Sommige dingen doe je het best samen

DHD Jaarbeeld 2016

Voorwoord Sommige dingen doe je het best samen De Nederlandse ziekenhuizen en UMC s zijn stuk voor stuk elke dag bezig met het leveren van optimale zorg. Er wordt daarbij veel samengewerkt, zowel intern als over organisatiegrenzen heen. Eén van de onderwerpen die zij samen hebben opgepakt is de opdracht aan DHD. We ondersteunen ziekenhuizen en UMC s met registratiestandaarden, efficiënte dataverzameling en cruciale informatieproducten tegen zo laag mogelijke registratielast en kosten. Ziekenhuizen worden daarmee geholpen bij het maken van goede keuzes. Als stichting die is opgericht en wordt bestuurd door de NVZ en NFU doet DHD dit nadrukkelijk met de ziekenhuizen samen. Interactie is hierbij belangrijk. De wensen van ziekenhuizen gebruiken we bij het ontwikkelen van onze producten en diensten. Deze wisselwerking was in 2016 onder andere goed zichtbaar tijdens verschillende symposia en workshops. In dit jaarbeeld leest u meer over de ontwikkelingen die we in 2016 samen hebben doorgevoerd. Namens alle medewerkers van DHD wens ik u veel leesplezier. Gert-Jan van Boven Directeur DHD

Over DHD 5 DHD werd in 2008 opgericht door de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) en de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU). Aanvankelijk was het doel: het beheer en onderhoud van de verzamelingen van ziekenhuisgegevens, toezicht op relevante databanken die elders worden aangehouden en het bevorderen van een hoogwaardige informatievoorziening over de ziekenhuiszorg. Het bestuur, dat bestaat uit vertegenwoordigers van de NVZ en NFU, besloot in 2012 de doelstelling uit te breiden. DHD ging vanaf dat moment ook zelf een aantal informatieproducten leveren aan ziekenhuizen, zodat zij iets waardevols terugkrijgen voor hun geleverde registratie-arbeid. Nu wordt een gevarieerd pakket aan informatieproducten en diensten voor ziekenhuizen geleverd, onder andere op het gebied van financiën, kwaliteit, productie en marktpositie. VAN EN VOOR DE ZIEKENHUIZEN DHD zorgt ervoor dat ziekenhuizen toegang hebben tot (benchmark)informatie die kan worden gebruikt voor het verbeteren van de kwaliteit van de geleverde zorg en het optimaliseren van de bedrijfsvoering. Hieraan liggen hun eigen data ten grondslag; DHD verzamelt en beheert deze data en bewerkt ze tot informatieproducten. Deze informatieproducten komen in nauw overleg met de ziekenhuizen tot stand. Doordat hun behoeften als uitgangspunt worden genomen, kunnen de ziekenhuizen de informatie optimaal inzetten voor benchmarking en verbeterdoeleinden. DE ORGANISATIE Drie teams houden zich bezig met de drie productlijnen: team Registratiestandaarden, team Dataverzameling en team Informatieproducten. Daarnaast is er het team Expertise en Ondersteuning, dat zich vooral focust op ondersteuning en advisering, gegevensverzoeken en de communicatie met de ziekenhuizen. De dagelijkse leiding is in handen van de directeur. De teams worden ondersteund door het IT-team en het secretariaat.

6 Registratiestandaarden DIAGNOSETHESAURUS De diagnosethesaurus is een lijst met klinisch relevante diagnosetermen in de taal die medisch specialisten in de praktijk gebruiken. De diagnosethesaurus ondersteunt artsen bij het gestandaardiseerd vastleggen van hoofd- en nevendiagnosen in het elektronisch patiëntendossier (EPD). Om meervoudig gebruik mogelijk te maken, is de diagnosethesaurus gebaseerd op de internationale standaard SNOMED CT voor medische terminologie. De diagnosetermen leiden ook af naar DBC-diagnosetyperingen en ICD-10 codes. DE DIAGNOSETHESAURUS IS EEN DYNAMISCH PRODUCT DAT SAMEN MET ZIEKENHUIZEN EN WETENSCHAPPELIJKE VERENIGINGEN CONTINU WORDT DOORONTWIKKELD. DE PRAKTIJK VRAAGT IMMERS REGELMATIG OM NIEUWE SPECIFIEKE TERMEN, SYNONIEMEN EN AFLEIDINGEN. Ziekenhuizen sturen wijzigingsverzoeken die via een standaard wijzigingsproces worden verwerkt op basis van heldere richtlijnen. Hieraan leveren ook de wetenschappelijke verenigingen, Nictiz en het RIVM een belangrijke bijdrage. Elke maand worden de wijzigingen in een nieuwe versie van de diagnosethesaurus gepubliceerd. In 2016 zijn ruim 1.300 wijzigingsverzoeken afgerond. Daarnaast is in het afgelopen jaar het aantal door Nictiz gevalideerde SNOMED-koppelingen toegenomen tot in totaal 11.000 en zijn de ICD-10 afleidingen voor neurologie voorbereid en afgestemd met de wetenschappelijke verenigingen. Ook is in samenwerking met Nictiz voor 7.300 termen de SNOMED-koppeling voorbereid. In 2016 is de diagnosethesaurus na een jaar gebruik samen met de gebruikers geëvalueerd. De resultaten hiervan waren overwegend positief; gebruikers zijn tevreden over de toepassing in de praktijk. Ook kwamen verbeterpunten naar voren. Mede op basis hiervan is onder andere de doorlooptijd van de wijzigingsverzoeken teruggebracht en is een aantal verbeteringen in consistentie en eenduidigheid in gang gezet. Op de website vindt u op de productpagina van de diagnosethesaurus onder het kopje Evaluatie diagnosethesaurus na 1 jaar gebruik de volledige resultaten van deze evaluatie. De diagnosethesaurus in 2016 28 specialismen 20.000 voorkeurstermen die zijn gekoppeld aan een specialisme Gedownload door 73 ziekenhuizen 1.300 wijzigingsverzoeken ingediend door 36 ziekenhuizen, 7 wetenschappelijke verenigingen en 2 zelfstandige behandelcentra 12 nieuwe versies gepubliceerd 150 bezoekers voor de kennissessies

8 KENNISSESSIES DIAGNOSE- EN VERRICHTINGENTHESAURUS Naast het beheer en de doorontwikkeling van de diagnosethesaurus is in 2016 gestart met de ontwikkeling van de verrichtingenthesaurus. Zie onderstaand voor meer informatie. Om beide thesauri onder de aandacht te brengen en het gebruik van de diagnosethesaurus verder te verbeteren, werden in 2016 in samenwerking met de ZIS-/EPD-leveranciers diverse kennissessies georganiseerd. Tijdens de sessies werd het verband tussen de thesauri en registratie aan de bron uitgelegd. Tevens werd een uitgebreide introductie op de verrichtingenthesaurus gegeven: wat is de verrichtingenthesaurus, waarvoor is hij bedoeld, hoe en wanneer wordt de verrichtingenthesaurus opgeleverd, wanneer is de implementatie door de EPD-leverancier beschikbaar en wat kunnen ziekenhuizen aan implementatie-ondersteuning verwachten? Verder werd de stand van zaken van de diagnosethesaurus besproken, evenals de ontwikkelingen die voor 2017 op de agenda staan. De vier kennissessies - ingestoken op ziekenhuizen die werken met de EPD-leveranciers Nexus, Epic, ChipSoft of SAP - werden samen door ruim 150 geïnteresseerden bezocht. VERRICHTINGENTHESAURUS De verrichtingenthesaurus is een lijst met medisch relevante termen van verrichtingen, in de taal die medisch specialisten in de praktijk gebruiken. De verrichtingenthesaurus ondersteunt artsen en codeurs bij het gestandaardiseerd vastleggen van diagnosen en verrichtingen in het elektronisch patiëntendossier (EPD). Geregistreerde verrichtingen leiden (indien van toepassing) automatisch af naar de financieel georiënteerde codes voor zorgactiviteiten - de ZA-codes - en in de toekomst mogelijk ook naar lekentermen. De lijst is gekoppeld aan de internationale standaard SNOMED CT en/of LOINC. In 2016 is het projectteam hard aan de slag gegaan om de verrichtingenthesaurus in april 2017 te kunnen opleveren. Dit is in nauwe samenwerking met de wetenschappelijke verenigingen van medisch specialisten gedaan. Per specialisme komt een termenlijst inclusief synoniemen beschikbaar die goed aansluit bij het gebruik in de praktijk. Elke wetenschappelijke vereniging heeft de set termen voor haar specialisme beoordeeld op relevantie, herkenbaarheid voor de arts, juistheid en volledigheid. Net als de diagnosethesaurus is de verrichtingenthesaurus een dynamisch product dat samen met de ziekenhuizen en wetenschappelijke verenigingen continu wordt bijgewerkt. GEGEVENS DIE MET DE VERRICHTINGENTHESAU- RUS ZIJN VASTGELEGD, ZIJN GESCHIKT VOOR MEERVOUDIG GEBRUIK. VOOR ZIEKENHUIZEN BETEKENT DIT EEN FLINKE EFFICIËNTIESLAG EN GEBRUIKSGEMAK NA IMPLEMENTATIE. OM DEZE VOORDELEN TE SCHETSEN, IS IN 2016 EEN FILMPJE GEMAAKT DAT OP DHD.NL (OP DE PRO- DUCTPAGINA VAN DE VERRICHTINGENTHESAURUS)

9 TE VINDEN IS. DHD LEVERT BIJ DE VERRICHTINGEN- THESAURUS OOK EEN HANDREIKING VOOR DE IMPLEMENTATIE EN INVENTARISEERT BEGIN 2017 DE BEHOEFTE AAN ONDERSTEUNING BIJ IMPLEMEN- TATIE IN DE ZIEKENHUIZEN. VERRICHTINGENBESTAND (CBV) Het verrichtingenbestand (CBV) is in 2016 viermaal gepubliceerd. In elke uitlevering zijn wijzigingsverzoeken en nieuwe aanvragen verwerkt en is de koppeling met nieuwe of gewijzigde zorgactiviteiten opgenomen. Het verrichtingenbestand is via www.dhd.nl/mijn-dhd beschikbaar voor medewerkers van ziekenhuizen en overige zorginstellingen die hiervoor geautoriseerd zijn. In het Verrichtingenraadpleegsysteem (VRS) op Mijn DHD kan het bestand worden doorzocht. Vanaf 2019 wordt het CBV niet meer onderhouden. Ziekenhuizen die nu met het CBV werken, kunnen vanaf april 2017 de verrichtingenthesaurus gebruiken. DHD zal het CBV in 2017 en 2018 nog beheren, zodat ziekenhuizen de overgang naar de verrichtingenthesaurus op hun eigen planning kunnen laten aansluiten. Dit beheer omvat het verwerken van zowel de releases van de Zorgactiviteitentabel (RZ17 en RZ18) als de wijzigingsverzoeken van gebruikers. ICD-10 CODEADVIES ICD-10 codeadvies helpt artsen en codeurs bij het correct vastleggen van diagnosen voor de LBZ-registratie. Als onderdeel van de Expertgroep ICD-10 adviseert DHD over de codering van diagnosen volgens de ICD-10 classificatie. In 2016 is elk kwartaal een update van de ICD-10 codeadviezen gepubliceerd op de website. DHD ondersteunt en neemt deel aan regionale codeeroverleggen (zeven regio s, in totaal veertien bijeenkomsten). Ook leveren de codeadviezen een bijdrage aan de diagnosethesaurus, gegevensaanvragen en informatieproducten. KLANKBORDGROEP REGISTRATIESTANDAARDEN In augustus 2016 kwam de klankbordgroep registratiestandaarden voor het eerst bij elkaar. Deze klankbordgroep gaf in drie sessies operationele input over ontwerp, implementatie en gebruik van de verrichtingenthesaurus. Ook werd de doorontwikkeling van de diagnosethesaurus besproken. De klankbordgroep is samengesteld uit informatie-architecten, zorgadministrateurs en EPD-experts van acht zorginstellingen en de FMS. In 2017 komt de klankbordgroep opnieuw meerdere malen bij elkaar om onder andere de doorontwikkeling van de diagnose- en de verrichtingenthesaurus te bespreken.

10 Dataverzameling DATAVERZAMELING LBZ Data uit de Landelijke Basisregistratie Ziekenhuiszorg (LBZ) wordt verwerkt tot informatie die kan worden gebruikt bij de bedrijfsvoering van ziekenhuizen. De informatie maakt het mogelijk om te benchmarken en om de kwaliteit van zorg te monitoren. Zie hiervoor het onderdeel Informatieproducten op pagina 13. Verder wordt de informatie gebruikt voor het verschaffen van marktinformatie, voor wettelijk verplichte aanleveringen en voor onderzoek en onderwijs. LBZ bestaat uit twee onderdelen: LBZ-medisch en LBZ-financieel. DE MEDISCHE DATA WORDEN AAN GEAUTORISEER- DE GEBRUIKERS TERUGGEKOPPELD VIA VER- WERKINGSVERSLAGEN IN MIJN DHD EN VIA HET DHD-DASHBOARD. OOK DIENEN ZE ALS GROND- STOF VOOR DIVERSE INFORMATIEPRODUCTEN: HET RAPPORT LBZ-INDICATOREN, HET HSMR- RAPPORT EN DE HOSPITAL DATA VIEWER. Voor het tijdig kunnen beoordelen, aanvullen en aanpassen van deze data is het belangrijk dat ziekenhuizen maandelijks aanleveren. Dit zorgt voor betere kwaliteit van de data en de informatieproducten die hierop zijn gebaseerd. 79 ziekenhuizen hadden eind december 2016 al data aangeleverd over registratiejaar 2016 van de LBZ-medisch. LBZ-MEDISCH 1 mei 2016 is registratiejaar 2015 van de LBZmedisch succesvol afgesloten. Alle 87 in aanmerking komende ziekenhuizen hebben hiervoor data aangeleverd. De data voor de klinische opnamen en langdurige observaties waren voor 100% compleet en voor de dagopnamen voor 88%. In registratiejaar 2014 was dit respectievelijk 94% en 76%. Door de nagenoeg complete aanlevering van data voor de LBZ-medisch is in 2016 de focus nog verder verschoven naar de kwaliteit van de data. Zo is vorig jaar veel aandacht besteed aan de registratie van complicaties, onder andere aan de hand van mailings aan de ziekenhuizen. Dataverzameling LBZ-medisch in 2016 87 ziekenhuizen hebben data aangeleverd over registratiejaar 2015 Data voor klinische opnamen en langdurige observaties zijn voor 100% compleet Data voor dagopnamen zijn voor 88% compleet 79 ziekenhuizen hebben eind 2016 al data over registratiejaar 2016 aangeleverd

KENNISSESSIES LBZ In 2016 zijn zes kennissessies LBZ georganiseerd. Tijdens deze sessies kwamen verschillende onderdelen van de LBZ aan bod en werd ingegaan op de toepassing van de LBZ-data (rapportages en benchmarking in het DHD-dashboard en de Hospital Data Viewer). De bijeenkomsten werden in totaal door 120 deelnemers uit 55 ziekenhuizen bezocht en waren zeer interactief. Er werden veel vragen gesteld en de deelnemers gingen met elkaar in gesprek. De zes sessies werden gemiddeld met een 7,9 beoordeeld. LBZ-FINANCIEEL In 2016 is samen met de ziekenhuizen veel aandacht besteed aan de aanlevering van data voor de LBZ-financieel. Het resultaat hiervan was duidelijk zichtbaar in het rapport Kostenontwikkeling ziekenhuiszorg. In het rapport van registratiejaar 2014 konden data van drie ziekenhuizen worden aangeleverd. In het rapport van registratiejaar 2015 is dit gestegen naar 47 ziekenhuizen en eind 2016 leverden 59 ziekenhuizen data voor de LBZ-financieel over registratiejaar 2016 aan. De data voor de LBZ-financieel dienen als input voor diverse informatieproducten. Het DHDdashboard, het rapport Kostenontwikkeling ziekenhuiszorg en de no-cure-no-paymonitor worden (mede) op basis van deze data samengesteld. Zie voor meer info het onderdeel Informatieproducten op pagina 13. 2016 was het eerste jaar waarin de stand van zaken rond de LBZ-financieel werd teruggekoppeld aan de HEADs en hoofden Zorgadministratie.

12 Meerdere ziekenhuizen die om technische redenen hun data nog niet binnen de LBZfinancieel konden aanleveren, hebben een losse aanlevering gedaan. Dit percentage is in 2016 sterk afgenomen ten gunste van aanlevering binnen de LBZ-financieel. OMNIQ (TRANSPARANTIEKALENDER EN IGZ-BASISSET) Op 1 februari 2016 werd OmniQ voor het eerst geopend voor de aanlevering van kwaliteitsindicatoren ten behoeve van de Transparantiekalender. DHD leverde deze indicatoren vervolgens voor 1 mei 2016 door aan het Zorginstituut Nederland. Vanaf 2017 kunnen ziekenhuizen via OmniQ ook de kwaliteitsindicatoren voor de IGZ-basisset (Inspectie voor de Gezondheidszorg) aanleveren. ZIEKENHUIZEN HOEVEN MET OMNIQ MAAR ÉÉN PORTAAL TE GEBRUIKEN, WAARDOOR HET INVULLEN, CONTROLEREN EN ACCORDEREN VAN DE KWALITEITSINDICATOREN EENVOUDIGER EN OVERZICHTELIJKER IS GEWORDEN. DE POSITIEVE RESULTATEN VAN EEN ENQUÊTE DIE IN 2016 WERD UITGESCHREVEN ONDER GEBRUIKERS ONDERSCHRIJVEN DIT. OP BASIS VAN DE FEEDBACK VAN GEBRUIKERS IS OMNIQ VORIG JAAR DOORONTWIKKELD. Om ziekenhuizen verder te faciliteren, worden indicatoren uit verschillende kwaliteitsregistraties (bijvoorbeeld LROI, DICA en NCFS) automatisch vooraf ingevuld. Op deze manier hoeven ziekenhuizen de data maar eenmalig te registeren. Het accorderen van deze indicatoren vindt plaats in OmniQ. GEBRUIKERSDAG OMNIQ Op 30 november 2016 werd de gebruikersdag OmniQ georganiseerd. Ongeveer 70 deelnemers kregen onder meer een demonstratie van het vernieuwde portaal en een uitleg over het zichtbaar maken van de resultaten in de Spiegelinformatie Kwaliteitsindicatoren (zie pagina 17 voor meer info). Zij beoordeelden de gebruikersdag gemiddeld met een 8,3. DATAVERZAMELING ENQUÊTE JAARCIJFERS ZIEKENHUISZORG (EJZ) De EJZ is een jaarlijkse uitvraag onder ziekenhuizen en UMC s naar zorgaanbod, productie, personeel en kosten. De dataverzameling over registratiejaar 2015 was op 1 september 2016 gereed. Op basis hiervan is een concept-rapport opgeleverd, dat in 2017 definitief wordt gemaakt. Ook is in 2016 een onderzoek uitgevoerd naar de ervaringen met de EJZ. Op basis van de uitkomsten wordt de registratielast in 2017 verder verlaagd. DATAVERZAMELING LOONKOSTEN- GEGEVENS (LKG) Jaarlijks worden de loonkostengegevens uit de salarisadministratie van algemene en categorale ziekenhuizen geregistreerd. In 2016 werden hiervoor voor het eerst ook data van salarisverwerker AFAS gebruikt, waar voorheen alleen RAET-data werden gebruikt. De data van de loonkostengegevens over registratiejaar 2015 zijn volgens plan aan het eind van Q2 2016 afgerond.

Informatieproducten 13 VERGELIJKEN Informatieproducten kwaliteit (HSMR, Heropnamen, OLO) en financieel (verkoopprijzen, marktaandelen) VERZAMELEN LBZ, Transparantiekalender, IGZ-indicatoren, loonkosten, jaarcijfers VASTLEGGEN Diagnosethesaurus, verrichtingenthesaurus, codeadvies De productlijnen van DHD hangen nauw met elkaar samen. Registratiestandaarden helpen ziekenhuizen bij het correct en efficiënt aanleveren van de data. De data worden vervolgens met meerwaarde teruggekoppeld door middel van bovenstaande informatieproducten. DHD-DASHBOARD Het DHD-dashboard is een online tool met benchmark- en marktinformatie voor ziekenhuizen en UMC s. Hiermee kunnen ziekenhuizen vergelijkingen maken met andere ziekenhuizen. Het dashboard geeft informatie op het gebied van kwaliteit van zorg, financiën, markt, productie en datakwaliteit. Ziekenhuizen kunnen sinds 2015 gebruikmaken van het dashboard. De verkoopprijzenbenchmark is voor het eerst opgeleverd met gegevens uit de LBZ (zie het onderdeel Dataverzameling op pagina 10) en wordt maandelijks geüpdatet. Op basis van de feedback van gebruikers is het dashboard vorig jaar doorontwikkeld. Zo zijn los declarabele prestaties toegevoegd, waardoor ziekenhuizen bijvoorbeeld de verkoopprijzen van dure geneesmiddelen kunnen vergelijken. Verder hebben gebruikers sinds 2016 de mogelijkheid om hun eigen prijzen te vergelijken met andere groepen, bijvoorbeeld met de UMC s of de STZ-ziekenhuizen. Ook hebben ze inzicht in de samenstelling van peergroups, zodat duidelijk is welke ziekenhuizen in welke groepen zijn onderverdeeld.

ANDERE NIEUWE TOEVOEGINGEN IN 2016 ZIJN MARKTAANDELEN EN INZICHT IN DATAKWALITEIT. GEBRUIKERS KUNNEN DAARDOOR ZELF ANALYSES MAKEN MET DE MARKTAANDELENKUBUS OF DE GEGEVENS DOWNLOADEN OM IN HUN EIGEN OMGEVING TE IMPORTEREN. ZIEKENHUIZEN DIE DEZE DATA MAANDELIJKS AANLEVEREN, KUNNEN ALTIJD GEBRUIKMAKEN VAN EEN VOLLEDIG ACTUEEL DHD-DASHBOARD. MET HET ONDERDEEL DATAKWALITEIT KUNNEN ZIJ EEN INSCHATTING MAKEN VAN DE BETROUWBAARHEID VAN DE GETOONDE INFORMATIE. Naast de workshops worden ook demo s en informatiebijeenkomsten in ziekenhuizen gegeven. Bij deze sessies worden specifieke toepassingen van het DHD-dashboard getoond, zodat ziekenhuizen het instrument optimaal kunnen inzetten om beter inzicht te krijgen in hun marktpositie en bedrijfsvoering. In 2016 vonden twaalf bijeenkomsten in ziekenhuizen plaats. RAPPORT KOSTENONTWIKKELING ZIEKENHUISZORG Jaarlijks wordt op basis van de Omzetmonitor het rapport Kostenontwikkeling ziekenhuiszorg uitgebracht, waarin de ontwikkelingen in de branche op het gebied van omzet en productie worden gepresenteerd. Dit rapport wordt naar de raden van bestuur en de financiële afdelingen van de ziekenhuizen gestuurd en kan door geïnteresseerden via de website worden gedownload. In december 2016 verscheen het rapport Kostenontwikkeling ziekenhuiszorg over verslagjaar 2015. In het rapport zijn gegevens van 82 ziekenhuizen verwerkt. Dit is een stijging van 20% ten opzichte van het jaar ervoor. 47 ziekenhuizen hebben gegevens aangeleverd via de LBZ en 35 ziekenhuizen hebben een losse data-aanlevering gedaan. De balans verschuift hierbij steeds meer naar dat eerste. NFU-MONITOR De NFU-monitor is een simulatietool die voor en met de UMC s is ontwikkeld. De monitor richt zich op ontwikkelingen in de productstructuur, de productie en de bekostiging van de academische zorg. De monitor is in 2016 ingezet om de financiële impact van de aanpassingen in de productstructuur voor 2017 te analyseren. De DBC-release RZ17a is in de monitor doorgerekend op basis van gegevens van de UMC s. In 2016 ondersteunde DHD de NFU met het verzamelen van de data en het maken van analyses over ROBIJN, ter onderbouwing van de academi- WORKSHOPS DHD-DASHBOARD In 2016 werden vijf workshops georganiseerd om ziekenhuizen nog beter gebruik te laten maken van het DHD-dashboard. Tijdens deze interactieve bijeenkomsten kregen deelnemers uitleg over het inzetten van het dashboard voor onderhandelingen met zorgverzekeraars. Door middel van een interactieve demonstratie werden zij wegwijs gemaakt in het dashboard en kregen ze handvatten over hoe de data kunnen worden ingezet bij het maken en onderbouwen van offertes.

15 Workshop DHD-dashboard in 2016 5 workshops 39 deelnemers Gemiddelde waardering: 7,6 sche component in de financiering van de UMC s. In 2017 wordt deze samenwerking voortgezet. HOSPITAL DATA VIEWER (HDV) / DOSSIERONDERZOEK Met de Hospital Data Viewer (HDV) kunnen ziekenhuizen maandelijks de indicatoren HSMR, Onverwacht Lange Opnameduur (OLO) en Heropnamen monitoren en analyseren. Hierdoor kunnen zij met de online tool snel en effectief de patiëntveiligheid bewaken. Eind 2016 maakten 29 ziekenhuizen gebruik van de HDV. DE HDV IS IN SAMENSPRAAK MET DEELNEMENDE ZIEKENHUIZEN ONTWIKKELD. IN 2016 IS VERSIE 3.0 VERSCHENEN, WAARIN ONDER ANDERE HET GEBRUIKSGEMAK IS GEOPTIMALISEERD. EIND 2016 IS GESTART MET DOORONTWIKKELING VAN DE HEROPNAMENMONITOR, ZODAT HET MOGELIJK IS OM OP MEER KENMERKEN VAN ZOWEL DE HEROP- NAMEN ALS DE INDEXOPNAME TE ONDERZOEKEN. DEZE MONITOR KOMT BEGIN 2017 BESCHIKBAAR. Opvallende of afwijkende cijfers die via de HDV worden gevonden, kunnen aanleiding zijn voor nader dossieronderzoek. Hierbij kan gebruik worden gemaakt van de IHI Global Triggertool, een analysetool binnen de HDV die goed aansluit op het gebruik in Nederlandse ziekenhuizen. Ziekenhuizen worden op aanvraag geholpen bij het uitvoeren van dossieronderzoek. In 2016 maakten hier zes ziekenhuizen gebruik van. RAPPORT LBZ-INDICATOREN Het rapport LBZ-indicatoren geeft inzicht in hoe ziekenhuizen zich verhouden tot het landelijk gemiddelde wat betreft de drie indicatoren Voorlopige HSMR, het percentage patiënten met een Onverwacht Lange Opnameduur (OLO) en de Heropnamen. De indicatoren worden berekend op basis van de LBZ-data die ziekenhuizen jaarlijks verplicht aanleveren (zie onderdeel Dataverzameling op pagina 10). Met het rapport kunnen ziekenhuizen de zorg die zij leveren evalueren en eventueel gerichte verbeteracties in het zorgproces ondernemen. Ook kunnen zij met dit inzicht vragen van bijvoorbeeld de Inspectie voor de Gezondheidszorg beter beantwoorden. Het rapport LBZ-indicatoren over verslagjaar 2015 is in juni verstuurd naar 86 ziekenhuizen. Ook ontvingen zij een microbestand waarmee

verder onderzoek kan worden gedaan naar de opnamen die bijdroegen aan een hogere HSMR, OLO en/of meer Heropnamen. HSMR-RAPPORT De Hospital Standardised Mortality Ratio (HSMR) meet of in een ziekenhuis meer of minder sterfte plaatsvindt dan wat verwacht zou mogen worden op basis van de landelijke cijfers. Deze statistiek wordt gemaakt door de werkelijke sterfte af te zetten tegen de verwachte sterfte voor verschillende diagnosegroepen. Namens de NVZ en NFU geeft DHD ziekenhuizen jaarlijks inzicht in deze cijfers aan de hand van het HSMR-rapport. In oktober 2016 is dit rapport HDV en dossieronderzoek in 2016 29 ziekenhuizen maken gebruik van de HDV 6 ziekenhuizen krijgen hulp bij dossieronderzoek

17 LANDELIJKE THEMABIJEENKOMST HDV & DOSSIERONDERZOEK Van getal naar patiëntveiligheid, dit was het thema van de landelijke themabijeenkomst HDV & dossieronderzoek die 11 oktober 2016 werd georganiseerd. De bijeenkomst werd bijgewoond door 110 deelnemers, waaronder hoofden kwaliteit, adviseurs en stafmedewerkers kwaliteit, medisch specialisten, medisch codeurs, beleidsadviseurs en dossieronderzoekers. Zij kregen onder meer uitleg over de doorontwikkeling van de indicatoren HSMR, Onverwacht Lange Opnameduur (OLO) en Heropnamen en over de (nieuwe) mogelijkheden die de HDV biedt. Ook dachten ze mee over mogelijke toekomstige functionaliteiten binnen de tool. Hein Muller, oud-internist en consultant in de zorg, ging in op het belang van zelfreflectie door dossieronderzoek en Wouter van der Horst (NVZ) legde uit hoe je ingewikkelde materie en cijfers het best communiceert. De deelnemers beoordeelden de landelijke themabijeenkomst HDV & dossieronderzoek gemiddeld met een 7,8. verstuurd naar 81 ziekenhuizen. Het betreft de HSMR-cijfers van 2015 en - als de data van het ziekenhuis dit mogelijk maken - van de periode 2013-2015. Daarnaast worden microbestanden meegeleverd die ziekenhuizen kunnen gebruiken voor verdere analyses en dossieronderzoek. Ook wordt jaarlijks een format ter beschikking gesteld waarmee ziekenhuizen hun HSMR-cijfers aan de NZa kunnen aanleveren en op hun website kunnen publiceren. Hiermee worden de ziekenhuizen gefaciliteerd bij het naleven van de wettelijke verplichting om de HSMR- en SMR-cijfers op uniforme wijze te publiceren. worden nu alle CCS-groepen meegenomen voor de berekening van de sterftecijfers, voorheen waren dit er 50. SPIEGELINFORMATIE KWALITEITS- INDICATOREN (SKI) Spiegelinformatie Kwaliteitsindicatoren (SKI) is een online product voor het benchmarken van de zorginhoudelijke indicatoren die zijn aangeleverd aan Zorginstituut Nederland en de Inspectie voor de Gezondheidszorg. Gebruikers zien de resultaten van hun eigen ziekenhuis in vergelijking met andere ziekenhuizen. Deze tool verbetert daarmee de informatiepositie van ziekenhuizen en helpt verbeterpunten te signaleren. In 2016 heeft het CBS modelonderhoud uitgevoerd. Hierdoor worden naast de klinische opnamen eveneens de langdurige observaties in de berekeningen voor de HSMR meegenomen. Ook Vorig jaar is SKI bijgewerkt met de indicatoren voor Zorginstituut Nederland over verslagjaar 2015 en zijn voor het eerst de indicatoren met betrekking tot de IGZ-basisset toegevoegd. Daarnaast heeft

18 SKI in 2016 een ander uiterlijk gekregen dat het instrument nog gebruiksvriendelijker maakt. IN AFSTEMMING MET DE NVZ EN NFU HEEFT DHD IN 2016 EEN AANTAL NIEUWE FUNCTIONALITEITEN TOEGEVOEGD. ZO KUNNEN ZIEKENHUIZEN VERGELIJKINGEN MAKEN TUSSEN DE INDICATOREN VOOR DE VERSLAGJAREN 2014 EN 2015 EN KUN- NEN ZE MEERDERE REFERENTIEGROEPEN SAMEN- STELLEN VOOR HET MAKEN VAN VERGELIJKINGEN. Een andere ontwikkeling is dat ziekenhuizen niet alleen de benchmarktabellen, maar ook de benchmarkgrafieken kunnen exporteren naar een apart bestand. Ook is voor elke indicator het landelijk gemiddelde van 2015 toegevoegd aan de benchmarkgrafieken. Hierdoor kunnen ziekenhuizen de eigen scores per indicator beter op waarde schatten. NO-CURE-NO-PAYMONITOR DHD maakt, op verzoek van ziekenhuizen en UMC s en in opdracht van producenten, rapportages over het gebruik van bepaalde geneesmiddelen. Het betreft dure geneesmiddelen waarvoor het ziekenhuis een no-cure-no-payovereenkomst (ook wel pay for performance genoemd) heeft met de producent. Als de verstrekking van het middel aan een patiënt binnen een afgesproken termijn stopt, wordt deze patiënt geregistreerd als non-responder en verstrekt de producent een compensatie aan het ziekenhuis. In 2016 werden deze rapportages voor het medicijn Simponi gemaakt. Op dit moment worden de mogelijkheden onderzocht om de no-cure-no-paymonitor ook voor andere medicijnen aan te bieden. De rapportages zijn beschikbaar via het DHD-dashboard.

Expertise & Ondersteuning 19 SERVICEDESK De Servicedesk is de centrale plek waar ziekenhuizen en andere organisaties met hun vragen terecht kunnen. In 2016 werden per maand gemiddeld bijna 600 e-mails en telefoontjes direct afgehandeld of doorgezet naar de betreffende experts. Dit betrof onder meer wijzigingsverzoeken voor de diagnosethesaurus, gegevensverzoeken, ICD-10 codeadvies en vragen over informatieproducten. De Servicedesk is tijdens kantooruren bereikbaar via 030-273 97 00 en info@dhd.nl. DELEN VAN EXPERTISE In 2016 zijn 43 sessies bij ziekenhuizen verzorgd. Medewerkers gaven demo s van producten als de Hospital Data Viewer, het DHD-dashboard en de diagnosethesaurus. Ook kregen ziekenhuizen uitleg over onder andere het aanleveren van data en de berekeningen van de HSMR, OLO en Heropnamen. Deze interactie is van grote waarde en wordt gebruikt voor de doorontwikkeling van producten en diensten. GEGEVENSVERZOEKEN In 2016 kreeg DHD 140 verzoeken van derden om ziekenhuisdata aan te leveren voor onder andere wetenschappelijke, beleidsondersteunende of bedrijfsmatige doeleinden. Dit zijn er 51 meer dan in 2015. Hiervan vonden 52 verzoeken doorgang en werden 88 verzoeken om diverse redenen geannuleerd. Het toekennen of weigeren van de gegevensverzoeken gebeurt onder andere op grond van het gegevensprotocol dat is opgesteld door de privacycommissie. De wettelijke kaders rondom de privacy van personen spelen hierin een belangrijke rol. DHD-GIDS In 2016 verscheen een vernieuwde versie van de DHD-gids met een overzicht van de informatieproducten voor ziekenhuizen. Nieuwe onderdelen in de gids waren onder meer de verrichtingenthesaurus en de NFU-monitor. Medewerkers van ziekenhuizen kunnen door middel van een matrix zien welke producten relevant zijn voor hun afdeling/specialisme. De gids is tijdens symposia en andere bijeenkomsten uitgedeeld en per post verstuurd naar de raden van bestuur van alle ziekenhuizen. Via de website kan een exemplaar worden aangevraagd van de DHD-gids 2017. BIJEENKOMSTEN DHD is constant in dialoog met de ziekenhuizen om de informatievoorziening nog verder te optimaliseren. Dat gebeurt onder andere tijdens bijeenkomsten. In 2016 vond een stevige groei plaats in de organisatie van evenementen. Dit waren: Symposium Kwaliteitsindicatoren & Transparantie Landelijke themabijeenkomst HDV & dossieronderzoek Gebruikersdag OmniQ 6 kennissessies LBZ 5 workshops DHD-dashboard 4 kennissessies diagnose- en verrichtingenthesaurus De bijeenkomsten werden in totaal door ongeveer 500 medewerkers van ziekenhuizen bezocht.

SYMPOSIUM KWALITEITSINDICATOREN & TRANSPARANTIE Op 15 november 2016 vond in samenwerking met de NVZ en NFU het symposium Kwaliteitsindicatoren & Transparantie plaats. Ongeveer 200 deelnemers kwamen naar het Centraal Museum in Utrecht om het te hebben over het registratieproces, het transparant maken van kwaliteitsinformatie en mede daardoor het verder verbeteren van de kwaliteit van zorg. De dag bestond uit een plenair deel, waar onder andere Diana Delnoij (Zorginstituut Nederland), Hans School (IGZ) en Sylvia Shackleton (NVZ) een presentatie verzorgden. Vervolgens werd tijdens workshops dieper op een drietal onderwerpen ingegaan. Op de website staan een verslag en foto s van het symposium. NIEUWSBRIEVEN Ziekenhuizen en andere geïnteresseerden worden aan de hand van een nieuwsbrief op de hoogte gehouden van actuele ontwikkelingen en evenementen. In 2016 werden twaalf nieuwsbrieven verstuurd: vier algemene en acht themanieuwsbrieven over de verrichtingenthesaurus (vier keer), diagnosethesaurus, informatieproducten, kwaliteit & patiëntveiligheid en dataaanlevering.

21 Expertise & Ondersteuning in 2016 600 klantvragen per maand 43 workshops bij ziekenhuizen verzorgd 140 gegevensverzoeken ontvangen 18 bijeenkomsten georganiseerd 500 bezoekers voor de evenementen 12 nieuwsbrieven verstuurd

22 IT en informatiebeveiliging ISO- EN NEN-GECERTIFICEERD Binnen DHD gaat veel aandacht uit naar de beveiliging van data en informatieproducten. Omdat met privacygevoelige data wordt gewerkt, wordt altijd een hoog niveau van informatiebeveiliging nagestreefd. DHD is gecertificeerd op basis van de normen NEN 7510 en ISO 27001, waar een continu verbeterproces bij hoort. Zo zijn in 2016 door externe partijen pentests en health checks uitgevoerd, waarbij de systemen werden gecontroleerd op kwetsbaarheden. VERSTEVIGEN INTERNE IT Naast informatieveiligheid ging het afgelopen jaar aandacht uit naar het sterker neerzetten van de interne IT. Taken die voorheen aan externe partijen werden uitbesteed, worden in toenemende mate intern uitgevoerd. Gebruiksgemak voor de ziekenhuizen staat hierbij altijd centraal. Deze lijn wordt in 2017 verder doorgevoerd. Leden bestuur en privacycommissie BESTUUR PRIVACYCOMMISSIE Namens de NVZ: drs. J.G. den Hollander (voorzitter) Lid raad van bestuur Tergooiziekenhuizen dr. M.J.A. Tasche, arts Lid raad van bestuur HagaZiekenhuis V.O.M. Buitendijk Voorzitter raad van bestuur Libra Revalidatie & Audiologie mr. A.M. Vermaas (t/m 30 september 2016) UMC Utrecht M.P.M. Fischer NVZ mr. dr. Sj. Nouwt KNMG Namens de NFU: drs. L.J.H.M. Brans Brabant (t/m 31 december 2016) Vicevoorzitter raad van bestuur Maastricht UMC+ C.J.H. Buren, MBA RC Lid raad van bestuur Radboudumc

REDACTIE DHD VORMGEVING Marker Ontwerp FOTOGRAFIE Beeld Werkt DRUK Proud Press DHD Oudlaan 4-3515 GA Utrecht Postbus 9696-3506 GR Utrecht SERVICEDESK Onze Servicedesk is tijdens kantooruren bereikbaar via 030-273 97 00 en info@dhd.nl www.dhd.nl MAART 2017