Gluren bij de buren Hoe omgaan met conflicten tussen fietsers en voetgangers in gemengd verkeer?

Organiseer uw gemengd verkeer Gluren bij de buren Hoe omgaan met conflicten tussen fietsers en voetgangers in gemengd verkeer? 8 november 2016, Mechelen Sofie Aelterman

Voorstelling Traject Onderzoek in mobiliteitsmanagement 08/11/2016 page 2

Onderzoek in mobiliteitsmanagement 08/11/2016 page 3 Inhoud Conflicten tussen voetgangers en fietsers enkele cijfers Praktijkvoorbeelden Nieuwe modi

Conflicten tussen voetgangers en fietsers enkele cijfers Onderzoek in mobiliteitsmanagement 08/11/2016 page 4

Onderzoek in mobiliteitsmanagement 08/11/2016 page 5 Enkele cijfers. Een aanrijding tussen een wagen aan 50km/u met een fietser aan 30km/u komt overeen met een aanrijding tussen dezelfde fietser en een voetganger aan 5km/u Kinetische energie ratio 50:1 => conflict fietser-voetganger te vermijden

Onderzoek in mobiliteitsmanagement 08/11/2016 page 6 Enkele cijfers. de conflictquiz Vraag 1 Een voetganger wordt aangereden door een auto/vrachtwagen. De kans op overlijden is 1 op 51. Een voetganger wordt aangereden door een fietser, de kans op overlijden is

Enkele cijfers. de conflictquiz Een voetganger wordt aangereden door een auto/vrachtwagen. De kans op overlijden is 1 op 51. Een voetganger wordt aangereden door een fietser, de kans op overlijden is Minder dan 1 op 100 Minder dan 1 op 1.000 Minder dan 1 op 10.000 Onderzoek in mobiliteitsmanagement 08/11/2016 page 7

Enkele cijfers. de conflictquiz Een voetganger wordt aangereden door een auto/vrachtwagen. De kans op overlijden is 1 op 51. Een voetganger wordt aangereden door een fietser, de kans op overlijden is Minder dan 1 op 100 Minder dan 1 op 1.000 Minder dan 1 op 10.000 => Letsels meestal niet levensbedreigend Onderzoek in mobiliteitsmanagement 08/11/2016 page 8

Onderzoek in mobiliteitsmanagement 08/11/2016 page 9 Enkele cijfers. de conflictquiz Vraag 2 In North South Wales werden 50.000 voetgangers en 12.000 fietsers geobserveerd op een gedeeld voet/fietspad. Volgende conflicten werden geregistreerd

Enkele cijfers. de conflictquiz In North South Wales werden 50.000 voetgangers en 12.000 fietsers geobserveerd op een gedeeld voet/fietspad. Volgende conflicten werden geregistreerd 5 bijna aanrijdingen 5 bijna aanrijdingen en 3 aanrijdingen 5 bijna aanrijdingen en 7 aanrijdingen Onderzoek in mobiliteitsmanagement 08/11/2016 page 10

Enkele cijfers. de conflictquiz In North South Wales werden 50.000 voetgangers en 12.000 fietsers geobserveerd op een gedeeld voet/fietspad. Volgende conflicten werden geregistreerd 5 bijna aanrijdingen 5 bijna aanrijdingen en 3 aanrijdingen 5 bijna aanrijdingen en 7 aanrijdingen => Kans op conflict is eigenlijk zeer klein Onderzoek in mobiliteitsmanagement 08/11/2016 page 11

Onderzoek in mobiliteitsmanagement 08/11/2016 page 12 Enkele cijfers. de conflictquiz Vraag 3 Risico verhogende factoren

Onderzoek in mobiliteitsmanagement 08/11/2016 page 13 Enkele cijfers. de conflictquiz Risico verhogende factoren Mannelijke fietser Losse/verkeerd gedragen helm Fietsen op het voetpad Ochtendpiek en 14u-16u Dubbelrichting Hogere snelheid Grondmarkeringen => Onaangepast gedrag (snelheid/intensiteit) verhoogt risico

Onderzoek in mobiliteitsmanagement 08/11/2016 page 14 Enkele cijfers. Conflicten tussen voetgangers en fietsers 1,5% van alle gehospitaliseerde voetgangers 0,6% van alle gehospitaliseerde fietsers => Letsels zijn meestal niet zwaar

Conclusies Oorzaken conflicten Verschil in snelheid Gebrek aan aandacht Subjectief onveiligheidsgevoel Onderzoek in mobiliteitsmanagement 08/11/2016 page 15

Mogelijke oplossingen??? Onderzoek in mobiliteitsmanagement 08/11/2016 page 16

Mogelijke oplossingen Infrastructuur => ruimte, shared space Verkeersstromen scheiden Fietsers/voetgangers Lokaal Rerouting Verschillende snelheden Fietsers/voetgangers Snelle fietsers/minder snelle fietsers Richtingen Tijdelijk/permanent Sensibilisatie Respect voor elkaar Aandacht verhogen Onderzoek in mobiliteitsmanagement 08/11/2016 page 17

Onderzoek in mobiliteitsmanagement 08/11/2016 page 18 Infrastructuur Shared space hoe het moet Drachten https://www.youtube.com/watch?v=3wte5-_gcdq

Onderzoek in mobiliteitsmanagement 08/11/2016 page 19 Infrastructuur Shared space hoe het moet Schoolomgeving Noordlaren (NL)

Infrastructuur Shared space hoe het moet Mariahilferstrasse, Wenen Onderzoek in mobiliteitsmanagement 08/11/2016 page 20

Onderzoek in mobiliteitsmanagement 08/11/2016 page 21 Infrastructuur Shared space hoe het moet Aachen, train station-city center

Onderzoek in mobiliteitsmanagement 08/11/2016 page 22 Infrastructuur Shared space hoe het moet Exhibition road, london

Infrastructuur Cycleslangen Copenhagen Probleem: Missing link Conflict met voetgangers in shopping zone Oplossing: Fietsbrug 4 m breed 220m lang Onderzoek in mobiliteitsmanagement 08/11/2016 page 23

Verkeersstromen scheiden Zernike route Groningen Probleem: extreem drukke fietsroute door centrum en met oversteken op de ringweg => file op ringweg, risico gedrag => onveilige situatie fiets/voetganger Oplossing: rerouting door campagne Reductie aantal fietsers 10%; Met name gericht op nieuwe/eerstejaars studenten Onderzoek in mobiliteitsmanagement 08/11/2016 page 24

Onderzoek in mobiliteitsmanagement 08/11/2016 page 25 Zonnelaan Jaagpa d Crematoriumlaan

Onderzoek in mobiliteitsmanagement 08/11/2016 page 26 Maatregel 170 2 Beïnvloeding fietsgedrag 750 1.000 fietsers in een uur 330 380

Onderzoek in mobiliteitsmanagement 08/11/2016 page 27

Onderzoek in mobiliteitsmanagement 08/11/2016 page 31 Sensibilisatie Burgos Probleem: Conflict met voetgangers in voetgangerszone Oplossing: Campagne Respeto entre Todos Doelgroep: jongeren Stickers en flyers Op probleem locatie Budget: 13.250

Smartphone zombies Probleem: gebruik smartphone op straat 5% zichtbaarheid 18% fietsongevallen (12-34jaar) Oplossingen: Seoul: signalisatie Augsburg (D): vloerlicht Onderzoek in mobiliteitsmanagement 08/11/2016 page 32

Onderzoek in mobiliteitsmanagement 08/11/2016 page 33 Smartphone zombies Slenterpaden oa Antwerpen

Onderzoek in mobiliteitsmanagement 08/11/2016 page 34 Smartphone zombies Campagne Nederland

Nieuwe modi Onderzoek in mobiliteitsmanagement 08/11/2016 page 35

Nieuwe modi monowheel hooverboard E-step Onderzoek in mobiliteitsmanagement 08/11/2016 page 36 speedpedelec segway

Nieuwe modi monowheel hooverboard E-step Onderzoek in mobiliteitsmanagement 08/11/2016 page 37 speedpedelec segway

Wetgeving Voortbewegingstoestellen B Officieel toegelaten sinds 1 okt 2016 Max 18km/u niet sneller dan stapvoets => regels van toepassing voor de voetgangers sneller dan stapvoets => regels van toepassing voor de fietsers Idem regels andere weggebruikers ten opzichte van respectievelijk voetgangers en fietsers Indien niet op voetpad => verplicht licht achter/voor indien zicht <200m Onderzoek in mobiliteitsmanagement 08/11/2016 page 38

Wetgeving e-bike/speedpedelec België wetgeving vanaf 1 oktober 2016 25km/u => fiets 45km/u => Bromfiets klasse P Vereisten Rijbewijs Helm Nummerplaat Verzekering voorlopig niet Op het fietspad? Wegsnelheid > 50km/u => verplicht fietspad Wegsnelheid < 50km/u => fietspad mag beperkt éénrichtingsverkeer: onderborden speed pedelecs landelijke wegen: onderborden speed pedelecs Fietsstraten: verboden om andere fietsers voorbij te steken. De gemengde voet- en fietspaden: verboden voor speed pedelecs. Onderzoek in mobiliteitsmanagement 08/11/2016 page 39

Wetgeving in het buitenland Speedpedelec EU-wetgeving Bromfietskenteken va. 1 januari 2017 NL 25km/u => Snorfiets 45km/u => Bromfiets UK 25km/u => Fiets, minimale leeftijd:14 jaar 45km/u => moped => rijbewijs, verzekering, helm D 25km/u => Fiets 45km/u => Mofa => rijbewijs, verzekering, helm Locatie: niet op fietspad en niet in enkel richting straten Meenemen op OV: afh. van locatie Onderzoek in mobiliteitsmanagement 08/11/2016 page 40

Onderzoek in mobiliteitsmanagement 08/11/2016 page 41 Speedpedelec max 25km/u Speedpedelec max 45km/u Regelgeving snorfiets bromfiets Maximale snelheid binnen BBK Maximale snelheid buiten BBK Min leeftijd Rijbewijs Verzekering Locatie kenteken Helm? 25 km/u Op fiets/bromfietspad: 30km/u Op rijbaan: 45km/u 25km/u 16 jaar bromfietsrijbewijs (AM) Op fiets/bromfietspad: 40km/u Op rijbaan: 45km/u verzekering tegen wettelijke aansprakelijkheid op het verplichte fietspad rijden snorfietskenteken (blauwe kentekenplaat) op het fiets/bromfietspad rijden (of op de rijbaan) bromfietskenteken (gele kentekenplaat) goedgekeurde bromfietshelm (norm ECE 22.05)

Onderzoek in mobiliteitsmanagement 08/11/2016 page 42 Appelscha Zelfrijdende Bus http://www.rtvdrenthe.nl/nieuws/113044/fietsers-niet-echt-te-sprekenover-zelfrijdende-bussen-in-appelscha Proefproject sept 2016 Stopgezet wegens conflict met fietsers

Bedankt voor uw aandacht! Sofie Aelterman sae@traject.be Onderzoek in mobiliteitsmanagement 08/11/2016 page 43 09 242 32 80 @trajectmobility www.traject.be