Kringloop neutraal denken (Emissie, mineralen, energie) Eddie ter Braack
Bio Energie Noord Missie: Het realiseren van meer en nieuwe activiteiten in Noord-Nederland op het gebied van energie uit biomassa
Doelen: Het uitbreiden van het aantal projecten in de bio-energie sector Het versnellen en professionaliseren van deze projecten
Activiteiten: Stimuleren van ideeën en projecten door het geven van informatie (studiebijeenkomsten, brochures) Ontwikkelen en onderhouden van netwerken Begeleiden van projecten en bedrijvigheid Koppelen van nieuwe technologieën aan projecten Bevorderen van samenwerking tussen onderzoek, overheid en bedrijfsleven Bevorderen van maatschappelijk draagvlak voor bio-energie
Aanleiding project op praktijkcentrum de Marke Waarom nieuwe generatie vergister-raffinage Ontwikkeling/Stand van zaken op dit moment Nog uit te voeren acties
Problemen grootschalige vergister Uitspraak Raad van State Provinciaal/Gemeentelijk beleid Wegvallen MEP, SDE niet toereikend Maatschappelijk weerstand (nationaal, internationaal) Weerstand vanuit de sector Prijzen input grillig (mais/glycerine etc.) Hoe CO2 neutraal is vergisting?
Voordeel afschaffen subsidie Buikje vol hoofdje leeg, buikje leeg hoofdje vol Nieuwe ontwikkelingen op de markt Wees onafhankelijk van overheidsubsidies op langer termijn Denk gelijk verder
Doelstellingen project De Marke Opwaarderen biogas naar aardgas volgens nieuw (goedkoper) principe (MEP onvoldoende) Ombouw van Diesel naar Dual-Fuel Diesel-Biogas (Dual-Fuel = Gasbijmenging in een motor volgens Diesel-principe, zelfontbranding dus)
Project de Marke
Project de Marke
Samenstelling voor en na zuivering Component Unit Natural Gas (Dutch quality) Upgraded biogas Methane Vol% 81,30 Circa 88,5 Ethane Vol% 2,85 0 Higher Cx Vol% 0,60 0 Nitrogen Vol% 14,35 0-1 Oxygen Vol% 0,01 <0,5 Carbon dioxide Vol% 0,89 10 Water (freezing point) o C -5-5 H 2 S Mg/Nm 3-5 Chlorine Mg/Nm 3-0,5 LHV MJ/Nm 3 31,69 31,80 Wobbe index MJ/Nm 3 43,70 43,46-44,41 93 4 3 47,83-48,38
Project de Marke
Nieuwe generatie vergisting
Nieuwe generatie vergisting Bouwadvies
Nieuwe generatie vergisting Kunstmestvervangende producten Gezuiverd biogas (eigen energievoorziening op het bedrijf) Emissiearme boerderijen/gronden (Natura 2000) Volumevermindering (kunst)mest Afzetten teveel aan biogas op de markt (50-75 %) Economisch rendabel zonder subsidie
Voordelen nieuwe generatie vergisting Bouwadvies Eenvoudige aanvraag milieu-/bouwvergunning Geen SDE afhankelijke installatie Geen kelders nieuwbouw stallen Bestaande kelders ombouwen Geen enorme productie digestaat (mest) Geen grond voor teelt energiegewassen (ethiek, invloed grondprijs, grondstoffenprijs, voedselprijs) Schone producten na vergisten
Voordelen nieuwe generatie vergister Bouwadvies Restproducten bovengronds kunnen uitrijden (sleepslang e.d. overbodig) NPK volledig gemineraliseerd. Vermindering transport van mest/digestaat/coproducten Opgewaardeerd biogas kan rechtstreeks naar eindgebruiker Geschikt voor co-vergisting (organische stof)
Voordelen nieuwe generatie vergister Bouwadvies Bestemmingsplan niet aan hoeven te passen Kleinschalig en toch duurzaam Vitaal platteland Autonomie Etc.
Vergistingsprocessen cellulose-glucose + H2O glucose glucose (C6H12O6) 2 azijnzuur + 2 CO2 + 4 H2 Glucose azijnzuur + propionzuur + CO2 + H2 Azijnzuur (CH3COOH) CO2 + CH4 Propionzuur (C2H5COOH) + H2O azijnzuur + CO2 + 3 H2 CO2 + 4 H2 CH4 + 2 H2O Organisch materiaal bestaat globaal uit : 1/3 cellulose 1/3 hemicellulose 1/3 lignine De verstrengeling van de drie componenten moet opgeheven worden om te komen tot een betere vergisting van organisch materiaal
Eindproducten na raffinage 1 m3 mest produceert na vergisting N-P meststof (+ zwavelmeststof) N-K meststof Water (omgekeerde osmose) Bestendige o.s (lignine) wordt gecomposteerd 25-30 % verdampingswater CO2 18-20 m3 (gezuiverd) biogas
Gebruikersnorm Stikstof (N) en Fosfaat (P) 2009 Bouwadvies Uitgangssituatie rundveebedrijf N-gift P-gift 60 ha grasland (250 kg N/ha en 100 kg P/ha) 15000 6000 20 ha maisland (250 kg N/ha en 85 kg P/ha) 5000 1700 Totaal aan te wenden 20000 7700 Produktie N en P uit mest N prod. P prod. 150 melkkoeien (120 kg N en 44,3 kg P per dier) 18000 6645 40 jongvee < 1j ( 28 kg N en 9,3 kg P per dier) 1120 372 30 jongvee > 1j ( 70 kg N en 24,1 kg P per dier) 2100 723 Totale produktie bedrijf 21220 7740 Werkingscoefficient N = 65 % (35 % mag je dus aanvullen met kunstmest tot 250 kg N/ha) 250 x 0,65 = 162,5 per ha 250-162,5 = 87,5 kg N uit kunstmest bijstrooien per ha Besparing 7000 kg N aankoop door alle N uit mest te benutten (Extra dieren dieren houden?)
Afzetmogelijkheden biogas Zelfvoorzienend (woning, bedrijf, tractor, auto) Bestaand leidingnetwerk Nieuw groengas leiding netwerk RGO Transportbrandstof Opslagplaatsen 25 miljard vrachtwagenkilometers 1:3 95 miljard autokilometer 1:14 (15 miljard liter brandstof nodig) Vuilnisstortplaatsen Buffering leidingnetwerk Lege aardgasvelden
Interesse binnen-/buitenland Onafhankelijkheid overheid (Advies ECN- SDE) (On)voldoende aanbod vergistingsproducten Markt grootschalige vergister is snel vol Zuivelsector wil groene zuivelproductie (NZO) Convenant Schoon & Zuinig Geen uitgebreid leidingnetwerk Dunbevolkte gebieden zelfvoorzienend worden
Niks nieuws
Niks nieuws
Niks nieuws
Nog te voeren acties - Erkenning kunstmestvervangende producten - Afzet overtollige groengas regelen - Vergunningen bovengrondse opslag e.d. - Snel en goedkoop in kunnen pluggen van groengas leidingen op bestaande leidingen - Knop moet/gaat om bij iedereen, doen
Verwachte opbrengsten/vermeden kosten - Energiebesparing - Kunstmestbesparing, verkoop mineralen - Groen gas (biomethaan) verkoop - Besparing mestafvoer, mest verwerken anderzijds - Voorkomen investering emissiebeperkende maatregelen - Evt. lagere kosten nieuwbouw - Bedrijf niet meer op slot - Imagoverbetering - Etc.
Ligboxenstal 150 melkkoeien + jongvee
4800 m³ mestopslag
Kosten mestopslag onder de stal 9 maanden opslag 325.000,-
Kosten opslag (buiten de stal) Kleine opslagen onder de stal (200m³) Externe opslagen bij gebruik Agrimodem (9mnd) 150.000,- Kosten nog lager bij tussentijdse afvoer
Mestraffinage en Omgevingsvergunning Bouwvergunning Milieuvergunning Nb-wet Sloopvergunning Kapvergunning Aanlegvergunning
Vragen?