Jaarverslag Limburgs Museum 2011. Nu of nooit!

Jaarverslag Limburgs Museum 2011 Nu of nooit!

Een veelbewogen jaar Het jaar 2011 was ook voor de Raad van Toezicht van het Limburgs Museum een veelbewogen jaar. Nadat in 2010 het Stichtingsbestuur werd omgezet naar een Raad van Toezicht en daarmee de richtlijnen voor Cultural Gouvernance van toepassing werden, heeft de raad in het afgelopen jaar volgens deze richtlijnen gefunctioneerd. Op afstand van de bestuurder maar wel met belangstelling voor en betrokkenheid bij alle belangrijke zaken die speelden. De controlerende taak werd tijdens de vijf vergaderingen zorgvuldig uitgevoerd waar het de financiële en strategische aspecten betrof. Over het meerjarenplan werd een constructieve discussie gevoerd evenals over de organisatie. Er werd geconsta teerd dat door een toename van taken en het vertrek van enkele belangrijke medewerkers een [te] hoge werkdruk ontstond. Uiteraard speelde daarbij ook de uitbreiding van het museum een belangrijke rol. Een uitbreiding die overigens van essentieel belang is voor de toekomstige positie van het Limburgs Museum. Terecht kan worden opgemerkt dat de uitstekende samenwerking met de Provincie Limburg en de Gemeente Venlo heeft geleid tot de realisatie van deze verbouwing en daarbij behorende energiebesparende maatregelen. De Raad van Toezicht is van mening dat hiermee een uitstekende basis is gelegd voor de realisatie van het Museumkwartier in Venlo. Wij spreken dan ook de verwachting uit dat de lokale overheid zich de komende jaren maximaal zal inspannen om de overige plannen in dit gebied daadwerkelijk uit te voeren. In de samenstelling van de Raad van Toezicht deden zich in 2011 enkele wijzigingen voor. Conform het rooster van aftreden verlieten Marlies de Loo en Servaas Huys ons en werd de wervingsprocedure voor twee nieuwe leden opgestart. De Raad van Toezicht hecht er aan om grote waardering uit te spreken over de inzet van alle medewerkers van het Limburgs Museum die er in zijn geslaagd om ondanks werkdruk en verbouwing een goed resultaat neer te zetten. Het jaarverslag geeft een duidelijk beeld van de behaalde resultaten op inhoud en op financieel gebied. Wij kijken met vertrouwen naar de toekomst ook al zijn we ons bewust van de extra inspanningen die moeten worden geleverd om teruglopende inkomsten door overheidsmaatregelen en financiële crisis op te vangen. Wiel P.M.M. Aerts, Voorzitter Raad van Toezicht 1

Gewijzigde hoofdlijnen van beleid Het museumbeleid gaat uit van meerjarenbeleidplannen die zijn afgeleid van het provinciaal cultuuren museumbeleid, de externe kansen en bedreigingen, alsmede de interne sterkten en zwakten. De afzonderlijke jaarplannen zijn gebaseerd op het meerjarenbeleidplan. In de jaren 2009 en 2010 deden zich ontwikkelingen voor, die voor de nog resterende jaren uit het meerjarenbeleidplan 2009-2012 noodzakelijk maken veranderingen aan te brengen en op onderdelen aanmerkelijk aan te vullen. Dit kwam tot uitdrukking in een nieuw en gewijzigd jaarplan voor 2011, waarin een planning werd opgenomen die rekening hield met twee nieuwe prioriteiten: Ten eerste de voorbereiding en realisatie van een verbeterde duurzaamheid van het Limburgs Museum. In 2009 heeft de Provincie Limburg het initiatief genomen om de eigen gebouwen meer duurzaam te maken en daarmee een bijdrage te leveren aan de wereldwijde afspraken over de reductie van de co 2- uitstoot. Na de voorbereiding in 2010, worden in 2011 de toepassingen geïmplementeerd. Ten tweede de gedeeltelijke uitvoering [fase 1] van de plannen die in 2008-2010 zijn ontwikkeld om het gebied rondom het Limburgs Museum en Museum Van Bommel van Dam uit te bouwen tot een Museumkwartier, waarbij ook de mogelijkheden van een op te richten of te integreren Tajirimuseum worden meegenomen. In de plannen van een Museumkwartier werd ook gezocht naar een bouwkundige voorziening van het recent in Venlo ontdekte archeologische monument van het Joodse rituele bad [mikwe] uit de dertiende eeuw. Toen in het voorjaar van 2010 duidelijk werd dat de gemeente Venlo de plannen voor het Museumkwartier moest temporiseren, werd de geplande duurzaamheidoperatie van het Limburgs Museum uitgangspunt om het mikwe in 2011 onder te brengen in de museumvleugel, die op basis van het bestaande architectonisch stramien kon worden uitgebreid om ook de techniek voor het nieuwe verwarmingssysteem met aardwarmte te kunnen integreren. Aldus kon het Limburgs Museum tegen relatief weinig kosten worden uitgebreid voor de archeologische collecties inclusief het mikwe [begane grond], de cultuurhistorische collecties [eerste etage] en de wisseltentoonstellingen [tweede etage]. De plannen voor de uitbreiding en verbouwing werden in de maan den mei-december 2010 ontwikkeld van schets tot bestek, waarna Gedeputeerde Staten in februari 2011 de plannen aan Provinciale Staten konden voorleggen, die unaniem hiermee instemden. De verbou wingswerkzaamheden hadden gevolgen voor de activiteiten en bedrijfsvoering van het Limburgs Museum en daarom werd op 14 februari 2011 een gewijzigd jaarplan opgesteld. Uitgangspunt is dat het uitgebreide museum rond de opening van de Floriade [4 april 2012] gereed is. Daarom werd in 2011 ook veel werk verricht dat samenhing met de voorbereiding van de Floriade, die dit maal ook nadrukkelijk in het teken staat van duurzaamheid. Voor de Floriade werden in 2010-2011 veel infrastructurele werkzaamheden in het centrum van Venlo uitgevoerd. Hierdoor was het Limburgs Museum gedurende langere perioden slecht te bereiken. Maar wie mooi wil worden, moet soms pijn hebben, en daarom werd deze overlast voor lief genomen, want dankzij dezelfde Floriade kon de uitbreiding van het Limburgs Museum voor verduurzaming en het mikwe grotendeels in 2011 worden gerealiseerd en daarmee werd de belangrijkste taakstelling voor 2011 volbracht. Een opsteker voor alle betrokkenen bij het Limburgs Museum was verder de realisatie van twee bijzondere tentoonstellingen. Met de tentoonstelling Venlo Vennelo Sablones Twintig eeuwen wonen aan de Maas maakte het Limburgs Museum een presentatie die niet alleen de banden met de stad aanhaalde, maar ook resulteerde in de restauratie van honderden bijzondere archeologische objecten die in de toekomst kunnen worden ingezet voor nieuwe presentaties. De tentoonstelling IXEA, je Romeinse woonwarenhuis was een proeve voor nieuwe laagdrempelige publieksbenadering. Het concept hiervan werd in nrc Handelsblad uitgeroepen tot beste museaal product wereldwijd in het afgelopen jaar! Daarom mogen we best trots zijn op hetgeen afgelopen jaar is gepresteerd. Jos M.W.C. Schatorjé Directeur 2

Wie zijn wij? De missie van het Limburgs Museum is 1999 geformuleerd en in de meerjarenplannen die volgden steeds valide gebleken: Het Limburgs Museum wil hét toonaangevende en richtingbepalende museum zijn op het gebied van het Limburgs cultureel erfgoed. Het richt zich hierbij op Limburg in een lands- en provincieoverschrijdende [euregionale] context. Er is geen reden om de missie aan te passen en we moeten voor ogen houden dat de kerncompetenties voortkomen uit het gegeven dat we vooral een museale organisatie zijn en dus niet het gehele culturele erfgoed in de provincie Limburg bedienen. Het Limburgs Museum werd in 1992 statutair opgericht om de fusie tussen het Goltziusmuseum [gemeente Venlo] en het Limburgs Volkskundig Centrum [Limbricht] mogelijk te maken. In 1998 werd hieraan ook de taakstelling van het provinciaal archief voor bewegend beeld [lifva] aan toegevoegd. Voor de nieuwe organisatie werd vanaf 1996 in nauwe samenwerking met architect Jeanne Dekkers [Delft] een nieuwe accommodatie voorbereid, die in september 2000 in Venlo werd geopend. In de nieuwbouw is onder andere ruimte voor vaste presentaties, wisseltentoonstellingen, groepsontvangsten, flankerende activiteiten [film, lezingen, symposia, etc], beheer- en behoudstaken, alsmede actieve informatie-overdracht in een kennistankstation, dat in het aanpalende oudste benzinetankstation van Nederland [1933] is gehuisvest. De vaste presentaties zijn in de jaren 1996-2000 ontwikkeld en gerealiseerd. Nu deze presentaties ruim tien jaar oud zijn, moet de vernieuwing worden aangepakt. In de voorbije jaren is een begin gemaakt met de vervanging en inhoudelijke vernieuwing van de semi-permanente presentaties, in het bijzonder de Historoscoop en de presentatie Limburg ontstaat steeds opnieuw. In 2011 is gestart met de voorbereiding van een nieuwe semi-permanente presentatie over onze oudste geschiedenis [prehistorie, Romeinse tijd en Middeleeuwen tot ca. 1300] die in 2013 gerealiseerd wordt. Tevens is begonnen met de voorbereiding van de restyling van de overige vaste presentaties in de komende jaren. Na 2012, als het gebouw is uitgebreid en het Floriade-jaar achter de rug is, kunnen de vernieuwingen in fases worden doorgevoerd in 2013/14, 2016/17 en 2019/20. Voor deze systematiek moet worden ge kozen in verband met de reservering van herinrichtingreserves, de inzet van voorbereidende tentoonstellingen en de beschikbaarheid van externe fondsen. Door dergelijke vernieuwingen kunnen nieuwe maatschappelijke inzichten worden geïntegreerd, wordt slijtage weggewerkt en blijft het museum aantrekkelijk voor herhaalbezoek. Vernieuwing is daarom een voorwaarde voor een goede bedrijfsvoering. In de semi-permanente opstellingen maakt het museum gebruik van verschillende informatiedragers, zoals kunstvoorwerpen, fotografie, gebruiksvoorwerpen, objecten met historische betekenissen, model len, rekwisieten en multimedia. In het licht van de cultuurhistorische invalshoek die het Limburgs Museum hanteert is het logisch dat het sedert 2002 de erfgoedterreinen archeologie en regionale kunst meer aandacht geeft. Daarmee wordt het profiel van het Limburgs Museum als hét provinciaal cultuur historisch museum verder aangescherpt en wordt de museale focus helder toegespitst op de regio Limburg. Het Limburgs Museum verzamelt per definitie binnen de provinciale taakstelling, maar plaatst de publiekstaken nadrukkelijk binnen een ruimere [Nederland-België-Duitsland] contextuele basis. Het Limburgs Museum wil principieel een interdisciplinair museum zijn. Navolgende disciplines zijn in de organisatie aanwezig: geschiedenis, kunstgeschiedenis, archeologie, volkskunde/etnologie, sociale en historische geografie, onderwijskunde, beeldcultuur. Daarnaast beschikt het museum sedert 2003 over een wetenschappelijke adviesraad [war], waarin deze disciplines eveneens aanwezig zijn. Middels deze war heeft het Limburgs Museum structurele contacten met vier universiteiten. Het Limburgs Museum heeft momenteel ca. 24 vaste fte s. Een deel der taken [onder andere beveiliging en schoonmaak] is uitbesteed. Daarnaast werken in het Limburgs Museum een aantal additionele medewerkers en projectmedewerkers [3 fte], alsmede een veertigtal vrijwilligers en jaarlijks twee tot vijf stagiaires. De organisatie bestaat uit directie [1 fte] en stafgroep [5 fte], hoofdgroep beheer & behoud [10 fte], hoofdgroep publiekszaken [8 fte] en sedert 2011 ook uit een hoofdgroep projecten [1,4 fte] waarin alle projecten worden gemanaged. In de stafgroep worden taken betreffende administratie en controlling, secretariaat en p&o verricht. Daarnaast is hier een aantal publiekstaken ondergebracht dat raakvlakken heeft met de bedrijfsvoering en betalingsverkeer in het museum, zoals entree, winkel, reserveringen en huur. De hoofdgroep beheer & behoud heeft zorg over gebouw, collecties [museumvoorwerpen, bewegend beeld, bibliotheek] en assisteert in technische zin bij opbouw en ontmanteling van tentoonstellingen etc. De hoofdgroep publiekszaken verzorgt de educatie, public relations, marketing en flankerende activiteiten. Onderzoek vindt 3

plaats door de wetenschappelijk opgeleide functionarissen uit de hoofdgroepen publiekszaken en beheer & behoud. De tentoonstellingen worden voorbereid volgens projectenorganisaties van wissellende samen stelling. Opdrachtgever is steeds de directeur van het museum, terwijl de projectcoordinatie altijd verloopt via het hoofd projecten, die verantwoordelijk is voor het management van de projecten. Eind 2011 werd het besluit genomen de organisatie tegen het licht te houden en te onderzoeken hoe de eigen inkomsten kunnen toenemen, door taken en werkzaamheden anders te organiseren. Wat hebben we zoal gedaan? Na de opening in 2000 kreeg het Limburgs Museum beduidend meer bezoekers te verwerken dan de 35.000 bezoekers die waren geprognosticeerd. Uit het publieksonderzoek valt op te maken dat een groot deel van de bezoekers [ca. 75%] de verschillende producten van het museum nog steeds hoog waardeert [gemiddeld waarderingscijfer 8,3]. Ook blijkt dat het verblijf in het museum voor de meerderheid der bezoekers langer duurt dan 2 uur en dat ca. 40% een herhalingsbezoek aan het museum brengt. Er is veel animo vanuit het onderwijs om gebruik te maken van het educatieve aanbod van het museum. Door capaciteitsproblemen kunnen beoogde educatieve ontvangsten soms niet doorgaan. Het Limburgs Museum heeft de afgelopen jaren vele activiteiten ontwikkeld [tentoonstellingen, evenementen, studiedagen, etc.] die vanwege onderwerp en laagdrempeligheid belangrijke doelgroepen aanspreken. Daarbij is gebleken dat diverse incidentele activiteiten [grote tentoonstellingen] alleen mogelijk zijn door aanvullende subsidies of bijdragen. Dankzij de oprichting van een Museumbusinessclub [2009] kan het Limburgs Museum jaarlijks een grote bijzondere tentoonstelling presenteren. Daarnaast ontwikkelde het Limburgs Museum een groot aantal kleinere tentoonstellingen, die vooral inspeelden op actuele onderwerpen, recent onderzoek en collectietaken. Een aandachtsgebied dat de laatste jaren steeds meer is gaan bijdragen aan het profiel van het Limburgs Museum is film en fotografie. We willen deze lijn ook in de toekomst voortzetten. Het museum biedt in de tentoonstellingen de mogelijkheid wetenschappelijk verantwoorde informatie op te doen over de cultuurgeschiedenis van Limburg. Daarnaast is er een Informatiecentrum ingericht en zijn er in het kader van het meerjarenbeleid plannen gemaakt voor een nieuwe website met een beeldbank. Uitvoering van deze plannen is ook in 2011 gecontinueerd. Het Limburgs Museum is niet alleen een belangrijke cultuurhistorisch-toeristische trekpleister voor de regio, het heeft zich eveneens ontwikkeld tot een bewaar- en toonplaats voor het Limburgs culturele erfgoed van de gehele provincie. Binnen de bewaarfunctie gaat ook aandacht uit naar de beheersbaarheid van collecties en de ontsluiting van de collecties voor publiekstaken. In 2007 vond met succes de herijking van het Limburgs Museum als een geregistreerd museum plaats, waardoor werd aangetoond dat het Limburgs Museum voldoet aan alle beleidseisen, -uitgangspunten en icom-doelen. De doelen zijn onderverdeeld in twaalf categorieën. Uitgangspunt hierbij zijn de [inter]nationale codes die het museum heeft onderschreven en waaraan het zich houdt. Deze afspraken zijn neergelegd in de icom Code of Ethics. Het Limburgs Museum is actief lid van de Nederlandse Museumvereniging. De directeur is onder andere bestuurder van de Nederlandse Museumvereniging en van de Stichting Museumkaart, tevens is hij voorzitter van de Sectieraad van de nmv. Het Limburgs Museum heeft middels bovenstaande acties duidelijk het provinciaal beleid versterkt. H. Gouwe, Limburgs Landschap, verworven in 2011 4

Wat willen we gedurende de cultuurplanperiode 2009-2012 bereiken? Het Limburgs Museum heeft een autonoom museaal beleid en draagt daarmee in de periode 2009-2012 bij aan het provinciaal beleid, waarbij dat in deze cultuurplanperiode met name tot uiting komt door aansluiting te zoeken bij de programmalijnen Investeren in mensen, Investeren in steden en dorpen en Innoveren in Limburg. Limburgers zouden zich bewuster kunnen zijn van het feit dat men leeft in een grensoverschrijdende provincie met een Europese dimensie. Dit uitgangspunt is gebaseerd op drie hoofddoelstellingen. 1 Het Limburgs Museum wil gevarieerde en laagdrempelige tijdelijke tentoon stellingen en publieksactiviteiten organi seren, alsmede de semi-permanente presentaties onderhouden en verbeteren, waardoor in de meerjarenbeleidperiode 2009-2012 structureel ten minste gemiddeld 42.500 bezoekers jaarlijks het museum bezoeken. Belangrijker dan de bezoekersaantallen vinden wij het be reik, dat tot uitdrukking komt in gebruikers van de diverse diensten [website, ic, begeleid schoolbezoek], de duur van het verblijf in het museum [meerderheid van de bezoekers langer dan 2 uren] en de waardering voor het museum [meerderheid 8]. Deze bezoekers komen in belangrijke mate als herhaalbezoekers naar bijzondere tentoonstellingen, waarvoor extra middelen moeten worden gegenereerd. Een groot deel van de bezoekers komt in [onderwijs]groepen die om specifieke begeleiding vragen. De semipermanente presentaties vormen hiertoe een belangrijk instrumentarium en moeten derhalve op peil gehouden worden, door middel van onderhoud, aanpassing en vernieuwing. 2 Het Limburgs Museum wil in de cultuurplanperiode 2009-2012 aanwezige collecties selecteren, nader ontsluiten, verzorgen en [laten] onderzoeken. Vervolgens kunnen gegevens digitaal beschikbaar komen aan het publiek, waardoor een optimale publieksparticipatie mogelijk is. Hiervoor is het noodzakelijk dat uit de verzamelgebieden [bewegend beeld, objecten, bibliotheek] van het museum selecties worden gemaakt, zodat op internet een represen ta tief aanbod ontstaat dat door het publiek als zeer wenselijk wordt ervaren. Deze vier hoofddoelstellingen voor de cultuurplanperiode 2009-2012 zijn grotendeels gerealiseerd. Een aantal taken en werkzaamheden wordt pas in 2012 tot stand gebracht in beleid, activiteiten en geplande werkzaamheden. Begin 2012 wordt een inventarisatie opgesteld van de doelen van de cultuurplanperiode 2009-2012 die niet gerealiseerd konden worden in verband met de herschikking van prioriteiten vanwege uitbreiding en verbouwing van het Limburgs Museum in de jaren 2011 en 2012. Beeldbank. 5

3 Het Limburgs Museum wil het profiel als hét cultuurhistorisch museum van, voor en over Limburg verder ontwikkelen door de in 2002 ingeslagen weg om meer aandacht te geven aan de ontwikkeling van collecties op het gebied van archeologie [materiële cultuur] en his to rische kunst, film en fotografie met be trekking tot Limburg [beeldcultuur] uit te bouwen. Aldus ontstaat meer even wicht in de museale erfgoedtaken van het Limburgs Museum en wordt aan de bestaande vraag tegemoet gekomen. Dit zal leiden tot meer ruimtebeslag voor presentaties op deze terreinen en voor publieksvoorzieningen die noodzakelijk zijn voor een goede publieksparticipatie. Daarom wordt het Limburgs Museum in 2011-2012 uitgebreid. Na de uitbreiding van het museum kunnen in samen werking met [ook buitenlandse] part ners grotere wisseltentoonstellingen worden gerealiseerd, kunnen meer en grotere groepen in het kader van edu ca tie [basisonderwijs, voortgezet onder wijs, volwassenen- en senioreneducatie] worden ontvangen. Uitbreiding Limburgs Museum, plaatsen mikwe. 4 Uit de strategische visie van het Limburgs Museum, de adviezen van de visitatiecommissie, de wensen van Provinciale Staten en de beleidafstemming tussen gemeente Venlo en het College van gs inzake het Julianapark te Venlo, is in 2010/2011 een besluit genomen voor de uitbreiding en herinrichting van het Limburgs Museum. In 2010 en 2011 wordt de uitbreiding, de duurzaamheid 6

en oplossing van de waterproblematiek rond het Limburgs Museum hierdoor gerealiseerd. Voor de aansluitende herinrichting en het vernieuwde tentoonstellingsbeleid maakt het Limburgs Museum in 2011 op hoofdlijnen meerjarenplannen [2013-2016; 2017-2020], waarbij afzonderlijke functionarissen voor het projectleiderschap en de projectgroepen worden benoemd. Dit wordt vervolgens nader uitgewerkt in de reguliere meerjarenplannen. Meer gedetailleerd wil het Limburgs Museum deze hoofddoelstellingen bereiken door in 2011 concrete doelen te verwezenlijken. Daarbij is rekening gehouden met de uitbreidingsplannen en de duurzaamheidwerkzaamheden en de impact van beide op de bedrijfsvoering. 1 Maatschappelijke doelen Het Limburgs Museum wil in 2011 navolgende strategisch doel uitwerken: a Met het project Kleur bekennen wil het Limburgs Museum op integrale wijze [vaste presentaties, wisseltentoonstellingen, extramurale contacten, flankerende activiteiten] een structurele band opbouwen met groepen uit onze samenleving die de culturele diversiteit als een realiteit beschouwen waarin kansen en uitdagingen aanwezig zijn. Na de realisatie van de nieuwe opstelling Limburg ontstaat steeds opnieuw! [2010] wordt in 2011 hier invulling aan gegeven door de beschikbaarstelling van een reizende expositie Kleur Bekennen, het organi se ren van een jubileumdag in het kader van 40 jaar Marokkaanse arbeidsmigra tie en het verzorgen van publieksactiviteiten met verhalenvertellers. Migrantendag. Daarnaast willen we de volgende doelen verwezenlijken: b Actief participeren in instellingen en verenigingen die zich bezig houden met cultureel erfgoed, vooral in de provincie Limburg, Belgisch Limburg en Rijnland, alsmede op nationaal niveau. Tenminste 20 lidmaatschappen of bestuursfuncties worden daarbij actief bekleed. 7 Medewerkers van het Limburgs Museum par ticipeerden actief en structureel [bestuurlijk] in navolgende instellingen, stichtingen of verenigingen: Archeologische Vereniging Limburg [L. Verhart, adviseur]; Beheerders Beeld en Geluid Limburg [F. Holthuizen ]; Brand Cultuurfonds Limburg [J. Schatorjé ]; Euregio Rijn-Maas Noord Commis sie People to People [J. Schatorjé]; Fotobond Afdeling Lim burg [E. Tielemans]; hvr Roerstreek-archeologisch advi seur [L. Verhart]; Stichting Historie Peel-Maas-Niers [J. Schatorjé]; Interlim burgs Volkskundig Samenwerkingsverband ivos [E. Tielemans]; Jury Karl-Heinz Tekath Förderpreis [J. Schatorjé]; Kring van Archivarissen in Limburg [F. Holthuizen ]; Landelijk Advies

c Participeren in Venloos Overleg Cultuurinstellingen [voc] teneinde ontwikkelingen in het culturele veld af te stemmen. d Door samenwerking met Museum Van Bommel-Van Dam en mogelijke andere partijen het concept van Museumpark verder in kaart brengen en versterken en de omgeving van het Limburgs Museum daarmee tot een aantrekkelijke verblijfsomgeving opwaarderen. In 2011 zal dit tot uitdrukking komen in participatie in de voorbereiding van het Food Event. e Participeren in de planvorming voor de Floriade, waarbij het Limburgs Museum nastreeft dat cultuurgeschiedenis een beleefbaar aspect van dit evenement wordt en dat bezoekers op de Floriade worden verwezen naar gerelateerde activiteiten in het Limburgs Museum. Commissie Museumregister [J. Schatorjé als afgevaardigde van nvm]; Stichting Limburgs Film en Video Archief Lifva [E. Tielemans en F. Holthuizen]; Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap lgog [Maasgouw-redactie A. van Pinxteren; commissie-educatie E. Loozen; beeldredacteur Limburgse Canon A. van Pinxteren; jubileumcommissie 150 jaar lgog [L. Verhart]; Limburgs Film Circuit [F. Holthuizen]; Nationaal Overleg Regionale Audiovisuele Archieven noraa [F. Holthuizen]; nmv Bestuur Nederlandse Museumvereni ging [J.Schatorjé]; nmv Bestuur Museumkaart [J. Schatorjé]; nmv-sectieraad [J.Schatorjé, voorzitter]; Netwerkaanpak Veiligheidszorg Noord-Limburg [A. van Pinxteren, coördinator]; Niederrhein Akademie Academie Nederrijn naan [J. Schatorjé]; Stichting Archeologisch Onderzoek Maasdal [L. Verhart, voorzitter]; Stuurgroep Inrichting Erfgoed Floriade [J. Schatorjé]; Venloos Overleg Cultuurinstellingen [J. Schatorjé]; Stichting Vrienden van het Limburgs Museum [J. Schatorjé en E. Loozen]; Redactieraad Westerheem, tijdschrift van de Archeologische Vereniging Nederland [L. Verhart]. In het verslagjaar werd negen keer vergaderd, waarbij de belangrijkste bespreekpunten waren: collectieve marketing, afstemming cultuureducatie, nieuwe cultuurnota van de gemeente Venlo en ontwikkelingen bij de diverse culturele instellingen. In 2011 werd geen zichtbare voortgang geboekt in de ontwikkeling van het Museumkwartier. Het gebied tussen Museum Van Bommel-Van Dam en het Limburgs Museum werd in 2011 ingericht als bouwwerf, waardoor geen fysiek samenhangende samenwerking aldaar mogelijk was [presentatie billboards voor Food Event]. Wel werden filmbeelden beschikbaar gesteld voor het project Wat eten we vandaag? en werden tussen beide musea afspraken gemaakt over gezamen lijke pleinactiviteiten in het Floriadejaar. De directeur zit in de Adviesgroep Cultuurhistorie Archeo logie Recreatie Erfgoed [care] en begeleidt de totstand koming van de multimediale presentatie in de Sint-Jansboerderij en de cultuurhistorische route. Op het eind van 2011 was nog geen duidelijkheid verkregen of het Limburgs Museum kan integreren in het [educatieve] project The Willowman op het Floriadeterrein, waarmee dan ook een logische koppeling kan worden gemaakt met de eigen tentoonstellingen in het museum. f In samenwerking met het Alzheimer centrum Maastricht wordt onderzoek gedaan naar de rol van het museum, en dan met name de rol van [film]collecties bij de begeleiding van de ouder wordende mens. In het verslagjaar werden drie besprekingen belegd tussen het Alzheimer Centrum Limburg, de Universiteit van Maastricht [faculteit Cultuur- en Maatschappijwetenschappen, Centrum voor Gender en Diversiteit] en het Limburgs Museum. Daarin werden voorstellen uitgewerkt voor een pilotproject waarin historisch filmmateriaal geheugenprikkelingen stimuleert bij geriatrische patiënten. 8

2 Collecties en Beheer en behoud Het Limburgs Museum wil in 2011: [Strategisch beleid] Op collectiegebied navolgende strategische doelen verwezenlijken: a Het publieksbereik vergroten door het uitwerken van de Beeldbank, als onderdeel van de website, waarin digitaal beeldmateriaal [museumvoorwerpen, foto s, films etc] wordt beheerd en toegankelijk gemaakt. Dit doel sluit aan bij de definitieve meerjarensubsidie, alsmede aan de mogelijkheden tot het verkrijgen van aanvullende middelen. Hierbij wordt samenwerking gezocht met zes archiefinstellingen en musea in Limburg. b Voor belangrijk provinciaal roerend erfgoed extra middelen genereren waar door in synergie met het aankoopbudget van het Limburgs Museum voor Limburg belangrijke objecten blijvend verworven en/of gerestaureerd kunnen worden. Prioriteit in 2011 ligt bij het roerend erfgoed afkomstig uit het grote onderzoek aan de Maasboulevard, hetgeen tot uitdrukking komt in een wisselexpositie [2011-2012] en bij de voorbereiding van de herinrichting van presentaties over prehistorie, Romeinse tijd alsmede vroege en hoge middeleeuwen tot en met mikwe [2013] en stadsleven [2016]. [Algemeen] De uitgangspunten voor de collectiedoelen zijn: In het verslagjaar werd de [in de website geïntegreerde] beeldbank voor de museum- en filmcollectie alsook de online bibliotheekcatalogus technisch en grafisch uitgewerkt; de oplevering is begin 2012 gepland; verder zijn de collecties van het Limburgs Museum op musip-niveau online doorzoekbaar via de in 2011 gestarte Limburgs erfgoedportal [www.limburgserfgoed.nl]. Via deze portal worden collecties van Limburgse erfgoedinstellingen zoals musea en heemkundeverenigingen, en hun onderlinge samenhang/context, voor het publiek raadpleegbaar. Er werd ruim 100.000 extra verkregen van de gemeente Venlo voor de restauratie van vele archeologische objecten uit het onderzoek van de Maasboulevard. Deze objecten vormen de kern van de wisseltentoonstelling en zullen later worden gebruikt voor de nieuwe semi-permanente presentaties in het Limburgs Museum. In het kader van de tentoonstelling over de Maasboulevard werd ook een documentaire gemaakt over het mikwe, waarin de ontdekking, het transport naar het Limburgs Museum en de bouwwerkzaamheden voor het mikwe bij het Limburgs Museum werden getoond. Eind 2011 kwam een digitale reconstructie van het mikwe gereed, die vóór april 2012 in de documentaire wordt geïntegreerd. a Voor de collecties van Informatiecentrum, bewegend beeld en de museumcollectie werken volgens de uitgangspunten die zijn geformuleerd in het Collectiebeleidsplan uit 2006. b Namens de stichting Limburgs Film en Video Archief [lifva] zorgdragen voor het beheer in ruime zin van de collectie bewegend beeld. De stichting lifva is eigenaar / bruikleennemer van de filmcollecties die zijn verworven van instellingen en particulieren, en beheert de auteursrechten op de collecties; c Namens de stichting Carnavalsmuseum zorgdragen voor beheer en toekomstige toegankelijkheid van de collectie. Stichting Carnavalsmuseum is eigenaar van een in omvang aanzienlijke collectie Het collectiebeleidsplan werd in 2011 aangescherpt en actueel gemaakt. Het plan is in deze vorm [abcdplan; a= Archeologie; b=beeldcultuur; c=cultuurgeschiedenis; d=documentaire collecties] uitgangspunt voor het collectiebeleid. In 2011 werd door Stichting lifva geconcludeerd dat de taken zo goed zijn geïntegreerd dat een afzon derlijke Stichting lifva niet meer nodig is. Het voornemen is om Stichting lifva in 2012 te ontbinden nadat de borging van de taken notarieel is gecontroleerd en vastgelegd. 9

voorwerpen die betrekking hebben op carnaval. 2.1 Museumcollecties Het Limburgs Museum wil op het gebied van acquisitie: Pelgrimsinsigne, opgegraven bij de Maasboulevard. a Ernaar streven om hiaten in de collecties, verwoord in het Collectiebeleids plan 2006, op te vullen. Dit gebeurt passief [op basis van aanbod] en actief [onderzoek naar mogelijke opvullingen]. Het Limburgs Museum verwierf in 2011 een belangrijk aantal archeologische collecties en objecten. Tot de belangrijkste behoren: collectie Numan: werktuigen uit steentijd, Romeinse tijd en Middeleeuwen collectie Bouts: metalen werktuigen, waaronder een La Tène-zwaard collectie Schroën: een groep bronzen bijlen een pot van de Hoguette-groep, het oudste aardewerk van de Limburgse zandgronden [Ittervoort] goed geconserveerde kleine metalen [sier]objecten uit de late Middeleeuwen [Venlo] muntschat uit de 15e eeuw. Ten behoeve van het verzamelgebied beeldcultuur werden veel belangrijke aanwinsten verkregen via de acquisitiecampagne Een blikje geluk [zie hierna onder bewegend beeld]. Uit een particuliere collectie ontving het museum een serie foto s van W. Mantz, M. Koch en W. Nilwik. Daarnaast werd een bijzondere serie van acht uitzonderlijk vroege foto s van de aanleg van de spoorbrug bij de vesting Venlo [1866] verworven. Voor het verzamelgebied Cultuurgeschiedenis werden belangrijke objecten verworven, zoals: De overwinningen van Karel v [serie van twaalf gravures, xvib] De Maas bij Eijsden [W. Roelofs] Gezicht op Maas tricht [P. Sadée] twee schetsboekje met diverse Zuidlimburg se dorps- en stadsgezichten 1883-1887 [P. Sadée] Blokbrekers [P. Schip perus] Grotwoningen [W.C. Rip] Limburgs landschap [F. Hart Nibbrig] Limburgs landschap in blauw [H. Gouwe] kandelaar, paar vazen en karaf, gemaakt van edel tin door fa. Urania te Maastricht xxa. Uit een legaat werden twee schilderijen en een aquarel met dagelijkse taferelen ge kregen, gemaakt door J. Jeucken. Van de stichting Gène Eggen werd een aanvulling op het bestaande bruikleen verkregen. De documentaire collecties werden aangevuld met een groot aantal recente en antiquarische publicaties, zoals de eerste tranche van de schenking Schillings. b Met twee verzamelaars afspraken uitvoeren over fysieke overgang van hun collectie naar het Limburgs Museum. Hierbij gaat het om archeologische collecties die passen in het verzamelbeleid van het museum. c Indien mogelijk/noodzakelijk de collectie een kwaliteitsimpuls geven en hiervoor het fonds aankopen en een actief langdurig bruikleenverkeer inzetten. Dit is afhankelijk van het aanbod. Er werden in het verslagjaar vijf belangrijke archeologische collecties verworven uit diverse regio s van Limburg en met diverse zwaartepunten. Het aankoopfonds werd in 2011 ingezet om de belangrijkste werken uit de collectie van een particuliere verzamelaar te kunnen verwerven. Het betrof allemaal laat-romantische en vroeg-impressionistische schilderijen en tekeningen over Limburg, die in de collectie van het Limburgs Museum een belangrijk hiaat vormden. 10

Het Limburgs Museum wil op het gebied van collectieontsluiting: a Geselecteerde delen van de collecties digitaliseren en beschikbaar stellen voor de beeldbank. Het voorliggende projectplan dient hierbij als leidraad. Prioriteit ligt in 2011 bij de objecten in de vaste presentatie en de collectie schilderijen. Deze zijn op het einde van 2011 voor 50% digitaal beschikbaar. Still uit film Tajiri. b Verder gaan met het wegwerken van achterstanden op het gebied van registra tie. Hiervoor is voor 2009-2012 een tijdelijk medewerker aangesteld. c In 2011 700 op inventariskaart geregistreerde objecten overzetten in adlib. d Jaarlijks de nieuwe aanwinsten [gemiddeld 400 objecten] registreren en digitaliseren [grote deelcollecties daargelaten]. Het Limburgs Museum wil op het gebied van fysieke opslag en conservering: Alle aanwinsten zijn geregistreerd en een belangrijk deel hiervan is ook gedigitaliseerd. a Verbeterpunten in de collectieopslag inventariseren en voert in een deelproject verbeteringen door waarbij prioriteit ligt bij het verzamelgebied archeologie in het bijzonder de kwetsbare en veel zorg behoevende objecten van metaal. b De conservering en restauratie van de collecties archeologie van de Maasbou levard [laten] uitvoeren ten behoeve van tentoonstellingsproject en herinrichting van presentaties [2013-2016]. Niet gerealiseerd. In verband met de hogere prioriteit van de materiële verzorging van de vondsten voor de tentoonstelling over de Maasboulevard en de verwerving van de collectie middeleeuwse kleine metalen, kon hieraan geen tijd worden besteed. Veel restauraties werden extern uitgevoerd door Restaura te Haelen en intern door W. Alberts. Het tijdig gereed komen van de restauraties was van groot belang voor het Maasboulevardproject. Tijdens de restauraties werd geconstateerd dat de huidige regelgeving voor aanlevering door archeologische bedrijven bij het pdb onvoldoende zekerheden bieden voor publieksactiviteiten. c In 2011 zorg dragen voor uitvoering [externe opdracht] van één groot conserveringsvoorstel uit het aandachtsgebied werken op papier. Het Limburgs Museum wil op gebied van publiekspresentatie en beschikbaarstelling: Ten behoeve van de voorbereiding van een tentoonstellingsproject [2013] is besloten de werken op papier van Aad de Haas te laten verzorgen bij sral te Maastricht. a In 2011 de beeldbank verder realiseren en deze in fases vullen met geselecteerde delen uit de collectiedatabases van de schilderijen en de collecties op zaal, zodat een representatief beeld ontstaat van de collecties van het Limburgs Museum. 11

b In 2011 tenminste minimaal vijftig objecten uit zijn collectie beschikbaar stellen aan andere museale instellingen in de vorm van [langdurige] bruiklenen. Voor de periode juli 2011 t/m juli 2012 wordt een bruikleenstop afgekondigd in verband met te verwachten drukte rond werkzaamheden aan de klimaat instal laties in het gebouw, de uitbreiding en de tentoonstellingen vanwege Floriade 2012. 2.2 Collecties bewegend beeld Het Limburgs Museum wil op het gebied van acquisitie: a de website in 2011 prominent inzetten in de campagne Een blikje geluk. Hierin wordt mede door de realisatie van een introductiefilm, het organiseren van een expositie, themadagen en voorstellingen in het kader van lm Cinema de acquisitie van nog verborgen collecties bewegend beeld gestimuleerd. Middelen daartoe zijn eveneens een reactieformulier en het frequent brengen van nieuws rond de filmcollecties. Voor de verwerving van collecties of individuele films gelden de uitgangspunten uit het col lectiebeleidsplan. In dit project is nadrukkelijk sprake van samenwerking met zes archiefinstellingen in de provincie. Deze collectiegerelateerde doelstelling is dusdanig vormgegeven dat ook in belangrijke mate publieksdoelen [participatie] worden gediend. In 2011 werden 70 bruiklenen ter beschikking gesteld aan derden.het betrof onder andere bruiklenen aan Centre Céramique Maastricht, Frans Halsmuseum Haarlem, Kunsthal Rotterdam, Museum Land van Valkenburg, Museum Land van Thorn, Natuurhistorisch Museum Maastricht,etc. De wervingscampagne Een blikje geluk vond gedurende het hele jaar plaats en werd conform projectplan succesvol gerealiseerd. Er werden ruim 450 films, videobanden en dvd s ingeleverd, in totaal 150 uur beeldmateriaal, daterend van midden jaren 1920 tot heden. Bijna alle gezochte onderwerpen kwamen in de oogst terug, met een nadruk op familieleven, bedrijfsleven, sport en jongerencultuur. De thema s bestrijken de hele provincie en betreffen stad én platteland. De twee themadagen in het Limburgs Museum en in het provinciehuis te Hasselt werden goed bezocht. De projectwebsite is veelvuldig gebruikt voor het doorsturen van meldingsformulieren. De wervingsfilm op het You Tube kanaal van het museum is daar 700 keer bekeken, en was verder permanent te zien in de galerie van het museum, als onderdeel van een kleine vitrinepresentatie. Van belang is ook de rol van zeven gemeenten/archiefdiensten voor de spreiding van de inleveradressen en de publiciteit voor de campagne. Omwille van een nog betere afstemming met het erfgoedveld in Limburg heeft het Limburgs Museum in 2011 een prak tische Werkwijzer beheer collecties bewegend beeld opgesteld en voorgelegd aan de archiefdiensten Rijckheyt en Sittard- Geleen, die daar voor hun achterban om gevraagd hebben. b Door toepassing van de criteria voor acquisitie [op basis van selectie aan de poort] de relatief jonge lifva-collectie zo zuiver mogelijk houden zodat toekomstige afstoting tot een minimum kan worden beperkt. De intakeprocedures in de campagne Een blikje geluk hebben de kaders helpen vaststellen voor een bruikbaar selectieproces in de komende jaren. Het Limburgs Museum wil in 2011 op het gebied van ontsluiting en digitalisering: a via de beoogde Beeldbank Limburg ten minste 75 titels uit de lifva-collectie digitaal en online beschikbaar hebben, zodat er een basis is voor de verdere opbouw van de beeldbank in de komende jaren. Grotendeels gerealiseerd. In 2011 werden 67 films behandeld en gescand, en samen met het in de afgelopen jaren gedigitaliseerde filmbeelden [ca. 70% van de gehele collectie] is kwantitatief en kwalitatief voldoende materiaal beschik baar voor koppeling met de beeldbank. b De bestaande registratieachterstand verder wegwerken; eind 2011 zijn 200 nieuwe, reeds geconserveerde en beschreven titels in adlib opgenomen. 12 Er werden 202 nieuwe titels ingevoerd. Het aantal titels film in adlib bedroeg aam het einde van het verslagjaar 1302.

c 250 film/video/dvd-titels laten scannen, mede naar aanleiding van de campagne Een blikje geluk. Het Limburgs Museum wil op het gebied van fysieke opslag en conservering: Gedeeltelijk gerealiseerd. Er zijn 67 films behandeld en gedigitaliseerd, waarvan slechts een klein deel [8 stuks] via Een blikje geluk zijn binnengekomen. De digitaliseringen van deze aanwinsten staan gepland in 2012, wanneer uit het binnengekomen materiaal ook publiekspresentaties worden samengesteld. a De geconserveerde lifva-collecties beheren in het koud depot; ook de geconserveerde en ontsloten collecties van Limburgse archiefdiensten worden in beginsel gedeponeerd in dit depot mits wordt voldaan aan de gestelde [finan ci ële] voor waarden. Het Limburgs Museum draagt middels deponeringsovereenkomsten hiervoor de zorg. b Uit het conserveringsproject Een kleurrijke vertoning [2004-2006] komt een vervolgactie voort: de nog niet behan delde films van de deelnemende archie ven met de status A en B [hoge documentaire en filmische waarde] na selectie eveneens veilig stellen, ontsluiten, in de beeldbank onderbrengen. Het overleg hierover wordt in 2011 in het archivarissenoverleg [kval] voortgezet. Niet gerealiseerd. Vanwege aangekondigde bezuinigingen bij gemeentelijke archiefdiensten was financiering van dit onderdeel vooralsnog niet realiseerbaar. De archieven hebben in 2011 conform de afspraken in de campagne Een blikje geluk geen nieuwe acquisities meer gepleegd ten behoeve van de eigen collecties. c Onderzoek doen naar uitbreiding van de opslagcapaciteit voor lifva- en archiefcollecties, waarbij onder meer rekening wordt gehouden met quarantaine van bedreigde film [vinegar]. In het bestuur van lifva zijn hiervoor suggesties gedaan bij het Limburgs Museum. De ideeen zijn gekoppeld aan de realisering van het Museumkwartier Venlo en toekomstige functies van de voormalige ambtswoning aan de Deken van Oppensingel. Het Limburgs Museum wil in 2011 op het gebied van publiekspresentatie en beschikbaarstelling: a Tenminste twaalf programma s verzorgen in de reeks Limburgs Museum Cinema. Er werden dertien programma s samengesteld en vertoond in 27 voorstellingen van het Limburgs Museum Cinema: Samurai in Space, Shinkichi Tajiri [5x] Carnaval [2x] Koninklijke familie in Limburg 1927-1995 [1x] Ons Buiten [6x] Venlo en wo ii [3x] Venloo 1936 [2x]; Huzarenfilm, Venlo Villapark en Venlo 1930 [1x] Leve de Koning [1x] Levensgang en Venlo bidt te Genooi [1x] Kracht [1x] Roermondse adel [1x] Bronsgroen en anders zwart [2x] themafilms Dit dorp. Een aantal van deze voorstellingen vond plaats in het kader van het Nationaal Museumweekend, de Filmzomer en de Maand van de Geschiedenis. Bij de meeste voorstellingen werd de wervingsfilm voor Een blikje geluk vooraf getoond. b Tenminste twee afzonderlijke projecten aanbieden rondom bestaand filmisch materiaal met een bewezen grote maat Net als voorgaande jaren heeft het Limburgs Museum aandacht gegeven aan de dienstverlening voor derden door filmfragmenten beschikbaar te stellen uit de 13

schappelijke vraag, zodat de naamsbekendheid en betekenis van bewegend beeld bij het brede publiek wordt onderkend en een bijdrage levert aan de bedrijfsvoe ring van het Limburgs Museum. c De collectie bij een grote publiek tevens bekend maken en het publiek in de collectie laten participeren door opname in een wekelijks tv-programma van l1-tv onder de titel: Fragment onbekend. Na uitzending wordt dit ook op de website geplaatst. d In samenwerking met onder andere het Alzheimercentrum Maastricht onderzoe ken welke rol het Limburgs Museum kan spelen in het proces waarbij het bekijken van oude beelden door ouderen herinneringen kan aanwakkeren die versluierd aanwezig waren. e Participeren in een onderzoeksproject over de betekenis en perceptie van familiefilms, in samenwerking met de Universiteit Maastricht, de Rijksuniversiteit Groningen, Museum Het Huis van Alijn [Gent], het Nationaal Overleg Regionale Audiovisuele Archieven [noraa] en het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid. De resultaten van dit onder zoek zullen in 2013 worden vertaald naar diverse publiekstoepassingen. f Vier maal met relevant nieuws rondom de collectie bewegend beeld naar buiten te treden [primair nieuws en beeldmateriaal brengen via nieuwe website]. 2.3 Collecties Informatiecentrum Uitgangspunt is om het Informatiecentrum verder te ontwikkelen tot een belangrijke [in Noord-Limburg gesitueerde] bron en vraagbaak m.b.t. de geschiedenis en [volks-]cultuur van Limburg. Het Limburgs Museum wil op het gebied van acquisitie: eigen collecties. In 2011 werkten we op basis van dienstverleningstarief, rechtenvergoeding en bronvermelding mee aan 23 projecten en producties van derden. Doordat steeds meer bestanden digitaal zijn verwerkt verloopt de dienstverlening steeds sneller. Daarnaast is in het verslagjaar de keuze gemaakt voor de aanschaf van extra hard- en software voor het intern kunnen omzetten van de bestaande archiefvideobestanden naar digitale formaten, waardoor levering aan de beeldbank én aan derden voor professioneel gebruik nog efficienter kan verlopen. De reeks Fragment onbekend was te zien op l1- tv van augustus 2010 t/m juli 2011. In totaal werden 39 filmpjes uit de collectie uitgezonden, en de meeste daarvan heeft aanvullende informatie opgeleverd, die na toetsing werd overgenomen in de collectieregistratie adlib. Fragment onbekend was daarmee zowel voor het Limburgs Museum als l1-tv een succesvol programma. Het onderzoek leidde in 2011 tot een projectvoorstel voor een pilot [zie ook: Maatschappelijke doelen] In het verslagjaar werd de aangepaste projectaanvraag Changing Platforms of Ritualized Memory Practices: The Cultural Dynamics of Home Movies door de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek nwo gehonoreerd zodat het onderzoek en de uitwerking van publiekstoepassingen in 2012 kunnen starten. In het verslagjaar vormden schenkingen [presentatie collectie Adriaan Vroom], activiteiten in het kader van Een blikje geluk en filmvertoningen aanleiding tot nieuwsberichten op de website en in regionale en landelijke media. a Nieuwe publicaties [zowel analoog als digitaal] signaleren, aansluitend bij het collectiebeleidsplan, en deze indien wen selijk verwerven voor de instituutsbibliotheek. 14

b Actief de hiaten op het terrein van de Limburgensia verder opvullen, met name wat betreft reeksen. Wat betreft andere publicaties gebeurt dit op basis van aanbod [passief]. Het Limburgs Museum wil op het gebied van ontsluiting: a Ca. 700 nieuwe aanwinsten per jaar registreren en inhoudelijk ontsluiten. b Het onderhoud en de redactie van de thesaurus uitvoeren. c Van de collectie Schillings en Manders 200 titels per jaar formeel en inhoudelijk beschrijven. In 2011 werden ca. 400 nieuwe titels verworven en geregistreerd. Niet gerealiseerd. Grotendeels gerealiseerd. Er werden ca. 150 titels beschreven. d In 2011 2500 boeken die al formeel beschreven zijn met een thesaurus inhoudelijk ontsluiten [afgestemd met werk zaamheden van andere instellin gen]; ervaringen kunnen leiden tot bijstelling. Het Limburgs Museum wil op het gebied van de fysieke opslag en conservering: Niet gerealiseerd. Het museum heeft besloten te wachten totdat andere instellingen dit hebben ontwikkeld. a Jaarlijks ca. 40 afgeronde jaargangen van tijdschriften materieel laten verzorgen. b. De depotvoorziening in 2011 uitbreiden met ten behoeve van de groei van de collectie. In 2011 wordt het eerste deel van de collectie Schillings naar het museum overgebracht. door middel van verrijdbare boekenstellingen. De eerste tranche van de collectie Schillings werd in het verslagjaar overgebracht. Het Limburgs Museum wil op het gebied van publiekspresentatie en beschikbaarstelling: a De zichtbaarheid van het Informatiecentrum vergroten door het plaatsen van de gehele catalogus op het internet [2011/2012]. Collecties worden daardoor voor iedereen toegankelijk, waardoor bekendheid van en beschikbaarheid van informatie zal verbeteren; b Over binnenkomende vragen actief adviseren in de vorm van verwijzing naar literatuur in het Informatie centrum of doorverwijzen naar andere instanties. c In 2011 tenminste vijf publicaties van het lm en haar rechtsvoorgangers, zijnde ouder dan vijf jaar, als online content Niet gerealiseerd. 15

beschikbaar kunnen worden gesteld [voor zover het lm hierover de auteursrechten heeft]. d Meer samenwerking op het terrein van bibliotheekzaken met Museum van Bommel van Dam, Openbare Bibliotheek Venlo en Gemeentearchief Venlo. Er was collegiaal overleg met het Gemeentearchief Venlo tussen de collectiebeheerders. 2.4 Digitale collecties Het Limburgs Museum wil: a De in 2010 opgezette beeldbank Limburgs Museum detailleren en verder invullen. De beeldbank is in 2011 aanzienlijk uitgebreid en zal de komende jaren steeds verder worden gevuld. b De beoogde gedigitaliseerde collecties beschikbaar hebben voor: activiteiten en projecten van het Limburgs Museum, bijvoorbeeld lm Cinema, tentoonstellingen, educatie etc. provinciale [geschiedenis]projecten [zoals de Culturele Biografie Limburg] professionele gebruikers [o.a. collega-musea, omroepen als l1, producenten, andere musea] cultuurhistorisch geïnteresseerden. 3 Onderzoek Het Limburgs Museum wil een grotere rol spelen in de presentatie van het cultuurhistorisch onderzoek in Limburg [etalagefunctie]. Om dat te bewerkstelligen, zijn voor 2009-2012 de volgende doelen geformuleerd: a Medewerkers van het Limburgs Museum doen zelf onderzoek naar collectie of verzamelgebieden van het museum, en voor tentoonstellingen zoals opgenomen in de jaarlijkse tentoonstellingsplanning. Het aan tentoonstellingen gerelateerde onderzoek is afhankelijk van de tentoonstellings planning. In principe wordt voor alle grote door het lm georganiseerde tentoonstellingen [tenzij ze worden ingekocht] onderzoek voorbereid of begeleid; voor kleinere tentoonstellingen zal vaak [maar niet altijd] eigen onderzoek noodzakelijk zijn, en voor tentoonstellingen in de galerij zelden. In 2011 wordt ten minste onderzoek gedaan ten behoeve van de toekomstige tentoonstellingen: Floriade [twee tentoonstellingen], Maasboulevard en voor de herinrichting van vaste presentaties. Daarnaast wordt onderzoek door derden naar objecten uit de museumcollec tie of voor tentoonstellingen, door medewerkers van het lm begeleid. Dit onderzoek dient direct van toepassing te zijn op aanstaande wisselexposities en 16 Onderzoek werd verricht voor de tentoonstellingsprojecten ixea, je Romeinse woonwarenhuis [G. Janssen] Venlo Vennelo Sablones Twintig eeuwen wonen aan de Maas [Maasboulevard; met bijdragen van S. Derkx, G. Jansen, J. Schatorjé en L. Verhart] Flower Power [L. Mostert]. Veel onderzoek werd gedaan ten behoeve van de beoogde nieuwe semi-permanente presentaties [G. Jansen en L. Verhart]. Naar aanleiding van tentoonstellingen verschenen in 2011 navolgende publicaties: S. Derkx, Een verlangen in fondantkleuren naar de vestingstad. Striptekenaar Mark Smeets [1942-1999], in: Venlo Vennelo Sablones Twintig eeuwen wonen aan de Maas [Venlo 2011] 293-299. S. Derkx, Geinspireerd door het mikwe. Beeldend kunstenaar Peter Verheijden, in: Venlo Vennelo Sablones Twintig eeuwen wonen aan de Maas [Venlo 2011] 300-306. H. Jaeqx, De Venlose Amateur Fotografen Vereniging: een ambitieuze club in beeld, in: De Maasgouw 130 [2011] 142-149. G. Jansen, Beeldredactie van Venlo Vennelo Sablones Twintig eeuwen wonen aan de Maas [Venlo 2011]. J. Schatorjé, Is Venlo Sablones?, in: Venlo Vennelo Sablones Twintig eeuwen wonen aan de Maas [Venlo 2011] 79-81. J. Schatorjé Het glazen album van Limburg, in: Rhein-Maas. Studien zur Geschichte, Sprache und Kultur ii [Duisburg- Essen 2011] 183-186.

[onderdelen van] vaste presentaties. Het onderzoek en deze begeleiding wordt nadrukkelijk van wetenschappelijk medewerkers verwacht, en komt tot uitdrukking in publicaties en voordrachten. Ten behoeve van dit externe onderzoek zijn in 2010 tien projectplannen samenge steld, waarvan afhankelijk van het aantal externe participanten [studenten] er in 2011-2012 in beginsel twee moeten worden gestart. In verband met de herinrichtingsplannen hebben archeologische onderzoeksvragen daarbij prioriteit. Voor dit onderzoek neemt het lm actief contacten op met de Universiteiten in Leiden, Amsterdam, Maastricht en Nijmegen om tot een gestructureerde samenwerking te komen in museaal gerelateerd onderzoek middels stages [minor, major] en onderzoeksverslagen [master]. b Ook zogenaamd vrij wetenschappelijk onderzoek door medewerkers is inci denteel mogelijk. Dit onderzoek kan leiden tot verwervingen of nieuwe ten toon stellingsideeën. Bovendien versterkt het de persoonlijke ontwikkeling van de medewerker en de naam van het Limburgs Museum in het wetenschappelijke veld. c De belangrijkste onderzoeksvragen die gerelateerd zijn aan de collectie en verzamelgebieden van het museum zijn vastgelegd in een onderzoeksagenda. In deze agenda zijn ook de doelen voor de komende jaren vastgelegd. De onderzoeksagenda is niet statisch en wordt in principe ieder jaar geëvalueerd. L. Verhart & X. van Dijk, Barbaren in een onherbergzaam land? Venlo in de prehistorie, in: Venlo Vennelo Sablones Twintig eeuwen wonen aan de Maas [Venlo 2011], 9-21. L. Verhart, Vindplaatsen, vondsten en verhalen: over hergebruik en een bijzonder mes uit Stevensweert, in: De Maasgouw 130-1, 16-18. L. Verhart, Vindplaatsen, vondsten en verhalen: na bijna 100 jaar weer samen, in De Maasgouw 130-3, 94-96. L. Verhart, Lofrede bij de uitreiking van de Guillonpenning 2011. De vondsten uit de Roerstreek, in: Roerstreek 43, 7-9. L. Verhart, De verkoop van de collectie Guillon. De vondsten uit de Roerstreek, in: Roerstreek 43, 25-36. L. Verhart, Er is meer dan houthakken. Bijlen en hamers uit de steentijd tussen Tegelen en Roermond, in: Maas- en Swalmdal Jaarboek 30, 56-71. L. Verhart, & G. Jansen, ixea, je Romeinse woonwarenhuis. Meer dan potten en pannen, in: Archeologie Magazine 2011-02, 18-20. Daarnaast werd ook onderzoek gedaan voor toekomstige projecten. Vooral het project over de Roermondse verzamelaar Charles Guillon maakte in 2011 vorderingen. Stagiaire Jill Bosman van de ru te Nijmegen ronde haar masterscriptie af met een onderzoek naar de rol van Guillon in de Roermondse gemeentepolitiek. Van de hand van Annelies Berg, stagiaire in 2010, verscheen in Spiegel van Roermond een artikel over de collectie van Guillon [A. Berg, Uit liefde voor zijn vaderland, Charles Guillon als hoeder van Limburgs erfgoed, in: Spiegel van Roermond 2011, 52-63]. Binnen het project Venlo Vennelon Sablones [Maasboulevard] deed stagiaire Manon Pennings kunsthistorisch-archeolo gisch onderzoek naar middeleeuwse versieringen op metalen voorwerpen. In het verslagjaar verschenen navolgende publicaties van medewerkers: A.Bogers, De stad als opper-gildemeester? Nou, in: Buun. Jaarboek Venlo 13 [Venlo 2011] 242-253. L. Verhart, De vroege correspondentie [1912-1924] van A.E. van Giffen, in: Paleo-aktueel 22, 92-99. R. Echt, M. Marx, V. Megaw, W.-R. Thiele, L. Van Impe & L. Verhart, 2011: An Iron Age gold torc from Heerlen [prov. Limburg/nl], in: Archäologisches Korrespondenzblatt 41, Heft 1, 31-49. De onderzoekagenda is nog steeds actueel. In het verslagjaar werd besloten ook onderzoek naar de spectaculaire Roermondse glasvondst [xiv-xvi] aan de onderzoekagenda toe te voegen. d Het Limburgs Museum en zijn medewerkers zullen jaarlijks ten minste vijf publicaties verzorgen of daar substantieel [redactie] aan bijdragen, en zij zullen minstens tien voordrachten verzorgen. Zie voor publicaties hierboven. Lezingen werden verzorgd door: A. Bogers: Venlose gilden [lgog Venlo, 9 mei]. F. Holthuizen: Start van de campagne Een blikje geluk [15 april] Contactdag Heemkundeverenigingen Parkstad 17

Campagne Blikje Geluk. [Vaals, 28 mei] Themadag Schatgraven in het filmarchief [Hasselt, 23 september] Opening Erfgoedpunt Sittard- Geleen [Sittard, 8 oktober]. G. Jansen: Toilets of Minturnae [Rome, 29 september, Deutsch Archäologisch Institut] Urinating Romans. In search of the evidence [Rome, 7 nov., Koninklijk Nederlands Instituut]. A. van Pinxteren: Over vlaggen en vaandels [Vaandeloverdracht Eendracht, Venlo 2 januari 2011] Een zilveren schaal uit Maastricht [Vriendenavond 23 maart 2011] Nijmegen te gast in Venlo [Venlo, 22 april 2011] Openingstoespraak lancering Limburgs erfgoedwebsite [Roermond, 11 oktober 2011] Kunst en Kultuurbeleid [Studenten um te gast in lm, 11 december 2011]. J. Schatorjé: Het maatschappelijk belang van erfgoed [presentatie Terhorstnet in Museum De Kantfabriek te Horst, 14 janua ri] Kerkelijke kunst [25-jarig jubileum Schatkamer St. Lambertuskerk Horst, 25 maart] Museaal verzamelen [Rotary Maasdorpen, 8 september] Willebrord 70 jaar [Opening jubileumexpositie Bergen, 22 oktober] Jeanne & Toine Dekkers [Opening tentoonstelling Urmond, 6 november] Fotografische impressies over verenigingsleven [Opening tentoonstelling, Rheydt 11 november]. L. Verhart: Archeologische vervalsingen in Drenthe [Rolde 2 maart] Van vuistbijl tot Zwitsers zakmes [Asselt 19 maart] Romeins wonen voor beginners [Venlo 17 april] Koninklijke bemoeienis met de Nederlandse archeologie [Doorn, 11 september] Gedachten bij een publieksboek over de Vlaamse archeologie [Brussel 12 oktober] De Steentijd van Limburg [Helden, 4 lezingen op 27 oktober, 10 en 24 november en 8 december ] De verkoop van de collectie Guillon [Roermond, 7 november] De presentatie van archeologie in een metro station [Amsterdam 9 december]. e Het museum organiseert in 2011 ten minste twee studiedagen met een regionale dan wel nationale uitstraling, en twee studiedagen per jaar met internationale uitstraling. f Het Limburgs Museum kent een wetenschappelijke adviesraad [war], waarin vertegenwoordigers van verschillende universiteiten zitting hebben. De war is intermediair tussen het museum en de wetenschappelijke wereld, en speelt een rol bij de reflectie op onderzoek van museummedewerkers. Daartoe komt de war ten minste twee keer per jaar samen met de wetenschappelijke staf van het museum. In 2011 hebben de uitbrei dingsplannen van het lm en de bijbehorende vraagstellingen daarbij prioriteit. 18 In het verslagjaar werden navolgende studiedagen georganiseerd: Een blikje geluk. Wij maken ruimte voor uw films in het Limburgs Museum [Venlo, 15 april; 55 deelnemers] Schatgraven in het filmarchief. Over de zeggingskracht en het hergebruik van documentair-historisch filmmateriaal [Hasselt, b, 23 september, 60 deelnemers] 3e Limburgse Archeologie Dag [Venlo, 9 april] met 80 deelnemers aan de cyclus van zeven lezingen en een bezoek aan het archeologisch bedrijvenpark. De jaarlijkse Guillonpenning werd tijdens de lad. uitgereikt aan Restaura te Haelen; Romeins Meubelcongres ixea [Venlo, 19 mei 2011] met ca. 60 deelnemers De war kwam in het verslagjaar twee keer bijeen om met de wetenschappelijke medewerkers te discussieren overde opzet van de nieuwe semi-permanente presentaties, de keuzen rondom de Floriade-exposities en de rol van verzamelingen [dus ook de biografie van de verzamelaar] in de collecties van het museum. De war bestaat uit de externe leden dr. R. Corbey, prof. dr. P. Nissen, dr. J. Pouls, dr. J. Wachelder en prof. dr. W. Willems.

g In de beleidsperiode 2009-2012 wordt ernaar gestreefd het lm de etalage te laten zijn van aan het beleid van het museum gerelateerd wetenschappelijk onderzoek in Limburg [zowel fysiek als digitaal via de website van het museum]. Daarover wordt actief contact opgenomen met de Universiteiten van Nijmegen en Maastricht en met de Limburgse archiefdiensten en lgog. In verband met de herinrichtingsplannen hebben in 2011/2012 gerelateerde onderwerpen een prioriteit. Niet gerealiseerd. 4 Public Relations en Marketing Het Limburgs Museum stelt zich in 2011 navolgende doelen: a Kijkend naar de inzet van diverse media en de bijbehorende resultaten blijken free publicity en mond-tot-mondreclame van groot belang. Free publicity wordt zo optimaal mogelijk ingezet. Het ingezet beleid werd in 2011 gecontinueerd. Op het einde van het verslagjaar werd besloten in 2012 het mediabeleid weer eens tegen het licht te houden. b Het Limburgs Museum wil meer gaan inzetten op e-marketing. Daartoe wordt door de betrokken medewerkers in 2011 een scholingsprogramma gevolgd en zal een beleidsplan voor toekomstig e-marketingbeleid worden ontwikkeld. De noodzakelijke implementatiemaatregelen worden daartoe in kaart gebracht. Een belangrijk instrument voor de e-marketing is de in 2010-2011 vernieuwde website met beeldbank. c Wil meer gaan samenwerken met verblijfsaccommodaties en zich meer profileren in deze branche als een kwalitatief en kindvriendelijke attractie waar verblijfs accommodaties hun gasten graag naar toe sturen. Twee medewerkers volgden in het verslagjaar een training in e-marketing. Eerste contouren voor een nieuw beleidsplan Marketing en pr werden besproken. De in 2011 vernieuwde website met beeldbank zal daarvoor van groot belang zijn. Daarnaast startte het Limburgs Museum met communicatie middels Twitter en Facebook. Met een groot aantal verblijfsaccommodaties en hotels is afspraken gemaakt over de verkoop van entreekaartjes aan hun gasten. Receptiemedewerkers van deze acco mmodaties worden jaarlijks geinformeerd over actuele museumzaken tijdens een speciale bijeenkomst. d Wil jaarlijks instrumenten [diverse folders], campagnes [diverse media] en samenwerkingsprojecten [diverse partners] ontwikkelen die resulteren in meer bezoekers. e Een speciaal informatiepakket wordt opgesteld voor de fondsenwerving voor de restauratie en betekenisgeving van het mikwe en de herinrichting van de archeologische presentaties van het Limburgs Museum. f Het lm ontwikkelt in 2011 een samenhangend geheel aan informatiever strekking over de uitbreiding van het lm en Er werd in 2011 een actuele familiefolder met aangepast programma opgezet. Daarnaast werden campagnes opgezet rond tentoonstellingsprojecten en de uitbreiding van het Limburgs Museum. Vooral de webcam op de bouwwerf werd vaak bekeken. Ten dele gerealiseerd. Een algemeen pakket werd niet ontwik keld, maar meer een op maat gesneden programma voor een aanvraag bij de BankGiro Loterij. Op het einde van het verslagjaar werd duidelijk dat het Limburgs Museum kanshebber zou zijn voor een bijdrage uit de BankGiro Loterij. Ten dele gerealiseerd via de digitale nieuwsbrieven en de vernieuwede website. De werkdruk verhinderde dat de voortgang van de bouw en het bereiken van nieuwe 19