OmegaT - Gebruikershandleiding. Vito Smolej

OmegaT - Gebruikershandleiding Vito Smolej

OmegaT - Gebruikershandleiding Vito Smolej publicatie datum Samenvatting Dit document is de officiële gebruikershandleiding voor OmegaT, het gratis Computer Aided Translation-programma. Het bevat ook instructies voor de installatie.

Inhoudsopgave 1. Over OmegaT - introductie... 1 1. OmegaT pluspunten... 1 2. Overzicht van hoofdstukken... 1 2. Leren om OmegaT te gebruiken in 5 minuten!... 4 1. Stel een nieuw project in... 4 2. Vertaal het bestand... 4 3. Valideren van uw tags... 4 4. Genereren van het vertaalde bestand... 5 5. Enkele andere dingen om te onthouden... 5 3. Installeren en uitvoeren van OmegaT... 6 1. Windows-gebruikers... 6 2. Linux (Intel)-gebruikers... 7 3. Mac OS X-gebruikers... 8 4. Andere systemen... 9 5. Java Web Start gebruiken... 10 6. OmegaT starten vanaf de opdrachtregel... 10 7. OmegaT bouwen vanuit de bron... 15 4. De gebruikersinterface... 16 1. Hoofdvenster OmegaT, andere vensters en dialoogvensters... 16 2. OmegaT hoofdvenster... 17 3. Andere vensters... 22 5. Sneltoetsen voor menu en het toetsenbord... 27 1. Hoofdmenu... 27 2. Toetsenbord sneltoetsen... 32 6. Projecteigenschappen... 35 1. dialoogvenster Eigenschappen... 35 7. Bestandsfilters... 38 1. dialoogvenster Bestandsfilters... 38 2. Filteropties... 38 3. dialoogvenster Filter bewerken... 40 8. OmegaT bestanden en mappen... 43 1. Projectbestanden vertaling... 43 2. Bestanden met gebruikersinstellingen... 45 3. Toepassingsbestanden... 46 9. Te vertalen bestanden... 48 1. Bestandsformaten... 48 2. Andere bestandsformaten... 49 3. Van rechts naar links talen... 50 10. Bewerken (gedrag)... 52 11. Werken met platte tekst... 55 1. Standaard codering... 55 2. De OmegaT-oplossing... 55 12. Werken met opgemaakte tekst... 57 1. Tags voor opmaak... 57 2. Tag-bewerkingen... 57 3. Taggroep nesten... 58 4. Taggroep overlappen... 58 5. Opties voor valideren van tags... 59 6. Taggroep validatie... 59 7. Hints voor tagbeheer... 60 13. Vertaalgeheugens... 61 1. Vertaalgeheugens in OmegaT... 61 2. Vertaalgeheugens opnieuw gebruiken... 64 3. Bronnen met bestaande vertalingen... 66 4. Pseudo-vertaald geheugen... 66 5. Vertaalgeheugens bijwerken... 67 14. Bronsegmentatie... 68 iii

OmegaT - Gebruikershandleiding 1. Segmentatieregels... 68 2. Prioriteit van regels... 69 3. Een nieuwe regel maken... 69 4. Een paar eenvoudige voorbeelden... 69 15. Zoeken... 71 1. venster Zoeken... 71 2. Jokertekens gebruiken... 72 3. Zoekmethoden en opties... 72 4. Zoekresultaten weergeven... 73 16. Reguliere uitdrukkingen... 74 1. Regex-programma's en voorbeelden van gebruik... 76 17. Woordenboeken... 78 1. Hoe woordenboeken te downloaden en te installeren... 78 2. Problemen met woordenboeken... 78 18. Woordenlijsten... 80 1. Gebruik... 80 2. Bestandsformaat... 81 3. Hoe zijn woordenlijsten te maken... 82 4. Trados Multiterm gebruiken... 82 5. Algemene problemen met woordenlijsten... 83 19. Machinevertaling... 84 1. Introductie... 84 2. Google Translate... 84 3. OmegaT-gebruikers en Google Translate... 84 4. Belazar... 85 5. Apertium... 85 6. Machinevertaling - probleemoplossing... 86 20. Spellingscontrole... 87 1. Installeren van woordenboeken voor spelling... 87 2. Woordenboeken voor spelling gebruiken... 88 3. Hints... 89 21. Diverse onderwerpen... 90 1. OmegaT modus Console... 90 2. Automatisch vergelijken van Java-eigenschappen... 91 3. Lettertype-instellingen... 91 4. Gegevensverlies voorkomen... 92 A. Talen - ISO 639 codelijst... 93 B. Sneltoetsen voor het toetsenbord voor het bewerken... 98 C. OmegaT Teamprojecten... 100 1. Versiebeheer - introductie... 100 2. Delen van een project met behulp van SVN... 101 3. Het teamproject gebruiken in OmegaT... 104 D. plug-in Tokenizer... 106 1. Introductie... 106 2. Installatie en gebruik van de opdrachtregel... 106 3. Mac OS X specifieken... 106 4. Probleemoplossing... 107 E. plug-in LanguageTool... 108 1. Introductie... 108 2. Installatie en gebruik... 109 F. plug-in Scripting... 111 1. Introductie... 111 2. Installatie en gebruik... 111 G. OmegaT op het web... 114 1. OmegaT-sites en OmegaT SourceForge project... 114 2. Foutenrapporten... 114 3. Deelnemen aan het OmegaT project... 114 H. Aanpassen van sneltoetsen toetsenbord... 116 1. Aanpassen van sneltoetsen toetsenbord... 116 2. menu Project... 117 iv

OmegaT - Gebruikershandleiding 3. menu Bewerken... 117 4. menu Ga naar... 118 5. menu Weergave... 118 6. menu Extra... 119 7. menu Opties... 119 8. menu Help... 120 I. Auteursrechten... 121 1. Voor de documentatie... 121 2. Voor de toepassing... 121 J. Dankwoorden... 122 1. Iedereen bedankt!... 122 Register... 123 v

Lijst van afbeeldingen 4.1. OmegaT hoofdvenster... 17 4.2. venster Overeenkomsten... 19 4.3. Instellen venster Overeenkomsten... 20 4.4. item met meerdere woorden in de woordenlijst... 21 4.5. venster Opmerkingen... 22 4.6. venster Tags valideren... 23 4.7. projectstatistieken... 24 4.8. Statistieken voor overeenkomsten... 25 6.1. venster Projecteigenschappen... 35 8.1. OmegaT project... 43 8.2. OmegaT projecten en mappen... 44 10.1. Bewerken (gedrag) opties... 52 12.1. Invoer bij tagvalidatie... 59 15.1. venster Tekst zoeken... 71 16.1. Regex Tester... 76 17.1. Merriam Webster woordenboek - gebruiken... 78 18.1. venster Woordenlijst... 80 18.2. items met meerdere woorden in woordenlijsten - voorbeeld... 81 19.1. Google Translate - voorbeeld... 85 20.1. Spellingscontrole instellen... 87 20.2. Spellingscontrole gebruiken... 88 E.1. De LanguageTool in OmegaT... 109 vi

Lijst van tabellen 4.1. Hoofdvenster OmegaT... 16 4.2. Andere vensters... 16 4.3. dialoogvensters Instellingen... 16 4.4. pictogrammen voor vensters... 17 4.5. Hoofdvenster - tellers... 18 4.6. Instellen venster Overeenkomsten... 20 5.1. Hoofdmenu... 27 5.2. menu Project... 27 5.3. Sneltoetsen kopiëren/knippen/plakken... 28 5.4. menu Bewerken... 28 5.5. menu Ga naar... 29 5.6. menu Weergave... 30 5.7. menu Extra... 30 5.8. menu Opties... 31 5.9. menu Help... 32 5.10. Sneltoetsen voor projectbeheer... 32 5.11. Sneltoetsen Bewerken... 32 5.12. Sneltoetsen Verplaatsen... 33 5.13. Diverse sneltoetsen... 33 16.1. Regex - Vlaggen... 74 16.2. Regex - Teken... 74 16.3. Regex - Aanhalingen... 74 16.4. Regex - Klassen voor Unicode-blokken en categorieën... 75 16.5. Regex - Tekenklassen... 75 16.6. Regex - Voorgedefinieerde tekenklassen... 75 16.7. Regex - Overeenkomsten voor begrenzingen... 75 16.8. Regex - Gulzige parameters... 75 16.9. Regex - Weigerachtige (niet-gulzige) parameters... 76 16.10. Regex - Logische operatoren... 76 16.11. Regex - Voorbeelden van reguliere uitdrukkingen in vertalingen... 77 A.1. ISO 639-1/639-2 lijst voor taalcode... 93 B.1. Gedrag van de toets bij bewerken... 98 H.1. menu Project... 117 H.2. menu Bewerken... 117 H.3. menu Ga naar... 118 H.4. menu Weergave... 118 H.5. menu Extra... 119 H.6. menu Opties... 119 H.7. menu Help... 120 vii

Hoofdstuk 1. Over OmegaT - introductie 1. OmegaT pluspunten OmegaT is een vrij, multiplatform Computer Aided Translation programma met de volgende pluspunten. Vertaalgeheugen: OmegaT slaat uw vertalingen op in een vertaalgeheugen. Tegelijkertijd kan het vertaalgeheugens van eerdere vertalingen als verwijzingen gebruiken. Vertaalgeheugens kunnen zeer handig zijn bij het vertalen van veel voorkomende herhalingen of tekstsegmenten die redelijk met elkaar overeen komen. OmegaT gebruikt vertaalgeheugens om uw eerdere vertalingen op te slaan en toont u dan de meest waarschijnlijke vertalingen voor de tekst waaraan u momenteel werkt. Deze vertaalgeheugens kunnen zeer handig zijn als een, reeds vertaald, document moet worden bijgewerkt. Ongewijzigde zinnen worden automatisch vertaald, terwijl bijgewerkte zinnen worden getoond met de vertaling van de meest gelijkende oudere versie van dezelfde zin. Wijzigingen in het originele document worden dus gemakkelijker afgehandeld. Als u eerder gemaakte vertaalgeheugens gebruikt, bijvoorbeeld geleverd door uw vertaalbureau of uw cliënt, is OmegaT in staat om ze te gebruiken als referentiegeheugens. OmegaT gebruikt de standaard bestandsindeling TMX om vertaalgeheugens op te slaan en om daar toegang toe te krijgen, hetgeen garandeert dat u uw vertalingsmateriaal kunt uitwisselen met andere CAT-toepassingen die deze bestandsindeling ondersteunen. Terminologiebeheer: Terminologiebeheer is belangrijk voor consistentie in de vertalingen. OmegaT gebruikt woordenlijsten die vertalingen van woorden of korte frasen bevatten, een soort vereenvoudigd tweetalig woordenboek op een bepaald terrein. Voor uw verwijzing toont OmegaT de vertaling van woorden als die aanwezig zijn in het segment dat op dit moment de focus heeft. Proces van vertalingen: Veronderstel dat u iets moet vertalen, van één enkel bestand tot een map die submappen bevat met meerdere bestanden in verschillende indelingen. Als u OmegaT laat weten welke bestanden u moet vertalen, zal het kijken naar de bestanden die het begrijpt, gebaseerd op regels voor bestandsfiltering, de tekstdelen daarin herkennen, de tekstgroepen opsplitsen op basis van segmentatieregels, en de segmenten één voor één tonen zodat u door kunt gaan met de vertaling. OmegaT slaat uw vertalingen op en stelt mogelijke vertalingen voor vanuit overeenkomende segmenten in eerdere vertaalgeheugens. Als u klaar bent om het uiteindelijke product te bekijken, kunt u de vertaalde bestanden exporteren, ze openen in het gewenste programma en zien hoe de vertaling er in de uiteindelijke indeling uitziet. 2. Overzicht van hoofdstukken Deze documentatie is zowel bedoeld als handleiding als als gids met verwijzingen. Hier is een kort overzicht van de hoofdstukken en hun inhoud. gids Snel starten: dit hoofdstuk is bedoeld als een gids Snel starten voor beginners en ongeduldige types, die de complete procedure weergeeft vanaf het openen van een nieuw project voor vertalingen tot en met het voltooien van die vertaling. Installeren en uitvoeren van OmegaT: dit hoofdstuk is handig als u voor het eerst begint met het werken met OmegaT. Het bevat de specifieke instructies over hoe OmegaT te installeren en het uit te voeren op Windows, Mac OS X en Linux. Voor gevorderde gebruikers beschrijft dit hoofdstuk de opdrachten voor de modus met de opdrachtregel en de mogelijkheden daarvan. 1

Over OmegaT - introductie De gebruikersinterface,hoofdmenu en Sneltoetsen voor het toetsenbord: deze twee hoofdstukken zullen waarschijnlijk veelvuldig geraadpleegd worden, omdat zij de gebruikersinterface van OmegaT uitleggen en de via het hoofdmenu en de sneltoetsen voor het toetsenbord beschikbare functies. Projecteigenschappen, OmegaT bestanden en mappen: een project in de context van OmegaT is het gedeelte werk dat OmegaT in staat is als CAT-gereedschap af te handelen. Dit hoofdstuk beschrijft de projecteigenschappen, zoals de bron- en doeltalen. Het tweede hoofdstuk beschrijft de verschillende submappen en bestanden in een vertaalproject en hun rol als ook andere gebruikers- en toepassingsbestanden die zijn geassocieerd met OmegaT. Gedrag bewerkingsveld: een kort hoofdstuk dat beschrijft hoe het gedrag met betrekking tot bewerking van het segment dat wordt vertaald wordt ingesteld. Werken met platte tekst en Werken met opgemaakte tekst: deze twee hoofdstukken beschrijven bepaalde belangrijke punten met betrekking tot te vertalen teksten, zoals de codering (in het geval van "platte tekst"-bestanden) en de afhandeling van tags (in het geval van opgemaakte tekst). Vertaalgeheugens: beschrijft de rol van de verschillende submappen die vertaalgeheugens bevatten, en verschaft informatie over andere belangrijke aspecten met betrekking tot vertaalgeheugens. Segmentatie: programma's met vertaalgeheugens werken met teksteenheden die segmenten worden genoemd. In OmegaT kunnen segmenten worden gebaseerd op alinea's of op segmentatieregels. Segmentatie op basis van alinea's wordt minder frequent gebruikt, maar kan handig zijn in het geval van zogenaamde "creatieve" teksten. De op regels gebaseerde segmentatie is gewoonlijk synoniem aan de op zinnen gebaseerde segmentatie. Een aantal verzamelingen van regels worden meegeleverd, terwijl aanvullende regels door de gebruiker kunnen worden gedefinieerd, zoals beschreven in dit hoofdstuk. Zoeken en Reguliere uitdrukkingen: Zoeken in OmegaT kan zo eenvoudig zijn als "som de segmenten op met het woord 'kangoeroe'". Zij mogen ook complex zijn, om het bijvoorbeeld mogelijk te maken te zoeken naar segmenten met twee of meer opeenvolgende spaties. In dat geval zou de reguliere uitdrukking ^s^s+ worden gebruikt te zoeken en de betrokken segmenten op te sommen. Reguliere uitdrukkingen worden ook uitgebreid in de segmentatieregels gebruikt. Woordenboeken, Woordenlijsten, Machinevertaling en Spellingscontrole: OmegaT ondersteunt uitgebreid gebruik van woordenboeken en woordenlijsten. Als een verbinding met internet beschikbaar is kunnen verschillende services voor machinevertaling, zoals Google Translate en Microsoft Translator, worden gebruikt vanuit OmegaT. Indien spellingscontrole is geactiveerd, worden spelfouten en typefouten herkend en kunnen die gecorrigeerd worden tijdens de vertaling. Het open bron-programma LanguageTool kan worden gebruikt om veel voorkomende grammatische en stilistische fouten te corrigeren. Diversen: behandelt andere interessante punten zoals het vermijden van het verliezen van gegevens. Appendices bevat de volgende informatie OmegaT op het web: informatie met betrekking tot on-line bronnen voor OmegaT Talen: de ISO-lijst van talen en taalcodes wordt verschaft Sneltoetsen toetsenbord: de lijst met sneltoetsen die worden gebruikt bij het bewerken Aanpassen van sneltoetsen: sneltoetsen kunnen aan uw persoonlijke voorkeuren worden aangepast Introductie voor invoegtoepassingen Tokenizer en Scripting 2

Over OmegaT - introductie Teamprojecten Auteursrechten en bekendmakingen Index sleutelwoorden: een uitgebreide index van sleutelwoorden wordt verschaft om de lezer te helpen de relevante informatie te vinden. 3

Hoofdstuk 2. Leren om OmegaT te gebruiken in 5 minuten! 1. Stel een nieuw project in Opmerking: Op een Apple Mac, gebruik de toets Cmd of Apple in plaats van de toets Ctrl Maak eerst een project dat al uw bestanden zal bevatten, zoals uw bronbestanden, vertaalgeheugens, woordenlijsten en uiteindelijk uw vertaalde bestand, om te beginnen met het gebruiken van OmegaT. In het menu Project, selecteer Nieuw... en typ een naam in voor uw project. Onthoud waar u het project maakt, omdat u er later naar terug moet keren. Nadat u het project een naam hebt gegeven, zal het dialoogvenster Nieuw project maken openen. Selecteer, aan het begin van dat dialoogvenster, uw taal voor de bronbestanden en de taal waarin uw vertaalde bestand moet zijn, en klik op OK om door te gaan. Indien u geïnteresseerd bent in andere instellingen van dit dialoogvenster, kunt u er op elk moment naar terugkeren door te drukken op Ctrl+E. Vervolgens opent het dialoogvenster Projectbestanden. Klik op Bronbestanden importeren... om uw bronbestand te selecteren. OmegaT zal dan het geselecteerde bestand kopiëren naar de submap /source/van uw nieuw gemaakte project. Nadat het bronbestand is geladen in het venster Bewerken kunt u het dialoogvenster Projectbestanden sluiten. 2. Vertaal het bestand OmegaT zal één segment per keer presenteren om door u te worden vertaald. Nadat u elk segment hebt vertaald, druk op Ctrl+U om naar het volgende niet-vertaalde segment te gaan. Wanneer u wilt zien hoe uw vertaling eruit zal zien in zijn uiteindelijke opmaak, druk op Ctrl+D om het vertaalde document te genereren, dat zal worden gemaakt in de submap / target/ van uw projectmap. Gebruik, gedurende het vertalen, de menu's Bewerken en Ga naar om verschillende handige functies uit te voeren. 3. Valideren van uw tags Als uw bronbestand een opgemaakt bestand is, bijv. Microsoft Word, LibreOffice Writer of HTML, zal OmegaT de opmaak converteren naar tags die de tekst die u vertaalt omsluiten. Documenten hebben ook vaak tags die niets te maken hebben met opmaak, maar die ook belangrijk zijn. In het bronbestand (en in het vertaalde bestand), zou een bronzin eruit kunnen zien als OmegaT zal deze zin echter op de volgende manier presenteren: De tags in OmegaT zijn grijs, zodat zij eenvoudig te herkennen zijn. Zij zijn niet beveiligd, zodat u ze kunt verwijderen, ze handmatig kunt invoeren of ze kunt verplaatsen in de doelzin. Indien u echter fouten maakte bij het typen van de tags voor de opmaak, kan het zijn dat uw vertaalde bestand niet wil openen. Druk daarom op Ctrl+T vóórdat uw uw vertaalde document genereert, om te valideren dat uw tags juist zijn. 4

Leren om OmegaT te gebruiken in 5 minuten! 4. Genereren van het vertaalde bestand Als u zich er eenmaal van overtuigd hebt dat er geen tagfouten meer in uw vertaling staan, druk dan op Ctrl+D om het doelbestand te genereren, dat zal worden gemaakt in de submap /target/ van uw projectmap. 5. Enkele andere dingen om te onthouden Indien een bestand niet wordt geladen in het venster Bewerken, dan zou het kunnen zijn dat uw bronbestand in een indeling is die niet werkt in OmegaT. Zie hoofdstuk 7: Bestandsfilters in de Gebruikershandleiding voor een lijst van bestandsindelingen die OmegaT kan afhandelen. U kunt een nieuw project maken voor elke nieuwe taak en u kunt verschillende bronbestanden tegelijkertijd aan een project toevoegen. Open het dialoogvenster Projecteigenschappen door te drukken op Ctrl+E om uzelf te herinneren aan de initiële instellingen van het project. Open het dialoogvenster Projectbestanden door te drukken op Ctrl+L om een lijst van bestanden in het project te zien. Aan het einde van uw vertaling exporteert OmegaT drie vertaalgeheugens, genaamd "level1", "level2" en "omegat" naar uw projectmap. De geheugens "level1" en "level2" kunnen worden gedeeld met gebruikers van andere vertaalprogramma's. Het geheugen genaamd "omegat" kan worden gebruikt in OmegaT zelf, in toekomstige projecten die u maakt. Als u bestanden van vertaalgeheugens plaats in de submap /tm/ van uw projectmap, zal OmegaT automatisch daarin zoeken naar overeenkomstige segmenten, genaamd "fuzzy overeenkomsten".. U kunt een woordenlijst maken door te drukken op Ctrl+Shift+G, of bestaande woordenlijsten kopiëren naar de submap /glossary/ van uw projectmap en OmegaT zal automatisch daarin woorden opzoeken. Het is vaak handig om te zoeken naar woorden en frasen in de brontekst en in uw vertaling, dus druk op elk moment op Ctrl+F voor het dialoogvenster "Tekst zoeken". Voor een meer uitgebreide introductie, bekijk OmegaT for Beginners [http:// www.omegat.org/en/tutorial/omegat%20for%20beginners.pdf] op de OmegaT website. Als u ondersteuning nodig hebt met enig aspect van OmegaT, neem dan vrijblijvend deel aan de OmegaT gebruikersgroep. [http://tech.groups.yahoo.com/group/omegat/] 5

Hoofdstuk 3. Installeren en uitvoeren van OmegaT 1. Windows-gebruikers 1.1. Downloaden van het pakket Heeft u een Java-implementatie die compatibel is met Oracle's Java 1.5 JRE? Ja: download OmegaT_2.6.x_Windows_without_JRE.exe. Nee / Ik weet het niet: download OmegaT_2.6.x_Windows.exe. Dit pakket is gebundeld met Oracle's Java Runtime Environment. Deze JRE zal geen problemen veroorzaken met andere Java-implementaties die misschien al op uw systeem geïnstalleerd zijn. 1.2. Installeren van OmegaT Dubbelklik op het programma dat u hebt gedownload om OmegaT te installeren. Bij het begin van de installatie kunt u de taal selecteren die moet wordne gebruikt gedurende de installatie. In het volgende venster kunt u aangeven dat de geselecteerde taal moet worden gebruikt in OmegaT. Als u het overeenkomende keuzevak selecteert, wordt het bestand OmegaT.l4J.ini aangepast om de geselecteerde taal te gebruiken (zie het volgende gedeelte voor details). Later, nadat u de licentieovereenkomst hebt geaccepteerd, zal het programma u vragen of u een map in het menu Start wilt maken en of u een snelkoppeling op het bureaublad en in het systeemvak wilt maken - u kunt deze snelkoppelingen later maken door OmegaT.exe naar het bureaublad of het menu Start te slepen om het van daaruit te koppelen. Het laatste frame biedt u de mogelijkheid om de bestanden readme en changes te bekijken voor de versie die u hebt geïnstalleerd. 1.3. OmegaT uitvoeren Als OmegaT eenmaal is geïnstalleerd, kunt u klikken op OmegaT.jar om het direct te starten, of u kunt het direct vanaf de opdrachtregel starten. De eenvoudigste manier om OmegaT te starten is echter om het programma OmegaT.exe uit te voeren. De opties voor het opstarten van het programma zullen in dit geval worden gelezen uit het OmegaT.l4J.ini-bestand, dat zich bevindt in dezelfde map als het exe-bestand en wat u kunt bewerken om uw instellingen weer te geven. Het volgende voorbeeld voor het INI-bestand reserveert 1GB aan geheugen, zal Frans als taal van de gebruiker instellen en Portugal als het land: # OmegaT.exe runtime configuration # To use a parameter, remove the '#' before the '-' # Memory -Xmx1024M # Language -Duser.language=FR # Country -Duser.country=CA 1.4. Upgraden van OmegaT Deze informatie is alleen van toepassing op de "traditionele" Windows-versies van OmegaT. Het is niet van toepassing op de Web Start-versies, die automatisch worden geüpgraded, noch op de versies voor meerdere platformen die zijn geïnstalleerd op Windows. 6

Installeren en uitvoeren van OmegaT Als u al een versie van OmegaT hebt geïnstalleerd op uw PC en wilt upgraden naar een meer recente versie, heeft u twee opties: Installeren over de bestaande installatie heen. Selecteer eenvoudigweg dezelfde installatiemap als de bestaande installatie bij het installeren van de nieuw versie om dit te doen. De "oude" versie van OmegaT zal worden overschreven, maar alle instellingen ervan zullen worden behouden. Dit omvat ook de voorkeuren die zijn ingesteld binnen OmegaT, alle wijzigingen die u hebt gemaakt aan uw OmegaT.l4J.ini-bestand, en ook uw script om op te starten (.bat-bestand), als u er een gebruikt. Met deze methode kunt u ook de versie "Windows without JRE" downloaden, omdat de nieuwe installatie uw bestaande JRE zal gebruiken. Installeren in een nieuwe map. Hiermee zult u beide versies naast elkaar hebben staan, wat u zou kunnen doen totdat u zich op uw gemak voelt met de nieuwe versie. Deze methode zal ook de voorkeuren en instellingen gebruiken die u hebt gemaakt binnen OmegaT. In dit geval echter: Als u wijzigingen hebt gemaakt in uw OmegaT.l4J.ini-bestand en/of een.bat-bestand gebruikt, moet u die kopiëren naar de nieuwe installatie. Als uw bestaande installatie van OmegaT een "Windows with JRE"-versie is, moet de nieuwe versie ook een "Windows with JRE"-versie zijn. 2. Linux (Intel)-gebruikers 2.1. Downloaden van het juiste pakket Heeft u een Java-implementatie die compatibel is met Oracle's Java 1.5 JRE? Ja: download OmegaT_2.6.x_Without_JRE.zip. Nee / Ik weet het niet: download OmegaT_2.6.x_Linux.tar.bz2. Dit pakket is gebundeld met Oracle's Java Runtime Environment. Deze JRE zal geen problemen veroorzaken met andere Java-implementaties die misschien al op uw systeem geïnstalleerd zijn. 2.2. Installeren van OmegaT Uitpakken/untarren van het gedownloade bestand. Dit zal een map omegat/ maken in de werkmap waarin u alle nodige bestanden vindt om OmegaT uit te voeren. Uitpakken van het.tar.gz bestand: $ tar xf downloaded_file.tar.gz 2.3. OmegaT toevoegen aan uw menu's (KDE) of panelen (Gnome) 2.3.1. KDE 4-gebruikers U kunt OmegaT als volgt aan uw menu's toevoegen: Druk op Alt+F2 om KRunner weer te geven. Typ kmenuedit+enter om de opdracht uit te voeren. De KMenuEditor verschijnt. Selecteer in KMenuEditor Bestand -> Nieuw item. Dan, na het selecteren van een passend menu, voeg een submenu/item toe met Bestand - Nieuw submenu en Bestand - Nieuw item. Voer OmegaT in als de naam van het nieuwe item. 7

Installeren en uitvoeren van OmegaT Gebruik, in het veld "Commando", de navigatieknop om uw OmegaT startscript te vinden (het bestand genaamd OmegaT in de uitgepakte map) en selecteer dat. Klik op de pictogramknop (rechts van de velden Naam/Beschrijving/Commentaar) Andere pictogrammen - Bladeren en navigeer naar de submap /images in de OmegaTtoepassingsmap. Selecteer het pictogram OmegaT.png. Sla tenslotte de wijzigingen op met Bestand - Opslaan. 2.3.2. Gnome-gebruikers U kunt OmegaT als volgt aan uw menu's toevoegen: Klik met rechts op het paneel - Nieuwe starter. Voer "OmegaT" in in het veld "Naam"; gebruik, in het veld "Commando", de navigatieknop om uw startscript voor OmegaT te vinden (het bestand genaamd OmegaT in de uitgepakte map). Selecteer dat en bevestig met OK. Klik op de pictogramknop, en druk dan op Bladeren... en navigeer naar de submap / images in de toepassingsmap OmegaT. Selecteer het pictogram OmegaT.png. GNOME kan weigeren om de pictogrambestanden weer te geven in de beschikbare indelingen en in het begin een SVGbestand verwachten, maar als de map wordt geselecteerd, zouden de bestanden moeten verschijnen en kan OmegaT.png worden geselecteerd. 2.4. OmegaT uitvoeren U kunt OmegaT opstarten vanaf de opdrachtregel met een script dat de opties voor opstarten bevat of u kunt klikken op OmegaT.jar om het direct op te starten. Methoden verschillen, afhankelijk van de distributie. Zorg ervoor dat de instellingen van uw PATH juist zijn en dat.jarbestanden juist zijn gekoppeld aan een Java-starter. Bekijk "Starten vanaf de opdrachtregel" hieronder voor meer informatie. 3. Mac OS X-gebruikers 3.1. Downloaden van het pakket OmegaT 2.6 vereist Java 1.5 om te kunnen worden uitgevoerd. Gebruik "Software Update..." uit het menu Apple om uw versie van Java bij te werken. Download OmegaT_2.6.x_Mac.zip. 3.2. Installeren van OmegaT Dubbelklik op OmegaT_2.6.x_Mac.zip om het uit te pakken. Dit zal een map maken die OmegaT heet. De map bevat 2 bestanden: index.html en OmegaT.app. Kopieer de map naar een toepasselijke map (bijv. Toepassingen). Als u dit gedaan heeft kunt u het bestand OmegaT_2.6.x_Mac.zip verwijderen, het is niet langer nodig. 3.3. OmegaT toevoegen aan het dock Sleep en zet OmegaT.app op het Dock neer. 3.4. OmegaT uitvoeren Dubbelklik op OmegaT.app of klik op zijn locatie in het dock Klik met rechts op OmegaT.app en selecteer "Pakketinhoud weergeven" om toegang te krijgen tot Info.plist, en open het bestand door er met rechts op te klikken en selecteer uw 8

Installeren en uitvoeren van OmegaT tekstverwerker van uw keuze. U kunt ook met "cd" daar rechtstreeks naartoe gaan vanaf de opdrachtregel en Info.plist openen in een verwerker voor de opdrachtregel zoals emacs of vi. U kunt het gedeelte Properties en ook het gedeelte VMOptions aanpassen. Indien u waarden wilt toevoegen aan VMOptions, plaatst u er een spatie tussen. Bijvoorbeeld: -Xmx1024M -Duser.language=ja zal OmegaT opstarten met 1024MB aan geheugen en de gebruikersinterface in het Japans. Als u meerdere instanties van OmegaT.app moet uitvoeren, gebruik dan in plaats daarvan het bestand JavaApplicationStub dat zich bevind in OmegaT.app/ Contents/MacOS/. Gebruik het bestand OmegaT.jar dat zich bevindt in OmegaT.app/Contents/Resources/Java/ om OmegaT vanaf de opdrachtregel te starten. Bekijk "Starten vanaf de opdrachtregel" hieronder voor meer informatie. 3.5. Mac OS X goede dingen OmegaT.app kan worden bereikt vanuit Mac OS X Services. U kunt dus ergens in OmegaT een woord selecteren en de Services gebruiken om het te controleren, bijvoorbeeld in Spotlight of in Google. U kunt ook AppleScript of Automator gebruiken om Services of scripts te maken die acties die veel voorkomen te automatiseren. 4. Andere systemen Deze informatie is van toepassing op systemen zoals Solaris SPARC/x86/x64, Linux x64/ PowerPC, Windows x64 4.1. Downloaden van het juiste pakket OmegaT is beschikbaar, gebundeld met een Oracle Java JRE voor Linux (Intel x86)- en Windows-platformen. Gebruikers van andere platformen (Linux PowerPC, Linux x64, Solaris SPARC/x86/x64, Windows x64 etc) moeten een werkende compatibele Java JRE op hun systeem hebben om OmegaT te kunnen gebruiken. Heeft u een Java-implementatie die compatibel is met Oracle's Java 1.5 JRE? Ja: download OmegaT_2.6.x_Windows_without_JRE.zip. Dit pakket kan worden gebruikt op elk platform waar een Java 1.5 JRE compatibele JRE is geïnstalleerd. Ik weet het niet: open een terminal en type "java -version". Als een "command not found" of soortgelijk bericht wordt teruggegeven, is het waarschijnlijk dat Java niet is geïnstalleerd op uw systeem. Nee: Zorg voor een Java JRE voor uw systeem (zie hieronder) en download OmegaT_2.6.x_Without_JRE.zip. Oracle levert JRE's voor Solaris SPARC/x86 (Java 1.5) en voor Linux x64, Solaris x64, Windows x64 (Java 1.5) op http://www.oracle.com/technetwork/java/archive-139210.html. IBM levert JRE's voor Linux PowerPC op http://www.ibm.com/developerworks/java/jdk/linux/ download.htm [http://www.ibm.com/developerworks/java/jdk/linux/download.html] Volg de installatie-instructies voor het pakket dat u nodig hebt. 4.2. Installeren van OmegaT Pak eenvoudigweg het bestand OmegaT_2.6.x_Without_JRE.zip uit om OmegaT te installeren. Dit maakt een map./omegat_2.6.x_without_jre/ in de werkmap waarin u alle benodigde bestanden zult vinden om OmegaT uit te voeren. 9

Installeren en uitvoeren van OmegaT 4.3. Installeren van handige sneltoetsen Volg de instructies voor uw systeem om sneltoetsen voor OmegaT op handige plaatsen te installeren. 4.4. OmegaT uitvoeren Als OmegaT eenmaal is geïnstalleerd, kunt u het direct vanaf de opdrachtregel starten, u kunt een script maken dat de startparameters voor de opdrachtregel bevat of u kunt op OmegaT.jar klikken om het direct uit te voeren. Methoden verschillen, afhankelijk van de distributie. Zorg ervoor dat de instellingen van uw PATH juist zijn en dat.jar-bestanden juist zijn gekoppeld aan een Java-starter. Bekijk "Starten vanaf de opdrachtregel" hieronder voor meer informatie. 5. Java Web Start gebruiken Java Web Start-technologie (onderdeel van Java 1.5 en hoger) kan worden gebruikt om met één enkele klik zelfstandige Java softwaretoepassingen uit te voeren over het netwerk. Java Web Start zorgt er voor dat de meest recente versie van de toepassing zal worden uitgevoerd, evenals de juiste versie van de Java Runtime Environment (JRE). Laad de volgende URL in uw browser om OmegaT voor de eerste keer te starten met Java Web Start: http://omegat.sourceforge.net/webstart/omegat.jnlp Download het bestand OmegaT.jnlp en klik er dan op. Gedurende de installatie, afhankelijk van uw besturingssysteem, zou u verschillende beveiligingswaarschuwingen kunnen ontvangen. De rechten die u aan deze versie geeft (welke kunnen lijken op "onbeperkte toegang tot de computer") zijn identiek aan de rechten die u geeft voor de locale versie, d.i. zij geven toegang tot de harde schijf van de computer. Opvolgende klikken op OmegaT.jnlp zal leiden tot het controleren op upgrades, ze installeren als ze er zijn, en dan OmegaT starten. Na de initiële installatie kunt u natuurlijk OmegaT.jnlp ook gebruiken als u offline bent. Privacy: OmegaT Java Web Start slaat geen informatie van u op buiten de computer waarop het wordt uitgevoerd. De toepassing wordt slechts uitgevoerd op uw machine. Uw documenten en vertaalgeheugens blijven op uw computer, en het OmegaTproject zal geen toegang hebben tot uw werk of informatie. Merk op dat als u argumenten voor het opstarten wilt gebruiken (zie boven), u de normale installatie moet gebruiken. 6. OmegaT starten vanaf de opdrachtregel Normaal gesproken is het niet nodig om OmegaT te starten vanaf de opdrachtregel. Het alternatief van de opdrachtregel stelt echter de gebruiker in staat om het gedrag van het programma te beheren en aan te passen. Er zijn twee manieren om OmegaT te starten met behulp van de opdrachtregel. 6.1. Openen van een venster voor de opdrachtregel Een venster voor de opdrachtregel wordt ook wel een "terminalvenster" genoemd. Op Windows wordt het een "MS-DOSvenster" genoemd en is het beschikbaar via het menu Start, in Alle programma's Bureau-accessoires, via het item "Opdrachtprompt". Het equivalent voor Mac OS X is de toepassing Terminal die zich bevind in Programma's Hulpprogramma's. U moet normaal gesproken twee opdrachten typen om OmegaT te starten. De eerste hiervan is: cd {map} 10