kostenraming instandhouding forten Nieuwe Hollandse Waterlinie

Vergelijkbare documenten
Nieuwe Hollandse Waterlinie

Nieuwe Hollandse Waterlinie Atlas van de Registerplattegronden

Militair landschap Hoe werkt de Waterlinie De linie gemobiliseerd. Wandelen, fietsen, varen Lekker uit eten of overnachten Forten bezoeken

HUISSTIJLHANDBOEK. Richtlijnen t.b.v. het gebruik van de huisstijl van de Nieuwe Hollandse Waterlinie

Prijsvraag Nieuwe Hollandse Waterlinie Noord

Datum : 26 april 2005 Nummer PS 2005ZCW04 Dienst/sector : R&G/RLU Commissie ZCW. Bijlage(n): diversen (zie blz. 7)

Inventaris van luchtfoto's van het Oost- en Westfront van de Vesting Holland, ca

FORT KIJKUIT. Een nieuwe blik op de toekomst van het fort. Plan: Tony de Haan Natuurmonumenten juli 2009

De Vecht fortenfietsroute

DE HOLLANDSE WATERLINIE door C.G. Scheltema

FORTENKOERS. Van oesters naar parels. Projectbureau Nieuwe Hollandse Waterlinie

Op weg naar Werelderfgoed Hollandse Waterlinies 1. Op weg naar Werelderfgoed Hollandse Waterlinies

De Nieuwe Hollandse Waterlinie (NHW) Audit investeringskosten NHW. Concept

Rondje Vecht. Waterschap Amstel, Gooi en Vecht

JURYRAPPORT PRIJSVRAAG WATERLINIECENTRUM NIEUWE HOLLANDSE WATERLINIE FORT VECHTEN

Ooit geweten dat Nederland zoveel forten* had? We zullen op onze tocht er bijna 20 tegenkomen, al dan niet verdekt opgesteld.

VOORWOORD 2 VERKLARENDE WOORDENLIJST: 59 INDEX 60 BIJLAGE 62

Aanvulling BBL-oud-grond Provincies, natuurlijk doen! Onder embargo. 2

W.F. de Boer, S. van de Koppel, J.J.A. Dekker

Voorjaarsnota 2018 Uitgangspunten begroting 2019 en meerjarig kader Provincie Gelderland

Benutten en beschermen van een uniek historisch landschap

VOORLOPIG ONTWERP HERINRICHTING BATTERIJ ONDER POEDEROIJEN

Gemeentelijke Duurzaamheidsindex GDI-2014 Data voor alle 12 provincies

Rondje Plofsluis. Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden

Plan van aanpak aanvulling Regionale bedrijventerreinenstrategie Holland Rijnland in verband met aansluiting gemeenten in de Rijnstreek

Vind de mooiste fietsroutes op Fietsroute Culemborg, Nieuwegein en Everdingen

Economie groeit met 0,7 procent

Nieuwe Hollandse Waterlinie Schoon

Berenschot. Evaluatie wet VTH. Op weg naar een volwassen stelsel BIJLAGE 3 ANALYSE FINANCIËLE RATIO S OMGEVINGSDIENSTEN

TOELICHTING BIJLAGE IV

Provincies, natuurlijk doen! Aanvulling BBL-oud-grond

Onderzoeksplan. Onderbesteding in de provincies Gelderland en Overijssel

Collegevoorstel. Zaaknummer: OORJV09. Elshoutse Zeedijk, stand van zaken

Waterlinie in Utrecht Programmamanager Maryann Glorie

Vergaderdatum 6 januari 2016 Kredietaanvraag t.b.v. influentgemaal en -roosters Emmen Agendapunt 7. Opsteller/indiener J.R. Limbeek R.S.

Nieuwe Hollandse Waterlinie. Streekcommissie Rivierengebied West. Bas Nijenhuis, 13 jan 2011, KvK, Tiel. Wat was de Nieuwe Hollandse Waterlinie?

Economie groeit met 0,1 procent, 46 duizend banen minder

Te koop wegens vrede

Nadeelcompensatieregeling kabels en leidingen Gemeente Hollands Kroon 2015

2. Financieel kader gemeenschappelijke regelingen in de regio van Hollands-Midden

Nieuwsbrief Diefdijklinie

Overwinterende vleermuizen in de Nieuwe Hollandse Waterlinie

Monumentenwacht Groningen. Aanmeldingsformulier Indien de bescherming anders is graag hier toelichten: Omschrijving hoofdgebouw:

Persbericht. Economie verder gekrompen. Centraal Bureau voor de Statistiek. Uitvoer blijft groeien. Minder investeringen

Rechtbank Maastricht NOTITIE. 1. Inleiding. Gemeente Maastricht

Vervangen bruggen Elsenhove

Bijzondere werktijdenregeling bedienaren kunstwerken provincie Noord Holland (gebaseerd op artikel D.2, tweede lid, van de CAP)

De ARC14 Architectuurprijs

Investeren in beheren

the vital few and the trivial many

Meerjarenonderhoudsplan

Onderzoeksresultaten voor de Watervisie Lauwersmeer

KADERNOTA BEGROTING 2020 METROPOOLREGIO EINDHOVEN

CONCEPT. Uitvoeringsprogramma 2007 t/m 2013 Jaarschijf Projectenveloppe Vechtstreek-Zuid

Leegstand van bedrijfsruimten in Noord-Holland

Nationaal Landschap Nieuwe Hollandse Waterlinie

Investeren in beheren

Bedrijfsplan hotel Fort Amstelhoek 9 juni 2017

DE NIEUWE HOLLANDSE WATERLINIE NADER BEKEKEN DE SAMENWERKENDE MONUMENTENWACHTEN UTRECHT, GELDERLAND EN NOORD-BRABANT

Torteltuin. Berekening opbrengsten uit ontwikkeling woningbouw (11 mei 2007) Inhoud:

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Economie 1,1 procent gekrompen

Nadeelcompensatieregeling kabels en leidingen gemeente De Bilt 2014

Meer jaren onderhoudsplanning sportparken

Financiele verkenning investeringskosten nieuwbouw Sportpark Weltevreden

Behandeld door. telefoon.

Omschrijving. Flankbatterij A/B. Projectnr: Bouwwerk(en): A: Flankbatterij B: Flankbatterij

Compleet landschap voor vleermuizen

B&W Vergadering. 2. Het college heeft besloten de begroting te wijzigen conform de toelichting op de middelen na goedkeuring gemeenteraad;

Nieuwsbrief Pact van Loevestein Uitgave april 2016, jaargang 2, editie 1

Van deze gelegenheid maken wij gebruik het volgende op te merken:

Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg XE Steenwijk Steenwijk, 25 maart 2008 Nummer voorstel: 2008/30

Monumentenwacht Groningen. Aanmeldingsformulier 2017

1. Nieuwe Hollandse Waterlinie

Onderwerp: ramingsanalyse Rijkswaterstaat van de raming Lingewaard ea betreffende een A15 met een lange tunnel

Benutten en beschermen van een uniek historisch landschap

Om u beter bij te staan

Complexnummer:

Analyse ontwikkeling van vraag en aanbod logistiek terreinen in de regio Schiphol

Rapportage beheerkosten kazernes VRGZ. Toelichting. 17 november Maxim ter Hedde Jos Brouwer

RAADSVOORSTEL. Onderwerp: Restauratie Oostbeer aan de Commandoweg

Nieuwe Hollandse Waterlinie Batterijen aan de Overeindse weg Naslagwerk

PROVINCIEHUIS UTRECHT PARKEREN NA 2010 LOCATIE RIJNSWEERD TE UTRECHT PS2007BEM34 BIJLAGE

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Licht herstel economie in derde kwartaal 2009

GPS wandeling over landgoed Rhijnauwen, lengte ongeveer 4 kilometer.

JAARVERSLAG DEELNEMERS

Ontwikkeling naar duurzaamheid is te belangrijk om aan het toeval over te laten.

Second opinion parkeerbalans 'Het Overbos'

Samenvatting. A. van Leeuwenhoeklaan MA Bilthoven Postbus BA Bilthoven KvK Utrecht T

Waterschap Vallei en Veluwe Meerjarenperspectief

CQi Kortdurende ambulante geestelijke gezondheidszorg of verslavingszorg

VOORBLAD STEUNBETUIGING. De tekst van de steunbetuiging bestaat uit:

Besluit van Provinciale Staten van Noord-Holland van 6 november 2017 tot vaststelling van de Erfgoedverordening Noord-Holland 2017

Raadsleden College van Burgemeester en Wethouders Herontwikkeling forten Everdingen, Honswijk en Lunet aan de Snel

Reactienotitie informatieavond Perspectiefnota (19 juni 2014) beantwoording/toelichting

Startgids 061 Nieuw product aanmaken en wijzigen

Concept-Convenant verlaging caseload gezinsvoogdij. Convenant. 1. De Minister voor Integratie, Jeugdbescherming, Preventie en Reclassering

CONCLUSIE KOSTENVERGELIJK 8 VLOERSYSTEMEN

Op basis van de Venrayse Instandhoudingverordening Monumenten

Telefoonnummer Monumentenstichting voor gemeentelijke monumentale eigendommen

Transcriptie:

kostenraming instandhouding forten Nieuwe Hollandse Waterlinie kostenraming instandhouding forten Nieuwe Hollandse Waterlinie in opdracht van: Projectbureau Nieuwe Hollandse Waterlinie, Utrecht uitgevoerd door: bunker Q Oudegracht 2 3511 AM Utrecht tel: 030-2314075 mail: info@bunkerq.nl bunker Q, 2003

kostenraming instandhouding forten Nieuwe Hollandse Waterlinie inhoudsopgave 01 inleiding 02 methodiek 03 begripsomschrijving database 04 conclusie 05 toetsing 06 aanbevelingen 07 Bijlage I: totalen op ontwikkelingskoers en hoofdgroepen per provincie 08 Bijlage II: totalen op ontwikkelingskoers en hoofdgroepen per projectenvelop 09 Bijlage III: gekozen m 2 prijzen 10 Bijlage IV: ramingen op niveau per fort 11 Bijlage V: overzicht gevonden ervaringcijfers en ramingen derden 12 Bijlage VI: berekening gewogen gemiddelde m 2 - prijzen ervaringsprojecten 13 Bijlage VII: bepalingsstaat te hanteren m 2 -prijzen instandhouding forten bunker Q, 2003

kostenraming instandhouding forten Nieuwe Hollandse Waterlinie 01 inleiding Geachte lezer, voor u ligt het eindrapport kostenraming instandhouding forten Nieuwe Hollandse Waterlinie. Deze kostenraming is opgesteld door bunker Q, bureau voor restauratie, architectuur en vormgeving, in opdracht van het projectbureau Nieuwe Hollandse Waterlinie. De raming is een onderdeel van een totaal aan ramingen die door verschillende bedrijven en instanties worden opgesteld om de realisatie van de visie zoals deze is neer gelegd in het Panorama Krayenhoff op financieel vlak te onderbouwen. In dit rapport wordt kort de gehanteerde methodiek bij het opstellen van de raming besproken en worden in een volgend hoofdstuk enkele begrippen uit de database nader toegelicht. Vervolgens worden de ramingresultaten gegeven en worden hierbij enige kanttekeningen gemaakt. In het vijfde hoofdstuk wordt ingegaan op de manier waarop opmerkingen van derden in de eindfase van de totstandkoming van het rapport zijn verwerkt. Het rapport sluit af met enkele aanbevelingen. Als bijlage zijn een zevental stukken opgenomen. Ten eerste een uitdraai van de ramingtotalen per provincie uitgesplitst in ontwikkelingskoers op hoofdgroepen. Ten tweede een uitdraai van de ramingtotalen per projectenvelop. Ten derde wordt binnen een overzicht van alle voorkomende typen hun aantallen en de in de raming meegenomen eenheidsprijzen voor en weergegeven. Als vierde bijlage volgt een totaal overzicht van alle en die in de database zijn opgenomen, deze en zijn per fort gegroepeerd. De laatste drie bijlagen geven inzicht in de totstandkoming van de gehanteerde m 2 -prijzen op basis van ramingen van derden, ervaringcijfers en resultaten van de expertmeeting Tot slot wil ik Michiel Panhuysen, Han Savelkoel, Anne Visser, de experts en het projectbureau bedanken voor hun hulp, werkzaamheden en adviezen bij het opstellen van deze kostenraming Utrecht, 11 juni 2003 bunker Q Gerco Meijer bunker Q, 2003

kostenraming instandhouding forten Nieuwe Hollandse Waterlinie 02 methodiek doel: a Door het opstellen van een raming wordt inzicht verkregen in de te verwachten kosten voor de instandhouding van de forten in de Nieuwe Hollandse Waterlinie. De resultaten van deze raming hebben als doel het beleid ten aanzien van de forten te beïnvloeden. Zij zijn bedoeld ter informatie van de provinciale en rijksoverheid b De raming wordt berekend met behulp van het database programma Filemaker Pro 6.0. c Het werk valt in twee delen uiteen: inventarisatie van de te berekenen en op basis van bestaande bronnen onderzoek en het vaststellen van de voor de en specifieke eenheidsprijzen inventarisatie: a b c d De bronnen waarop de invoer van de database zich baseert zijn: de Nieuwe Hollandse Waterlinie op een rijtje de opnamerapporten van de provinciale monumentenwacht Utrecht en Gelderland het Panorama Krayenhoff Sterk Water door Chris Will tekeningen Nationaal Archief, OPV &OPG en anderen (kosten)expertise van nader te bepalen externe partijen De en die zijn ingevoerd beperken zich, omwille van de korte termijn voor het opstellen van de kostenraming, tot: alle gebouwde en van voor 1940 op alle forten binnen de Nieuwe Hollandse Waterlinie en Pampus als geografische afbakening geldt het midden van de fortgracht, de en welke deze grens doorsnijden worden in z n geheel meegenomen (bruggen & beren) waterlinie en in de vestingsteden, Muiden, Naarden, Weesp, Gorinchem en Woudrichem en de sloten Muiden en Loevestein zullen in de database buiten beschouwing blijven monumentale verdedigingsgrondwerken zullen globaal worden meegenomen wegen, infrastructuur en overige terreininrichtingen blijven buiten beschouwing de bij de Linie behorende sluizen worden meegenomen in de database de namen van de forten en hun bijbehorende nummers zijn overgenomen uit het boek Sterk Water Als kwantitatieve vergelijking tussen de verschillende en binnen één typologie zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: als eenheid wordt het aantal m 2 bruto bebouwd per verdieping per gebouw gekozen voor de loodsen op de verschillende forten is uitgegaan van het bebouwde op maaiveldniveau voor bruggen wordt uitgegaan het van het brugdek bij sluizen wordt het van keermuren en schotbalken meegenomen hoeveelheden zijn berekend aan de hand van de uit het Nationaal Archief verkregen plattegronden, aangevuld met plattegronden van derden Als kwalitatieve vergelijking tussen de verschillende en zijn bij de invoer van de database de volgende uitgangspunten gehanteerd: bunker Q, 2003

kostenraming instandhouding forten Nieuwe Hollandse Waterlinie e de saanduidingen, voor de constructieve en de stoestand, als genoemd in de opnames van de provinciale monumentenwacht Gelderland en Utrecht zijn overgenomen in de data base voor en welke wel binnen de grenzen van de van de database vallen, maar niet zijn opgenomen door de monumentenwacht, zijn met de gemiddelde redelijk/ matig in de database opgenomen bedacht moet worden dat de aanduidingen zoals gegeven door de monumentenwacht een subjectief oordeel is op basis van één opname, het is goed mogelijk dat wanneer er een gedetailleerde opname gemaakt wordt de staat van anders beoordeeld zal worden In de database is de ambitie zoals verwoord in het Panorama Krayenhoff overgenomen. Als ontwikkelingskoers zijn vier niveaus opgenomen. museaal ; dit houdt in dat het beoogde fort als voorbeeld van de gehele linie gaat dienen en ontsloten gaat worden voor een breed publiek bewoond ; dit houdt in dat het beoogde fort voor dagelijks menselijk gebruik geschikt moet zijn dan wel gemaakt moet worden. Naast bewoning kan ook intensief gebruik door een klein publiek hieronder worden verstaan. recreatief ; dit houdt in dat het beoogde fort wel ontsloten is voor publiek, echter rust en natuurwaarden zullen hier de boventoon voeren ecologisch ; dit houdt in dat het beoogde fort als natuurgebied de toekomst ingaat, natuurontwikkeling en rust zijn hier kernwoorden onderzoek en vaststelling van de te hanteren m 2 prijzen: a b Na analyse van de gedeeltelijk ingevulde database is een vergelijking gemaakt over de hele linie, er is berekend welke en in verband met de kostenraming het meest relevant zijn. Bij deze analyse is gebruikgemaakt van de relevantie index. De berekening van de relevantie index wordt in het hoofdstuk begripsomschrijving forten database nader uitgelegd. Op basis van de analyse zijn elf relevante en uitgekozen voor nadere uitwerking. Deze en zijn ten behoeve van de expertmeeting verder gedocumenteerd door middel van opnamerapporten, tekeningen, foto s en begrotingsstaten. In onderstaande tabel wordt hiervan een overzicht gegeven: volg nr fort nr fort in m2 constructieve s ambitie 1 38 Fort Honswijk torenfort 4550 matig slecht museaal 2 52 Fort Asperen torenfort 3339 goed matig bewoond 3 29 Fort bij Vechten bomvrije 1993 goed redelijk museaal kazerne 4 42 Werk aan de Korte bomvrije 749 goed goed recreatief Uitweg kazerne 5 29 Fort Vechten remise Q 115 redelijk matig museaal 6 38 Fort Honswijk remise D 128 matig matig museaal 7 29 Fort bij Vechten barak X 281 redelijk matig museaal 8 42 Werk aan de Korte Uitweg genieloods C 124 matig slecht recreatief 9 52 Fort Asperen waaiersluis 260 redelijk matig bewoond 10 45 Fort Everdingen inlaatsluis 100 matig matig museaal 11 42 Werk aan de Korte Uitweg brug 72 slecht slecht recreatief bunker Q, 2003

kostenraming instandhouding forten Nieuwe Hollandse Waterlinie c d e f Tijdens een expertmeeting op 18 april 2003 op het Fort bij Vechten te Bunnik zijn deze en uitvoerig besproken en van schattingen voorzien, een vijftal en is nader besproken en voorzien van eenheidsprijzen. Van deze vijf en, de toren op Honswijk, de bomvrije kazerne op Vechten, remise Q op Vechten, barak X op Vechten en de waaiersluis bij Asperen, is in een later stadium een elementen begroting gemaakt. Op de expertmeeting waren op persoonlijke titel aanwezig: Dirk kramer - Projectbureau Nieuwe Hollandse Waterlinie/ Staatsbosbeheer Fred Kleian - Projectbureau Nieuwe Hollandse Waterlinie Martin Vastenhout Stichting Werk aan de Linie Quirijn van Til aannemingsbedrijf Koninklijke Woudenberg Han van Rein aannemingsbedrijf Jurriëns Roeland Jansen aannemingsbedrijf Bouwmaat vof Maarten Fritz architect Cor van Cooten Rijksdienst voor de Monumentenzorg Ernst van der Grijp Monumentenwacht Hans van Veen - Staatsbosbeheer Gerco Meijer bunker Q Han Savelkoel bunker Q Tevens is er onderzoek gedaan naar ervaringcijfers van al uitgevoerde projecten binnen de en van de database. Op basis van de schattingen, de vijf uitgerekende en en ervaringcijfers zijn de m 2 prijzen voor de verschillende typen vastgesteld, een overzicht van de m 2 prijzen wordt gegeven in bijlage III, een verdere onderbouwing van deze berekeingen is te vinden in de bijlagen V, VI en VII. bunker Q, 2003

kostenraming instandhouding forten Nieuwe Hollandse Waterlinie 03 begripsomschrijving database Voor een beter begrip van de uitvoerstaten van de database is het van belang de gebruikte begrippen binnen de database nader te omschrijven. a b c d ambitie, ontwikkelingskoers: zie hoofdstuk methodiek bruto bebouwd (bbo): zie hoofdstuk methodiek : zie hoofdstuk methodiek relevantie index: Omdat variabelen als, en ambitie bekend zijn, is het mogelijk om een relevantie index op te stellen. Deze relevantie index wordt gebruikt om en, welke voldoende hebben voor de beoogde ontwikkelingskoers, uit te sluiten van de berekening voor de kosten. De relevantie index is een percentage van het bruto gebouw, dit percentage wordt bepaald door de uitkomst van de kwadratische vergelijking tussen de sindex en de ambitie-index volgens de volgende formule: relevantie-index= ((sinde 2 ambitieindex 2 )/100) x bruto vloer Op basis van de opgenomen en wordt een sindex opgesteld. Goed, redelijk, matig en slecht worden geïndexeerd met een waarde van 1,2,3, en 4 voor zowel de constructieve en de. Deze waardes worden bij elkaar opgeteld. Zo ontstaat een index per variërend van 2 t/m 8. De ontwikkelingskoers wordt eveneens geïndexeerd; ecologisch is 4, recreatief is 3, bewoond is 2en museaal is 1 Kwaliteit en ontwikkelingskoers worden met elkaar vergeleken, als het kwadraat van de sindex minus het kwadraat van de ambitie-index kleiner of gelijk is aan nul (0) hoeft er niets verbeterd te worden en kan de huidig voorkomende situatie gehandhaafd blijven. Indien de hiervoor beschreven vergelijking een positieve waarde oplevert dan word als relevantie index een deel van het bruto vloer uitgerekend, op deze wijze wordt ook het kwantitatieve aspect in de relevantie bepaling meegenomen. voorbeeldberekening: : bebouwd 1000 m 2 constructieve redelijk ambitie niveau bewoond matig de index is 2+3=5 de ambitie index= 2 (5 2 =25) (2 2 =4)=21 is groter dan 0, handelen gewenst de relevantie index is: 21% x 1000 = 210 e f De berekening wordt exponentieel uitgevoerd omdat verwacht wordt dat kosten voor exponentieel zullen stijgen indien er sprake is van een steeds slechtere uitgangssituatie dan wel een steeds hoger ambitieniveau. belasting toegevoegde waarde, BTW Alle bedragen in deze raming genoemd zijn inclusief 19% BTW reservering voor Indien een bouwkundig niet wordt en dan zal de ervan achteruit gaan. Deze teruggang in zal nog meer verstekt worden wanneer het niet in bunker Q, 2003

kostenraming instandhouding forten Nieuwe Hollandse Waterlinie g h i j gebruik is. De bedragen hier genoemd zijn een geïndexeerd (3,5% jaarlijks) totaalbedrag voor uit te voeren. kosten kaal Dit is het bedrag welke het resultaat is van de vermenigvuldiging van het vloer met de voor dat type vastgestelde vierkante meterprijs. Deze waarde is een gemiddeld bedrag binnen het desbetreffende type. In dit bedrag zijn aannemers- (uitvoering) en architectenkosten (advies) inbegrepen. Het onder het vorig punt besproken bedrag wordt vanuit het gemiddelde gecorrigeerd naar de, deze is gebaseerd op de opnamerapporten van de monumentenwacht. Het len van een slecht zal meer kosten dan een goed. De kale kosten worden bij en slechte met 50 % vermeerderd en bij een goede met 50 % verminderd. ambitie Het moge duidelijk zijn dat een met een museale ambitie meer zal kosten dan een met een ecologische ambitie. De kale kosten worden bij en museale ambitie met 50 % vermeerderd en bij een ecologische ambitie met 50 % verminderd. gecorrigeerde kosten Dit is de som van de kale kosten, de s en de ambitie. Dit bedrag geeft de voor dat specifieke de te verwachten kosten, binnen het ambitiescenario van het Panorama Krayenhoff, weer. bunker Q, 2003

kostenraming instandhouding forten Nieuwe Hollandse Waterlinie 04 conclusie a b De instandhouding van ± 75% van de historische en en forten binnen de Nieuwe Hollandse Waterlinie conform de ontwikkelingskoers als gegeven door het Panorama Krayenhoff wordt geraamd op 63.290.238. Onder instandhouding wordt verstaan het éénmalig van achterstallig en het plegen gedurende de komende 15 jaren. Voor een overzicht van de totstandkoming van de hier genoemde ramingtotalen geeft onderstaand overzicht een opbouw en onderverdeling op hoofdgroepen weer: overzicht raming instandhouding Nieuwe Hollandse Waterlinie totaal raming kaal ambitie gecorrigeerd totalen 63.290.238 16.333.209 43.953.135 2.963.637 40.257 46.957.029 civiel 7.885.005 904.460 8.364.500 1.258.465-125.490-6.980.545 gebouwen 48.060.298 12.714.624 30.761.210 4.318.231 266.233 35.345.674 terrein 7.344.935 2.714.125 4.827.425 96.129-100.486-4.630.810 c De resultaten dienen beschouwd te worden met kennisneming van de volgende kanttekeningen: De in de database opgenomen en betreft ongeveer 75% van het totaal aan en in de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Zoals te lezen valt het hoofdstuk methodiek(02) is een geografische selectie gemaakt waardoor een deel van de en niet in de database is meegenomen. Beschouw de resultaten met een gemiddelde tolerantie, positief en negatief van 29%, dit percentage kan voor de verschillende gebouwtypen sterk variëren. De hier gegeven ramingresultaten betreffen enkel de instandhouding, en, van de en zoals deze zich nu voordoen. Kosten van aanpassingen ten behoeve van nieuw gebruik, klimatisering, elektrische- en overige installaties zijn niet berekend. Deze kosten kunnen zeer sterk uiteen lopen, zij kunnen een veelvoud zijn van de in deze raming genoemde bedragen. In alle gevallen zullen en en moeten worden. In de raming is een inschatting voor een reservering voor de komende aan werk gemaakt. De reservering voorkomt, indien hij nu in werking gesteld wordt, dat de kosten voor in de nabije toekomst sterk zal stijgen In bijlage IV wordt een volledig overzicht gegeven van alle en, welke in de database zijn opgenomen. Voor een beter begrip van de totalen is het aan te bevelen enige studie te maken van de resultaten op niveau. bunker Q, 2003

kostenraming instandhouding forten Nieuwe Hollandse Waterlinie 05 toetsing Op 8 mei 2003 was het concept rapport kostenraming instandhouding forten Nieuwe Hollandse Waterlinie gereed. Nadien is het bij verschillende partijen onder ogen gekomen. In dit hoofdstuk wordt puntsgewijs uiteengezet welke opmerkingen er gemaakt zijn en hoe daarop gereageerd is. a Ten eerste is het rapport behandeld in de ambtelijke projectgroep Nieuwe Hollandse Waterlinie vergadering op 15 mei 2003. De gevolgde methodiek kon daar op een breed gedragen instemming rekenen. De afgevaardigde van de rijksdienst voor de monumentenzorg plaatste nog wel enige vraagtekens bij de hoogte van de uitgerekende bedragen. Afgesproken werd om daar kort na de vergadering onderling op terug te komen. Dit laatste overleg heeft om verschillende redenen vooralsnog geen doorgang kunnen vinden. b Het concept rapport is ook aan de betrokkenen van de gehouden expertmeeting ter becommentariëring toegezonden. Ook dezen stemden over het algemeen in met de resultaten van het gehouden onderzoek. Wel werden er zaken op kleine punten nog aangescherpt en werd een belangrijke kanttekening geplaatst dat verder onderzoek niet achterwege kan blijven. De lijst is nog niet compleet en bedragen zijn nog indicatief, betere detailbegrotingen voor meerdere en zou gewenst zijn. c Via het projectbureau kwam het verzoek van de provincie Gelderland om het Fort Pannerden, boven Nijmegen, in de lijst op te nemen. Aan dit verzoek is wegens een gebrek aan gegevens en de geografische ligging van het desbetreffende fort geen gehoor gegeven. Het Fort Pannerden is ook niet opgenomen in de fortenlijst uit het boek Sterk water, wat als uitgangspunt voor de kostenraming geldt. d e f Een ander verzoek om de hoofdinundatiesluizen apart te benoemen is wel verwerkt in de database Na het gereed komen van het conceptrapport zijn nog aanvullende ramingen van het bureau Van Asbeck bouw en restauratie consultants b.v. voor de forten Honswijk, Everdingen en de Lunet aan de Snel via dhr. Kramer van Staatsbosbeheer ter inzage beschikbaar gekomen. Deze ramingen hebben ertoe geleid dat de kosten voor, van met name voor de kazernes en de torenforten, iets naar boven zijn bijgesteld. De raming is op basis van deze rapporten iets naar beneden bijgesteld. In de conceptraming werden, door selectie op basis van de relevantie index, vrijwel alle ecologische en met 0,- aan kosten in de database meegenomen. Dit blijkt niet te stroken met de werkelijke uitvoeringspraktijk, ook en binnen een ecologische ontwikkelingskoers dienen in enige mate d te worden. De indexering voor het ambitie niveau is bijgesteld zodat ook het slechtere deel van de en met een ecologische ontwikkelingskoers binnen de raming vallen en waarvoor dus kosten worden uitgerekend. bunker Q, 2003

kostenraming instandhouding forten Nieuwe Hollandse Waterlinie 06 aanbevelingen a b c d e f Het is van wezenlijk belang om spoedig met structureel van de en in de Nieuwe Hollandse Waterlinie aan te vangen. Onderhoud is het voorkomen van. Het formeren van twee à drie sploegen zou een goede start zijn. Een aantal en is van een dusdanige en vastgestelde grote cultuurhistorische waarde dat het moeilijk te begrijpen is waarom ze er bij staan zoals ze er nu bij staan. De toppers zullen zo spoedig mogelijk d en en moeten gaan worden, in het belang van het behoud van Nederlands cultuurgoed. Een centraal gecoördineerde aanpak van - en werkzaamheden kunnen aanzienlijke besparingen en sverbeteringen met zich meebrengen. Nader onderzoek naar historisch bouwkundige elementen van de en binnen de Linie is gewenst. Dit om beter inzicht te krijgen in de mogelijkheden en methodieken van en. Tevens levert dit een beter beeld op ten aanzien van de kosten met de instandhouding gemoeid. Zoals in de rapporttekst al is aangegeven is de inventarisatie niet compleet, nog op structurele wijze in het veld gecontroleerd. In de nabije toekomst zal de inventarisatie gecompleteerd en gecontroleerd moeten worden. Een idee hierbij is, ter voorkoming van verwarring tussen verschillende partijen in de toekomst, om Linie-schildjes voorzien van een nummer op alle en binnen de Linie aan te brengen, denk in dit kader aan de blauw-witte monumentenschildjes. De database waarmee de raming voor de instandhouding van de forten is opgesteld kan veel meer bieden dan alleen dit. Het kan dienen als centraal informatie platform binnen de Linie. De database kan via het internet voor een breed publiek ontsloten worden. bunker Q, 2003

kostenraming instandhouding forten Nieuwe Hollandse Waterlinie 07 Bijlage I: totalen op ontwikkelingskoers en hoofdgroepen per provincie bunker Q, 2003

bijlage I: totalen op ontwikkelingskoers en hoofdgroepen per provincie aantal en waarvan gegevens bekend zijn gemiddeld totaal raming 15 jr onnderhoud op hoofdgroep raming op hoofdgroep instandhouding en op hoofdgroep Noord-Holland 1.903.375 6.802.080 8.705.455 ecologisch recreatief bewoond museaal 292.570 1.061.999 1.354.569 civiel 3 166 497 31.740 220.830 252.570 gebouwen 6 217 1.301 166.095 665.103 831.198 terrein 2 18.947 37.894 94.735 176.066 270.801 604.025 749.539 1.353.564 civiel 2 118 235 15.900 27.000 42.900 gebouwen 39 126 4.931 520.920 655.000 1.175.920 terrein 5 5.376 26.882 67.205 67.539 134.744 15.000 172.500 187.500 civiel 1 250 250 15.000 172.500 187.500 991.780 4.818.042 5.809.822 civiel 1 64 64 4.480 67.200 71.680 gebouwen 8 889 7.110 902.910 4.514.550 5.417.460 terrein 1 33.756 33.756 84.390 236.292 320.682 Utrecht 10.495.545 27.643.553 38.139.098 ecologisch recreatief bewoond museaal 2.755.023 5.036.287 7.791.310 civiel 16 154 2.466 152.740 1.264.045 1.416.785 gebouwen 149 140 20.814 2.174.460 3.552.945 5.727.405 terrein 7 24.447 171.129 427.823 219.297 647.120 2.993.379 4.096.215 7.089.593 civiel 27 184 4.955 325.950 1.463.250 1.789.200 gebouwen 98 190 18.612 2.100.741 2.072.604 4.173.345 terrein 15 15.112 226.675 566.688 560.361 1.127.048 1.669.460 4.553.702 6.223.162 civiel 11 150 1.647 111.480 1.060.470 1.171.950 gebouwen 73 138 10.066 1.073.310 2.393.621 3.466.931 terrein 5 38.774 193.868 484.670 1.099.612 1.584.282 3.077.684 13.957.350 17.035.033 civiel 1 250 250 15.000 225.000 240.000 gebouwen 38 536 20.374 2.665.461 12.594.173 15.259.634 terrein 2 79.445 158.889 397.223 1.138.177 1.535.400 Zuid-Holland 5.910 15.345 21.255 ecologisch recreatief 4.710 13.345 18.055 gebouwen 4 39 157 4.710 13.345 18.055 terrein 0 0 0 0 1.200 2.000 3.200 gebouwen 1 40 40 1.200 2.000 3.200 terrein 0 0 0 0 Gelderland 2.951.348 8.992.887 11.944.234 ecologisch 645.872 1.853.774 2.499.646 civiel 6 95 572 39.480 367.080 406.560 gebouwen 21 208 4.371 473.142 1.260.169 1.733.311 terrein 4 13.325 53.300 133.250 226.525 359.775 bunker Q, 2003 pagina: I_ 1

bijlage I: totalen op ontwikkelingskoers en hoofdgroepen per provincie recreatief bewoond museaal aantal en waarvan gegevens bekend zijn gemiddeld totaal raming 15 jr onnderhoud op hoofdgroep raming op hoofdgroep instandhouding en op hoofdgroep 791.082 416.529 1.207.610 civiel 2 181 361 25.290 115.560 140.850 gebouwen 18 266 4.795 634.299 169.476 803.775 terrein 4 13.149 52.597 131.493 131.493 262.985 770.571 3.299.243 4.069.814 civiel 4 296 1.183 91.170 1.017.855 1.109.025 gebouwen 12 379 4.552 637.098 2.184.093 2.821.191 terrein 2 8.461 16.921 42.303 97.296 139.598 743.824 3.423.341 4.167.165 civiel 4 115 460 27.300 414.300 441.600 gebouwen 14 310 4.333 582.966 2.635.080 3.218.046 terrein 1 53.423 53.423 133.558 373.961 507.519 Noord-Brabant 977.032 3.503.164 4.480.196 ecologisch bewoond museaal 428.400 1.175.108 1.603.508 civiel 1 82 82 7.380 62.730 70.110 gebouwen 4 747 2.988 349.980 991.610 1.341.590 terrein 2 14.208 28.416 71.040 120.768 191.808 535.732 2.102.306 2.638.038 civiel 3 145 435 28.650 276.975 305.625 gebouwen 9 378 3.405 427.332 1.641.906 2.069.238 terrein 1 31.900 31.900 79.750 183.425 263.175 12.900 225.750 238.650 civiel 1 215 215 12.900 225.750 238.650 bunker Q, 2003 pagina: I_ 2

kostenraming instandhouding forten Nieuwe Hollandse Waterlinie 08 Bijlage II: totalen op ontwikkelingskoers en hoofdgroepen per projectenvelop bunker Q, 2003

bijlage II: totalen op ontwikkelingskoers en hoofdgroepen per projectenvelop aantal en waarvan gegevens bekend zijn gemiddeld totaal raming 15 jr onnderhoud op hoofdgroep raming op hoofdgroep instandhouding en op hoofdgroep Vechtstreek Noord 1.827.788 6.542.188 8.369.975 ecologisch 216.983 802.107 1.019.089 civiel 2 149 297 19.740 118.830 138.570 gebouwen 3 293 879 122.160 540.620 662.780 terrein 1 30.033 30.033 75.083 142.657 217.739 recreatief 604.025 749.539 1.353.564 civiel 2 118 235 15.900 27.000 42.900 gebouwen 39 126 4.931 520.920 655.000 1.175.920 terrein 5 5.376 26.882 67.205 67.539 134.744 bewoond 15.000 172.500 187.500 civiel 1 250 250 15.000 172.500 187.500 museaal 991.780 4.818.042 5.809.822 civiel 1 64 64 4.480 67.200 71.680 gebouwen 8 889 7.110 902.910 4.514.550 5.417.460 terrein 1 33.756 33.756 84.390 236.292 320.682 Vechtstreek Zuid 895.713 2.143.214 3.038.926 ecologisch 895.713 2.143.214 3.038.926 civiel 15 170 2.556 158.040 1.302.795 1.460.835 gebouwen 19 266 5.045 590.610 587.713 1.178.323 terrein 6 9.804 58.825 147.063 252.706 399.769 Kraag van Utrecht 3.302.213 6.332.887 9.635.099 recreatief 1.701.333 2.343.575 4.044.907 civiel 20 223 4.451 280.590 1.204.050 1.484.640 gebouwen 62 165 10.205 1.157.970 883.079 2.041.049 terrein 7 15.016 105.109 262.773 256.446 519.218 bewoond 1.600.880 3.989.312 5.590.192 civiel 7 114 797 57.480 551.970 609.450 gebouwen 71 140 9.921 1.058.730 2.337.731 3.396.461 terrein 5 38.774 193.868 484.670 1.099.612 1.584.282 Rijnauwen en Vechten 4.510.104 12.031.635 16.541.739 ecologisch 1.784.575 2.893.615 4.678.190 civiel 1 40 40 400 3.400 3.800 gebouwen 82 166 13.636 1.503.885 2.890.215 4.394.100 terrein 1 112.116 112.116 280.290 0 280.290 recreatief 946.248 1.494.673 2.440.920 civiel 5 71 356 32.040 160.200 192.240 gebouwen 27 240 6.488 727.620 1.147.885 1.875.505 terrein 5 14.927 74.635 186.588 186.588 373.175 museaal 1.779.282 7.643.347 9.422.629 gebouwen 26 463 12.036 1.511.829 6.894.480 8.406.309 terrein 1 106.981 106.981 267.453 748.867 1.016.320 Linieland 2.743.135 11.060.812 13.803.947 ecologisch 165.533 302.445 467.978 civiel 1 70 70 6.300 59.850 66.150 bunker Q, 2003 pagina: II_ 1

bijlage II: totalen op ontwikkelingskoers en hoofdgroepen per projectenvelop aantal en waarvan gegevens bekend zijn gemiddeld totaal raming 15 jr onnderhoud op hoofdgroep raming op hoofdgroep instandhouding en op hoofdgroep gebouwen 56 50 2.812 139.110 242.595 381.705 terrein 1 8.049 8.049 20.123 0 20.123 recreatief 466.797 456.634 923.430 civiel 3 129 388 27.720 171.000 198.720 gebouwen 19 140 2.654 276.399 122.956 399.355 terrein 4 16.268 65.071 162.678 162.678 325.355 bewoond 68.580 564.390 632.970 civiel 4 213 850 54.000 508.500 562.500 gebouwen 2 73 145 14.580 55.890 70.470 museaal 2.042.226 9.737.344 11.779.569 civiel 5 142 710 42.300 639.300 681.600 gebouwen 26 487 12.671 1.736.598 8.334.773 10.071.371 terrein 2 52.666 105.331 263.328 763.271 1.026.599 Diefdijk 1.274.830 4.816.615 6.091.445 ecologisch 470.572 1.313.284 1.783.856 civiel 2 101 202 15.180 129.030 144.210 gebouwen 18 191 3.431 361.842 1.025.219 1.387.061 terrein 2 18.710 37.420 93.550 159.035 252.585 recreatief 12.688 15.088 27.775 gebouwen 3 40 120 3.600 6.000 9.600 terrein 2 1.818 3.635 9.088 9.088 18.175 bewoond 791.571 3.488.243 4.279.814 civiel 6 256 1.533 112.170 1.206.855 1.319.025 gebouwen 12 379 4.552 637.098 2.184.093 2.821.191 terrein 2 8.461 16.921 42.303 97.296 139.598 Loevestein 1.779.428 4.029.679 5.809.107 ecologisch 593.200 1.685.848 2.279.048 civiel 5 90 452 31.680 300.780 332.460 gebouwen 6 638 3.828 450.780 1.196.810 1.647.590 terrein 4 11.074 44.296 110.740 188.258 298.998 recreatief 658.596 204.775 863.371 civiel 1 121 121 10.890 43.560 54.450 gebouwen 6 663 3.980 570.651 84.160 654.811 terrein 1 30.822 30.822 77.055 77.055 154.110 bewoond 514.732 1.913.306 2.428.038 civiel 1 85 85 7.650 87.975 95.625 gebouwen 9 378 3.405 427.332 1.641.906 2.069.238 terrein 1 31.900 31.900 79.750 183.425 263.175 museaal 12.900 225.750 238.650 civiel 1 215 215 12.900 225.750 238.650 bunker Q, 2003 pagina: II_ 2

kostenraming instandhouding forten Nieuwe Hollandse Waterlinie 09 Bijlage III: gekozen m 2 prijzen bunker Q, 2003

bijlage III: gekozen m 2 prijzen, typologie overzicht aantal in Linie m2 prijs m2 prijs aantal in Linie m2 prijs m2 prijs civiel aanlegsteiger 1 aanlegsteiger 1 700 70 beer 2 beer 1 500 50 brug 3 kraanbrug 3 1.000 100 4 spoorbrug 2 1.000 100 5 brug 28 900 90 loods 6 schotbalken loods 11 380 38 7 damsluis 11 600 60 8 hulpschutsluis 2 600 60 9 inundatiesluis 7 600 60 10 schotbalksluis 6 600 60 11 schutsluis 14 600 60 12 sluis 4 600 60 13 waaiersluis 3 600 60 14 plofsluis 1 250 25 tankversperring 15 tankversperring 4 100 10 gebouwen batterij 16 capponiere 2 400 120 17 flankbatterij 20 400 120 18 reversbatterij 4 400 120 bunker 19 bunker 1 100 30 hoofdgebouw 20 hoofdgebouw 1 400 120 kazemat 21 '14-'18 waarnemingspost 3 100 30 22 kanonkazemat 1 100 30 23 kazemat 9 100 30 24 koepelkazemat 7 100 30 25 mitrailleurkazemat 6 100 30 26 sokkel koepelkaz. 9 100 30 kazerne 27 bomvrije kazerne 26 400 120 lokaal 28 logieslokaal 2 350 105 29 privaatlokaal 5 350 105 30 wachtlokaal 7 350 105 loods 31 houten loods 26 380 114 32 loods 1 380 114 33 romny loods 1 100 30 bunker Q, 2003 pagina: III_ 1

bijlage III: gekozen m 2 prijzen, typologie overzicht magazijn aantal in Linie m2 prijs m2 prijs aantal in Linie m2 prijs m2 prijs 34 kruitmagazijn 8 350 105 35 magazijn 1 350 105 36 verbruiksmagazijn 16 350 105 muur 37 bekledings muur 4 500 150 38 gecrenaleerde muur 1 500 150 poterne 39 poterne 4 400 120 reduit 40 reduit 4 500 150 remise 41 remise 53 350 105 schuilplaats 42 groeps schuilplaats 3 100 30 43 groepsschuilpl. '15-'18 116 100 30 44 groepsschuilpl. '39-'40 87 100 30 45 schuilplaats 9 100 30 torenfort 46 toren 9 500 150 47 conterescarp 4 400 120 wachthuis 48 bomvrij wachthuis 16 400 120 49 wachthuis 2 400 120 woning 50 fortwachters woning 13 280 84 51 sluiswachters woning 2 280 84 terrein grondwerken 52 forteiland 59 5 3 bunker Q, 2003 pagina: III_ 2

kostenraming instandhouding forten Nieuwe Hollandse Waterlinie 10 Bijlage IV: ramingen op niveau per fort bunker Q, 2003

bijlage IV: ramingen op niveau per fort relevantie m reservering éénmalig kaal ambitie éénmalige gecorrigeerd combinatie 00 Fort Pampus ontwikkelingskoers : museaal totaal raming : 5.809.822 civiel 64 15 4.480 67.200 71.680 aanlegsteiger E matig 64 15 70 4.480 700 44.800 0 22.400 67.200 71.680 gebouwen 7.110 1.706 902.910 4.514.550 5.417.460 conterescarp matig 1.849 444 150 277.350 500 924.500 0 462.250 1.386.750 1.664.100 hoofdgebouw A matig 4.776 1.146 120 573.120 400 1.910.400 0 955.200 2.865.600 3.438.720 houten loods B matig 198 48 114 22.572 380 75.240 0 37.620 112.860 135.432 privaatlokaal C matig 20 5 105 2.100 350 7.000 0 3.500 10.500 12.600 privaatlokaal C matig 20 5 105 2.100 350 7.000 0 3.500 10.500 12.600 houten loods D matig 38 9 114 4.332 380 14.440 0 7.220 21.660 25.992 houten loods F matig 126 30 114 14.364 380 47.880 0 23.940 71.820 86.184 fortwachters woning G matig 83 20 84 6.972 280 23.240 0 11.620 34.860 41.832 terrein 33.756 5.063 84.390 236.292 320.682 forteiland redelijk 33.756 5.063 3 84.390 5 168.780-16.878 84.390 236.292 320.682 02 Fort Ronduit totaal raming : 229.200 civiel 60 10 5.400 27.000 32.400 kraanbrug slecht 0 90 0 900 0 0 0 0 0 brug D matig 60 10 90 5.400 900 54.000 0-27.000 27.000 32.400 gebouwen 1.389 5 166.200 5.600 171.800 bomvrije kazerne A redelijk 1.291 0 120 154.920 400 0 0 0 0 154.920 bomvrij wachthuis B redelijk 66 0 120 7.920 400 0 0 0 0 7.920 remise C matig 32 5 105 3.360 350 11.200 0-5.600 5.600 8.960 terrein 5.000 800 12.500 12.500 25.000 forteiland matig 5.000 800 3 12.500 5 25.000 0-12.500 12.500 25.000 03 Werken aan de Karnemelksloot totaal raming : 205.970 civiel 175 0 10.500 0 10.500 hulpschutsluis redelijk 175 0 60 10.500 600 0 0 0 0 10.500 gebouwen 410 88 49.200 90.200 139.400 bomvrij wachthuis matig 205 33 120 24.600 400 82.000 0-41.000 41.000 65.600 bomvrij wachthuis A matig 205 55 120 24.600 400 82.000 8.200-41.000 49.200 73.800 terrein 11.214 1.794 28.035 28.035 56.070 forteiland matig 5.316 851 3 13.290 5 26.580 0-13.290 13.290 26.580 forteiland matig 5.898 944 3 14.745 5 29.490 0-14.745 14.745 29.490 04 Hoofdwerk ten zuiden van Naarden, Offensief voor Naarden totaal raming : 562.400 gebouwen 1.400 302 173.400 339.000 512.400 bomvrij wachthuis matig 200 32 120 24.000 400 80.000 0-40.000 40.000 64.000 bomvrij wachthuis matig 200 32 120 24.000 400 80.000 0-40.000 40.000 64.000 totalen van de gehele data-base: 16.333.209 43.953.135 2.963.637 40.257 46.957.028 63.290.237 bunker Q, 11 juni 2003 pagina: IV_ 1

bijlage IV: ramingen op niveau per fort relevantie m reservering éénmalig kaal ambitie éénmalige gecorrigeerd combinatie bomvrije kazerne matig 700 112 120 84.000 400 280.000 0-140.000 140.000 224.000 gecrenaleerde slecht 200 110 150 30.000 500 100.000 50.000-50.000 100.000 130.000 loods matig 100 16 114 11.400 380 38.000 0-19.000 19.000 30.400 terrein 10.000 1.600 25.000 25.000 50.000 forteiland matig 10.000 1.600 3 25.000 5 50.000 0-25.000 25.000 50.000 05 Infanteriestelling bij Naarden totaal raming : 85.120 gebouwen 1.064 170 31.920 53.200 85.120 terrein 0 0 0 0 forteiland matig 0 3 0 5 0 0 0 0 0 08 Westbatterij Muiden totaal raming : 270.874 gebouwen 668 107 100.200 167.000 267.200 toren matig 668 107 150 100.200 500 334.000 0-167.000 167.000 267.200 terrein 668 180 1.670 2.004 3.674 forteiland matig 668 180 3 1.670 5 3.340 334-1.670 2.004 3.674 totalen van de gehele data-base: 16.333.209 43.953.135 2.963.637 40.257 46.957.028 63.290.237 bunker Q, 11 juni 2003 pagina: IV_ 2

bijlage IV: ramingen op niveau per fort relevantie m reservering éénmalig kaal ambitie éénmalige gecorrigeerd combinatie 09 Vesting Weesp ontwikkelingskoers : bewoond totaal raming : 187.500 civiel 250 53 15.000 172.500 187.500 schotbalksluis matig 250 53 60 15.000 600 150.000 0 22.500 172.500 187.500 11 Fort Uitermeer ontwikkelingskoers : ecologisch totaal raming : 1.019.089 civiel 297 21 19.740 118.830 138.570 brug goed 64 0 90 5.760 900 0 0 0 0 5.760 schutsluis matig 233 21 60 13.980 600 139.800 0-20.970 118.830 132.810 gebouwen 879 397 122.160 540.620 662.780 remise slecht 120 58 105 12.600 350 42.000 21.000-6.300 56.700 69.300 sluiswachters matig 65 6 84 5.460 280 18.200 0-2.730 15.470 20.930 toren slecht 694 333 150 104.100 500 347.000 173.500-52.050 468.450 572.550 terrein 30.033 6.007 75.083 142.657 217.739 forteiland matig 30.033 6.007 3 75.083 5 150.165 15.017-22.525 142.657 217.739 12 Fort Hinderdam ontwikkelingskoers : ecologisch totaal raming : 335.479 civiel 200 18 12.000 102.000 114.000 schutsluis matig 200 18 60 12.000 600 120.000 0-18.000 102.000 114.000 gebouwen 422 38 43.935 124.483 168.418 bomvrij wachthuis matig 225 20 120 27.000 400 90.000 0-13.500 76.500 103.500 kazemat matig 50 5 30 1.500 100 5.000 0-750 4.250 5.750 remise matig 147 13 105 15.435 350 51.450 0-7.718 43.733 59.168 terrein 7.861 707 19.653 33.409 53.062 forteiland matig 7.861 707 3 19.653 5 39.305 0-5.896 33.409 53.062 13 Fort Kijkuit ontwikkelingskoers : ecologisch totaal raming : 530.903 civiel 503 45 31.770 270.045 301.815 brug matig 53 5 90 4.770 900 47.700 0-7.155 40.545 45.315 schotbalksluis matig 250 23 60 15.000 600 150.000 0-22.500 127.500 142.500 schutsluis matig 200 18 60 12.000 600 120.000 0-18.000 102.000 114.000 gebouwen 480 39 51.330 141.780 193.110 bomvrij wachthuis A matig 277 25 120 33.240 400 110.800 0-16.620 94.180 127.420 wachtlokaal A matig 160 14 105 16.800 350 56.000 0-8.400 47.600 64.400 koepelkazemat C redelijk 43 0 30 1.290 100 0 0 0 0 1.290 terrein 5.330 480 13.325 22.653 35.978 forteiland matig 5.330 480 3 13.325 5 26.650 0-3.998 22.653 35.978 14 Fort Spion ontwikkelingskoers : ecologisch totaal raming : 302.061 totalen van de gehele data-base: 16.333.209 43.953.135 2.963.637 40.257 46.957.028 63.290.237 bunker Q, 11 juni 2003 pagina: IV_ 3

bijlage IV: ramingen op niveau per fort relevantie m reservering éénmalig kaal ambitie éénmalige gecorrigeerd combinatie civiel 253 18 16.770 102.000 118.770 brug goed 53 0 90 4.770 900 0 0 0 0 4.770 schutsluis matig 200 18 60 12.000 600 120.000 0-18.000 102.000 114.000 gebouwen 487 25 51.540 94.180 145.720 kazemat redelijk 50 0 30 1.500 100 0 0 0 0 1.500 wachtlokaal redelijk 160 0 105 16.800 350 0 0 0 0 16.800 bomvrij wachthuis A matig 277 25 120 33.240 400 110.800 0-16.620 94.180 127.420 terrein 5.566 501 13.915 23.656 37.571 forteiland matig 5.566 501 3 13.915 5 27.830 0-4.175 23.656 37.571 15 Fort Nieuwersluis ontwikkelingskoers : ecologisch totaal raming : 705.081 civiel 350 32 21.000 178.500 199.500 damsluis matig 150 14 60 9.000 600 90.000 0-13.500 76.500 85.500 schutsluis matig 200 18 60 12.000 600 120.000 0-18.000 102.000 114.000 gebouwen 2.546 0 317.985 0 317.985 toren A redelijk 633 0 150 94.950 500 0 0 0 0 94.950 bomvrije kazerne B redelijk 1.478 0 120 177.360 400 0 0 0 0 177.360 remise C redelijk 146 0 105 15.330 350 0 0 0 0 15.330 remise D redelijk 139 0 105 14.595 350 0 0 0 0 14.595 remise E redelijk 150 0 105 15.750 350 0 0 0 0 15.750 terrein 27.792 2.501 69.480 118.116 187.596 forteiland matig 27.792 2.501 3 69.480 5 138.960 0-20.844 118.116 187.596 17 Fort Tienhoven ontwikkelingskoers : ecologisch totaal raming : 897.080 civiel 1.000 90 60.000 510.000 570.000 damsluis matig 150 14 60 9.000 600 90.000 0-13.500 76.500 85.500 damsluis matig 150 14 60 9.000 600 90.000 0-13.500 76.500 85.500 schotbalksluis matig 250 23 60 15.000 600 150.000 0-22.500 127.500 142.500 60 600 schutsluis matig 200 18 60 12.000 600 120.000 0-18.000 102.000 114.000 gebouwen 567 159 60.660 227.270 287.930 bomvrij wachthuis slecht 277 133 120 33.240 400 110.800 55.400-16.620 149.580 182.820 kazemat matig 50 5 30 1.500 100 5.000 0-750 4.250 5.750 schotbalken loods matig 80 7 114 9.120 380 30.400 0-4.560 25.840 34.960 wachtlokaal matig 160 14 105 16.800 350 56.000 0-8.400 47.600 64.400 terrein 5.400 1.080 13.500 25.650 39.150 forteiland matig 5.400 1.080 3 13.500 5 27.000 2.700-4.050 25.650 39.150 18 Fort Maarsseveen ontwikkelingskoers : ecologisch totaal raming : 268.323 civiel 250 23 16.500 140.250 156.750 brug matig 50 5 90 4.500 900 45.000 0-6.750 38.250 42.750 schutsluis matig 200 18 60 12.000 600 120.000 0-18.000 102.000 114.000 totalen van de gehele data-base: 16.333.209 43.953.135 2.963.637 40.257 46.957.028 63.290.237 bunker Q, 11 juni 2003 pagina: IV_ 4

bijlage IV: ramingen op niveau per fort relevantie m reservering éénmalig kaal ambitie éénmalige gecorrigeerd combinatie gebouwen 543 0 65.160 0 65.160 bomvrije kazerne redelijk 543 0 120 65.160 400 0 0 0 0 65.160 terrein 6.876 619 17.190 29.223 46.413 forteiland matig 6.876 619 3 17.190 5 34.380 0-5.157 29.223 46.413 19 Fort aan de Klop totaal raming : 641.706 civiel 642 0 39.780 0 39.780 brug goed 42 0 90 3.780 900 0 0 0 0 3.780 damsluis redelijk 150 0 60 9.000 600 0 0 0 0 9.000 inundatiesluis redelijk 250 0 60 15.000 600 0 0 0 0 15.000 schutsluis redelijk 200 0 60 12.000 600 0 0 0 0 12.000 gebouwen 1.495 299 183.012 327.744 510.756 toren matig 668 107 150 100.200 500 334.000 0-167.000 167.000 267.200 romny loods C matig 193 31 114 22.002 380 73.340 0-36.670 36.670 58.672 houten loods D matig 80 13 114 9.120 380 30.400 0-15.200 15.200 24.320 houten loods E slecht 162 65 114 18.468 380 61.560 15.390-30.780 46.170 64.638 houten loods F matig 193 52 114 22.002 380 73.340 7.334-36.670 44.004 66.006 groepsschuilpl. G matig 43 7 30 1.290 100 4.300 0-2.150 2.150 3.440 groepsschuilpl. G matig 43 7 30 1.290 100 4.300 0-2.150 2.150 3.440 groepsschuilpl. G matig 43 7 30 1.290 100 4.300 0-2.150 2.150 3.440 kruitmagazijn G matig 70 11 105 7.350 350 24.500 0-12.250 12.250 19.600 terrein 18.234 2.917 45.585 45.585 91.170 forteiland matig 18.234 2.917 3 45.585 5 91.170 0-45.585 45.585 91.170 20 Fort De Gagel totaal raming : 272.625 civiel 55 9 4.950 24.750 29.700 brug matig 55 9 90 4.950 900 49.500 0-24.750 24.750 29.700 gebouwen 1.780 0 198.195 0 198.195 120 400 bomvrije kazerne redelijk 891 0 120 106.920 400 0 0 0 0 106.920 remise redelijk 253 0 105 26.565 350 0 0 0 0 26.565 terrein 8.946 1.431 22.365 22.365 44.730 forteiland matig 8.946 1.431 3 22.365 5 44.730 0-22.365 22.365 44.730 21 Fort op de Ruigenhoekse dijk ontwikkelingskoers : bewoond totaal raming : 1.257.445 civiel 71 15 6.390 73.485 79.875 brug matig 71 15 90 6.390 900 63.900 0 9.585 73.485 79.875 gebouwen 2.726 199 271.110 671.953 943.063 '14-'18 matig 15 3 30 450 100 1.500 0 225 1.725 2.175 totalen van de gehele data-base: 16.333.209 43.953.135 2.963.637 40.257 46.957.028 63.290.237 bunker Q, 11 juni 2003 pagina: IV_ 5

bijlage IV: ramingen op niveau per fort relevantie m reservering éénmalig kaal ambitie éénmalige gecorrigeerd combinatie bomvrij wachthuis redelijk 1.094 55 120 131.280 400 437.600-109.400 65.640 393.840 525.120 bomvrije kazerne redelijk 503 25 120 60.360 400 201.200-50.300 30.180 181.080 241.440 groepsschuilpl. matig 43 9 30 1.290 100 4.300 0 645 4.945 6.235 groepsschuilpl. matig 43 9 30 1.290 100 4.300 0 645 4.945 6.235 groepsschuilpl. matig 43 9 30 1.290 100 4.300 0 645 4.945 6.235 groepsschuilpl. matig 43 9 30 1.290 100 4.300 0 645 4.945 6.235 groepsschuilpl. matig 43 9 30 1.290 100 4.300 0 645 4.945 6.235 groepsschuilpl. matig 43 9 30 1.290 100 4.300 0 645 4.945 6.235 groepsschuilpl. matig 43 9 30 1.290 100 4.300 0 645 4.945 6.235 groepsschuilpl. matig 43 9 30 1.290 100 4.300 0 645 4.945 6.235 mitrailleurkazemat matig 38 8 30 1.140 100 3.800 0 570 4.370 5.510 mitrailleurkazemat matig 38 8 30 1.140 100 3.800 0 570 4.370 5.510 sokkel koepelkaz. matig 43 9 30 1.290 100 4.300 0 645 4.945 6.235 sokkel koepelkaz. matig 43 9 30 1.290 100 4.300 0 645 4.945 6.235 kruitmagazijn A redelijk 65 8 105 6.825 350 22.750-2.275 3.413 23.888 30.713 verbruiksmagazijn B redelijk 42 2 105 4.410 350 14.700-3.675 2.205 13.230 17.640 verbruiksmagazijn C goed 42 0 105 4.410 350 0 0 0 0 4.410 remise F goed 85 0 105 8.925 350 0 0 0 0 8.925 remise G goed 309 0 105 32.445 350 0 0 0 0 32.445 remise H goed 65 0 105 6.825 350 0 0 0 0 6.825 terrein 30.259 3.631 75.648 158.860 234.507 forteiland redelijk 30.259 3.631 3 75.648 5 151.295-15.130 22.694 158.860 234.507 22 Fort Blauwkapel ontwikkelingskoers : bewoond totaal raming : 2.139.638 civiel 71 15 6.390 73.485 79.875 brug matig 71 15 90 6.390 900 63.900 0 9.585 73.485 79.875 tankversperring matig 0 10 0 100 0 0 0 0 0 tankversperring matig 0 10 0 100 0 0 0 0 0 tankversperring matig 0 10 0 100 0 0 0 0 0 gebouwen 2.267 557 257.652 1.000.986 1.258.638 groepsschuilpl. matig 38 8 30 1.140 100 3.800 0 570 4.370 5.510 groepsschuilpl. matig 38 8 30 1.140 100 3.800 0 570 4.370 5.510 groepsschuilpl. matig 38 8 30 1.140 100 3.800 0 570 4.370 5.510 groepsschuilpl. matig 38 8 30 1.140 100 3.800 0 570 4.370 5.510 groepsschuilpl. matig 38 8 30 1.140 100 3.800 0 570 4.370 5.510 groepsschuilpl. matig 38 8 30 1.140 100 3.800 0 570 4.370 5.510 groepsschuilpl. matig 38 8 30 1.140 100 3.800 0 570 4.370 5.510 groepsschuilpl. matig 38 8 30 1.140 100 3.800 0 570 4.370 5.510 houten loods A matig 100 21 114 11.400 380 38.000 0 5.700 43.700 55.100 reduit A slecht 708 319 150 106.200 500 354.000 88.500 53.100 495.600 601.800 schotbalken loods A matig 80 17 114 9.120 380 30.400 0 4.560 34.960 44.080 bomvrije kazerne B redelijk 462 23 120 55.440 400 184.800-46.200 27.720 166.320 221.760 houten loods D matig 169 35 114 19.266 380 64.220 0 9.633 73.853 93.119 houten loods E matig 96 20 114 10.944 380 36.480 0 5.472 41.952 52.896 fortwachters woning F matig 81 17 84 6.804 280 22.680 0 3.402 26.082 32.886 verbruiksmagazijn G goed 24 0 105 2.520 350 0 0 0 0 2.520 verbruiksmagazijn H goed 24 0 105 2.520 350 0 0 0 0 2.520 verbruiksmagazijn I matig 24 5 105 2.520 350 8.400 0 1.260 9.660 12.180 totalen van de gehele data-base: 16.333.209 43.953.135 2.963.637 40.257 46.957.028 63.290.237 bunker Q, 11 juni 2003 pagina: IV_ 6

bijlage IV: ramingen op niveau per fort relevantie m reservering éénmalig kaal ambitie éénmalige gecorrigeerd combinatie houten loods K matig 147 31 114 16.758 380 55.860 0 8.379 64.239 80.997 verbruiksmagazijn L goed 24 0 105 2.520 350 0 0 0 0 2.520 verbruiksmagazijn M matig 24 5 105 2.520 350 8.400 0 1.260 9.660 12.180 terrein 97.106 20.392 242.765 558.360 801.125 forteiland matig 97.106 20.392 3 242.765 5 485.530 0 72.830 558.360 801.125 23 Fort op de Voordorpse dijk ontwikkelingskoers : bewoond totaal raming : 921.229 civiel 80 0 7.200 0 7.200 brug goed 80 0 90 7.200 900 0 0 0 0 7.200 gebouwen 3.005 215 338.610 344.460 683.070 groeps schuilplaats matig 43 9 30 1.290 100 4.300 0 645 4.945 6.235 groeps schuilplaats matig 43 9 30 1.290 100 4.300 0 645 4.945 6.235 groeps schuilplaats matig 43 9 30 1.290 100 4.300 0 645 4.945 6.235 groepsschuilpl. matig 43 14 30 1.290 100 4.300 430 645 5.375 6.665 bomvrije kazerne A goed 1.788 0 120 214.560 400 0 0 0 0 214.560 verbruiksmagazijn B matig 121 39 105 12.705 350 42.350 4.235 6.353 52.938 65.643 verbruiksmagazijn C matig 121 39 105 12.705 350 42.350 4.235 6.353 52.938 65.643 remise D redelijk 66 8 105 6.930 350 23.100-2.310 3.465 24.255 31.185 capponiere E matig 422 89 120 50.640 400 168.800 0 25.320 194.120 244.760 houten loods F goed 315 0 114 35.910 380 0 0 0 0 35.910 terrein 27.995 5.879 69.988 160.971 230.959 forteiland matig 27.995 5.879 3 69.988 5 139.975 0 20.996 160.971 230.959 241 Fort De Bilt (ten noorden) ontwikkelingskoers : bewoond totaal raming : 470.094 civiel 150 32 9.000 103.500 112.500 damsluis matig 150 32 60 9.000 600 90.000 0 13.500 103.500 112.500 gebouwen 1.100 48 103.179 26.335 129.514 bomvrije kazerne Bk goed 360 0 120 43.200 400 0 0 0 0 43.200 kruitmagazijn F1 goed 70 0 105 7.350 350 0 0 0 0 7.350 kruitmagazijn F2 goed 70 0 105 7.350 350 0 0 0 0 7.350 kruitmagazijn F3 goed 70 0 105 7.350 350 0 0 0 0 7.350 groepsschuilpl. Gr matig 43 9 30 1.290 100 4.300 0 645 4.945 6.235 groepsschuilpl. Gr matig 43 9 30 1.290 100 4.300 0 645 4.945 6.235 groepsschuilpl. Gr matig 43 9 30 1.290 100 4.300 0 645 4.945 6.235 mitrailleurkazemat Mk matig 50 11 30 1.500 100 5.000 0 750 5.750 7.250 mitrailleurkazemat Mk matig 50 11 30 1.500 100 5.000 0 750 5.750 7.250 remise R goed 100 0 105 10.500 350 0 0 0 0 10.500 privaatlokaal Vt goed 19 0 105 1.995 350 0 0 0 0 1.995 fortwachters woning W goed 91 0 84 7.644 280 0 0 0 0 7.644 wachthuis W goed 91 0 120 10.920 400 0 0 0 0 10.920 terrein 27.646 5.806 69.115 158.965 228.080 forteiland matig 27.646 5.806 3 69.115 5 138.230 0 20.735 158.965 228.080 242 Fort De Bilt (ten zuiden) totaal raming : 425.497 totalen van de gehele data-base: 16.333.209 43.953.135 2.963.637 40.257 46.957.028 63.290.237 bunker Q, 11 juni 2003 pagina: IV_ 7

bijlage IV: ramingen op niveau per fort relevantie m reservering éénmalig kaal ambitie éénmalige gecorrigeerd combinatie gebouwen 1.246 142 135.237 153.395 288.632 kazemat B matig 50 8 30 1.500 100 5.000 0-2.500 2.500 4.000 bomvrije kazerne B2 redelijk 360 0 120 43.200 400 0 0 0 0 43.200 kazemat C matig 50 8 30 1.500 100 5.000 0-2.500 2.500 4.000 verbruiksmagazijn d matig 63 10 105 6.615 350 22.050 0-11.025 11.025 17.640 houten loods L matig 307 49 114 34.998 380 116.660 0-58.330 58.330 93.328 houten loods M matig 416 67 114 47.424 380 158.080 0-79.040 79.040 126.464 terrein 27.373 4.380 68.433 68.433 136.865 forteiland matig 27.373 4.380 3 68.433 5 136.865 0-68.433 68.433 136.865 25 Werken bij Griftestein totaal raming : 65.840 gebouwen 823 132 24.690 41.150 65.840 '14-'18 matig 15 2 30 450 100 1.500 0-750 750 1.200 groepsschuilpl. matig 43 7 30 1.290 100 4.300 0-2.150 2.150 3.440 koepelkazemat matig 43 7 30 1.290 100 4.300 0-2.150 2.150 3.440 mitrailleurkazemat matig 38 6 30 1.140 100 3.800 0-1.900 1.900 3.040 mitrailleurkazemat matig 38 6 30 1.140 100 3.800 0-1.900 1.900 3.040 terrein 0 0 0 0 forteiland matig 0 3 0 5 0 0 0 0 0 26 Fort Hoofddijk totaal raming : 255.863 civiel 51 8 4.590 22.950 27.540 brug matig 51 8 90 4.590 900 45.900 0-22.950 22.950 27.540 gebouwen 1.274 10 150.660 20.720 171.380 bomvrije kazerne A goed 1.126 0 120 135.120 400 0 0 0 0 135.120 remise B redelijk 78 5 105 8.190 350 27.300-2.730-13.650 10.920 19.110 remise C redelijk 70 5 105 7.350 350 24.500-2.450-12.250 9.800 17.150 totalen van de gehele data-base: 16.333.209 43.953.135 2.963.637 40.257 46.957.028 63.290.237 bunker Q, 11 juni 2003 pagina: IV_ 8

bijlage IV: ramingen op niveau per fort relevantie m reservering éénmalig kaal ambitie éénmalige gecorrigeerd combinatie terrein 12.654 886 31.635 25.308 56.943 forteiland redelijk 12.654 886 3 31.635 5 63.270-6.327-31.635 25.308 56.943 27 Fort Vossegat totaal raming : 552.900 civiel 600 96 42.000 210.000 252.000 brug matig 200 32 90 18.000 900 180.000 0-90.000 90.000 108.000 damsluis matig 150 24 60 9.000 600 90.000 0-45.000 45.000 54.000 inundatiesluis matig 250 40 60 15.000 600 150.000 0-75.000 75.000 90.000 gebouwen 708 283 84.960 212.400 297.360 bomvrij wachthuis slecht 708 283 120 84.960 400 283.200 70.800-141.600 212.400 297.360 terrein 708 113 1.770 1.770 3.540 forteiland matig 708 113 3 1.770 5 3.540 0-1.770 1.770 3.540 281 Lunet I totaal raming : 482.515 civiel 75 12 6.750 33.750 40.500 brug matig 75 12 90 6.750 900 67.500 0-33.750 33.750 40.500 gebouwen 1.411 324 119.520 256.475 375.995 bekledings muur slecht 317 127 150 47.550 500 158.500 39.625-79.250 118.875 166.425 bunker onbekend 517 0 30 15.510 100 0 0 0 0 15.510 flankbatterij slecht 227 91 120 27.240 400 90.800 22.700-45.400 68.100 95.340 flankbatterij slecht 208 83 120 24.960 400 83.200 20.800-41.600 62.400 87.360 groepsschuilpl. C matig 43 7 30 1.290 100 4.300 0-2.150 2.150 3.440 groepsschuilpl. D matig 36 6 30 1.080 100 3.600 0-1.800 1.800 2.880 kazemat E matig 63 10 30 1.890 100 6.300 0-3.150 3.150 5.040 terrein 13.204 2.113 33.010 33.010 66.020 forteiland matig 13.204 2.113 3 33.010 5 66.020 0-33.010 33.010 66.020 282 Lunet II totaal raming : 461.190 civiel 75 12 6.750 33.750 40.500 brug matig 75 12 90 6.750 900 67.500 0-33.750 33.750 40.500 gebouwen 944 230 114.780 232.300 347.080 bekledings muur slecht 328 131 150 49.200 500 164.000 41.000-82.000 123.000 172.200 flankbatterij matig 215 34 120 25.800 400 86.000 0-43.000 43.000 68.800 flankbatterij matig 215 34 120 25.800 400 86.000 0-43.000 43.000 68.800 groepsschuilpl. matig 43 7 30 1.290 100 4.300 0-2.150 2.150 3.440 groepsschuilpl. matig 43 7 30 1.290 100 4.300 0-2.150 2.150 3.440 houten loods matig 100 16 114 11.400 380 38.000 0-19.000 19.000 30.400 terrein 14.722 2.356 36.805 36.805 73.610 forteiland matig 14.722 2.356 3 36.805 5 73.610 0-36.805 36.805 73.610 283 Lunet III totaal raming : 387.770 totalen van de gehele data-base: 16.333.209 43.953.135 2.963.637 40.257 46.957.028 63.290.237 bunker Q, 11 juni 2003 pagina: IV_ 9