De Vlaamse parochiekerken en hun kerkenbeleidsplannen Dinsdag 25 april 2017 Elzenveld Woensdag 26 april 2017 Vormingscentrum Guislain Dimitri Stevens
Inhoud Beknopte historiek Kerkenbeleidsplannen in cijfers Advies en begeleiding CRKC Verschillende snelheden en implementatie
http://crkc.be/gebruik-kerkgebouwen
Richtlijnen Vlaamse bisschoppen Valorisatie: versterken en bevorderen van de betekenis van het kerkgebouw Medegebruik: door andere katholieke of christelijke geloofsgemeenschappen Nevenbestemming Multifunctioneel gebruik: tijdsdelen van dezelfde ruimte voor andere dan religieuze doeleinden Gedeeld gebruik: ruimte delen, herinrichting van de ruimte met afgesloten liturgische ruimte Herbestemming: nieuwe functie geven aan het kerkgebouw na het onttrekken aan de eredienst
Beknopte historiek Conceptnota Een toekomst voor de Vlaamse parochiekerk van 24 juni 2011 (videoboodschap) Richtlijnen Vlaamse bisschoppen voor gebruik van parochiekerken van 8 november 2012 Sjabloon CRKC 2013 2017. Nota Samen op weg. Stappenplan. Overleg CRKC bisdommen - Agentschappen Onroerenderfgoeddecreet van 3 juli 2013. Aanpassingen op 6 juli 2016: Definitie kerkenbeleidsplan en gebouw van de eredienst Overgangstermijn premieaanvragen oude decreet Inspiratienota Kerkenbeleidsplannen van 22 februari 2017
Beknopte historiek Decreet houdende toekenning van subsidies voor (niet-beschermde) gebouwen van de eredienst van 12 juli 2013 Kerkenbeleidsplan als voorwaarde voor verkrijgen premies en subsidies. Voor ABB volstaat in theorie attest bisschop en gemeente maar algemeen plan is wenselijk Kerkenbeleidsplan = parochiekerkenplan = langetermijnvisie op toekomst kerken http://crkc.be/kerkenbeleidsplan
Kerkenbeleidsplannen in cijfers 308 gemeenten met 1786 (1750) parochiekerken In november 2015: 132 werken aan plan 104 niet 72 onbekend Kerken Tot maart 2017: 73 gemeenteraadsbesluiten (met goedkeuring bisdommen) 347 352 72 104 27 6 Gemeenten 363 52 Vlaanderen 74 697 Pastoraal plan en parochiekerkenplan actief Pastoraal plan niet actief, parochiekerkenplan actief Plannen niet actief Onbekend Pastoraal plan actief, parochiekerkenplan niet actief
Kerkenbeleidsplannen in cijfers 19 159 gemeenten (n=308) 130 KBP met deadline KBP zonder deadline KBP ABB In maart 2017: 50 KBP s ingestuurd naar Agentschap OE 5 principieel goedgekeurd (cijfer snel hoger) 2 volledig goedgekeurd: Tongeren en Zwalm Antwerpen en Gent: ook voor gebouwen van de eredienst van de protestants-evangelische eredienst!
Kerkenbeleidsplannen in cijfers KBP goedkeuring Vlaamse bisdommen 100% 90% 7 80% 35 70% 60% 50% 40% 39 58 50 38 Nog goed te keuren Goedgekeurd door bisdom 30% 37 20% 10% 21 6 17 0% Antwerpen Brugge Gent Hasselt Vicariaat Vl-Br- M
Advies en begeleiding door CRKC Sint-Dionysius Robost Zwalm OLV-Hemelvaart Veulen Heers Advies aan 110-tal gemeenten 20 kleinere algemene vragen per week Sint-Audomarus Alveringem
Advies en begeleiding door CRKC Sint-Pieters Huise Zingem Sint-Martinus Petegem W-P Sint-Eligius Kruishoutem
Verschillende snelheden Volledig goedgekeurd
Verschillende snelheden Volledig goedgekeurd Participatie, lokaal draagvlak en beheersstructuren, ook bij implementatie Stuurgroep van bij aanvang breed diepgaand lokaal debat voorbereiden, uitwerken en communiceren participatief proces (Jonas Danckers Roel De Ridder) Denktank overlegplatform om bouwstenen aan te leveren voor visie op toekomst Werkgroep kerkgebouwen niet formeel, wel adviesorgaan te erkennen door overgebleven parochie en kerkraad (die in tussentijd beheerder blijft - richtlijnen) voorwaarde tot opstart samenvoeging parochies gemeentelijke diensten betrekken Snel samenstellen of al in KBP opnemen Opvolgen restauraties, onderhoud (MOWA), dagelijkse zorg en rapportage (incidentenlijst) (soms dossiers on hold ) Hercoördinatie afsprakennota gemeente- en kerkbestuur
Verschillende snelheden Volledig goedgekeurd Bepalen pilootproject na inventarisatie en analyse (Niek De Roo). Onderzoek depotkerk? Integrale benadering: roerend (Bert Van der Veken Joris Colla), immaterieel (Julie Aerts), kerkhoven Subsidietoets (vb. Platteland Plus) 13 kerken Gunstig advies priesterraad om 11 te onttrekken ad eredienst 2 in gebruik door gemeente (socio-culturele ontmoetingsplaats) 9 te herbestemmen waarvan 1 in aanmerking voor school Gemeente bewaakt proces Sloop en nevenbestemming niet aan de orde, valorisatie mogelijk in alle kerken (Rudi Mannaerts)
Verschillende snelheden Volledig goedgekeurd OLV Basiliek Tongeren
Verschillende snelheden Volledig goedgekeurd Gemengde werkgroep Krachtlijnen: lokale context, participatief, geïntegreerd, integraal, neven- en herbestemming, tijdloos, valorisatie 22 kerken en 4 kapellen Behoud 4 federatiekerken en 4 prioriteitskerken Voor 14 nevenbestemming mogelijk en herbestemming op termijn 6 concrete nevenbestemmingsplannen (haalbaarheidsstudies) in 2017-2018 Vervolgtraject met stuurgroep o.l.v. Roel De Ridder. Stad faciliteert. Veel aandacht voor communicatie en onderhoud (contract MOWA?)
Verschillende snelheden Herwerken op basis van de nieuwste regelgeving: vb. Scherpenheuvel-Zichem (nog niet ingediend of ingediend maar niet volgens laatste regelgeving) Eerste versie: vb. Wortegem-Petegem Nog niet gestart (wellicht zonder deadline): vb. Kalmthout Leidraad Inspiratienota kerkenbeleidsplannen AOE en sjabloon CRKC Samenwerking intercommunales
Implementatie Wie neemt initiatief? Opnemen in Kerkenbeleidsplan! Belang van dialoog kerk - gemeente Gefaseerde aanpak Starten met een kerk waarvoor al concrete mogelijkheden voorliggen Haalbaarheidsstudies en Participatietrajecten Aanvraag bij Projectbureau Herbestemming of architectenbureaus Eigen aanbod CRKC Subsidies voor: Haalbaarheidsonderzoek (beschermd/niet-beschermd) Investeringen nevenbestemming niet beschermd
Implementatie Aandacht voor opname van budgetten in meerjarenplannen 2020-2025 Aandacht voor kwaliteitsvolle ingrepen: niet knutselen Voorstellen voor aanpassing kerkgebouw voorleggen aan: Bisdom (> Commissie Kerkelijk Patrimonium) Agentschap Onroerend Erfgoed (beschermde kerken, kerken op inventaris, kerken in beschermd stads- of dorpsgezicht of landschap) Aandacht voor de tussentijd : hoe gebouw gebruiken en beheren in afwachting van neven- of herbestemming: tijdelijk gebruik, experimenteren met ander gebruik
Contacteer ons Centrum voor Religieuze Kunst en Cultuur Abdij van Park 7 3001 Heverlee www.crkc.be dimitri.stevens@crkc.be Tel: 016 40 60 73