Functieprofiel GGZ-Specialist (werktitel) Functienaam : GGZ-Specialist Inschaling : FWG-55 Status : September 2016 Doelstelling van de functie De GGZ specialist geeft, op methodische wijze, individuele herstelondersteunende begeleiding aan cliënten waarbij de psychiatrische en/of verslavings-/somatische problematiek complex van aard is, regelmatig op de voorgrond staat en de cliënt ernstig belemmert in zijn/haar dagelijks functioneren in interactie met zijn omgeving of het herstelproces ernstig belemmert. Hierbij worden wensen en verlangens van de cliënt naar boven gehaald, waarbij de GGZ-specialist de fase waarin de cliënt zich op dat moment bevindt op weg naar het realiseren hiervan (h)erkent en hierop inspeelt. De begeleiding is gericht op zelfredzaamheid en volwaardig burgerschap van de cliënt. De GGZ specialist draagt zorg voor kennisoverdracht naar de andere bij de begeleiding betrokken medewerkers en het netwerk van de cliënt vanuit zijn specifieke kennisgebied. Situatieschets Binnen Lister wordt op een herstel ondersteunende manier de begeleiding gegeven op basis van de richtlijn Goede Zorg. Uitgangspunt bij de begeleiding is oprechte interesse in de cliënt en het onvoorwaardelijk vertrouwen in het herstellend vermogen van de cliënt, met respect voor verschillende afkomst, cultuur en levensbeschouwing. De ondersteuning is gericht op opbouw en/of herstel van het sociale netwerk, lichamelijk en geestelijk welzijn, (vrijwilligers)werk en dagbesteding en veilige en goede woon- en leefomstandigheden. Het doel is volwaardig burgerschap, een goede kwaliteit van leven en een zelfgekozen en persoonlijk herstelproces. Dit laatste heeft betrekking op het mens-zijn, de eigen identiteit en de ontwikkeling daarvan gedurende het proces van herstel. De inzet van ervaringsdeskundigen is een integraal onderdeel van de wijze waarop de organisatie haar begeleiding vorm geeft. De GGZ specialist werkt binnen een of meerdere teams aan een eigen caseload (met cliënten, die qua ziektebeeld aansluiten bij zijn specialisme) en heeft daarnaast als belangrijkste taak het overbrengen van kennis aan en het bevorderen van reflectie bij collega s vanuit zijn specifieke kennisgebied. De GGZ specialist fungeert in deze als voorbeeld voor het gewenste gedrag. Plaats in de organisatie Ontvangt leiding van een locatiehoofd. Geeft aanwijzingen aan en ontvangt deze van andere bij de zorg betrokken medewerkers. Resultaatgebieden Begeleiding en zorgverlening Is, op basis van zijn specifieke kennis, inzetbaar voor de meest ingewikkelde casuïstiek. Heeft zo nodig overleg met andere bij de zorg betrokken partners; Observeert en signaleert het gedrag van cliënten met complexe psychiatrische-, al dan niet gecombineerd met verslavingsproblematiek in interactie met zijn systeem weet dat gedrag te duiden, herkent patronen en anticipeert hierop. Door de cliënt en zijn sociaal systeem zelfoplossend vermogen mee te geven dienen crises te worden voorkomen; Benadert de zorgvraag herstel ondersteunend, analytisch, procesmatig, systeemgericht en De mate waarin de zorgvraag herstel ondersteunend analytisch, procesmatig en methodisch is benaderd; De mate waarin de begeleiding aansluit bij het herstelproces van de cliënt; De herkenbare inbreng van de cliënt en zijn sociale netwerk bij de totstandkoming van het begeleidingsplan; De mate waarin de gestelde doelen zijn behaald; De frequentie en effectiviteit van het contact met de cliënt; Er is sprake van een duurzaam sociaal systeem dat aansluit bij de wensen en verlangens van 1 Functieprofiel GGZ-Specialist, september 2016
methodisch. Sluit aan bij de op dat moment voor de cliënt belangrijke dimensie van het herstelproces; Stelt in samenwerking met de cliënt en zijn sociale netwerk het begeleidingsplan op met lange termijn doelen; Zet de doelen uit het begeleidingsplan om in concrete acties en evalueert deze periodiek, waarbij voortdurend wordt getoetst aan de lange termijn doelen; Begeleidt de cliënt bij het nemen, houden en ontwikkelen van regie over het begeleidingstraject; Reflecteert continu met de cliënt op hun beider gedrag, waarbij wordt ingegaan op ineffectief gedrag en er wordt geoefend met alternatieven; Stimuleert en prikkelt de cliënt tot maatschappelijke participatie, bevordert interactie met de sociale omgeving door het aangaan en begeleiden van de open dialoog en bouwt met cliënten aan hun (nieuwe) sociaal netwerk; Herkent en stimuleert het benutten van eigen kracht en kennis/deskundigheid van de cliënt; Voert het medicatiebeleid uit en signaleert en adviseert in deze; Stelt met de cliënt een crisispreventieactieplan op en past de juiste interventie toe bij crises en conflicten. de cliënt; De mate waarin eigen kracht en kennis/deskundigheid van de cliënt is benut. Deskundigheidsbevordering Draagt vanuit zijn inhoudsdeskundigheid zorg voor kennisoverdracht aan andere bij de begeleiding betrokken medewerkers en het netwerk als onderdeel van de continue feedback en reflectie op een ieders handelen; Ondersteunt medewerkers en het netwerk in het observeren en (vroeg)tijdig normaliseren van gedrag, op grond van brede psychiatrische en/of verslavingskennis in combinatie met herstel en bevordert kennis op dit gebied binnen de organisatie; Is expert op het gedachtengoed (stroom en denkschema s) over het omgaan met psychiatrische aandoeningen in het kader van herstelondersteunende zorg, draagt zorg voor vertaling hiervan naar de praktijk en kan trainingen verzorgen in het dagelijks gebruik over het toepassen van het gedachtengoed. Continuïteit en kwaliteit De mate waarin het kennisniveau van het team op het betreffende kennisgebied is vergroot; De mate waarin medewerkers zich ondersteund voelen. 2 Functieprofiel GGZ-Specialist, concept september 2016
Registreert en rapporteert de doelen, acties en voortgang in het betreffende systeem; Laat creativiteit zien als protocollen of werkwijzen niet aansluiten bij de problematiek van de cliënt en gaat actief op zoek naar mogelijke oplossingen en kan dit onderbouwen; Past het gedachtengoed (stroom en denkschema s) over het omgaan met psychiatrische aandoeningen in het kader van herstelondersteunende zorg toe; Observeert gedrag en draagt zorg voor (vroegtijdig) normaliseren van gedrag, op grond van brede psychiatrische en/of verslavingskennis in combinatie met herstel; Draagt zorg voor de regie in het begeleidingsproces ten aanzien van de samenwerking met interne- en externe hulpverleners. Zorgt hierbij voor heldere afbakening en het vastleggen van taken en verantwoordelijkheden; Betrekt teamleden bij de voortgang van het traject; Draait zo nodig onregelmatige diensten. De juistheid waarmee geïndiceerd is; De kwaliteit van de rapportages; De mate waarin de kwaliteit van het begeleidingsproces gewaarborgd is; De mate van transparantie in het begeleidingsproces; De efficiency van de communicatie met het team. Samenwerking en afstemming Initieert intensief contact met relevante netwerkpartners o.a. door het organiseren van periodieke zorgoverleggen met cliënt en betrokkenen; Signaleert en initieert projecten en participeert in deze; Levert een bijdrage aan de ontwikkeling en implementatie van het locatie-beleid en/of organisatiebeleid op het eigen vakgebied; Levert een bijdrage aan de totstandkoming van protocollen, procedures en werkmethodes; Levert een bijdrage aan het beleid en de organisatie van de locatie; Stemt de werkwijzen en methodieken af met andere betrokkenen (in- en extern); Draagt actief bij aan de reflectie en de eigen verantwoordelijkheid binnen het team; Is actief teamlid en lid van samenwerkingsverbanden; Analyseert het teamgedrag en spiegelt het team hierop; Integreert professionele waarden en maatschappelijke waarden in de beroepsuitoefening; Stelt zich op de hoogte van ontwikkelingen in het werkveld en binnen het specifieke kennisgebied en brengt het team op de hoogte Er is actief contact geïnitieerd en afstemming gezocht met netwerkpartners over het verloop van het traject; Er is een proactieve bijdrage geleverd aan beleidsontwikkeling; Er is gereflecteerd op het eigen handelen; Er is een proactieve bijdrage geleverd aan de reflectie op en de ontwikkeling van het team; Er is een actieve bijdrage geleverd aan de organisatie en beleidsontwikkeling van de locatie; De kwaliteit van de samenwerking is goed; De kwaliteit en werkbaarheid van protocollen, procedures en werkmethodes. 3 Functieprofiel GGZ-Specialist, concept september 2016
van relevante ontwikkelingen. Functie-eisen Kennis Beschikt over een relevante opleiding op hbo-niveau, aangevuld met een gespecialiseerde op de functie gerichte post-hbo scholing en meerdere jaren ervaring met de doelgroep. Functiehouders met een verpleegkundige achtergrond zijn BIG-geregistreerd. Kennis van complexe ziektebeelden in de psychiatrie en/of verslaving en hun beloop is vereist evenals kennis t.a.v. herstelondersteuning. Daarnaast is kennis nodig van de instrumenten en procedures binnen de organisatie, kennis van de sociale kaart en van relevante wet- en regelgeving. Houdt de kennis zelfstandig bij en brengt deze kennis over op andere medewerkers. Zelfstandigheid Werkt zelfstandig binnen de kaders van het zorgbeleid van de organisatie en binnen de kaders van de vastgestelde begeleidingsplannen. Vakinhoudelijke problemen worden zelfstandig opgelost. Voor behandelinhoudelijke vraagstukken is er een terugvalmogelijkheid op (hoofd) behandelaren en de leidinggevende. Tijdens avond-, nacht- en weekenddiensten wordt bij acute situaties zelfstandig handelen verwacht, waarbij in geval van calamiteiten, kan worden teruggevallen op een achterwacht. Er is voor organisatorische zaken een terugvalmogelijkheid op de leidinggevende. Sociale vaardigheden Tact, het kunnen luisteren, invoelend vermogen, het vermogen tot motiveren en stimuleren, conflicthantering en het overwinnen van weerstanden zijn vereist in intensieve begeleidings- en behandelsituaties (waarbij zich crisissituaties voordoen). Didactische, presentatie- en trainersvaardigheden zijn nodig bij deskundigheidsbevordering en het geven van trainingen. Daarnaast zijn overtuigingskracht en het overbruggen van belangentegenstellingen vereist bij het coördineren van de zorgverlening en het behartigen van belangen van cliënten. Is in staat om tot een effectieve afstemming te komen met andere disciplines, ook onder druk. Is in staat te interveniëren in crisissituaties en het tot stand brengen van gedragsverandering bij cliënten. Creativiteit, flexibiliteit en professionele autonomie zijn nodig om buiten bestaande kaders te kunnen denken. Tact kan vereist zijn bij regisserende taken, bij het empoweren van cliënten en hun sociaal systeem, bij kennisoverdracht en bij het ondersteunen en adviseren van medewerkers. Risico s, verantwoordelijkheden en invloed Kans op immateriële schade bestaat bij de bejegening van en niet juist inschatten c.q. handelen in crisissituaties van cliënten en hun relaties. Kans op imagoschade is ook aanwezig bij het onderhouden van externe contacten. Verantwoordelijkheid wordt gedragen voor de coördinatie en uitvoering van het begeleidingsplan. Er is risico op het veroorzaken van psychische schade en/of lichamelijk letsel van cliënten bij het uitvoeren van het begeleidingsplan. Er kan sprake zijn van verantwoordelijkheid voor het zorginhoudelijke proces van de locatie. Invloed wordt uitgeoefend op het zorgbeleid van de organisatie. Uitdrukkingsvaardigheid Mondelinge en schriftelijke uitdrukkingsvaardigheid en tact zijn vereist voor het onderhouden van de contacten met cliënten en diens sociale systeem en alle betrokken zorg- en maatschappelijke partijen. Mondelinge uitdrukkingsvaardigheid is ook nodig voor het ondersteunen en het ontwikkelen van kennis bij medewerkers, schriftelijke uitdrukkingsvaardigheid is vereist bij het opstellen van, rapportages, protocollen en verbetervoorstellen. Bewegingsvaardigheid Geen bijzondere eisen. Oplettendheid 4 Functieprofiel GGZ-Specialist, concept september 2016
Oplettendheid is vereist bij het opstellen van begeleidingsplannen, het observeren en begeleiden van cliënten, het toezien op de te behalen doelen en bij het uitvoeren van medicatiebeleid. Tevens is oplettendheid vereist bij het interveniëren in crisissituaties. Oplettendheid en nauwkeurigheid zijn vereist bij coördinerende en regisserende werkzaamheden. Onvoldoende oplettendheid kan gevolgen hebben voor het welbevinden van cliënten. Binnen een woonvorm is alertheid op dreigende crisissituaties voortdurend vereist tijdens de dagelijkse interactie. Onvoldoende oplettendheid kan leiden tot escalatie van crisis. Overige functie-eisen Eisen worden gesteld aan volharding, geduld en doorzettingsvermogen bij het krijgen van medewerking van cliënten bij de begeleiding van cliënten, de toeleiding naar behandeling, bij de contacten met cliënten en hun verwanten; Eisen worden gesteld aan systematiek, ordelijkheid en hygiëne bij de begeleiding, het methodisch werken en het registreren en rapporteren; Integriteit is vereist vanwege vertrouwelijke informatie; Eisen worden gesteld aan voorkomen en gedrag i.v.m. in- en externe contacten; Gevoel voor menselijk lichaam is van belang bij het signaleren van gedragsveranderingen en veranderingen in het lichamelijk welbevinden. Inconveniënten Psychische belasting kan ontstaan vanwege het in aanraking komen met leed van cliënten en bij het behalen van doelen onder tijdsdruk; Er bestaat een risico op persoonlijk letsel ten gevolge van verbale en/of fysieke agressie en/of als gevolg van kans op besmetting. 5 Functieprofiel GGZ-Specialist, concept september 2016