Presentatie Nieuwe energie voor het klimaat



Vergelijkbare documenten
Het werkprogramma Schoon en Zuinig

Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL

Het huidige beleidstekort: er moeten nog heel wat tandjes bij. Ton van Dril 10 september 2009

De voortgang van het Nederlandse energie- en klimaatbeleid

Wat vraagt de energietransitie in Nederland?

Monitor Schoon en Zuinig

en uitdagingen voor de toekomst Pieter Boot, maart 2018

Stand van zaken bioenergie in Nederland subsidies en regelgeving

Het Energiebeleid van komende jaren. dr.j.a. Vijlbrief DG Energie, Telecom en Markten

De Energietransitie van de Elektriciteitsproductie

Energie voor morgen, vandaag bij GTI

Praktische voorstellen voor energiebesparing in haven en industrie. Alex Ouwehand Directeur NMZH

De rol van biomassa in de energietransitie.

Hernieuwbare energie: noodzaak, visie op 2050 en beleid

Warmtetransitie en het nieuwe kabinet. Nico Hoogervorst

Nationale Energieverkenning 2014

EnergyNL2050, een serie van 4 bijeenkomsten, Korte uitleg over de bijeenkomsten. KIVI-E/USI energynl2050 UvU 13 /10/16

Technisch-economische scenario s voor Nederland. Ton van Dril 20 mei 2015

vrijdag 19 oktober 2018

Grootschalige introductie van micro wkk systemen. Harm Jeeninga ECN Beleidsstudies

Mark Frequin. Voormalig Directeur-Generaal Energie en Telecom Ministerie van Economische Zaken

Opschalen en Opschieten Marjan Minnesma 19 oktober 2018

Energieakkoord voor duurzame groei. Juli 2014 WERK IN UITVOERING. Ed Nijpels. Wie zaten aan tafel tijdens de onderhandelingen?

Van malle molens naar tonnenjacht NWEA. Nederlandse WindEnergie Associatie Hans Timmers R-meeting

Net voor de Toekomst. Frans Rooijers

Wie betaalt de rekening van de energietransitie?

Energie. Gebruik, kosten & transitie. Frans Rooijers directeur CE Delft

WKK: de energiebesparingtechnologie bij uitstek!

Van Energie naar Klimaat Energietransitie in Nederland Timme Lucassen Rijksdienst voor Ondernemend Nederland

Reductieplan Overige Broeikasgassen.

Naar een duurzame energie huishouding: belofte of mogelijkheid?

Energietransitie Glastuinbouw en warmte

Milieu-actualiteit NON-ETS. 3 mei 2018

Beheer van energie en broeikasgas

Opschalen en Opschieten Marjan Minnesma 29 juni 2017

Gijs de Man 12 oktober 2010

GREEN DEAL DUURZAME ENERGIE

Klimaatakkoord Rijk en UvW

Vergisting anno 2010 Rendabele vergister onder SDE Hans van den Boom 22 april 2010 Sectormanager Duurzame Energie

Beleid dat warmte uitstraalt. Van warmteopties voor klimaatverbetering naar klimaatverbetering voor warmteopties

Opschalen en Opschieten

Energieakkoord voor duurzame groei

De noodzaak voor geïntegreerd ontwerpen en plannen van de energietransitie in de stad

Betekenis Energieakkoord voor Duurzame Groei voor de Installatiebranche. Teun Bokhoven Duurzame Energie Koepel 3 februari 2014 / VSK beurs

Effecten en kosten van een kolenexit versus schone kolencentrales Bezinningsgroep energie 28 juni 2016

PROEFTUIN VOOR HET EUROPESE ENERGIESYSTEEM VAN DE TOEKOMST

Perspectief voor klimaat neutraal en hernieuwbaar gas

Slimme Netten. Martijn Bongaerts: - voorzitter Projectgroep Smart Grids Netbeheer Nederland - manager Innovatie, Liander

Is EU-beleid de molensteen voor de Nederlandse energiesector? Mark Dierikx, Directeur-generaal Energie, Telecom en Mededinging

Beoordeling werkprogramma Schoon en Zuinig

Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Subsidieregelingen Topsector Energie

NEW BUSINESS. Guy Konings

Programma Kas als Energiebron

Transitie naar een. CO -neutrale toekomst

Klimaatakkoord. Ministerie van Economische Zaken en Klimaat T.a.v. de heer ir. E.D. Wiebes Postbus EK 'S-GRAVENHAGE

Geothermie en Glastuinbouw Partners voor een duurzame toekomst? Nico van Ruiten Amsterdam, 31 maart

Energieakkoord Kansen voor Warmtepompsystemen

Mini-symposium ECN-PBL Energie- en Klimaatbeleid

Groene warmte/kracht in SDE+ 2013

Aanbevelingen voor een effectief klimaatakkoord. Leren van wind op zee: Naar een programmatische aanpak. Ron Wit, Den Haag, 19 januari

Missiegedreven Innovatiebeleid: in het teken van de Energieen Klimaattransitie

Workshop J De kracht van een klimaatfonds. 05 april 2011

Nederlands beleid Wind op Zee. Marjan Botman,

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

Programma Kas als Energiebron

Grootschalige energie-opslag

Grootschalige energie-opslag

Klimaatbeleid en hernieuwbare energie: het EU pakket voor Ger Klaassen DG Milieu Europese Commissie

Energietransitie = CO 2 -transitie

1. Hoe dringend vindt u het klimaatprobleem? Helemaal niet dringend, we 1% Er is helemaal geen klimaatprobleem. Weet niet / geen mening

Biobased economy in het Groene Hart

Thema-afdeling Duurzaam

Energiebesparing in de bouw

Circulair Congres TKI-BBE Ronald Zwart, Platform Bio-Energie 08 mei 2019

Biomassa: realistisch doel of niet?

RVO.NL-regelingen voor zon-pv en zonthermisch:

Naar een 100% duurzame energievoorziening voor Flevoland?! Vera Pieterman, plv. directeur Energie & Omgeving

De economische kansen van de glastuinbouw Workshop - G. Datum 05 april 2011

Schoon en zuinig: energie, klimaat en de overheidsbegroting

Achtergrond en doel presentatie

HR WKK met CO 2 winning

Route naar een Duurzame Energievoorziening

1 van :03

Energietransitie in de Betuwse Bloem

Tweede Kamer der Staten-Generaal

H-vision Blauwe waterstof voor een groene toekomst Alice Krekt, programmadirecteur Deltalinqs Cimate Program

Doorrekening Energieakkoord

Energie- en klimaatmonitor agrosectoren Hernieuwbare energie, reductie broeikasgassen en energiebesparing

Openstelling SDE+ 2014

Duurzame warmte en koude. Lex Bosselaar Nationaal Expertisecentrum Warmte IGEV 30 juni 2015, Harderwijk

Veel meer hernieuwbaar hoe managen we dat? Frans Rooijers

Presentatie SIM MEA-Industrie & LEA. Ron Bissels 16 april 2018

Nationaal Expertisecentrum warmte (NEW) Maakt duurzame warmte en koude mogelijk

Windvermogen in Nederland,

WKK en de Handel. Cogen Nederland symposium Zeist, 11 november 2005

Showstoppers & gamechangers Beleid voor gasloze woningen

Programma Kas als Energiebron

Hét groene energieplan voor Nederland

Duurzaamheid vraagt meer Efficiëntie

Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie

Transcriptie:

Presentatie Nieuwe energie voor het klimaat WERKPROGRAMMA SCHOON EN ZUINIG en WKK Pieter Boot

Inhoud 1. Waarom Schoon en Zuinig? 2. Welke doelen? 3. Hoe groot is de trendbreuk? 4. Hoofdlijnen gevolgde proces 5. Hoofdlijnen aanpak 6. Hoofdpunten per sector: Energie en Industrie 7. Hoofdpunten per sector: Land- en tuinbouw 8. De doelen komen in zicht! 9. WKK: Ambities Schoon en Zuinig 10. WKK in de markt 11. WKK: instrumentering 12. WKK: middelen in Schoon en Zuinig

Waarom Schoon en Zuinig? Klimaatprobleem vereist internationale oplossing EU-doelen: - als mondiaal akkoord dan: 30% CO2-reductie in 2020 t.o.v 1990 - unilateraal: 20% CO2-reductie Nederland alleen geloofwaardig als het zelf ook ambitieuze doelen stelt

Welke doelen? Coalitie akkoord NL één van de duurzaamste en efficiëntste energievoorzieningen in Europa in 2010 energiebesparing van 1% naar 2% per jaar aandeel duurzame energie van 2,5% nu naar 20% in 2020 reductie emissie broeikasgassen met 30% (2020 ten opzichte van 1990) kostenefficiënte maatregelen innovatie (introductie en opschaling schone technologieën)

30% reductie van broeikasgassen: trendbreuk 250 240 230 Broeikasgasemissie 220 210 200 190 Einde Kyoto-protocol Werkelijke (geprojecteerde) broeikasgas emissie emissieontwikkeling nieuwe doelen BAU 180 170 160 150 1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 Jaar

Hoofdlijnen gevolgde proces Planbureaus: pakket doorgerekend Flexibele doelen versus vaste doelen: 4 tot 8 mrd euro Sectorale gesprekken en plannen Green for Sure Meer met Minder Energieagenda Nederland Gidsland Duurzaamheidsakkoord gesloten en bestuursakkoord voorzien

Hoofdlijnen aanpak Gefaseerde aanpak: 1. Nu meters maken: Vb: Isolatie woningen; zuinige apparaten; Wind; WKK; fiscale vergroening. 2. Meters voorbereiden (belemmeringen verwijderen) Vb: Concessiestelsel openbaar vervoer; CCS; wind op zee 3. Vergaande innovaties: Vb: energieopslag (Noordzee; kolenmijnen in Limburg); Zero Emission Power Plants; Smart Grids. Sectorale aanpak Vijf soorten instrumenten: marktprikkels, normering, innovatie, subsidie, internationale diplomatie

Hoofdpunten per sector: Energie en Industrie Energiesector Accent op emissiehandel SDE (WOL, WOZ, WKK, biomassa, zon pv) CCS (demo s, task force, randvoorwaarden) WKK (nieuwe, micro, indien nodig tijdelijk bestaande) Warmte (verkenning, kenniscentrum) Energie-infrastructuur (netverzwaring en opslag) Industrie Emissiehandel leidend voor grootverbruikers MJA-aanpak uitbreiden, ketenefficiency Innovatie: technologiepaden voor alle industriële sectoren Innovatie: energiebesparing tot 50% in 2030 (aanpak in 10 branches)

Hoofdpunten per sector: Land- en tuinbouw Land- en tuinbouw Nu nog WKK In 2020 Energieneutrale kassen, Clustering glastuinbouw (onderling en met andere functies) MJA overige landbouw Co-vergisting Innovatie

De doelen komen in zicht! Bij stevig Europees beleid volgens ECN/MNP: 2,0-2,3 % energiebesparing per jaar 15-17 % duurzame energie in 2020 22-27 % emissiereductie (saldo van reducties in NL en aankoop in buitenland) in 2020 Met effect van innovatie en de ontwikkeling van nieuwe instrumenten komt de -30% broeikasgasemissie in beeld Bij de herijking in 2010 hebben we meer inzicht in Europees beleid en wordt het werkprogramma aangescherpt indien nodig.

WKK: Ambities Schoon en Zuinig Werkprogramma Schoon en Zuinig: In 2020 ruim 50 PJ / jaar aan extra primaire energiebesparing met WKK. Extra energiebesparing met WKK is verdeeld over de sectoren: nadruk op industrie. Extra energiebesparing wordt deels behaald met extra vermogen en deels door middel van vervanging bestaand vermogen.

WKK in de markt In geliberaliseerde markt met bovendien meer windvermogen, is meer behoefte aan flexibiliteit. Markt reageert hierop: - veel plannen e-productie op gas - vooral in GTB veel extra flexibele WKK de laatste jaren 10000 9500 9000 8500 MWe 8000 7500 7000 6500 6000 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006* figuur: opgesteld WKK-vermogen in Nederland (excl. kolen-wkk) bron: CBS (*2006 voorlopige data)

WKK: Instrumentering Situatie tot 2008: EIA MEP: éénjarige beschikkingen; 50%-afdekking van onrendabele top; help WKK de winter door Kabinetsvoornemen vanaf 2008 EIA SDE bestaande WKK - regeling à la MEP SDE nieuwe WKK - meerjarige beschikkingen - 100%-afdekking onrendabele top - ter stimulering van investering

WKK: Middelen in Schoon en Zuinig Geraamde kasuitgaven Oude installaties WKK Nieuwe installaties WKK 2008 2009 2010 2011 9 mln. 8 mln. 7 mln. 6 mln. 4 mln. 12 mln. 20 mln. 28 mln.