ACTIEPLAN DIERENWELZIJN Concept (inspraak tot en met 4 oktober 2016)
Introductie Voor u ligt het Actieplan Dierenwelzijn van de gemeente Hendrik-Ido-Ambacht. Dit actieplan komt voort uit de Nota Dierenwelzijn die eind 2016 door de gemeenteraad is vastgesteld. Met dit actieplan geeft de gemeente een momentopname van hoe we ervoor staan op het gebied van dieren in Ambacht. De acties worden voor onbepaalde tijd uitgevoerd. Het gaat niet om het afvinken van acties die al zijn gedaan, maar vooral om het op lange termijn volhouden van deze acties. Een voorbeeld hiervan is het benoemen van een wethouder dierenwelzijn, die ook weer in een volgende collegeperiode moet worden benoemd. Aangezien de gemeente Hendrik-Ido-Ambacht een goed voorbeeld wil geven en gelooft dat goed voorbeeld doet goed volgen, is dit Actieplan Dierenwelzijn opgesteld op basis van het document 'Aanbevelingen Gemeentelijk Dierenwelzijnsbeleid' van de In dit document heeft De Dierenbescherming aanbevelingen opgesteld die in hun visie door gemeenten zouden moeten worden overgenomen. Dit gaat een stuk verder dan de wettelijke verplichting die gemeenten zouden moeten volgen. Gezien de ambitie van de gemeente om met de Nota Dierenwelzijn verder te gaan in het beschrijven van dierenwelzijn dan enkel de wettelijke taken, wordt in dit Actieplan aan de hand van alle 40 aanbevelingen van de Dierenbescherming besproken: Wat de stand van zaken is binnen de gemeente op het gebied van dierenwelzijn; Wat de gemeente kan verbeteren; Welke acties moeten worden uitgevoerd om deze verbeteringen te realiseren; Wie verantwoordelijk is voor deze acties. Gedurende het opstellen van dit Actieplan zijn steeds meer aanbevelingen van status (kleuren groen, oranje, rood) veranderd, omdat de gemeente deze heeft overgenomen. Ook de gemeente heeft stappen gezet, maar moet dat ook blijven doen om de bewustwording rondom dierenwelzijn te vergroten. Afkortingen: Afd. = Afdeling Beleid & Ontwikkeling Pfh. = Portefeuillehouder/wethouder Afd. = Afdeling Bestuurszaken Alg. = Algemeen n.v.t. = niet van toepassing
Aanbeveling van de Dierenbescherming Stand van Zaken Actie gemeente Afd. Algemeen 1 De gemeente stelt diervriendelijk beleid op en legt dit vast in een nota Dierenwelzijn. 2 De gemeente heeft een wethouder dierenwelzijn, die verantwoordelijk is voor dierenbeleid en dierenwelzijn waarborgt. Dieren in nood 3 De gemeente maakt goede afspraken met dierenopvangcentra en ambulancediensten over de opvang van dieren en verstrekt een kostendekkende vergoeding. De gemeente gebruikt hiervoor bij voorkeur het door de Dierenbescherming opgestelde Basisarrangement Dierennoodhulp. 4 De gemeente ziet het vervoer van zieke, gewonde en gevonden dieren als onderdeel van haar verantwoordelijkheden en ondersteunt het werk van de dierenambulance. 5 De gemeente neemt een faciliterende rol in bij het tot stand komen van afspraken tussen hulpdiensten en opvangcentra over de opvang van huisdieren in geval van een (gedwongen) opname, arrestatie of huiselijk geweld. 6 De gemeente verleent een ontheffing aan de dierenambulance voor het medegebruik van bus- en trambanen. 7 De gemeente neemt in haar rampenplan een apart stuk op over de hulp aan dieren. Gezelschapsdieren 8 De gemeente informeert burgers over het belang van chippen van katten en ondersteunt en faciliteert chipacties voor katten. 9 De gemeente stelt hondenbeleid op, dat betrekking heeft op onder andere voorzieningen voor honden en bijtincidenten. Bij het opstellen van het beleid staat het welzijn van de hond centraal. 10 De gemeente maakt afspraken met opvangcentra over een locatie of een eventuele bijdrage voor renovatiekosten. 11 De gemeente geeft in haar gemeentegids en op haar website tips over hoe te handelen bij een weggelopen huisdier en plaatst daarbij het telefoonnummer van de plaatselijke afdeling van de Dierenbescherming of andere meldpunten voor vermiste huisdieren. 12 De gemeente speelt een rol bij de uitbreiding van het aantal woonzorgen verpleeghuizen waar ouderen met hun huisdier welkom zijn of bemiddelt tussen ouderen met een huisdier en directies van woonzorgen verpleeghuizen. 13 De gemeente geeft op haar website voorlichting over het diervriendelijk houden van hobbydieren en regelgeving met betrekking tot hobbydieren. 14 De gemeente stelt een diervriendelijk beleid op ten aanzien van het verlenen van vergunningen voor schuilstallen voor hobbydieren. 15 De gemeente staat het oprichten en beheren van een kinder- of stadsboerderij of hertenkamp slechts onder bepaalde voorwaarden toe en ziet erop toe dat het welzijn, de gezondheid en integriteit van de dieren zijn gewaarborgd en maakt bij voorkeur gebruik van de intentieovereenkomst voor dierenwelzijn op kinderboerderijen. Evenementen met dieren 16 De gemeente hanteert een voorkeursbeleid voor circussen zonder (wilde) dieren. Er wordt een Nota Dierenwelzijn opgesteld door de gemeente. De gemeente voldoet aan deze aanbeveling. Er zijn afspraken gemaakt met Dierentehuis Louterbloemen. Opvang en vervoer is een wettelijke taak. De dierenambulance is een partner. De gemeente neemt hierin de gebruikelijke faciliterende rol. Er is een contactpersoon binnen de gemeente. Dit is in HIA niet van toepassing. In het rampenplan is al aandacht voor de veiligheid van mens en dier. De gemeente geeft hierover informatie op de website. Er is reeds algemeen hondenbeleid opgesteld. Dit is in HIA niet van toepassing. Deze informatie is in de gemeentegids opgenomen. Op de site van de Dierenbescherming staan twee meldpunten voor vermiste dieren. De gemeente is bereid hierin te bemiddelen, indien deze situatie voorkomt. De gemeente geeft hierover informatie op de website. Hier zijn wettelijke regels voor met betrekking tot bestemmingsplannen. Bij het Jeugdspeelpark worden dieren gehouden. Het Jeugdspeelpark voldoet aan de voorwaarden van de gemeente. In de Kadernota Evenementenbeleid is reeds opgenomen dat we landelijke regelgeving volgen: circus zonder wilde dieren. De Nota Dierenwelzijn wordt in 2016 vastgesteld door de raad. Wethouder Floor van de Velde wordt onze eerste wethouder dierenwelzijn. De gemeente ziet dit als een serieuze taak en heeft dit goed geregeld. Deze afspraken zijn gemaakt met Louterbloemen en de Dierenwelzijn wordt als apart thema opgenomen op de website. In de APV wordt hierover een nieuw artikel opgenomen. De meldpunten staan vermeld op de website. Er wordt per situatie bekeken wat de mogelijkheden zijn, bv. het aanwijzen van een contactpersoon binnen de gemeente. Op de website wordt tevens een link geplaatst naar het Jeugdspeelpark. Er wordt landelijk beleid gevolgd. overgenomen. Er wordt landelijk beleid gevolgd. Pfh. Alg. n.v.t. n.v.t.
17 De gemeente staat evenementen met dieren, zoals struisvogelraces en paardenmarkten niet toe. 18 Wanneer de gemeente toch een vergunning voor een paardenmarkt wil afgeven, doet zij dit volgens het protocol welzijn paardenmarkten. Landbouwhuisdieren 19 De gemeente voorkomt met behulp van haar bestemmingsplannen de vestiging of uitbreiding van vee-industrie binnen haar grenzen. 20 De gemeente stimuleert vormen van diervriendelijkere veehouderij door zelf het goede voorbeeld te geven en alleen producten met het Beter Leven kenmerk of biologische producten te gebruiken en te zorgen voor de aanwezigheid van vegetarisch voedsel. 21 De gemeente stelt extra eisen aan de brandveiligheid van stallen en controleert stallen regelmatig op brandveiligheid. Ook zorgt de gemeente ervoor dat de brandweer is voorbereid op het aanpakken van stalbranden door regelmatig te oefenen en een aanvalsplan voor stalbranden op te stellen. Proefdieren 22 De gemeente besteedt aandacht aan het gebruik van proefdiervrije producten, zoals schoonmaakmiddelen en zeep, in gemeentelijke ruimtes. Dit soort evenementen komen nauwelijks voor in Ambacht. Bij ieder evenement hoort een bestuurlijke keuze. In verband met landelijke wetgeving kan een vergunningaanvraag voor evenementen niet worden afgewezen op basis van dierenwelzijn. De Wet Dieren blijft wel altijd gelden. Dit soort evenementen komen nauwelijks voor in Ambacht. Er zijn geen mogelijkheden voor vee-industrie binnen de gemeentegrenzen. Er is niet veel aandacht voor biologische producten. Er zijn wel vegetarische salades voor gemeentepersoneel beschikbaar. HIA kent geen grootschalige stallen. De brandweer benadert kleine stallen als een klein gebouw. Dit vraagt geen specifieke (nieuwe) planvorming. Oefeningen met grote huisdieren, waaronder paarden, vinden met enige regelmaat plaats. Er wordt zo min mogelijk gebruik gemaakt van schoonmaakmiddelen, bijvoorbeeld door het gebruik van microfiber doeken. Welke middelen precies proefdiervrij zijn is niet duidelijk. In het wild levende dieren: jacht, beheer en schadebestrijding 23 De gemeente staat jacht op gemeentegronden niet toe. In uitzonderlijke situaties die gevaar en schade kunnen opleveren, wordt jacht toegestaan. 24 De gemeente voorziet, eventueel in samenwerking met de Dierenbescherming, inwoners van informatie over dieren in hun omgeving. Zo kan acceptatie van dieren rondom de woningen worden vergroot en door preventief handelen worden voorkomen dat mensen overlast ervaren. 25 De gemeente overlegt met de Dierenbescherming over alternatieve methoden, in plaats van doden van dieren, voor het voorkomen van schade en verkeersongevallen binnen de gemeente. 26 De gemeente geeft informatie aan burgers over diervriendelijke manieren van schade beperken en legt daarbij de nadruk op diervriendelijke en preventieve maatregelen. 27 De gemeente biedt financiële ondersteuning aan de TNR-methode van de Dierenbescherming, in het kader van haar wettelijke taak ten aanzien van zwervend aangetroffen dieren. Informatie kan opgevraagd worden bij de gemeente. Indien nodig wordt doorverwezen naar de Het gemeentebestuur kiest momenteel voor schadebestrijding van konijnen. De alternatieve methoden zijn bekend. Diervriendelijke en preventieve maatregelen kunnen worden opgevraagd bij de gemeente. De gemeente handelt naar haar wettelijke taak en erkent de Trap, Neuter, Return (TNR) methode, zonder financiële ondersteuning. Bij iedere vergunning aanvraag wordt dit opnieuw beoordeeld. De wethouder dierenwelzijn kan hierop worden aangesproken. Indien een vergunning aanvraag voor een paardenmarkt komt, dan wordt dit protocol in acht genomen. Het Beter Leven kenmerk krijgt aandacht in de nieuwe kantine. Er wordt zo bewust mogelijk met schoonmaakmiddelen omgegaan. Er is onderzoek gedaan naar de meest diervriendelijke manier van schadebestrijding (zie nota). De Nota Dierenwelzijn is niet alleen beleid, het heeft ook een informatieve functie... Er wordt geen financiële ondersteuning geboden. Pfh. &
28 De gemeente verpacht geen (vis)water aan hengelsportverenigingen Er is een hengelsportvereniging aanwezig aan de Waal in HIA. Deze grond wordt echter niet verpacht. 29 De gemeente geeft samen met natuur- en dierenbeschermingsorganisaties voorlichting over de leefwijze en gedrag van vissen, zonder ze daarbij op te vissen of op andere wijze te verstoren. In het wild levende dieren: ruimtelijke ingrepen 30 De gemeente zorgt ervoor dat diegenen die ruimtelijke ingrepen doen of hierbij betrokken zijn, goed op de hoogte zijn van de geldende gedragscode en volgens deze gedragscode werken. Een regelmatige evaluatie en controle in het veld maken hier onderdeel van uit. 31 De gemeente treft bij ruimtelijke ingrepen zo veel mogelijk compenserende en/of mitigerende maatregelen, waardoor schade aan flora en fauna verder worden beperkt. 32 De gemeente besteedt in haar bestemmingsplan aandacht aan dierenwelzijn en soortenbescherming. 33 De gemeente neemt een artikel op in haar bomenverordening, waarin staat dat het verboden is om in het broedseizoen bomen te kappen. 34 De gemeente neemt in overleg met de Dierenbescherming verkeersmaatregelen op wegen en in goten die door hen worden beheerd met het oog op het beschermen van dieren in het wild. 35 Als de gemeente een opdracht geeft tot het droogleggen of uitbaggeren van een sloot, verplicht zij de baggeraar contractueel om preventieve maatregelen te nemen die leed ten aanzien van vissen en andere dieren in de sloot voorkomen. 36 De gemeente gebruikt geen gif ter bestrijding van ongewenste kruidengroei en geeft prioriteit aan natuurontwikkeling door bijvoorbeeld de aanleg van bloemrijke bermen, plaatsing van nestkasten of het creëren van ecologische infrastructuur. 37 De gemeente legt haar integrale visie op openbaar groen voor de langere termijn vast in bijvoorbeeld een natuurontwikkelingsplan of groenstructuurplan. 38 De gemeente stimuleert vleermuisvriendelijk bouwen, verbouwen, slopen en isoleren en werkt aan vleermuisvriendelijke verlichting. 39 De gemeente geeft (via haar website) voorlichting over vleermuizen in stedelijk gebied en informeert zo burgers en aannemers over vleermuizen en vleermuisvriendelijk werken. 40 De gemeente streeft ernaar om bij ontheffingsaanvragen voor ruimtelijke ingrepen gebiedsgericht te werken en verschillende plannen op elkaar af te stemmen en op termijn te gaan werken volgens de Generieke Aanpak Natuur. Bij vragen zal er doorverwezen worden naar de dierenbescherming. De gedragscode is van toepassing bij ruimtelijke ontwikkelingen. Dit is tevens een wettelijke verplichting. overgenomen. Dit is tevens een wettelijke verplichting. Hier is ruime aandacht voor. Dit is tevens een wettelijke verplichting. Er wordt rekening gehouden met het broedseizoen in het Boombeleidsplan. Nestkasten worden opgehangen indien nodig (voor bijv. mussen en buizerds). overgenomen. In alle bestekken van de gemeente is een paragraaf opgenomen waarin van de aannemer wordt geëist dat hij voldoet aan de Flora- en faunawet. Hierin zijn preventieve maatregelen opgenomen (ecologische quickscan). De baggeraar dient te werken volgens de gedragscode. De gemeente volgt landelijk beleid; gif wordt mogelijk volledig verboden. Daarnaast wordt prioriteit aan natuurontwikkeling gegeven door de genoemde acties. De gemeente heeft dit reeds vastgelegd in het Groenstructuurplan. De gemeente houdt rekening met alle dieren, dus ook vleermuizen. De gemeente heeft op de website een stuk over vleermuizen opgenomen. Er worden verschillende plannen op elkaar afgestemd. Er moet nog beter kennis worden genomen van de Generieke Aanpak Natuur. Bestuurlijk is er geen weerstand tegen recreatieve hengelsport. Bij vragen zal er doorverwezen worden naar de dierenbescherming. De gedragscode wordt gehandhaafd. Voorbeeld van maatregelen zijn het planten van bomen. Voor het kappen van bomen wordt een ontheffing aangevraagd, waarbij rekening wordt gehouden met het broedseizoen. Een voorbeeld is verkeersborden plaatsen voor de paddentrek. Voor beschermde diersoorten (zoals kleine modderkruiper en bittervoorn) worden nieuwe doorgangen gecreëerd ten behoeve van een gunstig leefklimaat. Naast bloemrijke bermen, plaatsing van nestkasten en het creëren van ecologische infrastructuur, worden ook natuurlijke rietoevers geplaatst. De gemeente doet onderzoek naar de bewegingen van vleermuizen. De gemeente informeert hierover via de website en verwijst voor meer informatie naar de Er wordt kennis genomen van de Generieke Aanpak Natuur. De gemeente Hendrik-Ido-Ambacht heeft toestemming gevraagd aan de Nederlandse Vereniging tot Bescherming van Dieren voor het verveelvoudigen van de aanbevelingen uit de publicatie 'Aanbevelingen gemeentelijk dierenwelzijnsbeleid'.