thema IT & Vision 10e jaargang #1 2014 Paulo Steverink (Mammoet) De business centraal Mark Sunday (Oracle) Totaal vernieuwde IT IT-trends en innovatie: De megatrends van morgen Kees Smaling (Aegon) Integraal klantbeeld
cio of The Year award TImmIes TommIes
Pole position for sourcing and it IT is tegenwoordig voor bijna alle organisaties van strategisch belang. Informatie is immers een key asset. Ditzelfde geldt voor strategic sourcing: excelleren waar het kan, uitbesteden waar het moet! Het is de missie van ICT Media, uitgever van CIO Magazine, Outsource Magazine en Tijdschrift IT Management, om de positie van IT-executives en sourcingmanagers hiermee in overeenstemming te brengen. Ze horen thuis in de boardroom. Jaarlijks brengt ICT Media daarom de sterspelers in sourcing en IT voor het voetlicht. Zij zijn de winnaars van de CIO of the Year Award, de IT Project of the Year Award, de TIMMIES (The Innovation Manager Awards) en de TOMMIES (The Outsource Manager Awards). De CIO of the Year Award heeft tot doel bekendheid te geven aan de best presterende CIO in dat jaar. Deze Award is gebaseerd op een doortimmers en objectief juryproces. De procedure en criteria zijn ontwikkeld in de afgelopen vier jaar, samen met het CIO Platform Nederland, CIO Magazine en de organisaties The Boston Consulting Group, Qhuba en Echt Ontwikkeling. De IT Project of the Year Award heeft tot doel het best presterende IT-project in een bepaald jaar te onderscheiden. De IT Project of the Year Award is gebaseerd op specifieke criteria innovatie en klantgerichtheid staan centraal - en een goed gefundeerd juryproces. Tijdens de CIO Diner Show vindt jaarlijks de uitreiking van de TIMMIES plaats. De TIMMIES zijn de Innovation Awards voor de Meest Innovatieve CIO, de Meest Innovatieve Organisatie en de Meest Innovatieve Vendor. Tijdens de Outsource Magazine Diner Show vindt jaarlijks de uitreiking van de TOMMIES plaats. De TOMMIES zijn The Outsource Manager Awards voor de inspirerendste sourcingmanager, de succesvolst uitbestedende organisatie en de meest innovatieve outsourcing vendor. ICT Media brengt sourcing en IT in een kansrijke pole position! IT ProjecT of The Year
inhoudsopgave IT & Vision 14 Snel en eenvoudig toegang Een van de speerpunten bij Aegon is het de klanten zo gemakkelijk mogelijk maken. Vanuit een integraal klantbeeld worden zij optimaal ondersteund bij het maken van hun keuzes. Inloggen op de digitale omgevingen is daarbij gemakkelijker gemaakt dan ooit, zo vertelt CIO Kees Smaling. 54 Onderbouwde uitspraken De Amerikaanse Jeanette Horan is de enige echte CIO van IBM, maar in elke regio van betekenis zetelt tevens een lokale informatiechef. Zo ook in de Benelux, waar Christian Visser sinds een klein jaar de scepter zwaait over de IT. Een gesprek over de veranderende rol van de CIO. 76 Een dijk van een uitdaging Naast het beter bedienen van de reiziger, speelt bij NS de modernisering van het IT-landschap, optimalisatie van de vervoerscapaciteit en het verbeteren van de interne en externe informatievoorziening aan de klant. De CIO heeft hier een dijk van een opdracht en uitdaging, concludeert CEO Timo Huges. 106 Het beste uit informatietechnologie Mammoet zet wereldwijd 1,2 miljard euro om met het vervoeren en hijsen van zware objecten. Paulo Steverink, CIO bij het bedrijf, is continu bezig om het beste uit zijn IT-omgeving en -afdeling te halen. De focus ligt op de business en de 5.000 eindgebruikers wereldwijd. 4 CIO MAGAZINE
Colofon 18 24 30 36 50 60 72 88 96 104 IT Trends en Innovatie Survey Wat betekent wendbaarheid? Architectuur: Aloys Kregting (DSM) Rondetafelbijeenkomsten 94, 95, 96 en 97 CIO-onderzoek Harvey Nash Interview: Mark Sunday (Oracle) Rapport BCG: IT-gedreven veranderingen Terugkijken op vijf jaar TIM Awards Architectuur: René Steenvoorden (Rabobank) Voedselwet EU vereist juiste brondata Columns 23Peter Hagedoorn 53Daan quakernaat 75jeroen tas 110Roel Wolbrink En verder. 7Redactioneel 8Bits & Bytes 10onze cio 27van de voorzitter 28Maarten denkt door 57opinie 58Research 64Gezien, geweest, gesproken 82out of office 84cio in de zorg 94Valkenoog 102Heb je even? 112DigIT hoofdredactie: Hotze Zijlstra E-mail: hotze@ictmedia.nl Website: www.cioday.nl Eindredactie: Yvette Polman MEDEWERKERS: Andries van Dijk, Arnoud van Gemeren, Wim Griffioen, Peter Hagedoorn, Jan Hendriks, Maarten Kleyn, Hans Lamboo, Bram van Mechelen, Teus Molenaar, Hyleco Nauta, Bernhard van Oranje, Paul Piebinga, Rube van Poelgeest, Guus Pijpers, Daan Quakernaat, Frank Rennings, Daan Rijsenbrij, Sytse van der Schaaf, Marc Schuuring, René Steenvoorden, Jeroen Tas, Jan Peter de Valk, Roel Wolbrink UITGEVER: Rob Beijleveld (rob@ictmedia.nl) tel. 06-51531551 ICT Media BV Magistratenlaan 184 5223 MA s-hertogenbosch T 073-6140070 F 073-6129997 Sales & Marketing Events: Bart de Vaan bart@ictmedia.nl 073-6140070 Sales & Marketing Media: Jeffrey Ploeg Jeffrey@ictmedia.nl 073-6140070/ 06-31744858 Traffic Advertenties: Jeffrey Ploeg Jeffrey@ictmedia.nl (max 5mb) 073-6140070/ 06-31744858 ABONNEMENTEN: Een abonnement in Nederland kost 175 euro per jaar exclusief btw. Zie www.cioportal.nl Opgave en vragen over abonnementen: ICT Media BV Magistratenlaan 184 5223 MA s-hertogenbosch Tel. 073-6140070 Fax. 073-6129997 Site: www.cioportal.nl/2050/magazines voor abonneren of redactie@ictmedia.nl voor adreswijzigingen en opzeggingen. CIO Magazine is een vakblad Beëindigen abonnement: Als vakblad zijnde, hanteren wij de opzegregels uit het verbintenissenrecht. Wij gaan ervan uit dat het blad ontvangen wordt uit hoofde van beroep. Hierdoor wordt een abonnement steeds stilzwijgend met een jaar verlengd. Opzeggingen (uitsluitend schriftelijk of via redactie@ ictmedia.nl) dienen 30 dagen voor afloop van de abonnementsperiode in ons bezit te zijn. Prijswijzigingen voorbehouden. FOTOGRAFIE: Mark van den Brink, Eric Fecken, Paul Piebinga, Roelof Pot, Marcel Willems Illustraties: Walter van Kalsbeek Vormgeving: Mathieu Westerveld Drukker: PRinterface Aanlevering van artikelen: Inzending van een artikel naar de redactie ter publicatie houdt in dat de auteur akkoord gaat met de volgende voorwaarden: de auteur heeft het volledige auteursrecht op het werk; het artikel is niet eerder, in welke taal dan ook, gepubliceerd; met publicatie wordt geen geheimhoudingsplicht geschonden; de auteur zal het artikel niet zonder schriftelijke toestemming van de uitgever elders publiceren. Artikelen herpubliceren? Zonder schriftelijke toestemming van de uitgever is het niet toegestaan om artikelen uit dit blad integraal over te nemen in eigen of andere media (zoals tijdschriften, websites en intranet). Nota bene: geen toestemming is nodig om van een artikel de titel en de inleiding over te nemen (circa 50 woorden) onder de strikte voorwaarde dat er tevens een goed zichtbare en werkende link of verwijzing wordt geplaatst naar de website van dit blad. jaargang 10 Ó nummer 1 Ó 2014 ISSN 1570-5463 ICT Media BV, s-hertogenbosch 2014 5
redactioneel rubriek Commercial media Het gebruik van sociale media zou op z n retour zijn. Tenminste, als sociaal medium. Kenners zeggen het, onderzoek wijst het uit en ik zie het om me heen gebeuren. Steeds meer mensen in mijn omgeving passen Twitter, LinkedIn en zelfs Facebook vooral zakelijk toe: handig als je iets te verkopen hebt. Een boodschap, spullen of een dienst. Ik ken zelfs mensen die hun berichten op sociale media uitbesteden aan professionele bureaus. Ik vind het een logische beweging. Een normaal volwassen mens verkiest de anonimiteit of een besloten gemeenschap boven het grote publiek. Katy Perry, Geert Wilders, Alexander Pechtold, Wibi Soerjadi en Sylvie Meis zijn in die zin geen gewone mensen. Aandacht is de motor van hun businessmodel. Sociale media is voor hen in de eerste plaats commercial media. Eerlijk is eerlijk, dat is het soms ook voor mijzelf. Kijk-mij-eens Privé doe ik al jaren niet meer aan sociale media. Ook voor mij was de lol eraf toen ooms, tantes, collega s, buurvrouwen en andere mensen buiten mijn directe vrienden- en kennissenkring zich aandienden. Hoe aardig ik iedereen ook vind, de zaken die ik privé uitspook, lenen zich niet per definitie voor een breed publiek. Wat zich er wel voor leent, voegt weinig toe. Zie daar de dagelijkse stroom kijk-mij-eensberichten over etentjes, weekendjes weg en sportschoolbezoek. Zelfs bij mensen die in het fysieke leven doorlopend lopen te klagen, schijnt online altijd de zon. De vlucht naar meer besloten online communicatiemogelijkheden als Whatsapp en Snapchat is illustratief voor de behoefte om voor- en tegenspoed met intimi te delen: sociaal in plaats van commercieel. Vooralsnog. Hotze Zijlstra, Hoofdredacteur CIO Magazine jaargang 10 Ó nummer 1 Ó 2014 7
Rubriek Bits & Bytes Dion Kotteman nieuwe Rijks-CIO Oud-Rijks-CIO Maarten Hillenaar heeft een tijdelijke vervanger gekregen in de persoon van Dion Kotteman. Hij legt daarvoor zijn rol als raadsadviseur en programmadirecteur bij het Ministerie van Financiën en als interim-directeur Rekenschap bij het Ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap neer. Kotteman die onder andere een MBA Nyenrode Business Universiteit op zak heeft en studeerde aan de Wharton School of Management (Pennsylvania, VS) heeft een achtergrond als IT-auditor. Van 2008 tot juni 2012 was Kotteman algemeen directeur van de Rijksauditdienst. Daarvoor werkte hij bij ING als programmadirecteur voor grotere programma s rond informatiebeveiliging. Eerder werkte hij in verschillende functies bij de Rabobank, Staal Bankiers, ABN AMRO en het Ministerie van Justitie. Kotteman wordt directeur Informatiseringsbeleid Rijk bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties voor de periode van een jaar en valt net als zijn voorganger Hillenaar onder verantwoordelijkheid van minister Blok (Wonen en Rijksdienst). Als Rijks-CIO hanteert hij de voorzittershamer van het Interdepartementale Commissie Chief Information Officers (Iccio-)overleg met als voornaamste doel grote IT-projecten beter te beheersen. Daarnaast is de transformatie van de digitale werkomgeving en verbetering van de informatiehuishouding bij de rijksoverheid nog niet af en moet er doorgepakt worden op de shared-serviceorganisaties van verschillende ministeries en de regie daarvan. Microsoft deelt details rond Azure Technologieconcern Microsoft gaat zijn bevindingen rond het bouwen van een wereldwijd netwerk van clouddatacenters delen met de buitenwereld. Naast de serverontwerpen kunnen andere bedrijven in de toekomst ook de beheersoftware gebruiken. Dat vertelde Bill Laing, corporate vice president bij de cloud & enterprisedivisie van Microsoft op het congres van het Open Compute Project in de VS. Microsoft doet mee aan het door Facebook gestarte project, waar toonaangevende grootgebruikers van servertechnologie als Facebook, Rackspace en hun toeleveranciers als Quanta, Intel en AMD kennis en ervaring met elkaar delen over optimalisatie van het datacenter. Laing vertelde dat Microsoft er met een nieuwe standaarddatacenteropstelling voor gezorgd heeft dat het concern 40 procent op de hardwarekosten heeft bespaard, 15 procent minder energie gebruikt en de beschikbaarheid van de systemen met de helft heeft verbeterd. Die kennis wil het concern graag delen met andere bedrijven; vandaar dat het concern deze kennis ook weer teruggeeft aan de community met een reference design. We doen graag mee aan de OCP community en delen onze kennis over cloudinnovatie graag met de industrie om efficiëntere datacenters en de adoptie van cloud computing verder te stimuleren, aldus Laing in zijn keynote. Containers Microsoft brengt zijn servers voor rekencapaciteit en dataopslag onder in containers. In zo'n container zijn twee bladeservers naast elkaar in een gangbaar serverrack geschroefd. De ene helft van de bladeserver wordt ingezet voor het leveren van rekencapaciteit, bij de andere helft worden harde schijven met de blades geïntegreerd. Deze blades delen zoveel mogelijk centrale voorzieningen als voeding, koeling en beheer, zodat deze middelen zo efficiënt mogelijk ingezet kunnen worden. In een datacenterinstallatie van Microsoft worden meerdere van deze containers aangebracht, waardoor deze IT-voorzieningen modulair en schaalbaar worden. Op deze manier heeft Microsoft inmiddels in zijn enterprise cloud wereldwijd 1 miljoen servers draaien. Nullen & enen 0100010101010011010101010101010100101010101001010101010101001011010010101010101100101100101010 Ó De twee Nederlandse private-cloudspecialisten ASP4all en Bitbrains zijn in januari gefuseerd. Ó Oracle Utilities Analytics 2.5 helpt nutsbedrijven reacties na calamiteiten te verbeteren en smart devices te beheren Ó ITB2 Datacenters, aanbieder van colocatiediensten in Nederland, heeft de capaciteitsuitbreiding afgerond van de twee meet-me-rooms in zijn datacenter in Apeldoorn. Ó Volgens de Adyen Mobile Payments Index vertegenwoordigden mobiele betalingen in december 19,5 procent van alle wereldwijde transacties. Ó Simyo is voor de tweede keer door het Consumentenbond-panel Mobiele ProviderMonitor uitgeroepen tot beste mobiele provider. Ó Maurine Alma is benoemd tot Brand Director van Wehkamp.nl. Ó Oracle lanceert versie 1.12 van Oracle Utilities Network Management System, ontworpen om nutsbedrijven te helpen meer operationele en procesefficiëntie te berei- 8 CIO MAGAZINE
Door IT-Executive Klantervaring bovenaan Bedrijven en overheidsinstellingen gaan in hun investeringen de nadruk leggen op technologie waarmee zij de klantervaring kunnen verbeteren en producten en diensten op een vernieuwende manier in de markt kunnen zetten. Cloud computing, beveiligings- en M2M-oplossingen zijn een belangrijk hulpmiddel om meer grip op innovatie en bedrijfssucces te krijgen, stelt Verizon Enterprise Solutions dat de belangrijkste technologische bedrijfstrends voor 2014 op een rij heeft gezet. Wij merken een democratisering van bedrijfstechnologie, zegt David Small, chief platform officer van Verizon Enterprise Solutions. In navolging van wat zich voordeed op het gebied van consumententechnologie, gaan gebruikers van zakelijke technologie op zoek naar diensten die on demand worden geleverd: waar, wanneer en op de manier die zij willen. In 2014 zal het bedrijfssucces gemeten worden aan de hand van hoe goed bedrijven technologie inzetten om innovatie te stimuleren en te voldoen aan de verwachtingen van eindgebruikers. Verizon bestempelt het vermogen om een klantervaring te bieden die naadloos aansluit op de persoonlijke wensen en behoeften, zelfs als een van de belangrijkste onderscheidende factoren in de markt. De lat ligt hoog. Het betekent klanten bedienen via een geïntegreerde omnichannel aanpak via online, mobiel, televisie en fysieke winkels. Daarnaast moet de klant zich bij elke stap in het aankoopproces en de hele ervaringscyclus gewaardeerd voelen. Geïntegreerde kanalen bieden bedrijven de mogelijkheid om rechtstreeks op de vraag van het individu in te spelen en vertrouwde relaties op te bouwen om transacties te vereenvoudigen. Jim DuBois nieuwe CIO Microsoft Microsoft heeft begin dit jaar Jim DuBois aangesteld als corporate vice president en chief information officer (CIO). DuBois krijgt de leiding over een breed scala aan IT-diensten waar wereldwijd miljarden klanten mee bediend worden en over meer dan 90.000 werknemers in 190 landen. DuBois fungeerde het afgelopen halfjaar al als interim-cio, nadat zijn voorganger Tony Scott CIO werd van VMware. DuBois krijgt het beheer over de IT-applicaties binnen Microsoft, de IT-infrastructuur, het leveren van oplossingen en de bijbehorende process excellence. Succesvolle proef met contactloos betalen Consumenten zijn zeer positief over betalen met een mobiele telefoon aan de kassa. Ze vinden het snel en makkelijk, en bij meer dan de helft heeft het de verwachtingen overtroffen. Dat blijkt uit een proef van klanten van ING, ABN AMRO en Rabobank die sinds september vorig jaar met hun mobiel konden betalen. Ondernemers vinden de betaalwijze daarnaast ook innovatief. Consumenten betalen vooral lage bedragen (tot 25 euro) met hun mobiel en doen dat bij voorkeur bij grote supermarkten, warenhuizen en bij winkels op het station. De proef, gehouden in Leiden, was een initiatief van ABN AMRO, ING en Rabobank in samenwerking met MasterCard, KPN en de gemeente Leiden. Ongeveer 1.000 consumenten en 180 ondernemers hebben aan de introductie in Leiden deelgenomen. In drie maanden tijd zijn gemiddeld 2.000 betalingen per week verricht. Het totaalbedrag dat daarmee gemoeid was, schommelde rond de 20.000 euro per week. Vier van de vijf consumenten voerden meer 01010100101010100101011110101010010101101001010101010100110101011010101010101010101111110010101001010101001011110011 ken in de controlekamer en in het veld. Ó SafeNet lanceert de eerste en enige cloudoplossing voor licentiemanagement in virtuele omgevingen. Ó Lumension, aanbieder van endpointmanagement en security, en Qualys, aanbieder van oplossingen voor cloudsecurity en compliancemanagement, sluiten een strategisch partnerschap. Ó Kronos, gespecialiseerd in workforce-managementoplossingen, breidt de Workforce Analytics-oplossing uit met data-analysemogelijkheden en datavisualisatietools. Ó ARX, aanbieder van oplossingen voor digitale handtekeningen, heeft een Benelux-vestiging in Amsterdam geopend. Ó Amadeus versterkt haar positie in de hotel-it-sector met de overname van Newmarket International Ó Teradata lanceerde onlangs zijn analyticsoplossing for SAP, die slimme zakelijke beslissingen mogelijk maakt doordat deze data in de SAP-systemen helpt ontsluiten. jaargang 10 Ó nummer 1 Ó 2014 9
onze CIO
Rubriek Bits & Bytes transacties uit dan gevraagd was voor deelname (25 in 3 maanden). Dit is een heel mooi resultaat, aldus Jeroen Verrijdt, directeur Betalen en Sparen van Rabobank namens de samenwerkende partijen. Mensen hebben veel gebruikgemaakt van de nieuwe betaalmogelijkheid en daarmee hebben we goed inzicht gekregen in de voorkeuren en wensen van consumenten en ondernemers. Dat is van belang voor het verbeteren van mobiel betalen. Medische tak Philips omarmt industrieel internet CEO Frans van Houten van Philips ziet grote kansen voor het internet of things. Dat heeft hij kort geleden laten weten tijdens het World Economic Forum in Davos. Philips wil de medische apparaten die het bedrijf maakt aan het internet koppelen om informatie beter te ontsluiten en patiënten buiten de behandelkamer te helpen. Van Houten denkt dat het internet of things een belangrijk middel wordt om patiënten op afstand te kunnen behandelen, door de medische monitorapparatuur thuis te koppelen aan de informatiesystemen in het ziekenhuis. Welke technieken we ook toepassen, we hebben altijd professionals nodig. Maar we zien grote kansen om al die systemen aan elkaar te koppelen. Philips presenteerde onder de naam Healthcare Informatics Solutions & Services Business Group een nieuwe businessunit binnen de Healthcare-tak, die zich volledig gaat richten op informatie en diensten voor de zorgsector. Het is een consultancytak die ziekenhuizen en medische instellingen wil ondersteunen, ook met industrieelinternettoepassingen. Jeroen Tas, die in november tot CIO of the Year 2013 werd uitgeroepen, wordt directeur van de afdeling. Security verdient meer aandacht Driekwart van de beveiligingsproblemen ontstaat door lekken in software. Nederlandse overheden hebben een praktische methode ontwikkeld waarmee opdrachtgevers bij de sourcing van hun applicatieontwikkeling, leveranciers beter kunnen aansturen op een goede en inherente beveiliging van applicaties. Marcel Koers van het UWV en Rob van der Veer van de Software Improvement Group hebben in januari op het ibestuur Congres 2014 het doek gehaald van deze zogenaamde Secure Software Development-methode (SSD). Zij stonden aan de wieg van de methode die beschrijft hoe een opdrachtgever grip krijgt op het laten ontwikkelen van goed beveiligde software. Deze methode voor de bouw van veiliger applicaties komt voort uit het in 2012 begonnen Centrum Informatiebeveiliging en Privacybescherming (CIP). Bij dit samenwerkingsplatform binnen de overheid zijn uitvoerende overheidsorganisaties als UWV, Belastingdienst en DUO aangesloten om kennis op het gebied van informatiebeveiliging en privacybescherming te ontwikkelen en te delen. Ook is een veertigtal marktpartijen aangesloten als kennispartner. Inregelen Volgens Ad Reuijl, directeur van het Centrum Informatiebeveiliging en Privacy (CIP), heeft de SSD-methode ook het Nederlandse bedrijfsleven heel wat te bieden. Opdrachtgever en leverancier vinden het vaak moeilijk om goed af te stemmen over beveiliging in software. In de praktijk wordt er bij aanbestedingen en contracten over bouw en onderhoud van software vaak verwezen naar ISO 27002 of de Baseline Informatiebeveiliging Rijksdienst, aldus Reuijl. Dat zijn enorme pakken papier die op zich goed zijn, maar ook bossen waar je zomaar in verdwijnt. Het is de kunst om het specifiek te maken, zodat opdrachtge- Nullen & enen 0100010101010011010101010101010100101010101001010101010101001011010010101010101100101100 Ó De pas gelanceerde SDL Customer Experience Cloud integreert webcontentmanagement, campagnemanagement, social analytics, ecommerce en vertalingen. Ó UNIT4 presenteert met Agresso Milestone 4 een ERP-systeem dat via de cloud is af te nemen. Ó Information Builders benoemt Sylvain Pavlowski tot Senior Vice-President of European Sales Ó Citrix is gepositioneerd als leider in het IDC MarketScape: Worldwide Client Virtualization Software 2013 Vendor Assesment, op basis van de volledigheid van zijn oplossing voor virtuele applicaties en desktops voor mobiele werknemers. Ó Polycom, gespecialiseerd in oplossingen voor unified communications & collaboration, heeft Mark Hollander benoemd tot Channel Business Manager Netherlands. Ó SafeNet is door onderzoeksbureau Frost & Sullivan beloond met de Market Share Leadership Award voor zijn marktleiderschap in de jaargang 10 Ó nummer 1 Ó 2014 11
Rubriek Bits & Bytes ver en leverancier er praktisch mee aan de slag kunnen. Deze SSD-methode specificeert precies, wat anders abstract zou blijven. Neem bijvoorbeeld de beveiliging van formuliervelden op een website. Je wil niet dat de achterliggende toepassing SQLstatements van een hacker direct op de database mogelijk maakt. Daarvoor was Kuppens zes jaar lead partner voor e-strategy bij Nolan, Norton & Co, de strategische consultancytak van KPMG. Kuppens leidde tevens zeven jaar de Europese OEM-divisie-consultingtak van Digital Equipment Corporation (DEC) na zijn carrièrestart bij NCR Corporation als R&D engineer. Robbert Kuppens Global CIO BCG The Boston Consulting Group (BCG) heeft oud-cio van Cisco in EMEA en Rusland, Robbert Kuppens (49), aangesteld als de global chief information officer. In deze functie zal Kuppens het wereldwijde IT- en procesteam vanuit Amsterdam en Boston aansturen, om de BCG-medewerkers en klanten optimaal te ondersteunen. Kuppens zal daarbij gebruikmaken van innovatieve processen, internetoplossingen en BCG s eigen strategische consultingervaring. De functie van global CIO combineert de vertegenwoordiging in het wereldwijde operationsteam en betrokkenheid bij zowel interne als externe klanten. Kuppens rapporteert in zijn nieuwe functie aan BCG s president en CEO Rich Lesser. De nieuwe BCG-CIO heeft brede ervaring op het gebied van bedrijfsstrategie, IT en managementfuncties. De afgelopen zeven jaar was hij CIO en connected operations lead voor Cisco s regio EMEA & Rusland. Daarvoor leidde hij binnen Cisco onder meer de strategische interactie met executives van onder andere Nokia, Philips, ING, Siemens, Unilever en IBM Europe. SEPA-uitglijder kost Amsterdam geld De blunder van de Amsterdamse belastingdienst die de gemeente zo n anderhalf miljoen euro kost, komt door cruciale fouten bij een SEPAmigratie en een gebrek aan toezicht. Dit concludeert KPMG in een doorlichting, uitgevoerd in opdracht van de gemeente. Volgens het accountantskantoor kan de gemeente fluiten naar 1,2 miljoen van de 188 miljoen euro die de belastingdienst begin december foutief overboekte naar Amsterdammers. Bovendien vallen de kosten nog drie ton hoger uit omdat de gemeente diverse externe deskundigen, waaronder KPMG, moest inhuren om de fouten te herstellen. Bij de aanpassing van het gemeentelijke betalingssysteem aan de nieuwe Europese betalingsstandaard SEPA zijn volgens KPMG slordigheden begaan. Het specifieke karakter van de woonkostenbijdrage is hierbij niet goed bekeken. Hiervoor is een specialistisch systeem ontwikkeld dat centen rekent in plaats van euro s. Als gevolg werd een bedrag van 1,8 miljoen euro door het programma aangezien voor 188 miljoen euro. De foutieve woonkostenbijdrage die vorige maand onterecht is overgemaakt aan ruim 9.000 minima werd veroorzaakt door een combinatie van menselijk falen en technische fouten. Volgens KPMG was er bovendien sprake van gebrekkig toezicht op het betalingsverkeer. Tot op heden is 185,6 miljoen euro weer terecht bij de gemeente. De overige 2,4 miljoen euro van 453 huishoudens moet nog teruggevorderd worden. De schulden lopen uiteen van enkele euro s tot meer dan 30.000 euro. In sommige gevallen is het foutief overgemaakte geld door schulden of openstaande rekeningen al geïnd. Een betalingsregeling biedt uitkomst voor de gedupeerden. Nullen & enen 0100010101010011010101010101010100101010101001010101010101001011010010101010101100101100101010 wereldwijde markt van softwarecommercialisering. Ó Trend Micro introduceert Let s talk about it, met als doel de kennis en het bewustzijn rondom security te vergroten. Ó ICT Automatisering heeft bekendgemaakt dat het een partnerschap is aangegaan met LogicNets, een Amerikaans softwarebedrijf dat wereldwijd expert-decision-supportsoftware en -oplossingen aanbiedt. Ó Ricoh is tijdens het World Economic Forum in het Zwitserse Davos uitgeroepen tot een van de honderd meest duurzame bedrijven ter wereld. Ó Business & Decision, adviesbureau op het gebied van informatievraagstukken en SAS breiden hun samenwerking uit. Ó Unisys is geselecteerd om deel uit te maken van een consortium dat de kritieke infrastructuuroplossingen gaat leveren aan de twaalf Braziliaanse steden die het FIFA-wereldkampioenschap voetbal van 2014 organiseren. Ó Software AG gaat een Intelligent 12 CIO MAGAZINE
Sligro maakt werk van vraaggestuurd model Retail- en groothandel Sligro Food Group schaft nieuwe technologie van Teradata aan om met behulp van data-analyse bedrijfsprocessen meer vraaggestuurd te maken. Het bedrijf gaat met een nieuwe versie van de Teradata-datawarehouse werk maken van voorspellende analyses om beter in te spelen op toekomstige klant- en marktontwikkelingen. Op termijn moet het operationeel model evolueren van aanbodgedreven naar een vraaggedreven model. Met een investering in een strategisch business-intelligenceplatform, zal Sligro Food Group data van haar verschillende divisies en activiteiten interpreteren en kwalitatieve managementinformatie sneller beschikbaar maken. De Teradata Data Warehouse Appliance stelt Sligro in staat zijn informatievoorziening te verbeteren, de dienstverlening voor e-commerce op een hoger niveau te tillen, en de supply chain te stroomlijnen door de behoeften van haar klanten beter in kaart te brengen. Informatie met een geur Door Guus Pijpers Kunstige informatie In China kunnen veel mensen op het platteland niet lezen of schrijven. Maar ze kunnen wel kleuren herkennen. Daarom heeft een leverancier van kunstmest de korrels gekleurd en de plattelandsbewoners geleerd welke kleur waarvoor dient. De informatiedrager is daarmee de boodschap. Klokkenluiders Er bestaat zoiets als Cassandra-informatie. Deze informatie is zeer belangrijk, maar zien we vaak over het hoofd. Cassandra, een van de dochters van Priamus, koning van Troje, waarschuwde voor het Trojaanse paard. Maar niemand geloofde haar. Cassandra-informatie kan dikwijls bedreigend zijn voor besluitvormers. Zij negeren liever een waarschuwing dan te erkennen dat er iets aan de hand is. Want laten we eerlijk zijn: klokkenluiders geven vaak goede én betrouwbare informatie. Toch worden ze nog steeds als dader gezien. Het vereist namelijk integriteit en een professionele instelling om als management te zeggen dat je fout zit. Informatie voor bij de borrel Onze zintuigen worden continu bedolven onder informatie. Iedereen leert in de loop der jaren om te selecteren wat interessant is. Bovendien geven we aandacht aan signalen die ons persoonlijk raken. Op een feest of in de kroeg is het altijd rumoerig. Toch hebben we geleerd te reageren als ergens in die zee van geluid onze naam wordt genoemd. Informatiegeuren Menig dier weet dat geuren een belangrijke informatiebron zijn. Sommige beesten zetten deze bewust uit. Jagers zoeken naar deze sporen, net als de dieren zelf. Mensen zetten ook sporen uit, vaak onbewust. Bij het zoeken naar informatie gebruiken wij de ervaring en geursporen van anderen om met zo min mogelijk moeite informatie te vinden: bijvoorbeeld links op een vertrouwde site, maar ook boekbesprekingen in gerenommeerde tijdschriften. Als dieren voedzaam eten vinden, komen ze zeker terug. Als mensen de juiste informatie vinden, komen zij ook terug bij de bron. Sommige organisaties hebben in de gaten gekregen dat ze informatiegeuren bewust kunnen uitzetten. Het voortijdig lekken van informatie, eerst een concept sturen of de bekende proefballonnetjes zijn allemaal manieren om het informatiegedrag in de gewenste richting te sturen. GUUS PIJPERS geeft adviezen over de inzet en het gebruik van informatie (ask@guuspijpers.com). 01010100101010100101011110101010010101101001010101010100110101011010101010101010101111110010101001010101001011110011 Business Operations (IBO)-divisie oprichten die organisaties in staat moet stellen sneller te reageren op inzichten verkregen uit big data. Ó Met de lancering van het Xerox SMART Centre hebben channelpartners toegang tot diverse tools en materialen op het gebied van marketing, sales en training. Ó Cisco heeft bekendgemaakt dat Edwin Prinsen is benoemd tot Managing Director van Cisco Nederland. Ó Palo Alto Networks komt met uitbreidingen van zijn beveiligingsplatform, waarmee klanten overal ter wereld meer mogelijkheden hebben voor detectie en preventie van geavanceerde bedreigingen. Ó Het Amerikaanse IT-bedrijf Juniper Networks gaat de activiteiten in Nederland uitbreiden en doet dat in Vision Plaza te Schiphol-Rijk. Ó jaargang 10 Ó nummer 1 Ó 2014 13
interview KEES SMALING, CIO AEGON Klantvriendelijk en sociaal Een van de speerpunten bij Aegon is het de klanten zo gemakkelijk mogelijk maken. Vanuit een integraal klantbeeld worden zij optimaal ondersteund bij het maken van hun keuzes. Inloggen op de digitale omgevingen is daarbij gemakkelijker dan ooit gemaakt. "We bieden een eenvoudige toegang tot onze websites, de persoonlijke klantomgeving en de producten die men bij ons heeft afgesloten, aldus Aegon-CIO Kees Smaling. Hij zag al geruime tijd geleden dat consumenten steeds meer behoefte krijgen aan zogeheten social log-ins, waarmee ze bij meerdere diensten kunnen inloggen via LinkedIn, Facebook en Google. We wilden dit mogelijk maken, met inachtneming van alle securityaspecten die daarbij een rol spelen, vertelt de CIO. Je zoekt daarbij naar een lastig te vinden balans. Als je alles dichttimmert, moet je fysieke brieven met bijvoorbeeld pin- en tan-codes versturen. Aan de andere kant wil je zo laagdrempelig mogelijk zijn. Die balans hebben we gevonden. Helemaal zonder drempels is het proces niet, maar de klant wil ook niet dat zijn gegevens op straat komen te liggen. Aegon geeft klanten inmiddels de gelegenheid om via een sociale website naar keuze in te loggen, met een beveiligingsniveau dat afgestemd is met de toezichthouders. Smaling: Weliswaar met enkele restricties en een on-boardingtraject waarbij via een brief wordt geverifieerd of de persoon die zich aanmeldt ook daadwerkelijk de beoogde klant is. Is dat het geval, dan is er zekerheid over de identiteit. Klanten krijgen dan toegang tot hun gegevens, maar kunnen nog geen transacties uitvoeren. We moeten eerst onderzoeken of dat binnen de huidige constructie wel betrouwbaar genoeg is. Overigens hebben wij geen inzicht in de informatie die mensen op Facebook of LinkedIn zetten; het gaat ons alleen om de verificatiegegevens van de klant en die van ons. Nog geen eindoplossing Inmiddels logt 6 tot 7 procent van de klanten in via hun sociale identiteit. De schaal is nog klein en ik verwacht niet dat de huidige log-inmogelijkheid de eindoplossing is. Er wordt in de politiek nog veel discussie gevoerd over de mogelijkheden van DigiD, bring your own identity, biometrie en andere ontwikkelingen. Anticiperend hierop hebben we gekozen voor een oplossing die ons voor de komende jaren flexibel houdt. Als er morgen een nieuwe LinkedIn komt, dan kunnen we daarop relatief eenvoudig aansluiten. De ontwikkeling van de applicatie en het mobiele platform worden hiertoe ontkoppeld van het toegangsmechanisme. Met andere woorden: de identificatie wordt een aparte service boven op elke gewenste applicatie. De Aegon-CIO verwacht dat er uiteindelijk wel een brancheoplossing, of een door de overheid gedragen inlogmogelijkheid komt. Bedrijfsspecifieke log-ins zullen daar dan enige tijd naast blijven bestaan, en er wellicht op termijn door worden vervangen. Voor men zich binnen Aegon richtte op het sociaal inloggen, stond men voor de lastige taak om een consumentenportaal te bouwen. Vervolgens is er de nodige energie gestoken in een single sign-on. Het ontkoppelen van die twee uitdagingen is vervolgens in een versnelling geraakt. We zijn hiernaast met de mobiele app van Aegon bezig, waarop we zonder al te grote uitdagingen de dan gangbare authenticatie kunnen aansluiten. Voortrekkersrol We voeren binnen het Verbond van Verzekeraars weleens de discussie of we geen centrale log-in moeten hebben, vervolgt Kees Smaling. Ik vraag me alleen af hoe wenselijk het is om ID s te hebben bij de Belastingdienst, Bol.com en Aegon. De essentie is dat wij dat allemaal niet meer bepalen. Dat doet de klant in 14 CIO MAGAZINE
Door Hotze Zijlstra Ó Fotografie Eric Fecken jaargang 10 Ó nummer 1 Ó 2014 15
Als er morgen een nieuwe LinkedIn komt, kunnen we daarop relatief eenvoudig aansluiten toenemende mate zelf. Vanuit het oogpunt van vertrouwen kan onze sector een voortrekkersrol spelen, en als Aegon proberen we daaraan een steentje bij te dragen. Niet als directe businesscase, maar in het kader van ons imago en de relatie met de klant. Mocht er al sprake zijn van een zakelijk gewin, dan betreft het de afname van het aantal telefoontjes met het callcenter, want het gros ervan gaat over inlogproblemen. Ook zullen mensen minder hoeven te bellen, omdat ze online direct inzicht hebben in hun gegevens. In de businesscase is daar ook de besparing op de postzegel. We geloven erin dat wanneer klanten meer gemak ervaren en een betere experience hebben, het ons uiteindelijk links- of rechtsom voordeel oplevert. Kantelen Het perspectief is dat Aegon kantelt naar een bedrijf dat niet meer vanuit het product de markt benadert, maar vanuit de klant. Van oudsher hadden we portalen voor Leven, Bank en Pensioen, en log-inoplossingen per product. Sinds vier jaar hebben we over al de bijbehorende systemen een centraal klantbeeld gecreëerd. We weten dus welke klant welke producten afneemt. Daar een single sign-on voor bedenken is een betere uitgangssituatie dan wanneer dit alles nog niet geïntegreerd is. Tevens wilde Aegon dat de klant geen enkele last meer zou hebben van het feit dat de administraties van de diverse verzekeringsproducten gescheiden zijn. Je wilt alles binnen het Aegon-label in één overzicht kunnen zien. Dat vinden we tegenwoordig logisch, maar vijf of zes jaar geleden richtten alle verzekeraars zich nog op de diverse productlijnen. Dat consumenten die traditionele indeling nog steeds vaak ervaren komt door de veelal sterk versnipperde applicatielandschappen, waarbij voor elke toepassing een eigen sign-on wordt gebruikt. Met alle complexiteit van dien. In de afgelopen tien jaar heeft Aegon veel oude systemen in de backoffice opgeruimd en gemigreerd naar een nieuwe omgeving. We plukken nu de vruchten van het feit dat we in het verleden deze inspanningen hebben gedaan. Toch zou Smaling, ook al zou Aegon nog meer dan honderd systemen aan de achterkant hebben draaien, er heden ten dage niet over piekeren om dat allemaal op te ruimen. Daarmee ben je naar zijn mening gauw drie tot vier jaar onder de pannen. Precies lang genoeg om out of business te zijn als je niet uitkijkt. In plaats van intern gericht te zijn zul je technologie moeten bedenken waarmee je die boel ontsluit, zonder dat je alles in elkaar schuift. Laat ik het anders zeggen: ik zou heel graag alles in één ERP-systeem hebben, maar ik ga er nooit meer aan beginnen. Er is niks mis met een grote monoliet met geïntegreerde oplossingen, maar ernaartoe bewegen kost je jaren. Dat kun je je niet permitteren. Dan ben je gewoon te laat. Webservices Aegon bereikt de benodigde eenheid op basis van eenduidige datastructuren en koppeling van systemen via webservices. Ik ken bedrijven in de VS die een keer of tien groter zijn dan wij, en het 16 CIO MAGAZINE
Vertrouwen in Onegini Aegon werkt voor de implementatie van zijn social log-in samen met het gespecialiseerde bedrijf Onegini. Het bedrijf maakt het mogelijk dat de klanten van met name financiële dienstverleners op basis van hun Google-, Facebook- of LinkedIn-account inzage krijgen in hun gegevens. Onegini zorgt ervoor dat eindgebruikers op een veilige en gemakkelijke manier online zaken kunnen doen. Registratie van zowel nieuwe als bestaande klanten wordt zo eenvoudig mogelijk gemaakt. Gebruikers hebben na het inloggen optimaal inzicht in de eigen producten en diensten, onafhankelijk van het kanaal waarmee men inlogt. Validatie, beveiliging en authenticatie zijn bovendien optimaal ingeregeld. Volgens Denis Joannides van Onegini is vertrouwen een belangrijke factor bij het welslagen van zijn dienstverlening. Daarbij gaat het zowel om het vertrouwen bij de dienstverlener als bij de eindklant. Het eerste is evident, de geboden oplossing moet gewoon goed en veilig zijn. Bij de consument gaat het er in de eerste plaats om dat mensen het zien als iets van zichzelf en het vervolgens daadwerkelijk gaan gebruiken. Voor bedrijven en organisaties die er gebruik van maken, is het vooral belangrijk dat ze het beheer en de gegevensverwerking bij het individu kunnen beleggen, zo stelt Joannides. Dat kun je als organisatie niet meer zelf doen, maar moet vanuit de klant komen. Belangrijk is dus dat de klant een vorm van controle heeft over de manier waarop hij zich aanmeldt en met de organisatie in contact is. Uitdaging De technische uitdaging zit m erin dat de klant van buiten via één log-in bij meerdere systemen aan de achterkant terechtkan. Wij hebben de authenticatie daartoe los van de systemen gehaald. Omdat er binnen Aegon al sprake was van een geconsolideerd klantbeeld konden we deze oplossing relatief gemakkelijk neerzetten, aldus Joannides. Aan de ene kant moeten mensen zowel mobiel als via de browser makkelijk kunnen inloggen. Tegelijk dient de data gemakkelijk ontsloten te kunnen worden. Op basis van webservices is op dat gebied veel mogelijk. Belangrijk is dat de beveiliging op de koppelvlakken wordt geregeld, en dus niet alleen in de achterkant. De discussie gaat hierdoor niet meer over drempels als security en integratie van de backoffice, maar over functionaliteit en gebruiksgemak, zo stelt Joannides. Onze oplossing neemt een omvangrijk hoofdpijndossier weg. De klant heeft beschikking over de juiste diensten en informatie, men herkent de klant en regelt op basis daarvan toegang tot de relevante gegevens. Onze klanten hoeven alleen nog maar een frontend te bouwen. Pragmatisch De Aegon-CIO is in elk geval tevreden met de in samenwerking ontwikkelde oplossing. De keuze voor een relatief kleine speler was bovendien weloverwogen. Kees Smaling: Belangrijke innovaties komen vaak niet bij de grotere, dominante partijen vandaan. Deze liggen veelal toch wat meer in de nichesfeer en bij kleine partijen die op specifieke onderwerpen vooroplopen. Deze zijn veelal ook wel wat sneller en pragmatischer. stoppen. Zou deze er al zijn, dan moet je dat vanwege de tijd en energie die je erin moet stoppen niet eens willen. Wel richten we aan de voorkant over de gehele breedte de CRM in met Salesforce.com. Dat creëert gelijk momentum om in de processen te standaardiseren. Idealiter zou je volgens Smaling met masterdatamanagement een golden record van de klantadministratie moeten hebben. Momenteel studeren we erop hoe we hier langzaam naartoe kunnen migreren. Nogmaals: het goede nieuws is dat de klant het verschil tussen de huidige en de voor ons ideale situatie al bijna niet meer merkt. precies op dezelfde manier doen. Die kunnen straks ook binnen no-time een klantbeeld opleveren, zonder dat er van alles aan de achterkant geïntegreerd hoeft te worden. De technologie is voorhanden om alles te verservicen. Hoe je het oplost, hangt overigens wel sterk af van de omstandigheden, vervolgt de CIO. Stel dat je als grote verzekeraar alleen pensioenen doet, en je hebt daar je backoffice op ingericht, dan kan ik me voorstellen dat je kiest voor de implementatie van een groot pensioensysteem. Met oog op onze multiproductlijn is er niet één grote oplossing voorhanden waar we alles in kunnen Platform Naast het verbeteren van de dienstverlening aan de klant, zit er voor de CIO nog een andere motivatie achter de eenvoudige login. Het zou op termijn kunnen uitgroeien tot een nieuw identificatieplatform waaraan diverse producten, bedrijven en sectoren gekoppeld kunnen worden, zegt hij. Nieuwe ontwikkelingen stellen ons in staat om op dit terrein een rol van betekenis te kunnen spelen. Dat is een enorme challenge, waar we zeker de samenwerking met branchegenoten voor zullen moeten opzoeken. Ook al omdat we de koppeling kunnen maken met aanpalende services, zoals het boeken van een vlucht of hotel, waarbij wij bijvoorbeeld een verzekering kunnen aanbieden. Zo ver is het nog niet, maar ontwikkelingen zoals we nu uitwerken, kunnen daar enorm bij helpen. Ó jaargang 10 Ó nummer 1 Ó 2014 17
thema it & vision IT TRENDS EN INNOVATIE SURVEY Contouren van the next big thing De nieuwste zogeheten IT Trends en Innovatie Survey van CIO Magazine en Deloitte onderstreept dat cloud, mobile, data en social op dit moment de vier grote megatrends zijn. Adoptiepercentages nemen significant toe, zelfs zo dat je op een aantal gebieden al niet eens meer van een trend kunt spreken. Trends worden gaandeweg gemeengoed. Tegelijkertijd verschijnen de contouren van the next big thing al aan de horizon. Voor CIO s die nu volop bezig zijn de huidige megatrends te benutten, is de uitdaging zich tegelijkertijd voor te bereiden op de volgende golf. Cloud zet door De survey laat zien dat het gebruik van cloud hard blijft groeien. 60 procent van alle organisaties maakt al operationeel gebruik van SaaS. Van deze groep heeft driekwart SaaS geïntegreerd met de backofficesystemen, bij een derde is sprake van SaaS/SaaS-integratie. Met die cijfers komt SaaS zo langzamerhand binnen het domein van de mainstreamtechnologieën. Andere vormen van cloud, zoals infrastructure as a service (IaaS) en platform as a service (PaaS), hebben lagere adoptiepercentages, maar groeien eveneens gestaag. Bij IaaS zien we bijvoorbeeld dat een kwart van alle organisaties die trend al operationeel gebruikt, terwijl nog eens een kwart ermee experimenteert. Tevens blijkt dat de toepassing van cloud in de periferie van het applicatielandschap gemeengoed begint te worden. In de komende jaren zal de belangrijkste groei van cloud daarom komen uit de verbreding van het aantal cloudtoepassingen binnen organisaties. Steeds vaker zal ook voor bedrijfskritische systemen de keuze vallen op SaaS. Bij leveranciers van applicaties zien we al dat nieuwe producten vaak alleen nog in een SaaS-model aangeboden worden. Er ontstaan ook nieuwe diensten rond SaaS, zoals cloudpartijen die zich specialiseren in het veilig stellen van de data in SaaS-systemen of in het migreren van het ene cloudsysteem naar het andere. Samengevat in de woorden van een van de aan het onderzoek deelnemende CIO s: De IT buiten wordt belangrijker dan de IT binnen. In de markt zorgt de opkomst van cloudoplossingen nog meer voor een level playing field doordat geavanceerde functionaliteit binnen het bereik van kleine organisaties komt. De barrières om toe te treden tot een markt worden kleiner als alle IT-functionaliteit die daarvoor nodig is uit de cloud kan worden gehaald. Mobile first Een van de revoluties van het afgelopen decennium is dat IT is losgekomen van de desktop, en dat smartphones en tablets met een enorme vaart hun plek veroverd hebben. Niet alleen voor het gebruik van e-mail en internet, maar in toenemende mate voor ondersteuning en innovatie van bedrijfsprocessen. Meer dan de helft van de CIO s is het eens met de stelling dat de meeste van de bedrijfsprocessen zullen worden ondersteund door mobiele toepassingen. Nog opvallender is dat 40 procent van de CIO s zegt dat voor de meeste medewerkers een mobiel device het primaire apparaat wordt. Binnen dit cluster is de adoptiegraad van trends die te maken hebben met de devices zelf, zoals bring your own of mobile device management, het hoogst. De CIO s geven aan dat deze trends op zichzelf weinig innovatie brengen maar de infrastructurele basis vormen voor mobiele toepassingen. Juist aan de kant van die toepassingen laat de survey een sterke groei te zien. Het operationele gebruik van mobiele apps voor ondersteuning van businessprocessen (met backofficekoppeling) is in een jaar verdubbeld (van 12 naar 24 procent) en hetzelfde geldt voor het aantal bedrijven dat ermee experimenteert. De cijfers wijzen uit dat innovatie van bedrijfsprocessen door mobiele trends nog maar net begonnen is en dat er nog grote veranderingen gaan komen. Het gebruik volgt het klassieke patroon dat een nieuwe technologie eerst ingezet wordt als substituut van al bestaande dingen, en dat de nieuwe mogelijkheden pas later voluit worden gebruikt voor innovatie. 18 CIO MAGAZINE
Door Andries van Dijk jaargang 10 Ó nummer 1 Ó 2014 19
Q4 2013 Q4 2012 Trends Research Operationeel Research Operationeel Software as a service 16,9% 59,0% 22,0% 45,5% Platform as a service 25,9% 17,5% 14,0% 13,0% Infrastructure as a service 26,5% 26,5% no data Bring your own device 36,7% 31,3% 46,5% 22,5% Mobile device management 35,5% 38,6% 25,5% 30,5% Mobile apps supporting business processes 31,3% 23,5% 17,0% 11,5% HTML5 27,1% 22,3% 10,5% 7,5% Multi-touch displays 11,4% 9,6% 7,0% 3,0% Electronic paper 4,8% 6,6% 4,5% 6,5% Video telepresence 12,7% 30,1% 7,5% 23,5% RFID 9,6% 6,6% 5,5% 3,0% NFC 6,0% 3,6% 6,0% 1,0% Advanced analytics on ERP data 16,9% 30,1% 24,0% 17,5% Realtime monitoring and decisioning 12,7% 16,9% 12,5% 10,5% Predictive analytics 12,0% 12,7% 10,5% 8,5% In-memory analytics 9,0% 9,6% 6,5% 2,5% Big data analytics 21,7% 12,0% 21,0% 9,0% Advanced data visualisation 12,7% 6,6% 24,0% 17,5% Text analytics 4,8% 3,6% 3,0% 3,5% Audio/video analytics 1,2% 1,8% 3,0% 3,5% Open data 10,2% 7,2% 12,5% 7,0% Social analytics 16,3% 12,0% 12,5% 6,0% Social media engagement 16,9% 23,5% 16,0% 20,5% Social media for internal communication 23,5% 31,9% no data The internet of things 12,0% 4,2% 2,0% 4,5% 3D printing 4,8% 4,2% 3,0% 0,5% Wearable computers 4,8% 4,2% 2,0% 1,5% Gamification 4,8% 3,6% 5,0% 1,5% Location aware services 16,9% 7,2% 5,5% 5,5% Context-enriched services 8,4% 6,0% 2,0% 1,0% Augmented reality 7,8% 1,2% 6,0% 1,0% Automatic content recognition 3,6% 7,2% 2,5% 2,0% Natural language interaction 0,0% 1,2% 1,5% 1,5% Speech recognition/gesture control 3,0% 6,6% 1,5% 4,5% Nu de techniek volwassener wordt en bedrijven ervaring beginnen op te bouwen, komt het aan op creativiteit en voorstellingsvermogen om tot echte transformatie te komen. Data als asset Het besef dat data een cruciale asset is, is doorgedrongen tot vrijwel alle organisaties. Succes in de markt staat of valt steeds meer met het intelligent gebruiken van complexe datasets om daaruit nieuwe inzichten voor strategie en bedrijfsvoering af Innovatie van bedrijfsprocessen door mobiele trends is nog maar net begonnen te leiden. Alle trends rond data-analytics laten dan ook een sterke groei zien. Bijna een derde van alle organisaties maakt operationeel gebruik van advanced analytics on enterprise data, wat bijna een verdubbeling is in een jaar tijd. Bij trends als real-time monitoring and decisioning en predictive analytics zien we lagere adoptiepercentages maar ook een significante groei. Uit de survey blijkt ook dat ongeveer een derde van alle organisaties actief bezig is met big data, maar de groep die het onderzoekt (21 procent) is groter dan de groep die het al operationeel toepast (12 procent). De komende jaren staan in het teken van een explosie van de hoeveelheid beschikbare data. Steeds krachtiger analyticsoplossingen en een steeds volwassenere expertise zorgen ervoor dat het belang 20 CIO MAGAZINE