NOTULEN 2012 nr. 4 AFDELING: BVFZS STELLER: A. de Nijs-Koelega DOORKIESNR.: 077-359 9430 Notulen van de openbare raadsvergadering van 25 april 2012 Aanwezig: Leden (38): Afwezig: H.M.F. Bruls, voorzitter G.J.P. van Soest, griffier F.H.T.M. Aerts (D66) W. van den Beucken (VVD) Mw. W.H.M. Bot-Kaspori (VVD) M. Bozaslan (CDA) H.H.M. Brauer (VenLokaal) Mw. W. de Bruin (PvdA) M.H. Camp (VVD) A.J.M. Drissen (CDA) H. van Eijck (GroenLinks) J.C.T.M. Feller (D66) Mw. M.H.G. Fleuren-Swinkels (VVD) G.J. Geelen (VVD) A.H.J. Heerschop (SP) P.G.J. Hen (VVD) J.M.E. Heuvelings (VVD) J.G.U.G. Hoezen (VVD) Mw. S.E.H. Holla-Crienen (PvdA) G.J.G.J. Idink (CDA) H.A.M.H. Janssen (PvdA) P.F.G. Janssen (LokaleDemocraten) J.F.J. Konings (VVD) Mw. M.A.H.J. Linders-Dückers (LokaleDemocraten) G.S. Lommen (CDA) F.L.E. Maesen (VVD) H. Mallouka (PvdA) A. Meziani (CDA) A.F.E. Pieko (VenLokaal) A.W.P.J. Pijpers (VVD) Mw. W.F.H. van Rijn-ten Vaanholt (VVD) F.P.M. Schatorjé (LokaleDemocraten) W. Schenk (PvdA) J.C.J. Schuurmans (CDA) Mw. V.E.R. Tax (PvdA) Mw. D.S.J. Thissen (CDA) A.P.M.A. Vervoort (SP) G.A.J. Vervoort (Realisten '82) B.C.M. Vostermans (CDA) D. Yildiz (LokaleDemocraten) C.W.M. Hendrickx (GroenLinks)
Aanwezige collegeleden: A.M.G. Beurskens (VVD) J.H.G.M. Teeuwen (CDA) R.L.J. Testroote (PvdA) S. Satijn (VVD) Verslag: Mw. A. de Nijs-Koelega (Notuleerservice Nederland) Publiek: 100 Tijd: 19.00 uur 21.50 uur Volgende vergadering: 10 mei 2012 2
I. Opening en mededelingen De voorzitter: Leden van de raad van de gemeente Venlo, alvorens deze raadsvergadering te openen, verzoek ik u te gaan staan en een ogenblik van stilte in acht te nemen, zodat eenieder van ons in de gelegenheid is tot een gebed of overweging. De vergadering is geopend. Er is bericht van verhindering van mevrouw Hendrickx. Naar aanleiding van de nieuwe stukken kom ik bij de agenda terug op het kazernekwartier. Op tafel ligt een nota van wijzigingen over gebiedsontwikkeling kazernekwartier. Wij hebben een nieuw raadsvoorstel en een nieuwe raadsconsultatie nummer 4. Ik zal u zo voorstellen deze zaken gezamenlijk te behandelen. Ik kom daar zo op terug. II. Vragenhalfuur ex artikel 37a reglement van orde De voorzitter: Er zijn geen aanmeldingen. III. Vaststellen van de: Agenda De voorzitter: Op voorstel van het presidium worden de raadsvoorstellen 14 en 15 en raadsconsultatie 4 over het kazerneterrein gezamenlijk behandeld. Ik wijs u erop dat de raadsconsultatie zienswijzen van uw raad vraagt. Wij zullen stemmen over de raadsvoorstellen. Als u zaken wilt veranderen, kunt u de raadsvoorstellen uiteraard amenderen. Mocht u een zienswijze hebben op de raadsconsultatie dan moet dat apart benoemen zodat het goed in het verslag komt en het college daarop kan reageren De heer Vostermans (CDA): Ik wil een motie buiten de agenda aankondigen, genaamd AED-alert. De voorzitter: De motie wordt behandeld onder agendapunt V. De heer Heuvelings (VVD): Ik zou buiten de agenda aan het einde van de vergadering het woord willen voor een mededeling. Notulen van de openbare raadsvergaderingen van 28 maart 2012 De voorzitter: De heer Geelen wenst het woord. De heer Geelen (VVD) Op pagina 31 word ik vereerd met het lidmaatschap van de CDA-fractie. Dat is niet juist. De voorzitter: Dat zal worden gecorrigeerd. U bent verder akkoord met de notulen? Dat is het geval. 3
Lijst ingekomen stukken nummer 4 Voor kennisgeving aannemen: 35. Brief Omroep Venlo over resultaten Kijk- en Luisteronderzoek Omroep Venlo 2012 d.d. 29 maart 2012 (12-6194) Brieven waarvan wordt voorgesteld deze ter afdoening in handen te stellen van het college van burgemeester en wethouders over bezwaar tegen bestemmingsplan Belfeld: 36. Pascal Wilbers, Bolenbergweg 12a te Belfeld d.d. 25 maart 2012 (12-5880) Brieven waarvan wordt voorgesteld deze ter afdoening in handen te stellen van het college van burgemeester en wethouders over zienswijze(n) op: Ontwerp exploitatieplan Trade Port Noord 37. Johan van Beek en Carol van Huijkelom, Sevenumseweg 33 te Venlo d.d. 30 maart 2012 (12-6413) Ontwerp bestemmingsplan Genooyerweg te Venlo 38. Rijkswaterstaat Limburg te Maastricht d.d. 29 maart 2012 (12-6495) Ontwerp Beeldregieplan Kazernekwartier 39. B.H.A. van Knippenberg, Horsterweg 216 te Blerick d.d. maart 2012 (12-6143) 40. C. Brouwers namens Actiegroep RedOnsFort d.d. 28 maart 2012 (12-6146) 41. Bosch, Pepijnstraat 174 te Venlo d.d. 13 maart 2012 (12-6149). De voorzitter: Wenst iemand het woord? Dat is niet het geval. Hamerstukken ex artikel 18a van het reglement van orde nummer s 10, 12, 13, 16, 17, 18, 19 en 24 De voorzitter: Ik begrijp dat nummer 12 en nummer 17 toegevoegd kunnen worden. De heer Vostermans heeft een korte stemverklaring bij agendapunt 17. De heer Vostermans (CDA): Wij hebben gesproken over de Strategische Visie Regio Venlo. Wij hebben aangegeven dat wij de centrumstad Venlo als onderwijsstad aanmerken. Wij hebben in het debat gemerkt dat wij daar vanavond geen steun voor kunnen vinden. Na ons fractieberaad hebben wij besloten om in het vervolgtraject bij het uitwerken van deze strategische visie ons doel alsnog proberen te bereiken. Voor vanavond kunnen wij volstaan met het stuk als hamerstuk. 4
10. Vaststelling bestemmingsplan Arenborgweg 12 Venlo (12-5919, 12-5921, 12-5922, 12-5923) Besluit: Akkoord. 12. Beleidsnota Sturing en control van maatschappelijke partners (12-2864, 12-5924, 12-5925, 12-5933, 12-5934, 12-5966, 12-5967, 12-5973, 12-5974) Besluit: Akkoord. 13. Verruiming parkeertijd 1e Graaf van Loonstraat te Blerick (11-21684) Besluit: Akkoord. 16. Bezwaarschriften: G. Berden van Berden Mode & Wonen en H. Hovens van Winkelhart Blerick tegen raadsbesluit d.d. 30 november 2011 om geen extra krediet te verlenen voor parkeergarage Blerick (12-719, 12-5995, 12-5996, 12-5997, 12-5998) Besluit: Akkoord. 17. Strategische Visie Regio Venlo (12-4519, 12-5999) Besluit: Akkoord. 18. Zienswijze op ontwerp begroting 2013 en ontwerp meerjarenraming 2013-2017 van BsGW (12-5055, 12-6002, 12-6003) Besluit: Akkoord. 19. Vaststellen bestemmingsplan Winkelsteeg Paardenhouderij (12-6009, 12-6010, 12-6011, 12-6012, 12-6013, 12-6014) Besluit: Akkoord. 24. Haalbaarheidsonderzoek regionale samenwerking archieven (12-6016) 5
Besluit: Akkoord. IV. Raadsvoorstellen 14. Gebiedsontwikkeling Kazernekwartier (12-5980, 12-5983, 12-5984, 12-5985, 12-5987, 12-5988, 12-5990, 12-5992, 12-5993) 15. Multifunctioneel centrum kazerneterrein (12-7589) 4. Raadsconsultatie MFC Kazerne (12-6021, 12-6022, 12-6024, 12-6036, 12-6037, 12-6039, 12-6040, 12-6041, 12-6042, 12-6043, 12-6046, 12-6047, 12-6050, 12-6051, 12-6052, 12-6054, 12-6056, 12-6057, 12-6059) De heer Idink (CDA): Ik neem niet deel aan de beraadslagingen en de stemming over deze twee raadsvoorstellen. De heer Van den Beucken (VVD): Na jaren van voorbereiding, en na de besluitvorming van 25 mei 2011 dient de raad vanavond een definitief besluit te nemen over de ontwikkeling van het k azernekwartier en de realisatie van het MFC. Dat op een moment dat er al zoveel grote projecten onder handen zijn of maar net zijn afgerond. Denk daarbij aan de Maasboulevard, Q-4, uitbreiding Maaspoort, Maaswaard, Stationsplein, Koninginneplein en Roermondsepoort, infrastructuur, inclusief Rijkswegen, diverse centrumplannen, realisatie van vele nieuwe gemeenschapscentra juist ook in de kleinere kerne n, ontwikkeling Klavertje 4, uitvoering gevend aan belangrijke impulsen voor Greenport Venlo en logistieke ontwikkelingen. En dan nog de Floriade, net geopend, nog een halfjaar te gaan en daarna Businesspark Venlo met Innovatoren en Villa Flora. Ik ben zeker niet volledig maar deze bloemlezing liegt er niet om. De vraag dient zich aan of het niet verstandig zou zijn even een pas op de plaats te maken. Naar de stellige overtuiging van de VVD kunnen wij ons dat niet veroorloven. De positieve flow waarin we ons bevinden, dient een voortvarend vervolg te krijgen. Wil Venlo, wil de regio de inmiddels verworven economische status van allure vasthouden en uitbreiden dan moeten er juist stappen worden gezet. Stappen, waardoor Venlo en de regio nog meer aantrekkingskracht krijgen door een ander aanvullend aanbod van leisure, pleisure en welness. Daarmee kom ik op de inhoud. Elf maanden geleden heeft de raad een positief besluit genomen maar daar ook enkele kritische kanttekeningen bij gezet. Uitgangspunt was dat in een tijdsgewricht van financiële recessie waar het bedrijfsleven zich passief opstelt van de gemeentelijke overheid een actieve opstelling verwacht mag worden als het maatschappelijk belang daarmee gediend werd. Die opstelling is naar de stellige overtuiging van de VVD vandaag nog actueel. Dit geldt ook voor onze opvatting dat de financiële risico s voor de gemeente Venlo fors ingeperkt moeten worden. Wij constateren vandaag dat het college op 25 mei 2011 en daarna goed geluisterd heeft. Het ontwikkelplan kazernekwartier is kwalitatief verbeterd. Dit zeker door voldoende recht te doen aan de cultuurhistorie. De nu voorliggende plannen over de resten van het Fort Sint. Michiel hebben onze instemming en verhogen de aantrekkelijkheid van het gebied kazernekwartier in belangrijke mate. Het is jammer dat Gilde Opleidingen heeft afgehaakt maar de aantrekkelijkheid voor Holland Casino en andere partijen is er niet minder door geworden. Dit mede gezien de belangstelling van een Welnesshotel. De risico s voor de gemeente zijn met de nieuwe financi ële constructie voor de realisatie van het MFC fors ingeperkt. Met een depot van 10 miljoen euro op 6
de achterhand is er immers een aanzienlijke buffer gecre ëerd. De VVD is van mening dat dit depot maximaal aangesproken moet kunnen worden, mochten er zich in de exploitatie tegenvallers voordoen. Wij zijn van mening dat daartoe de huurtermijn voor Events, nu vastgesteld op vijf jaar, verhoogd dient te worden naar een termijn van tien jaar. Daartoe dienen wij een amendement in. Het amendement is in het bezit van de griffie en mag wat ons betreft onderdeel van de beraadslagingen uitmaken. T ijdens de oriënterende vergadering hebben wij melding gemaakt van onze opvatting dat een extra brug voor voetgangers en fietsers, eigenlijk niet gemist kan worden. Dit uit oogpunt van veiligheid, maar ook vanwege de extra uitstraling en allure. Aangezien er nauwelijks bijval uit de raad kwam voor ons voorstel om middels een motie de mogelijkheden voor een extra brug nog eens te verkennen, berusten wij nu. Wij zullen echter de vinger aan de pols houden. Het college heeft een prestatie van formaat geleverd, is bij tegenvallers niet bij de pakken neer gaan zitten en heeft samen met een voortreffelijk ambtelijk team zijn succesvol nieuwe wegen gezocht en gevonden. Het college heeft ons echter ook opgezadeld met een ordner vol onderliggende stukken en documenten. We hadden minder dan een maan d om ons dit eigen te maken. Dit was een hele opgave waarbij we externe hulp konden gebruiken. Wij spreken onze dank uit aan bureau De Roo en aan onze eigen rekenkamer voor hun second opinion en het doorrekenen van de financiële gevolgen. Onze dank gaat ook uit naar het ambtelijk team dat zich uiterst dienstbaar en bekwaam ingespannen heeft om ons uitleg te verschaffen of om onze vele vragen te beantwoorden. Buiten het amendement dienen wij verder geen zienswijzen in bij de raadsconsultatie. Wij stemmen in met de raadsvoorstellen. De heer Lommen (CDA): Vandaag 25 april 2012 is het aan de raad een beslissing te nemen over de invulling van de Frederik Hendrik Kazerne. Het is een uitgebreid dossier waar vele uren studeren, vergaderen en informeren aan vooraf zijn gegaan. Ik wil graag een compliment uitbrengen aan de ambtenaren die altijd bereid waren onze vragen en opmerkingen te beantwoorden. Dat alles heeft ons veel informatie opgeleverd. Dat is ook goed want het kazerneterrein vraagt om een invulling. De raad heeft het terrein in 2006 niet gekocht om er verder niets mee te doen. Het uitgangspunt was om er het visitekaartje van de stad van te maken. We willen ook graag het terrein verder gaan invullen. Het voor ons liggende raadsvoorstel en de raadsconsultatie wil ik graag in een keer bespreken. In de oordeelsvormende vergadering zijn de vele vragen die wij hadden naar tevredenheid beantwoord. Nu kunnen we ons richten op de besluitvorming. Zoals in de oordeelsvormende vergadering is aangegeven, ziet het plan er nu veel degelijker uit dan in mei 2011. Dat de gemeente veel minder risico loopt, is goed. Zeker in deze tijd van bezuinigen, is het niet uit te leggen dat de gemeente risicovolle leningen aangaat. Ook de invulling van het park en het opwaarderen van het fort kunnen we als zeer positief beschouwen. Daarmee kom ik bij de voorliggende bestemming. Het blijft natuurlijk jammer dat zowel het Holland Casino met hun Play Your Game als Gilde Opleidingen niet meer meedoen. Het CDA constateert met instemming dat het bestemmingsplan op hoofdlijnen is ingevuld. Dat kan op onze instemming rekenen. Zo kan de raad bij de verdere invulling samen met de inwoners van de stad inhoud geven aan meer specifieke wensen. Immers, uit de inspraak van de bevolking bleek dat er vele wensen zijn. Wij stellen dan ook voor dat de inwoners betrokken blijven bij de invulling van het park. Dan komt ook direct de wens naar voren dat het een park wordt voor heel Venlo. Daarbij is een goede oeververbinding tussen Venlo en Blerick belangrijk. Het CDA begrijpt dat het een brug te ver is om nu geld uit te geven aan een brug. Wel gaan we ervan uit dat de oversteek voor voetgangers zo kort mogelijk zal zijn. Daarvan uitgaande, is de CDA-fractie van mening dat de voetgangersbrug alleen maar aan de spoorbrug kan worden gekoppeld met een directe verbinding richting Maasboulevard. Zoals ik eerder aangaf, is het goed dat het fort veel meer in de 7
plannen wordt meegenomen. De moties van CDA in mei 2011 en van de LokaleDemocraten in november 2011 en de inspanningen van betrokken Venlonaren, onder andere verenigd in de actiegroep RedOnsFort, hebben daartoe bijgedragen. De CDA-fractie is blij dat het voor eenieder letterlijk zichtbaar wordt welke kunstschatten op het kazerneterrein onder de grond zitten. Het CDA kan zich vinden in het voorgestelde plan. Het advies sluit aan op het uitgewerkte stedenbouwkundig plan en wordt verankerd in het vast te stellen bestemmingsplan Kazernekwartier. Het is goed dat op deze manier een gedeelte geheel in oude staat wordt hersteld en dat het hele fort in zijn contouren zichtbaar blijft. Muren en funderingen van het Fort dienen intact te worden gelaten. Het niet zichtbare gedeelte zal geconserveerd blijven. Daarmee gaat er niets verloren en kunnen we iedereen laten zien wat er ooit geweest is. Het college vraagt in te stemmen met de voorgestelde herschikking van middelen voor het kazernekwartier. Juist de financiën zijn het zwaarste onderdeel v an het kazernekwartier. Door de invulling die het kazernekwartier krijgt, een gebied voor met name leisure en pleasure, is het van zelfsprekend dat de infrastructuur een forse aanpassing behoeft. Het CDA kan meegaan in de plannen. Wel zal nog menig gesprek met NS en ProRail moeten plaatsvinden. We rekenen erop dat die onderhandelingen zullen leiden tot de gewenste aanpassingen, zoals de noodzakelijke liften. Om een MFC te kunnen bouwen, heeft de gemeente gekozen gebruik te maken van de mogelijkheid om via de BNG relatief goedkoop geld te lenen. Dat geld wordt vervolgens weer uitgeleend tegen een iets hoger tarief aan MFC Vastgoed b.v. De gemeente treedt in feite op als financier, min of meer als bank. Het gaat om grote bedragen. 40 miljoen euro om te bouwen en 5 miljoen euro om de start te kunnen maken als het MFC klaar is, is veel geld. Toch de nken wij, onder andere gesteund door de onderzoeksresultaten van onderzoeksbureau De Roo, dat de ondernemers het grote risico lopen. Dat hoort ook zo. Het zou immers te gek voor woorden zijn dat de gemeente in deze tijd grote risico s op financieel gebied zou lopen bij projecten als een MFC. Het CDA is overtuigd dat het een positieve impuls voor Venlo en omgeving is. Dat krijgt al zijn effecten bij de bouw van het MFC. Om daar meer inhoud aan te geven, vragen wij aan het college om bij de aanbesteding nadru kkelijk uit te gaan van social return. Wij stellen voor dat ongeveer 5% van de aanneemkosten wordt besteed aan social return waardoor al in de bouwfase mensen die erg moeilijk tot de arbeidsmarkt kunnen doordringen kansen krijgen bij de bouw van het MFC. Wij zullen hiertoe samen met de PvdA, de VVD en de LokaleDemocraten een motie van die strekking indienen. Volgens het CDA is het onnodig nogmaals vast te stellen dat er geen sprake kan zijn van gunning als de ondernemers de 10 miljoen euro niet garanderen. Dat is immers in de overeenkomst al vastgesteld. Daarbij wil het CDA aandringen op grote zorgvuldigheid. Er mag hoe dan ook geen misverstand over bestaan. De 10 miljoen euro zijn essentieel zodat de gemeente de financiële risico s tot een minimum kan beperken. Ik wijs erop dat het CDA samen met de PvdA en de VVD het door de heer Van den Beucken aangekondigde amendement, mede indient. Alles overwegende, kan het CDA instemmen met de voorgestelde herschikking van middelen. We blijven vertrouwen houden in de complete aanpak van de Frederik Hendrik Kazerne. Naar het oordeel van het CDA is het goed dat de gemeente met een zeer beperkt risico toch mede initiatiefnemer van dit project is. Om het kazerneterrein vlot te trekken en verdere investeerders aan te trekken, mag de gemeente niet op de rem gaan staan. Dat zou mogelijke kandidaten om ook te investeren afschrikken. Bovendien heeft het afwijzen van deze plannen een forse desinvestering tot gevolg. Wij hopen dat de eventuele tegenstanders ook bereid zijn uit te leggen welke financiële gevolgen dat voor Venlo heeft. Een eerste berekening, mede opgezet door ambtenaren, leert ons dat de gemeente dan zit met een negatieve grondexploitatie van tussen de 10 en 15 miljoen euro die direct op de begroting zal rusten. Het CDA wil aandringen op een kazernegebied waar ook vanuit de stadskant 8
met plezier en trots tegenaan kan worden gekeken. De skyline vanuit Venlo behoort immers een visitekaartje te zijn. Dat niet alleen want met het kazernegebied dicht bij de binnenstad en het centrum van Blerick mogen we verwachten dat Venlo en Blerick meeprofiteren van de bezoekers aan het MFC. Het is fijn dat ook de regio meedenkt bij het ontwikkelen van het kazerneterrein. Het is nog fijner dat er vanuit het regiofonds een subsidie van 7,5 miljoen euro is toegezegd. Daarmee onderstreept de regio het belang van kazerneterrein, ook voor de regio. We hebben al meerdere malen een besluit genomen over de ontwikkeling van het k azerneterrein. Vanavond staan wij voor het voorlopig finale besluit. In ons betoog van vorig jaar hebben we aangegeven dat de ontwikkeling een positieve invloed heeft op een groot aantal zaken zoals het creëren van werkgelegenheid en de upgrading van Venlo als centrumstad en verblijfsstad. Dat vinden we nog steeds. Met de plannen die nu voorliggen, wordt het kazerneterrein het visitekaartje van de stad. De voorzitter: Het door de heer Van den Beucken aangekondigde amendement en de door de heer Lommen aangekondigde motie zijn rondgedeeld. Mevrouw Tax (PvdA): Een jaar geleden stemde de PvdA-fractie unaniem tegen de deelname van de gemeente in het MFC Stadion. Onze conclusie destijdswas dat de risico s van het voorstel te hoog waren. De gevolgen van de keuze die de PvdA een jaar geleden maakte, zijn bekend. Er kwam een coalitiecrisis die vervolgens overwonnen werd door de overtuiging van de coalitiepartners dat in moeilijke tijden juist politieke partijen over hun eigen schaduw moeten heenstappen in het belang van degelijk bestuur. De enige opdracht die je als lokaal en landelijk bestuur deze dagen hebt, is bezuinigen en hervormen. Een enkele keer kan je investeren in de economie om de motor niet vast te laten lopen. De economie blijft immers de motor van onze welvaart en ons welzijn. Het college heeft destijds de kritiek van de raad opgepakt. Er is werk van gemaakt door het rigoureus bijstellen van de plannen. Wij waarderen die poging zeer. De vraag is nu of wij als fractie met de gewijzigde plannen, met de gebiedsontwikkeling en vervolgens met het MFC-stadion, akkoord kunnen gaan. De PvdA is volledig voorstander van de ontwikkeling van het kazernegebied. Dat was vorig jaar zo en dat is dit jaar zo. We moeten juist in tijden van economische tegenspoed investeren in banen. Investeren in het aantrekkelijker maken van Venlo als woonstad, vooral voor jonge en hoger opgeleide mensen. Door deze mensen aan ons te binden, kunnen we een veelvoud aan banen creëren voor lager opgeleide inwoners en veiligstellen voor de toekomst. Het feit dat Fort Sint Michiel nu gedeeltelijk zichtbaar wordt en niet wordt beschadigd, is een verbetering van de plannen ten opzichte van de vorige keer. De volgende vraag is of de PvdA akkoord kan gaan met de financiering van het MFC-stadion. Daarop zal ik nu antwoord geven. Het is duidelijk dat een meerderheid van de gemeenteraad, met of zonder de PvdA, vandaag zal instemmen met de bouw van het stadion. Het is duidelijk dat op dit moment een meerderheid van de Venlonaren tegen het bouwen van een stadion is. Het verschil tussen de bestuurdersvisie en de burgervisie z it in het inschatten van de risico s van de bouw van het stadion. Daarmee kom je bij de kernvraag. Waar ligt uiteindelijk het risico van het project MFC-stadion? Om die vraag te beantwoorden, zijn wij uitgegaan van de tweespalt tussen bestuur en burger. Er zijn twee antwoorden in omloop. Dat is ten eerste de bestuursvisie: het is lef hebben. D e overheid investeert. De risico s zijn voldoende gewaarborgd en ligt bij de ondernemers. Dan heb je ten tweede de burgervisie: het is roekeloosheid. De overheid investeert. Het risico is onvoldoende afgedekt en ligt vervolgens bij de burgers van Venlo. Welk antwoord juist is, kan alleen worden getoetst als we een glazenbol hadden waarmee we in de toekomst zouden kunnen kijken. De gemeenteraad moet echter vandaag een besluit nemen. Het college laat van zich horen met de bestuursvisie : Heb vertrouwen. Dit komt 9
goed. Het wordt fantastisch. De meeste Venlonaren zeggen vanuit hun burgervisie tegen mij: Doe normaal. Dit kan alleen maar misgaan en wij betalen de rekening. Het is aan de gemeenteraad en het is aan de PvdA- fractie welke visie je kiest. Wij hebben als volgt gekozen. Drie raadsleden van de PvdA zeggen ja tegen de bouw van het stadion omdat volgens hen het risico voldoende is gewaarborgd en bij de ondernemers ligt. Drie raadsleden van de PvdA zeggen nee tegen de bouw van het stadion omdat volgens hen het risico onvoldoende is afgedekt en daardoor bij de burgers van Venlo ligt. De heer Lommen (CDA): U hebt het over een stadion. In onze optiek is het een MFC. Mevrouw Tax (PvdA): Om correct te zijn: het is een MFC-stadion. De heer Lommen (CDA): Het is een verschil of wij uitgaan van een stadion of een MFC. Mevrouw Tax (PvdA): De correcte uitspraak is een MFC-stadion. MFC staat voor een multifunctioneel stadion maar aangezien ik wel eens over die woorden struikel en graag in gewone taal spreek, zeg ik stadion. Iedereen weet dat het multifunctioneel bedoeld is. Het is zeldzaam dat de PvdA-fractie Venlo niet unaniem besluit. Vandaag is dat precies wat we doen. Daarom sta ik hier, juist op deze plek waar ik nooit sta, voor de gemeenteraad en voor het publiek, er precies tussenin. Wij hebben een moeilijke afweging gemaakt en zijn tot de conclusie gekomen dat de argumenten voor of tegen even waardevol zijn. De conclusie van de bestuursvisie is net zo waar als de conclusie van de mensen op straat met de burgervisie. De toekomst zal het uitmaken Daarom is de PvdA-fractie met respect voor elkaars besluit onbewust verdeeld. De heer Schatorjé (LokaleDemocraten): Ik heb de woo rden van mevrouw Tax even op mij in moeten laten werken. Ter voorbereiding op vandaag heb ik de stukken van vorig jaar erbij gepakt. Ik citeer de PvdA: Wij willen geen hypotheek verstrekken. Waarom is een deel van uw fractie van mening veranderd? Mevrouw Tax (PvdA): Het antwoord is heel eenvoudig. De vorige keer waren wij als fractie unaniem tegen. Nu is de fractie verdeeld. Wat is het verschil? De vorige keer hebt u ja gezegd tegen plannen die behoorlijk risicovol waren. Ik heb daar toen nee tegen gezegd. Door mijn nee zijn de plannen kritisch bijgesteld en zijn de risico s minder geworden. Doordat ik daarvan overtuigd ben geraakt, zeg ik ja. De heer Schatorjé (LokaleDemocraten): Vorige keer was er sprake van een hypotheek van 21,7 miljoen euro en nu gaat de gemeente 40 miljoen euro lenen. Ik kan mij uw argumentatie deels voorstellen maar zelfs als ik er 10 miljoen euro vanaf haal, is het nog bijna 9 miljoen euro meer. Ik begrijp uw argumentatie niet. Mevrouw Tax (PvdA): De argumentatie is dat een deel van de fractie, waaronder ik, zegt dat de overheid investeert, in dit geval helemaal. De vorige keer was het gedeeltelijk en een aandelenconstructie. U weet net als ik dat dat een risicovollere financieringsvorm is. Vandaag is het eenvoudiger. Het gaat om een grotere hypotheek maar om minder geld voor het stadion. U investeert geld en de huu rder betaalt. Het gaat erom of je als raadslid denkt dat de huurder dat kan en of de risico s voldoende zijn afgedekt. Het gedeelte van de PvdA dat zegt dat het kan, is ervan overtuigd dat de risico s voldoende zijn afgedekt. Het andere gedeelte van de PvdA vindt het risicovol. Daarom hebben wij twee meningen. 10
De conclusie van de bestuursvisie is net zo waar als de conclusie van de mensen op straat met de burgervisie. De toekomst zal het uitmaken Daarom is de PvdA-fractie met respect voor elkaars besluit onbewust verdeeld. Uiteindelijk is het niet de coalitie, uiteindelijk zijn het niet de afzonderlijke fracties, maar is het de raad, 39 Venlonaren, die deze verantwoordelijkheid dragen en moeten uitleggen aan buurvrouw Van der Poel of buurman Pollux. Daarom moet elk raadslid afzonderlijk zijn of haar besluit kenbaar maken en daarvoor kunnen uitkomen. Dit keer is het voor de PvdA-fractie onmogelijk gebleken met één standpunt naar voren te komen. Het toeval wil dat we een even aantal zetels hebben en dat wij het risico van een gelijke stemverhouding hebben zodat er geen meerderheid voor of tegen is. Is het lef hebben of is het roekeloosheid? We zullen het weten, alleen niet va ndaag. Voor de transparantie zal ik zeggen welke raadsleden voor en welke raadsleden tegen zijn. Voor zijn de heren Janssen en Schenk en ikzelf. Tegen zijn de dames De Bruin en Holla-Crienen en de heer Mallouka. De heer Aerts (D66): Ik zal het laatste e ven laten bezinken en zal daar straks op terugkomen want het verhaal van mevrouw Tax was heel eerlijk en dat waardeer ik bijzonder. Dagelijks krijgen wij informatie en uitnodigingen via de email. Een aantal weken geleden kreeg ik een interessante uitnodiging. Het is mij helaas niet gelukt naar de bijeenkomst toe te gaan. Het was een congres in Amsterdam met als titel: Wat wij nu nodig hebben, is leiderschap. Het ging over leiderschap bij de lokale overheden. Er wordt een aantal voorbeelden genoemd wat leiderschap precies betekent. Ik citeer: Toen Malmö (Zweden) in de jaren negentig volledig aan de grond zat, investeerde de stad in de Turning Torso Tower (wolkenkrabber) van Santiago Calatrava Valls (Spaanse architect) en daarnaast in onderwijs en ondernemers. Toen Zürich in Zwitserland zich tien jaar geleden geconfronteerd zag met armoede werkloosheid en junkies haalde de burgemeester gezinnen terug naar de stad door huizen, scholen en theaters te bouwen. In Londen worden over enkele maanden de Olympische Spelen gehouden. Dat wordt gebruikt om banen en onderwijs meer aan de stad te binden. Wat is de overeenkomst tussen dat wat daar gebeurd is en d at wat wij in Venlo doen? De overeenkomst is dat deze steden sterk leidersch ap, lef en visie hebben. Dat is de ess entie waar wij het vanavond over hebben. Steden in transitie hebben sterke leiders nodig. Sterke leiders zijn de bestuurders van de stad, ook raadsleden. Venlo is zo n stad in transitie. Als je dat niet doet, verlies je aan kracht, kom je tekort en ben je niet goed bezig. Waar moet je nog meer opletten bij dit soort zaken en investeringen? In ondernemersland bestaan twee soorten modellen. Je hebt het Angelsaksische model waarbij wordt gekeken naar aandeelhouders en waar er zoveel mogelijk geld moet worden verdiend om aandeelhouders te gerieven. Je hebt het Rijnlandse model waarbij wordt gekeken naar de Europese bedrijfscultuur en naar de lange termijn in plaats van korte termijnwinst. Dat laatste spreekt D66 nadrukkelijk aan omdat wij dat terugzien in de pla nnen die wij vanavond bespreken. De continuïteit is belangrijk. Financiering vindt plaats v ia banken en niet via aandelenconstructies. Er is waardering voor vakmanschap en er wordt gekeken naar andere zaken dan alleen maar naar geld. Er wordt ook gekeken naar kwaliteit en geluk. Ik zie dit verhaal als een Rijnlands model, heel dichtbij ons. Wat hebben wij de afgelopen anderhalf jaar hierover niet besproken. Wat hebben wij mede door kritische noten, zowel binnen als buiten deze raad, bereikt? Het college heeft inderdaad goed geluisterd maar dat moest ook wel want anders waren niet alleen drie PvdA-raadsleden tegen geweest maar waarschijnlijk nog veel meer raadsleden. Als wij een ding niet kunnen gebruik en, na de crisis in Den Haag waar ik blij mee be n en na de c risis in Maastricht waar ik blij mee ben, een crisis in Venlo. De voorzitter: Deze opmerking is weinig Rijnlands maar gaat u door. 11
De heer Aerts (D66): Dat wat er het afgelopen jaar is benoemd, ook de kritische kanttekeningen en de harde zaken die D66heeft ingebracht, is nadrukkelijk vertaald. Ik zal er een aantal, niet allemaal want anders wordt het een herhaling, benoemen. Minder investeren in het MFC was voor ons een hard feit. Zo ook het kijken naar eenvoudige oplossingen wat betreft de infrastruc tuur, geen aandelenconstructie maar een andere manier van financiering, het beter inpassen, zichtbaar maken en er meer mee gaan doen. De kers op de pudding was voor ons het gebruik van het MFC als energiecentrale. Dat was ons idee. Wij zijn er bli j mee. Hebben wij dan geen oog voor de opmerkingen die gemaakt zijn en voor de burgers die zich hier minder goed in kunnen vinden? Ik vond de opmerking van mevrouw Tax dat de meeste Venlonaren tegen zijn een beetje overdreven. Ik heb de afgelopen weken veel Venlona ren tussen vijftien en tachtig jaar gesproken. Ik heb meer mensen gehoord die er positief tegenover staan. Ik denk dat het niet de juiste manier is om het zo zwart wit te brengen. Er zal altijd een verschil van mening blijven bestaan. Mevrouw Tax, u hebt gelijk dat wij over twintig jaar weten wat de beste oplossing is geweest. De gebiedsontwikkeling, de bouw van het MFC en de andere zaken die op de rol staan, stemmen D66 positief. Wij zullen daarom instemmen met de voorliggende voorstel len. Wij hebben echter wel een aantal wensen die worden vertaald in een motie die wij samen met VenLokaal indienen. De heer Brauer zal er zo op ingaan. Wij vragen wat meer nadruk voor de historische waarde van het gebied. Wij vragen ervoor te zorgen dat er externe financieringsbronnen worden aangeboord, en om de komende jaren te kijken naar een adequate langzaamverkeersverbinding. Ik wil daar op basis van de reacties in de tweede termijn op terugkomen. Ik wil nog even terugkomen op de inbreng van mevrouw Tax. Zij heeft niet helemaal gelijk want naast zes leden van deze raad zit er ook nog een lid van de PvdA in het college. Hij heeft ja gezegd. Ik vraag mij af hoe de discussie binnen de fractie met de portefeuillehouder gaat verlopen want dat betekent dat als wij zijn stem meete llen de verhouding vier voor en drie tegen is. Dat betekent dat de PvdA in meerderheid ja zegt tegen het voorstel. Mevrouw Tax (PvdA): Ik stel vast dat de heer Aerts nog in het monistische stelsel van de vorige eeuw leeft. De heer Aerts (D66): Ik heb niet gesproken over de fractie maar over de PvdA. U zit hier met zes raadsleden en een wethouder. Ik heb uw mening vertaald. De heer Heuvelings (VVD): Het is voor de heer Aerts lastig te begrijpen dat dualisme inhoudt dat je een college hebt, waar u helaas niet inzit, en een fractie. Dat dualistische verschil willen wij in dit bestel graag zien. Wij vinden het helemaal niet raar. De heer Aerts (D66): Ik heb niet gezegd dat het raar is. Ik heb een constatering gedaan. Mijnheer Heuvelings, als dat zo makkelijk was voor u dan begrijp ik niet dat u een jaar geleden een coalitiecrisis bent aangegaan. Toen was de fractie tegen en de wethouder was voor. Wat was dan het probleem? De heer Heuvelings (VVD): U ziet nu hoe het kan verkeren. De heer Aerts (D66): Dat heb ik vaker gezien en het gaat alle kanten uit met de heer Heuvelings en de VVD. De heer Heuvelings (VVD): Ik ben in ieder geval blij dat u voorstander bent van dit verbeterde raadsvoorstel en de verbeterde consultatie. Mijn dank daarvoor. 12
De heer Aerts (D66): Dat mag voor u geen verrassing zijn want wij hebben er de afgelopen anderhalf jaar een duidelijke mening over gehad. Als een voorstel op onderdelen die wij belangrijk vinden, wordt aangepast en beter wordt dan kan ik alleen maar tevreden zijn. Ik wil mijn waardering uitspreken voor de PvdA-fractie. Dit is een eerlijke manier om zaken te benoemen. Daar moet je respect voor hebben. Ik maak er geen politiek spelletje van. Daarvoor vind ik de rol van de PvdA- wethouder in dit college te belangrijk. De voorzitter: Ik zal maar niets toevoegen aan wat u hebt gezegd. U kunt wel raden wat ik hiervan vind. De heer Aerts (D66): Dat hoeft ook niet. Wij gaan ruilen met Nijmegen. Wie weet wat er in Nijmegen op u afkomt. Misschien denkt u nog eens met veel genoegen terug aan de raad van Venlo. De voorzitter: Dat zonder meer maar niet vanwege uw lessen in het dualisme. De heer Aerts (D66): En dat uit de mond van een monistische burgemeester. De voorzitter: Dat klopt, maar ik ben u dankbaar voor uw woorden over het Rijnlandse model. Dat spreekt mij enorm aan. De heer Van Eijck krijgt het woord. De heer Van Eijck (GroenLinks): Na de debatten van vorige week bleef bij ons de discussie hangen in hoeverre de overeenkomst met MFC de Kazerne veiliger kan worden gemaakt. In hoeverre zijn de garanties zo hard te maken dat de gemeente zo min mogelijk risico loopt? Wij snappen deze zorg omdat wij met verschillende voorbeelden duidelijk hebben gemaakt dat exploitatie van een dergelijk MFC bijna nergens in den lande rendeert. Ik heb in die discussies vooral gemist de discussies die volgens ons vooraf hadden dienen te gaan aan de discussie van vorige w eek. De eerste ging erover in hoeverre wij het als gemeente het onze ta ak vinden een MFC in eigen beheer te realiseren en de tweede discussie ging erover in hoeverre wij onze financiële positie met een historisch laag niveau van onze algemene reserves met geleend geld ook al blijft het theoretisch buiten de begroting een dergelijk risico aangaan. Elke tegenvaller en elk risico dat wij lopen, zal dan immers direct voelbaar zijn in de begroting voor de komende jaren. GroenLinks heeft duidelijk willen maken dat wat betreft de eerste vraag wij van mening zijn dat dit primair niet onze taak is en dat wij dit over moeten laten aan particuliere partijen. De heer Heuvelings (VVD): Ik hoor de heer Van Eijck zeggen: bij iedere tegenvaller. Is de heer Van Eijck ervan op de hoogte dat wij een depot en garanties hebben? De heer Van Eijck (GroenLinks): Ik ben daarvan op de hoogte. Ik zal u straks enkele voorbeelden noemen waar wij risico s lopen. Ik zal u ook voorbeelden geven waaruit blijkt dat in den lande bijna nergens een MFC voor de gemeente rendeert in die zin dat de gemeente er vaak en langdurig geld insteekt. De heer Lommen (CDA): Ik hoor de heer Van Eijck zeggen dat de gemeente het stadion in eigen beheer gaat bouwen. Heeft de heer Van Eijck de stukken goed bestudeerd? De heer Van Eijck (GroenLinks): Ja, ik heb de stukken goed bestudeerd. 13
De heer Lommen (CDA): Dan weet u ook dat dat niet het geval is. De heer Van Eijck (GroenLinks): Wie besteedt er aan, mijnheer Lommen? De heer Lommen (CDA): Niet de gemeente. De heer Van Eijck (GroenLinks): MFC Vastgoed b.v. is direct gelieerd aan de gemeente. U kunt mij niet wijsmaken dat de gemeente niet het MFC bouwt en aanbesteed. De heer Lommen (CDA): Niet in de risicosfeer. De heer Van Eijck (GroenLinks): Ik zal u zo een aantal voorbeelden noemen waar wij risico s lopen. Om een dergelijk project over te laten aan particuliere partijen is misschien wel de beste garantie dat het te realiseren MFC zo effectief en doelmatig mogelijk zal worden uitgebaat. Ik herinner de raadsleden eraan dat wij onlangs een raadsvoorstel hebben aangenomen over de stad van actieve mensen. De werkgroep heeft duidelijk aangegeven dat wij de maatschappij en de burgers zelfsturing en zelfregie terug moeten geven. Het bevreemdt ons dat met name de VVD het voortouw neemt om het juist voor de burger en de ondernemer te gaan doen. Met het geven van diverse voorbeelden hebben wij getracht duidelijk te maken dat, hoe multifunctioneel een dergelijk centrum ook is, dat dergelijke onderneming bijna altijd verliesgevend is. Uit de verschillende voorbeelden in den lande wordt duidelijk dat gemeenten die samen met een betaald voetbalorganisatie een MFC realiseren hiermee voor jaren vastzitten aan dure onderhouds- en exploitatiekosten waarbij de gemeente vaak als sluitpost op een begroting komt te staan om de betaald voetbalorganisatie gezond te houden. Gemeenten blijven vaak tot in de lengte van dagen eigenaar of grootaandeelhouder van stadions. Er is ook een levendige handel in stadions of delen ervan. Ik heb u de vorige keer een aantal voorbeelden genoemd. Ik kan u een lijstje van betaald voetbalorganisaties niet onthouden die middels het bouwen van een MFC door gemeenten en handel in delen van MFC s overheidssteun kregen. Ik zal u ook de cijfers van de overheidssteun noemen. Arnhem en Vitesse: 75 miljoen euro. Den Haag en ADO: 73 miljoen euro. Sportclub Heerenveen: 40 miljoen euro. Groningen: 40 miljoen euro. Breda en NAC: 39 miljoen euro. Alkmaar en AZ: 38 miljoen euro. Amsterdam en Ajax: 35 miljoen euro. Kerkrade en Roda JC: 32 miljoen euro. Zo heb ik er nog een aantal. Vorige week werd mij gevraagd waar ik mijn standpunt op baseerde. Het zijn vergelijkbare situaties. Wij kunnen ons aan deze gemeenten spiegelen. Het is het enige waar wij ons aan kunnen s piegelen. De voorbeelden geven aan dat MFC s niet op nauwelijks renderen. Het lijkt mij kras dat het in Venlo voor de eerste keer wel gaat lukken. Dit weet de burger ook. Ik denk dat wij de burger onderschatten door het verschil tussen bestuur en burger te noemen. Als wij de burger niet duidelijk kunnen waar wij voor kiezen en waar wij voor stemmen dan doen wij iets fout. Wat ons betreft mag de conclusie van de debatten van vorige week zijn dat wij altijd risico lopen. Het maakt niet uit of VVV Event vijf j aar, vijftien jaar of levenslang wordt gecontracteerd. Er is geen constructie denkbaar die geen risico oplevert. Het moge duidelijk zijn dat GroenLinks over de beide discussies een duidelijke mening heeft. Wij vinden bovendien dat nu investeren met geleend geld met de bezuinigingen en taakstellingen die op ons afkomen onverantwoordis. Wij kunnen dit verkopen aan de Venlose burger. De heer Van den Beucken (VVD): Mijnheer Van Eijck, u hebt toch kennis genomen van de doorrekening van het geheel wat voorligt. Hoe kunt u, appels met peren in den 14
lande vergelijkend, beweren dat dit voor Venlo aan de orde is? Met een depot van 10 miljoen euro kan er in ieder geval vijf jaar geen sprake van zijn. Je moet wel heel fatalistisch denken dat er geen cent aan huur binne n zou komen. U kunt zich toch ook niet voorstellen dat dat het geval zal zijn? Het college is er zich van bewust dat er zich een situatie met risico s kan voordoen. Zij zijn nooit helemaal uit te sluiten maar met de buffer die er ligt, kan er geen sprake zijn van de situatie die u schetst. Dat is niet realistisch. Bent u van mening dat u vol moet houden dat morgen het onheil over ons neerdaalt? De heer Van Eijck (GroenLinks): Hebt u mij dat horen zeggen? Ik denk dat wij een keuze hebben. Ik denk niet dat wij appels met peren vergelijken. Ik heb het over MFC s. In den lande zijn er de laatste twintig jaar diverse MFC s gebouwd die geen van alle renderen. Er moet overal overheidssteun bij. Ik heb het niet over een rampscenario. Ik heb het over het gegeven dat bijna geen enkel MFC waar wij ons mee kunnen vergelijken, rendeert en dat er bijna overal geld bij moet. Ik heb in de risicoanalyses gemist dat er een vergelijkingsanalyse is gemaakt tussen de risico s nu en de risico s vorig jaar. U hebt gelijk dat de risico s wat minder lijken. De risico s zijn daarmee niet weg. De heer Van den Beucken (VVD): U vergelijkt appels met peren. De heer Van Eijck (GroenLinks): Dat geeft u aan. Ik vergelijk appels met appels. De heer Van den Beucken (VVD): Ik zeg nogmaals dat u appels met peren vergelijkt. De situatie is meer dan een jaar geleden doorgerekend. Nu heeft er een actualisatie plaatsgevonden. De uitgangspunten die aan de business case ten grondslag liggen, zijn verschillend van ieder voorbeeld dat u noemt. Zij zijn op een realistische manier tot stand gekomen. De stadions die u noemt zijn niet allemaal multifunctionele stadions. U vergelijkt wel degelijk appels met peren. De heer Van Eijck (GroenLinks): Denkt u dat VVV als enige club in Nederland in staat is om een MFC rendabel te maken? De heer Van den Beucken (VVD): Nee, maar dat hoeft ook niet. VVV is een huurder. Wij bouwen het MFC niet als tempel voor VVV. Dat hebben wij meer dan een jaar benadrukt. Het wordt een multifunctioneel centrum waarbij andere activiteiten een belangrijk bron van inkomsten zijn. De heer Van Eijck (GroenLinks): Mijn vergelijkingsmateriaal betreft MFC s waar andere activiteiten plaatsvinden. Ik noem t ransferia. Er is zelfs een sportschool verbonden aan een MFC. Ik denk dat u niet helemaal juist geïnformeerd bent. De voorzitter: Ik zie dat u er niet uitkomt. Mijnheer Pieko, hebt u een vraag aan de heer Van Eijck? De heer Pieko (VenLokaal): Mijnheer Van Eijck, u noemt een aantal negatieve cijfers bij vergelijkbare situaties. Ik neem aan dat dat over de afgelopen jaren gaat. Waarschijnlijk zitten er ook jaren in toen het economisch een stuk beter ging. Zou u daaruit mogen concluderen dat met de te verwachten verslechterende economie die cijfers in de toekomst nog slechter zouden kunnen worden? 15
De heer Van Eijck (GroenLinks): Ik denk dat dat een zeer zinvolle vraag is. Dat is natuurlijk het geval. Het gaat over MFC s die de laatste twintig jaar, toen de bomen nog tot in de hemel groeiden, gebouwd zijn. De heer Lommen (CDA): Mijnheer Van Eijck, u noemt allerlei MFC s die met Venlo vergelijkbaar zouden zijn. Hebt u nagekeken of die MFC s een gesloten dak hebben want dat is een van de voorwaarden om een MFC te kunnen bouwen? Er zijn maar twee voetbalstadions in Nederland met een gesloten dak. De heer Van Eijck (GroenLinks): Als u goed hebt geluisterd, hebt u ook Arnhem gehoord. De heer Lommen (CDA): Ik heb Heerenveen en Den Haag gehoord. De heer Van Eijck (GroenLinks): Maar ook Amsterdam en Arnhem. Ik vind de vraag zo merkwaardig dat ik moeite heb hem serieus te nemen. Ik vind het vreemd dat een gesloten dak bepaalt of een MFC al dan niet rendeert. Wij hebben ze alle twee in den lande en ze renderen nergens. De heer Aerts (D66): Het MFC is ontworpen om een veelvoud van maatschappelijke activiteiten uit te kunnen voeren. Ik neem aan dat u het daarmee eens bent. Wij steken ook geld in theaters, musea en muziekcentra. Op het moment dat dat soort zaken aan de raad aan de orde komen, zegt u dan hetzelfde wat u nu zegt. Stoppen wij daar dan ook geen geld in? Als u dat doet, trekt u een lijn. De heer Van Eijck (GroenLinks): U hebt mij vorige week horen betogen dat het MFC vooral drijft op de exploitatie van VVV en VVV Events. Ik denk, en ik durf dat te staven met de cijfers die wij hebben gekreg en, dat 80% van de revenuen af zullen hangen van voetbalresultaten. Het is vooral een stadion want anders zou het MFC wel renderen op de winkels die er zijn gehuisvest. De heer Aerts (D66): Ik ga die discussie niet voeren. Ik denk dat de heer Van Eijck niet wil luisteren. Hij geeft geen antwoord op mijn vraag. Hij moet de rapporten er nog maar eens hoed op nalezen. Wat hij zegt is onzin. De heer Van Eijck (GroenLinks): Ik vind een voetbalstadion anders dan een museum. Zelfs als wij het geld zouden hebben dan vinden wij nog steeds niet dat wij op deze manier kunnen speculeren op een goede afloop. Ook door de gemeente geleend geld blijft gemeenschapsgeld. De vergelijking met het beginnen van een financiële crisis dringt zich op. Er zijn gemeenten die hun geld voor hoge rentepercentages bij allerlei dubieuze banken weg hebben gezet om daar zoveel mogelijk geld mee te verdienen. Toen dat door de crisis uitkwam, was Leiden in last. Wij hebben de resultaten van de enquête ontvangen en die sluiten haarfijn bij mijn betoog aan. Het valt mij op dat geen van de vorige sprekers daar iets over heeft gezegd. De heer Heerschop (SP): Laat ik eerst herhalen wat ik de vorige week richting het college heb gezegd. Mijn complimenten voor het feit dat er is geluisterd naar de mensen die zich druk hebben gemaakt over het Fort Sint Michiel. Je kunt de vraag stellen of er voldoende zichtbaar is gemaakt. Dat kan een oeverloze discussie opleveren maar het is in ieder geval fijn dat er geluisterd is naar de motie van het CDA van mei 2011. Ik wil de heer Lommen corrigeren dat de motie van november 2011 van de SP was en niet van het CDA. De SP heeft grote zorgen over dit plan. Laat ik 16
beginnen met Holland Casino die haar unieke concept, waar wij mei vorig jaar nog vanuit gingen, niet naar de Lijnstad zal brengen. Daarnaast staat Holland Casino in de etalage. Holland Casino gaat niet zelf bouwen. Lopen wij daar een risico? Het is hier vanavond nog niet benoemd maar de SP denkt zeker van wel. Stel dat Holland Casino wordt verkocht en teruggaat naar vier of vijf vestigingen in Nederland. Zal Venlo daar over vijf jaar dan bijzitten? Dat is voor ons een groot vraagteken. Gilde Opleidingen is uit de plannen verdwenen. Dat is spijtig. W at komt ervoor in de plaats? Op dit moment nog niets. Ook dat drukt op de exploitatie. Over de locatie is veel onrust. De omwonenden maken zich zorgen over het geluid en het verkeer. In september werd een bodemschat aangetroffen met een hogere kwaliteit dan was verwacht. Fort Sint Michiel is in een veel betere staatteruggevonden dan wij hadden verwacht. Het is een optelsom. In het L ijnstadplan is SP 40% van dat wat er eerst lag verdwenen. Een uniek stuk historie blijft onder de grond. Wij hebben vraagtekens bij de financiën. Wij vragen ons af of er geen noodzaak bestaat voor een nieuw plan. Dan het MFC. Er is veel gezegd over het afhankelijk zijn van de overheid van betaald voetbalclubs. Als dat bepalend was voor de ranglijst in de eredivisie dan speelde VVV volgend jaar Europees voetbal want en dat is een compliment waard VVV heeft tot op heden nauwelijks een beroep gedaan op gemeenschapsgeld. Als het dat heeft gedaan dan is dat een hele tijd geleden. Laten wij dat vooral zou houden. Het gaat er niet om of wij voor tegen een stadion of een MFC zijn. Het gaat erom wie dat betaalt en hoe dat wordt gefinancierd. Dat is voor de SP de politieke keuze die hier voorligt. Wij zijn van mening dat als wij hiermee instemmen de gemeente en VVV langere tijd met elkaar verbonden blijven. W ij gaan dan mee in het betoog van de he er Van Eijck. Een stelling is: wie betaalt, bepaalt. Wij kunnen ons niet voorstellen dat de gemeenteraad straks de aanstelling van de trainer of de opstelling bepaalt. Natuurlijk niet. Schoenmaker blijf bij je leest. Als wij het dan toch over de schoenmaker hebben dan moeten wij het hebben over VVV Events. Hoe ver wijkt zij van haar leest af? Welke artiesten en welke evenementen haalt zij naar Venlo als grote partijen als Mojo er niet in willen stappen? Lukt dat dan? Het is een beetje terug te vinden in de exploitatie want Events leunt zwaar op de horecaopbrengsten van VVV. De SP gunt VVV van harte een nieuwe stadion maar wij hebben vorig jaar al aangegeven, en ik herhaal het hier weer, dat zij zelf haar bedrijfspand dient te betalen. Nederland en Limburg zitten op dit moment zonder coalitie. Venlo zit zonder geld en gaat ja zeggen tegen het stadion. Het marktdenken lijkt verdwenen. Wij zetten vraagtekens bij het beheren van de kas. Er wordt geroepen dat wij geen cent verlies zullen leiden op dit multifunctionele stadion. Ik blijf het een stadion noemen. Het is gokken met groot geld en de recente geschiedenis heeft laten zien waar dat toe kan leiden. Ik sluit mij aan bij de woorden van de heer Van Eijck hierover. Voor de voetbalfans onder ons ben ik bang dat de wedstrijd al op slot zit. Als ik de amendementen zie dan teken t zich al snel een meerderheid van de raad af. De SP stemt niet in met het amendement. Omdat de ontwikkeling waarschijnlijk door zal gaan en omdat de motie in lijn is met het overheidsbeleid over aanbesteding en social return zullen wij met de motie instemmen. De SP stemt niet in met de twee raadsvoorstellen. De heer Vervoort (Realisten 82): In 2008 hebben de Realisten '82 vol overtuiging een door de raad unaniem gesteunde motie mede ondertekend waarin onder andere is vermeld: is van oordeel dat het MFC uitsluitend gefinancierd, ontwikkeld en geëxploiteerd moet worden door private partijen. In de tussentijd is er veel water door de Maas gestroomd. Wat er overblijft, is de vraag die vanavond gesteld moet worden. Moet de gemeentelijke overheid investeren en risico s lopen met de bouw van een voetbalstadion voor het betaalde v oetbal, hoe functioneel dan ook? Alleen al het feit dat wij ons vanavond in dit huis deze vraag moeten stellen en er ook nog verwacht wordt dat wij hier een antwoord op geven, is voor Realisten '82 ernstig genoeg. Met 17
stijgende verbazing volgen de Realisten '82 de discussie over het kazerneterrein en dan met name die over een nieuw stadion voor VVV. Sorry over een multifunctionele accommodatie. De gemeente Venlo heeft de afgelopen jaren gigantisch geïnvesteerd in prestigeprojecten zoals de Floriade, Villaflora, de nieuwbouw van he t stadskantoor, de Maasboulevard en de verbouwing van de Maaspoort. De bedragen en de risico s daarvan zijn overigens nog niet altijd bekend. Wat als de resultaten van de Floriade straks flink tegenvallen? Wat als de bouwkosten van het nieuwe stadskantoor veel hoger blijken te zijn dan geraamd? Wat als de recessie doorzet en de Maaspoort niet dat op k an brengen wat verwacht wordt? In de Programmarekening 2011 die wij vorige week vrijdag ontvangen hebben, staat zeer duidelijk: De doorkijk op de financiële situatie van Venlo verslechtert en is op dit moment buitengewoon zorgwekkend. De algemene, vrij besteedbare reserve van de gemeente Venlo is in een hoog tempo gedaald en in 2012 is er geen dekking voor een tegenvaller van enig omvang. Net als de voorgaande jaren zal er ook dit jaar weer voor miljoenen euro s bezuinigd moeten worden op veel gewone zaken van de inwoners van deze stad. Het is nog altijd niet bekend welke bezuinigingen ons staan te wachten nu de besprekingen in het Catshuis niets hebben opgeleverd. Wij wachten met angst en beven af wat de rapportage over de lopende begroting en de kadernota van de volgende maand aan ellende over ons heen stort. Terwijl overal de hand op de knip wordt gehouden, dreigt Venlo royaal de beurs te trekken voor weer een nieuw prestigeproject. De grondexploitatie van het MFC levert volgens de gemeente een negatief resultaat op. Dit terwijl de raad in 2008 heeft afgesproken dat projecten pas worden ontwikkeld als zij voorcalculatorisch volledig zijn afgedekt. Laten wij eerlijk zijn. Moeten wij in deze crisis en voor de gemeente Venlo zeer zware financi ële tijden iemand geld lenen voor een voetbalstadion? Sorry, een multifunctionele accommodatie. De rol van de gemeente moet zijn het mogelijk maken van goede private initiatieven, niet het financieren van dergelijke initiatieven. Gaat de gemeente straks ook een casino bouwen en hiervoor geld lenen om het vervolgens te verhuren aan Holland Casino? Dat wordt weer een nieuwe b.v.: de goktempel b.v. Het kazerneterrein is een zeer belangrijk cultuurhistorisch erfgoed waarvan de Realisten '82 vinden dat het beslist behouden moet blijven. Veel plaatsen zouden zich de vingers aflikken als zij een dergelijk erfgoed zouden hebben. De ontwikkeling ervan hoeft ook niet direct ingevuld te worden. De Realisten '82 staan nog altijd achter het idee van voormalig CDA-wethouder Wolters om d e tijd te nemen de forten Leopold en Sint Michiel als uitgangspunt te nemen voor toekomstige ontwikkelingen met inpassing van de kazernegebouwen als hier voldoende geld voor is. Hoe denken de inwoners van deze stad over de huidige plannen voor het MFC? Voor ons is het duidelijk. Zij zijn allemaal tegen. De afgelopen weken is de belangrijkste vraag de revue gepasseerd. Moet de gemeente als bank fungeren? Hier is maar een antwoord op: nee, nee en nog eens nee. Hier hebben wij ondernemingen als ABN Amro, Rabo en ING voor. Risicovol investeren met gemeenschapsgeld is geen taak van de gemeente. De overheid heeft de afgelopen vijftien jaar via sluipwegen en ingewikkelde constructies meer dan 1 miljard euro bijgedragen aan het betaald voetbal in Nederland. Het voetbal is een volkssport geworden die door de belastingbetaler overeind moet worden gehouden. Keer op keer klopt men aan bij de gemeente n. Telkens geven gemeenteraadsleden daaraan toe. Gemeenteraadsleden zwichten vaak onder druk van fans of hun eigen fractie. Als je als gemeenteraadslid tegen bent, moet je een verkooppraatje aanhoren dat je te weinig oog hebt voor het toekomstperspectief en het elan van de gemeente Venlo. Wanneer de gemeente eenmaal eigenaar is van een stadion is het financiële lot van de geme ente verbonden met dat van de club. Als VVV zijn huur niet betaalt, zit de gemeente met de gebakken peren. Wij worden dan als het ware gegijzeld door VVV. Als eigenaar van een stadion hebben wij een direct belang bij het voortbestaan van de huurder. Wij hebben er als 18
gemeente een financieel belang bij dat VVV niet failliet gaat. Krijgt de gemeenteraad als VVV in betalingsproblemen zou komen een vetorecht bij de koop van nieuwe spelers? Gaat de raad spelers voor VVV kopen? De gemeente Venlo is al eigenaar va n een voetbalstadion. Wij moeten ons de vraag stellen of wij in deze zeer moeilijke en bedreigende financiële situatie van de gemeente Venlo iemand geld lenen voor een nieuw stadion. Sorry, een MFC. Het kazerneterrein is een zeer belangrijk cultuurhistorisch erfgoed waarvan de Realisten '82 vinden dat het behouden moet blijven en ontwikkeld moet worden tot een toeristische trekpleister van allure met nationale en euregionale uitstraling. Dit echter pas als het stadskantoor klaar is en de ambtenaren zijn verhuisd. Als volksvertegenwoordigers hebben wij de taak ervoor te zorgen dat burgers niet hoeven op te draaien voor de risico s die gepaard gaan met de verwezenlijking van het kazernekwartier. Wij krijgen overigens het idee dat hoeveel risico s wij ook lopen sommige partijen dit voorstel er per se door willen drukken. De Realisten '82 wensen geen eurocent uit te geven aan de realisatie van een voetbalstadion. Onze uitgangspunten zijn eenvoudig. Of het met Venlo goed gaat, wordt niet afgemeten aan een MFC. In Venlo hoort het leven de moeite waard te zijn voor iedereen. De Realisten '82 willen daar een bijdrage aan leveren. Wij toetsen beleidsvoornemens en voorstellen en de gevolgen die zij voor de bevolking kunnen hebben. Wij wensen deze risico s niet te nemen. De heer Brauer (VenLokaal): Allereerst wil ik iedereen bedanken die een bijdrage heeft geleverd in de vorm van informatieverstrekking. Dat zijn het college, ambtenaren en vele inwoners van deze stad die begaan zijn met historie, groen en voetbal. Mijn inbreng gaat in op drie aspecten waarin ik de raadsconsultatie en de rib s gelijktijdig meeneem. Het eerste aspect zijn de fundamenten waar wij trots op moeten en kunnen zijn en dan met name op de historie. De historie van de Romeinseweg, Fort Sint Michiel, Frederik Hendrik Kazerne tot en met de Molukse periode is onderzocht. De conclusies zijn als volgt. Een uniek, gaaf en bijna volledig in tact Fort Sint Michiel. Er wordt gezegd dat het uniek in de wereld is. Het is een belangrijke meerwaarde voor de trots van de Venlonaar en het toerisme. Het is een mogelijke kwaliteitsimpuls voor het gebied. VenLokaal heeft eerder aangegeven een alternatieve invulling voor het gebied te willen realiseren met de volgende uitgangspunten. Dat zijn een bredere historisch verantwoorde invulling, het meer zichtbaar maken van de historie van het fort en de Romeinse weg. Hiervoor dient gezocht te worden naar meer externe middelen. VenLokaal heeft die inbreng, visie en ervaringen Venlo historie en duurzaamheid genoemd en dit rapport vorige week naar de raad en het college gestuurd. Wij hebben daarna reacties ontvangen. Vele waren inhoudelijk positief. Een aantal zaken is voor Venlo van belang. Dit zijn het deels zichtbaar en beleefbaar maken van Fort Sint Michiel, de Romeinse weg en de Frederik Hendrik Kazerne middels een groene invulling. Verder zijn van belang een duurzame invulling van de omgeving, ruimte voor nieuwe passende functies. Voor de realisatie dienen meer externe middelen in de vorm van onder andere provinciale, landelijke en Europese subsidies gezocht te worden. Dat kan want waar een wil is, is een weg. Wij hebben dit gezien bij de fortificaties in Belgi ë, Nederland en de VS. Ook in Roermond, is de ontwikkeling van Ernst Kazimier Kazerne met Europese middelen betaald. De ook hier bekende heer Verheijen heeft in Roermond stage gelopen. In zijn huidige en toekomstige positie zou hij een belangrijke rol kunnen spelen bij het realiseren van meer financiën. Het MFC zoals voorzien in de raadsvoorstellen krijgt een jaar de tijd om 5 miljoen euro binnen te halen. Die tijd hebben wij dus ook om middelen voor de historie en de duurzaamheid binnen te halen. Martin Luther King verkondigde: I have a dream tijdens een van de marsen die hij hield in Saint Augustine voor een betere wereld. VenLokaal heeft ook een droom, namelijk dat net als in Saint Augustine of in Bourtange of in Maastricht ook in Venlo de unieke historie zichtbaar gemaakt wordt. 19
Wij denken te kunnen gaan voor een goede kwaliteit van deze stad. Onze inwoners kunnen trots zijn op die stad. Investeerders zullen graag in dit gebied investeren. Bezoekers zullen graag hier graag terugkomen. Wij hopen en verwachten dat net als de droom van Martin Luther King, maar dan zonder zijn lotsbestemming, ook onze droom uit zal komen. De reacties waren politiek verdeeld. Er waren fracties d ie het rapport inhoudelijk en richtinggevend goed vonden maar dat het wat aan de late kant kwam. Bij de opiniërende vergadering van vorige week bleek er echter geen draagvlak voor te zijn. Onze excuses voor het late tijdstip. Een en ander ligt echter wel in het verlengde van de moties die vorig jaar in november aan de orde zijn geweest. Hierin stond onder andere dat er een subsidiescan uitgevoerd zou worden. Deze scan is deels uitgevoerd. Het amendement dat wij vorige week aangekondigd en rondgestuurd hebben, blijkt ook geen draagvlak te hebben. Vandaar datwij met een motie komen waarin wij aangeven dat het belangrijk is meer zichtbaar te maken en dat daar externe financiële middelen voor aangetrokken moeten worden. Wij roepen op de functie van de stad te betrekken bij de ontwikkeling van het kazernekwartier. Wij hebben veel positieve reacties op de motie gekregen en wij verwachten er steun voor. De heer Schatorjé (LokaleDemocraten): De motie vraagt het college om extra geldstromen aan te boren om uitvoeringsplannen te stimuleren en extra aandacht te schenken aan cultuurhistorisch erfgoed. Als het lukt extra geldstromen aan te trekken wat heeft dat dan voor gevolgen voor de huidige plannen? De heer Brauer (VenLokaal): Het fort en de historie wordt meer zichtbaar en het duurzame element wordt beter ingevuld. De heer Van Eijck (GroenLinks): Gaat u ervan uit dat wat wij aan externe middelen kunnen binnen halen bepalend is voor de mate waarin het fort wordt blootgelegd? Als het fort in zijn geheel zou worden blootgelegd, vindt u dat esthetisch gezien te combineren met het stadion? De heer Brauer (VenLokaal): In ons grote plan Venlo, duurzaamheid en historie, wordt dat gerealiseerd. Dat heeft echter geen draagvlak. Vandaar dat wij met de motie oproepen zoveel mogelijk middelen beschikbaar te krijgen om zoveel mogelijk te realiseren. Wat er gerealiseerd kan worden, is afhankelijk van wat er binnenkomt. De heer Lommen (CDA): Het antwoord op de vraag van de heer Schatorjé is mij niet helder. In de motie staat dat het fort meer zichtbaar moet worden gemaakt maar of dat invloed heeft op de voorgestelde plannen is mij niet helder. De heer Brauer (VenLokaal): Dat moet ter plekke bekeken worden. De heer Lommen (CDA): Ik kan de vraag ook anders stellen. Stelt u voor de voorliggende plannen uit te stellen ten faveure van de motie? De heer Brauer (VenLokaal): Nee. De heer Van Eijck (GroenLinks): De heer Brauer heeft geen antwoord gegeven op mijn vraag of hij vindt dat een integrale blootlegging van het fort te combineren is met de realisatie van een hypermodern MFC. Beide raken en overlappen elkaar zelfs een stukje. Ik denk daarbij bijvoorbeeld aan parkeergelegenheid. Hebt u daar rekening mee gehouden? 20