Tomke nei de biblioteek 2015 Tema Hoi Tomke www.tomke.nl www.gidsvoornederland.nl/bibliotheken/fryslân dit boekje is in kadootsje fan
Foarlêzen en boeken foar jonge bern Boeken bringe in petear op gong; oer bisten, oer it iten, oer pake en beppe, oer emoasjes, oer fan alles. Foar de ûnwikkeling fan jonge bern binne boeken fan grut belang. Troch it besjen fan plaatsjes, foar te lêzen en der oer te praten ûntdekke se de wrâld. Tegearre dwaande wêze mei boeken stimulearret de ûntwikkeling fan taal, fantasy en konsintraasje. Bern leare makliker lêzen as se al hiel jong mei boeken fertroud reitsje. Dit útdielboekje is in spesjale útjefte foar de Fryske biblioteken yn it ramt fan it Tomke-projekt. Voorlezen en boeken voor jonge kinderen Boeken brengen een gesprek op gang; over dieren, over eten, over opa en oma, over emoties, over van alles. Voor de ontwikkeling van jonge kinderen zijn boeken van groot belang. Door het bekijken van plaatjes, voor te lezen en er over te praten ontdekken ze de wereld. Samen bezig zijn met boeken stimuleert de ontwikkeling van taal, fantasie en concentratie. Kinderen leren gemakkelijker lezen als ze al heel jong met boeken vertrouwd raken. Dit uitdeelboekje is een speciale uitgave voor de bibliotheken in het kader van het Tomke-projekt. Opsisferske: Gek op boeken Ik bin stapelgek op boeken, boeken grut en boeken lyts. Ik sit ek altyd te lêzen, op it húske of op de fyts. Ik ha boeken yn de auto en ik nim se mei nei de stêd. Mar it alderleafste lês ik... jûns op myn eigen bêd. 2 Ferhaaltsje: Auck Peanstra Yllustraasjes: Luuk Klazenga Opmaak: Bibliotheekservice Fryslân Koördinaasje: Afûk en Bibliotheekservice Fryslân www.tomke.nl 3
Foarlêze: Nei de biblioteek We sille nei de biblioteek, seit Kornelia. De boeken moatte werombrocht wurde. Ah!, seit Tomke. Ik wol se graach hâlde. Kornelia skodhollet. Dat kin net, seit se. Oare bern wolle se ek graach lêze. Mar mei ik dan wol nije boeken útsykje? Ja, hear, laket Kornelia. Wol tsien. Tomke tinkt eefkes nei. Okee, seit er dan. Hjir is de boeketas, seit Kornelia. Tomke siket alle boeken byelkoar. Hy docht se ien foar ien yn e tas. Klear!, ropt er dan. Gean we no? 4 5
Tomke leit de boeken op de baalje. De biblioteekfrou freget: Fûnst se moai? Ja, seit Tomke. Kornelia hat se foarlêzen. Mar no wol ik wer nijen útsykje. Tomke wit wol wêr t de berneboeken binne. Earst by de grutteminskeboeken lâns. Dy lizze op tafels. En stean yn kasten. Oeral wêr t er sjocht binne boeken. Dan komme se by de berneboeken. Tomke draaft nei de boekebakken. Grutte reade bakken fol mei printeboeken. Der stean krukjes by, dêr kin er op sitte. 6 7
Tomke besjocht de boeken yn de bak. Hee, in boek oer trekkers. Ien oer auto s. In boek oer in kikkert en in mûs. In boek mei wol hûndert plaatsjes. Wat binne der in protte moaie boeken. Ik wol se allegear wol ha. Hy leit se op in steapel njonken him. De steapel wurdt heger en heger. Dy wol ik allegear meinimme, seit Tomke. Dat kin net, seit Kornelia. Dat binne tefolle. Do meist tsien boeken útsykje. Sil ik dy helpe? Tegearre sykje se de moaiste boeken út. 8 9
Tomke leit de boeken op de tafel. Kornelia drukt op in knopke op it skerm. Dan hâldt se it kaartsje foar it reade ljocht. Blyb, hearre se. Klear, seit Kornelia. Tomke docht de boeken yn e tas. It boek oer de dieretún, oer de auto s. It boek oer de kikkert en de mûs. De boeken passe krekt yn e tas. It boek oer de trekkers docht er net yn e tas. Dat wol ik aanst oan Romke sjen litte. Kornelia krijt de tas en tilt him op. Poe, seit se, de tas is wol swier, hear. 10 11
Romke stiet al by de doar te wachtsjen. Mei ik de nije boeken sjen? Tomke giet op de bank sitten. Romke krûpt stiif tsjin him oan. Tomke lit it boek mei de trekkers sjen. Romke fynt de plaatsjes prachtich. Wolst it boek foarlêze, Tomke? Mar dat kin Tomke noch net. Kornelia lêst alle boeken foar. Wer. En wer. Wol trije kear. Wat in moaie boeken, suchtet Tomke. Dy wol ik noait wer kwyt. Auck Peanstra 12 13
Spultsje Tomke lêst oeral No foarlêze, letter sels lêze Mei foarlêzen kinst al begjinne as dyn bern noch mar in pear moanne âld is. Tegearre lêze is in simpele en fijne wize om mei dyn berntsje dwaande te wêzen. Yn de spesjaal ynrjochte Boekstarthoeke fan de biblioteken fynst geskikte babyboekjes, bygelyks fan stof, plastic of stevich karton. Foar pjutten en beukers is der ek prachtich materiaal, bygelyks Nu voorlezen, later zelf lezen Met voorlezen kun je al beginnen als je kind nog maar een paar maanden oud is. Samen lezen is een simpele en fijne manier om met je kind bezig te zijn. In de speciaal ingerichte Boekstarthoek van de bibliotheken vind je geschikte babyboekjes, bijvoorbeeld van stof, plastic of stevig karton. Voor de peuters en kleuters is er ook prachtig materiaal, bijvoorbeeld Boeken mei ferskes Foarlêsboekjes Oanwiisboeken DVD s en CD s Lústerboeken Printeboeken Boeken met liedjes Voorleesboekjes Aanwijsboeken DVD s en CD s Luisterboeken Prentenboeken Oer Tomke binne der ek prachtige materialen beskikber. Alle materialen kinne liend wurde en bern oant 16 jier kinne fergees lid wurde. Ook over Tomke zijn er prachtige materialen beschikbaar. Alle materialen kunnen geleend worden en kinderen tot 16 jaar kunnen gratis lid worden. Wêr lêsto graach?? Meertaligheid is heel gewoon: in Europa wonen 50 miljoen mensen die iedere dag twee of meer talen spreken. Kinderen kunnen al op heel jonge leeftijd Fries en een andere taal leren. Daardoor ontwikkelen ze een beter taalgevoel. Kijk op www.heitenmem.nl voor informatie over meertalig opvoeden. 14 15
Meitsje dyn bern fergees lid fan de biblioteek. Bern fan 0 oant 16 jier kinne fergees lid wurde. Kom del om dyn bern oan te melden. Hoechst sels gjin lid te wêzen, mar in legitimaasje is wol nedich. De biblioteek organisearret geregeld aktiviteiten om bern al jong fertroud te meitsjen mei (foar)lêzen. Dêr profitearje se letter fan, as se nei skoalle gean. Fansels kinst yn de biblioteek ek terjochte foar ynformaasje oer bygelyks opfieden, sûn iten en noch folle mear. De (jeugd)bibliotekaris jout dy graach deskundich advys. Mear Tomke ferhaaltsjes? Op de webside www.tomke.nl stean ferhaaltsjes om foar te lêzen, spultsjes, ferskes en kleurplaten. Der is ek ynformaasje foar âlders en liedsters. Maak je kind gratis lid van de bibliotheek. Kinderen van 0 tot 16 jaar kunnen gratis lid worden. Kom langs om je kind aan te melden. Je hoeft zelf geen lid te zijn, maar een legitimatie is wel nodig. De bibliotheek organiseert regelmatig activiteiten om kinderen al jong vertrouwd te maken met (voor)lezen. Hiervan hebben ze later, als ze naar school gaan, veel profijt. Vanzelfsprekend kun je in de bibliotheek ook terecht voor informatie over bijvoorbeeld opvoeden, gezonde voeding en veel meer. De (jeugd)bibliothecaris geeft je graag deskundig advies. Meer Tomke verhaaltjes? Op de website www.tomke.nl staan verhaaltjes om voor te lezen, spelletjes, liedjes en kleurplaten. Ook is er informatie voor ouders en leidsters. Sjoch op www.gidsvoornederland.nl/ bibliotheken/fryslân foar adressen en iepeningstiden fan alle biblioteken yn Fryslân. Kijk op www.gidsvoornederland.nl/ bibliotheken/friesland voor adressen en openingstijden van alle bibliotheken in Fryslân.