experiment -31 Kernfysica Straling rondom ons 3de graad Kernfysica Onderwerp: straling rondom ons Geigermullerteller, radioactieve voorwerpen (paranoten, kaliumsulfaat, oude wekker,...), eventueel computer met interface 1. Verbind de geigermullerteller met de computer of met de meter. Meet de achtergrondstraling gedurende 5 min. 2. Meet de straling bij paranoten, kaliumsulfaat, een oude wekker, een stuk gesteenten,... achtergrondstraling (16,9 ± 1,6) pulsen/min; paranoten (21,1 ± 2,3) pulsen/min; kaliumsulfaat (26,3 ± 3,5) pulsen/min; oude wekker (67,1 ± 6,7) pulsen/min
aantal pulsen/min experiment -32 Afhankelijkheid van de hoek 3de graad Kernfysica Onderwerp: afhankelijkheid van de hoek opstelling met geigermullerteller, radioactieve bron (Ra-226, 3,3 kbq, -straler), chromometer 1. Maak de opstelling. 2. Meet het aantal pulsen per min. als functie van de hoek op een vaste afstand van de bron. 3. Meet het aantal pulsen per min. recht voor de bron als functie van de afstand. 1. Verwerk de gegevens in een spreadsheet. 2. Zet het aantal pulsen uit als functie van 1/(afstand) 2. 900 aantal pulsen/min 800 700 600 500 400 300 200 100 0-60 -40-20 0 20 40 60 hoek bron- telbuis 12000 10000 8000 6000 4000 2000 0 0 2 4 6 8 10 12 afstand(cm)
experiment -33 Afscherming van -straling 3de graad Kernfysica Onderwerp: afscherming -straling opstelling en Geigermullerteller, radioactieve bron (Ra-226 ; 3,7 kbq ; afstand =4 cm), papier, AL-folie, Al-plaatje 1. Maak de opstelling. 2. Meet de achtergrondstraling. 3. Meet de straling met een en meerdere lagen papier, Al-folie, een Al-plaat,... tussen de bron en de teller. Beschrijf je waarneming.
experiment -34 Afbuiging in een magnetisch veld 3de graad Kernfysica Onderwerp: afbuiging in opstelling met magneten, Geigermullerteller, radioactieve bron (Ra-226 ; 3,7 kbq), chromometer 1. Maak de opstelling. 2. Meet het aantal pulsen per min. als functie van de hoek zonder magneten. 3. Meet het aantal pulsen per min. als functie van de hoek met de magneten. Verklaar de verschuiving van de top. De bron zendt -deeltjes uit en de rode stip op de magneet geeft de noordpool aan. 900 800 aantal pulsen/min 700 600 500 400 300 200 100 0-60 -40-20 0 20 40 60 hoek bron- telbuis 900 800 aantal pulsen/min 700 600 500 400 300 200 100-60 -40 0-20 0 20 40 60 hoek bron- telbuis
experiment -35 Radon in de lucht (1) 3de graad Kernfysica Onderwerp: radon in de lucht (1) ballon, klein bekerglas, geigermullerteller, computer met interface, statiefmateriaal 1. Blaas de ballon op en hang deze in een afzonderlijk tochtvrij lokaal een tijd op (zeker enkele uren). 2. Laat de ballon leeg lopen en steek ze voorzichtig in het bekerglas. 3. Meet het aantal pulsen met de geigermullerteller om de 5 min. Het is niet mogelijk uit de meetresultaten de halfwaardetijd van Rn te bepalen omdat er ook andere bronnen door de ballon worden verzameld. De ballon verliest heel gemakkelijk de gevangen Rn.
experiment -36 Radon in de lucht (2) 3de graad Kernfysica Onderwerp: radon in de lucht (2) nikkel-chroomdraad ( = 0,2 mm, l 1,0 m), hoogspanningsbron (5 kv gelijkspanning), geigermullerteller, statiefmateriaal 1. Span de draad tussen 2 isolatoren. 2. Sluit 1 uiteinde van de draad aan op 5 kv. Het andere uiteinde moet nergens op worden aangesloten. 3. Laat het geheel een tijd (zeker 1 u.) staan. 4. Wrijf de draad af met een papieren doekje 5. Meet het aantal pulsen van het papier met de geigermullerteller om de 5 min. Het is niet mogelijk uit de meetresultaten de halfwaardetijd van Rn te bepalen omdat er niet alleen Rn op het papier verzameld wordt.
experiment -37 Halfwaardetijd bepalen van Pa 234 3de graad Kernfysica Onderwerp: halfwaardetijd bepalen geigermullerteller, isotopengenerator (protactinium : U-238, Pa-234 (vervaltijd 78 s), max. 45 kbq), computer met interface 1. Verbind de geigermullerteller met de computer. Stel de computer in. 2. Meet de achtergrondstraling gedurende 5 min. 3. Schud de isotopengenerator gedurende 30 s. en plaats de telbuis er voor. 4. Meet enkele min. het aantal pulsen als functie van de tijd. Meet b.v. elke 30 s. 1. Corrigeer de meetwaarden door er de achtergrondstraling van af te trekken. 2. Bepaal de halfwaardetijd uit de grafiek. 1. Begin niet te snel te meten na het schudden van de isotopengenerator. Wacht enkele minuten. Verwijder het beschermingskapje van de telbuis. 2. Maak de grafiek (ln (aantal pulsen); tijd).
experiment -38 Halfwaardetijd bepalen van Ba 137 3de graad Kernfysica Onderwerp: halfwaardetijd van Ba 137 geigermullerteller, computer met interface, isotoopgenerator met extractievloeistof, klein bekerglas 1. Zuig enkele ml van de extractievloeistof op in de meetspuit. Pers deze vloeistof door de isotoopgenerator. Vang op in het bekerglas. 2. Klem de geigermuller teller met het venster naar beneden vast. Zet deze op ongeveer 5 cm boven de vloeistof in het bekerglas. 3. Verbind de geigermullerteller met de interface. Plaats het kapje terug. 4. Stel de computer en de interface in. Verklaar je waarnemingen.
experiment -39 Inhoudstafel Halfgeleiders... 1 LDR... 1 Diode... 2 Black box met diodes... 3 Weerstand als functie van de temperatuur... 4 R NTC ( ) (1)... 4 R NTC ( ) (2)... 5 R PTC ( ) (1)... 6 R PTC ( ) (2)... 7 Magnetisme... 8 Veldlijnen bij permanente magneten... 8 Krachten tussen magnetische polen... 9 Kenmerken van permanente magneten... 10 Curietemperatuur... 11 Elektromagneten... 12 Proef van Oersted bij een rechte geleider en een cirkelvormige winding.... 12 B bij een rechte geleider: richting en zin... 13 B bij een rechte geleider (1)... 14 B bij een rechte geleider (2)... 15 B bij een spoel (1)... 16 B bij een spoel (2)... 17 B bij een spoel (3)... 18 Elektromagnetische kracht... 19 Kooldraadlamp in een magnetisch veld... 19 Richting en zin van de laplacekracht... 20 Krachten tussen evenwijdige geleiders - krachten op een spoel... 21 Kracht op een gespannen draad... 22 Laplacekracht... 23 Elektromagnetische inductie... 24 Inductieverschijnsel (1)... 24 Inductieverschijnsel (2)... 25 Geïnduceerde spanning U i... 26 Toepassingen... 27 Elektrische motor... 27 Magnetische demping (1)... 28 Magnetische demping (2)... 29 Transformator... 30 Kernfysica... 31 Straling rondom ons... 31 Afhankelijkheid van de hoek... 32 Afscherming van -straling... 33
experiment -40 Afbuiging in een magnetisch veld... 34 Radon in de lucht (1)... 35 Radon in de lucht (2)... 36 Halfwaardetijd bepalen van Pa 234... 37 Halfwaardetijd bepalen van Ba 137... 38