Good practices WERELD IN BEWEGING - Hoe diaspora en Noord-Zuidorganisaties elkaar kunnen versterken
GOOD PRACTICES De traditionele Noord-Zuidbeweging en mensen met een migratieachtergrond hebben vaak hetzelfde doel. Ze willen de ontwikkeling in het Zuiden steunen en een duw in de rug geven. Toch vinden ze elkaar lang niet altijd. Dat is een gemiste kans. De twee groepen hebben aanvullende kwaliteiten, ervaringen en contacten en kunnen elkaar versterken. Vluchtelingenwerk Vlaanderen en 11.11.11 verzamelden verschillende voorbeelden van groepen die de brug wél wisten te slaan. Hopelijk kunnen we jullie inspireren. door Janine Meijer LAAT DIASPORA MEE NADENKEN OVER ONTWIKKELINGSSA- MENWERKING VAN VLAAMSE STEDEN Wie: Dienst Ontwikkelingssamenwerking Stad Antwerpen en diasporagemeenschappen De Dienst Ontwikkelingssamenwerking van de Stad Antwerpen ent haar eigen Zuidwerking op projecten van diasporagroepen. Zo ondersteunt de stad projecten in Congo, Ghana en Marokko. Dat zijn niet toevallig de landen met de grootste diasporagemeenschappen in Antwerpen. Ondersteuning betekent financiële middelen voorzien, maar ook een matchmaker zijn tussen de diaspora en bedrijven, organisaties en instellingen in de stad die kunnen helpen bij de werking en opbouw van projecten. Daarnaast moedigt de stad diasporaverenigingen aan om actief deel uit te maken van AROSA, de Gemeentelijke Raad voor Ontwikkelingssamenwerking van Antwerpen. Op die manier komen de diasporagroepen in contact met 4de pijlers en ngo s uit de stad die werken aan ontwikkeling in het zuiden, vaak in dezelfde landen. Via AROSA vormen alle groepen een netwerk, krijgen ze vormingen en organiseren ze sensibiliserende activiteiten in Antwerpen. Ze wisselen kennis en contacten uit over hun werking in het zuiden en krijgen de kans om advies te geven over het beleid van de stad. www.antwerpen.be/nl/info/52d5051a39d8a6ec798b4591/zuidwerking WERK ALS ONDERWIJSINSTELLING PROJECTEN UIT MET PLAATSELIJKE DIASPORAGROEPEN Wie: Stedelijk Onderwijs Antwerpen en de Belgische vzw Steunproject die actief is in Marokko Zeven scholen van het Stedelijk Onderwijs Antwerpen hebben een scholenband met een school in de regio Oriental, in het noordoosten van Marokko. Er is voor die regio gekozen omdat veel inwoners van Antwerpen wortels hebben in die streek. Sommige scholen sturen leerkrachten of leerlingen naar Marokko of ontvangen leerkrachten uit Marokko. Andere scholen kiezen een thema waarrond ze samenwerken met de partnerschool in Marokko. Zo bracht de Antwerpse school De Vlinderboom een Marokkaans sprookje op het toneel en werkte een school in Marokko rond een Vlaams sprookje. De scholen organiseren inleefreizen en stages voor leerlingen uit het secundair onderwijs of cursisten uit het volwassenenonderwijs. Er vindt ook kennisoverdracht plaats tussen Antwerpse en Marokkaanse leerlingen, leerkrachten en directies. Om de scholenband concreet vorm te geven, krijgen de Antwerpse scholen hulp van de Belgische vzw Steunproject, een organisatie van Antwerpenaars met Marokkaanse roots die ontwikkelingsprojecten opzet in de regio Oriental. Vzw Steunproject helpt de scholen bij het leggen van de juiste contacten, het zoeken naar gastgezinnen in de regio, het regelen van tolken en tal van andere praktische zaken. De samenwerking heeft een gunstig effect op de onderwijskwaliteit én de inkomsten in Oriental. In Antwerpen leidt de scholenband tot een grotere betrokkenheid van ouders en leerlingen met Marokkaanse roots. Het verruimt bovendien de leefwereld van alle leerlingen. Bram Goris, verantwoordelijke internationalisering van het Stedelijk Onderwijs Antwerpen, ondersteunt de Antwerpse scholen in dit project. Een goede communicatie is cruciaal bij deze samenwerking. Maak duidelijke afspraken over verantwoordelijkheden en verwachtingen. Veel draait om vertrouwen opbouwen. Dat lukt alleen als je jezelf kwetsbaar durft op te stellen en de ander deel maakt van je eigen werking. De Antwerpse scholen krijgen een klein subsidiebedrag van de Vlaamse Vereniging voor Ontwikkelingssamenwerking en Technische Bijstand (VVOB: www.vvob.be). Andere partners zijn: Karel de Grote Hogeschool, Artesis Plantin, de Universiteit Antwerpen en de Dienst Ontwikkelingssamenwerking van de Stad Antwerpen. www.stedelijkonderwijs.be/internationaal en www.steunproject.be 2 Wereld In Beweging - Good practices
BETREK DIASPORAGROEPEN BIJ WERKEN VAN DE GROS Wie: Gemeentelijke Raad voor Ontwikkelingssamenwerking (GROS) Asse en diasporagroepen De GROS van Asse betrekt meerdere diasporagroepen actief bij haar werking. Enkele keren per jaar organiseren ze samen een activiteit. De diasporagroepen krijgen ook ondersteuning voor hun projecten en worden begeleid bij hun subsidieaanvraag. Dat vergroot de meerwaarde om actief bij de GROS betrokken te blijven. www.asse.be/dienst/1594/gemeentelijke-raad-voor-ontwikkelingssamenwerking-asse ORGANISEER SAMEN EEN FEEST, BENEFIETCONCERT, SCHRIJF EEN KOOKBOEKJE OF RICHT EEN SPORTPLOEG OP Wie: GROS Herent en Koerdische gemeenschap Akram Hamo is een Koerdische vluchteling en beroepsmuzikant die in Herent woont. Hij was op zoek naar steun om een actie op te zetten voor noodhulp aan Syrisch Koerdistan. Het heeft even geduurd, maar ondertussen heeft hij een samenwerking kunnen opzetten met Belgische organisaties. Het resultaat? De GROS van Herent en de plaatselijke Koerdische gemeenschap hebben samen al twee benefietconcerten opgezet. www.herent.be/dienst/3041/grosh Wie: Noord-Zuiddienst en integratiedienst van Halle en plaatselijke diasporagroepen Een klassieker met bijna 20 jaar op de teller is het multicultureel feest van Halle zonder Grenzen, een actiegroep voor vluchtelingen. Het Wereldfeest gaat altijd uit van wat diasporagroepen zelf te bieden hebben: muziek, dans en eten uit de diverse landen. Er zijn ook sportactiviteiten en er is kinderanimatie. Alle activiteiten zijn laagdrempelig: iedereen kan op zijn manier deelnemen. Het multicultureel feest wordt mee gecoördineerd door de Noord-Zuiddienst en de Integratiedienst van de stad. www.facebook.com/groups/hallezondergrenzen Wie: Gemeentelijke ambtenaren, Oxfam-Wereldwinkels en migrantenorganisaties in Pajottenland Op een kookevenement in Halle lanceerde het Noord-Zuidoverleg Pajottenland in 2016 een fairtradekookboekje, gemaakt met inwoners met diverse achtergronden. Het boekje combineert persoonlijke verhalen en fairtrade recepten. Gemeentelijke ambtenaren, vrijwilligers van Oxfam-Wereldwinkels en migrantenorganisaties werkten errond samen, met steun van de provincie. www.facebook.com/fairtraderegiopajottenlandzennevallei BETREK VLUCHTELINGEN BIJ HET WEGWIJS MAKEN VAN NIEUWKOMERS Wie: Gemeente Lubbeek De gemeente Lubbeek vraagt erkende vluchtelingen om te tolken op scholen. Ze helpen kinderen van nieuwkomers bij het uitleggen van de regels en gewoontes op school, vertalen nota s in de schoolagenda en helpen bij de communicatie met de ouders. De erkende vluchtelingen krijgen voor hun werk een vergoeding met de steun van de Koning Boudewijnstichting en de Nationale Loterij. www.gastvrijegemeente.be/initiatieven/gastvrij-lubbeek-tolken-op-school Wie: KAJ De Mug De jongerenbeweging KAJ De Mug uit Brussel probeert de positie van niet begeleide minderjarige asielzoekers in Brussel te verbeteren. Daarbij rekent De Mug op erkende vluchtelingen die worden opgeleid tot animator op vakantiekamp of begeleider van jongerenactiviteiten. www.gastvrijegemeente.be/initiatieven/kaj-de-mug GRIJP INITIATIEVEN UIT DE DIASPORA AAN OM SAMENWER- KING UIT TE BOUWEN Wie: Zahid Ghaida en de gemeente Merchtem In april lanceerde een jonge Syrische vluchteling in Merchtem een opvallende oproep: hij wou iedereen in de gemeente leren kennen en aan zoveel mogelijk mensen zijn verhaal vertellen. Iedereen mocht hem uitnodigen voor een gesprek. De oproep kreeg veel bijval: hij werd overal in Merchtem uitgenodigd om te komen eten, ook bij het stadsbestuur en in scholen. Zijn actie is ook opgepikt door de regionale televisie. www.ringtv.be/nieuws/vluchteling-zahid-uit-merchtem-%e2%80%- 9Cik-heb-een-droom%E2%80%9D Wereld In Beweging - Good practices 3
RICHT EEN VZW OP MET MENSEN UIT DE VLAAMSE NOORD-ZUIDBEWEGING ÉN DE DIASPORA Wie: Zaba Kina vzw Zaba Kina is een 4de pijler die evenveel Belgen als Congolezen telt. De Belgen zijn sterk in het uitbouwen van een netwerk hier, de Congolezen weten in Congo de juiste deuren te openen. Lijkt die manier van werken eenvoudig en evident? Toch zijn er bij het 4de pijlersteunpunt nauwelijks 4de pijlers geregistreerd die zo divers zijn. www.zabakina.be Wie: 11 groep van Wevelgem De 11 groep van Wevelgem bestaat uit zes oude en zes nieuwe Belgen. Het doel is activiteiten organiseren vanuit een open communicatie en een gelijkwaardige inbreng: waar hebben we zin in? Doel is om samen een laagdrempelige dag te organiseren met spel, muziek en dans. www.11.be/kom-in-actie/kies-een-engagement/11groepen/ item/11-groep-wevelgem-gullegem ZORG VOOR ONTMOETINGSMOMENTEN OM ELKAAR TE LEREN KENNEN Wie: Het Leuvens Netwerk Noord-Zuid In aanvulling op de Leuvense Derde Wereldraad werd in Leuven in 2015 het Leuvens Netwerk Noord-Zuid gecreëerd, gecoacht door de ambtenaar van de stad. Dat platform brengt een of twee keer per jaar organisaties met diverse achtergronden uit Leuven samen op themadagen. Er is veel aandacht voor het betrekken van diasporaverenigingen. Wie dat wil, kan zich aansluiten bij subwerkgroepen zoals de werkgroep Fair Trade of de werkgroep gemeenteraadsverkiezingen. Het platform zelf blijft breed en laagdrempelig. www.lennz.be 4 Wereld In Beweging - Good practices
5 Wereld In Beweging - Good practices V.U. Rein Antonissen Vluchtelingenwerk Vlaanderen vzw, Kruidtuinstraat 75, 1210 Brussel