NOTITIE Onderwerp : Waterparagraaf Opdrachtgever : Gemeente Nederweert Projectnummer : NDW-041-01 Projectomschrijving : Carpoolplaats Nederweert Opgesteld door : ing. R. Peeters Paraaf: Datum : 13 juli 2015 Versie : 2 1. INLEIDING 1.1 ALGEMEEN. De gemeente Nederweert heeft het voornemen om een carpoolplaats te realiseren aan de rand van de bebouwde kern, nabij de N275 en de A2. Het betreft het gebied tussen de Randweg-West en de Laurierstraat. Dit gebied bestaat nu nog overwegend uit een brede groenstrook. In de ruimtelijke onderbouwing moet worden ingegaan op de wateraspecten van het plan, waarvoor is voorliggende waterparagraaf opgesteld. Figuur 1: Ligging plangebied - projectgrens. 1.2 DE WATERTOETS. Als opvolger van de Vierde Nota Waterhuishouding is eind 2009 het eerste Nationale Waterplan vastgesteld. Een goede bescherming tegen overstromingen, het zoveel mogelijk voorkomen van wateroverlast en droogte en het bereiken van een goede waterkwaliteit zijn de basisvoorwaarden voor welvaart en welzijn. Het uiteindelijke doel is het bereiken van een duurzaam en klimaatbestendig waterbeheer. Tegelijk met het opstellen van het nationaal waterplan zijn ook de regionale waterplannen van de provincies, het Beheer en Ontwikkelplan voor de Rijkswateren en de waterbeheerplannen van de waterschappen opgesteld. Om de waterhuishoudkundige doelstellingen expliciet en op een evenwichtige wijze in beschouwing te nemen, zijn deze verplicht gesteld bij een bestemmingsplan of projectbesluit. Vooroverleg over de wateraspecten van het plan tussen de Waterparagraaf carpoolplaats Nederweert Pagina 1 van 5
initiatiefnemer en de waterbeheerders is verplicht. In deze paragraaf worden de aspecten die vanuit waterhuishoudkundig oogpunt een rol spelen naar voren gebracht en wordt aangegeven hoe hier in onderliggend plan mee wordt omgegaan. 2. HET PROJECT De carpoolplaats zal gerealiseerd worden op een terrein van ca. 0,4 hectare. De locatie is gelegen ten westen van de woonkern Nederweert. Op dit moment bestaat de locatie uit groenstrook c.q. grasland. Het plan is zodanig opgezet dat het midden van het terrein zal bestaan uit een groenstrook met wadi. De verhardingen worden rondom deze groenstrook gerealiseerd en wateren geheel af naar deze centraal gelegen wadi. De rijweg zal geheel worden verhard, terwijl de parkeerplaatsen zullen worden uitgevoerd in grastegels. Het ontwerp van de carpoolplaats is weergegeven in onderstaande afbeelding. Figuur 2: Ontwerp carpoolplaats Nederweert. 2.1 BODEMOPBOUW EN GEOHYDROLOGIE. Ten behoeve van dit project is geen geohydrologisch onderzoek uitgevoerd. Opgedane ervaring van een nabij gelegen infiltratievoorziening leert echter, dat de infiltratiecapaciteit van de ondergrond nihil is. Wel wordt het plan omringd door een aantal sloten en greppels welke met elkaar in verbinding staan. Om het regenwater te kunnen afkoppelen van het riool, kan een leegloopvoorziening gecreëerd worden op de aangrenzende greppels. Zodoende wordt het infiltrerend oppervlak fors vergroot, waardoor meer regenwater in de ondergrond geïnfiltreerd kan worden. Uiteindelijk zal niet geïnfiltreerd regenwater via de bestaande structuur van greppels afgevoerd worden naar de Rosveldlossing, welke in beheer is bij het waterschap Peel en Maasvallei. Waterparagraaf carpoolplaats Nederweert Pagina 2 van 5
3. BERGING VAN HEMELWATER 3.1 INLEIDING Afkoppelen van hemelwaterafvoer heeft de volgende voordelen: - minder overstort van verontreinigd rioolwater op oppervlaktewater; - minder regenwater wordt onnodig vermengd met afvalwater hierdoor ontlasting van de zuiveringsinstallaties; - het rioolstelsel kan op kleinere debieten worden gedimensioneerd. Daarnaast kan infiltratie van hemelwater bijdragen aan een beperking van eventuele verdroging en draagt bij aan het op peil houden van de voorraad schoon water. Het overheidsbeleid gaat uit van afkoppelen, maar wel onder enkele voorwaarden: - wateroverlast moet worden verkomen; - schoon hemelwater blijft schoon, en licht verontreinigd water wordt gezuiverd voordat het infiltreert; - grondoppervlakken van bedrijven milieucategorie 3, 4 en 5 en daken waarop neerslag van stof en roetdeeltjes kunnen terecht komen, zullen in principe worden aangesloten op de riolering; - als hemelwater niet kan worden geïnfiltreerd, dan mag vertraagd worden geloosd op oppervlaktewater met behulp van bijvoorbeeld een dynamische buffer. De Limburgse waterbeheerders hebben hun visie op het verantwoord afkoppelen neergelegd in een voorkeurstabel. Daarin wordt onderscheid gemaakt tussen oplossingen voor grondoppervlak, dakoppervlak en hergebruik regenwater. Voor nieuwbouwprojecten heeft het de voorkeur om te werken met bovengrondse open infiltratiesystemen, echter ook het ondergronds infiltreren met bodemfilter is een acceptabele oplossing. 3.2 UITGANGSPUNTEN Het waterschap Peel en Maasvallei geeft aan dat voorzieningen moeten worden gedimensioneerd op een regenbui met een herhalingstijd van 10 jaar (50 mm). Tevens zal een doorkijk gemaakt moeten worden voor een regenbui met een herhalingstijd van 100 jaar (84 mm). Daarnaast dienen de voorzieningen na een 10-jaarlijkse bui binnen 24 uur beschikbaar te zijn voor een eventuele volgende 10-jaarlijkse bui. Aan de hand bovengestelde eisen is in de volgende paragraaf de benodigde berging bepaald. Zoals in het vorige hoofdstuk omschreven wordt het op grote schaal infiltreren van regenwater binnen dit plan een moeilijk verhaal. Wel zijn er andere mogelijkheden om het regenwater af te koppelen van de riolering en dit via bestaande watergangen vertraagd af te voeren. 3.2.1 Vertraagd afvoeren Zoals uit het schetsontwerp blijkt, ligt er een greppel tussen de Randweg-West en de ter realiseren carpoolplaats. Deze greppel sluit aan op een doorgaand systeem van greppels en watergangen. Dit systeem van greppels kan worden gebruikt om het regenwater vertraagd af te voeren naar de Rosveldlossing. Daartoe dient de te realiseren wadi middels een leegloopvoorziening aangesloten te worden op een van de bestaande greppels. De toegestane afvoercapaciteit bedraagt 1 l/s/ha. Het totale verharde oppervlak binnen het plan beslaat een oppervlakte van ongeveer 0,4 hectare, waarmee de toegestane afvoer uitkomt op 0,4 l/s. Omdat in de praktijk een afvoerbuis met een afvoercapaciteit van 0,4 l/s zeer verstoppingsgevoelig is, voeren we de leegloopvoorziening uit met een afvoerbuis ø 125 mm. In de praktijk zal de afvoer daarmee uitkomen op 5 l/s. Waterparagraaf carpoolplaats Nederweert Pagina 3 van 5
De leegloopconstructie zal niet direct op de bodem worden aangelegd, maar op 10cm boven het bodemniveau. Dit heeft twee voordelen: - Bij kleine buien wordt de infiltratiecapaciteit volledig benut en zal zoveel mogelijk grondwateraanvulling plaatsvinden; - De First flush van de parkeerplaatsen zal niet direct naar het oppervlaktewater afstromen. De leegloopconstructie zal middels een slokop worden uitgevoerd. 3.3 BENODIGDE BERGING. Uitgaande van het ontwerp zoals dit is weergegeven in figuur 2, bedraagt het verhard wegoppervlak ca. 1.450 m², de parkeervakken hebben een oppervlak van ca. 1.350 m². De parkeervakken worden weliswaar uitgevoerd in grasstenen, maar gezien de slechte doorlatendheid, gaan we in de berekening uit van gewone verharding zonder infiltratiemogelijkheid. Daarom tellen we dit oppervlak volledig mee, zonder een reductiefactor toe te passen. De groenstrook met wadi heeft een totaal oppervlak van ca. 1.200 m², waarmee het totale oppervlak dat op de wadi afwatert, uitkomt op 4.000 m². Uitgaande van een bui met een herhalingstijd van T=10 jaar (50 mm) en het afwaterende oppervlak inclusief de wadi en groenstroken, komen we tot een benodigde (statische) berging van 4.000 m² x 50 mm = 200 m³. Rekenen we het systeem dynamisch door, de leegloopvoorziening begint namelijk reeds met lozen op het moment dat het eerste regenwater zich in de wadi verzameld, dan bedraagt de maximaal benodigde berging 115 m³. De wadi heeft een bodemoppervlak van ca. 250 m² en een bovenoppervlak van ca. 650 m². Met een diepte van 80 cm bedraagt de totale inhoud ca. 360 m³. Bij een bui met een herhalingstijd van T=10 jaar, zal het waterstand in de vijver ongeveer 35 cm bedragen. Anderhalf uur na de start van de maatgevende regenreeks zal de afvoercapaciteit van de voorziening hoger zijn dan de neerslag die er op dat moment nog valt. Vanaf dat moment zal de voorziening langzaam leegstromen en 12 uur na aanvang van de regenreeks is de berging weer geheel beschikbaar om een volgende regenreeks met een herhalingstijd van T=10 jaar te kunnen bergen. Maken we een doorkijk naar een regenreeks met een herhalingstijd van T=100 jaar, dan zal deze bui eveneens geborgen kunnen worden in de wadi. De benodigde berging bedraagt dan conform de dynamische berekening 150 m³. De wadi zal dan ongeveer 40 cm water bevatten. Ook deze regenreeks kan eenvoudig worden opgevangen in deze voorziening. Zelfs als we het systeem statisch doorrekenen (4.000 m² x 84 mm= 336 m³), kan deze regenreeks geheel geborgen worden. 3.4 VEILIGHEDEN. Bovenstaande berekening is opgesteld aan de hand van een eenvoudig rekenmodel, waardoor extra veiligheden zijn ingebouwd in het ontwerp. Zo is in bovenstaande berekening de infiltratiecapaciteit van de ondergrond verwaarloosd, omdat deze bij een nabijgelegen infiltratievoorziening ook slecht is. In de praktijk zal echter altijd regenwater infiltreren, hoe minimaal ook. Door de slechte infiltratiecapaciteit zijn de parkeerstroken als 100% verhard oppervlak meegeteld en is geen rekening gehouden met het feit dat deze worden uitgevoerd in grastegels. De eerste millimeters regenwater zullen ter plekke infiltreren en worden niet afgevoerd naar de wadi. Waterparagraaf carpoolplaats Nederweert Pagina 4 van 5
Waterparagraaf carpoolplaats Nederweert Pagina 5 van 5