STICHTING FUNDATIE VAN DE VRIJVROUWE VAN RENSWOUDE TE UTRECHT JAARVERSLAG 2016

STICHTING FUNDATIE VAN DE VRIJVROUWE VAN RENSWOUDE TE UTRECHT JAARVERSLAG 2016

Bestuursverslag Achtergrond van de stichting Maria Duyst van Voorhout, Vrijvrouwe van Renswoude, (1662-1754) liet na haar dood een groot vermogen na aan het Weeshuis der Gereformeerden binnen Delft, het Burgerweeshuis te s-gravenhage en het Stadsambachtskinderhuis in Utrecht. In haar testament had zij bepaald dat deze erfenis gebruikt moest worden om uit deze huizen eenige van de verstandigste, schranderste en bekwaamste jongens, niet jonger als vijftien jaren, maar wel daerboven, in derselver huijzen af te sonderen en aan te zetten, hetzij in de Mathesis, teekenen of schilderkunst, Beeldhouwen of Beeldsnijden, oeffeningen in sware Dijkagien tot behoudinge van ons Landt tegens sware overstromingen van t water, of dergelijke Libere Consten. Zo ontstonden er drie Fundaties van de Vrijvrouwe van Renswoude in Delft, Den Haag en Utrecht. Voor zover de huizen niet genoeg ruimte hadden de leerlingen (élèves) af te zonderen van de andere jongens, moest er aangebouwd of terrein gekocht worden. Dat was in Utrecht het geval en zo ontstond tussen 1756 en 1761 het huidige gebouw aan de Agnietenstraat. De Fundatie van Renswoude Utrecht beheert voorts de geldelijke middelen die haar later door andere erflaters zijn nagelaten of op andere wijze zijn toebedeeld. Hierdoor zijn, binnen het vermogen van de Fundatie, de volgende fondsen op naam ontstaan: Willem van de Waterfonds, Kasteleyn-Beyerinckfonds, Fonds De Winter, Fonds Monument Van Woerden en Wels-Schlesionafonds. Voort is de Fundatie sinds augustus 1998 door het bestuur van de Bote de Vries en Anna Maria van Maanen Stichting algeheel gevolmachtigd. De Fundatie neemt sindsdien de gehele fondsactiviteit van deze stichting waar. Indachtig de bedoelingen van Maria Duyst van Voorhout verleent de Fundatie financiële ondersteuning aan jongeren, voor wie het om enigerlei reden niet mogelijk is de opleiding of studie aan een erkende creatieve vakschool, een HBO-instelling of een universiteit zelf geheel of gedeeltelijk te bekostigen. Zij moeten in Utrecht of omgeving wonen of studeren aan een in deze gemeente gevestigde onderwijsinstelling. Zij worden nog steeds élèves genoemd. De Fundatie heeft daarnaast nog steeds een verantwoordelijkheid voor het gebouw Agnietenstraat 5 te Utrecht. Om subsidietechnische redenen is in 1988 het bloot eigendom van het gebouw ondergebracht in een aparte stichting. Deze Stichting Maria Duyst van Voorhout heeft het gebouw tegen een statutair vastgelegde jaarlijkse canon van 0,45 in eeuwigdurende erfpacht gegeven aan de Fundatie. Bestuur (College van Regenten) Op 31 december 2016 bestond het bestuur uit: Mevrouw dr. E. (Eva) Röell, voorzitter De heer mr. A.C. (Ari) Doeser, vice-voorzitter De heer mr. N.P.L.M. (Peter) Doesburg De heer ir. H.J. (Hendrik Jan) Hoorn Mevrouw drs. J. (Asha) Jairam Mevrouw M.C. (Mieke) Overkamp-Van den Berg De heer drs. J.H.M. (Joost) van de Ven, secretaris-rentmeester Namens de (oud-)élèves neemt mevrouw Z.N. (Zillah) Kaptein, MSc. deel aan het bestuur. In het verslagjaar wijzigden de functies in het bestuur als volgt: De heer Hoorn was voorzitter tot 1 juni. Bestuurslid mevrouw Röell werd op 1 maart vice-voorzitter en op 1 juni voorzitter. Bestuurslid de heer Doeser werd op 1 juni vice-voorzitter. 2

Van oudsher worden de voorzitter en de vice-voorzitter ook aangeduid als Eerste Huismeester respectievelijk Tweede Huismeester. Toezicht op het bestuur wordt uitgeoefend door het College van Auditeurs van Rekening, dat qualitate qua wordt gevormd door de burgemeesters van de drie steden waarin een Fundatie van de Vrijvrouwe van Renswoude is gevestigd. Kort na afloop van het verslagjaar veranderde de samenstelling van het bestuur en werd gekozen voor een nieuwe, vaste voorzitter. Onder zijn leiding zullen nieuwe, modernere statuten en een bestuursreglement worden opgesteld en zal een nieuw meerjarenbeleidsplan worden geformuleerd. Dit zal naar verwachting in de loop van 2017 zijn beslag krijgen. Verslag In het verslagjaar werd voor 15.337 aan beurzen verstrekt (vorig jaar 12.878), waarvan 2.975 in de vorm van een renteloze lening (vorig jaar 5.088). Medio het verslagjaar werd besloten tot een aanpassing van het beurzenbeleid, als uitvloeisel waarvan met ingang van het studiejaar 2016-2017 uitsluitend nog beurzen à fonds perdu worden verstrekt en geen renteloze leningen meer. Ook kan voortaan aan sommige MBO-studenten een beurs worden toegekend. Tegen de achtergrond van deze beleidswijziging worden voortaan de à fonds perdu verstrekte studiebeurzen onder de lasten in de staat van baten en lasten getoond. Dit boekjaar is voor een bedrag van 22.740 aan uitstaande renteloze voorschotten afgelost door 30 oud-élèves. Aan het einde van het boekjaar is, evenals vorig boekjaar, het gehele resultaat van de exploitatie van het gebouw ( 58.921, zijnde het saldo van de huuropbrengsten van woonruimten en stijlzalen en de catering-afdracht enerzijds ( 117.823) en de lasten terzake van de exploitatie van het gebouw anderzijds ( 58.902)) beschikbaar gesteld aan de Stichting Maria Duyst van Voorhout ten behoeve van onderhoud aan en investeringen in het Fundatiegebouw en de daaruit voortvloeiende financieringskosten en aflossingsverplichtingen in 2017. Dit exploitatieresultaat wordt, vooruitlopend op de vaststelling van deze jaarrekening en de resultaatbestemming, ten laste van het vermogen gebracht. Gedurende het boekjaar werd een bedrag ad 2.325 gedoteerd aan de Stichting Maria Duyst van Voorhout als laatste tranche van een serie dotaties ten behoeve van de verbouwing van de dienstwoning van de châtelaine in het Fundatiegebouw. De jaarrekening sluit met een voordelig saldo van 35.196 dat aan het vermogen is toegevoegd. De Fundatie heeft in het boekjaar het totale vermogen (inclusief de fondsen op naam en inclusief de voorziening voor renteloze leningen) zien toenemen van 1.339.312 per eind 2015 tot 1.354.217 per eind 2016. Op de beleggingen werd in het boekjaar een rendement gemaakt van 5,50% (voorgaand boekjaar 7,03%). In euro s bedroeg het beleggingsresultaat 50.862. In het verslagjaar zag de nieuwe website van de Fundatie het licht. Daarop wordt duidelijker en uitgebreider dan voorheen op de doelstellingen en de historie van de Fundatie en de verhuurmogelijkheden van het Fundatiegebouw ingegaan. Ook werd in het verslagjaar nieuw promotiemateriaal ontwikkeld in de vorm van een flyer in twee taalversies: in het Nederlands en in het Engels. Utrecht, 27 juni 2017 Mr. D.H. Kok, voorzitter Drs. J.H.M. van de Ven, secretaris-rentmeester 3

Jaarrekening Grondslagen van waardering en resultaatbepaling ALGEMEEN Boekjaar/verslaglegging uitgaven aan beurzen op kasbasis - Het boekjaar loopt gelijk met het kalenderjaar. - Ten aanzien van de in enig boekjaar toegewezen beurzen geldt dat uitsluitend de werkelijk uitbetaalde gedeelten daarvan worden verantwoord in het boekjaar; het restant wordt in het daarop volgende boekjaar verantwoord. Fondsen op naam binnen de Stichting Fundatie van de Vrijvrouwe van Renswoude De vermogens van het Fonds Monument Van Woerden, het Fonds De Winter, het Kasteleyn- Beyerinckfonds, het Willem van de Waterfonds en het Wels-Schlesionafonds alle fondsen op naam binnen de Fundatie van Renswoude worden apart getoond als onderdeel van het vermogen van de Stichting Fundatie van de Vrijvrouwe van Renswoude. Geen van deze fondsen is een afzonderlijke stichting of andere rechtspersoon. Baten, lasten, overige balansposten en vermogensmutaties van deze fondsen op naam worden begrepen in de staat van baten en lasten en de balans van de Stichting Fundatie van de Vrijvrouwe van Renswoude. Omslag kosten beheer en administratie. De Bote de Vries en Anna Maria van Maanenstichting betaalt jaarlijks zoals ook destijds overeengekomen in de algemene volmacht tussen deze stichting en de Fundatie een bijdrage in de beheer- en administratiekosten van de Stichting Fundatie van de Vrijvrouwe van Renswoude en wel ten bedrage van 1% van haar vermogen. Wijziging in de verslaglegging Met ingang van dit boekjaar worden de rentebaten die bij het Wels-Schelsionafonds worden gerealiseerd meegenomen bij de baten. Voorheen werden deze rentebaten rechtstreeks aan het vermogen van het Wels-Schelsionafonds toegevoegd. De vergelijkende cijfers m.b.t. de baten over het vorige boekjaar zijn dienovereenkomstig aangepast. Eveneens met ingang van dit jaar en mede tegen de achtergrond van een dit boekjaar doorgevoerde wijziging in het toekenningbeleid van studiebeurzen, worden de à fonds perdu verstrekte studiebeurzen als last opgenomen in de staat van baten en lasten. Voorheen werden deze beurzen rechtstreeks ten laste van het vermogen gebracht. De vergelijkende cijfers m.b.t. de lasten over het vorige boekjaar zijn dienovereenkomstig aangepast. Vanaf dit boekjaar wordt een nieuw, beknopter formaat van verslaglegging gehanteerd. JAARREKENING Baten Opbrengsten Creditrente en dergelijke worden op kasbasis (uitsluitend de werkelijk in enig boekjaar ontvangen rente) verantwoord. Ook de huuropbrengsten en de catering-afdracht van de stijlkamers, de huur van de studentenkamers in het fundatiegebouw worden op kasbasis verantwoord. 4

BALANS Activa De Fundatie heeft de eeuwigdurende erfpacht van het gebouw van de Fundatie. Daarvoor wordt een jaarlijkse erfpachtcanon van 0,45 betaald aan de Stichting Maria Duyst van Voorhout. De waarde van het eeuwigdurende erfpachtrecht wordt op de balans van de Fundatie opgevoerd voor een symbolisch bedrag van 1,00. Passiva Voorziening renteloze leningen Teneinde het vermogen zo reëel mogelijk weer te geven dient het risico van niet-terugbetaling van studieleningen door élèves afgedekt te worden. In de praktijk is gebleken dat de renteloze leningen uiteindelijk nooit geheel, maar wel voor een aanzienlijk deel terugbetaald worden. Aldus is een voorziening voor het risico van niet-terugbetaling opgenomen van 50% van het bedrag aan uitstaande leningen. Afschrijving van oude, aan verleende beurzen gelieerde, vorderingen komt ten laste van deze voorziening. De per saldo resulterende vrijval uit of toevoeging aan deze voorziening wordt, als baat respectievelijk als last in de rekening van baten en lasten verantwoord. Afschrijving van vorderingen uit verleende renteloze leningen Het bestuur heeft er in het algemeen voor gekozen niet licht tot afschrijving over te gaan. Soms komen élèves pas na jaren alsnog met het aanbod om terug te betalen. In het boekjaar werden geen schulden van élèves financieel afgeschreven. In het voorgaande boekjaar werd een zeventiental vorderingen afgeschreven (voor een totaalbedrag van 28.955,70; juridisch blijven de verplichtingen van de betrokken élèves overigens bestaan). DIVERSEN - De waardering van de effecten waarin de Fundatie heeft belegd geschiedt naar beurskoers op balansdatum. Gebruikelijk is een waardering op basis van aankoopwaarde dan wel, indien die lager is, de actuele beurswaarde. Bij die waarderingswijze worden verliezen direct genomen en winsten pas na realisatie. Het bestuur ontleent evenwel aan de getoonde beurswaarde en het verloop daarvan over de jaren heen een zodanig belangrijk signaal omtrent de adequaatheid van het gevoerde beleggingsbeleid, dat ervoor gekozen is de waardering naar beurskoers te handhaven. - De waardering van het fysieke goud waarin is belegd geschiedt op basis van de laatste zgn. London Gold Fix om 12:00 uur s middags van het boekjaar (30 december in dit boekjaar); deze koers van het goud luidt in US dollars en wordt omgerekend tegen de US dollar/euro-koers aan het einde van dezelfde dag. 5

Balans ACTIVA 31-12-2016 31-12-2015 Erfpacht fundatiegebouw 1,00 1,00 Beleggingen 970.836,68 925.649,76 Leningen 390.562,61 420.378,03 Debiteuren 16.506,72 14.572,94 Liquide middelen 41.453,38 30.826,61 Totaal activa 1.419.360,39 1.391.428,34 PASSIVA 31-12-2016 31-12-2015 Eigen vermogen: * Stichting Fundatie van Renswoude 354.089,58 367.269,40 * Willem van de Waterfonds 464.223,89 439.871,33 * Wels-Schelsionafonds 387.828,51 378.771,77 * Kasteleyn-Beyerinckfonds 43.850,28 41.558,80 * Fonds De Winter 31.686,04 30.023,60 * Fonds Monument van Woerden 12.257,25 11.628,22 1.293.935,55 1.269.123,12 Voorziening renteloze leningen (50%) 60.281,31 70.189,02 Waarborgsommen huurders 4.468,00 4.378,00 Crediteuren 60.675,53 47.738,20 Totaal passiva 1.419.360,39 1.391.428,34 6

Staat van baten en lasten BATEN 2016 2015 Huur woonruimten en stijlzalen 107.374,40 89.087,01 Afdracht catering 10.448,44 10.973,83 Rente op bankrekeningen 139,00 28,20 Rente op leningen 4.200,00 4.350,00 Opbrengst effecten - 113,45 Beheerbijdrage Bote de Vries & Anna Maria van Maanenstichting 1.109,22 1.072,94 Schenkingen/subsidies 500,00 1.250,00 Niet-gedeclareerde onkostenvergoedingen regenten 10.000,00 8.947,92 Vrijval voorziening renteloze leningen 9.857,71 1.109,90 Diverse baten 329,25 2.930,75 Totaal baten 143.958,02 119.864,00 LASTEN 2016 2015 Exploitatie gebouw 58.901,90 56.669,64 Bestuur, beheer en administratie 23.167,83 20.171,73 Erfpacht 0,45 0,45 Incasso studieleningen 4.329,73 8.885,16 Verleende studiebeurzen à fonds perdu 12.361,99 7.790,78 Onkostenvergoeding regenten 10.000,00 8.947,92 Voordelig saldo 35.196,12 17.398,32 Totaal lasten 143.958,02 119.864,00 Toelichting op de balans Activa Erfpacht fundatiegebouw De Fundatie heeft de eeuwigdurende erfpacht van het gebouw van de Fundatie. Daarvoor wordt een jaarlijkse erfpachtcanon van 0,45 betaald aan de Stichting Maria Duyst van Voorhout. De waarde van het eeuwigdurende erfpachtrecht wordt op de balans van de Fundatie opgevoerd voor een symbolisch bedrag van 1,00. Beleggingen 31-12-2016 31-12-2015 Effecten (obligaties) 2.268,90 2.268,90 Effecten (Profielfonds) bij ABN-AMRO 739.519,75 701.596,82 Fysiek goud 97.613,83 85.762,35 Liquiditeiten beschikbaar voor belegging 131.434,20 136.021,69 970.836,68 925.649,76 7

Leningen 31-12-2016 31-12-2015 Lening aan St. Maria Duyst van Voorhout 270.000,00 280.000,00 Renteloze leningen élèves 120.562,61 140.378,03 390.562,61 420.378,03 Lening aan Stichting Maria Duyst van Voorhout Dit betreft een lening met een looptijd van 30 jaar, lineaire aflossing en een rente van 1,5% per jaar. Saldo uitstaand per 31-12-2015 280.000,00 Aflossing in verslagjaar -10.000,00 Saldo uitstaand per 31-12-2016 270.000,00 Renteloze leningen élèves Saldo uitstaand per 31-12-2015 140.378,03 Toegekend in verslagjaar 2.975,00 143.353,03 Afboeking i.v.m. verschil schuldbekentenis vs. administratie -50,00 Aflossingen élèves in verslagjaar -22.740,42 Saldo uitstaand per 31-12-2016 120.562,61 Debiteuren Nog te ontvangen erfenisdelen Wels-Schlesionafonds 13.500,00 Nog te ontvangen kostenbijdrage BdVAMvM *) 1.109,22 Nog te ontvangen kosten St. Maria Duyst 1.297,50 Terug te ontvangen liquiditeitsvoorschot St. Maria Duyst 600,00 16.506,72 *) BdVAMvM staat voor Bote de Vries & Anna Maria van Maanenstichting Liquide middelen 31-12-2016 31-12-2015 Bankrekeningen 41.273,38 30.826,61 Kas 180,00-41.453,38 30.826,61 Bankrekeningen betreft rekeningen bij ING Bank, ABN-AMRO Bank en RABO Bank. Passiva Eigen vermogen Saldo per 31-12-2015 1.269.123,12 Voordelig resultaat verslagjaar 35.196,12 1.304.319,24 Vermogensoverdracht aan St. Maria Duyst in verband met verbouwing dienstwoning châtelaine -2.324,53 Overdracht exploitatiesaldo gebouw aan St. Maria Duyst -58.920,94 Beleggingswinst 50.861,78 Saldo per 31-12-2016 1.293.935,55 Het resultaat over het boekjaar is niet voldoende om de vermogensoverdrachten aan Stichting Maria Duyst van Voorhout te dekken. Om dit tekort te compenseren is een deel van de beleggingswinst 8

nodig en blijft een klein deel over voor vermogensgroei. De resterende vermogensgroei bedraagt 24.812 ofwel 2,0% bij een jaarinflatie voor 2016 van 1,0%. Voorziening renteloze leningen Uitstaande leningen per 31-12-2016 120.562,61 Aldus een risicovoorziening van 50% 60.281,31 Crediteuren Nog te betalen aflossingen élèves aan BdVAMvM 1.422,00 Nog te betalen verzekeringsuitkering aan St. Maria Duyst 332,59 Nog te betalen overdracht exploitatiesaldo aan St. Maria Duyst 58.920,94 60.675,53 Toelichting bij staat van baten en lasten Baten Huur woonruimten en stijlzalen Er worden drie appartementen en vijf studentenkamers als woonruimte verhuurd. De huren namen toe met 20% ten opzichte van vorig jaar. De huren van de woonruimtes stegen met 7.897 door huurverhoging enerzijds en door het feit dat de dienstwoning van de châtelaine in het boekjaar het gehele jaar bewoond werd en in het vorige boekjaar slechts vijf maanden. De huren van de stijlzalen namen toe met 10.390 door betere bezetting. Vrijval voorziening renteloze leningen Saldo voorziening 31-12-2015 70.189,02 Afgeschreven vorderingen oud-élèves -50,00 70.139,02 Saldo voorziening 31-12-2016-60.281,31 Vrijval 9.857,71 Lasten 2016 2015 Exploitatie gebouw - Belastingen en heffingen 7.716,20 6.704,05 - Nutsbedrijven 8.677,82 9.690,22 - Verzekeringen 11.808,29 11.596,06 - Salaris en sociale lasten châtelaine 10.929,53 5.324,33 - Onkosten / vergoedingen huisbeheer 17.356,46 21.618,98 - Diverse kosten 2.413,60 1.736,00 58.901,90 56.669,64 9

College van Regenten: Mr. D. H. Kok, voorzitter Mw. Dr. E. Röell, vice-voorzitter Mr. N.P.L.M. Doesburg Mr. A.C. Doeser Mw. drs. J. Jairam Mw. M.C. Overkamp-Van den Berg Drs. J.H.M. van de Ven, secretaris-rentmeester College van Auditeurs van Rekening: Mr. J.H.C. van Zanen, burgemeester van Utrecht Mw. P.C. Krikke, burgemeester van s-gravenhage Mw. M. van Bijsterveldt-Vliegenthart, burgemeester van Delft 10