RUIMTELIJK UITVOERINGSPLAN DE HUTTEN BERLAAR Wout Geeraerts 3SA3 2015-2016
Inhoud 1. Situering... 2 1.1. Bestaande ruimtelijke structuur... 2 1.2. Situering op macroniveau... 2 1.3. Situering op mesoniveau... 3 1.4. Situering op microniveau... 4 1.4.1. Gemeentelijke woon- of nederzettingsstructuur... 4 1.4.2. Economische structuur... 4 1.4.3. Toeristische en recreatieve structuur... 5 1.4.4. Verkeers- en vervoersstructuur... 5 1.4.5. Ecologische structuur... 6 2. Uitvoeringsplannen... 6 2.1. Gewestplan... 6 2.2. Ruimtelijk structuurplan Antwerpen... 7 3. Ruimtelijke visie van Berlaar... 8 3.1. Inleiding... 8 3.2. De gewenste rol van Berlaar... 8 3.3. Gewenste ruimtelijke structuur (visie op deelstructuren)... 10 3.3.1. Ecologische structuur... 10 3.3.2. Woonstructuur... 11 3.3.3. Economische structuur... 12 3.3.4. Toeristisch- en recreatiestructuur... 13 4. RUP KMO-zone De hutten... 14 4.1 Toelichting RUP... 16 4.2. Effecten op de omgeving... 17 4.2.1. Effecten op de gezondheid en veiligheid van de mens... 17 4.2.2. Effecten op de ruimtelijke ordening... 17 4.2.3. Effecten op de biodiversiteit, fauna en flora... 18 4.2.4. Effecten op de bodem... 18 5. Eigen mening... 19 6. Bronnenlijst... 19 1
1. Situering 1.1. Bestaande ruimtelijke structuur De bestaande algemene ruimtelijke structuur van Berlaar wordt beschreven als een coöperatie van vijg differentiële structuurcomponenten, ook deelstructuren genoemd. Deze vijf deelstructuren worden als volgt voorgesteld: - De verkeerstructuur: De verkeerstructuur of het netwerk van wegen spoorwegen, straten en pleinen bepaalt in hoge maten de ruimtelijke structuur van een gemeente. - De woonstructuur of nederzettingsstructuur: Op vlak van bebouwing wordt Vlaanderen ruimtelijk ingedeeld in een stedelijk gebied en een buiten gebied. De woon- of nederzettingsstructuur omvat het netwerk van bebouwde kernen in het buitengebied. Dorpen en gehuchten, woonlinten, waardevolle gebouwen, monumenten behoren alsook hiertoe. - De ecologische structuur (natuurlijke en landschappelijke structuur): Hieronder wordt verstaan het samenhangend deel van natuurlijke en morfologische structuren. In de eerste plaats vallen hieronder het landschap en het reliëf, maar ook het stelsel van rivier- en beekvalleien, boscomplexen, parkgebieden, - De economische structuur (waaronder de agrarische structuur): Hieronder valt het ruimtelijk netwerk van gebouwen en terreinen die in dienst staan van de economie. Dit betreft hoofdzakelijk de industrie- en KMO-terreinen maar ook individuele bedrijven. Binnen de gemeente Berlaar zal de recreatieve en toeristische structuur afzonderlijk worden behandeld omdat deze een beperkt economisch belang hebben binnen de gemeente. Ook de agrarische structuur vormt een onderdeel van de economische structuur. Dit onder de vorm van een samenhangend geheel van gebieden die als hoofdfunctie landbouw hebben. - De recreatieve en toeristische structuur: Hieronder verstaat men het netwerk van sport- en spel terreinen, recreatiegebieden, 1.2. Situering op macroniveau Berlaar bevindt zich tussen de steden Lier, Herentals, Aarschot en Mechelen en op strategisch niveau Antwerpen. De Gemeente situeert zich in de provincie Antwerpen en hoort bij het arrondissement Mechelen. Deze gemeente telt 11 034 inwoners en heeft een bevolkingsdichtheid van 449,05 inw./km². 2
1.3. Situering op mesoniveau Berlaar ligt, op vlak van verkeersstructuur in de invloedssfeer van de autosnelweg E313, de ring rond Lier (R16) en de gewestweg Lier Herentals N13. Verder wordt Berlaar doorkruist door twee uitgesproken lijnstructuren. Enerzijds kruist de N10 Berlaar in het zuiden en anderzijds kruist de spoorverbinding Lier Aarschot Berlaar in het centrum. Deze spoorweg betreft zowel personenvervoer als goederenvervoer en behoort tot een netwerk van internationale verbindingen. Deze spoorlijn zou in de (nabije) toekomst nog in aanmerking kunnen komen voor een (beperkte) uitbreiding. De openbare vervoersstructuur wordt naast het spoor nog aangevuld met een regionale autobuslijn Antwerpen Lier Berlaar-Centrum Heistop-den-Berg. Een groot deel van de structurering op ecologisch en landschappelijk vlak is de vallei van de Grote Nete die de volledige noordergrens vormt van de gemeente. Een regionaal landschap gekenmerkt door rasters van tuinbouwbedrijven en woonlinten vertrekt vanuit het centrum naar het zuiden toe. Berlaar ligt op economisch vlak in de invloedssfeer van het regionale bedrijventerrein Van Hool in Koningshooikt. In mindere maten ligt het binnen de invloedssfeer van stedelijke bedrijventerreinen zoals dat van Lier, Herentals en Heist-op-den- Berg. De toeristische en recreatieve voorzieningen beperken zicht tot het bestaande regionale fietspadennetwerk. 3
1.4. Situering op microniveau 1.4.1.Gemeentelijke woon- of nederzettingsstructuur Berlaar is een landelijke woongemeente bestaande uit een centrale dorpskom, enkele afzonderlijk ontwikkelde gehuchten (Station, Melkouwen, Heikant) en een deelgemeente met eigen leefkern (Gestel). De Berlaarse leefkernen liggen verspreid over het grondgebied van de gemeente. Het zwaartepunt is de centrale woonkern: Centrum (3b) en station (3c). Deze twee kernen zijn geleidelijk aan in elkaar gegroeid en vormen een aaneengesloten woonblok. In het zuiden bevindt zich de tegenpool Heikant (3f) en de subkernen Hertstraat (3d), Melkouwen (3e) en Gestel (3a). De bestaande woonstructuur van de gemeente wordt nog gekenmerkt door een aantal belangrijke woonlinten die vanuit het centrum vertrekken naar de buitenrand van de gemeente (Liersesteenweg Itegembaan Misstraat Welvaartstraat Smidstraat). 1.4.2. Economische structuur De oppervlakte van de gemeente bestemd voor industrie- en bedrijventerreinen bedraagt minder dan 1% van de totale oppervlakte van de gemeente. De plaatselijke industrie is terug te vinden op slechts vier kleine, plaatselijke terreinen en één KMO-terrein. Het industrieterrein van een voormalig diamant verwerkend bedrijf werd omgevormd naar een KMO terrein dat op zeer korte tijd was uitverkocht en waar er zich momenteel 9 bedrijven gevestigd hebben. Vooral in het zuidwesten van Berlaar vindt men een specifiek serrelandschap met tuinbouwserres terug als uitloper van de veilingzone van Sint- Katelijne-Waver. Het belang van de landbouw neemt echter met de jaren af. In Berlaar zijn er ongeveer een 24 tel kleine bedrijven werkzaam wat 4
buiten de verwachting veel is. Wel groeit dit aantal niet en is dit gestabiliseerd. De grootste bedrijven situeren zich in het KMO terrein. 1.4.3. Toeristische en recreatieve structuur Op vlak van toerisme en recreatie is Berlaar niet echt ver ontwikkeld. Verschillende sporten recreatieclubs hebben terreinen en andere infrastructuren die zich niet altijd in een geëigende zone bevinden en waarvoor dus een duurzame regeling zich opdringt. De overgrote meerderheid van recreatie in Berlaar bestaat uit zachte recreatie in hoofdzaak fiets- en wandeltoerisme. 1.4.4. Verkeers- en vervoersstructuur De hierboven beschreven regionale wegen en structuurdragers die de gemeente doorkruisen bepalen natuurlijk in grote mate ook de hoofdstructuur op het gemeentelijk niveau. Daarnaast verzorgen enkele lokale wegen voor de verkeerstructuur van Berlaar. Vanuit het centrum vertrekken er in stervormige richting verschillende wegen naar de buurgemeenten. De verschillende kernen en gehuchten worden onderling verbinden door een netwerk van wegen. Naast deze grotere verbindingswegen zijn er landelijkere wegen die de kernen met elkaar verbinden. Deze wegen ondervinden bijgevolg veel overlast van sluipverkeer. 5
1.4.5. Ecologische structuur De gemeente Berlaar behoort tot het gebied Zuiderkempen van Lier en Heist-op-den-Berg. Dit gebied bevat volgende kenmerken: vlak en zandig gebied met grote kernen nevelvlekdorpen, sterke verstedelijking door lintbebouwing en zeer waardevolle kasteeldomeinen. Op landschappelijk vlak wordt Berlaar vooral gekenmerkt door valleien van lopen en beken nl: - Vallei van de Grote Nete - Vallei van de Gestelbeek en Kijfbossen - Vallei van de Berlaarse Laak en Schaarbroek - Vallei van de Itterbeek - Overig agrarisch landschap - Bebouwde kom van Berlaar en Heikant. 2. Uitvoeringsplannen 2.1. Gewestplan Op het vlak van infrastructuur valt op het gewestplan meteen de grote lijnstructuren op. In het zuiden vinden we de N10 terug, centraal de spoorlijn Lier-Aarschot en meer in het noorden de hoofdas van Berlaar die de gemeente met de buurgemeenten en kernen verbindt. Er zijn geen nieuwe infrastructuren op de gewestplannen aangegeven. Zoals op het gewestplan te zien is, is het overgrote deel van de gemeente als agrarisch gebied ingekleurd. Dit gebied loopt langs de volledige breedte van de gemeente en is aangeduid als landschappelijk waardevol. Natuur- en bosgebieden zijn zeer schaars. Wel zijn er enkele kleine parkgebieden die bij de bijhorende kastelen liggen. De overige weinige 6
bosgebieden zijn gewone landbouwpercelen met geen of weinig bomen. Het volwaardig woongebied bevindt zich bij de verschillende leefkernen met Gestel als speciale kern (culturele/historische waarde). In het woongebied liggen twee belangrijke woonuitbreidingsgebieden, op minder dan 1km van het marktplein en zijn eigenlijk inbreidingsgebieden. Ook zijn er nog een aantal bijzondere plannen van aanleg in Berlaar. Deze zijn deels gerealiseerd. 2.2. Ruimtelijk structuurplan Antwerpen In het ruimtelijk structuurplan provincie Antwerpen (RSPA) en de herziening ervan geeft de provincie haar toekomstvisie over de ruimtelijke ontwikkeling van de provincie Antwerpen. het RSPA vormt een belangrijk kader voor de opmaak van het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan en verdeelt daarvoor de provincie in vier deelruimten: - De Antwerpse fragmenten - De Noorderkempen - De oostelijke netwerken - Het Netegebied 7
Berlaar behoort tot de hoofdruimte: Netegebied en tot de deelruimte: gebied van de Grote Nete (nummer 14 op de kaart). Het is een kwetsbaar gebied rond de beide Netes. Bij dit gebied geldt een beleid van beheersing van de verschillende activiteiten in functie van de beperkte draagkracht van het gebied. Grootschalige voorzieningen zijn hier niet aangewezen. Het gebied van de Grote Nete omvat een aantal ruimtelijke principes: - Het systeem van de Grote Nete met zijn zijbekken is een belangrijke natuurlijke drager van het gebied. - Binnen de provincie speelt deze deelruimte een belangrijke rol als openruimtegebied met natuurbeleving, grondgebonden landbouw, toerisme en recreatie als hoofdfuncties. - Versnippering van bebouwing (lintbebouwing) binnen het gebied moet worden tegengegaan. 3. Ruimtelijke visie van Berlaar 3.1. Inleiding Bij het formuleren van de gewenste ruimtelijke structuur van de gemeente Berlaar, zullen er een aantal basisprincipes gehanteerd worden. Deze principes zijn opgesteld door het gemeentebestuur. - Stabiliteit en rechtszekerheid: De te nemen maatregelen zijn moeten voldoen evenwichtig zijn zodat de gewenste ruimtelijke ontwikkeling op (middel)lange termijn stand kan houden. - Duurzaamheid: De toekomstige ruimtelijke ontwikkeling moet tegemoet komen aan de noden van de huidige generatie en behoeften van de komende generatie verzekeren. - Zuinigheid: Zuinig omspringen met beschikbare ruimte. - Beschermen en eventueel versterken van waardevolle natuurgebieden: Open ruimte en voldoende natuur moet bewaard blijven voor een kwaliteitsvolle leefomgeving. - Differentiatie en cohesie: De variatie en diversiteit van de Berlaarse gemeente bewaren, en toch de overeenkomsten behouden. 3.2. De gewenste rol van Berlaar Het landelijk dorp Berlaar, gelegen aan de Grote Nete bevat een groot aanbod aan ruimtelijk diversiteit. Deze diversiteit verschuift quasi van noord naar zuid. De gemeente ligt tussen twee polen, enerzijds de rustige en groene vallei van de Grote Nete in het noorden, en anderzijds de dynamische as tussen twee kleinstedelijke kernen (Lier en Heist-op-den-Berg) in het Zuiden. De draagkracht van de omgeving 8
wijzigt naarmate men zich verplaatst van noord naar zuid, hierdoor kunnen er ruimtelijke problemen ontstaan waarvoor er een oplossing gevonden moet worden. De essentie van een goede ruimtelijke ordening luidt als volgt: voor alles een plaats en alles op zijn plaats. Met alles wordt hierbij bedoeld enkel kleine en middelschalige projecten. Binnen Berlaar heeft het gemeentebestuur vier belangrijke bekommernissen. 1. Landelijk wonen: De gemeente wil het landelijke karakter van Berlaar bewaren. Landelijk wonen vereist voldoende woonruimte, maar ook voldoende open ruimte. Hierbij gebeurd wonen het best in geëigende woongebieden en moet lintbebouwing worden tegengegaan. Echter bezit Berlaar ook een heel aantal woningen die buiten deze woongebieden vallen en waarvoor een planologische oplossing gezocht moet worden. 2. Werken in eigen leefomgeving: Om te kunnen werken in de eigen leefomgeving moet het aanbod aan werkvoorziening voldoende hoog zijn. Bedrijven moeten in Berlaar de kans hebben om zich binnen de gemeente te vestigen, te ontwikkelen en te groeien. Een minimum aantal aan bedrijventerreinen is hiervoor noodzakelijk. 3. Aanbod sport-, recreatie- en cultuurmogelijkheden: Hierbij geldt hetzelfde als bij het werken in de eigen leefomgeving. Een voldoende aanbod aan deze mogelijkheden moet in Berlaar beschikbaar zijn en moet ruimtelijk goed gesitueerd worden. 4. Ruimtelijke ontwikkeling met aandacht voor natuur en milieu: De gemeenste wenst op vlak van agrarische structuur alles in werk te stellen om de bestaande landbouw leefbaar te houden en te doen ontwikkelen. Echter hier zal ook differentiatie nodig zijn en zullen niet op alle plaatsten agrarische activiteiten nog toegelaten kunnen worden. De gemeente vormt een eigen beleid op vlak van natuur en milieu. Hierbij wordt er gestreefd naar behoud, versterking en ontwikkeling. Het aanbod aan bos was tot op heden (te) beperkt. Het Vlaamse gewest heeft hierdoor op korte tijd belangrijke gebieden opgekocht om deze om te vormen tot bos. Niet alle open ruimte moet worden bebost, er wordt ook aandacht geschonken aan waardevolle vergezichten en natuurelementen. 9
3.3. Gewenste ruimtelijke structuur (visie op deelstructuren) 3.3.1. Ecologische structuur Doelstellingen - Vrijwaren en beschermen van cultuurhistorische landschappen en landschapsrelicten: Berlaar bezit een aantal waardevolle cultuurhistorische landschappen vooral in het noorden van de gemeente. Om deze waardevolle en ook kwetsbare landschappen te beschermen tegen vervlakking en verdere aantasting worden er een aantal landschappen geselecteerd en hiërarchisch ingedeeld. Dit gaat van lokale beelddragers (St-Pieterskerk, ) tot open ruimtes en landschapselementen. - Streven naar behoud en versterking van een gedifferentieerd ruraal landschap: Meer naar het zuiden neemt het agrarisch landschap toe. Hier streeft men naar het behoud van dit landschap en de diversiteit die het met zich mee brengt. Om deze openruimte gebieden te bewaren zullen er voor een selectie van de waardevolle gebieden bepaalde beperkende beleidsmaatregelen genomen worden. Deze maatregelen zullen enkel betrekking hebben op het visuele aspect van het landschap. - Versterken van bestaande natuurgebieden De waaier van natuurgebieden Berlaar is niet erg uitgebreid. Het behoud van deze schaarse gebieden staat dus voorop. Daarnaast staat wordt er belang gehecht aan het ontwikkelen van nieuwe natuurgebieden. Om de bestaande gebieden te behouden en potentiele gebieden een kans te geven is het nodig dat de gebieden hiërarchisch worden ingedeeld om de belangen van bepaalde gebieden te onderlijnen. - Bescherming van de (vallei)gebieden: De Netevallei is een natuurlijke structuur van bovenlokaal belang. Hierdoor zal niet de gemeente de verdere bescherming ervan op zich nemen, maar wel het gewest. De ontwikkelingsperspectieven die de gemeente heeft met invloed op dit gebied dienen te worden bekeken als suggesties aan de hogere overheid. Actiepunten van de gemeente op ecologisch vlak - Opmaken van de nodige RUP s, gerelateerd aan de gewenste ruimtelijke ecologische structuur. Deze hebben als objectief de natuurlijke identiteit van de verschillende deelgebieden te 10
behouden en te versterken. Afbakenen van de landschappelijk waardevolle gebieden. - Doordacht aankopen van ecologisch waardevolle gronden. - Verfraaien en vergroenen van pleinen en straten. Opstarten van het project groene dries om het marktplein herop te richten. - Bij nieuwe inbreidingsprojecten zal er voldoende open ruimte voorzien worden voor openbaar groen. 3.3.2. Woonstructuur Doelstellingen - Versterken en verdichten van de hoofdkernen en afremmen van de lintbebouwing: Door de gunstige en centrale ligging ten opzichte van economische centra is Berlaar een belangrijke aantrekkingspool voor immigratie. Het gemeentebestuur is niet tegen een aangroei van bevolking en uitbreiding van het woningenbestand. Wel vinden zij uitdrukkelijk dat dit op maat van de gemeente gebeurd en op een ruimtelijk verantwoorde manier. Verdichting is belangrijk maar op een controleerbare manier. - Uitbreidingskansen creëren voor sociale huisvesting met aandacht voor maatschappelijke differentiatie: Sociale huisvesting in Berlaar bestaat maar uit een zeer laag percentage van de woningen. Er moeten dus meer sociale woningen komen in het centrum van Berlaar, er is ook een groeiende vraag en wachtlijst naar dergelijke woningen. - Gebiedsgerichte aanpak van de zonevreemde woningen. - Kwaliteitsborging van de ruimtelijk opbouw van woon- en leefkern: Nieuwe bouwprojecten moeten op een architecturale en ruimtelijke verantwoorde manier worden geïntegreerd in de woonkern. Deze nieuwe projecten moeten een meerwaarde kunnen bieden aan de omgeving. De leef en verblijfskwaliteit van de woon-en leefkernen moet worden versterkt door bepaalde zaken in het ruimtelijk uitvoeringsplan vast te leggen. Onder meer het maximum aantal bouwlagen, de begrenzing van de zones voor meergezinswoningen en anderen ondersteuningsmaatregelen moeten hiervoor zorgen. - Implementatie van de watertoets en het integraal waterbeheer op de gewenste woonstructuur: 11
Het decreet integraal waterbeleid voert de watertoets in. Dit decreet is goedgekeurd door de Vlaamse regering en verplicht elke overheid die vergunning verleent of plannen goedkeurt om de impact van de betrokken activiteit op het vlak van duurzaam waterbeheer te evalueren. Deze nieuwe denkwijze heeft als uitgangspunt dat overstromingen een natuurlijk verschijnsel zijn en er oplossingen hiervoor moeten gekozen worden die aansluiten bij de natuurlijke structuur van het hydrografisch systeem. De vertraagde afvoer en de buffering en infiltratie van hemelwater aan de bron worden de nieuwe basiselementen op vlak van riolering en regenwaterafvoer. De gemeente heeft op dit vlak al enkele vorderingen gemaakt. - Vrijwaren en beschermen van het onroerend erfgoed en de historische woongelegenheden: Waardevolle gebouwen en constructies zouden moeten kunnen genieten van speciale bescherming. Het gemeentebestuur is dan ook enkele jaren geleden begonnen met een lijst op te stellen van dergelijke gebouwen. Actiepunten - Planologisch ordenen van de site Balder Dorp. - Opmaken van een RUP zonevreemde woningen en wonen in het kerngebied. - Opmaken stedenbouwkundige verordening inzake de bescherming van het gemeentelijk bouwkundig erfgoed. - Opmaken van speciaal stimulerende maatregelen om vrije en bouwrijpe bouwpercelen op een meer regelmatige wijze op de markt te brengen. 3.3.3. Economische structuur Doelstellingen: - Duurzame ruimtelijke oplossingen voor zonevreemde bedrijvigheid: Een bedrijf is zonevreemd wanneer het zich bevindt in een gebied dat niet geschikt is voor de functie van het bedrijf en/of voor het geheel van de activiteiten die worden uitgeoefend. Of een bedrijf al dan niet geschikt is voor het gebied wordt weergeven in de ruimtelijke plannen (gewestplan, BPA, RUP, ). In veel gevallen van zonevreemde bedrijvigheid is de situatie historisch gegroeid. De economische activiteit van het zonevreemde bedrijf bestond voor de opmaak van een ruimtelijk plan. Voor deze bedrijven ontstaan momenteel problemen inzake ontwikkelings- en 12
uitbreidingsmogelijkheden. Het is noodzakelijk om een duurzame oplossing te vinden voor de rechtszekerheid van de ondernemer en in het belang van de leefbaarheid van de economie. Zonevreemde bedrijven die niet ter plaatse geregulariseerd kunnen worden moeten binnen de gemeente een nieuwe locatie kunnen aangeboden krijgen. Echter wenst de gemeente deze taak niet op zich te nemen voor bedrijven die omwille van hun grootschaligheid zouden moeten verwezen worden naar een regionaal bedrijventerrein. - Uitbouwen van een optimaal aanbod aan lokale bedrijventerreinen: Berlaar probeert enerzijds het landelijk karakter van de gemeente te bewaren, en anderzijds toch ook voldoende plaats te behouden voor de lokale industrie, diensten en handel. De doelstelling van Berlaar is het nastreven van een geleidelijke economische groei op maat van de gemeente. Om dit te bereiken moet er een optimaal aanbod zijn aan geschikte bedrijfslocaties. Door het chronische tekort aan bedrijventerreinen in Berlaar is het noodzakelijk een nieuw lokaal KMO-terrein uit te bouwen dat een multifunctioneel karakter zal krijgen. - Een verantwoorde verweving van economische activiteiten: het buitengebied van de leef- en woonkernen zijn multifunctionele locaties. Naast de beschikbare ruimte in het kerngebied voor wonen, ontspanningen, moet er beschikbare ruimte zijn voor economische activiteiten. Het toekomstig ruimtelijk beleid in de kerngebieden moet deze verwevenheid verder versterken. Handelsconcentraties langs de invalswegen moet worden afgestopt. Actiepunten - Opmaken van een RUP zonevreemde bedrijven. - Rup s inrichten voor een nieuw KMO-terrein. 3.3.4. Toeristisch- en recreatiestructuur - Duurzame en ruimtelijke oplossingen voor zonevreemde sport- en recreatiedomeinen: In Berlaar bedraagt het aantal zonevreemde sport- en recreatieactiviteiten vrij hoog. 70 procent van deze activiteiten vinden plaats op zonevreemd terrein. De gemeente is van het idee dat de bestaande activiteiten optimaal uitgeoefend moeten kunnen worden op de reeds bestaande locaties. Dit is echter enkel mogelijk wanneer de ruimtelijke ontwikkeling van het gebied niet in gevaar wordt gebracht de ruimtelijke draagkracht niet wordt overschreden. De gemeente stelt dan ook geschikte terreinen ter beschikking voor de zonevreemde 13
terreinen. Dit wordt door de gemeente opgesteld in een RUP: zonevreemde sport- en recreatieterreinen. - Versterken en verknopen van waardevolle sites als basis voor het uitbouwen van een toeristisch netwerk van trage wegen: Berlaar staat bekend voor zijn overheersende zachte recreatie, dat vooral geschikt is in het noorden van de gemeente. Anderzijds beschikt het zuiden ook over de kwaliteiten om een netwerk van trage wegen uit te bouwen. Tussen dit netwerk moeten er voldoende rustplaatsen ingebouwd worden waarvoor de horecabedrijven ideaal zijn. bij de uitbouw van dit netwerk moet er voldoende aandacht geschonken worden aan de veiligheid en zullen er gedragsregels opgelegd worden (respect voor natuur, ). - Het aanbod aan voorzieningen inzake jeugd- en speelpleinwerking en organisatie van socio-culturele activiteiten optimaliseren: Nu de jeugdhuiswerking in Berlaar is afgeschaft is er geen specifieke ruimte voor de wat oudere jeugd in Berlaar. Ook is er binnen de gemeente nood aan aangepaste speelruimte voor jongere kinderen. Meer speelruimte voor kinderen wordt verzorgd door een samenwerking met natuurpunt. Deze organisatie heeft recent een gebied gekocht waar een deel gebruikt van kan worden als speelbos. Dit is enkel op oplossing op korte termijn. Er komen geen betrokken signalen van de oudere jeugd dat er nood is aan een jeugdhuis of iets dergelijks. Toch kan de vraag hiernaar terug komen wat ondertussen ook wel het geval is. De gemeente is met enkele vrijwilligers van de eigen jeugd een jeugdhuis aan het oprichten. 4. RUP KMO-zone De hutten De aanleiding voor de opmaak van dit gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan is de vaststelling dal slechts 1 procent van de totale oppervlakte van de gemeente aks industrie- of KMO-gebied wordt gebruikt. Om nieuwe kleinschalige bedrijven en om bedrijven te kunnen herlokaliseren is het noodzakelijk om een nieuwe KMO-zone te ontwikkelen. Hierbij heeft de gemeente een aantal locaties onderzocht en hieruit is gebleken dat de zone langs de Aarschotsesteenweg grenzend aan de Huttestraat en de Hemelshoek het meest geschikte gebied is. Doelstelling Het RUP heeft als doel de ontwikkeling van een duurzaam lokaal bedrijventerrein mogelijk te maken en het moet ruimte bieden voor nieuwe bedrijven alsook voor zonevreemde bedrijven die geherlokaliseerd moeten worden. De KMO-zone bestrijkt een oppervlakte van 9ha. 14
Situering het plangebied is gelegen in het zuiden van de gemeente Berlaar. Het licht ten westen van het gehucht Heikant en aan de grens met de gemeente Lier. Het situeert zich langs de Aarschotsebaan en in de onmiddellijke omgeving van de Huttestraat en de Hemelshoek. Langs de Aarschotsebaan bevind er zich al een deel bebouwing waar het plan zich bij aan sluit. Noordelijke en westelijk van het plan bevinden zicht enkele serrebedrijven. De gronden die het plan benut zijn akkergronden of weilanden. Gewestplan Volgens het gewestplan kent het plangebied twee verschillende bestemmingen: - Het grootste deel is ingekleurd als agrarisch gebied ten noorden van get woonlint (zie kaart). - Een ander deel is ingekleurd als woonlint met een landelijk karakter. 15
4.1 Toelichting RUP Bestaande toestand: Het plangebied bestaat uit een bebouwde zone langsheen de N10. Hierbij komen verschillende handelszaken en baanwinkels (zie foto s) voor. Er bevinden zich ook enkele residentiële woningen in het plangebied. Naast deze bebouwde zone wordt de grond gebruikt als landbouwgrond, hoofdzakelijk maïsteelt. Ontwikkelingsperspectief: in functie van de gewenste ruimtelijk structuur zijn er enkele inrichtingsvarianten uitgewerkt. De hoofdtoegang tot het bedrijventerrein situeert zich over de Sander de Vosstraat. Het terrein wordt ontsloten door de aanwezigheid van de N10. Door deze ligging kan extra belasting op lokale wegen vermeden worden. Er bestaan al enkele handelszaken langs de N10, verdere uitbreiding van deze zaken langs deze weg zijn ongewenst. Voor vrachtverkeer en werknemers wordt er een ventweg voorzien langs de achterzijde van de KMO-zone. Het terrein is toegankelijk voor fietser en voetgangers langs toegangen aan de Huttestraat en de Hemelshoek. Tussen de bedrijven en de woningen op de Aarschotsebaan wordt er een bufferzone voorzien van 15m om overlast tegen te gaan. op de inrichtingsschets hieronder is een mogelijke invulling van het bedrijventerrein weergegeven waarbij rekening gehouden wordt met de voorziene groen- en waterbuffering. 16
4.2. Effecten op de omgeving 4.2.1. Effecten op de gezondheid en veiligheid van de mens Er zijn geen activiteiten binnen of in de onmiddellijke omgeving van het plangebied die gezondheid en/of veiligheid van de mens schaden. Het RUP valt veilig en gezond te noemen. Het grote deel van het gebied gaat van een agrarische bestemming naar een gebied voor lokale bedrijven. Er wordt een voldoende brede en dichte buffer voorzien tussen het bedrijventerrein en de omliggende woningen. Er is ook aandacht in het bedrijventerrein voor groenaanleg. Hierdoor wordt er een groene omgeving gecreëerd en zorgt men voor een aangename werkomgeving. Bedrijven die zich willen vestigen dienen een selectieprocedure te doorlopen waarbij rekening wordt gehouden met de uitgeoefende activiteit. Milieubelastende bedrijven of bedrijven die door hun activiteit hinder veroorzaken worden uitgesloten. Er zijn dus geen aanzienlijke negatieve effecten te verwachten. 4.2.2. Effecten op de ruimtelijke ordening Om de woonkwaliteit van de omgevende woningen te garanderen zal er dichte buffer van 15m worden voorzien tussen de woningen en het bedrijventerrein. Ook bevinden ze zich een aantal serres in de omgeving. Deze buffer wordt aangeplant rekening houdend met de schaduwval en de plantensoorten zodat het microklimaat niet verstoord wordt. Een deel van de bestaande akkers zullen moeten verdwijnen bij het aanmaken van het bedrijventerrein. Deze akkers zijn eigendom van 6 landbouwers en hebben een relatief beperkte oppervlakte, het verlies voor de landbouwers zal dus niet significant zijn. 17
Er worden voetgangers- en fietsverbindingen voorzien doorheen het terrein. Het blijft ook steeds doorwaadbaar voor langzaam verkeer. De nieuwe bebouwing zal de draagkracht van het gebied niet overschrijden. Het bedrijventerrein sluit aan bij de serrecomplexen in de omgeving en de kleinhandel zone rond de N10. De KMO-zone zal functioneel en ruimtelijk goed aansluiten op het bestaande weefsel. 4.2.3. Effecten op de biodiversiteit, fauna en flora Binnen het plangebied zijn twee biologisch waardevolle gebieden gelegen. Een bomenrij met gemengd loofhout en een bomenrij met dominantie van zomereik. Beide gebieden worden bij het aanleggen van het terrein niet aangetast en blijven bestaan. Het gebied is niet gelegen binnen of nabij VEN-, IVON-, habitat of vogelrichtlijngebieden of natuurgebieden. In huidige situatie zijn er geen betekenisvolle negatieve effecten op de fauna en flora. Het voorzien van groene elementen zoals bufferbekken, beken, zal de biodiversiteit zelfs ten goede komen. 4.2.4. Effecten op de bodem Op onderstaande bodemkaart worden vier types bodem weergegeven: - Voornamelijk nat en vochtig zandleem (oranje geel) - Droog zand (lichtblauw) - Vochtig zand (donker blauw) Er zal zeer weinig of geen effect zijn op de bodem en enkel op de bovenste laag. 18
5. Eigen mening Ik vind het moeilijk om hier een genuanceerde en objectieve mening over te vormen. Deze KMO-zone situeert zich namelijk in mijn achtertuin. Ik ben zeker akkoord met de gemeente wanneer ze zeggen dat er in Berlaar te weinig ruimte is voor bedrijven en industrie, maar ik wil dit natuurlijk niet in mijn eigen woonomgeving. Enerzijds omdat een dit zorgt voor meer verkeer (vrachtwagens, ), maar ook omdat dit toch een vrij grote omvang heeft. Dit zorgt niet enkel voor een lelijk uitzicht, maar ook voor meer drukte, meer mensen, en de rust van deze omgeving zal niet meer hetzelfde zijn. Anderzijds vind ik dat er over het fauna en flora aspect te snel over wordt gegaan tot zover mijn kennis over dit aspect reikt. Momenteel is er nog niets van de opbouw van dit gebied te merken en ik hoop dat dit zo blijft. 6. Bronnenlijst https://www.lne.be/merdatabank/uploads/nthnvg3374.pdf (geraadpleegd op 13-08-2016) http://www.berlaar.be/fb111nqyd750mqpb1vrab88.aspx (geraadpleegd 11-08-2016) http://www.geopunt.be/ (geraadpleegd 8-08-2016) http://www2.vlaanderen.be/ruimtelijk/publicaties/docs/rsv_geco ordineerde_versie/rsv_w.pdf (geraadpleegd 10-08-2016) Gemeentelijk ruimtelijk structuurplan Berlaar geraadpleegd 14-08-206 Gemeente Berlaar Google maps (geraadpleegd 15-08-2016) 19