Nieuwsletter 2011-2 MAPSUP demonstreert MapTables, duurzame energie en klimaattools in UK MAPSUP was gevraagd om de EU Future Cities twinning bijeenkomst in Hastings, Engeland, te ondersteunen met twee MapTables. Doel was om klimaat en energie gerelateerde risico s en kansen in kaart te brengen. Van dinsdag 31 mei tot donderdag 2 juni hebben verschillende belanghebbenden, meestal werkzaam in de Hastings Burrough Council (HBC, Engeland) in ochtenden middagsessies van circa twee uur aan de tafel gestaan. Hierbij werd gekeken naar waar kansen liggen om lokaal energie te produceren en wat nodig is om de wateroverlast aan te pakken. Op maandag 30 mei zijn drie MapTables naar Engeland getransporteerd en geïnstalleerd in de vergaderruimte van het White Rock Hotel in Hastings. In de volgende dagen hebben in ochtend- en middagsessies talloze lokale bestuurders en belanghebbenden de tafel kunnen gebruiken. De vraag was wat de grootste bedreigingen en kansen zijn voor de Hastings Burrough. Uitkomsten waren dat de grootste bedreigingen waren de kust erosie aan de oostkant van Hastings. Hier is de kust niet beschermd, waardoor tijdens zware stormen de kliffen ondermijnd worden en in zee storten. Verder werden overstromingen genoemd die optraden als gevolg van een niet goed functionerend ondergronds drainage systeem ( culverts ). Door gebruik te maken van een kaartlaag die het warmte verlies door daken op een koude dag in maart te nemen was duidelijk waar goed en slecht geïsoleerde huizen staan. Duidelijk is op onderstaande kaart te
zien dat de slechtst geïsoleerde huizen rond het oude centrum staan (midden onder aan de kust) en de beter geïsoleerde woningen aan de noordrand van de gemeente. De kaart geeft handvaten aan bestuurders en ondernemers die met renovatie programma s aan de slag willen. Een groot probleem namelijk is dat de laagste inkomens met relatief goedkope, maar slecht geïsoleerde huurwoningen, hoge energierekeningen krijgen, die in de toekomst alleen maar hoger worden. Fig. 1: Resultaten van twee MapTable sessies waarin klimaat en energie experts het gesprek aan de tafel leidden. Het bleek dat de stad Hastings nog niet nadacht over het gebruik van snoeiafval anders dan voor compostering. Een deskundige op het gebied van biomassa ging samen met lokale bestuurders op zoek naar lokaties waar mogelijk biomassa kon worden gewonnen en waar de eventuele afnemers van warmte en energie zaten. Foto s: De MapTable tijdens de Twinning bijeenkomst in Hastings met Hastings Burrough Council en Gemeente Arnhem medewerkers; Straatbeeld van het type woningen waar een duurzaam renovatie programma heeft plaats gehad. We hebben hiertoe ook een rondleiding gemaakt door een slecht onderhouden pand dat middels een duurzaam renovatieprogramma ( Eco-Retrofit ) geïsoleerd was. Bijzonder is nog dat veel oude buurten een beschermde status hebben waardoor de buitenzijde van de woningen niet mag veranderen, en dus alleen de binnenzijde kon worden aangepakt. Wel is bijvoorbeeld dubbel glas geplaatst in nieuwe houten kozijnen. Een verder probleem is dat de organisatie die het oude pand opkocht nu geen geld heeft om andere woningen op te knappen. Een oplossing zou zijn om de renovatie gezamenlijk aan te pakken, dus met huiseigenaren, energiebedrijven en bewoners samen, de gemeente kan dan een bemiddelende of wetgevende rol spelen. Demonstratie Duurzame Energie Planomgeving De woensdagochtend- en middagsessies werden afgesloten met een live demonstratie van de duurzame energie planomgeving dat MAPSUP heeft ontwikkeld voor de gemeente Arnhem. De planomgeving bestaat uit een GIS waarin verschillende duurzame methoden om energie op te wekken kunnen worden vergeleken en
worden doorgerekend. De planomgeving draait op de achtergrond een groot aantal formules met kentallen die de KEMA heeft bepaald voor windenergie, zonne-energie (PV), zonneboilers, warmtepompen, KWO, windmolens en stadswarmte. Het instrument geeft door het gebruik inzicht in ruimtegebruik, efficiëntie, terugverdientijden en kosten en baten van de verschillende duurzame energievormen (zie ook Figuur 2 en 3). Fig. 2. Schets van een deel van Arnhem, hierin zijn PV, zonneboilers (SB), warmtepompen (HP), stadswarmte (DH) gepland; Daaronder de aantallen deelnemende huishoudens en CO 2 besparing door woningcorporaties.
Fig. 3. Bijdrage per energievorm en eventuele subsidiekosten. Al met al was de Future Cities Twinning een zeer geslaagde bijeenkomst waarin de deelnemers uit Hastings en Arnhem veel geleerd hebben van elkaar. Voor de meeste Engelse deelnemers was het de eerste maal dat ze met een MapTable werkten. Door allen werd het instrument heel positief ontvangen. Verder was duidelijk dat voor het klaarzetten van een digitale schetsomgeving niet altijd veel tijd benodigd is. Op de dinsdagochtend konden een door de geo-informatie medewerker van HBC aangeleverde luchtfoto en het warmtebeeld van de woningen in GIS geladen en vervolgens in een schetsomgeving gezet worden. Dinsdagmiddag hadden we de eerste sessie met gemeenteambtenaren en andere belangstellenden!
Bent u nieuwsgierig naar de toepassingsmogelijkheden voor uw organisatie neem dan contact op met MAPSUP of laat een bericht achter op onze contact pagina.