Wethouder van Sociale Zaken, Werkgelegenheid en Economie Henk Kool Gemeente Den Haag Retouradres: Postbus 12600, 2500 DJ Den Haag De voorzitter van de Commissie Samenleving Uw brief van Uw kenmerk Ons kenmerk BSW/2011.263 RIS 248018 Doorkiesnummer 070-353 57 96 E-mailadres Aantal bijlagen Onderwerp Rapportage effectiviteit re-integratie 2010 en 2011 Datum 3 april 2012 Geachte voorzitter, De wethouder heeft de commissie Samenleving toegezegd te komen met een kort schrijven over de beschikbare kerncijfers over aantal deelnemers, kosten en effectiviteit van re-integratietrajecten, waarin hij ook ingaat op Trix, Track en HWB (RIS 181268). Om een completer beeld te kunnen geven is hierbij gewacht tot ook de cijfers over 2011 beschikbaar waren. Deze rapportage bevat een beknopt overzicht van de effectiviteit van re-integratietrajecten in 2010 en 2011. Vanaf 2013 wordt de raad geïnformeerd, conform de motie die op 20-12-2011 door het college is aangenomen (RIS 181649). Het college komt met een rapportage over de effectiviteit van reintegratieprojecten met als startdatum 1 januari 2013 en hanteert deze datum als nullijn en als einddatum 31 december 2013 waarna er een evaluatiemoment over de rapportage wordt belegd (RIS 181649). In de resultaten van de re-integratie inspanningen 2010 en 2011 zijn opgenomen de uitstroomgegevens uit: I. Gesubsidieerde arbeid. II. Re-integratietrajecten gericht op betaald werk. Voor deze cijfers geldt dat daarin zowel volwassen als jongeren zijn opgenomen. De raad is in mei 2010 apart geïnformeerd over de voortgang van de Wet Investeren in Jongeren (RIS 180522), waarin een overzicht is opgenomen over de effectiviteit van leerwerkbedrijven en -trajecten voor jongeren. Inzet re-integratie 2010 en 2011 In de voorliggende jaren heeft de gemeente Den Haag verschillende re-integratiemiddelen ingezet om het aantal burgers van Den Haag met een uitkering op grond van de Wet Werk en Bijstand (WWB) of de Wet Investeren in Jongeren (WIJ) te verlagen. Ook gesubsidieerde arbeid leverde daar een bijdrage aan. Inlichtingen bij M.W.H.M. van der Maazen Postadres: Postbus 12600, 2500 DJ Den Haag Telefoon: 14070 Bezoekadres: Spui 70, Den Haag Fax: 070-353 2479 Internetadres: www.denhaag.nl
BSW/2011.263 2 Om de uitstroom naar werk te realiseren zijn er naast verschillende vormen van (permanent) gesubsidieerde arbeid ook re-integratietrajecten ingezet. Deze activiteiten worden deels in eigen beheer uitgevoerd door het gemeentelijke re-integratiebedrijf (StartBaan), deels door de G8 (gesubsidieerde instellingen op het gebied van schoon, heel en veilig) en deels door extern ingekochte partijen, waaronder Trix, Track en HWB. Deze laatste plekken zijn ingekocht voor mensen met een zeer grote afstand tot de arbeidsmarkt. De effectiviteit van deze plekken is het laagst, de problematiek van deze doelgroep is echter het grootst. Als gevolg van opeenvolgende ingrijpende bezuinigingen, vooral van het Rijk, op de re-integratiemiddelen, heeft dit college besloten om de permanent gesubsidieerde arbeid versneld af te bouwen. Het gaat daarbij om de ID-ers (In- en Doorstroombanen) in dienst bij de G8 en de WIW-ers (Wet Inschakeling Werkzoekenden) in dienst van de gemeentelijke stichting Werkbij en gedetacheerd bij werkgevers tegen een beperkte inleenvergoeding. Conform het collegeprogramma zijn er in 2011 tweehonderd ID-banen bij de buurtserviceteams gewit. Daarnaast heeft het college besloten om gefaseerd 400 leerwerkplekken buurtservice te realiseren, waar werklozen met behoud van uitkering tijdelijk werkervaring opdoen. In 2011 is het instrument Loonwaardesubsidie ingevoerd. Daarbij neemt de werkgever de medewerker in dienst, waarvoor hij een loonkostensubsidie ontvangt op basis van de loonwaarde van de werknemer. Ad I. UITSTROOM uit GESUBSIDIEERDE ARBEID Resultaten gesubsidieerde arbeid In 2010 zijn er 1.669 mensen uitgestroomd uit gesubsidieerde arbeid naar regulier werk zonder subsidie, of naar Onderwijs, of door andere redenen niet langer werkzaam in een gesubsidieerde baan. Het gaat daarbij om uitstroom uit tijdelijke gesubsidieerd werk in het kader van Ooievaar, Opstap, of Loonwaardesubsidie (vanaf 2011), of uit permanent gesubsidieerde arbeid; WIW of ID. Uitstroom uit gesubsidieerd werk in 2010 Ooievaar Opstap WIW ID Totale uitstroom, 991 377 37 264 waarvan: - positief 261 26 % 188 50 % 11 30 % 40 15 % - neutraal 9 1 % 1 0 % 23 62 % 33 13 % - negatief 721 73 % 161 43 % 3 8 % 167 63 % - onbekend 0 27 7 % 0 24 9 % Positief : Aan het werk en/of richting Onderwijs Neutraal : Arbeidsongeschikt, medisch beperkt, pensioengerechtigd, verhuisd, overleden, e.d. Negatief : Disfunctioneren, hoog ziekteverzuim, ontslag (bv. in proeftijd), onvoldoende medewerking, einde contract e.d. De uitstroom naar reguliere banen in 2010 met een Opstapsubsidie was verreweg het meest positief, namelijk 50 procent, ten opzichte van respectievelijk 30% uit de WIW, 26% uit Ooievaar en 15% uit ID. De Opstap en Loonwaardesubsidie richten zich vooral op het bedrijfsleven, de andere drie regelingen vooral op de non-profit en collectieve sector. Bij de Opstap- en Loonwaardesubsidie neemt de werkgever de medewerker in dienst, waarvoor hij een tijdelijke loonkostensubsidie ontvangt op basis van vaste tarieven (Opstap), of op basis van de loonwaarde van de werknemer. De geringe doorstroom resultaten naar regulier niet gesubsidieerd werk en de ingrijpende bezuinigingen zijn voor de gemeente aanleiding geweest om de permanent gesubsidieerde arbeid (ID en WIW) in 2011 en 2012 versneld af te bouwen en geen nieuwe dienstverbanden voor Ooievaarbanen af te sluiten.
BSW/2011.263 3 Uitstroom uit gesubsidieerd werk in 2011 Ooievaar Loonwaarde en Opstap WIW ID Totale uitstroom, 707 401 52 892 waarvan: - positief 192 27 % 234 59 % 4 8 % 278 31 % - neutraal 2 0 % 6 1 % 42 81 % 35 4 % - negatief 513 73 % 118 29 % 6 11 % 412 46 % - onbekend 43 11 % 167 19 % Positief : Aan het werk en/of richting Onderwijs Neutraal : Arbeidsongeschikt, medisch beperkt, pensioengerechtigd, verhuisd, overleden, e.d. Negatief : Disfunctioneren, hoog ziekteverzuim, ontslag (bv. in proeftijd), onvoldoende medewerking, einde contract e.d. De uitstroom naar reguliere banen in 2011 met een Opstapsubsidie of Loonwaardesubsidie was verreweg het meest positief, namelijk 59 procent, ten opzichte van respectievelijk 8 % uit de WIW, 27% uit Ooievaar en 31 % uit ID (waarvan 27 % gewitte ID). Kosten gesubsidieerde arbeid in 2010 en 2011 In onderstaand overzicht zijn de kosten opgenomen van gesubsidieerde arbeid, per regeling. Daarbij is tevens aangegeven het aantal mensen dat eind 2010 en 2011 werkzaam was op gesubsidieerde arbeid. Kosten gesubsidieerde arbeid per regeling 2010 Ooievaar Opstap WIW ID Aantal mensen*) 707 344 559 750 Totaal bedrag (x 1.000) 14.249 2.860 11.764 20.325 Gemiddeld bedrag p.p.**) 15.558 8.179 22.028 26.221 Genoemde bedragen zijn exclusief de gemeentelijke uitvoeringskosten *) Aantal mensen in dienst per regeling op 31-12-2010 **) Gemiddelde prijs per deelnemer is op basis van gewogen gemiddelde op jaarbasis (hierdoor wijkt gemiddelde af van totaalbedrag gedeeld door aantal op 31-12-2010) Vanaf 2011 is ook het instrument Loonwaardesubsidie in gebruik genomen. Omdat ook dit een tijdelijke subsidie is, is deze in de overzichten opgenomen bij de Opstap. Kosten gesubsidieerde arbeid per regeling 2011 Ooievaar Loonwaarde en Opstap WIW ID Aantal mensen 13 424 504 367 Totaal bedrag (x 1.000) 5.890 3.379 11.367 13.139 Gemiddeld bedrag p.p. 17.426 10.717 22.321 26.370 Genoemde bedragen zijn exclusief de gemeentelijke uitvoeringskosten *) Aantal mensen in dienst per regeling op 31-12-2011 **) Gemiddelde prijs per deelnemer is op basis van gewogen gemiddelde op jaarbasis (hierdoor wijkt gemiddelde af van totaalbedrag gedeeld door aantal op 31-12-2010) Ad II. RE-INTEGRATIETRAJECTEN gericht op BETAALD WERK Hieronder wordt het totale resultaat van re-integratietrajecten gericht op betaald werk beschreven en vervolgens wordt een uitsplitsing gemaakt naar Praktijktrainingen in eigen beheer op StartBaan, leerwerkplekken G8 en trajecten ingekocht bij re-integratiebedrijven, waaronder Trix, Track en HWB.
BSW/2011.263 4 Totaal resultaat van afgesloten trajecten in 2010 en 2011 Het totale aantal in 2010 afgesloten trajecten bedroeg 2.722, waarvan 65% met een voor de gemeente gunstig resultaat: 1.249 positief (46% aan het werk) en 519 neutraal (19% geen baan bekend, wel uit de uitkering) en 954 met een negatief resultaat (35% nog steeds in de uitkering). Voor 2011 was het aantal afgesloten trajecten 3.215, waarvan 63% met een voor de gemeente gunstig resultaat: 1.402 positief (44% aan het werk) en 625 neutraal (19% geen baan bekend, wel uit de uitkering) en 1.188 met een negatief resultaat (37% nog steeds in de uitkering). Totale uitstroom uit trajecten in 2010 en 2011 Effectiviteit Re-integratie 2010 Effectiviteit Re-integratie 2011 Positief 46 % 44 % Neutraal 19 % 19 % Negatief 35 % 37 % Het grootste deel van deze groep heeft als onderdeel van het traject een leerwerkplek gehad. Op deze plekken werken mensen met behoud van uitkering. De resultaten van de diverse leerwerkplekken zijn hieronder uitgesplitst en te onderscheiden in: A. Eigen Leerwerkplekken (Praktijktrainingen) StartBaan B. Leerwerkplekken G8 C. Leerwerkplekken ingekocht bij re-integratiebedrijven als Trix, Track en HWB Ad A. Resultaat afgesloten trajecten 2010 en 2011 met een Praktijktraining StartBaan De resultaten van klanten die een traject hebben gehad met een praktijktraining zijn voor de gemeente het meest gunstig, van de in 2010 afgesloten trajecten met een praktijktraining heeft 73% van de klanten na afloop van het traject een baan en/of is uit de uitkering, in 2011 zelfs 77%. In 2010 is van 1.687 mensen het traject afgesloten. Bijna de helft (48%) van deze klanten is uitgestroomd naar een baan, of naar school (jongeren) en een kwart (25%) heeft geen uitkering meer om andere redenen. In 2011 is het traject van 1.347 mensen afgesloten. Daarvan heeft meer dan de helft (53%) een baan, of school en nog eens bijna een kwart (24%) heeft geen uitkering meer om andere redenen. Bij andere redenen heeft de klant zelf mogelijk werk, maar dat niet aangegeven bij de beëindiging van de uitkering. Uitstroom uit Praktijktraining StartBaan2010 en 2011 2010 2011 Positief 48% 53% Neutraal 25% 24% Negatief 27% 23%
BSW/2011.263 5 Ad B. Resultaat afgesloten trajecten 2010 en 2011 met Leerwerkplek bij G8 De G8, waaronder Haeghe Groep en Schroeder van der Kolk, bieden Leerwerkplekken aan, waar klanten werken met behoud van uitkering. De Haeghe Groep en Schroeder van der Kolk verzorgen bovendien voor alle Leerwerkplekken bij de G8 de trajectbegeleiding. Schroeder verzorgt de trajectbegeleiding voor Schroeder zelf, de Boodschappen Begeleidingsdienst, Biesieklette en de buurtbeheerbedrijven WIJkbeheer SchildersWIJk en BBOZ. De Haeghe Groep verzorgt de trajectbegeleiding voor de Haeghe Groep zelf, Kringloop Den Haag en de buurtbeheerbedrijven Servicecentrum Haagse Buurtbeheerbedrijven en Stio Laak. In 2010 en 2011 zijn de 1.200 Leerwerkplekken bij de G8 als volgt verdeeld: Schroeder van der Kolk 422 Haeghe Groep 650 Boodschappen Begeleidingsdienst 20 Kringloop Den Haag 37 Biesieklette 10 Buurt beheerbedrijven 61 Het totale aantal afgesloten trajecten met een Leerwerkplek G8 in 2010 en 2011 is hieronder uitgesplitst, onderscheiden naar de organisatie die de trajectbegeleiding heeft verzorgd: Haeghe Groep of Schroeder. In totaal zijn er in 2010 381 trajecten afgesloten, waarvan 29% met een voor de gemeente gunstig resultaat (16% baan en 13% geen uitkering meer om andere redenen). In 2011 zijn 1.258 trajecten beëindigd, waarvan 35% met een voor de gemeente gunstig resultaat (20% naar betaald werk, 15% geen uitkering meer). Resultaat afgesloten trajecten 2010 en 2011 met trajectbegeleiding door Haeghe Groep In 2010 zijn in totaal 171 trajecten afgesloten van klanten met een Leerwerkplek G8 en trajectbegeleiding door Haeghe Groep, waarvan 29% met een voor de gemeente gunstig resultaat (15% naar betaald werk, 14% geen uitkering meer wegens andere redenen). In 2011gaat het om 746 afgesloten trajecten, waarvan 35% met een voor de gemeente gunstig resultaat (21% naar betaald werk, 14% geen uitkering meer wegens andere redenen). Resultaten afgesloten trajecten 2010 en 2011 met Leerwerkplek G8, trajectbegeleiding door Haeghe Groep Haeghe Groep 2010 2011 Positief 15% 21% Neutraal 14% 14% Negatief 71% 65% Resultaat afgesloten trajecten 2010 en 2011 met trajectbegeleiding door Schroeder van der Kolk In 2010 zijn in totaal 210 trajecten afgesloten van klanten met een Leerwerkplek G8 en trajectbegeleiding door Schroeder Groep, waarvan 28% met een voor de gemeente gunstig resultaat (17% naar betaald werk, 11% geen uitkering meer wegens andere redenen). In 2011 gaat het om 512 afgesloten trajecten, waarvan 36% met een voor de gemeente gunstig resultaat (17% naar betaald werk, 19% geen uitkering meer wegens andere redenen).
BSW/2011.263 6 Resultaten afgesloten trajecten 2010 en 2011 met Leerwerkplek G8, trajectbegeleiding door Schroeder Schroeder van der Kolk 2010 2011 Positief 17% 17% Neutraal 11% 19% Negatief 72% 64% Ad C. Resultaat afgesloten trajecten 2010 en 2011 ingekochte Leerwerkplekken bij externe re-integratiebedrijven, Trix, Track en Haags Werkbedrijf De gemeente Den Haag heeft in 2010 en 2011 Leerwerkplekken bij externe re-integratiebedrijven ingekocht, bij Trix, Track en Haags Werkbedrijf (HWB). Resultaat afgesloten trajecten Trix Voor kwetsbare jongeren en volwassenen met vaak een justitieel verleden zijn Leerwerkplekken bij Trix ingekocht. Het bestuur van Trix heeft in 2012 is een projectleider aangesteld en de gemeente een projectbegeleider die de stichting ondersteunt bij het maken van een professionaliseringsslag. Resultaten Leerwerkplekken Trix 2010 en 2011 Trix 2010 (34) Trix 2011 (39) Positief 9 % 20 % Neutraal 9 % 10 % Negatief 82 % 70 % Resultaat afgesloten trajecten Track activering in 2010 Bij Track zijn in 2010 Leerwerkplekken ingekocht voor klanten met een zeer grote afstand tot de arbeidsmarkt. Doel van het project is klanten te activeren gericht op een vervolgtraject naar werk. Dit project heeft geen vervolg gekregen. Van de 277 deelnemers die in 2009 en 2010 met dit traject zijn gestart waren er op 31/12/2011 nog 15 in traject. Van 262 deelnemers is het traject bij Track afgesloten, waarvan 69 positief, 25 neutraal en 165 negatief. Resultaten Leerwerkplekken Track activering 2009-2010 Track activering (262) Positief 26% Neutraal 10% Negatief 63% Positief : Doorstroom naar vervolgvoorziening en daar 3 maanden actief zijn Neutraal : Uitkering beeindigt (verhuizing, niet meewerken, etc.) Negatief : Retour StartBaan vanwege (meervoudige) medische redenen
BSW/2011.263 7 Resultaten Leerwerkplekken Track Fit-4-Work in 2011 Bij Track zijn in 2011 Leerwerkplekken voor klanten ingekocht als onderdeel van het project Fit-4- Work, een gezamenlijk initiatief van UWV WERKbedrijf en de diensten SoZaWe en GGD (OCW) van 4 grote gemeenten van Nederland. Doel is om de groep mensen die langdurig uitkeringsafhankelijk zijn en zo ver van de arbeidsmarkt zijn afgeraakt, dat plaatsing via de reguliere weg erg moeilijk is, toch weer aan de slag te krijgen. In 2011 zijn 124 klant gestart met hun traject, daarvan zijn op 31/12/2011 nog 108 in traject, van 16 deelnemers is het traject beëindigd waarvan 7 positief/neutraal en 9 negatief. Resultaten Haags Werk Bedrijf in 2010 Vanaf oktober 2009 zijn er voor 90 klanten trajecten ingekocht bij Haags Werkbedrijf (HWB), het project heeft geen vervolg gekregen. Vanaf 2011 heeft het HWB de buurtserviceteams, over de resultaten daarvan wordt u al periodiek separaat geïnformeerd. Resultaten HWB trajecten 2010 HWB 2010 (90) Positief 23 % Neutraal 6 % Negatief 7 % Voortijdig beëindigd 64 % Kosten contracten Leerwerkplekken in 2010 en 2011 In onderstaand overzicht zijn de kosten opgenomen van Leerwerkplekken bij de Praktijktrainingen StartBaan, bij G8 (waaronder Haeghe Groep en Schroeder van der Kolk) en Trix, Track en HWB. Kosten contracten Leerwerkplekken 2010 Leerwerkplekken Aantal plekken Bedrag Bedrag pp Praktijktrainingen 1.800 7.9 mln 4.500 Werkbeg. 5.000 G8 1.200 9,0 mln Trajectbeg. 2.500 Trix 24 *) 0.34 mln 14.000 Track activering max. 250 1.8 mln **) 4.500 7.500 HWB 70 0.5 mln 7.500 *) Financiering Trix door Bestuursdienst en SZW **) Afhankelijk van termijn 6, 12 of 18 mnd. Kosten contracten Leerwerkplekken 2011 Leerwerkplekken Aantal plekken Bedrag Bedrag pp Praktijktrainingen 1.800 7,2 mln 4.000 1.200 8,55 mln Werkbeg. 4.750 G8*) Trajectbeg. 2.375 Trix 24 **) 0.34 mln 14.000 Track fit-4-work max. 150 Max. 1,4 mln. 9.300 *) G8 excl. eenmalige extra lwp 2011/2012 amendement **) Financiering Trix door Bestuursdienst en SZW
BSW/2011.263 8 SAMENVATTING EN CONCLUSIE I. Resultaat uitstroom uit gesubsidieerde arbeid De gemeente heeft, vanwege bezuinigingen die al voor 2010 in gang waren gezet én gezien de beperkte uitstroomresultaten uit gesubsidieerde arbeid naar regulier werk, moeten besluiten om permanent gesubsidieerde arbeid versneld af te bouwen. De effectiviteit van re-integratie (uitstroom naar een betaalde baan) bij permanent gesubsidieerde arbeid lag in 2010 tussen de 15 en 30% procent en in 2011 tussen 8 en 31%. Bij tijdelijk gesubsidieerde banen (Opstap en Loonwaarde), waarbij werkgevers een tijdelijke loonkostensubsidie krijgen, lag het resultaat respectievelijk op 50 procent (2010) en 59% (2011). Het resultaat is het aantal werknemers dat na de subsidie een arbeidsovereenkomst behoudt. II. Resultaat afgesloten re-integratietrajecten gericht op betaald werk Het totale aantal in 2010 afgesloten trajecten bedroeg 2.722, waarvan 65% (norm 60%) met een voor de gemeente gunstig resultaat (betaald werk en/of geen uitkering meer). In 2011 was het aantal afgesloten trajecten 3.215, waarvan 62% (norm 60%) met een voor de gemeente gunstig resultaat. Het grootste deel van deze groep klanten heeft als onderdeel van het traject een leerwerkplek gehad. Op deze plekken werken mensen met behoud van uitkering. De diverse leerwerkplekken zijn te onderscheiden in: A. Eigen Leerwerkplekken (Praktijktrainingen) van StartBaan B. Leerwerkplekken G8 C. Leerwerkplekken ingekocht bij re-integratiebedrijven als Track, Trix en HWB De effectiviteit van de Praktijktrainingen StartBaan is het hoogst en de kosten zijn het laagst. Van de 1.687 afgesloten trajecten in 2010 met een praktijktraining is 73% afgesloten met een voor de gemeente gunstig resultaat (betaald werk, of geen uitkering meer om andere redenen). In 2011 zijn 1.347 trajecten afgesloten, waarvan 77 % met een gunstig resultaat. Het totale aantal afgesloten trajecten met een Leerwerkplek G8 in 2010 bedroeg 381 trajecten, waarvan 29% met een voor de gemeente gunstig resultaat. In 2011 zijn 1258 trajecten beëindigd, waarvan 35% met een gunstig resultaat. Tot slot is het rendement van de Leerwerkplekken die bij Trix, Track en HWB zijn ingekocht voor bijzondere doelgroepen en mensen met een zeer grote afstand tot de arbeidsmarkt het laagst. De problematiek van deze doelgroep is echter het grootst. Vanaf 2011 zijn er bij HWB de buurtserviceteams. Daarover ontvangt u periodiek aparte rapportages. De inzet van Leerwerkplekken na 2012 worden met het oog op de Wet Werken naar Vermogen en de ingrijpende bezuinigingen heroverwogen. Het college streeft ernaar om in de toekomst de effectiviteit van re-integratie te verhogen van 60 procent naar 80 procent, dat vraagt om ingrijpende keuzes. Nu al is duidelijk dat de Leerwerkplekken in hun huidige vorm daaraan niet voldoen. Nadere berichtgeving aan de raad hierover volgt met de uitwerking van de Wet werken naar vermogen. Hierbij zal ook worden ingegaan op nog in te vullen 10 miljoen euro bezuinigingen op reintegratie. De werkplekken bij de G8 zijn wellicht wel geschikt voor invulling door klanten in het kader van de tegenprestatie (zie brief portefeuillehouder over invulling tegenprestatie, BSW 2012/51). Ik hoop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. Met vriendelijke groet, de wethouder van Sociale Zaken, Werkgelegenheid en Economie, H.P.M. Kool