1 Beste leerkracht, Leuk dat je het Woensdag Samdag-klasspel speelt! Samen met Sam de Verkeersslang werk je het hele schooljaar rond milieuvriendelijke en veilige verplaatsingen. Je klas helpt zo mee aan een beter milieu! Trouwens, iedereen wordt er beter van, want bewegen is gezond en minder verkeer maakt de schoolomgeving veiliger. De boodschap is simpel: op woensdag gaan zoveel mogelijk kinderen, met de fiets, met het openbaar of gedeeld vervoer naar school. SPEL Het spel start op woensdag 20 september 2017 en loopt tot 9 mei 2018. Je gaat aan de slag met een klasaffiche en 2 soorten weekstickervellen. Elke campagnedag mag een leerling een weeksticker op de klasaffiche kleven. De klas bespreekt dan het thema van die weeksticker aan de hand van een vraaggesprek. In deze bundel vind je de omschrijving van de thema s en vragen voor de vraaggesprekken. Nog enkele algemene tips voor de verschillende gesprekken: - Vraag naar ervaringen/eigen kennis, regels, oorzaken, gevoelens en meningen. - Probeer vragen zo te stellen dat de kinderen zelf kunnen nadenken, en zo zelf op zoek gaan naar oplossingen. - Verrijk je gesprek! Maak je gesprek visueel, tastbaar en actief. Hiervoor kan je ook de Samdag-Vertelplaten gebruiken (zie www.verkeersslang.be/downloads) - Let op voor gevoeligheden. Hou er rekening mee dat niet iedereen thuis een fiets of wagen heeft. BELONING De laatste woensdag voor elke schoolvakantie heeft de weeksticker de vorm van een ster. Dan is het tijd voor een leuke activiteit als beloning in de klas of op de speelplaats. Zo zijn er 4 beloningsmomenten voorzien doorheen het schooljaar. MET JE KLAS NAAR DE EFTELING Veel plezier ermee! Het Samteam Een campagne van Tijdens het schooljaar kan je op 6 woensdagen een uitstap naar de Efteling winnen voor jouw klas. Die woensdagen worden in deze bundel aangeduid met dit symbool. Deelnemen is eenvoudig: Vraag aan je leerlingen wie die dag naar school kwam,, met het openbaar vervoer (bus/trein/tram) en, tel het aantal leerlingen per vervoerswijze en geef binnen de week die vier cijfertjes door op de startpagina van www.verkeersslang.be. Op 20 september is je eerste kans om te winnen. Samen met WIN EEN KLASUITSTAP NAAR DE EFTELING
2 Woensdag Thema 20/09 Een zebrapad oversteken 27/09 Fietskar, bakfiets jouw fiets 04/10 Stoeprand stop 11/10 Carpoolen 18/10 Herfstblaadjes 25/10 Busje komt zo Herfstvakantie 08/11 Blijf op het voetpad 15/11 Loopfietsje op het voetpad 22/11 Gebruik je paraplu als het regent 29/11 Geef een hand 06/12 Gemachtigde opzichter helpt je oversteken 13/12 Verkeersborden 20/12 Ogen open in het verkeer Kerstvakantie 10/01 Fluohesje aan in het donker 17/01 Goed ingepakt onderweg 24/01 Verlichting op je fiets 31/01 Klik vast 07/02 Fietsen naar school is plezant Krokusvakantie 21/02 Verkeerslichten 28/02 Hindernis op het voetpad 07/03 Delen van de fiets 14/03 Let op voor geparkeerde auto s 21/03 Met de step op de stoep 28/03 Boekentas op de rug Paasvakantie 18/04 Fietshelm op 25/04 Auto s zijn gevaarlijk. Soms dichtbij en soms ver weg 02/05 Luister goed 09/05 Speel in het park
3 EEN ZEBRAPAD OVERSTEKEN (20 09) Waar steek je over op straat? Is er altijd een zebrapad? Wat moet je doen voor je oversteekt? (stop voor de stoeprand, kijk goed naar links en naar rechts, geef een handje aan mama of papa, ) Wat doe je wanneer je op het zebrapad bent? Wat doe je zeker niet? (stap goed door, treuzel niet, ) Hoe kan je bedanken als er een auto voor je stopte? (steek even je hand op, knik, steek je duim omhoog, ) Tijd voor de eerste meting! Hoe kwamen de leerlingen vandaag naar school? Vul vóór 27 september het aantal van de 4 verschillende vervoerswijzen online in op www.verkeersslang.be en maak kans op een klasuitstap naar de Efteling. FIETSKAR, BAKFIETS, JOUW FIETS (27 09) Op welke fiets rijd jij? (gewone fiets, loopfiets, fiets met zijwieltjes) Welke soorten ken je? (best ondersteund met beeldmateriaal: bakfiets, aanhangfiets, onewheeler, elektrische fiets, tandem, ) Waar fiets je? Waar fiets je het liefst? (park, bos, straat, fietspad, skatepark, ) Waarom? Hoe vaak fiets je? (elke dag, enkel in het weekend, af en toe) Waarom fiets je vaak of net heel weinig? Kunnen fietsers, net als autobestuurders, ook gevaarlijk zijn? STOEPRAND STOP (04 10) Waar stappen voetgangers het veiligst? Zijn er op het voetpad onveilige plekjes? Waar stap je het best op een voetpad? (huizenkant, in het midden of op de rand) Wat doe je als het voetpad geblokkeerd is? Vanaf welke leeftijd kan je alleen op een voetpad stappen, zonder een handje te geven? CARPOOLEN (11 10) Met hoeveel kan je in een auto? Wat betekent carpoolen? (samen met een vriendje meerijden) Wie carpoolt er soms? Waar rijd je soms samen met een vriendje naartoe? (dansles, zwemles, ) Wie rijdt samen met een vriendje naar school? Wie woont er kort bij elkaar? (misschien eens bekijken wie kan carpoolen) Waarom is carpoolen beter dan allemaal apart in de auto?
4 HERFSTBLAADJES (18 10) Wat verandert er buiten in de herfst? (donkerder, blaadjes verkleuren en vallen af, het weer wordt slechter) Wie vindt het leuk om door blaadjes te stappen? Waarom is dat leuk of niet leuk? (geritsel, vuil, leuk om in te stampen en omhoog te schoppen,...) Gaat door blaadjes fietsen even gemakkelijk als gewoon op het fietspad? Kunnen de blaadjes op het voetpad of fietspad gevaarlijk zijn? (door vele blaadjes op het voetpad zie je soms de rand van het voetpad niet goed, natte bladeren zijn glad) BUSJE KOMT ZO (25 10) Wie nam al eens de bus, samen met mama of papa? Met hoeveel kan je in een bus? Hoe ziet een bushalte eruit? Waar sta je best terwijl je wacht aan de bushalte? Het is al tijd voor de tweede meting! Hoe kwamen de leerlingen vandaag naar school? Vul vóór 1 november het aantal van de 4 verschillende vervoerswijzen online in op www.verkeersslang.be en maak opnieuw kans op een klasuitstap naar de Efteling. BLIJF OP HET VOETPAD (08 11) Waarom moet je als voetganger op het voetpad blijven? Moet je ook op het voetpad blijven als er weinig verkeer is? Wanneer mag je van het voetpad af? Is er in iedere straat een voetpad? Soms stappen er mensen op straat, terwijl er wel een voetpad is. Wat vind je daarvan? LOOPFIETSJE OP HET VOETPAD (15 11) Waarom noemen ze een loopfiets een loop-fiets? Waar mag je rijden met een loopfiets? Mag je op het voetpad? En met een loopfiets? (kinderen jonger dan 9 jaar mogen fietsen op het voetpad als de fiets wielen heeft met een diameter van maximum 500 mm) Als grote mensen een grote loopfiets kopen, mogen die dan op het voetpad? Waarvoor moet je opletten als je met je loopfiets op het voetpad rijdt? (obstakels) Hoe snel mag je rijden met je loopfiets op het voetpad? (aandacht voor voetgangers) Hoe gaat je mama of papa mee als jij met je loopfiets bent? (fiets,?) Indien : is dat dan niet vermoeiend voor mama of papa?
5 GEBRUIK JE PARAPLU ALS HET REGENT (22 11) Hoe kom je naar school als de zon schijnt? Als het regent, hoe kom je dan naar school? Kan je nog stappen als het regent? Wat doe je om niet nat te worden als het regent? Vind je het leuk om onder een paraplu te stappen? Of word je liever nat? Wat is er leuk aan? Wat is er minder leuk aan? Kan stappen met een paraplu ook gevaarlijk zijn? Waarop moet je letten als je stapt met een paraplu? Waar moeten de natte parapluutjes op school hangen/staan? GEEF EEN HAND (29 11) Waarom willen je ouders dat je een handje geeft op straat? (zijn ouders zelf bang, voor je veiligheid, om je te redden?) Vind je dat nodig? Waarom stappen we meestal per 2 hand in hand? (doe de test door een afstand op een smalle strook met 2 te stappen. Doe daarna met 5) Vanaf welke leeftijd moet je geen hand meer geven op straat? Zijn er ook plaatsen waar je geen hand moet geven? Welke? GEMACHTIGDE OPZICHTER HELPT JE OVERSTEKEN (06 12) Wie kan je helpen om de straat over te steken? Waarom staat er soms een politieagent of een gemachtigde opzichter om te helpen? (verkeersituatie, drukke omgeving) Hoe helpen ze je oversteken? (de acties die ze doen) Hoe herken je iemand die je kan helpen om over te steken? Moet je dat eerst aan hen vragen? VERKEERSBORDEN (13 12) Wat is een verkeersbord? Waarom zijn er verkeersborden? Welke verkeersborden ken je? Welke vormen kunnen verkeersborden hebben? Voor wie zijn er verkeerborden? (voor welke weggebruikers)
6 OGEN OPEN IN HET VERKEER (20 12) Wat zie je allemaal in de straat? Waarom zijn je ogen zo belangrijk in het verkeer? Kan je alles even goed zien in het verkeer? Kan je zelf over een moment vertellen waarbij je iets niet kon zien in het verkeer? Of dat je het te laat zag? Vandaag is het tijd voor de derde meting! Hoe kwamen de leerlingen vandaag naar school? Vul vóór 27 december het aantal van de 4 verschillende vervoerswijzen online in op www.verkeersslang.be en maak opnieuw kans op een klasuitstap naar de Efteling. FLUOHESJES AAN IN HET DONKER (10 01) Wanneer draag je een fluohesje? Waarom draag je een fluohesje? Vind je het leuk om een fluohesje te dragen? Vind je dat iedereen een fluohesje moet dragen? Waarom wel? Waarom niet GOED INGEPAKT ONDERWEG (17 01) Wie komt er in de winter of naar school? Wat doe je om het toch lekker warm te hebben? Is het moeilijker om te stappen en te fietsen als je dikkere kleren aanhebt? (verwijzen naar fietsen met handschoenen, sjaal en muts) VERLICHTING OP JE FIETS (24 01) Staan er op elke fiets fietslichtjes? (kinderfietsen hebben vaak geen lichten) Waarvoor dienen fietslichtjes? Wie is er al ooit gaan fietsen in het donker? Is fietsen in het donker gevaarlijker dan overdag? Vind je het eng om te fietsen in het donker? Welke kleuren moeten je fietslichten hebben? Als je in het donker rijdt, kan je de fietsers dan heel goed zien?
7 KLIK VAST! (31 01) Wat is het eerste dat je doet wanneer je in de auto stapt? Dragen mama en papa altijd hun gordel? Hoeveel gordels zijn er in een auto? Heb je soms last van de gordel? Hoe kan een gordel je leven redden? Wat kan er gebeuren als je je gordel niet draagt? FIETSEN NAAR SCHOOL IS PLEZANT (07 02) Wie fietst naar school? Wie zou er liever komen? Is fietsen leuk? Waarom of waarom niet? Hoe voel je je als je fietst? Ze zeggen altijd dat fietsen gezond is, wat bedoelen ze daarmee? Ze zeggen dat fietsen goed is voor het milieu, wat bedoelen ze daarmee? En dan nu: de vierde meting! Hoe kwamen de leerlingen vandaag naar school? Vul vóór 14 februari het aantal van de 4 verschillende vervoerswijzen online in op www.verkeersslang.be en maak opnieuw kans op een klasuitstap naar de Efteling. VERKEERSLICHTEN (21 02) Welke soort verkeerslichten ken je? Hoe weet je voor wie het verkeerslicht is? Welke kleuren heeft een verkeerslicht? Zou je zelf ook voor deze kleuren kiezen? Blijven de lichten lang genoeg groen? Waar hangen de lichten? Kan jij ze goed zien? HINDERNIS OP HET VOETPAD (28 02) Welke hindernissen kan je tegenkomen op een voetpad? Ben je er vandaag tegengekomen? Wat doe je als je een hindernis tegenkomt?
8 DELEN VAN DE FIETS (07 03) Welke onderdelen van de fiets ken je? Zijn er delen waar je de naam niet van kent? Waarvoor dienen deze onderdelen? Zijn er onderdelen die je echt nodig hebt om te kunnen fietsen? Kan je nog fietsen zonder pedalen, zonder zadel,? Kan de politie je een boete geven als je fiets een onderdeel niet heeft? Welke onderdelen zijn verplicht op een fiets? (Zie BIVV fietscontrolekaart) LET OP VOOR GEPARKEERDE AUTO S (14 03) Kan een auto die stilstaat of geparkeerd is gevaarlijk zijn? Waarom wel? waarom niet? Hoe zie je of er iemand in de auto zit? Kan je ook aan de buitenkant van de auto zien of er nog iemand in de auto zit? (stoplichten, achteruitrijlichten, het motorgeluid van de wagen, richtingaanwijzer) Wat kan er gebeuren als er iemand in een auto die stilstaat zit? (deuren die openklappen, plots vertrekken) Waar moeten voetgangers of fietsers voor opletten als ze voorbij een auto komen die stilstaat? MET DE STEP OP DE STOEP (21 03) Ben je als stepper voetganger of fietser? (Wie zich verplaatst met skateboard, step, skates,... en niet sneller rijdt dan voetgangers, moet verplicht gebruik maken van het voetpad) Zou je graag met de step naar school komen? Is steppen leuker dan fietsen of stappen? Waar kan je je step veilig parkeren als je naar school gaat of als je naar de winkel gaat? BOEKENTAS OP DE RUG (28 03) Hoe neem jij je boekentas mee naar school? (op mijn rug, mama draagt die, in de koffer, in de fietstas van papa, onder in de buggy van kleine broer ) Waarom draag je je boekentas op de rug? Waarom geef je die aan mama/papa als je fietst? Welke manieren zijn er om je spullen mee te nemen als je fietst of wandelt? Het is alweer tijd voor de vijfde meting! Hoe kwamen de leerlingen vandaag naar school? Vul vóór 4 april het aantal van de 4 verschillende vervoerswijzen online in op www.verkeersslang.be en maak opnieuw kans op een klasuitstap naar de Efteling.
9 FIETSHELM OP! (18 04) Draag jij altijd een helm als je fietst? Waarom wel? Waarom niet? Dragen je ouders een helm op de fiets? Waarom wel? waarom niet? Vind je het eerlijk als jij er een moet dragen en zij niet? Draag je graag een helm? Denk je dat een helm je kan beschermen als je valt? Waarom beschermen we alleen ons hoofd en niet onze armen en benen? AUTO S ZIJN GEVAARLIJK. SOMS DICHTBIJ EN SOMS VER WEG (25 04) Is een auto gevaarlijk als die nog ver van jou af is? Wat is ver? Zijn luide auto s gevaarlijk? Zijn grotere auto s gevaarlijker dan kleine? LUISTER GOED (02 05) Waarom zijn je oren zo belangrijk in het verkeer? Welke geluiden heb je onderweg naar school gehoord? Waar kan je het verkeer het beste horen? In de auto, of als je of bent? Is het een goed idee om met een koptelefoon naar muziek te luisteren als je stapt of fietst? Zijn er geluiden op straat die je doen schrikken? SPEEL IN HET PARK (09 05) Mag je spelen op straat? Waarom? Waar wel? Waar niet? Is het soms veilig om op straat te spelen? (speelstraat, autovrije zondag) Vind je de straat een leuke speelplek? Is er een park in de buurt van waar je woont of van de school? Kan je daar naartoe zonder een straat te moeten oversteken? Kan je daar zelf zonder hulp naartoe? Dit is de allerlaatste meting van Woensdag Samdag! Hoe kwamen de leerlingen vandaag naar school? Vul vóór 16 mei het aantal van de 4 verschillende vervoerswijzen online in op www.verkeersslang.be en maak opnieuw kans op een klasuitstap naar de Efteling.