Schepenontmoetingen februari 2017 Speech Philippe Paquay Beste schepenen van sport, Beste collega s, In het afgelopen jaar heeft het Vlaamse sportlandschap een enorme verandering ondergaan. We verwachten dat dit in de eerstvolgende jaren niet anders zal zijn. Daarom is het uitermate zinvol om ontmoetingen als deze te organiseren. Avonden waarop we de tijd nemen om bij die veranderingen even stil te staan, en er tekst en uitleg bij te geven. Niet alleen willen we jullie meer vertellen over wat er allemaal gaat gebeuren in het provinciale en het Vlaamse sportbeleid, we zouden jullie graag ook helpen om de sensibiliseringscampagne #sportersbelevenmeer in je eigen gemeente of stad vorm te geven. Uiteraard informeren we ook over het Globaal Sportinfrastructuurplan Vlaanderen en het Vlaamse sportinfrastructuurfonds, en over de vernieuwingen binnen de Vlaamse Trainersschool. Dat is wat we jullie voor vandaag beloofden. Overheveling van de provinciale sportbevoegdheden naar Sport Vlaanderen Beginnen doen we uiteraard met wat jullie het meest na aan het hart ligt: de verschuiving van de sportbevoegdheden van de provincies naar Sport Vlaanderen. Wat ik jullie daarover vooral wil vertellen, is de inhoudelijke beleidsvisie die daarachter schuilgaat. Het Vlaams Parlement keurde het ontwerpdecreet goed voor de nieuwe taken en financiering van de provincies. Daarmee was het juridische kader vastgelegd. Maar de overdracht is uiteraard meer dan dat. Het is een complex proces, dat getrokken wordt door het Agentschap Binnenlands Bestuur, maar waarvan de inhoud uiteraard bepaald wordt door de verschillende vakministers. In ons geval is dat minister Philippe Muyters. En binnen zijn sportadministratie, Sport Vlaanderen, is er een stuurgroep die de transitie coördineert. De sportbevoegdheden van de provincies zitten nu vervat in zes grote werven. Alle zes worden ze van de provincies overgedragen naar Sport Vlaanderen: G-sport Regiowerking Bovenlokale sportevenementen Bovenlokale sportinfrastructuur Sport, natuur en ruimtelijke ordening De uitleendiensten voor sportmateriaal Voor de overheveling naar Sport Vlaanderen is er per werf een werkgroep die zich over de inhoud buigt. Die werkgroep bestaat uit vertegenwoordigers van de provincies en van Sport Vlaanderen, die daarin worden bijgestaan door experts uit de sportsector, als dat nodig is. Vandaag licht ik graag die inhoudelijke keuzes van de verschillende werkgroepen toe. Algemeen geldt het principe dat we er resoluut voor kiezen om de over te hevelen taken en instellingen zo maximaal mogelijk in te passen in het bestaande Vlaamse sportbeleid. Maar omgekeerd kiezen we er even resoluut voor om de goede praktijkvoorbeelden en inspirerende projecten uit de provincies in te voeren in heel Vlaanderen. Daarbij houden we uiteraard rekening met de beschikbare financiën en met de specifieke regionale noden. Antwerpen is nu eenmaal Limburg niet of omgekeerd. Ondanks dat unieke karakter van elke regio mag het duidelijk zijn dat we ernaar streven om één uniform Vlaams sportbeleid te voeren, waarbij elke taak in elke provincie op dezelfde manier ondersteund zal worden.
G-sport Voor G-sport, het eerste thema dat verdwijnt uit de provinciale bevoegdheden, is de belangrijkste vernieuwing dat er vanaf januari 2018 drie grote actoren overblijven. Ten eerste is er de G-sportfederatie. Parantee en Psylos fuseerden tot één G-sportfederatie. Dit wordt ons nieuw aanspreekpunt voor de federaties. Helaas stapte sportfederatie Recreas niet mee in dit verhaal, zij verkozen te fuseren met S-Sport en vormen samen een multisportfederatie. Een tweede actor is het vroegere G-sportplatform, dat vooral een aanspreekpunt en een kenniscentrum is. Dit platform is nu ook een vzw die in nauw overleg en complementair aan de twee andere partners bepaalde opdrachten zal uitvoeren, zoals o.a. de bevolking sensibiliseren het toeleiden en activeren van G-sporters maar ook het provinciale G-sportfonds (van de provincie Antwerpen) uitrollen over Vlaanderen. Met deze vzw sloten we een beheersovereenkomst af. De derde actor is Sport Vlaanderen. De taken die de G-sportcoaches van de provincies op zich namen, komen over naar Sport Vlaanderen. De lokale en regionale G-sportactoren zullen verder ondersteund worden door de G-sportcoaches die actief zijn binnen de vijf promotiediensten van Sport Vlaanderen. Via deze promotiediensten, die zullen inzetten op regionale G-sportwerking, willen we een zeer breed netwerk uitbouwen. Het grootste verschil met vandaag is dat vanaf 1 januari 2018 Sport Vlaanderen het enige subsidieloket voor G-sport zal zijn voor heel Vlaanderen. Op basis van de huidige subsidiereglementen worden nieuwe reglementen opgemaakt in nauw overleg met alle betrokken actoren (provincies, G-sport Vlaanderen en de G-sportfederatie). Promotie, communicatie, opleiding en vorming van G-sport zijn opdrachten die in een uitgebreidere vorm zullen worden opgenomen door Sport Vlaanderen en de Vlaamse Trainersschool. Wie van de drie actoren welke taken uitvoert is duidelijk bepaald en hierover zal duidelijk gecommuniceerd worden. Regiowerking Een tweede werf is regiowerking en intergemeentelijke samenwerking voor sport. Vooral daar, en dat is belangrijk voor jullie allemaal, is het uitdrukkelijk de bedoeling om de provinciale promotiediensten van Sport Vlaanderen maximaal in te zetten. Zij moeten ervoor zorgen dat de intergemeentelijke samenwerking voor sport wordt versterkt, zowel organisatorisch als bestuurlijk. Hoe gaan ze daarbij te werk? In elke provincie is er één sportloket, de promotiedienst van Sport Vlaanderen. Hun aantal medewerkers zal min of meer verdubbelen door de mankracht die erbij komt vanuit de provincies. Die promotiediensten vormen niet alleen het aanspreekpunt voor alles over sport in die regio, zij wonen vergaderingen bij, ze kloppen met de regionale noden aan bij de Vlaamse overheid, ze promoten de producten van Sport Vlaanderen en helpen waar ze kunnen om die producten ook gemakkelijk in te voeren. Ze leveren praktijkvoorbeelden en ze maken een lerend netwerk met andere partners mogelijk. De regio s worden beschouwd als een platform ter versterking van de sportbestuurskracht van het lokale sportbeleid. Uiteraard kiest u als gemeente zelf tot welke sportregio u al dan niet wenst te behoren. U kiest zelf welke samenwerking relevant en efficiënt is. Die samenwerking kan tijdelijk of meer permanent van aard zijn. De samenwerking is niet gebonden aan provinciegrenzen. Uiteraard kunnen er ook projectmatige vormen van samenwerking ontstaan. Bovenlokale sportevenementen De derde provinciale bevoegdheid die Sport Vlaanderen onder zijn hoede krijgt, zijn de bovenlokale sportevenementen. Om die te ondersteunen zullen subsidiereglementen worden opgemaakt door Sport Vlaanderen, die vergezeld zullen gaan van een concreet actieplan voor de eigen organisatie van bovenlokale evenementen in Vlaanderen vanaf 2018. Wat we met dat evenementenbeleid willen bereiken, zullen we afstemmen met het Permant Overlegorgaan Sportpromotie en dus ook met het G- sportpromotiebeleid.
Bovenlokale Sportinfrastructuur Voor het vierde thema, de werf Bovenlokale Sportinfrastructuur verwijs ik graag naar de uitgebreide presentatie die jullie zo meteen krijgen van Diederik Van Briel, ons afdelingshoofd Infrastructuur. Sport, natuur en ruimtelijke ordening Sport, natuur en ruimtelijke ordening vormen samen de vijfde bevoegdheid die Sport Vlaanderen van de provincies verwerft. Om gemeenten de sportieve omlopen te laten ontwikkelen, coördineren en ondersteunen, zal Sport Vlaanderen een uniform kader aanreiken. Sport Vlaanderen engageert zich om inhoudelijk en logistiek actief te ondersteunen en te begeleiden, en de route van bij de aanvang tot de goedkeuring mee uit te werken; om materiaal en promotiemateriaal ter beschikking te stellen; en voor het peter- en meterschap. Het gaat hier over het brede spectrum van natuursporten o.a. (fit-o-meters, mountainbikeroutes, loopomlopen en kano- en kayakroutes). Sport Vlaanderen zal ruimtelijke planningsprocessen opvolgen en adviseren, in overleg met gemeenten en provincies. Uitleendiensten Het laatste project dat van de provincies naar Sport Vlaanderen verschuift, zijn de Uitleendiensten. Die uitleendiensten zijn van groot belang, omdat ze ons in staat stellen om op een heel laagdrempelige manier sporters, verenigingen en bedrijven heel concreet te helpen om aan sport te doen, namelijk door hen het materiaal ter beschikking te stellen. Het sportmateriaal dat totnogtoe in de provinciale uitleendiensten ter beschikking stond, zal door Sport Vlaanderen worden overgenomen in de uitleendiensten die ook wij al hebben. Voor algemeen sportmateriaal zijn dat er vijf: in Brugge, Gent, Hofstade (=centrale uitleendienst), Herentals en Hasselt, en voor G-sport zijn er twee specifieke uitleendiensten, namelijk in Gent en Brasschaat. Behalve deze zes werven zijn er ook instellingen en domeinen die van de provincies overkomen naar Sport Vlaanderen. De provinciale recreatiedomeinen blijven in handen van de provincies. Dat betekent dat ook de kredieten en het personeel bij de provincies blijven. De provincies zijn vrij om deze domeinen te exploiteren en er activiteiten te organiseren. Ook het Olympia zwembad in Brugge blijft bij de provincie West-Vlaanderen. Het provinciaal sportcentrum Peerdsbos in Brasschaat is het enige dat wordt overgedragen aan Sport Vlaanderen. Vanaf 1 januari 2018 zal dat ons 14 de sportcentrum worden. Het Huis van de Sport in Gent wordt overgedragen aan de stad Gent en het provinciaal wielercentrum in Wilrijk komt in handen van de stad Antwerpen. In totaal komen 79 koppen oftewel 61,8 VTE van de provincies naar Sport Vlaanderen op 1 januari 2018. In Antwerpen zijn er beduidend meer personeelsleden dan elders, maar dat overtal zit vooral in het Peerdsbos. Zoveel mogelijk zal het personeel worden ingezet in zijn eigen regio. Dat kan in een centrum van Sport Vlaanderen zijn of op een promotiedienst. Het aantal personeelsleden dat naar onze hoofdzetel in Brussel verhuist, zal beperkt zijn. Het mag duidelijk zijn dat we ons tot dusver vooral bezighielden met de inhoud van elke werf. Hoe we de middelen zullen verdelen, en daarmee bedoel ik zowel de financiën als de mensen, dat werken we in de volgende maanden uit. Een nieuwe decreet op de georganiseerde sport Het is niet alleen in de provincies dat er doorbraken zijn verwezenlijkt in het sportbeleid. Het nieuwe decreet op de sportfederaties dat vorig jaar in juni is goedgekeurd, was niets minder dan een mijlpaal voor de georganiseerde sport.
Het vorige decreet dat de georganiseerde sport regelde, dateerde al van 2001. Het lijdt geen twijfel dat dat decreet ertoe geleid heeft dat de kwaliteit en de professionele omkadering van de sportfederaties significant gestegen zijn, net zoals het decreet ervoor zorgde dat de laatste unitaire sportfederaties splitsten. Maar in 2016 was het toch hoog tijd voor een nieuw decreet. En dat wordt nu ten uitvoer gebracht. De kernwoorden van dat nieuwe decreet zijn kwaliteit & klantvriendelijkheid, transparantie & goed bestuur, rationalisatie & autonomie. We streven ernaar om de sportfederaties zoveel mogelijk autonomie te geven. Dankzij die verhoogde autonomie hopen we de Vlaamse sportfederaties te laten uitgroeien tot ambitieuze en dynamische organisaties die klaar zijn voor de maatschappelijke en sportieve uitdagingen die ons te wachten staan. Centraal daarin staat de klantvriendelijke benadering van de sporter; We streven ernaar om de effectiviteit en de efficiëntie van de ingezette Vlaamse middelen te verhogen en de kwaliteit van het sportaanbod in de Vlaamse sportclubs te verbeteren. Om dat te bereiken, voerden we een doordachte rationalisatie van het sportfederatielandschap door; Er zijn heel wat fusies gerealiseerd; We streven ernaar om goed bestuur of good governance definitief ingang te doen vinden in de federatiewereld. Daarvoor willen we de sportfederaties een eenvoudig en bruikbaar beleidsinstrument aanreiken. Om dat allemaal te bereiken hebben we concrete acties ondernomen. Zo subsidiëren we nog maar één sportfederatie per sporttak. Wat die ene unisportfederatie daarvoor moet leveren, is een totaalaanbod, van a tot z, zowel voor de recreant als voor de sporter van hoog niveau; We beogen een schaalvergroting van de recreatieve sportfederaties: dat betekent een clustering van multisportfederaties met minstens 10.000 leden en die bijkomend beschikken over minstens 1.000 leden in minstens 5 aangeboden sporttakken; We subsidiëren nog maar één Vlaamse G-sportfederatie. We werken nu met een enveloppe waarmee enerzijds de personeelskosten en anderzijds de werkingskosten worden gesubsidieerd. De grootte van die enveloppe is transparant gebaseerd op een aantal indicatoren, zoals de gediplomeerde trainers die actief zijn in de sportclubs, goed bestuur, het aantal sportbegeleiders die een VTS-opleiding volgden, de grootte van de federatie en het aantal personeelsleden; We stellen minder personeelsvoorwaarden, we vragen extra impulsen om de kwaliteit te verhogen en tegelijk geven we de sportfederaties een grotere autonomie, zodat zij hun werking kunnen uitbouwen, hun eigen accenten kunnen leggen, en zich daarbij kunnen laten begeleiden door ons. Het was de bedoeling om het gesubsidieerde sportlandschap grondig te veranderen. En daarin zijn we geslaagd: in 2017 subsidiëren we nog maar 46 sportfederaties tegenover de 65 van vroeger. Zo is Voetbal Vlaanderen de fusie van VFV, minivoetbal, liefhebbersvoetbal en KVV. Samen goed voor bijna 300.000 leden. De watersportfederaties VYF en VVW recrea fuseerden en verdubbelden zo hun ledenaantal, dat zijn er nu 27.000. De drie wandelfederaties fuseerden vorig jaar al tot Wandelsport Vlaanderen, met een mooie 70.000 leden. En Fros, de Natuurvrienden sport en de bedrijfssportbond fuseerden tot een federatie die 75.000 leden telt. Less is more, ook en vooral misschien in de georganiseerde sport. Ook lokaal heeft dit nieuwe decreet op de sportfederaties een impact: clubs die anders dan vroeger nu allemaal aangesloten zijn bij dezelfde sportfederatie zullen hopelijk ook op gemeentelijk niveau kunnen samenwerken, bijvoorbeeld door sportbegeleiders uit te wisselen of zelfs te fuseren. #sportersbelevenmeer Dat we vorig jaar startten met een opvallende sensibiliseringscampagne zal niemand van jullie ontgaan zijn. Ik geef graag het woord aan de mensen van ons communicatiebureau om de campagne #sportersbelevenmeer uitgebreid toe te lichten. Ikzelf zal jullie na hun presentatie nog het jongste onderdeel van deze campagne toelichten.
Sport op het werk Sport op het werk is het jongste onderdeel van deze campagne, waarvoor we op dinsdag 14 februari, het startschot hebben gegeven. Dat doen we samen met niet de minste partners: Voka, Unizo, NSZ en VDAB. En we doen het ook samen met jullie. Voorafgaand aan de actie hebben we de steden en gemeenten bevraagd om de interactie tussen ondernemingen en de gemeenten zo vlot mogelijk te doen verlopen. Concreet willen we ondernemingen helpen om sportinfrastructuur te vinden en vrije sportmomenten, en we willen hen ook helpen de weg te vinden naar alles wat de gemeentelijke sportdienst hen te bieden heeft. Dat betekent dat ook in de werking van Sport Vlaanderen het zwaartepunt hier ligt bij de provinciale sportpromotiediensten. Wat we willen bereiken, is niets minder dan een sportmentaliteit op de werkvloer. Omdat we met zijn allen steeds vaker studies, werk en gezin proberen te combineren, zetten we onze vrije tijd geweldig onder druk. Minder vrije tijd betekent minder sport. We weten dat 63% van de Vlaamse werknemers te weinig beweegt om een positief gezondheidseffect te hebben. We weten ook dat 53% van de Vlaamse werknemers kampt met overgewicht. En voor dat tekort aan sport en beweging zoeken wij oplossingen. Goeie oplossingen. Werkbare oplossingen. Oplossingen op maat. In dit geval zowel op maat van de werknemer als van de werkgever. Zo stond het in de beleidsnota van de minister van Sport, Philippe Muyters, zo hebben wij er bij Sport Vlaanderen een actieplan voor ontworpen. We helpen ondernemingen op alle niveaus waar we denken te kunnen helpen. We bieden hen instrumenten en ideeën aan om hun werknemers te laten sporten voor, tijdens en na het werk. We geven hen op een blaadje op welke manieren ze erbij gebaat zouden zijn als ze hun werknemers zoveel mogelijk met de fiets naar het werk laten komen, welke rol zij daar zelf in kunnen spelen, wat dat praktisch voor hen betekent. We leiden hen naar een heel arsenaal van sportaanbieders, sportinfrastructuur, sportevenementen, sportieve teambuildings en sportmateriaal. Zonder enige dwang geven we hen de mogelijkheid om hen door ons te laten helpen van a tot z: dat begint met een sport-en-beweegscan die wij zelf afnemen in de onderneming. Die vertelt hen hoe sportief hun werknemers al zijn, welke sporten hen interesseren, welke ze nu al beoefenen en wat ze van hun werkgever verwachten in dat sportaanbod. Na die scan rapporteren wij op maat van de onderneming. Alle verwerkte gegevens bespreken we een-opeen met hen, terwijl we ze toetsen aan hun eigen wensen en hen een concreet actieplan voorstellen. Van a tot z kan, maar als de onderneming liever kleine graantjes pikt uit wat we aanbieden, even goede vrienden. Met sport op het werk richten we ons in eerste instantie op ondernemingen met meer dan 20 werknemers. Wat niet betekent dat we kleinere ondernemingen aan hun lot overlaten; ook zij kunnen een beroep doen op onze expertise. Het is onze ambitie om over vijf werkjaren minstens 10% van de doelgroep te bereiken, dat zijn er 250. Als we dat samen met jullie allemaal kunnen verwezenlijken,. Voor meer informatie kan je terecht bij de coördinator van de promotiedienst Lieve Claes Coördinator Promotiedienst Antwerpen lieve.claes@sport.vlaanderen T +32 14 85 96 60 M +32 497 17 54 01