Pedagogisch beleidsplan Buitenschoolse Opvang Goirle Juli 2005
Inhoudsopgave 1. Beschrijving van de organisatie 2. Doel van de organisatie 3. Visie 4. Pedagogische doelstelling 5. Pedagogisch klimaat veiligheid persoonlijke competentie sociale competentie waarden en normen belonen en straffen 6. Buitenschoolse Opvang 7. Rol van de leidster 8. Intake en wennen 9. Indeling van de buitenschoolse tijd 10. Het zieke kind 11. Opvallend gedrag 12. Overleg met scholen en andere organisaties 13. Contact met ouders
1. Beschrijving van de organisatie Buitenschoolse Opvang Goirle b.v. is een zelfstandige organisatie welke lokaal opereert in de gemeente Goirle. Zij verzorgt de opvang van maximaal 57 kinderen per dag in de basisschoolleeftijd (4-13 jaar). Buitenschoolse Opvang Goirle biedt naschoolse opvang, vakantieopvang en opvang op ADV dagen. De directie over Buitenschoolse Opvang Goirle wordt gevoerd door Netwerk Kinderopvang b.v., een organisatie op het gebied van kinderopvang welke werkzaam is in het gehele land. 2. Doel van de organisatie Buitenschoolse Opvang Goirle biedt flexibele opvang op maat. Op maat voor de kinderen door het bieden van een voorziening met speelmogelijkheden die aansluiten bij de verschillende leeftijdsgroepen en belevingswerelden. Maar ook op maat voor de ouders. Zij kunnen met een gerust hart aan hun eigen verplichtingen voldoen in de wetenschap dat zij qua (buitenschoolse) kinderopvang een beroep kunnen doen op Buitenschoolse Opvang Goirle. Voor haar medewerkers wil Buitenschoolse Opvang Goirle een goede werkgever zijn. De arbeidsvoorwaarden zijn conform de CAO Kinderopvang en ook op het gebied van arbeidsomstandigheden wordt er voldaan aan de norm. Ten slotte hechten wij aan een open en heldere communicatie en een goede werksfeer. 3. Visie Buitenschoolse Opvang Goirle vindt het belangrijk kwalitatief goede en breed toegankelijke opvang te realiseren. Hierin wordt het welzijn van het kind gestimuleerd en kan ieder kind tot z n recht komen. Samenwerking met ouders en andere kindgerichte voorzieningen zien wij als een voorwaarde om het welzijn van het kind te kunnen bevorderen. 4. Pedagogische doelstelling a. Realiseren van een pedagogisch klimaat waarin kinderen in de basisschoolleeftijd de gelegenheid krijgen te spelen, te ontmoeten en te ontwikkelen. b. Kinderopvang realiseren waarin rekening wordt gehouden met eigenheid van het kind en zijn achtergrond. Dit gebeurt in samenspraak met de ouders (of verzorgers) van het kind. c. Samenwerking met andere kindgerichte voorzieningen in het kader van de Brede School, jeugdhulpverlening e.d. met als doel een doorgaande lijn te realiseren in de ontwikkeling van het kind. d. Onvoorwaardelijke acceptatie van het kind
5. Pedagogisch klimaat Om het welzijn van het kind te kunnen stimuleren schept Buitenschoolse Opvang Goirle een goed pedagogisch klimaat. Dit klimaat zorgt ervoor dat kinderen zich prettig en veilig voelen en gestimuleerd worden om te spelen, te ontmoeten en te ontwikkelen. Dit pedagogisch klimaat bevat de volgende basiselementen: veiligheid persoonlijke competentie sociale competentie waarden en normen belonen en straffen Veiligheid Er is een onderscheid aan te brengen tussen fysieke en psychische veiligheid. - Fysieke veiligheid: de inrichting van zowel de buiten- als de binnenruimte is erop gericht dat het kind zich veilig voelt, ongestoord kan spelen en ontplooiingsmogelijkheden heeft. - Psychische veiligheid 1. De relatie tussen kind en leidster Dit is de basis voor het gevoel van veiligheid voor het kind. Dit gevoel van veiligheid is noodzakelijk om te kunnen spelen, ontmoeten en ontwikkelen. Het kind moet bekend zijn met de plaats en de manier van opvang. Van belang is dat de leidster het kind accepteert zoals het is. Veiligheid wordt ook geboden door structuur en grenzen. Als het kind weet waar het aan toe is en wat het kan verwachten dan draagt dit bij aan de basisveiligheid. Ook moet een kind zich veilig voelen bij de leidster als er sprake is van verdriet, pijn en/of angst. De leidster begeleidt het kind in dit proces. 2. De relaties tussen de kinderen onderling Aanwezigheid van bekende kinderen geeft een groepsgevoel en daarmee veiligheid. Dit vormt een goede basis om te kunnen spelen, ontmoeten en ontwikkelen. Gelijkwaardigheid is erg belangrijk tussen kinderen. Als er sprake is van ongelijkwaardige verhoudingen in spelsituaties is er geen sprake van veiligheid voor iedereen, wat vraagt om ingrijpen van de leidsters. Door het stellen van regels en grenzen door de leidsters, wordt er voor kinderen duidelijkheid en daarmee ook veiligheid gecreëerd. Persoonlijke competentie Door het stimuleren van de zelfstandigheid van kinderen wordt er een bijdrage geleverd aan het vergroten van het gevoel van eigenwaarde en zelfvertrouwen. Er wordt geprobeerd om het vermogen van kinderen om voor zichzelf op te komen te bevorderen door niet voor hen problemen op te lossen, maar waar nodig met hen. Zo kan een kind groeien in zijn ontwikkeling. Sociale competentie Binnen groepsopvang wordt het welzijn van het kind bevorderd door positieve interacties tussen kinderen. Door deze positieve ervaringen wordt de sociale competentie van het individuele kind vergroot. De leidsters beschikken over vaardigheden om de interacties tussen kinderen op een positieve manier te beïnvloeden.
Waarden en normen Buitenschoolse Opvang Goirle vindt het belangrijk dat kinderen zich thuis voelen. In groepsverband maakt het kind kennis met normen en waarden, die zijn gericht op veiligheid, respect voor elkaar en ontplooiingsmogelijkheden. De leidster heeft hierin een voorbeeldfunctie. Op basis van een goede relatie met de leidster leert het kind waarden en normen die buiten de gezinssituatie voorkomen. Vanuit deze veilige startpositie kan het kind de samenleving gaan verkennen. Belonen en straffen Het kind staat centraal bij Buitenschoolse Opvang Goirle. Met respect voor het kind wordt uitgegaan van geborgenheid, veiligheid en uitdaging. Om hiertussen een goed evenwicht te vinden hanteert de leidster regels. Door het kind op een positieve manier te leren omgaan met deze regels, ervaart het kind deze regels als een natuurlijk deel van de opvang. De leidster gaat hierbij uit van de eigenheid van het kind. Binnen Buitenschoolse Opvang Goirle gaat men uit van een positieve benadering van het kind. Door middel van het geven van complimentjes wordt dit gerealiseerd. Hiermee levert de leidster een bijdrage aan het ontwikkelen van een positief zelfbeeld waardoor het kind meer zelfvertrouwen krijgt. Door het geven van complimentjes wordt het kind gestimuleerd om gewenst gedrag te laten zien. Als gevolg hiervan zal het kind ook vaker gewenst gedrag laten zien en zal het ongewenste gedrag afnemen. De leidster is er zich van bewust dat straf een beperkend effect heeft op het gedrag van het kind. Zeker als het vaker wordt toegepast. Juist teveel straf verhindert de vorming van een eigen geweten bij het kind. 6. Buitenschoolse Opvang Buitenschoolse Opvang Goirle heeft een verticale structuur. De kinderen in leeftijd variërend van 4-13 jaar maken allen gebruik van de verblijfsruimten en de buitenruimte. Elke ruimte heeft z n eigen functie. Zoals een ruimte voor rustig spel zoals knutselen, spelletjes, zandtafel e.d. Een ruimte voor biljart, sjoelen, computers, k nex, een ruimte voor oudere kinderen waar zij huiswerk kunnen maken, tafeltennissen, darten en computeren. Daarnaast is er een grote buitenruimte met zandbak, klimtoestellen, skelters en ander buitenspeelgoed. Een aantal terugkerende elementen geeft structuur aan de middag, zoals bij binnenkomst iets drinken met koek en om ± 16.30 uur appel eten. Het kind dat de hele dag op school heeft gezeten, heeft behoefte aan vrije tijd en vrijheid, daarom bepaalt het kind in grote mate zelf de invulling van de middag. Waar nodig en naar behoefte worden er activiteiten aangeboden. Tijdens vakantieopvang is een activiteitenprogramma.
7. Rol van de leidster De leidster op de buitenschoolse opvang is organiserend, voorwaardenscheppend bezig, zodat het kind zelf kan spelen. Zij houdt afstand en stimuleert tegelijk het kind dat dit nodig heeft. Zij observeert en pikt signalen op van het kind. De leidster is hierbij alert op pesten. Zij kent de omgeving van de buitenschoolse opvang goed en weet waar uitdagingen en gevaren zitten voor de kinderen. De leidster geeft het kind ruimte om zijn vrije tijd zelf in te vullen. Zij zorgt voor gezelligheid en creëert een binding tussen de kinderen. Zij zorgt ervoor dat het kind zich veilig en geborgen voelt. Zij staat open voor het bespreken van de ervaringen van kinderen. De leidster van de buitenschoolse opvang is iemand die iets te bieden heeft voor het kind dat de opvang bezoekt. Zij heeft specialiteiten ontwikkeld en heeft oog voor het oudere kind. De rol van de leidster is dat zij openstaat voor inspraak van de kinderen. Zij overlegt en discussieert met de grote kinderen en komt samen met hen tot ideeën. Tevens is de leidster verantwoordelijk voor het veilig vervoeren van het kind van school naar Buitenschoolse Opvang Goirle, van Buitenschoolse Opvang Goirle naar clubjes en tijdens uitstapjes. 8. Intake en wennen Als het kind nieuw op de buitenschoolse opvang komt vindt er een intakegesprek plaats. In overleg met de ouders worden er afspraken gemaakt over hoe de wenperiode eruit zal zien. 9. Indeling van de buitenschoolse tijd Buitenschoolse Opvang Goirle streeft ernaar dat het kind de opvang ervaart als een vorm van vrijetijdsbesteding. Onder vrijetijdsbesteding wordt het volgende verstaan: Het kind kan spelen of met iets bezig zijn en daaraan plezier beleven, zonder dat dit functioneel of leerzaam hoeft te zijn. Het kind bepaalt zelf wat hij doet en met wie hij dit doet, binnen de regels van de BSO. Binnen deze vrijetijdsbesteding bestaat voor het kind de mogelijkheid om deel te nemen aan activiteiten. De leidster houdt rekening met de verschillende leeftijden en interesses van het kind. Voor de vakantieperiode wordt van tevoren een activiteitenplan opgesteld waaraan het kind deel kan nemen. De leidster stimuleert het kind zelfstandig te spelen en initiatieven te nemen. Naarmate het kind ouder wordt, laat de leidster het kind meer los. Het is mogelijk dat het kind afspreekt met vriendjes, zowel binnen als buiten de buitenschoolse opvang. Dit alleen na duidelijke afspraken tussen kind, ouders en Buitenschoolse Opvang Goirle. Over meer vrijheid (zoals alleen naar huis gaan) worden afspraken gemaakt met de ouders, en deze afspraken worden schriftelijk vastgelegd en ondertekend door ouders. Meer vrijheid voor het kind betekent ook meer verantwoordelijkheid voor het kind. Buitenschoolse Opvang Goirle biedt de mogelijkheid om kinderen die een clubje bezoeken weg te brengen.
Binnen Buitenschoolse Opvang Goirle heeft het kind gelegenheid tot: Binnen spelen Buiten spelen Deelnemen aan activiteiten 10. Het zieke kind Als het kind ziek is zal het niet snel de buitenschoolse opvang bezoeken, omdat het ook niet naar school is geweest. Indien een kind ziek op de buitenschoolse opvang arriveert of daar ziek wordt, neemt de leidster contact op met de ouders. Er wordt afgesproken door wie en wanneer het kind wordt gehaald. In de tussentijd kan het zieke kind afgezonderd, op een rustige plaats lekker op de bank liggen als t dit wil. Er blijft de benodigde aandacht en nabijheid voor het zieke kind totdat het is opgehaald. 11. Opvallend gedrag Elk kind is anders en vertoont daardoor ander gedrag. Soms vertoont een kind gedrag dat duidelijk anders is dan wat men verwacht op die leeftijd en in vergelijking met andere kinderen. Als dit opvallende gedrag aan de orde is, overlegt de leidster dit in het team. Indien nodig, zal hierna een overleg plaatsvinden met de ouders. In dit overleg wordt het gedrag besproken en eventuele afspraken gemaakt over observatie en externe begeleiding. De leidster is binnen de buitenschoolse opvang extra alert op het kind dat gepest wordt. Het gepeste kind wordt serieus genomen, krijgt aandacht en steun. Er wordt niets gedaan waarvan het gepeste kind niet op de hoogte is of wat het niet wil. Het gepeste kind krijgt de mogelijkheid zijn nare ervaringen en gevoelens te uiten. De leidster probeert de weerbaarheid van het gepeste kind te stimuleren. Er is ook aandacht voor de pester. Deze wordt aangesproken op zijn gedrag, maar tegelijkertijd ontvangt deze ook steun van de leidster. Door het ontvangen van steun en positieve aandacht zal de pester eerder geneigd zijn gewenst gedrag te laten zien dan als de nadruk steeds ligt op het negatieve gedrag (het pesten). 12. Overleg met scholen en andere organisaties Buitenschoolse Opvang Goirle werkt graag samen met scholen en andere organisaties in de wijk of het dorp. Buitenschoolse Opvang Goirle neemt deel aan het Netwerk Jeugdhulpverlening Goirle 12-. In dit netwerk worden grote en kleine zorgen rondom kinderen van 0 tot 12 jaar besproken. Hier gaat altijd overleg met de ouders aan vooraf.
13. Contact met ouders Een goed contact met ouders is de basis voor het welzijn van het kind. Ouders moeten de gelegenheid krijgen om de leidsters goed te informeren over hun kind. De leidster staat open voor deze opvattingen en past deze toe, voor zover mogelijk binnen het groepsverband van de buitenschoolse opvang. Er zijn verschillende vormen van overleg om de communicatie tussen ouders en leidster optimaal te laten verlopen, zoals: Kennismakingsgesprek Intakegesprek Breng- en haalgesprekken Eventueel kunnen er op verzoek van ouders of Buitenschoolse Opvang Goirle nog gesprekken gepland worden ten aanzien van het functioneren van het kind. Buitenschoolse Opvang Goirle heeft een oudercommissie. Deze oudercommissie heeft als doel: De belangen van de kinderen en de ouders van Buitenschoolse Opvang Goirle waar de oudercommissie aan verbonden is zo goed mogelijk te behartigen en de ouders te vertegenwoordigen. Te adviseren ten aanzien van kwaliteit. Het behartigen van de belangen van de ouders van Buitenschoolse Opvang Goirle bij de directie.