GIDS VOOR VOLWASSE N E N M E T A D H D HET T RA JECT VAN UW B E H A N D E L I N G
VOORAF Uw arts heeft u een medicamenteuze behandeling voorgeschreven als hulp bij het onder controle brengen van de symptomen die u ervaart bij de diagnose ADHD. Medicatie is een belangrijk onderdeel van uw totale behandelprogramma en het is belangrijk dat u deze medicatie precies volgens de instructies van uw arts inneemt. DEZE BROCHURE ZAL U HELPEN BIJ UW BEHANDELING D O O R H E T B E A N T WO O R D E N VA N VO LG E N D E V R AG E N : Wat betekent ADHD bij volwassenen? Wat zijn de kenmerken van ADHD bij volwassenen? Wat is de impact van ADHD op volwassen leeftijd? Wat kunt u ver van een medicamenteuze behandeling? Hoe kunt u uw vorderingen volgen?
W AT B E T E K E N T A D H D B I J V O L W A S S E N E N? ADHD = Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder ADHD is een complexe en chronische aandoening met neurobiologische, genetische en psychosociale risicofactoren.1 ADHD wordt gekenmerkt door hyperactiviteit, impulsiviteit en aandachtstekort.2,3 ADHD is een stoornis als de patiënt of zijn omgeving eronder lijdt of als zijn sociaal, beroeps- of gezinsleven ernstig ontwricht is.3 Het voorkomen van ADHD in België wordt geschat op 4 % van alle volwassenen (18-44j).4 ADHD is een 24-uurs aandoening.5 1. Steinhausen. Acta Psychiatr Scan 2009: 120: 392-399. 2. Brod M et al. Qual Life Res 2012; 21:795-799 3. American Psychiatric Association. 2000. Diagnostic and statistical manual of mental disorders 5th Edition (DSM 5, May 2013). Washington, DC: Author 4. De Ridder er al. Tijdschrift voor Psychiatrie 50(2008)8, 499-508 5. Spencer et al. J Clin Psychiatry 2002; 63 (suppl 12)
W AT Z I J N D E K E N M E R K E N V A N A D H D B I J VO LWA SS E N E N? AANDACHTSTEKORT HYPERACTIVITEIT IMPULSIEF GEDRAG Onrustig met handen en voeten bewegen, friemelen Niet stil kunnen zitten wanneer dit wordt verwacht Het antwoord er al uitgooien voordat de vraag is afgemaakt Moeite hebben met rustige vrijetijdsbesteding Moeite hebben om de beurt af te Overdreven veel praten Anderen in de rede vallen Constant in de weer zijn of maar doordraven Aandachtsdefic hyperactiviteits iëntie- / stoornis [ADHD] Met de steun van D/2014/9601/6 ISBN 9782875121 707 9 782875 121707 > ficiëntie- /hyper Aandachtsde Voor meer informatie rond ADHD: Vraag aan uw arts het VIVIO-boekje Begrijpen en behandelen van ADHD activiteitsstoo rnis [ADHD] de b elgisc he Wat is ADHD? Wat zijn de symptomen? Hoe evolueren ze in de adolescentie en op volwas sen leeftijd? Hoe wordt de diagnose gesteld? Hoe wordt ADHD behandeld? Dit werk is opgevat als een didact ische en praktis che gids. ADHD-p atiënten en hun familieleden vinden hier een mooie samenv atting rond de problem atiek ADHD die hen kan helpen bij het vinden van antwoorden op hun vragen. g i d s va n d e pat i ë n t Begrijpen en beh Aandachtsdef andelen hyperactivitei iciëntie- / tsstoornis [ADHD]
W AT I S D E I M P A C T V A N A D H D O P V O L W A S S E N L E E F T I J D? ADHD op volwassen leeftijd is een belangrijke oorzaak van beperkingen op vele levensterreinen1-5 Moeilijkheden in het onderwijs Geassocieerde problemen zoals angst, depressie, slaapstoornissen... Moeilijkheden op de arbeidsmarkt Laag gevoel van eigenwaarde Vaker auto-ongevallen en verkeersovertredingen Familiale moeilijkheden Moeilijkheden met sociale en intieme relaties Roken, alcoholen drugsmisbruik 1. Davidson MA. J Atten Disord 2008; 11: 628-641 2. Canadian Attention Deficit Hyperactivity Resource Alliance (CADDRA): Canadain ADHD Préactice Guidelines, Third Edition, Toronto ON; CADDRA, 2011 3. Brod M et al. Health Qual Life Outcomes 2012; 10: 47 4. Brod M et al. Qual Life Res 2012; 21: 795-799 5. Barkley RA. J Clin Psychiatry 2002; 63 (Suppl 12): 10-15
W AT K U N T U V E R W A C H T E N V A N E E N M E D I C A M E N T E U Z E BEHANDELING? Een medicamenteuze behandeling vormt een onderdeel van een breed behandelprogramma. Bij sommige medicamenteuze behandelingen treedt de werkzaamheid doorgaans snel in maar kan het zoeken naar een adequate dosering enige tijd vergen. Bij andere kan de werkzaamheid geleidelijk intreden binnen een langere periode, waarbij men niet zal voelen dat de behandeling onmiddellijk werkt. In beide gevallen is dan een voldoende lange opvolging aangewezen. Het is daarom belangrijk om aan het begin van de behandeling te beseffen dat het een paar weken kan duren voordat u het volledige effect van uw behandeling zult ervaren. De verbeteringen op vlak van uw dagelijks functioneren komen meestal eerder geleidelijk. Het is voor u en de mensen rond u belangrijk om alle veranderingen goed bij te houden, zodat u ze met uw arts kunt bespreken. Het is aanbevolen uw medicatie zorgvuldig in te nemen en voort te zetten volgens de richtlijnen van uw arts, en zeker niet op eigen initiatief te stoppen. Door de veranderingen in uw symptomen gedurende de eerste 12 weken van de behandeling te registreren in het vorderingendagboek (zie volgende bladzijden), kunt u het verloop van de veranderingen volgen. Het is belangrijk dat u uw vorderingen regelmatig bijhoudt, om u te herinneren hoe de situatie eerder was en zo ook eventueel subtiele veranderingen op te merken.
HOE KUNT U UW VORDERINGEN VOLGEN? U kunt uw gewenste vorderingen op meerdere manieren in het vorderingendagboek registreren: Beoordeel de ernst van elk symptoom wekelijks of voor elk bezoek aan uw arts Stel persoonlijke doelen en noteer elke week welke vorderingen u hebt gemaakt. Vraag anderen - zoals familieleden, vrienden of collega s - om uw veranderingen vanuit hun standpunt bij te houden. Zo kunt u de situatie ook bekijken vanuit een ander gezichtspunt. Toon het vorderingendagboek bij elke afspraak aan uw arts, zodat die kan zien hoe het met u gaat. Het vorderingendagboek helpt u doelstellingen te formuleren en veranderingen bij te houden, zowel in een vroeg stadium als na verloop van tijd.
Datum: WEEK 1 - WEES GEDULDIG Aanzienlijke verbetering AANDACHTSTEKORT HYPERACTIVITEIT IMPULSIVITEIT ONDERWERPEN OM MET MIJN ARTS TE BESPREKEN:
W E E K 2 - PA S I N D I E N N O D I G D E D O S I S A A N V I A U W A R T S Datum: Aanzienlijke verbetering A A N D A C H T S T E K O R T H Y P E R A C T I V I T E I T I M P U L S I V I T E I T O N D E R W E R P E N O M M E T M I J N A R T S T E B E S P R E K E N :
Datum: WEEK 3 - FOCUS OP UW VORDERINGEN Aanzienlijke verbetering AANDACHTSTEKORT HYPERACTIVITEIT IMPULSIVITEIT ONDERWERPEN OM MET MIJN ARTS TE BESPREKEN:
W E E K 4 - V E R G E E T N I E T O M U W V O O R S C H R I F T T E V E R L E N G E N Datum: Aanzienlijke verbetering A A N D A C H T S T E K O R T H Y P E R A C T I V I T E I T I M P U L S I V I T E I T O N D E R W E R P E N O M M E T M I J N A R T S T E B E S P R E K E N :
WEEK 5 -FOCUS OP DE CONTROLE VA N U W SY M P TO M E N Datum: Aanzienlijke verbetering AANDACHTSTEKORT HYPERACTIVITEIT IMPULSIVITEIT ONDERWERPEN OM MET MIJN ARTS TE BESPREKEN:
Datum: W E E K 6 - B L I J F G E M O T I V E E R D! Aanzienlijke verbetering A A N D A C H T S T E K O R T H Y P E R A C T I V I T E I T I M P U L S I V I T E I T O N D E R W E R P E N O M M E T M I J N A R T S T E B E S P R E K E N :
Datum: WEEK 7 -OVERWEEG NIEUWE DOELSTELLINGEN Aanzienlijke verbetering AANDACHTSTEKORT HYPERACTIVITEIT IMPULSIVITEIT ONDERWERPEN OM MET MIJN ARTS TE BESPREKEN:
Datum: W E E K 8 - B L I J F U W M E D I C AT I E N E M E N Aanzienlijke verbetering A A N D A C H T S T E K O R T H Y P E R A C T I V I T E I T I M P U L S I V I T E I T O N D E R W E R P E N O M M E T M I J N A R T S T E B E S P R E K E N :
WEEK 9 - BLIJF ANDEREN BETREKKEN BIJ DE BEHANDELING Datum: Aanzienlijke verbetering AANDACHTSTEKORT HYPERACTIVITEIT IMPULSIVITEIT ONDERWERPEN OM MET MIJN ARTS TE BESPREKEN:
W E E K 1 0 - D E N K N A O V E R V E R A N D E R I N G E N I N A N D E R E G E B I E D E N VA N U W L E V E N Datum: Aanzienlijke verbetering A A N D A C H T S T E K O R T H Y P E R A C T I V I T E I T I M P U L S I V I T E I T O N D E R W E R P E N O M M E T M I J N A R T S T E B E S P R E K E N :
Datum: WEEK 11 - BLIJF VOLHOUDEN! Aanzienlijke verbetering AANDACHTSTEKORT HYPERACTIVITEIT IMPULSIVITEIT ONDERWERPEN OM MET MIJN ARTS TE BESPREKEN:
Datum: W E E K 1 2 - B L I J F V O O R U I T K I J K E N Aanzienlijke verbetering A A N D A C H T S T E K O R T H Y P E R A C T I V I T E I T I M P U L S I V I T E I T O N D E R W E R P E N O M M E T M I J N A R T S T E B E S P R E K E N :
Verantwoordelijke uitgever: ELB Markiesstraat 1 1000 Brussel AFSPRAKEN MET MIJN ARTS ELB/STR/Jun/2015/0018 - September 2015