak ook provincie- en zelfs landgrenzen. Zodra een probleem bepaalde grenzen overschrijdt, hebben ook andere bestuurslagen een verantwoordelijkheid in de aanpak. Dan is de vraag wie welke maatregelen neemt en hoe dat op elkaar moet worden afgestemd. Ook bij minder grootschalige problemen stelt men zich de vraag naar de ruimtelijke dimensie van een probleem. In geval van bijvoorbeeld jeugdoverlast moet de aandacht niet alleen uitgaan naar de plek van hinder maar gaat het ook om de vraag waar de jongeren wonen en waar zij naar school gaan. Ook op die plaatsen kan dan aan een oplossing worden gewerkt. Sociale netwerken Een veiligheidsprobleem is niet het probleem van een enkele persoon of zelfs maar van een enkele organisatie. Veiligheidsproblemen zijn problemen die zich breder uitstrekken en die dus ook moeten worden aangepakt door samenwerkende personen en organisaties, door coalities van veiligheidspartners. Daarmee is integrale veiligheid ook een kwestie van informatie-uitwisseling, want samenwerken staat of valt met het delen van informatie. Kennisgebied Een integrale benadering houdt ook in dat je een veiligheidsprobleem bekijkt vanuit verschillende kennisgebieden of disciplines: een multidisciplinaire aanpak. Oplossingen voor complexe maatschappelijke problemen, wat veiligheidsproblemen bijna altijd zijn, komen zelden uit slechts één vakgebied en zijn dus zelden monodisciplinair. Een integrale benadering bekent: oplossingen voor veiligheidsproblemen zoeken vanuit verschillende invalshoeken die elkaar aanvullen. 2. Subsidieregeling Integrale Veiligheid De provincie wil het stimuleren van een integrale aanpak van veiligheidsproblemen verlengen tot eind 2012. Daarvoor wordt voor het jaar 2012 opnieuw een subsidieregeling Integrale Veiligheid vastgesteld. Deze subsidieregeling is bedoeld voor activiteiten/projecten die gestalte geven aan de integrale aanpak. Integrale Veiligheid is primair een verantwoordelijkheid van de gemeenten en de Veiligheidsregio. Deze partijen worden als belangrijkste aanvragers beschouwd. Aanvragen zullen getoetst worden aan een aantal criteria om te bepalen of en in hoeverre deze voor subsidie in aanmerking komen. De hoofdlijn hierbij is: hoe integraler, hoe beter. Bij de toetsing zal uiteraard in eerste instantie gekeken worden of het om een Zeeuws veiligheidsprobleem gaat en wat de ernst en omvang van het probleem is. Vervolgens wordt de mate van integraliteit bepaald. De mate waarin regionaal wordt samengewerkt speelt hierbij een expliciete rol. Onderstaand zijn de verschillende aspecten nader uitgewerkt. Is het een (Zeeuws) veiligheidsprobleem. Thema s en terreinen. In het kernbeleid Veiligheid van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten is een indeling gemaakt van de verschillende thema s en terreinen op het gebied van veiligheid (zie kader thema s en terreinen). Deze indeling geeft een breed overzicht van alle aandachtsgebieden op het gebied van veiligheid. De gemeenten gebruiken dit overzicht veelal in hun eigen Integraal Veiligheidsbeleid en stellen op basis van het overzicht hun prioriteiten. Deze lijst wordt bij deze subsidieregeling als uitgangspunt gehanteerd. 5
Om te beoordelen of iets een veiligheidsprobleem is, wordt gekeken of de in het in de aanvraag genoemde veiligheidsprobleem betrekking heeft op één op meer thema s en terreinen uit het kernbeleid Veiligheid. Thema s en terreinen In het kernbeleid Veiligheid van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten is een indeling gemaakt van de verschillende thema s en terreinen op het gebied van veiligheid. Deze indeling geeft een breed overzicht van alle aandachtsgebieden op het gebied van veiligheid. De gemeenten gebruiken dit overzicht veelal in hun eigen Integraal Veiligheidsbeleid en stellen op basis van het overzicht hun prioriteiten. Onderstaand is een overzicht van deze indeling gegeven. Veilige woon- en leefomgeving Overlast tussen bewoners/botsende leefstijlen Verloedering/kwaliteit woonomgeving Onveiligheidsgevoelens Huiselijk geweld Geweld op straat Woninginbraak Voertuigcriminaliteit Overige veel voorkomende vormen van criminaliteit Drugs- en alcoholoverlast Bedrijvigheid en veiligheid Winkelcentra Bedrijventerreinen Uitgaan/horeca Toerisme en onveiligheid Grootschalige evenementen Jeugd en veiligheid Overlast gevende jeugdgroepen Criminele jeugdgroepen Alcohol en drugs Individuele criminele jongeren Veilig in en om de school 12-minners Fysieke veiligheid Verkeersveiligheid Brandveiligheid gebouwen Risico s gevaarlijke stoffen/externe veiligheid Risico s natuurrampen Risico s infectieziekten Integriteit en veiligheid Radicalisering Terrorisme Georganiseerde criminaliteit Organisatiecriminaliteit Bestuurlijke integriteit 6
Ernst en omvang Als het probleem binnen één of meer onderdelen van de thema s en terreinen is te plaatsen, zal vervolgens moeten worden aangegeven wat de ernst en omvang van het betreffende probleem is. Hiervoor kunnen landelijke, regionale of lokale rapporten, monitoringsgegevens een rol spelen. Hieruit moet zo mogelijk kwantitatief af te leiden zijn dát iets een probleem is en in welke omvang dit probleem speelt op Zeeuws, regionaal of lokaal gebied. Verbeteren van de veiligheid Uiteindelijk is het de bedoeling van een activiteit om het betreffende probleem aan te pakken en daarmee de veiligheid te verbeteren. Deze doelstellingen moeten, SMART (Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch, Tijdgebonden) geformuleerd, in de aanvraag worden opgenomen. De aard en omvang van het probleem en de beoogde verbetering ervan worden bij de beoordeling meegewogen. Is sprake van een integrale aanpak Zoals in de inleiding is aangegeven, wordt beoogd om Veiligsproblemen integraal en gezamenlijk aan te pakken. Hierbij moet oog zijn voor alle factoren en alle actoren die bij het betreffende probleem of probleemoplossing een rol spelen. In hoofdstuk 2 is aangegeven wat in dit beleidskader onder een integrale aanpak wordt verstaan. Bij een subsidieaanvraag zal tot uiting gebracht moeten worden in hoeverre er sprake is van: - Een aanpak die zich richt op het preventie, repressie, herstel, of nazorg; - Een bovenlokale, regionale, indien mogelijk Zeeuwsbrede aanpak van het probleem; - Een samenwerking tussen verschillende organisaties en verschillende beleidsterreinen binnen organisaties. Veiligheidsketen Voor de integrale aanpak van Veiligheidsproblemen kan een integraal kader nuttig zijn. Bij het veiligheidsbeleid wordt voor gebruik gemaakt van de zogenaamde veiligheidsketen. Deze bestaat uit de volgende schakels: Proactie: Het wegnemen van structurele oorzaken van onveiligheid, vooral op het terrein van ruimtelijke ordening en infrastructuur. Preventie: Het beperken van onveiligheid, bijvoorbeeld door het stellen van regels (en het handhaven ervan), het geven van voorlichting. Preparatie: De voorbereiding op de bestrijding van de mogelijke aantasting van de veiligheid: planvorming, informatievoorziening, oefenen en opleiden en de aanschaf van materiaal. Repressie: Het daadwerkelijk bestrijden van onveiligheid en het zorgen voor de daarbij behorende hulpverlening. Nazorg: Alles wat nodig is om zo snel mogelijk terug te keren naar de normale situatie. Het gaat hier onder andere om medische en sociaalpsychische zorg voor slachtoffers en hulpverleners, schadeafhandeling, vervolging en/of begeleiding van daders. Ook evaluatie en het afleggen van verantwoording door bestuurders valt hier onder. Procedure De gemeenten hebben een regierol op het gebied van integrale veiligheid, zij zijn primair de aangewezen partij om activiteiten op het gebied van Integrale Veiligheid te initieren. Ook de politie, het Openbaar Ministerie en de Veiligheidsregio spelen vanuit hun regionale functie een belangrijke rol. Deze partijen worden primair gezien als aanvragende partij voor subsidies. Maar ook andere overheidsorganisaties kunnen een aanvraag indienen. Andere partijen zoals de Kamer van Koophandel; het Havenschap; Prorail; woningbouwcorporaties; bewonersverenigingen; etc, kunnen ook met initiatieven komen, maar als zij voor subsidie in aanmerking willen komen, dienen zij samenwerking te zoeken met één van de overheidspartijen. 7
Bij de subsidieaanvragen is het Algemeen Subsidiebesluit van de toepassing. Dit besluit is op te vragen bij provincie of te vinden op de van de (http://loket.zeeland.nl/subsidies). Voor de aanvraag is het formulier aanvraagformulier Integrale Veiligheid vastgesteld, dat digitaal kan worden ingevuld. Aanvragen kunnen tot 1 oktober 2012 worden ingediend. De aanvragen worden beoordeeld aan de hand van de volgende criteria: - of sprake is van een daadwerkelijk veiligheidsprobleem in de ; - of de betreffende activiteiten dit veiligheidsprobleem beoogt te verkleinen; - of sprake is van een integrale aanpak van het probleem; - of het probleem regionaal wordt aangepakt. Projecten die onvoldoende scoren, komen niet voor subsidie in aanmerking. Zodra het beschikbare bedrag is toegezegd, worden de overige aanvragen afgewezen. Er is voor 2012 een totaal budget beschikbaar van 180.000,. Bij alle aanvragen geldt dat de aanvrager zelf voor co-financiering van minimaal 50 % van de te maken kosten dient te zorgen. 3. Overige aspecten Communiceren en kennis delen Om de ervaringen van de verschillende activiteiten en projecten op het gebied van Integrale Veiligheid te communiceren, wordt van elke aanvrager verlangd om de resultaten van de gesubsidieerde activiteit te communiceren. Toepassing Algemene Subsidieverordening en Algemeen Subsidiebesluit De subsidieregeling Integrale Veiligheid is opgenomen in het Algemeen Subsidiebesluit van de Provincie Zeeland. Naast de specifieke regels van de subsidieregeling Integrale Veiligheid zijn de algemene bepalingen van de Algemene Subsidieverordening Zeeland 2007 en het Algemeen Subsidiebesluit Zeeland 2007 van toepassing. Nadere informatie over deze algemene bepalingen zijn te raadplegen op de digitale subsidiewijzer van de Provincie Zeeland: http://loket.zeeland.nl/subsidies/subsidiewijzer. III Deze wijziging van het Algemeen Subsidiebesluit 2007 en de wijziging van het beleidskader Integrale Veiligheid treedt in werking met ingang van de eerste dag na de datum van uitgifte van het Provinciaal Blad waarin het wordt geplaatst. Aldus vastgesteld in de vergadering van Gedeputeerde Staten van 7 februari 2012 Uitgeven 21 februari 2012 De provinciesecretaris, Mr. drs. L.J.M. VERDULT Gegeven te Middelburg, 7 februari 2012. Gedeputeerde staten vernoemd, Drs. K.M.H. PEIJS, voorzitter, Mr. drs. L.J.M. VERDULT, secretaris 8