www.pwc.com/nl Belastingnieuws Binnenlands Bestuur Nieuwsflits Nieuw Vastgoedbesluit Oktober 2013 1. Inleiding 2. Btw-bouwterrein 3. Verhuur plus 4. Servicekosten 5. PwC Fiscaal Portaal Gemeenten
1. Inleiding Op 30 september 2013 is het Besluit Omzetbelasting. Levering en verhuur van onroerende zaken (het Besluit) in de Staatscourant gepubliceerd. Dit Besluit is met ingang van 1 oktober 2013 in werking getreden. In dit Besluit (dat ook wel het Vastgoedbesluit wordt genoemd) wordt ingegaan op de heffing van btw bij onder meer de levering en de verhuur van onroerende zaken. In deze nieuwsflits geven wij een toelichting op enkele onderwerpen uit het nieuwe Besluit die in het bijzonder voor de gemeentelijke praktijk van belang zijn. 2. Btw-bouwterrein Op basis van de Wet op de omzetbelasting 1968 geldt dat een terrein kwalificeert als een btw-bouwterrein indien sprake is van een perceel onbebouwde grond waaraan met het oog op de bebouwing: bewerkingen plaatsvinden of hebben plaatsgevonden; en/of voorzieningen worden of zijn getroffen die uitsluitend dienstbaar zijn aan de grond; en/of in de omgeving voorzieningen worden of zijn getroffen; en/of een omgevingsvergunning voor een bouwactiviteit is verleend. De Staatssecretaris houdt in zijn Besluit vast aan de bovenstaande definitie van het begrip btw-bouwterrein. Wel geeft hij aan dat op basis van de arresten Don Bosco en Woningstichting Maasdriel sloophandelingen kunnen leiden tot een (in Europese zin) btw-bouwterrein. De Staatssecretaris lijkt daarmee te stellen dat het mogelijk is dat een terrein op basis van Europese btw-regelgeving wel kwalificeert als een btwbouwterrein en op basis van de Nederlandse btw-regelgeving niet kwalificeert als een btw-bouwterrein. Op basis van Europese btwregelgeving kan een onbebouwd terrein waarbij de intentie bestaat om het te bebouwen kwalificeren als een btw-bouwterrein.
Een ruime interpretatie van het begrip bouwterrein betekent extra lasten voor een ieder die geen btw kan verrekenen op de btw-aangifte of compenseren bij het BTW-compensatiefonds. Voor dergelijke partijen is het daarom profijtelijk om grond als niet-btw-bouwterrein te verwerven. Gelet op de mogelijke afschaffing van de btw-integratielevering biedt een dergelijk streven de mogelijkheid tot belastingbesparing. Als de btwintegratielevering vervalt, wordt de grondwaarde in een dergelijke situatie niet meer belast met btw en is het verwerven van grond zonder btw aantrekkelijk voor ondernemers die van btw-heffing vrijgestelde prestaties verrichten. Bij de levering van een btw-bouwterrein geldt als uitgangspunt dat de levering is belast met btw en dat de verkrijging op grond van de samenloopvrijstelling is vrijgesteld van de heffing van overdrachtsbelasting. Gelet op de verschillende definities van het begrip bouwterrein bestaat het gevaar dat de samenloopvrijstelling alleen van toepassing is bij de verkrijging van terreinen die op grond van de Nederlandse wet kwalificeren als een btw-bouwterrein en niet voor terreinen die uitsluitend op basis van de Europese btw-regelgeving als btw-bouwterrein kwalificeren. Overigens willen wij nog benadrukken dat als de gemeente een terrein verkoopt dat kwalificeert als een btw-bouwterrein niet automatisch btw is verschuldigd. De gemeente moet het desbetreffende terrein ook in haar hoedanigheid van btw-ondernemer verkopen en leveren. 3. Verhuur plus In zijn arresten in de procedures van de gemeente Moerdijk en de gemeente Hellevoetsluis heeft de Hoge Raad geoordeeld dat het tegen vergoeding ter beschikking stellen van ruimte met aanvullend dienstbetoon voor een korte duur aan steeds wisselende gebruikers niet kwalificeert als btw-vrije verhuur maar als een dienst die van rechtswege is belast met btw. De Staatssecretaris geeft in zijn nieuwe Besluit geen of nagenoeg geen gevolg aan de lijn die de Hoge Raad in voormelde arresten heeft uitgezet. Wel heeft de Staatssecretaris in lijn met andere jurisprudentie van de Hoge Raad de goedkeuring voor de toepassing van btw-belaste verhuur van congres-, vergader en tentoonstellingsruimte verruimd. Aan de
hoedanigheid van de exploitant worden niet langer voorwaarden gesteld. Dit in tegenstelling tot de voorwaarden zoals opgenomen in het oude Besluit. Daarin waren onder andere de exploitatie van buurthuizen, dorpshuizen en gebouwen welke in gebruik zijn bij publiekrechtelijke lichamen en belastingplichtigen die (nagenoeg) geen recht op aftrek van inkoop-btw hebben, van de goedkeuring uitgesloten. Anderzijds lijkt de Staatssecretaris de reikwijdte van de goedkeuring te beperken. Op basis van het oude Besluit was de goedkeuring ook van toepassing op onroerende zaken die naast congres-, vergader- en tentoonstellingsruimte voor andere doeleinden worden gebruikt. Op basis van het nieuwe Besluit is toepassing van de goedkeuring slechts nog mogelijk in zoverre de gehuurde ruimte uitsluitend wordt gebruikt als congres-, vergader- en/of tentoonstellingsruimte. Door deze beleidswijziging zal het in bepaalde gevallen niet langer mogelijk zijn om onroerende zaken (volledig) btw-belast te exploiteren. Met name wanneer in het recente verleden omvangrijke investeringen hebben plaatsgevonden, kan dit als gevolg van de btw-herzieningsregels grote financiële gevolgen hebben. Wij vragen ons af of een dergelijk beleid steun vindt in de rechtspraak. Wij merken overigens nog op dat voor situaties die niet onder de goedkeuring vallen, verhuur plus mogelijk nog een oplossing biedt. Nieuw is ook dat de Staatssecretaris nu expliciet aangeeft wanneer sprake is van kortstondige verhuur: het moet gaan om een terbeschikkingstelling van maximaal één maand (naar wij aannemen: aaneengesloten). Voorheen werden geen harde vereisten aan de duur van de terbeschikkingstelling gesteld. 4. Servicekosten In zijn arrest in de zaak C-392/11 (Field Fisher Waterhouse LLP) heeft het Europese Hof van Justitie meer duidelijkheid gegeven over de btw-aspecten van servicekosten. De inhoud van de huurovereenkomst kan een belangrijke aanwijzing vormen of servicekosten het btw-regime van de huur volgen dan wel afzonderlijk in aanmerking moeten worden genomen.
Bij de beoordeling van het btw-regime van servicekosten kan volgens de Staatssecretaris ook van belang zijn of de huurder individueel, dan wel gezamenlijk met andere huurders, de mogelijkheid heeft om met een andere partij dan de verhuurder een serviceovereenkomst te sluiten. Als een dergelijke mogelijkheid ontbreekt dan kan dat volgens de Staatssecretaris een aanwijzing zijn dat de servicekosten het btw-regime van de huur volgen. In de zakelijke vastgoedbranche (kantoren, winkels, etc.) zullen servicekosten volgens de Staatssecretaris meestal niet het huurregime volgen en apart in aanmerking worden genomen. Deze servicekosten moeten voor de btw-heffing op hun eigen merites worden beoordeeld en zullen daarom veelal belast zijn met btw. Servicekosten die aan huurders van woningen in rekening worden gebracht gaan volgens de Staatssecretaris meestal op in de (btw-vrije) huursom, waardoor over deze servicekosten veelal geen btw is verschuldigd. Een uitzondering hierop vormen de servicekosten voor het zogenoemde huurdersonderhoud die voor rekening van de huurder komen zoals onderhoud aan de deurbel, de brievenbus, deurkrukken, etc. 5. PwC Fiscaal Portaal Gemeenten Op het PwC Fiscaal Portaal Gemeenten is het brondocument en de integrale tekst van het Besluit opgenomen. De onderdelen van het PwC Fiscaal Portaal Gemeenten worden in de loop van deze week aangepast naar aanleiding van de wijzigingen in het Besluit. Wladimir Rouwenhorst 088 792 30 08 wladimir.rouwenhorst@nl.pwc.com Joep Swinkels 088 792 47 08 joep.swinkels@nl.pwc.com Jeffrey Rous 088 792 19 63 jeffrey.rous@nl.pwc.com
Colofon De nieuwsbrief Belastingnieuws Binnenlands Bestuur is een uitgave van PwC Belastingadviseurs die gemeenten, provincies en waterschappen informeert over fiscale ontwikkelingen op het gebied van met name omzetbelasting, het BTW-compensatiefonds en loonheffingen. Abonnementen Een gratis abonnement voor u of uw collega verkrijgt u na aanmelding. Aanmelden kan door het sturen van een e-mail met vermelding van de nieuwsbrief waarop u zich wil abonneren, uw naam, adresgegevens van uw organisatie en e-mailadres naar: ps.btw-nieuwsbrief@nl.pwc.com. Mocht u deze nieuwsbrief niet langer willen ontvangen dan kunt u op hetzelfde e-mailadres terecht. Reacties Als u op deze nieuwsbrief wil reageren, dan kunt u een e-mail sturen aan ps.btw-nieuwsbrief@nl.pwc.com. Deze publicatie is uitsluitend opgesteld als algemene leidraad voor relevante kwesties en dient niet te worden geïnterpreteerd als professioneel advies. U dient niet te handelen op basis van de in deze publicatie vervatte informatie zonder nader professi-oneel advies te hebben ingewonnen. Er wordt geen enkele expliciete of impliciete verklaring verstrekt of garantie geboden ten aanzien van de juistheid of volledigheid van de in deze publicatie vervatte informatie, en voor zover toegestaan krachtens de wet, aanvaarden de bij deze publicatie betrokken PwC firms, medewerkers en vertegenwoordigers geen enkele aansprakelijk-heid, voor de gevolgen van enige handeling dan wel omissie door hetzij uzelf hetzij enige andere persoon op basis van de in deze publicatie vervatte informatie of voor enig besluit waaraan die informatie ten grondslag ligt. Bij PwC in Nederland werken ruim 4.500 mensen met elkaar samen vanuit 12 vestigingen en drie verschillende invalshoeken: Assurance, Tax & HRS en Advisory. We leveren sectorspecifieke diensten en zoeken verrassende oplossingen, niet alleen voor nationale en internationale ondernemingen, maar ook voor overheden en maatschappelijke organisaties. PwC firms leveren sectorspecifieke diensten op de gebieden Assurance, Tax & HRS en Advisory om waarde toe te voegen voor klanten. Meer dan 161.000 mensen in 154 landen in firms binnen het PwC-netwerk delen hun gedachten, ervaringen en oplos-singen om nieuwe perspectieven en praktische oplossingen te ontwikkelen. 'PwC' is het merk waaronder member firms van PricewaterhouseCoopers International Limited (PwCIL) handelen en diensten verlenen. Samen vormen deze firms het wereldwijde PwC-netwerk. Elke firm in het netwerk is een afzonderlijke juridische entiteit en handelt voor eigen rekening en verantwoording en niet als vertegenwoordiger van PwCIL of enige andere member firm. PwCIL verricht zelf geen diensten voor klanten. PwCIL is niet verantwoordelijk of aansprakelijk voor het handelen of nalaten van welke van haar member firms dan ook, kan geen zeggenschap uitoefenen over hun professioneel oordeel en kan hen op geen enkele manier binden. 2013 PricewaterhouseCoopers Belastingadviseurs N.V. (KvK 34180284). Alle rechten voorbehouden