PROJECTBESCHRIJVING THE CIRCLE OF LIFE

PROJECTBESCHRIJVING THE CIRCLE OF LIFE Leerlijn Muziek Thema Verhalen Groep 7 en 8 24 maart 2017

Cultuuronderwijs op zijn Haags Leerlijn Muziek Thema Verhalen Groep 7 en 8 24 maart 2017 Deze projectbeschrijving wordt regelmatig geactualiseerd. Kijk voordat u ermee aan de slag gaat op www.cultuurschakel.nl/coh voor de nieuwste versie. Hierbij treft u een projectbeschrijving: 7. waarmee u een project van 6-8 lessen van 45 min. kunt uitvoeren; 8. waarin veel ruimte is voor uw eigen inbreng; 9. waarop u uw lesvoorbereidingen kunt baseren. De structuur van de projectbeschrijving is gebaseerd op het doorlopen van het creatief proces. Na de introductie van het project oriënteert de leerling zich op de inhoud van het thema. Hierbij doorloopt de leerling drie deelopdrachten waarin hij steeds onderzoekt, uitvoert, presenteert en evalueert. Bij elke stap van het creatief proces zijn reflectievragen geformuleerd. Maak hieruit een keuze of formuleer zelf passende vragen. Gebruik ook vooral uw eigen inzicht en ervaring bij andere onderdelen, zoals het filosofisch gesprek en de evaluatievragen. Lees allereerst de korte beschrijving van het project in het document Informatie voor de leerkracht, zodat u een goed beeld krijgt van de opdrachten, werkwijze en context. 2

Inhoudsopgave 1. Introductie van het project... 4 2. Oriëntatie... 4 2.1. Het filosofisch gesprek... 4 2.2. Oriëntatie op het thema... 5 3. Deelopdracht 1: The Circle of Life... 7 3.1. Onderzoek... 7 3.2. Uitvoeren... 7 3.3. Presenteren Circle of Life... 8 3.4. Evalueren Circle of Life... 8 4. Deelopdracht 2: Talking drums... 9 4.1. Onderzoek... 9 4.2. Uitvoeren... 10 4.3. Uitvoeren... 11 4.4. Evalueren... 11 5. Deelopdracht 3: The Voice of Africa... 12 5.1. Onderzoek... 12 5.2. Uitvoeren... 12 5.3. Presenteren... 13 5.4. Evalueren... 14 6. Algemene beoordeling... 14 3

CIRCLE OF LIFE 1. Introductie van het project In dit project nemen we de leerlingen mee naar Afrika. Ze maken kennis met een Afrikaans verhaal, een Afrikaans lied, een lied over Afrika en Afrikaanse ritmes. Zet het volgende klaar: afbeeldingen van Anansi (Bijlage 1) het verhaal over Anansi (Bijlage 2) een van de YouTubefilmpjes met The Circle of Life voor het digibord (zie links hieronder) Voer de volgende opdrachten in volgorde uit: 1. Laat de afbeeldingen zien (Bijlage 1). Voer hier een gesprekje over. Wat hebben de afbeeldingen gemeen? Wat is de oorsprong van die afbeeldingen? 2. Lees vervolgens het verhaal van Anansi en vertel iets over de achtergrond van deze verhalen. 3. Laat daarna de leerlingen de opening van de The Lion King zien. Speel de versie van het lied in de taal waarin u het lied zult gaan zingen: o Circle of Life (Engelstalige versie) o Circle of Life (Nederlandstalige versie) Bespreek waar de film zich afspeelt en geef een globale indruk waar het project over zal gaan. 2. Oriëntatie 2.1. Het filosofisch gesprek Het lied The Circle of Life gaat over de wederkerigheid van dingen. Bespreek dit met de leerlingen aan de hand van de volgende onderwerpen. (Introductie en oriëntatie kunnen desgewenst worden gecombineerd met een biologie- of wereldoriëntatie les). De onderwerpen zijn zeer veelomvattend. Te veel voor één gesprek. Kies het onderwerp waar de klas aan toe is. De verdiepingsvragen aan het einde passen bij ieder van de invalshoeken. De cyclus van het leven: Je wordt geboren en je gaat dood. De zon gaat elke dag op en weer onder. Zonder licht zou er niks groeien. Als er niks groeit kan de mens niet overleven. Verschillende geloofsovertuigingen: In het Boeddhisme gaat men er vanuit dat als je sterft je weer in een andere vorm terugkomt. Hoe je terugkomt hangt af hoe goed je je vorig leven hebt geleid. In het Christendom kom je in het hiernamaals als je overlijdt; het eeuwige leven. Het einde van iets is ook weer het begin van iets nieuws: Het einde van de basisschool is tegelijk het begin van de middelbare school. Uitspraken in de Nederlandse taal: Waar een deur dichtgaat, gaat ergens anders een raam open, of Na regen komt zonneschijn, of Van het een komt het ander. 4

(Start)vragen die u kunt stellen in de klas: Kun je voorbeelden geven van een cyclus? Geloof je zelf in iets? Welk geloof hebben jullie thuis? Ga je naar de kerk, moskee, synagoge? Hoe heeft het geloof invloed op jouw leven? Ken je uitspraken in de Nederlandse taal die te maken hebben met dat iets (nieuws) volgt op iets anders (ouds)? Verdieping Als iets altijd doorgaat, is er dan ergens een begin? Als iets altijd doorgaat, is er dan ergens een eind? Is iets dat nooit eindigt ooit begonnen? Wat betekent altijd doorgaan voor het nu? 2.2. Oriëntatie op het thema Zet het volgende klaar: Congo Boat Song (Bijlage 3) voor op het digibord (eventueel) de Eigenwijs-cd met het liedje In de oriëntatie op het thema zingen de leerlingen de canon Congo Boat Song uit Eigenwijs. Doe ter voorbereiding op de canon de volgende oefening. Voorbereidende oefening Voer onderstaande opdrachten in volgorde uit: 1. Laat de leerlingen hun eigen hartslag voelen. Zoek samen naar waar je deze het beste kunt voelen. Op je pols, in je nek of door je hand op je hart te leggen. 2. Als iedere leerling zijn eigen hartslag heeft gevonden, laat u de klas stil worden. Vraag de leerlingen om hun ogen dicht te doen en zich te concentreren op de eigen hartslag. Geef ze de opdracht om hun hartslag zachtjes mee te zeggen ( doem-doem ) of te tikken. 3. Bespreek nu de verschillende tempo s van hartslagen door elkaar. Heb je iemand gehoord die misschien wel gelijk ging met jouw hartslag? 4. Voer een afsluitend gesprekje. Zonder ons hart kunnen wij niet leven. Onze hartslag is er altijd, hij is net als een ritme. Hij heeft een bepaald tempo, kan versnellen en weer vertragen, maar stopt nooit. Net als een cirkel heeft je hartslag geen begin en geen eind. 5. Bespreek: kennen de leerlingen muziek die alsmaar doorgaat, als een cirkel? Kijk of ze zelf op de canon komen. Zingen van de Congo Boat Song Zing vervolgens de Congo Boat Song met de leerlingen. Voer onderstaande opdrachten in volgorde uit: 1. Projecteer het lied op het digibord. 2. Het lied bestaat uit drie zinnen. Spreek zin 1 ritmisch uit (tot waar 2 staat). De leerlingen herhalen de zin. Probeer de leerlingen te laten herhalen in het ritme (dus op het moment dat de tweede stem in zou zetten). Herhaal dit een aantal keren, net zolang totdat ze de zin goed beheersen. Zing nu de zin voor en laat de leerlingen de zin nazingen. Herhaal ook dit een paar keer. 3. Zin 2 (tot waar 3 staat) heeft weinig woorden: Ah, oh, ah, oh. Zing zin 2 meteen voor en laat de leerlingen het nazingen. 4. Plak nu zin 1 en 2 achter elkaar en oefen deze zinnen achter elkaar. 5. Voeg als laatste zin 3 toe. Zing zin 3 meteen (het ritme en de woorden zijn hetzelfde als zin 1) en laat deze nazingen. 5

6. Oefen nu het geheel. Herhaal het liedje een paar keer zonder onderbreking. Als u denkt dat de leerlingen het goed beheersen zingt u zelf niet meer mee. Idealiter volgt hierop meteen punt 7: 7. U zet (terwijl de leerlingen doorzingen) de canon in. Bespreek daarna wat er gebeurde. Doe dit nogmaals. In hoeveel groepen kunnen we de klas indelen? Waar kun je dat aan zien? (Aan de nummers boven de noten.) 8. Oefen het liedje in canon. Eerst met twee groepen en als dat lukt met drie groepen. Reflectievragen Oriëntatie Vond je het moeilijk of makkelijk om je eigen hartslag te voelen? Waarom is je hartslag belangrijk? Was er iemand die een hartslag had met hetzelfde tempo als jij? Wat is een canon? Wat ging er goed bij het zingen van de canon? Wat kon er beter? 6

3. Deelopdracht 1: The Circle of Life 3.1. Onderzoek Zet het volgende klaar: voor op het digibord de songtekst van The Circle of Life : Engels (Bijlage 4) of Nederlands (Bijlage 5) Circle of Life (Engelstalige versie) Circle of Life (Nederlandstalige versie) de karaokeversie Circle of Life - karaoke In deze deelopdracht leren de leerlingen om het lied The Circle of Life te zingen. 1. Projecteer de tekst van The Circle of Life op het bord en bespreek de tekst met de leerlingen. Wat betekent deze tekst? Betrek eventueel wat er besproken is tijdens het filosofisch gesprek. 2. In de tekst zie je backing vocals en lead vocals staan. Wat betekenen die woorden? 3. Ken je andere liedjes met backing en lead? Zing eventueel bekende liedjes die meerstemmig zijn (herhaal bijvoorbeeld de canon). Reflectievragen Onderzoek The Circle of Life Kwamen er in het lied Engelse woorden voor waarvan je de betekenis niet kende? Wat is de boodschap van het lied The Circle of Life? Kun je de sfeer van het lied omschrijven? 3.2. Uitvoeren Zing met de leerlingen The Circle of Life. Ga als volgt te werk: 1. Projecteer de tekst op het digibord (Bijlage 3 of Bijlage 4). 2. Oefen de tweede stem van het intro (het hing wajama, hing wajama bana ). Oefen deze eerst langzaam en sprekend. Voer daarna het tempo op. 3. De tweede stem blijft in het intro op dezelfde toonhoogte. In het couplet niet. Laat de leerlingen eerst die tweede stem gewoon doorzingen tijdens het couplet. Kijk of ze de toonhoogtewisseling vanzelf doen. Oefen daarna indien gewenst de tweede stem van het couplet apart. Tijdens het oefenen kunt u met uw handen aangeven of de leerlingen omhoog, omlaag of op dezelfde toon moeten blijven. In één couplet wordt het ritme in totaal 8 keer gezongen. De toonhoogte is schematisch als volgt: normaal normaal 1 toon lager normaal normaal normaal normaal halverwege 1 hoger 4. Controleer of de leerlingen de tweede stem goed beheersen door ze die alleen te laten zingen met de karaokeversie (waar alleen de tweede stem wordt gezongen). Als dat goed gaat, zingt u zelf de eerste stem eroverheen. Dat zal erg afleiden. Bespreek wat er moeilijk aan is. Als het (nog) niet goed gaat, kunt u ook de originele versie (zie link) gebruiken, zodat u de tweede stem de leerlingen mee kunt zingen. 5. Oefen nu de leadvocals van het refrein. Het refrein is het meest bekend en zal makkelijk meegezongen worden. Let op: de zinnen zijn relatief kort, met veel tijd erna voordat er een volgende zin komt. Dit leent zich voor voorzingen en direct nazingen als u zelf voorzingt. De echo van het nazingen past er precies tussen. Leer daarna het couplet aan. Dat kan eventueel in een andere les. 7

6. Voor het goed leren zingen is het belangrijk om vaak te herhalen. Dit werkt het best wanneer leerlingen aandachtspunten krijgen over hóe ze het moeten uitvoeren. Bespreek daarom met de leerlingen op welke manier het lied gezongen moet worden. Hoe begint het? Hoe moet het refrein gezongen worden? Hoe ontwikkelt zich dat in het couplet? Kunnen wij dit ook? Op die manier kunt u vaak herhalen zonder dat het gaat vervelen. 7. Verdeel de klas in twee groepen en oefen de meerstemmigheid. Groep 1 zingt de backing vocals en groep 2 de lead vocals. Draai daarna de groepen om. Gebruik de karaokeversie om mee te zingen (zie link hierboven). 8. Bespreek (nogmaals) met de klas het dynamische verloop: zacht aan het begin; opbouwen naar het refrein; het refrein luid. Benoem de term dynamiek (geluidssterkte in muziek). Oefen de dynamische opbouw. 9. Wijs eventueel een leerling aan als dirigent. Deze gaat voor de groep staan en geeft met de handen de dynamiek aan. Laat de leerling zelf een manier verzinnen om dit te doen zonder te praten. (Bijvoorbeeld: handen bij elkaar is zacht, wijder uit elkaar is steeds harder.) Laat verschillende leerlingen dit proberen. Reflectievragen Uitvoeren The Circle of Life Hoe ging het leren zingen van The Circle of Life? Waar moet je op letten als je het lied met veel expressie (gevoel) zingt? Lukt het om het lied met backing vocals uit te voeren? Wat kan daar nog aan verbeterd worden? Hoe ging het opbouwen van de dynamiek? 3.3. Presenteren Circle of Life Zet het volgende klaar: de songtekst van The Circle of Life voor op het digibord (Bijlage 4 of 5) de karaokeversie: Circle of Life - karaoke (YouTube) Voer het lied uit met de klas. NB Na de twee coupletten en het refrein volgt een solo (in het origineel op panfluit). De leerlingen kunnen tijdens de solo gewoon de backing vocals van de coupletten doen. Oefen eerst een aantal keren. Besteed daarbij aandacht aan de presentatie. Hoe ziet het eruit als je geconcentreerd zingt en een verhaal vertelt aan je publiek? Denk ook aan de positie in het lokaal (laat groepen bijvoorbeeld gescheiden van elkaar staan). Laat eventueel weer een leerling dirigeren. Een handig middel is het filmen van een oefenuitvoering. Kijk het terug en bespreek hoe het eruitziet en hoe het klinkt. Verbeter wat nodig is voor de laatste uitvoering. Reflectievragen Presenteren The Circle of Life Waren we in staat om met de hele klas het verhaal te vertellen? Waarom wel/niet? Hoe was de dynamische opbouw? Waar ben je tevreden over in de uitvoering? 3.4. Evalueren Circle of Life Het evalueren van de deelopdracht is een kans om het geleerde te bevestigen. De muzikale termen die ze geleerd hebben kunnen terugkomen. Vooral de individuele leermomenten zijn belangrijk: over concentratie, over verantwoordelijkheid/het voortouw durven nemen en over je te durven laten zien. 8

4. Deelopdracht 2: Talking drums 4.1. Onderzoek Zet het volgende klaar: het filmpje Kneesy, Earsy, Nosey (Knie, oor, neus) van Laurel & Hardy (YouTube) (indien op school aanwezig) djembé s, cajons, bongo s en/of conga s djembé-fragment (YouTube) In de vorige deelopdracht hebben de leerlingen gezongen. In deelopdracht 2 gaan ze aan de slag met Afrikaanse ritmes. Bij deze opdracht zijn er twee keuzes: u kunt een kunstenaar in de klas laten komen of u kunt het zelf doen. Bij het uitvoeren van Afrikaanse ritmes speelt handcoördinatie een grote rol. Doe daarom eerst wat opwarmingsoefeningen voor de coördinatie. Deze oefeningen kunnen op elk moment in de week worden gedaan, eventueel gekoppeld aan andere lessen of zomaar tussendoor. U hoeft ze niet allemaal te doen, kies welke u leuk vindt, maar doe in ieder geval de laatste (met de L-R patronen). Over het algemeen vinden leerlingen dit soort spelletjes leuk. Maar laat het vooral niet te lang duren. Het doel is een bewustwording van links en rechts en de onafhankelijkheid van de handen. Coördinatie-oefeningen Kneesy, Earsy, Nosey van Laurel & Hardy (zie de link hierboven). Waar gaat het hier over? (Coördinatie tussen handen.) Daar zijn oefeningen voor, bijvoorbeeld de volgende. Maak tweetallen. Leerling 1 strekt de armen en kruist deze over elkaar. Vouw vervolgens de handen in elkaar en draai ze naar binnen toe. De vingers zitten nu in elkaar gevouwen. Leerling 2 gaat nu een vinger aanwijzen zonder deze aan te raken, leerling 1 moet die vinger proberen op te tillen. Draai daarna de rollen om. Probeer met je linkerhand een cirkel in de lucht te tekenen terwijl de andere hand een vierkant tekent. In de gymles hebben de leerlingen dat wellicht in het groot gedaan. In het klein is het veel moeilijker. Het handenspel. Bekijk daarvoor zelf (voorafgaande aan de les) The Hand Game (YouTube). Dit spel kunt u ook in een gymles doen. Laat de leerlingen tikken op hun schoot. Tel hierbij hardop 1, 2, 3, 4 en blijf dit doen terwijl zij op hun schoot slaan. L = links en R = rechts: 1. L R L R, etc. 2. L R L L, etc. 3. R L R R, etc. 4. L R L L R L R R, etc. Schrijf de bovenstaande patronen op het bord. Bedenk dat als u zelf de patronen voor de klas meedoet u dit in spiegelbeeld moet doen. Reflectievragen Onderzoek Talking drums Welke coördinatieoefening ging bij jou het beste? Welke coördinatieoefening vond je het moeilijkst? Waardoor komt dat denk je? Welke oefeningen kun je thuis oefenen? 9

4.2. Uitvoeren Vervolgopdracht met kunstenaar Dit is de opdracht met de kunstenaar in de klas, in dit geval een percussionist/drummer. De muzikant kan de leerlingen ritmes aanleren die passen bij The Circle of Life. Daarbij leert hij hen te spelen in een call-and-response -patroon. Ook komt het ritmisch improviseren aan bod. Vervolgopdracht zonder kunstenaar Dit is de opdracht zonder kunstenaar in de klas. Als er geen djembé s aanwezig zijn in de school, kunnen de ritmes weer op de schoot getikt worden. Zorg dat u tijdens het aanleren van het call-and-response-patroon op een stoel of kruk voor de klas zit zodat de leerlingen goed kunnen zien wat er gespeeld wordt. 1. Bekijk het djembé-fragment (YouTube). Speel alleen de eerste 30 seconden. 2. Bespreek: wat heb je gezien en gehoord? Welke woorden zag je? 3. Leg uit dat wat je hier ziet call-and-response heet. Iemand is de leider en speelt wat voor: dit noem je de call. De rest van de groep, of in dit geval de andere djembé-speler, reageert hierop met een afgesproken ritme: dit noem je de response (in het filmpje wordt het de basis groove genoemd). 4. Kijk nog een keer naar het fragment en vraag de leerlingen heel goed op de call te letten. Deze komt meteen aan het begin van het filmpje. Herhaal dat beginfragment eventueel een paar keer en vraag wie in staat is de call na te spelen. 5. Oefen vervolgens met z n allen de call. 6. Nu iedereen de call kan spelen moet er afgesproken worden wat de response wordt. Kies hiervoor een ritme uit dat de leerlingen gespeeld hebben in het Onderzoek van Deelopdracht 2. Dit is het basisritme. 7. Oefen de call-and-response. U doet de call, de klas de response. 8. Kies nu een leerling om de call te spelen. Wissel de leider een paar keer af. 9. Het basisritme kan eindeloos door gaan. Om hier variatie in aan te brengen kun je een break inbouwen. Wat is een break? Kijk nog eens naar het fragment (de break komt op 0:23). Vraag de leerlingen te omschrijven wat een break is. 10. Hoe hoor je wanneer de break komt? In het filmpje zie je speler 1 de call spelen: dat is het teken voor de break. 11. Hoe spelen ze de break? (Vijf keer op de rand, vijf keer in het midden en dit twee keer.) 12. Oefen de break met de groep. Besteed aandacht aan de dynamiek. Je slaat vijf keer hard, en dan vijf keer zacht. En dit twee keer. 13. Hierna wordt de call meteen weer gespeeld. Oefen met de groep de break en de overgang naar de basisbeat. Oefen dit als volgt: call basisbeat call break call basisbeat. 14. Kijk nu het fragment nog een laatste keer: wat gebeurt er na de halve minuut? Er staat Matt soloing. Wat is een solo? De djembéspeler krijgt hier de kans om te improviseren. Hij mag ter plekke verzinnen wat hij speelt. Ondertussen speelt de ander door zodat de solist een fijne basis heeft om over te improviseren. 15. Oefen het improviseren met de groep. Benadruk dat bij improviseren geen fouten bestaan. Laat de hele groep het basisritme spelen en wijs verschillende leerlingen aan om achtereenvolgens te improviseren. 16. Bespreek na met de leerlingen hoe het improviseren klonk. Konden we de solist goed horen? Deze is alleen en dus moet de rest niet te hard spelen tijdens de improvisatie. 17. Spreek nu samen met de groep een vorm af. Bijvoorbeeld: call en response (basisritme) (8 keer) break call en response (basisritme) (8 keer) solist improvisatie + basisritme (zacht) break Call en response (basisritme) (8 keer) solist improvisatie + basisritme (zacht) break 10

De vorm kan zo lang zijn als gewenst, afhankelijk van het aantal solisten dat aan de beurt komt. U kunt afspreken hoelang een improvisatie mag duren: bijvoorbeeld vier maten lang (vier keer vier tellen) of afspreken dat de solist door blijft spelen tot de call gespeeld wordt. Een leerling kan de calls spelen. 4.3. Uitvoeren Er zijn twee mogelijkheden: Presenteren met kunstenaar De kunstenaar werkt naar een afgerond geheel met presentatie toe. Als u de presentatie filmt, kunt u hier in de volgende deelopdracht op terugvallen. Presenteren zonder kunstenaar Presenteer de ritmische compositie aan een andere groep. Spreek van tevoren duidelijk af wie de call gaat geven en wie de improvisaties gaan doen. 4.4. Evalueren Bespreek de uitvoering: Wat ging er goed bij het uitvoeren van deze opdracht? Wat kon er beter bij het uitvoeren van deze opdracht? Wat heb je nieuw geleerd? Hoe vond je het bezoek van de muzikant? Het filmpje was met maar twee spelers, wij waren met veel meer. Hoe wordt het daardoor anders? Wat vind jij zelf leuker: met maar twee mensen of met een grote groep? Waarom? Zou je jezelf iemand met gevoel voor ritme noemen? Waarom wel of niet? 11

5. Deelopdracht 3: The Voice of Africa 5.1. Onderzoek Zet het volgende klaar: Circle of Life (Engelstalige versie, YouTube) of Circle of Life (Nederlandstalige versie, YouTube) de karaokeversie Circle of Life - karaoke (YouTube) de songtekst van Circle of Life voor het digibord (Bijlage 4 of Bijlage 5); of kennen de leerlingen deze inmiddels uit het hoofd? instrumenten (bijv. bongo s, conga s, djembé s, cajons) Bijlage 6: Solo Circle of Life (bladmuziek) (eventueel) Bijlage 6: Solo (eventueel) Bijlage 7: Tussenspel (eventueel) Bijlage 3: Congo Boat Song voor het digibord (eventueel) Bijlage 8: Congo Boat Song voor boomwhackers In deze laatste deelopdracht worden het lied The Circle of Life en de ritmes van afgelopen deelopdrachten samengevoegd. 1. Kies samen welk ritme de leerlingen het leukst vonden om te spelen en gebruik dat ritme. Herhaal het eventueel nog een keer. 2. Voor de grote uitvoering is het belangrijk dat de leerlingen de vorm van het lied begrijpen. Daarom wordt deze eerst uitgezocht en benoemd. Onderzoek daarom eerst met leerlingen welke onderdelen een nummer kan hebben. Luister bijvoorbeeld naar een bij hen populair nummer en probeer elk onderdeel te benoemen. Denk bij de onderdelen aan: couplet, refrein, solo, tussenspel. 3. Luister nu naar het lied (zie links hierboven) en laat de leerlingen ieder voor zich de vorm opschrijven. 4. Bespreek dit na en schrijf de vorm op het bord. Die vorm is: Intro Couplet 1 Couplet 2 Refrein Solo/ Tussenspel Refrein 5. Zou je tijdens de solo/het tussenspel ook kunnen zingen? Wat zou je dan zingen? (De twee coupletten.) Reflectievragen Onderzoek The Voice of Africa Hoe vind je het ritme dat gekozen is? Past het ook bij The Circle of Life? Waarom wel of niet? Indien niet, welk ritme zou dan beter zijn? Welke woorden voor de onderdelen van een lied kende je al? Hoe ging het benoemen van de onderdelen? 5.2. Uitvoeren Verdeel de klas in vier groepen: groep 1: lead vocals. groep 2: backing vocals. groep 3: percussie. groep 4: solo (instrumentalisten die Bijlage 6 spelen en/of leerlingen die Bijlage 7 willen proberen). 12

Laat de leerlingen plaatsnemen in de groep van hun voorkeur (of waar hun kracht ligt) en probeer tegelijkertijd een redelijke verdeling over de klas te krijgen. Alle groepen oefenen zelfstandig: Groep 1 kan bijvoorbeeld zinnen verdelen over de groep. Wil iemand solo zingen? Wie zingt het begin? Groep 2 kan werken aan de articulatie en dynamische opbouw. Groep 3 oefent het gelijk uitoefenen van het ritme en de improvisaties tijdens de solo. Ook kan de groep een intro (voor het gewone intro) verzinnen. Groep 4 moet de noten oefenen. Als Bijlage 7 wordt gebruikt, kunnen de leerlingen zelf een ritme verzinnen op de lange noten. Reflectievragen Uitvoeren The Voice of Africa Werkt jouw groep goed samen? Helpen jullie elkaar? Hebben jullie goed met elkaar geoefend? Zijn jullie tot goede en duidelijke afspraken gekomen? Kun je doen wat je wilde doen? Is de groep een geheel en kunnen jullie je rol goed uitvoeren? 5.3. Presenteren Bespreek met de leerlingen de vorm die de presentatie gaat krijgen. Er zijn nu meerdere opties, van eenvoudig naar moeilijk. Een paar voorbeelden: Met de originele versie (op YouTube). Geen uitbreidingen. Met de karaokeversie (op YouTube). Geen uitbreidingen. Met de karaokeversie (op YouTube) en uitbreidingen. Bijvoorbeeld: o Speel voorafgaand aan het zingen een percussie-intro. o Speel voorafgaand aan het zingen een percussie-intro waarop later ook de backing vocals inzetten. o Speel achtereenvolgens een percussiegedeelte, de canon Congo Boat Song, een percussietussenspel en The Circle of Life. De Congo Boat Song kan ook begeleid worden door boomwhackers. Gebruik daarvoor Bijlage 8. o Maak er een compleet verhaal van. Breid de presentatie uit met bijvoorbeeld beelden tijdens de uitvoering (beelden van de leerlingen aan het werk, beelden van Afrika, beelden die de leerlingen zelf verzameld hebben) of dans tijdens de solo. Besteed aandacht aan het samenvoegen van de vier groepen. Doe dit per onderdeel van het lied. Oefen daarna een aantal keren het hele lied, film het of neem het op en gebruik dat om te verbeteren. Herhaal en bespreek punten die te maken hebben met de presentatie zelf en hoe het eruit ziet. De uitvoering leent zich bij uitstek voor een presentatie aan anderen: andere klassen en/of ouders. Zij zou zelfs een onderdeel kunnen zijn van de afsluiting van het jaar van groep 8. Reflectievragen Presenteren The Voice of Africa Was je tevreden over het eindresultaat? Wat ging er goed en wat kon er beter? Ben je gespannen voor een uitvoering? Hindert dat of geeft het juist extra kracht? Hoe ga je daarmee om? Hoe reageerde het publiek op de uitvoering? 13

5.4. Evalueren Bij het evalueren van het hele project kunt u aandacht besteden aan de prestatie en werkwijze van de hele groep maar ook van de individuele kinderen. Wat zijn hun persoonlijke verworvenheden? Betekent dat wat gedaan en geleerd is iets voor de toekomst? Zou je bijvoorbeeld meer willen wete of doen? 6. Algemene beoordeling Voor het beoordelen van de leerlingprestaties kunt u gebruikmaken van het beoordelingsformulier voor (de) leerkracht (en leerling). De vier beoordelingscriteria zijn afgestemd op de kerndoelen kunstzinnige oriëntatie en de uitgangspunten van COH. De leerlingprestaties in het gehele project worden meegenomen in de beoordeling. Voor het gebruik van de formulieren is een korte toelichting beschikbaar. De beoordelingsformulieren voor de leerkracht (en leerling) en de toelichting op het beoordelingsmodel vindt u in de bijlagen van het document Informatie voor de leerkracht. 14