Data-gestuurd animisme: - van aangezicht tot aangezicht - Mireille Hildebrandt Radboud Universiteit Nijmegen Vrije Universiteit Brussel Erasmus Universiteit Rotterdam 1Data-gestuurd animisme ECP
1. Kunst, techniek en kunstmatig 2. Machinaal leren, AB testen: de ondervangen mens 3. Nieuwe vormen van agency 4. Tweezijdig animisme 5. Het nieuwe grondrecht op gegevensbescherming 2Data-gestuurd animisme ECP
een smaakmaker Diana s Onlife World 3Data-gestuurd animisme ECP
4Data-gestuurd animisme ECP
5Data-gestuurd animisme ECP
1. Kunst, techniek en kunstmatig Visies (jaren 90-10): Ubiquitous computing Ambient Intelligence Internet of Things Technologie (jaren 10-): Cyber-fysieke systemen Cloud robotics (drones, zelfrijdende autos, zorgrobots) Leefwereld (jaren 15-): Scheiding online & offline wordt kunstmatig Onlife wereld; verzadigd van kunstmatige intelligentie 6Data-gestuurd animisme ECP
1. Kunst, techniek en kunstmatig Conditio humana: Plessner (1882-1985): 1. Onmiddellijk bemiddeld (taal, tijd, excentriciteit) 2. Neemt een utopische positie in (excentriciteit) 3. De mens is van nature kunstmatig (van Umwelt naar Welt) Arendt (1906-1975): 1. Labor: instandhouding biologisch organisme vraagt hard werk 2. Work: het maken, bouwen, bewerken van de omgeving 3. Action: spreken, de vrijheid, nataliteit, de relationele mens 7Data-gestuurd animisme ECP
1. Kunst, techniek en kunstmatig Dewey: an artifical lake is not an imaginary lake Latour: hoe kunstmatiger hoe realistischer 8Data-gestuurd animisme ECP
1. Kunst, techniek en kunstmatig Conditio humana: Homo sapiens taal, logica, narrativiteit, weten, kennis bewustzijn, zelfbewustzijn, computers, KI oude stijl, ML Homo faber de bouwer, de maker, technologie maakt de mens mens Homo ludens Play en game 9Data-gestuurd animisme ECP De nieuwe huomo?
Big Data Space 10
2. Machinaal leren, AB testen: de ondervangen mens Big Data Space distributed m.b.t. de locatie van data: cloud computing eigen device, private cloud distributed m.b.t. wie data aanleveren UGC, opgegeven gegevens (door zelf of anderen) uitgelezen gedragsgegevens (door wederpartij of derden) distributed m.b.t. wie onder welke vw toegang hebben IE rechten, bedrijfsgeheim open data schijntransparantie 11
2. Machinaal leren, AB testen: de ondervangen mens Big Data Space niet-homogene formats verschillende data-modellen, tekst, image, geluid, beweging niet-homogene content persoonsgegevens, geanonymiseerd, andere gegevens verschillende contexten, jurisdicties vervuild, incompleet, incorrect, verboden, irrelevant nieuwe tijd-ruimte synchronisatie van berichten, instorting van afstand opslag van gedragsgegevens (het nieuwe archief) extrapolaties, predicties, ondervanging (de nieuwe toekomst 12
13
14
2. Machinaal leren, AB testen: Machinaal Leren: de ondervangen mens we zeggen dat een machine leert: - m.b.t. een specifieke taak T, - prestatietest P, en - type ervaring E, als - het systeem prestatie P op betrouwbare wijze verhoogt - t.a.v. Taak T, - als gevolg van ervaring E. Tom Mitchell Handbook Machine Learning 15
prestatietest? 16
2. Machinaal leren, AB testen: de ondervangen mens AB testen: 17
The Digital Unconscious 18
2. Machinaal leren, AB testen: de ondervangen mens Het nieuwe, digitale onbewuste: voortdurende subliminale beinvloeding artefacten van digitalisering en computaties fuseren van databestanden interferenties tussen systemen deep learning NN machinaal lerende systemen passen omgeving aan dynamiek, ondervangen of wegvangen van intenties grens tussen zelf en omgeving vervaagt 19
3. Nieuwe vormen van agency Organismen: Helmgras, kwallen, schorpioenen, koeien, katten Mensen (natuurlijke kunstmatigheid, kunstmatige natuurlijkheid) Kunstmatige agents: software programma, webbots, robots Wat maakt een agent een agent? 1. Eenheid van waarnemen en handelen (enactment) 2. Vermogen om eigen identiteit te bewaren en aan te passen 3. Agent is altijd agent in een specifieke omgeving 20
4. Tweezijdig animisme I. Cyber fysieke systemen (IvD) krijgen agency eigenschappen Onlifers worden aanhoudend ondervangen Omgeving wordt geanimeerd: door geestloze, onbezielde agents Waar is het aangezicht van deze agents? Wij worden manipuleerbaar (nudging by proxy) Doorzichtig, on-dentiteit, a-tonomie, dividuen Schuldpresumpties Weerloos 21
4. Tweezijdig animisme II. Onlifers worden zich bewust, ontwikkelen nieuw animisme Voorzien hoe ze worden ondervangen In gesprek en interactie met nieuwe agents Van aangezicht tot aangezicht met geestloze agents: Kunnen we hen detecteren, adresseren en redresseren? Gaan wij lijken op deze nieuwe handelaars? Gaan zij lijken op ons is simulatie de nieuwe kunst-matigheid? Gaan wij buiten spelen met wie niets hebben te verliezen? 22
5. Nieuw grondrecht op gegevensbescherming On-dentiteit, divudu, a-tonomie: Privacy, non-discriminatie, onschuldpresumptie Grondrecht gegevensbescherming: omvat o.a. een recht op profieltransparantie: backend: algoritme transparantie, software verificatie frontend: counter-profilering 2.0; verantwoording oude stijl interface: voorkom buffer overflow Gegevensbescherming van dienstbaar aan privacy naar eigenstandig grondrecht, instrumenteel voor aantal andere grondrechten die met nieuw animisme in het geding zijn 23
Toegift: datastroom transparantie: https://decorrespondent.nl/2662/help-mee-de-datakluwen-van-de-overheid-in-kaart-te-brengen/244130066092-ab498dca 24
25
The End 26