J JUiNl Gemeenteraad.meenteraai van Valkenswaard Postbus 10100 5550 GA VALKENSWAARD Betreft: zienswijze ontwerpbestemmingsplan Oude Spoorbaantracé Ai,m 3kai} (/iïfn M/A^liPstr '3A Valkenswaard, 3 juni 2013 Geachte leden van de gemeenteraad, Ondergetekende maakt hierbij van de gelegenheid gebruik om een zienswijze in te dienen tegen het ontwerpbestemmingsplan Oude Spoorbaantracé van onze gemeente Valkenswaard. Erop vertrouwende dat er met mijn argumenten zoals opgenomen in deze zienswijze in de verdere besluitvorming rekening wordt gehouden. Ik bewoon een woning aan de Eksterlaan 4 te Valkenswaard. Deze ligt op ca. 10 meter afstand van de Oude Spoorbaan. Bij de aankoop van mijn woning (van de Gemeente Valkenswaard) in 201 I is een woning aangeboden op een uniek bosrijk stukje Valkenswaards grondgebied. Nergens is met een woord gesproken over de komst van een fietspad. Groen, ruimte en rust waren juist voor mij juist steekhoudende argumenten om over te gaan tot de aankoop. Met de komst van het fietspad is het zeer aannemelijk dat mijn woongenot stevig zal worden aangetast. Daarbij op de eerste plaats te denken aan stappers die 's nachts Valkenswaard binnenkomen of verlaten met scooters en brommers. Ervaring met dergelijke rustverstoring heb ik al vaak ondervonden omdat er met regelmaat illegaal motoren, kwats, brommers en scooters over het spoortracé crossen. Er wordt niet toezicht gehouden om dit te beteugelen. Met de komst van het nieuwe fietspad ligt mijn woonhuis straks opgesloten tussen de Eindhovenseweg en het fietspad op het spoortracé. Daarmee zal van een rustige boskant absoluut géén sprake meer zijn. De onrust die door het fietspad ontstaat en de boskap naast mijn huis zal de waarde van mijn huis zeker verminderen. Ook de beleving (wonen in het groen) omdat mijn huis en tuin straks veel minder vrij, dus meer in het zicht liggen. Mocht dit bestemmingsplan doorgaan dan dien ik bij deze een verzoek tot vergoeding van planschade in. Ik ben van mening dat dit fietspad een slechter alternatief biedt dan de fietsverbinding langs de Eindhovenseweg vanwege het ontbreken van sociale controle langs het tracé van de Oude Spoorbaan. Als vader van twee dochters (13 en 15) zal ik hen in ieder geval verbieden om van dit fietspad gebruik te maken. Ik snap dan ook niet waarom het nodig is om kosten te maken voor een fietsroute die onveiliger is dan de twee bestaande verbindingen. Zo kan ik nog tal van plekken in Valkenswaard aanwijzen die echt aan een opknapbeurt toe zijn. Nut en noodzaak In eerdere zienswijzen is al nut & noodzaak van de fietsverbinding aan de kaak gesteld. Het doel van het fietspad is om het fietsgebruik, met name voor woon- werkverkeer, maar ook recreatief, te stimuleren en [samen met overige maatregelen in het Gebiedsakkoord] een reductie van de verkeersintensiteiten in de kern Aalst te bewerkstelligen.
Het nieuwe fietspad over het Oude Spoorbaantracé zou daarnaast een meerwaarde bieden ten opzichte van de reeds bestaande fietspaden tussen Valkenswaard en Waalre. In het ontwerpbestemmingsplan staat vervolgens dat"(...) de aanleg van een goede fietsverbinding nutteloos zou zijn zonder voldoende gebruikerspotentieel (pagina 10). Eén van de doelen is dus een reductie van de verkeersintensiteit in Aalst. Door Oranjewoud is ten tijde van de totstandkoming van het Gebiedsakkoord onderzoek gedaan naar de mogelijkheden om dat doel te realiseren. In hoofdstuk vier, waarin ook de voorkeursoplossing wordt aangegeven, wordt geen melding gemaakt van de fietsverbinding. De fietsverbinding is volgens Oranjewoud in ieder geval géén maatregel die het doel, reductie van de verkeersintensiteit in Aalst, kan realiseren..9 Zijdelings komt de fietsverbinding wel ter sprake op pagina 52, maar dit is geen argument van doorslaggevende betekenis. Zeker niet in relatie tot de vraag naar het effect van de stimulering van het gebruik van openbaar vervoer en/of het gebruik van de fiets op het autogebruik. Uit paragraaf 2.2. van het rapport van Oran,ewoud volgt dat de afname in dat geval slechts zeer beperkt is, minder dan I %! Meer dan 65% van de verkeersbewegingen blijft auto. Ook uit de second-opinion d.d. 30 augustus 2012 van Accent kan niet worden opgemaakt of deze maatregel daadwerkelijk aan het beoogde doel bijdraagt. Uit deze second-opinion volgt dat de noodzaak moe.l.jk is aan te tonen Niet in de laatste plaats vanwege het feit dat er reeds twee drukke fietsverbindingen aanwezig z n. Het adviesbureau Accent kan alleen een verwachting uitspreken. Ik merk op dat er zelfs méér dan twee fietspaden lopen van Noord naar Zuid. Een verwachting die maar mager is onderbouwd. Er wordt teruggegrepen op rapporten die zijn gedateerd en het argument dat het fietspad "een meerwaarde heeft" is feitelijk gestoeld op tamelijk algemene uitgangspunten. Het is zeer wel mogelijk dat fietsers in het algemeen een fietspad gaan gebruiken, eveneens in geval van een mooi en rustig gelegen fietspad, maar zijn dit daadwerkelijk argumenten die er toe leiden dat een significant aantal automobilisten de auto laat staan? In ieder geval niet in het licht van de constatering van Oranjewoud. De gehele nut en noodzaak is gebaseerd op algemene uitgangspunten en niet op concreet getoetste behoeften en verwachtingen. Terzijde merk ik op dat ook in dit rapport de indruk ontstaat dat het fietspad gerealiseerd moet worden omdat het onderdeel uitmaakt van een groter geheel aan plannen. Dat er "procedureel een noodzaak voor de aanleg van het fietspad" bevestigt dat vermoeden. Dat kan geen reden zijn voor de realisatie van het fietspad tenzij ook daadwerkelijk is aangetoond dat het fietspad een meerwaarde heeft vanuit nut en noodzaak. Er bestaat onvoldoende concreet onderzoek naar de vraag of er wel een behoefte is aan dit fietspad. Ik denk dat deze behoefte niet of nauwelijks bestaat. Daarbij zij opgemerkt dat die 'meerwaarde' dan ook moet worden afgezet tegen de afbreuk aan natuur. Die belangafweging, zeker nu het gaat om een EHS-gebied, is in onvoldoende mate gemaakt. Er gaat vooral veel aandacht uit naar een "snelle en comfortabele fietsroute" maar buitengewoon weinig aandacht gaat naar aspecten als het feit dat de geplande fietsverbinding binnen een EHS-gebied komt te liggen en nadelige gevolgen heeft voor het natuurgebied. Die afweging wordt ook in het rapport van DHV onvoldoende gemaakt. Ten aanzien van de noodzaak wordt zelfs gesteld dat er op zichzelf voldoende fietsverbindingen tussen Valkenswaard naar Eindhoven zijn [pagina 4]. Uit hoofdstuk 3 blijkt wel dat er een telling is gedaan, en de resultaten daarvan zijn afgezet tegen fietsende forenzen naar Eindhoven, maar is er onvoldoende met deze resultaten gedaan.
De indruk wordt gewekt dat de telling tegen een willekeurig geval is afgezet met als gevolg dat wordt geconstateerd dat er nog vee, valt te winnen om het autogebruik te reduceren. We, cht we, maar waaruit blijkt dat deze fietsverbinding door een natuurgebied tot reductie leidt? Het ontbreekt aan deugde k onderzoek waaraan daadwerkelijk de behoefte van deze fietsverbinding ontleend wordt. Er,s sprake van doelredenering. En het doel heiligt kennelijk de middelen. Ook de toelichting die op 4 maart 2013 is opgesteld geeft weinig ander inzicht in het nut en de noodzaak. Er wo dt verwezen naar de reeds aangehaalde onderzoeken en er wordt wederom aansluiting gezocht b,, tameh.k algemene uitgangspunten. Ook uit die toelichting blijkt niet waarom er in dyt^al behoefte bestaat aan d ^ fietsverbinding en geeft ook die toelichting onvoldoende inzicht in de vraag of deze fietsverbinding daadwerkelijk bijdraagt aan het doel. Om het doel dat de gemeente zich heeft gesteld te kunnen behalen, zal aan geheel andere maatregelen gedacht moeten worden. In ieder geval kan uit dit onderzoek niet worden afgeleid dat de fietsverbinding een zodanig effect op het autogebruik heeft, dat er een significante daling van de verkeersintensiteit optreedt waar natuur voor opgeofferd moet worden. Op dat punt is er onvoldoende onderzoek gedaan naar nut & noodzaak. De algemene beginselen van behoorlijk bestuur, in het bijzonder het motiverings- en zorgvuldigheidsbeginel worden aldus geschonden. Tot slot wens ik ook een opmerking te maken ten aanzien van de timing. Waarom moet dit fietspad er voor eind 20.4 liggen, terwijl de weg (Westparallel) er voorlopig [dat duurt minstens nog 8 tot.0,aar n, t lig of,n het slechtstfgeva. helemaal niet komt? Zeker in het licht van de vele vragen die er nog bestaan l.jkt t d een veeltdangrijkere ro, te spelen dan zorgvuldige weloverwogen besluitvorming. Het feit dat het plan onder deze omstandigheden deels wordt gesubsidieerd kan in dat opzicht zeker geen doorslaggevend argument zijn. Aspecten van natuur_enmilleu J J e t ^ ^ ^ binnen een EHS gebied. Een bestemmingsplan dat,s gelegen,n de D e ecologie hoofdstructuur zou de ecologische waarden en kenmerken van de onderscheiden gebieden moeten behouden en waar nodig herstellen. Gelet op deze omstandigheden heeft het gemeentebestuur advies gevraagd aan het provinciebestuur van Noord-Brabant. In dit advies stelt het provinciebestuur dat het 'nee, tenzij-prindpe' van toepassmg,s op het fietspad omdat dit in eerste instantie niet is bedoeld voor recreatief verkeer. Er dient dan ook aangetoond te worden dat er sprake is van een gromopenb^bdang en mogen er ^ e ^ ^ n ^ ^ b e s ^ ^ "J" voor het fietspad. Dat uitgangpunt is helder. De uitvoering is dat in dit geval niet. Het raakvlak met de nut en de noodzaak van het fietspad is in dit kader ook duidelijk. Eens te meer wordt aangegeven dat aaoget^ moet worden dat er sprake is van een groot openbaar belang. Het gaat dus niet om een vooronderstelling of verwachting. Vereist is dat het belang wordt aangetoond. Dat,s niet gebeurd. Er zi,n slechts algemene verwachtingen geuit die zijn gebaseerd op algemene ervaringsregels. En dit alles om een politieke afspraak uit het verleden te dienen. Ik wil in dat kader verwijzen naar onder meer de intentieverklaring die in 2004 is gemaakt maar ook naar het Gebiedsakkoord. Uit het ontwerpbestemmingsplan blijkt niet dat in dit geval sprake is van een aantoonbaar groot openbaar belang. Het belang is ook op dit punt alleen gemotiveerd op grond van algemene uitgangspunten zonder dat er sprake is van enige concrete onderbouwing waarom het fietspad ook in dit geval een groot belang dient. Ook naar alternatieven is nauwelijks gekeken. En dat terwijl de alternatieven voor het oprapen hggen.
Ook wordt gesteld dat alternatief van een fietsverbinding via de N69 geen reëel alternatief zou zijn om mensen over te halen meer gebruik te maken van de fiets. Waarom niet? Deze afweging komt niet in het ontwerpbestemmingsplan naar voren en al evenmin in de bijlagen. Als het uitgangspunt "nee, tenzij" is en er zware eisen worden gesteld aan de belangenafweging dan mag verwacht worden dat er een deugdelijke afweging heeft plaatsgevonden met overtuigende onderzoeksresultaten. Daarvan is mij niet gebleken en het gemeentebestuur heeft in onvoldoende mate aangetoond dat er daadwerkelijk een groot openbaar belang gemoeid is bij dit fietspad. De huidige motivering kan het besluit dan ook niet dragen. Om vast-te stellen of de aanleg van het fietspad doorgang kan vinden dient ook te worden onderzocht of er kans bestaat op het optreden van significant negatieve effecten op de instandhoudingsdoelstellingen van het Natura 2000-gebied Leenderbos, Groote Heide & De Plateaux. Het argument dat het fietspad niet zal worden gebruikt door brom- en snorfietsen overtuigt mij, gelet op de thans bestaande ervaringen, allerminst. Ik wijs derhalve expliciet op het feit dat gehandhaafd zal moeten worden en vrees dat daarvan in de praktijk niets terecht komt. Een relatief breed pad dat het bos doorsnijdt zal mijns inziens een 'racebaan' vormen voor gemotoriseerd verkeer. Een grotere aantasting voor de flora en fauna is nauwelijks denkbaar. In het kader van de Flora en Fauna heeft er veldinventarisatie plaatsgevonden. Uit het compensatieplan maak ik op dat slechts één dag een veldonderzoek heeft plaatsgevonden. Het is bekend dat bepaalde diersoorten alleen op bepaalde delen van de dag en afhankelijk van het jaargetijde zichtbaar zijn. De constatering dat andere soortgroepen tijdens de veldinspectie niet zijn gezien overtuigt dan ook allerminst. Op dit punt is het bestemmingsplan onzorgvuldig tot stand gekomen. Minstens mag worden verwacht dat met meer zekerheid kan worden gesteld dat bepaalde diersoorten al dan niet aanwezig zijn. Een veldonderzoek van slechts één dag is onvoldoende om de nadelige gevolgen van het fietspad in kaart te brengen. Ten aanzien van vleermuizen zijn tijdens het onderzoek twee soorten daadwerkelijk langs het Oude Spoorbaantracé waargenomen. Enkele delen van het tracé dienen als vaste vliegroute. Omdat voor de aanleg van het fietspad de laanstructuur langs het bestaande zandpad in stand blijft, wordt in het ontwerpbestemmingsplan gesteld dat er geen rust- en verblijfsplaatsen verloren gaan. Maar het feit dat er een fietspad komt, dat volgens de verwachting van de gemeente vaak zal worden gebruikt, duidt op een duidelijke verstoring van het leefgebied van de vleermuizen. Negatieve effecten op vleermuizen worden dus niet voorkomen. Door de verlichtingsduur te beperken, worden negatieve effecten slechts mogelijk wat beperkt maar de aantasting is dan al een feit. Uit het compensatieplan blijkt ook dat de vleermuizen nadelige gevolgen ondervinden van onder meer de verlichting. In het kader van de verlichtingen wijs ik ook op het advies van het provinciebestuur waarin letterlijk is opgenomen: "Ook verlichting langs het fietspad is niet toegestaan, om de verstoring van de omringende EHS tot een minimum te beperken." Zelfs zonder de verlichting is er al een aantasting van het gebied, dit wordt alleen maar erger met de verlichting. Juist die verlichting leidt tot nadelige effecten op de flora en fauna en in het bijzonder voor vleermuizen die gevoelig zijn voor licht. Gezien deze constatering is er wel degelijk sprake van een belemmering in het kader van de Flora- en Faunawet nu vleermuizen als gevolg van de ruimtelijke ingrepen negatieve effecten ondervinden van het plan. Dat blijkt
ook uit het compensatieplan. Dat er vervolgens maatregelen worden getroffen om het nadeel zoveel mogelijk te beperken betekent niet dat de aangetroffen vleermuizen desondanks niet teveel nadelige effecten ondervinden van het plan. Meer in algemene zin is er weinig aandacht uitgegaan naar de gevolgen van het fietspad op het milieu. Niet voor niets is er ten aanzien van het gebied waar het fietspad komt te liggen, een beschermd regime van toepassing en is het uitgangspunt dat aantasting van het milieu niet mogelijk mag zijn. Gelet op het zeer beperkte veldonderzoek heeft de gemeente onvoldoende zorgvuldig gehandeld ten aanzien van de totstandkoming van het voorliggende ontwerp. Wat ik mïs is het effect dat het doorsnijden van het bos met verharding en verlichting met zich meebrengt. Ecoducten schieten als paddenstoelen uit de grond maar hier gebeurt het tegenovergestelde! Nu de effecten op het milieu en in het bijzonder de flora en fauna onvoldoende zijn onderzocht, is de motivering ten aanzien van de MER onvoldoende. De MER-beoordeling kan pas plaatsvinden als er voldoende onderzoek is gedaan naar de effecten op het milieu. Het verrichte veldonderzoek is onvoldoende om de nadelige effecten op het milieu globaal in kaart te brengen. Er wordt in het bestemmingsplan op voorhand uitgegaan van het feit dat dat er geen ontheffing van de Flora- en faunawet meer nodig is. Dit moet echter door het bevoegde gezag nog beoordeeld worden. Er is nu nog geen enkele zekerheid dat deze ontheffing verleend zal worden. Naast de vleermuizen zijn ook de aanwezige amfibieën van belang omdat het fietspad een doorsnijding is van overwinteringsgebied naar voortplantingswateren. In het compensatieplan worden daar tunnels voor voorgesteld, maar ook deze maatregelen moeten door de ontheffingverlener worden getoetst omdat het naast de vleermuizen om 'bijlage 3' soorten gaat [zwaarste beschermingsregime in de Flora en Faunawet]. Alternatieven Bovendien is weinig aandacht besteed aan de alternatieven. Gewezen kan worden op het feit dat er diverse fietspaden met elkaar verbonden kunnen worden zodat er een reëel alternatief ontstaat voor de onderhavige fietsverbinding. Er is veel te veel gefocust op deze verbinding zonder de verbinding af te zetten tegen andere reële alternatieven die veel minder schade aan het milieu toebrengen en eveneens aansluiten bij de achtergrond van een veilig en snelle fietsverbinding. Op dat punt is door de gemeente veel te weinig onderzoek verricht. Veiligheid Een veilige en comfortabele fietsroute is één van de doelen van dit plan. Uit het bestemmingsplan volgt dat het pad slechts tot 20:00 uur wordt verlicht in verband met de gevolgen voor de flora en fauna. Ik kan niet anders dan constateren dat dit tot zeer onveilige situaties gaat leiden. Het ligt in de lijn der verwachtingen dat het fietspad ook gebruikt gaat worden door brommers, zoals dat thans al het geval is bij vergelijkbare gevallen, en zonder verlichting leidt dit tot een zeer gevaarlijke situatie. Ik wijs in dat kader op onder meer op het pad van de Vincent Cleerdinlaan naar de Willibrorduslaan in Waalre. Dagelijks wordt van dit pad gebruik gemaakt door snelverkeer als brommers en scooters. Er is hier nimmer op gecontroleerd en gehandhaafd. Terecht rijzen er dan ook vragen omtrent de handhaving van regels ten aanzien van het beoogde fietspad. En een dergelijk pad door een bos en zonder verlichting geeft uiteraard al snel een gevoel van onveiligheid. Zeker als een fietser niet in een groep fietst. Van een gemeentebestuur mag verwacht worden dat het zich daarvan voldoende rekenschap geeft. De veiligheid zou toch een speerpunt moeten zijn bij het ontwikkelen van beleid. Ook overdag is het pad gezien de ligging niet zichtbaar en niet makkelijk te bereiken door bijvoorbeeld hulpdiensten.
Bovendien is een fietspad door het bos met verspreid liggende woningen een ideale route voor kwaadwillenden. Na een inbraak is de vogel snel gevlogen. Voor mij als omwonende is dat een niet te derschatten factor dat voor mij tot een groot gevoel van onveiligheid leidt. Heeft u daarover al nagedacht? on Hinder Uit het voorgaande blijkt al welke hinder en gevoel van onveiligheid ik als omwonende zal ondervinden van dit pad en het (illegale) gebruik ervan. Daarnaast merk ik op dat een verlichting door het bos leidt tot horizonvervuiling en afbreuk doet aan ons woon- en leefgenot. Overigens is het niet verlichten of korter verlichten in dat kader geen goed alternatief omdat dan de veiligheid in gevaar komt. Dit soort spanningsvelden treden op wanneer een fietspad in een gebied komt te liggen dat om meerdere reden niet geschikt is voor een dergelijk fietspad. De verlichting is hoe dan ook een probleempunt! Bovendien vrees ik dat het brede pad niet alleen de opmaat vormt voor illegaal gebruik door gemotoriseerd verkeer als scooters, brommers en motoren maar ook voor latere besluitvorming waarbij uiteindelijk het pad geschikt wordt gemaakt (het illegale gebruik wordt gelegaliseerd) voor het gebruik door gemotoriseerd verkeer. Financiële uitvoerbaarheid Ook ten aanzien van de financiële uitvoerbaarheid bestaat nog veel onduidelijkheid. Hoe is de subsidie precies vormgegeven en in hoeverre is de subsidie afhankelijk van andere maatregelen uit het Gebiedsakkoord? Blijft deze subsidie overeind als andere onderdelen uit dit akkoord niet doorgaan? De relevante stukken ontbreken, als gevolg waarvan ik mij geen goed beeld kan vormen van aspecten in het kader van de financiële uitvoerbaarheid. Hierbij doe ik het uitdrukkelijke verzoek deze stukken alsnog ter inzage te leggen en belanghebbenden de gelegenheid te geven daar alsnog op te reageren. Bovendien is het minstens merkwaardig dat de prioriteiten van de gemeente bij een dergelijk fietspad liggen zonder dat er objectief is aangetoond dat er daadwerkelijk behoefte is aan een dergelijke investering. In een tijd van bezuinigingen valt het onderhavige prestigeobject dat voor het overige veel verliezers kent (denk aan omwonenden, flora en dieren) en fietsers die nauwelijks gebruik zullen maken van dit pad, niet uit te leggen en te verantwoorden. Conclusie Ik concludeer dat het ontwerpbestemming in strijd is met het criterium van een goede ruimtelijke ordening, hetgeen de basis is voor een bestemmingsplan. Ik^erioekjadajrölp-vahp^ststelling van het plan, zeker in deze vorm, af te zien. Hoogachte "PVA-vari Eksterlaan 4 5552 CB VALKENSWAARD