Poolse import en export verse groenten beide ca. 2 miljoen ton

1000 TON Factsheet Polen maart 2017 FACTSHEET POLEN Fruit&VegetableFacts; Jan Kees Boon; +31654687684; fruitvegfacts@gmail.com Poolse import en export verse groenten beide ca. 2 miljoen ton Import stabiel na voortdurende groei; export krabbelt op na boycot Rusland Met een export van 2 miljoen ton met een waarde van 1 miljard euro en een import van eveneens 2 miljoen ton met een waarde van 1,5 miljard euro staat Polen wereldwijd gezien als groenten en fruit handelsland op een plek tussen positie 15 en 20. De export was in 2016 weliswaar 10% groter dan het jaar er voor maar in 2013 was de export met 2,2 miljoen 10% groter dan de 2 miljoen ton van 2016. Dit komt vooral door het wegvallen van de Russische markt vanwege de boycot. Weliswaar is die boycot ook door Polen deels omzeilt met de route via Wit Rusland maar dat was niet genoeg. In 2016 was Wit Rusland met 670.000 ton de belangrijkste afnemer van verse groenten en fruit uit Polen. De Poolse export drijft trouwens heel sterk op appelen. De helft van de Poolse export van verse groenten en fruit bestaat gewoonlijk uit dit product. Champignons is het tweede exportproduct en laat nog steeds groei zien. De Poolse import van verse groenten en fruit is na een voortdurende groei in 2016 gestabiliseerd. De (directe) import uit niet EU-landen als Ecuador, Turkije en Nicaragua is wel verder gegroeid maar de import uit EU landen (viel in de afgelopen jaren wat terug. Spanje is wel de belangrijkste leverancier gevolgd door Nederland en Duitsland. Bananen is het belangrijkste importproduct gevolgd door sinaasappelen, tomaten, watermeloenen en citroenen. Wit Rusland in 2016 de belangrijkste afnemer, export drijft sterk op appelen Het wegvallen van de Russische markt was voor de Poolse export van groot belang. In 2013 kon er nog 940.000 ton verse groenten en fruit vanuit Polen in Rusland worden afgezet. Na het instellen van de boycot in de zomer van 2014 kon er wel via een omweg (vooral via Wit Rusland) vanuit Polen verse groenten en fruit aan Rusland worden geleverd. De export naar Wit Rusland groeide van 2.500 Polen: Import en export van verse groenten en fruit 2.000 1.500 1.000 500 Export Import - 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 1

1000 TON Factsheet Polen maart 2017 Polen: Export verse groenten en fruit (in 1000 ton) Totaal 1.493 1.366 1.936 2.226 2.116 1.868 2.049 10% EU landen 550 491 657 794 859 1.214 1.069-12% EU extra 943 874 1.280 1.431 1.258 654 980 50% Voorm Sovjet Rep 674 681 1.084 1.301 1.158 740 909 23% Wit Rusland 63 128 184 232 435 396 688 74% Rusland 494 470 795 941 543 1 1-15% Overige 117 83 104 128 181 343 220-36% Overige landen 819 685 852 924 958 1.128 1.139 1% Duitsland 94 104 135 183 197 208 179-14% Roemenië 36 22 47 60 70 85 117 37% Tsjechië 67 60 72 85 90 153 117-24% Ver. Koninkrijk 68 62 86 82 93 92 104 13% Oekraïne 334 241 245 181 173 116 90-23% Slowakije 37 27 35 40 50 48 64 32% Nederland 59 55 53 50 49 58 63 10% Overige landen 124 113 179 244 237 367 405 10% 230.000 ton in 2013 naar 690.000 ton in 2016. Dit gaat overigens voor een heel groot deel om appelen. Vorig jaar leverde Polen maar liefst 514.000 ton appelen aan Wit Rusland. Dat was driekwart van de totale Poolse export naar dat land. In 2016 veel minder appelen naar Duitsland maar wel meer champignons Na Wit Rusland zijn Roemenië en Kazachstan op afstand de nummers twee en drie op de lijst met afnemers. Vooral de export naar Roemenië groeide in 2016 flink, nl. met bijna 50% naar 70.000 ton. Ook hierbij gaat het voor een belangrijk deel om appelen maar opvallend genoeg is ook de (re-)export van bananen vanuit Polen naar Roemenië flink gegroeid naar ruim 13.000 ton. Bij de export naar Kazachstan gaat het vrijwel uitsluitend om appelen. De export naar Duitsland zakte vorig jaar flink, van 208.000 ton in 2015 naar 180.000 ton in het afgelopen jaar. Dit lag niet aan champignons waarvan de export zelfs verder toenam maar de daling van de export van Poolse appelen naar Duitsland kelderde van 90.000 ton in 2014 en 2015 naar 51.000 ton in het afgelopen jaar. 2.500 Polen: Export appelen en overige verse groenten en fruit 2.000 1.500 Ov. producten 1.000 500 Appelen - 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2

Sterke toename export champignons naar het Verenigd Koninkrijk Groei was er te zien bij de export naar het Verenigd Koninkrijk Dit kwam vooral door de sterke toename van de export van champignons, van 23.000 ton in 2012 via 30.000 ton in 2015 naar 39.000 ton in het afgelopen jaar. Uien is het tweede Poolse product dat veel naar het Verenigd Koninkrijk gaat. Naar andere EU landen als Tsjechië en Slowakije gaan vooral appelen. Naar Nederland gaan vooral veel Poolse uien. Opvallens was ook de groei van de Poolse export naar Oekraïne. Dit gaat naast appelen voor een belangrijk deel ook om re-export van oa. citrus, kaki s, kiwi s, perziken en nectarines. Nieuwe afzetmarkten Polen maakt wel werk van het zoeken naar nieuwe afzet markten voor het wegvallen van de Russische markt. Naast de hierboven genoemde lande groeide de export naar een groot aantal andere landen zoals: Servië (appelen), Bulgarije (appelen en champignons), Italië (champignons), Egypte (appelen), Zweden (appelen en champignons), Griekenland (champignons en appelen), Noorwegen (appelen en champignons) en Oostenrijk (champignons en bloemkool). Import: minder uit EU landen maar meer van buiten de Gemeenschap De Poolse import van verse groenten en fruit uit EU-landen bereikte in 2014 een piek met 1,8 miljoen ton, zowel in 2015 als in het afgelopen jaar was er sprake van een daling naar 1,67 miljoen ton in het afgelopen jaar. Dit kwam door een daling van de import uit Spanje, Nederland en Duitsland. Wel groeide de import vanuit Italië (druiven, watermeloenen, kiwi s), Griekenland (sinaasappelen) en Portugal (sinaasappelen en tomaten). Van buiten de EU gaat het vooral om import uit Ecuador (bananen), Turkije (citroenen en grapefruit), Nicaragua (bananen), Columbia (bananen) en Macedonië (kool). Polen: Import verse groenten en fruit (in 1000 ton) Totaal 1.615 1.726 1.630 1.807 1.932 1.990 1.961-1% EU landen 1.481 1.613 1.533 1.712 1.818 1.788 1.676-6% EU extra 134 114 97 94 114 202 285 41% Spanje 439 536 510 539 557 536 524-2% Nederland 323 307 270 325 367 383 379-1% Duitsland 213 220 207 312 342 336 230-32% Italië 202 212 216 184 193 191 207 8% Ecuador 25 23 15 13 32 100 117 17% België 124 128 109 95 98 91 93 2% Griekenland 45 48 54 62 65 56 81 46% Turkije 51 40 38 36 45 45 73 63% Frankrijk 46 56 45 42 52 48 42-14% Portugal 7 14 15 21 29 36 38 7% Hongarije 25 30 36 35 36 39 30-23% Nicaragua - - - - - 1 20 1982% Overige 118 113 115 143 116 128 126-1% Groei import Nederlands product maar re-export veel groter Uit Nederland voerde Polen vorig jaar 380.000 ton verse groenten en fruit in. Bananen (re-export) was het belangrijkste product met in 2016 een hoeveelheid van 44.000 ton. De import van uien uit Nederland liep vorig jaar terug naar een kleine 40.000 ton tegen nog 65.000 ton in 2014. De import van tomaten uit Nederland groeide naar 38.000 ton. Dit gaat voor een belangrijk deel (34.000 ton) om Nederlandse tomaten en voor een klein deel om re-expoprt. Van de Nederlandse tomaten is het overgrote deel trostomaten. 3

De Poolse import van peren uit Nederland bedroeg in het afgelopen jaar 27.000 ton waarvan 16.000 ton Nederlands product waarvan 11.600 ton Conference en 3.600 ton (+174%!) Beurre Alexander Lucas. Verder bestond de import vanuit Nederland ook uit een aantal re-export producten als citroenen, sinaasappelen en druiven. De Poolse import van paprika s uit Nederland daalde in de afgelopen jaar. Dit kwam uitsluitend doordat de re-export via Nederland af nam. De export van Nederlandse paprika s groeide wel. Voor het overgrote deel gaat het hierbij om rode Nederlandse paprika s. Polen: Import verse groenten en fruit (in 1000 ton) Totaal 1.615 1.726 1.630 1.807 1.932 1.990 1.961-1% Bananen 251 224 201 299 321 321 305-5% Sinaasappelen 110 110 109 173 168 167 158-6% Tomaten 105 123 116 140 148 144 142-1% Watermeloen 98 99 100 110 120 123 131 7% Citroenen 94 92 97 98 96 105 100-4% Druiven 82 86 89 114 105 102 95-7% Mandarijnen, Wilkings 70 83 79 73 68 68 72 6% Mandarijnen, Clementine 82 85 86 77 80 80 69-14% Plantains 6 7 21 0 8 58 65 11% Uien, excl. Ppantuien 103 87 56 69 92 71 55-22% Nectarines 56 70 63 58 69 65 55-16% Grapefruits 39 42 44 47 45 50 52 5% Komkommers 33 38 34 45 47 54 52-3% Paprika's 37 46 43 45 54 53 52-2% Overige 450 536 494 457 511 529 558 6% 4

TABELLEN: Polen: Export verse groenten en fruit (in tonnen)... 6 Polen: Export verse groenten en fruit (in tonnen)... 7 Polen: Export verse groenten en fruit naar Nederland (in tonnen)... 8 Polen: Export appelen (in tonnen)... 8 Polen: Export champignons (in tonnen)... 9 Polen: Export tomaten (in tonnen)... 10 Polen: Export peren (in tonnen)... 10 Polen: Import verse groenten en fruit (in tonnen)... 11 Polen: Import verse groenten en fruit (in tonnen)... 12 Polen: Import verse groenten en fruit uit Nederland (in tonnen)... 13 Nederland: Export verse groenten en fruit naar Polen (in tonnen)... 14 Nederland: Export tomaten naar Polen (in tonnen)... 15 Nederland: Export paprika s naar Polen (in tonnen)... 15 Nederland: Export peren naar Polen (in tonnen)... 15 Polen: Import bananen (in tonnen)... 16 Polen: Import uien (in tonnen)... 16 Polen: Import tomaten (in tonnen)... 16 Polen: Import peren (in tonnen)... 17 5

Polen: Export verse groenten en fruit (in tonnen) Totaal 1.493.100 1.365.545 1.936.211 2.225.517 2.116.406 1.868.215 2.048.621 10% EU landen 549.920 491.414 656.640 794.167 858.577 1.213.927 1.069.042-12% EU extra 943.180 874.131 1.279.571 1.431.350 1.257.828 654.288 979.580 50% Voorm Sovjet Rep 673.702 680.801 1.083.818 1.301.167 1.158.473 740.246 909.440 23% Wit Rusland 62.524 127.683 184.275 231.995 434.948 395.827 688.410 74% Litouwen 44.145 31.636 33.441 45.312 67.852 135.863 82.126-40% Kazakhstan 30.141 17.047 38.937 49.104 63.908 61.049 63.299 4% Letland 15.183 16.420 16.937 20.675 32.801 123.798 50.578-59% Estland 15.104 9.088 11.200 10.947 11.654 16.480 18.945 15% Moldavië 10.502 6.650 3.645 1.944 1.920 4.462 2.982-33% Azerbaijan 1.746 2.088 137 369 451 158 1.051 565% Rusland 494.319 469.963 795.246 940.783 542.769 1.089 927-15% Overige 38 227-39 2.170 1.519 1.123-26% Overige landen 819.398 684.744 852.393 924.350 957.933 1.127.969 1.139.181 1% Duitsland 94.476 104.406 134.865 183.204 197.013 208.310 179.409-14% Roemenië 36.329 22.445 47.487 60.046 70.318 85.206 117.011 37% Tsjechië 67.312 59.606 72.414 84.583 89.638 152.883 116.861-24% Ver. Koninkrijk 68.306 61.806 86.251 82.477 92.826 92.134 104.218 13% Oekraïne 333.930 241.371 244.984 180.733 172.747 116.412 89.598-23% Slowakije 36.651 27.226 34.741 39.536 50.102 48.395 63.983 32% Nederland 58.602 54.871 52.931 49.683 48.587 57.525 63.325 10% Servië 221 54 81 2.882 8.337 21.650 49.727 130% Frankrijk 23.830 23.711 32.489 51.700 37.033 40.654 42.051 3% Bulgarije 2.398 10.314 15.609 16.625 17.955 24.772 40.354 63% Italië 11.443 11.107 17.173 18.569 21.572 27.970 30.125 8% Egypte 43 19 485 1.545 5.636 13.473 28.247 110% Zweden 18.264 10.617 11.440 19.090 20.098 19.350 23.985 24% België 20.218 15.621 35.936 33.543 27.295 22.548 20.948-7% Spanje 2.327 1.665 6.643 18.510 10.266 18.800 17.812-5% Griekenland 7.477 5.291 9.498 8.807 8.874 12.873 17.208 34% Hongarije 4.649 3.965 13.015 9.541 9.710 14.328 14.076-2% Noorwegen 5.886 5.673 6.729 7.329 9.537 11.716 13.908 19% Finland 6.870 4.875 4.728 9.076 13.076 11.989 13.577 13% Denemarken 6.733 9.110 7.677 8.697 9.844 23.326 12.898-45% Oostenrijk 7.907 5.838 6.166 9.050 8.368 10.348 12.153 17% Bosnië 39 2.091 5.422 5.360 11.163 11.056-1% Portugal 1 28 1.245 3.954 2.838 7.590 9.095 20% Cyprus 752 854 796 721 6.769 43.272 5.281-88% Kroatië 36 39 2.356 6.145 1.115 3.732 4.748 27% Ierland 832 317 754 918 1.263 9.888 4.133-58% Jordanië 408 71 642 4.083 536% Slovenië 51 317 747 2.161 1.590 1.792 4.006 124% Georgië 20 454 508 489 1.265 3.756 197% Mongolië 7 69 333 955 1.630 2.148 3.596 67% Algerije 1.457 309 3.604 788 2.651 2.691 2% Ver Arab Em 800 106 410 1.661 1.274 2.235 75% Saoedi Arabië 42 99 264 177 2.229 1157% India 21 20 38 18 929 2.158 132% Vietnam 69 215 1.518 607% Zwitserland 926 751 1.011 1.009 824 758 888 17% Overige landen 585 2.327 1.246 2.774 4.352 5.816 6.237 7% 6

Polen: Export verse groenten en fruit (in tonnen) Bron: Eurostat 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 =/- in % Eindtotaal 1.493.100 1.365.545 1.936.211 2.225.517 2.116.406 1.868.215 2.048.621 10% Appelen 720.433 532.166 953.705 1.227.843 1.089.505 929.253 1.079.851 16% Rest 772.667 833.379 982.506 997.674 1.026.900 938.962 968.771 3% Champignons 165.835 164.877 182.341 195.387 207.622 211.767 220.680 4% Uien, excl. plantuien 113.826 110.813 116.814 111.185 117.725 115.062 107.804-6% Tomaten 71.914 74.399 95.330 106.922 99.337 97.699 94.939-3% Kool overig 53.000 50.439 70.312 85.427 73.926 44.770 49.338 10% Peren 11.914 25.101 38.041 41.704 36.290 27.265 49.186 80% Bananen 12.381 17.689 18.818 15.079 19.728 21.914 36.950 69% Kool wit en rood 54.136 51.274 58.949 52.454 75.299 64.896 36.245-44% Bloemkool/Brocc 13.417 16.519 29.419 25.661 30.693 27.535 27.727 1% Peen 37.972 29.343 25.984 35.694 42.340 30.482 22.813-25% Paprika's 8.872 12.743 17.940 18.819 16.783 15.139 20.137 33% Bieten, radijs, ed. 11.312 24.360 13.826 22.868 18.009 16.342 19.842 21% Mandarijnen, Wilkings 21.549 34.178 36.969 36.049 30.699 21.621 18.755-13% Frambozen 16.142 17.460 16.858 16.222 18.193 17.880 16.506-8% Aardbeien 15.043 14.293 11.578 14.332 19.412 17.436 14.868-15% Komkommers 12.108 13.316 13.333 9.751 10.100 8.632 14.497 68% Paddenstoelen, ov. 11.343 9.245 10.468 12.326 14.034 14.064 14.357 2% Appelen, industrie 4.266 1.420 4.658 2.606 6.551 16.621 13.282-20% Kaki's 10.502 12.163 11.351 10.795 12.094 12% Perziken 11.664 10.949 17.279 10.186 17.928 10.511 11.031 5% Kiwi's 9.772 14.123 16.004 11.943 8.237 5.103 10.446 105% Kropsla 3.119 4.597 4.964 5.374 6.462 7.702 10.048 30% Erwten (incl. peulen) 66 506 842 1.000 353 3.664 9.331 155% Kersen, zuur 4.617 6.316 9.745 11.410 8.323 12.790 9.238-28% Pruimen 7.081 9.535 7.873 8.380 12.474 6.892 9.167 33% Mandarijnen, Clement. 7.139 13.523 17.069 10.106 7.338 8.751 8.313-5% Nectarines 11.780 12.777 18.362 10.690 17.686 9.416 8.117-14% Sinaasappelen 7.798 8.432 9.302 12.826 7.811 5.940 7.814 32% Kersen, zoet 2.455 5.122 7.339 10.147 3.962 5.687 7.150 26% Knolselderij 2.321 3.735 4.723 5.506 4.896 4.965 5.977 20% Sjalotten 737 2.389 2.945 821 5.095 5.415 5.827 8% Ov verse groenten 3.566 3.946 3.187 3.522 3.232 3.694 4.281 16% Citroenen 4.845 4.665 11.565 7.745 8.265 6.697 3.811-43% Watermeloenen 2.270 1.383 970 1.328 3.083 2.005 3.639 82% Cranberry/Bl.bes 1.553 786 2.016 2.828 4.169 4.546 3.416-25% Bonen snij en sprezie 2.379 3.142 4.109 2.296 2.601 3.189 3.171-1% Plantains 9 21 726 0 39 1.087 3.154 190% Prei 561 772 708 1.523 1.014 1.214 3.096 155% Bosbessen 1.817 970 2.592 2.364 2.873 3.685 3.073-17% Plantuien 4.405 1.787 2.407 1.102 2.069 1.649 3.070 86% Druiven 6.956 6.102 11.548 12.277 5.973 2.736 3.056 12% Selderij (excl. knol) 244 488 1.159 1.496 1.614 1.661 2.725 64% Ananas 3.377 3.702 4.141 4.093 2.567 1.674 2.497 49% Suikermais 154 378 756 637 889 2.471 2.367-4% Asperges 2.025 2.607 2.704 2.898 3.122 2.975 2.261-24% Aubergines 940 1.259 1.740 1.987 1.820 1.476 2.064 40% Courgettes 248 554 895 1.304 2.018 55% Overige 33.987 41.902 43.342 37.990 34.018 30.146 28.597-5% 7

Polen: Export verse groenten en fruit naar Nederland (in tonnen) Eindtotaal 58.602 54.871 52.931 49.683 48.587 57.525 63.325 10% Uien, excl. plantuien 29.959 26.427 25.334 18.779 16.531 23.398 21.834-7% Appelen 1.691 295 6.698 14.882 11.178 7.686 13.383 74% Champignons 14.007 11.927 5.983 4.613 4.868 6.071 6.883 13% Tomaten 903 706 1.151 1.004 799 2.769 3.732 35% Sjalotten 24 156 386 36 3.552 3.258 3.155-3% Paddenstoelen, overig 595 944 1.658 1.495 1.540 1.613 1.834 14% Spruiten 1.577 1.732 1.518 1.319 1.828 1.658 1.400-16% Frambozen 3.409 6.447 3.410 2.585 1.473 1.348 1.091-19% Paprika's 5 66 9 68 15 420 1.053 151% Bessen, overig 192 167 165 438 1.099 1.131 899-21% Aardbeien 3.410 2.851 916 1.419 1.084 495 705 42% Overige 2.829 3.152 5.703 3.046 4.621 7.678 7.357-4% Polen: Export appelen (in tonnen) Totaal 720.433 532.166 953.705 1.227.843 1.089.505 929.253 1.079.851 16% EU extra 605.548 477.117 819.081 941.241 790.506 428.063 721.518 69% EU landen 114.885 55.049 134.624 286.602 299.000 501.189 358.333-29% Wit Rusland 39.706 75.037 121.682 144.860 260.575 256.374 513.609 100% Rusland 337.552 283.310 561.373 676.280 400.726 116 156 35% Rest 343.175 173.819 270.650 406.703 428.204 672.763 566.085-16% Roemenië 18.786 5.453 15.880 34.003 41.864 47.263 69.191 46% Kazakhstan 29.294 16.362 38.211 47.099 60.701 54.417 59.139 9% Duitsland 7.513 9.043 27.679 78.001 90.269 90.958 51.005-44% Servië 80 20 60 1.987 4.652 17.179 46.301 170% Tsjechië 16.072 6.012 8.715 15.021 21.416 66.253 38.831-41% Litouwen 17.807 8.851 11.519 15.357 26.562 78.646 30.480-61% Letland 8.754 6.416 7.078 11.662 17.785 79.629 30.069-62% Egypte 43 19 485 1.545 5.635 13.471 28.247 110% Oekraïne 192.009 96.992 90.385 53.409 40.539 55.708 26.840-52% Bulgarije 837 577 1.254 3.231 4.809 7.117 18.212 156% Slowakije 10.896 3.306 4.880 9.648 9.104 8.289 15.040 81% Nederland 1.691 295 6.698 14.882 11.178 7.686 13.383 74% Zweden 8.330 2.046 2.763 8.604 10.115 8.549 10.985 29% Finland 6.157 3.698 3.674 6.719 10.279 8.706 10.704 23% Estland 8.610 4.007 6.132 5.864 5.069 9.009 10.414 16% Bosnië 39 2.020 5.292 4.271 10.189 10.316 1% Ver. Koninkrijk 5.121 3.073 6.482 8.883 10.510 5.278 7.941 50% Frankrijk 1.481 1.544 6.966 25.710 10.955 6.615 7.537 14% Spanje 268-2.665 13.631 5.600 5.923 7.397 25% Noorwegen 2.172 2.034 3.206 3.341 4.127 5.416 7.129 32% Italië 29 40 292 1.936 1.957 6.125 6.140 0% Hongarije 718 175 887 1.458 1.280 3.387 5.888 74% Griekenland 141 39 283 1.518 992 2.010 5.082 153% Denemarken 71 63 290 751 2.077 9.401 4.014-57% Cyprus - 81 3.715 35.227 2.510-93% Overige 6.258 3.673 22.146 37.153 22.745 30.313 43.292 43% 8

Polen: Export champignons (in tonnen) Totaal 165.835 164.877 182.341 195.387 207.622 211.767 220.680 4% EU landen 129.297 126.916 131.270 144.957 158.602 194.668 189.037-3% EU extra 36.537 37.961 51.071 50.430 49.020 17.099 31.643 85% Wit Rusland 82 4.288 4.728 11.525 23.731 11.574 25.748 122% Rusland 33.653 30.797 43.068 35.638 20.586-203 Rest 132.100 129.793 134.546 148.224 163.305 200.193 194.728-3% Duitsland 35.150 39.898 42.082 43.217 48.488 49.396 53.260 8% Ver. Koninkrijk 18.829 17.676 23.150 26.041 27.237 29.739 38.590 30% Frankrijk 16.234 16.426 17.148 19.125 18.476 21.070 22.769 8% Italië 4.107 4.546 5.767 9.940 12.327 8.550 10.651 25% Bulgarije 469 744 1.626 2.167 2.289 3.817 8.569 124% Zweden 6.586 7.322 7.217 8.327 7.512 7.509 8.281 10% Griekenland 4.681 4.223 6.585 6.697 6.678 7.867 7.117-10% Nederland 14.007 11.927 5.983 4.613 4.868 6.071 6.883 13% Tsjechië 3.800 2.953 3.431 2.320 4.705 12.026 5.140-57% Denemarken 5.073 6.645 5.388 5.669 5.837 6.771 5.129-24% Letland - - - 15 1.978 12.791 4.550-64% Noorwegen 1.935 2.552 2.570 2.642 3.284 3.880 4.023 4% Litouwen 5.929 3.491 2.225 6.942 6.316 13.591 3.979-71% Oostenrijk 3.654 3.295 3.144 3.228 3.882 3.857 3.964 3% Roemenië 2.698 2.625 1.965 1.925 1.574 1.830 2.725 49% België 5.723 3.832 4.047 3.049 3.519 4.893 2.620-46% Estland 59 61 26 16 2 1.432 2.275 59% Slowakije 531 459 607 685 781 929 1.271 37% Kazakhstan 53 65 134 154 870 1.315 981-25% Overige 2.586 1.053 1.450 1.454 2.681 2.860 1.951-32% 9

Polen: Export tomaten (in tonnen) Totaal 71.914 74.399 95.330 106.922 99.337 97.699 94.939-3% EU landen 38.303 26.146 34.820 27.828 38.191 67.343 63.165-6% EU extra 33.611 48.253 60.510 79.094 61.146 30.355 31.774 5% Wit Rusland 565 13.349 11.104 18.611 30.495 25.554 28.886 13% Rusland 24.177 23.660 39.411 50.811 22.873 465 13-97% Rest 47.172 37.390 44.815 37.500 45.970 71.679 66.040-8% Ver. Koninkrijk 10.833 7.669 8.427 7.598 9.133 8.606 10.371 21% Spanje 690 578 1.176 2.507 2.363 10.308 8.254-20% Duitsland 4.716 2.015 3.045 2.396 2.104 5.711 5.330-7% Tsjechië 6.256 5.922 6.430 3.907 4.921 7.832 5.314-32% Litouwen 1.708 1.692 2.506 2.156 3.231 5.638 5.041-11% Frankrijk 1.760 1.100 1.241 1.045 1.835 4.343 4.348 0% Nederland 903 706 1.151 1.004 799 2.769 3.732 35% Griekenland 1.320 354 2.001 306 800 844 3.077 265% Roemenië 2.733 1.797 1.746 1.119 3.945 1.098 2.420 120% Italië 440 466 1.321 701 858 3.914 2.327-41% Oekraïne 8.707 11.000 9.953 9.550 6.746 3.483 1.926-45% Zweden 2.249 750 806 720 710 1.070 1.817 70% Portugal 21 62 30 1.391 1.743 25% Bulgarije 19 305 1.007 693 2.525 2.689 1.544-43% Estland 622 323 572 282 734 1.034 1.469 42% Oostenrijk 868 252 505 345 355 1.460 1.272-13% Slowakije 1.681 407 781 439 1.002 1.322 1.226-7% Finland 283 751 589 1.291 1.194 1.513 1.097-28% Overige 1.384 1.303 1.540 1.380 2.685 6.654 3.734-44% Polen: Export peren (in tonnen) Totaal 11.914 25.101 38.041 41.704 36.290 27.265 49.186 80% EU extra 10.682 24.317 36.235 39.025 32.618 11.859 39.779 235% EU landen 1.232 783 1.805 2.679 3.673 15.406 9.407-39% Wit Rusland 784 2.853 4.330 8.490 20.782 8.608 34.333 +++ Rusland 7.983 17.295 27.601 25.939 6.846 3 Rest 3.147 4.952 6.110 7.275 8.662 18.653 14.853-20% Litouwen 109 77 1.123 746 1.281 3.112 2.014-35% Servië 38 61 19 1.937 Kazakhstan 403 297 437 1.250 1.322 2.037 1.808-11% Duitsland 47 143 173 1.245 201 1.518 1.268-16% Oekraïne 1.500 3.848 3.803 3.260 3.341 968 1.241 28% Letland 5 15 138 145 704 4.442 1.139-74% Roemenië 16 58 99 45 113 322 1.059 +++ Bulgarije - 8 10 70 106 131 1.021 +++ Tsjechië 138 56 74 55 145 1.866 839-55% Cyprus 490 1.015 461-55% Overige 930 450 253 422 899 3.224 2.066-36% 10

Polen: Import verse groenten en fruit (in tonnen) Totaal 1.614.756 1.726.378 1.630.310 1.806.655 1.932.225 1.990.013 1.961.092-1% EU landen 1.480.880 1.612.726 1.532.878 1.712.450 1.818.229 1.788.151 1.675.806-6% EU extra 133.876 113.652 97.432 94.205 113.995 201.862 285.286 41% Spanje 438.653 535.842 510.258 539.193 557.470 536.362 523.725-2% Nederland 323.079 307.425 269.838 324.960 366.721 382.613 379.004-1% Duitsland 212.545 219.646 206.534 311.517 341.669 335.933 229.893-32% Italië 201.851 211.654 216.378 183.735 193.198 191.347 207.487 8% Ecuador 24.535 23.020 14.968 12.967 31.564 100.193 116.874 17% België 123.542 127.901 108.784 94.617 98.283 90.987 93.204 2% Griekenland 45.034 48.386 54.227 61.827 64.952 55.753 81.417 46% Turkije 50.541 39.824 38.283 35.967 45.229 44.929 73.334 63% Frankrijk 45.586 55.743 44.554 42.361 51.976 48.228 41.713-14% Portugal 6.689 14.098 15.490 21.466 29.349 35.614 38.209 7% Hongarije 25.060 29.841 36.440 35.369 35.748 39.047 29.927-23% Nicaragua 964 20.067 1982% Columbia 3.526 2.032 1.956 60 6.394 19.109 199% Macedonië 10.450 8.017 6.962 8.321 8.190 5.918 15.963 170% Tsjechië 22.334 20.392 22.797 33.119 35.780 27.261 14.706-46% Oekraïne 12.325 4.649 3.625 5.202 3.492 16.521 14.685-11% Litouwen 4.016 15.622 20.688 22.040 8.674 12.098 9.320-23% Ver. Koninkrijk 5.095 8.023 6.236 10.151 15.699 12.426 6.150-51% Oostenrijk 4.372 3.824 2.437 5.433 2.397 2.373 5.956 151% China 10.393 7.711 6.008 4.843 3.206 3.362 4.948 47% Slovenië 4.205 4.530 6.026 4.635 3.034 4.019 4.910 22% Roemenië 7.288 3.011 694 6.686 4.401 5.286 4.331-18% Iran 5.324 4.773 4.841 6.023 3.374 4.526 3.407-25% Egypte 287 560 731 985 2.044 2.330 2.798 20% Servië 1.615 1.196 535 4.978 3.013 1.823 2.509 38% India 37 677 721 919 822 940 2.091 122% Slowakije 2.120 2.735 4.126 2.662 1.768 1.473 1.612 9% Wit Rusland 347 913 266 467 1.360 7.010 1.394-80% Chili 1.782 1.644 1.054 1.384 1.432 1.502 1.249-17% Bulgarije 775 271 438 676 1.271 1.291 1.224-5% Letland 965 875 2.369 4.077 3.162 3.605 1.194-67% Guatemala 1.089 Cyprus 1.816 754 2.066 825 612 564 929 65% Moldavië 451 100 91 58 334 655 824 26% Albanië 113 778 326 364 1.024 383 775 103% Costa Rica 137 7.870 12.953 4.744 1.956 577 612 6% Rusland 114 957 258 214 483 830 583-30% Israël 51 522 1.740 2.058 859 543 443-18% Qatar 74 187 219 316 193 328 408 25% Denemarken 2.226 1.612 1.384 6.228 1.538 1.569 363-77% Marokko 3.942 2.010 124 2 310 20573% Argentinië 3.748 2.415 636 901 473 378 262-31% Overige 7.712 4.340 4.328 2.414 5.294 2.061 2.082 1% 11

Polen: Import verse groenten en fruit (in tonnen) Bron: Eurostat 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 =/- in % Totaal 1.614.756 1.726.378 1.630.310 1.806.655 1.932.225 1.990.013 1.961.092-1% Bananen 250.744 223.799 201.455 299.166 321.122 321.302 304.777-5% Sinaasappelen 109.615 109.972 108.921 172.832 167.779 167.249 157.611-6% Tomaten 104.984 123.091 115.525 140.169 148.340 144.295 142.248-1% Watermeloen 98.102 98.992 99.642 110.262 120.414 123.059 131.373 7% Citroenen 94.158 92.193 96.973 98.220 96.402 104.583 99.948-4% Druiven 81.764 85.509 88.724 114.237 105.279 101.827 95.200-7% Mandarijnen, Wilkings 69.663 82.652 78.767 73.443 67.704 67.988 71.816 6% Mandarijnen, Clementine 81.697 85.228 85.846 76.716 79.612 80.249 68.694-14% Plantains 6.362 7.472 20.532 291 8.345 58.404 65.082 11% Uien, excl. plantuien 103.209 86.656 56.279 68.516 91.632 70.800 55.249-22% Nectarines 55.593 69.505 63.017 57.553 69.395 65.306 54.619-16% Grapefruits 38.982 41.717 44.121 47.481 44.705 49.849 52.434 5% Komkommers 32.858 37.842 33.733 45.212 46.549 53.525 51.882-3% Paprika's 37.174 45.823 43.239 45.361 54.003 52.756 51.667-2% Perziken 38.385 40.386 45.223 39.497 53.798 47.160 48.160 2% Kiwi 34.685 35.920 38.900 32.202 28.124 33.289 42.883 29% Peren 23.243 33.184 26.127 25.285 48.574 39.651 42.571 7% Wortelen en rapen 37.639 40.704 27.555 31.317 20.082 34.434 41.056 19% Kropsla 16.631 20.447 19.644 27.528 31.958 35.860 33.984-5% Bloemkool en Broccoli 12.995 18.130 18.646 18.069 28.113 25.780 24.565-5% Ananas 11.597 15.645 19.692 18.861 19.213 19.446 21.121 9% Mandarijnen, overig 17.094 15.740 15.454 12.468 11.705 14.987 19.660 31% Kool wit en rood 25.224 15.774 5.997 9.331 14.744 18.447 17.232-7% Bieten, radijs, ed. 7.821 13.407 7.968 9.192 12.147 12.764 14.990 17% Sla (niet kropsla) 8.478 10.292 8.129 9.835 13.644 13.939 14.954 7% Meloenen 7.195 8.891 9.392 9.653 11.107 14.625 14.629 0% Aardbeien 5.600 7.654 12.834 15.564 13.091 12.494 13.293 6% Courgettes 2.684 4.074 5.560 7.490 9.966 9.604 12.144 26% Prei 10.917 11.436 9.820 9.211 10.060 9.006 12.027 34% Appelen 31.681 58.782 50.743 39.785 19.958 28.556 11.550-60% Pruimen 8.114 9.243 11.603 7.513 10.648 10.639 11.363 7% Avocado's 2.861 2.875 3.048 4.752 7.221 9.270 11.358 23% Kaki's 10.272 11.897 11.763 9.282 11.148 20% Overige 147.008 173.345 146.931 117.749 135.029 129.591 139.805 8% 12

Polen: Import verse groenten en fruit uit Nederland (in tonnen) Bron: Eurosat 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 +/- in % Totaal 323.079 307.425 269.838 324.960 366.721 382.613 379.004-1% Nederlands product 99.217 95.670 64.808 60.405 75.667 81.907 92.845 13% Re-export 223.862 211.755 205.030 264.555 291.054 300.706 286.159-5% Bananen 12.666 11.686 15.799 35.970 47.705 45.764 44.314-3% Uien, excl. plantuien 82.338 61.434 34.388 50.354 65.491 48.487 38.996-20% Tomaten 32.431 30.837 24.492 33.999 36.013 33.673 38.852 15% Peren 9.063 17.114 13.238 13.936 27.296 24.603 26.928 9% Citroenen 14.960 13.106 13.098 17.353 12.359 16.713 22.610 35% Sinaasappelen 10.015 10.143 12.482 17.456 22.091 21.870 20.852-5% Plantains 84 426 3.295 229 743 25.069 19.173-24% Druiven 19.580 19.964 17.793 27.169 27.507 24.312 18.574-24% Peen 16.602 17.386 14.683 13.933 5.559 13.533 18.278 35% Grapefruits 10.779 14.319 14.226 19.266 17.470 20.348 16.778-18% Paprika's 13.132 15.590 14.214 13.591 15.935 18.538 16.159-13% Ananas 4.486 6.121 11.523 12.788 12.667 12.371 10.467-15% Komkommers 5.553 8.553 5.881 6.676 5.346 4.200 7.337 75% Meloenen, water 5.501 4.574 5.931 4.788 3.899 5.654 6.777 20% Mandarijnen, Wilkings 7.759 3.385 3.956 3.692 4.595 3.857 6.216 61% Avocado's 885 1.032 1.401 2.129 3.572 4.643 6.043 30% Meloenen 3.892 2.792 2.701 2.785 4.255 5.076 5.986 18% Overige 73.355 68.967 60.739 48.848 54.219 53.902 54.664 1% 13

Nederland: Export verse groenten en fruit naar Polen (in tonnen) Uitsluitend Nederlands product Bron: GroentenFruitHuis /KCB 2014 2015 2016 +/- in % Totaal 75.667 81.907 92.845 13% Tomaten 28.729 29.447 34.174 16% Peren 9.411 13.000 15.631 20% Paprika 12.365 13.598 14.728 8% Uien 15.679 10.250 10.514 3% Wortelen 895 4.221 7.000 66% Komkommers 2.642 3.138 5.371 71% Kool 1.513 2.007 1.825-9% Prei 1.443 566 1.001 77% Aubergines 795 675 716 6% Sla 843 739 591-20% Appelen 860 3.843 504-87% Radijs 124 4 260 +++ Selderij 2 1 179 +++ Champignons 18 42 65 56% Witlof 100 67 64-4% Uien Sjalotten 3 17 62 +++ Bessen 1 59 53-9% Groente Mix 76 26 47 78% Courgettes 85 108 32-70% Aardbeien 59 78 15-81% Overige 23 21 13-37% 14

Nederland: Export tomaten naar Polen (in tonnen) Bron: 2014 2015 2016 +/- in % GrFrHuis/KCB Totaal 28.729 29.447 34.174 16% Los 3.769 3.811 4.132 8% Tros 24.543 25.498 30.032 18% Rest 416 138 10-93% Tros Rond 23.895 24.317 29.302 20% Los Pruim 47-57 Mm 1.688 1.005 1.440 43% Los Rond 82-102 Mm 123 568 753 33% Tros Rond Kers/Cherry 474 616 602-2% Los Rond 57-67 Mm 950 578 503-13% Los Pruim Kers/Cherry 24 215 382 78% Los Rond 67-82 Mm 543 340 379 12% Los Rond 47-57 Mm 171 518 219-58% Los Rond Kers/Cherry 227 337 214-36% Los Pruim 57-67 Mm 11 189 132-30% Tros Pruim 86 553 120-78% Los Rond > 102 Mm 28 51 101 Overige 416 138 10 Tros Pruim Kers/Cherry 90 11 8 Los Rond < 40 Mm 0-6 Los Pruim 40-47 Mm - 9 3 Los Rond 40-47 Mm 4 2 1 Nederland: Export paprika s naar Polen (in tonnen) Bron: 2014 2015 2016 +/- in % GrFrHuis/KCB Totaal 12.365 13.598 14.728 8% Rood 9.520 10.925 11.717 7% Geel 1.817 1.800 2.058 14% Groen 425 385 550 43% Oranje 325 106 163 54% Mix 211 253 136-46% Diverse 62 105 101-4% Paars - 3 1-56% Wit 6 22 1-97% Bruin/Zwart - - 0 Nederland: Export peren naar Polen (in tonnen) Bron: 2014 2015 2016 +/- in % GrFrHuis/KCB Totaal 9.411 13.000 15.631 20% Conference 7.731 11.369 11.625 2% Beurre Alexandre L. 926 959 3.593 274% Doyenne Du Comice 192 212 71-66% Beurre Hardy 2 35 24-31% Bonne Louise - 1 1 5% Legipont - 11 - -100% Overige Rassen 559 413 317-23% 15

Polen: Import bananen (in tonnen) Totaal 250.744 223.799 201.455 299.166 321.122 321.302 304.777-5% EU extra 28.294 32.922 27.921 19.810 36.295 108.708 156.238 44% EU landen 222.450 190.877 173.534 279.356 284.827 212.594 148.539-30% Ecuador 24.535 23.020 14.968 12.967 31.564 100.193 115.413 15% België 95.922 100.290 84.512 81.646 70.138 45.841 60.036 31% Nederland 12.666 11.686 15.799 35.970 47.705 45.764 44.314-3% Duitsland 90.657 59.490 53.439 132.442 132.612 97.658 22.830-77% Nicaragua 964 20.067 1982% Columbia 3.526 2.032 1.956 60 6.394 19.109 199% Frankrijk 7.969 10.003 7.231 8.266 10.395 8.124 12.659 56% Costa Rica 137 7.870 12.953 4.744 1.956 569 559-2% Overige 15.331 9.408 12.554 21.176 26.693 15.795 9.790-38% Polen: Import uien (in tonnen) Totaal 103.209 86.656 56.279 68.516 91.632 70.800 55.249-22% EU landen 102.391 85.662 53.745 67.611 89.983 70.035 53.623-23% EU extra 818 994 2.534 905 1.649 765 1.626 112% Nederland 82.338 61.434 34.388 50.354 65.491 48.487 38.996-20% Duitsland 11.861 14.971 15.508 11.987 16.208 16.703 11.095-34% Macedonië 42 857 2.512 854 1.008 274 1.243 354% Ver. Koninkrijk 2.280 5.195 1.955 1.766 2.959 1.215 829-32% Italië 896 1.856 1.082 1.022 1.343 1.137 819-28% België 1.444 502 8 125 386 145 544 274% Overige 4.349 1.842 826 2.408 4.238 2.840 1.724-39% Polen: Import tomaten (in tonnen) Totaal 104.984 123.091 115.525 140.169 148.340 144.295 142.248-1% EU landen 94.131 116.944 109.851 137.600 141.104 138.975 128.400-8% EU extra 10.853 6.147 5.673 2.569 7.236 5.319 13.848 160% Spanje 34.942 58.474 52.606 61.009 57.005 57.078 52.260-8% Nederland 32.431 30.837 24.492 33.999 36.013 33.673 38.852 15% wv Ned prod 27.454 26.569 19.011 27.370 28.729 29.447 34.174 16% Re-export 4.977 4.268 5.481 6.629 7.284 4.226 4.679 11% Duitsland 6.341 9.774 12.436 18.064 19.243 20.027 13.880-31% Frankrijk 11.470 10.027 14.586 17.095 18.727 19.791 13.697-31% Turkije 10.211 5.586 5.164 2.296 6.895 3.126 10.932 250% Portugal 108 970 34 599 1.085 2.002 3.245 62% Italië 5.118 3.988 3.795 4.209 4.367 3.567 3.031-15% Oekraïne 4 20 2.129 2.791 31% België 3.047 2.525 1.178 1.455 2.703 1.264 2.310 83% Overige 1.313 911 1.214 1.444 2.302 1.638 1.250-24% 16

Polen: Import peren (in tonnen) Totaal 23.243 33.184 26.127 25.285 48.574 39.651 42.571 7% EU landen 23.090 33.082 26.064 25.164 48.365 39.541 42.546 8% EU extra 154 102 63 121 209 110 25-77% Nederland 9.063 17.114 13.238 13.936 27.296 24.603 26.928 9% België 3.329 3.428 3.677 3.899 7.351 4.943 6.942 40% Portugal 5.095 4.242 3.237 2.895 6.149 3.558 3.104-13% Spanje 3.735 3.361 2.876 1.453 3.561 3.368 2.297-32% Italië 743 997 1.467 467 1.828 1.784 2.156 21% Duitsland 382 2.752 1.047 2.063 1.673 811 938 16% Overige 897 1.290 586 572 716 584 206-65% 17