HANDLEIDING PROFIELWERKSTUK MAVO Profielwerkstuk mavo 2017-2018 Pagina 1 1
- INHOUDSOPGAVE - -------------------- Uitleg & theorie -------------------- Stappenplan profielwerkstuk 3 FASE 1: De voorbereiding van het onderzoek 4 FASE 2: De uitvoering van het onderzoek 5 FASE 3: Eindresultaat 6 FASE 4: De beoordeling 6 FASE 5: Presentatie profielwerkstuk (Nederlands) 7 -------------------- Bijlagen -------------------- BIJLAGE 1 Richtlijnen profielwerkstuk 8 BIJLAGE 2 Beoordeling profielwerkstuk en deadlines 9 BIJLAGE 3 Voorbeelden van onderwerpen 10 BIJLAGE 4 Mogelijke praktische (deel)opdrachten 12 BIJLAGE 5 Voorbeelden van hoofd- en deelvragen 13 BIJLAGE 6 Handleiding maken enquête 14 BIJLAGE 7 Formulier: De start 15 BIJLAGE 8 Formulier: Het profielwerkstuk 16 BIJLAGE 9 Formulier: De Praktische Opdracht (PO) 17 BIJLAGE 10 Formulier: Het logboek 18 BIJLAGE 11 Formulier: De evaluatie 20 Profielwerkstuk mavo 2017-2018 Pagina 2 2
Stappenplan profielwerkstuk Om het maken van een profielwerkstuk goed te laten verlopen, moet je een stappenplan volgen. Dit stappenplan staat op de volgende bladzijden uitgelegd en bestaat uit vijf fasen. Na deze bladzijden volgen elf bijlagen met theorie en formulieren. De formulieren moeten allemaal worden ingevuld en aan je begeleider worden gemaild ter goedkeuring. De data waarop dat moet gebeuren zijn opgenomen in bijlage 2. Let op: als je te laat bent met het inleveren van formulieren, dan kost je dat punten. In bijlage 1 vind je terug hoe je je profielwerkstuk moet indelen. In bijlage 2 staat beschreven hoe het profielwerkstuk wordt beoordeeld. Stappenplan: Fase 1 Fase 2 Fase 3 Fase 4 Fase 5 De voorbereiding van het onderzoek Kiezen van het onderwerp en de Praktische Opdracht Contacten leggen met bedrijven/ instellingen/ organisaties (indien nodig) De uitvoering van het onderzoek Praktische Opdracht Theoretische onderbouwing Eindresultaat Inleveren profielwerkstuk Verslagen en conclusie van de Praktische Opdracht De beoordeling Presentatie profielwerkstuk Profielwerkstuk mavo 2017-2018 Pagina 3 3
Fase 1: De voorbereiding van het onderzoek Stap 1A: Met wie doe je het onderzoek? Het profielwerkstuk is een opdracht voor twee personen binnen dezelfde klas (die bij voorkeur hetzelfde profiel gekozen hebben). Je verdeelt taken en maakt samen een planning. Je zorgt er wel voor dat je goed op de hoogte bent van de werkzaamheden en de onderzoeksresultaten van de ander. Het profielwerkstuk moet één geheel vormen en goed op elkaar afgestemd zijn. Stap 1B: Hoe kies je een onderwerp? Jullie kunnen zelf een onderwerp bedenken (wat vinden jullie leuk/waar liggen jullie interesses?) of iets zoeken in schoolboeken of op internet. Vraag jezelf af waarom je dit onderwerp kiest (jullie motivatie). Het vaststellen van het onderwerp gebeurt in overleg met je begeleider. Vul het onderwerp in op formulier 1 (bijlage 7). Let op: het onderwerp en de Praktische Opdracht (PO) moeten te maken hebben met het profiel. Zij bijlage 3 voor voorbeelden. Alle tijd die jullie besteden aan het maken van het profielwerkstuk en het uitvoeren van de Praktische Opdracht noteer je in het logboek. Het logboek is te vinden in de bijlagen (bijlage 10). De minimaal te besteden tijd voor het totale profielwerkstuk (inclusief PO) is 20 uur per persoon. Stap 1C: Hoe stel je de hoofdvraag en de deelvragen vast? Hoofdvraag: Stel de hoofdvraag in de vorm van een verklarende vraag (Waarom? Waardoor?) en bespreek dit met je begeleider. Vul de hoofdvraag in op het formulier in bijlage 8. Deelvragen: Kijk naar de hoofdvraag vanuit verschillende invalshoeken. Bedenk (tenminste) drie deelvragen. Deze vragen mogen meer een beschrijvende vorm hebben (Wanneer? Waar? Hoe?). Zet daarna de deelvragen in een logische volgorde. Vul de deelvragen in op het formulier in bijlage 8. Zie bijlage 5 voor voorbeelden van hoofd- en deelvragen. > Stap 1D: Hoe kiezen jullie de Praktische Opdracht? De Praktische Opdracht is een opdracht die te maken heeft met je hoofdvraag, profiel en met jullie interessegebied. De opdracht moet in overleg met je begeleider bepaald worden. Soms bestaat de opdracht uit enkele deelopdrachten (bespreek dit met je begeleider). De Praktische Opdracht vormt de kern van het profielwerkstuk. Profielwerkstuk mavo 2017-2018 Pagina 4 4
Jullie verzamelen allerlei informatie om deze opdracht op een goede manier uit te kunnen voeren. Deze informatie vormt het theoretische deel van het profielwerkstuk. In bijlage 4 is een lijst van mogelijke praktische opdrachten waaruit je zou kunnen kiezen. Uiteraard mogen jullie ook zelf een Praktische Opdracht bedenken. Als je voor het uitvoeren van je Praktische Opdracht contact hebt met een opleiding, bedrijf, instelling of organisatie moeten alle contacten (telefoon, e-mail enz.) vastgelegd worden in het logboek. De begeleider van je profielwerkstuk kan op deze manier ook in contact komen met de contactpersoon van deze organisatie. Alle informatie van je Praktische Opdracht leg je vast op het formulier in bijlage 9. Lever bijlagen 7,8 en 9 (formulieren) ter goedkeuring in bij je begeleider Fase 2: De uitvoering van het onderzoek Stap 2A: Hoe verzamel je informatie? Je kunt informatie over je onderwerp op veel verschillende manieren verzamelen: zelf op onderzoek uitgaan, op zoek gaan in de bibliotheek, bellen naar instanties of mensen, bezoekjes afleggen voor interviews of vragen en uiteraard het raadplegen van internet. Als je informatie verzamelt via een enquête, dan moet deze voldoen aan de eisen zoals in bijlage 6 vermeld. Maak steeds aantekeningen van wat je gedaan hebt. Schrijf in het logboek (formulier bijlage 10) wie, wat, wanneer gedaan heeft. Denk daarbij ook aan de bronvermelding (waar heb je de informatie vandaan: internetsite, boek, persoon etc.) Stap 2B: Hoe verwerk en orden je informatie? Verwerk de informatie Alle informatie die jullie nu hebben, moet op de juiste plaats bij elkaar gezet worden. Orden de informatie per deelvraag. Profielwerkstuk mavo 2017-2018 Pagina 5 5
Stap 2C: Hoe beantwoord je de hoofdvraag en de deelvragen? a) Beantwoord de deelvragen Haal uit de verzamelde informatie de antwoorden op de deelvragen. Mochten jullie de Praktische Opdracht al uitgevoerd hebben, kun je ook deze informatie hiervoor gebruiken. b) Beantwoord de hoofdvraag Bekijk de antwoorden op de deelvragen en bekijk wat die antwoorden met elkaar te maken hebben. Kijk naar de eventuele bevindingen tijdens de Praktische Opdracht. Beantwoord nu de hoofdvraag. c) Bepaal je eigen standpunt/conclusie(s) Wat vinden jullie nu van het antwoord op de hoofdvraag? Ondertussen zijn jullie ook al bezig met het schrijven van het profielwerkstuk. De richtlijnen hiervoor vind je in bijlage 1. In bijlage 2 vinden jullie de deadlines voor het inleveren van elk onderdeel van het profielwerkstuk. Zorg ervoor dat je deze deadlines aanhoudt! Fase 3: Eindresultaat Stap 3: Lever de definitieve versie in Bij elke deadline ontvang je commentaar en verbeterpunten van je begeleider. Het is natuurlijk slim om direct deze verbeterpunten te verwerken in jullie profielwerkstuk. Nadat jullie de eerste versie van het complete profielwerkstuk hebben ingeleverd en hierop feedback hebben ontvangen, passen jullie, waar nodig, het theoretische deel en de Praktische Opdracht aan. Binnen twee weken nadat jullie de feedback van de begeleider ontvangen hebben, leveren jullie dan de uiteindelijke, definitieve, gecorrigeerde versie in. Fase 4: De beoordeling Stap 4: Hoe beoordeel je het verloop en de resultaten van een onderzoek (product en proces)? Vaardigheden die getoetst worden tijdens de totstandbrenging van het profielwerkstuk zijn: samenwerken, plannen, opzoeken van informatie (beoordelen op bruikbaarheid, belangrijke zaken filteren en de juiste informatie in eigen woorden verwerken) en presenteren. Profielwerkstuk mavo 2017-2018 Pagina 6 6
Bekijk wat goed en fout is aan het resultaat Het kan zijn dat delen van de deelvragen niet (goed) beantwoord zijn of de hoofdvraag niet helemaal beantwoord is. Bekijk wat goed en fout ging tijdens het onderzoek Beoordeel het onderzoek: Vonden jullie het onderwerp leuk? Waren de deelvragen goed geformuleerd? Hebben jullie de goede informatie geselecteerd? Hoe verliep de samenwerking? Klopte de planning? Gebruik bij de beantwoording van deze vragen de gegevens uit het logboek. Je gebruikt hiervoor het evaluatieformulier (formulier in bijlage 11). Ondertussen beoordeelt ook jouw begeleider je profielwerkstuk. Fase 5: Presentatie profielwerkstuk In de tweede Heerbeeckweek gaan jullie het profielwerkstuk presenteren. Deze presentatie telt mee voor het vak Nederlands. Wat de voorwaarden van de presentatie zijn, hoe deze beoordeeld wordt en wat de inhoud van de presentatie moet zijn, krijg je nog te horen van je docent Nederlands. Stap 5: Alvast enkele tips voor het presenteren van de resultaten van je Praktische Opdracht en je profielwerkstuk: vertel waar de presentatie over gaat: vertel over de hoofdvraag en deelvragen vertel wat jullie in het onderzoek gedaan hebben: vertel over je praktische opdracht vertel wat de onderzoeksresultaten zijn geef de conclusie van het onderzoek ga van tevoren oefenen (let op de tijd, of jullie alles hebben wat je nodig hebt voor de presentatie en spreek duidelijk en rustig) controleer, voor het geven van de presentatie, of alles goed werkt (bijvoorbeeld de computers, eventuele links en het Smartboard) Profielwerkstuk mavo 2017-2018 Pagina 7 7
BIJLAGE 1 RICHTLIJNEN PROFIELWERKSTUK Onderdelen die achtereenvolgens aan bod moeten komen: - Titelpagina - titel, naam leerling, datum, plaats - Inhoudsopgave - alle onderdelen genummerd met beginpagina - Inleiding - inhoudelijk; motivatie (waarom belangrijk en interessant, onderwerpkeuze), link vervolgopleiding, hierin ook de hoofdvraag, deelvragen, praktisch gedeelte noemen en aanpak. - Hoofdtekst - elke deelvraag behandeld in apart hoofdstuk, minimaal drie pagina s per hoofdstuk (foto s, plaatjes en bijvoorbeeld grafieken mogen hierin toegevoegd worden ter verduidelijking van de tekst) Opbouw hoofdstuk: 1. Titel hoofdstuk - niet de te behandelen deelvraag hiervoor gebruiken. 2. Inleiding - hierin de te behandelen deelvraag inleiden en de aanpak. 3. Theorie behandeld in deelparagrafen om deelvraag te beantwoorden. 4. Deelconclusie -in hoeverre is het gelukt om een antwoord te vinden op de besproken deelvraag? 5. Bronnenlijst - lijst met gebruikte bronnen per hoofdstuk (indien gebruik gemaakt van internet, dan graag de volledige link). - Praktisch deel - behandeling praktisch gedeelte; ook weer beginnen met 1. titel, 2. inleiding, 3. beschrijving, 4. uitwerking & presentatie resultaten, 5. conclusie, 6. eventueel contactpersonen. - Conclusie - samenvatting van je deelvragen en PO (= antwoord op je hoofdvraag). - Nawoord - persoonlijke terugblik. - Bijlagen - eventueel; hier alle zaken die anders (wanneer ze in de hoofdtekst geplaatst zouden zijn) de leesbaarheid sterk doen verminderen. In de hoofdtekst wel verwijzen naar de verschillende bijlagen. - Logboek - verantwoording van de tijd die je aan je profielwerkstuk hebt besteed. Let op: totaal moet minimaal 20 uren zijn per persoon. Dit moet je altijd kunnen laten zien. Profielwerkstuk mavo 2017-2018 Pagina 8 8
BIJLAGE 2 BEOORDELING PROFIELWERKSTUK EN DEADLINES Puntentelling (in totaal kun je 100 punten verdienen) : - 20 voor de voorbereiding (hoofdvraag en deelvragen 10, plan van aanpak 5, zoeken en vinden van informatie 5). - 25 voor het praktische onderzoek (15 voor keuze PO, PO uitgevoerd 10). - 40 voor het onderzoeksverslag (inhoudsopgave en inleiding 5, hoofdtekst 15, conclusie en samenvatting 5, techniek en verzorging 5, taalgebruik/spelling 5, authenticiteit 5). - 15 communicatie (afspraken nakomen 5, zelfstandigheid 5, logboek 5). 0 54 punten = onvoldoende 55 75 punten = voldoende 76 100 punten = goed DEADLINES inleveren Deadline Overschrijden deadline Onderwerp (formulier bijlage 7*) 8-9-2017-5 Plan van aanpak 8-9-2017-10 (formulieren bijlagen 8 en 9*) 1 ste versie hoofdstuk 1* 22-9-2017-10 1 ste versie hoofdstuk 2* & opzet/ideeën praktische opdracht (formulier 9 aangepast) 6-10-2017-10 1 ste versie hoofdstuk over praktische opdracht* 25-10-2017-10 eerste versie profielwerkstuk (compleet¹) 17-11-2017-10 ¹ alle hoofdstukken, inclusief alle formulieren en bijlage 10 (het logboek) eindversie profielwerkstuk (compleet) (inclusief formulier bijlage 11, evaluatie) een week vanaf het moment dat de begeleider een reactie heeft gegeven op de eerste versie van het profielwerkstuk -10 *Let op: alle bovengenoemde zaken digitaal inleveren! Profielwerkstuk mavo 2017-2018 Pagina 9 9
Bijlage 3 VOORBEELDEN VAN ONDERWERPEN Architectuur Coca cola tegenover Pepsi cola Het kopen of huren van een huis Gehandicapten (geestelijk / lichamelijk) Politie Hotel runnen Fysiotherapie Reclame / internetreclame Kanker (bij kinderen) Ziekenhuis Kinderopvang Een eigen zaak beginnen (ondernemer worden) Afvalscheiding/-verwerking Dierwelzijn en economisch produceren Schoon en veilig verkeer Toekomst van de horeca Een café of hotel (runnen) in het buitenland Groene energie Ontstaan en overleven van een band (popgroep) Computerkunst Beveiliging en bewaking (bijv. van uitgaansgelegenheden) Geluidsoverlast Verslavingen Amnesty International Lokale sportvereniging Gezonde voeding (is niet echt lekker?) Kinderen hebben rechten Ziekenverzorging (thuis) Sporten: onmisbaar voor iedereen (?) Het gevaar van schoonmaakmiddelen enz. in huis Röntgenfoto s De ontwikkelingen in het betalingsverkeer Beleggen in aandelen De gezondheidszorg in de toekomst Profielwerkstuk mavo 2017-2018 Pagina 10 10
Kinderopvang (soorten, mogelijkheden, ontwikkelingen) Bejaardenzorg Nieuwe vormen van energie Ecologische producten (land- en tuinbouw) Scharrelvlees = beter Max Havelaar producten Kinderarbeid (in de derde wereld) Met een laag inkomen toch rondkomen (regelingen en subsidies + aanpak) Maatschappelijk werk Geestelijke Gezondheidsdienst Eindhoven Theatertechniek Film schrijven, maken (opnemen: regisseren), monteren, draaien Machines in het ziekenhuis Drukkerij De apotheek Activiteitenbegeleiding (in een ziekenhuis, verzorgingshuis of psychiatrie Begeleid wonen Geneesmiddelenonderzoek Terminale (dodelijke) ziekten (bij kinderen) Euthanasie Werken in het (speciaal) onderwijs Kleding ontwerpen Invloed van populaire acteurs/muzikanten op (koop)gedrag van jongeren enzovoort... Profielwerkstuk mavo 2017-2018 Pagina 11 11
BIJLAGE 4 MOGELIJKE PRAKTISCHE (DEEL)OPDRACHTEN Organiseer: - een voorleesmiddag op de basisschool - een vlooienmarkt voor een goed doel - een training voor een bepaalde sport - een buurtfeest - de catering - een modeshow - een sportevenement - een workshop (muziek, koken, Braziliaans trommelen enz.) - een protestactie (tegen. Voor.) - een oriëntatietocht - een fotosessie Onderzoek: - fauna in grotten - verkeerssituatie in Best/Oirschot/de Beerzen - de visstand in het Wilhelminakanaal - de vrijetijdsbesteding van de jeugd - de diversiteit van planten o.i.d. - de (on)veiligheid op onze school - het drugsgebruik van de schooljeugd - het uitgaansgedrag van jongeren - het koopgedrag van een bepaalde doelgroep - het politiek bewustzijn van onze schooljeugd Bezoek: - een beroepsbeoefenaar binnen je profiel - een opleiding Maak: - een affiche - tekening - een interview - een film - een vlog Ontwerp: - de ideale school - het ideale huis - je eigen bedrijf - een jeugdhonk - een kledinglijn Schrijf: - een verhaal - een kinderboek Presenteer: - een bonte avond - een liedjeswedstrijd - een modeshow Profielwerkstuk mavo 2017-2018 Pagina 12 12
BIJLAGE 5 VOORBEELDEN VAN HOOFD- EN DEELVRAGEN profiel onderwerp hoofdvraag deelvragen zorg & welzijn techniek economie pleeggezin of adoptie beveiligingsinstallaties mobiele telefonie Wat is het verschil tussen adopteren en plaatsing in een pleeggezin? Hoe werkt een beveiligingsinstallatie? Waarom is mobiele telefonie zo populair? economie horeca Welke opleidingen kun je volgen binnen de horeca? landbouw tuinarchitectuur Wat houdt het in om tuinarchitect te zijn? Wat houdt adoptie in? Wat houdt een pleeggezin in? Hoe kom je in aanmerking voor adoptie of een pleeggezin? Welke verschillende systemen zijn er? Hoe werken die systemen? Wie legt die aan ( of zorgt dat het draait)? Wat zijn de voor- en nadelen? Wat bepaalt de kosten? Wat zijn de toekomstige ontwikkelingen? Welke opleidingen worden er aangeboden? Wat zijn de verschillen: inhoud, niveau, scholen? Hoe is het om een opleiding te volgen? (1 uitkiezen en onderzoeken) Wat voor opleiding moet je daarvoor volgen? Wat komt er kijken bij het ontwerpen van een tuin? Hoe komt een tuinarchitect aan opdrachten? Profielwerkstuk mavo 2017-2018 Pagina 13 13
BIJLAGE 6 HANDLEIDING BIJ HET MAKEN VAN EEN ENQUÊTE 1. Bepaal van tevoren welke informatie je met behulp van een enquête te weten wilt komen over het onderwerp. 2. Je moet minimaal vijftig mensen enquêteren. 3. Zorg voor een representatieve doelgroep. Denk aan de verdeling mannen/vrouwen en denk na over hoe de leeftijden verdeeld moeten zijn. Moeten er nog andere eisen aan die mensen gesteld worden? Je docent wiskunde kan je hierbij helpen. 4. Maak minimaal 10 en maximaal 15 vragen over de dingen die je wilt weten (zie punt 1) Stel altijd een paar vragen over de mensen zelf; bijvoorbeeld geslacht, leeftijd, beroep/opleiding en woonplaats. 5. Schrijf de vragen in de juiste, logische volgorde en laat onder iedere vraag voldoende ruimte voor het antwoord. 6. Laat de enquête controleren door je begeleider. 7. Zoek twee à drie proefpersonen op bij wie je de vragen uitprobeert en noteer de antwoorden. 8. Bespreek samen met een docent het proefresultaat en verbeter de enquête daar waar nodig. 9. Schrijf de definitieve enquête op papier (en zorg daarna voor voldoende kopieën) of maak deze digitaal. 10. Als je de mensen gaat ondervragen, stel je dan altijd eerst voor en leg uit waar de enquête voor is. 11. Enquêteer altijd samen: de een stelt de vragen en de ander noteert de antwoorden. 12. Verzamel, als je alle enquêtes gehouden hebt, de antwoorden en nummer ze. 13. Maak voor ieder vraag apart een schema waarin je de antwoorden kunt turven. Turf de antwoorden op kladblaadjes en probeer met de geturfde resultaten conclusies te trekken uit de informatie die je te weten wilde komen (zie punt 1). 14. Schrijf de conclusies netjes op. Let op, de resultaten moeten ook via tabellen/grafieken zichtbaar gemaakt worden. Profielwerkstuk mavo 2017-2018 Pagina 14 14
Naam: Klas: Profiel: Werkt samen met: Onderwerp: BIJLAGE 7 FORMULIER: DE START Nadere omschrijving van het onderwerp: Onderwerp heeft te maken met het volgende vak(ken): Motivatie Profielwerkstuk mavo 2017-2018 Pagina 15 15
BIJLAGE 8 FORMULIER: HET PROFIELWERKSTUK Naam leerling(en): Titel profielwerkstuk: Het onderwerp wordt onderzocht door middel van een hoofdvraag en (minimaal) 3 deelvragen. Hoofdvraag: Deelvraag 1: Deelvraag 2: Deelvraag 3 (Deelvraag 4) Profielwerkstuk mavo 2017-2018 Pagina 16 16
BIJLAGE 9 FORMULIER: DE PRAKTISCHE OPDRACHT Naam: Klas: Profiel: Werkt samen met: Titel PWS: Begeleider: Hoofdvraag: Gegevens leerling Profielwerkstuk Wat gaan jullie doen? Praktische Opdracht Instelling/bedrijf: Adres: Plaats: Contactpersoon: E-mail: Telefoonnummer: Wanneer wordt de PO uitgevoerd? Profielwerkstuk mavo 2017-2018 Pagina 17 17
BIJLAGE 10 FORMULIER: HET LOGBOEK Naam leerling(en): Klas: Titel PWS: Hoofdvraag: Wie (taakverdeling) Wat (deelvragen) Hoofdvraag Waar (bronnen) Bestede tijd (in minuten) Deelvraag 1 Deelvraag 2 Deelvraag 3 (Deelvraag 4) Praktische opdracht Presentatie Profielwerkstuk mavo 2017-2018 Pagina 18 18
VERVOLG LOGBOEK Aantekeningen/opmerkingen: Wie heeft Wat gedaan en hoeveel tijd heb je hieraan besteed? Wie Wat Bestede tijd Profielwerkstuk mavo 2017-2018 Pagina 19 19
BIJLAGE 11 FORMULIER: DE EVALUATIE Voorbereiding onderzoek (fase 1) Hoe verliep het bedenken van het onderwerp? Makkelijk/moeilijk, want: Hoe ging het bedenken van de hoofdvraag en de deelvragen? Makkelijk/moeilijk, want: Hoe ging het kiezen/bedenken van de praktische opdracht? Makkelijk/moeilijk, want: Uitvoering van het onderzoek (fase 2) Hoe ging het verzamelen van informatie? Makkelijk/moeilijk, want: Hoe ging het doornemen van de bronnen - het doornemen van het geschreven materiaal (op internet of uit de bibliotheek) ging makkelijk/moeilijk, want: - het doornemen van het gehoorde materiaal ging makkelijk/moeilijk, want: Profielwerkstuk mavo 2017-2018 Pagina 20 20
Hoe ging het beantwoorden van de vragen? - het beantwoorden van de deelvragen ging makkelijk/moeilijk, want: - het beantwoorden van de hoofdvraag ging makkelijk/moeilijk, want: De presentatie van het onderzoek (fase 5) Hoe ging de voorbereiding voor de presentatie? Goed/minder goed, want: Hoe ging het samenwerken? Goed/minder goed, want: Wat doe ik de volgende keer anders? Profielwerkstuk mavo 2017-2018 Pagina 21 21