Duurzame energie. Intergrale projecten, samenwerking en praktijk. door Arno Wurkum

Vergelijkbare documenten
Welkom. Lokale biomassa lokaal benutten voor energie. Hier Opgewekt,

Warmteopwekking in de Muziekwijk. Duurzame warmte door houtsnippers 10 december 2014 M. Gehrels

Aandeelhoudende gemeenten van Cogas willen

Verduurzaming warmtenet Almelo Biogas Rotonde Twente e.o.

Verkenning mogelijkheden invoeding groengas. Johan Jonkman

Twenergy Vof. het Twents Bio-energiebedrijf. Eindhoven, 05 juli 2013

Symposium De Groene Delta van Nijmegen. Dag van de duurzaamheid 10 oktober 2014

Integrale energiestrategie UU. Fréderique Houben, Universiteit Utrecht

GroenGas InOpwerking. Kleinschalige biogasopwaardering met Bio-Up. Rene Cornelissen (CCS) 11 maart 2015

Mono vergisting in Wijnjewoude?!

Verduurzaming bestaande gebouwde omgeving

Local Energy Solutions

Stand van zaken Stadswarmte in Utrecht

Radenconferentie 7 september 2016

NEW BUSINESS. Guy Konings

De noodzaak voor geïntegreerd ontwerpen en plannen van de energietransitie in de stad

Bioenergie in Oost-Nederland

Inleiding Gebiedsenergie. Balanceren tussen milieu, woonlasten en haalbaarheid

Workshop mestvergisting. Jan Willem Bijnagte CCS Energie advies

Agenda. Strategie Cogas en speerpunten. Stadsverwarming Windmolenbroek. Toekomstige ontwikkelingen Cogas op gebied van warmtenetten

Nieuwveense Landen Meppel Diep onder Drenthe Door Wouter Deddens

Nieuwkoop aan de Warmterivier Gemeenteraad 10 maart 2016

Businesscase voor thermische energie uit water t.b.v. beschermde stadskern Blokzijl 18 april 2019

Vergisting anno 2010 Rendabele vergister onder SDE Hans van den Boom 22 april 2010 Sectormanager Duurzame Energie

Onderwerpen. De Warmterivier. Effluent als warmwater rivier

De alternatieven voor gasloos bouwen.

Presentatie Pioneering 27 september 2011

Workshop mestvergisting. Jan Willem Bijnagte CCS Energie advies

KLIMAATAKKOORD NETBEHEER NEDERLAND 11 JULI 2018

Biogas is veelzijdig. Vergelijking van de opties Vergelijking opties voor benutting van biogas

Inhoud. ROVA rijden op GFT. 1. ROVA en duurzaamheid. 2. Introductiefilm Vergister. 3. Vergisting en gasopwaardering. 4.

... Gemeente Eindhoven en Eneco in Samen gaan we voor decentrale en duurzame toekomst! Waarde creëren Stadhuisplein. Veranderende overheid

Producent van duurzame Energie in Twente

Aardgasloze toekomst, waarom? ecn.nl

Warmtetransitie en het nieuwe kabinet. Nico Hoogervorst

Strategische gebiedsontwikkeling vanuit energietransitie perspectief. Oktober 2016 Alliander

05/10/2017. Workshop biogas NO Twente 5 oktober 2017

Duurzame energie. Warmte- en koudelevering door Cogas.

SDE Projectgroep Biomassa & WKK. Bert van Asselt i.v.m. ziekte Martijn Bos. 20 februari 2018

Groene Fabriek Lochem

Samen omschakelen Arnhem, 7 september 2016

Warmtetransitie - FlexForward. Frans Rooijers directeur CE Delft

NOTITIE. : Voorstel nadere uitwerking vergisten GFT-afval en 'rijden op groen gas'

Notitie totale investeringen warmtetransitie provincie Noord-Holland

ESSENT MILIEU Energiek met afval. Biogas seminar Werlte, 22 september 2009

Wilma Paalman / Gemeente HvT 16 juni 2016 / Werksessie bij NBNL. Modulair bouwen van routekaarten voor de energietransitie

Amsterdam 9 mei 2017 Guy Konings, Joulz

Kansen in de Najaarsronde SDE+ Zwolle Landstede 30 maart 2017 Jan Bouke Agterhuis (RVO)

Wido van Heemstra. Adviseur Agentschap NL. Saldering, de stand van zaken

Concessie Duurzame Energievoorziening Nieuw Reijerwaard. Rotterdam, 12 september 2017 tel

Ook de zorg van het aardgas af? Frans Rooijers directeur CE Delft

Project omschrijving Groen gas Hub Ameland

Harry Roetert, Stimuland / Provincie. Themadag bio-energie 27 februari 2013

DUURZAME WARMTEVOORZIENING

De doelstelling van het project Duurzame Energie Noordoostpolder (DE NOP) is de duurzame

ARN, uw duurzame innovatieve partner!

Partner in duurzaamheid Presentatie 29 februari 2012 Waterstof Net 1

Belangrijk voor uw business case: stimuleringsregelingen. Bertus Postma

Rendement en risico Fonds Regionaal Duurzaam 1

BUIKSLOTERHAM INTEGRATED ENERGY SYSTEM

1 juni 2011 Minisymposium Groen Gas W. Deddens

In het hol van de leeuw?

Bas van Golde Sales Manager Noord & Oost Nederland (

Community of Practice Benutting regionale biomassa Noord Veluwe

Energietransitie in de Betuwse Bloem

DUURZAME OPLOSSINGEN VOOR DE WARMTEVRAAG

Net voor de Toekomst. Frans Rooijers

Innovatieve mestverwerking op de boerderij

Route naar een aardgasvrije wijk. Marjo Kroese, Procesbegeleider aardgasvrije wijken, Klimaatverbond Nederland

Presentatie HoSt Microferm voor CLM/NMU

Samenwerking overheid en bedrijfsleven

Samen naar een duurzaam verwarmde gebouwvoorraad zonder aardgas. Hans Schneider (Liander) programma

tariefopbouw collectief warmtenet warmtelevering door Cogas

Slimme Netten. Martijn Bongaerts: - voorzitter Projectgroep Smart Grids Netbeheer Nederland - manager Innovatie, Liander

Verduurzaming zwembad De Wetering

Wat is de Gasunie Verkenning 2050?

NAAR EEN DUURZAAM ENERGIESYSTEEM

Ing. Marco J. Bijkerk, Manager innovative technologies Business development Remeha NWE

Smart Grids proeftuinen. Innovatieprogramma Intelligente Netten (IPIN)

ons bin zinnig feb 2019 made in zeeland

Warmte Nieuwegein Raads Informatie Avond

Net voor de toekomst. Frans Rooijers directeur CE Delft

duurzame energievoorziening voor bedrijventerreinen

Besparen met duurzame energie. Unica Ecopower

Aardgasloos met bodemenergie. Frans Rooijers

Wat vraagt de energietransitie in Nederland?

Duurzaam Sportcomplex De Tukkers Albergen

Bio energiecentrales Eindhoven

NAAR EEN DUURZAAM ENERGIESYSTEEM

Twence: Transitie naar Euregionaal producent van duurzame energie en grondstoffen

Kennisdeling: Duurzaamheid van vergistingsprocess

Biomassa in het Voorstel voor Hoofdlijnen van het Klimaatakkoord (VHKA)

Kwantificering van innovaties op de Energiemix van Twente. 4 maart 2014

MEMO GAD BNG ISO Gewestelijke Afvalstoffen Dienst. Portefeuillehouders Milieu. Werkgroep biomassa en 'rijden op groen gas'

en uitdagingen voor de toekomst Pieter Boot, maart 2018

Klankbordgroep PwC-onderzoek:Visie op tariefregulering op korte en middellange termijn

Waterstof, het nieuwe gas. Klimaatneutraal is de toekomst Frans Rooijers directeur CE Delft

Transcriptie:

Duurzame energie Intergrale projecten, samenwerking en praktijk door Arno Wurkum

Inhoud Wie is Cogas? Wat doet Cogas Duurzaam? Voorbeelden van intergrale duurzame energieprojecten WKO Biomassa Biogas Opmaat smart grids

Wie is Cogas? Cogas: Infra & Netbeheer Kabel Meetdiensten Duurzaam

Cogas Duurzaam WKO Biomassa Biogas

WKO Science Park West te Amsterdam Opdrachtgevers: - Stichting Duwo te Delft, studenten huisvesting - Stichting Fundamenteel Onderzoek der Materie te Utrecht - Universiteit van Amsterdam, te Amsterdam

Technisch Ontwerp Installatie

Praktijk Bronnen boren Bronpomp aanbrengen Bronnen opbouwen 3-10-2012 10

Praktijk Gestuurd boren t.b.v. kabel en leidingen Kabels en leidingen 3-10-2012 11

Obstakels Kabels kapot trekken Mislukte Boring Bijzondere boorstelling 3-10-2012 12

Duurzame warmte in de Muziekwijk te Zwolle

Project SWZ: Projectontwikkelaar vastgoed Cogas: Projectontwikkelaar/exploitant warmte Warmtelevering voor 332 aansluitingen Onderhoud en beheer voor 30 jaar Bouw t/m 2013 Tijdelijke gasketel tot voorjaar 2013 Daarna permanente stookvoorziening - Biomassaketel t.b.v. pieklast - Gasketels t.b.v. backup - PV t.b.v. eigen verbruik 80% van de warmte opgewekt met snoeihout CO 2 besparing 77% t.o.v. conventioneel 3-10-2012 15

Leidingnet en stookvoorzieningen Tijdelijke voorziening Stookruimte Biomassa

Project: leidingnet Hoofdleiding: Voorgeïsoleerd staal in openbaar terrein Aansluitleiding: Voorgeïsoleerd kunststof in kruipruimte Afleverset in woningen 3-10-2012 17

Project: Locatie opwekinstallatie Huidige tijdelijke installatie Beoogde permanente locatie Afwegingskader locatie: Goed bereikbaar met vrachtwagen Goed inpasbaar qua activiteit Voldoende afstand tot bebouwing 2 1

Stookgebouw biomassaketel

Dijkkruising transportleidingen 1. Er onderdoor: te duur 2. Er doorheen: niet door veiligheidszone dijk 3. Er overheen: katterug op de dijk In overleg met gemeente, waterschap en corporatie: optie 3 3-10-2012 20

Samenwerking en praktijk Duurzame energie infrastructuur: Vraagt om integrale benadering in het planvormingsproces Vraagt om brede betrokkenheid van alle actoren Vereist creativiteit van alle betrokkenen

Samenwerking Cogas-Twence Nutsbedrijven in Overijssel met PUBLIEKE aandeelhouders Complementaire activiteiten op het gebied van nuttige toepassingen van reststromen, productie en distributie van duurzame energie Maatschappelijke organisaties, gericht op uitbouw van bijdrage aan duurzaamheidsdoelstellingen overheid

Zelfstandig, gezamenlijk bedrijf van Cogas Duurzaam en Twence Duurzaam Doelstelling: Ontwikkeling, realisatie en exploitatie van toekomstbestendige biogasinfrastructuur in Twente Kernactiviteiten In en verkoopfuncties van biogas Productie Biogas Conversie van biogas naar Warmte en elektriciteit Groengas voor invoeding op het aardgasnet Levering van biogas aan grootverbruikers Transportbrandstof Samenwerking met netbeheerder Cogas Infra & Beheer voor open biogasleidingnetwerk met aankoppeling van initiatieven van derden

Multimodale biogashub Biogasproductie derden Elektriciteit en warmte Biomassa Biogasleiding Biogasproductie Biogasconversie Afzet Groen gas Biogas grootverbruikers Mobiliteit

Opmaat smart grids Balanceren biogasleidingnetwerk: Het binnen bepaalde drukmarges in evenwicht houden van input en afname van biogas op het biogasleidingnetwerk; zowel momentaan en periodiek als technisch en administratief. Twenergy Partij A Partij B Boer

Verschillende situaties op netwerk A. 1 of meer invoedende partijen op het netwerk? B. Wel/gaan balans vraag en aanbod op moment x? Meer vraag dan biogas beschikbaar: -Afschakelen van 1 of meer afnemers - Overschakelen van 1 of meer afnemers op aardgas DUAL FUEL uitleggen Hoe bepalen volgorde van afnemers? Overschot aanbod biogas : - Groengas productie - Additionele motoren laten draaien (alleen E) - Affakkelen - Productie van 1 installatie afschakelen Welke variant past het beste in SDE+ in relatie tot benodigde investeringen? Maar ook: Iedere invoedende partij moet momentaan en periodiek balans hebben tussen de eigen invoeding en afname (al dan niet verspreid over meerdere eigen afnemers).