Archief van de Rooms-Katholieke Parochie van de Heilige Willibrordus te Oud-Vossemeer 1841-1987(1991)
2 Inleiding Waarschijnlijk is er in het midden van de 16 e eeuw ook te Oud-Vossemeer onrust op kerkelijk gebied. Een aantal personen, oorspronkelijk afkomstig uit de Zuidelijke Nederlanden is toen in verband met ketterij uit het land van Vossemeer verbannen. De eerste jaren van de Tachtigjarige oorlog gingen aan Oud-Vossemeer niet ongemerkt voorbij. Op 7 oktober 1576 werd namelijk het dorp door de soldaten van de prins van Oranje platgebrand. Ook de aan Johannes de Doper gewijde kerk werd zwaar beschadigd. Het stadje Tholen ging op 15 april 1577 over naar de prins. Eén der voorwaarden was dat de roomsen hun godsdienst mochten blijven belijden. Het jaar daarop werd de reformatie door de burgerij afgedwongen en verlieten de katholieke geestelijken Tholen en het gelijknamige eiland. De katholieken die achterbleven gingen hierna te Halsteren naar de kerk. Na klachten van reformatorische zijde verboden de heren van Vossemeer de veerman op bepaalde katholieke feestdagen over te varen. In het algemeen was de magistraat echter tolerant en werden de plakkaten niet streng nageleefd. Dit wordt bevestigd door de 17 e en 18 e eeuwse doop-, trouw- en begraafboeken van de R.K. Parochie te Lepelstraat waarin regelmatig namen van personen uit Oud-Vossemeer en de rest van het eiland Tholen zijn opgetekend. Het zal tot de Franse revolutie duren voordat er weer een Katholieke Kerk op Tholen werd gesticht. Dit vond in 1795 in het stadje Tholen plaats. Ook de aan Johannes de Doper gewijde Parochie van Nieuw-Vossemeer is dat jaar gesticht. De katholieken te Oud-Vossemeer gingen hierna naar deze kerk. In deze jaren werd ook het gebruik geregeld van de indertijd door de protestanten in beslag genomen kerken. Vertegenwoordigers van de katholieken en protestanten werden in 1798 bijeen geroepen om een minnelijke schikking tot stand te brengen. Met uitzondering van de toren en de respectievelijk in het noorder- en zuider-dwarspand gevestigde school en onderwijzerswoning, die eigendom bleven van de burgerlijke gemeente, bepaalde men de waarde van het kerkgebouw en de grond op een bedrag van ƒ 1.000,--. De kerk werd aan de hervormden toegewezen, waarna de katholieken op grond van hun aantal 160 gulden en 13 stuivers als schadeloosstelling kregen. Hieruit kan worden geconcludeerd dat ongeveer 160 van de circa 1000 inwoners van Oud-Vossemeer als katholiek bekend stonden. Veertig jaar later is dit aantal gegroeid tot circa 300. Zij verzochten de Koning steun bij het stichten van een eigen kerk. Het werd echter afgewezen, doch na een tweede verzoek van 9 mei 1841 gaf de Koning toestemming tot de bouw van een kerk met pastorie en een rijkssubsidie van ƒ 1.800,--. Ook bepaalde het Koninklijk Besluit dat de pastoor van de Rooms-Katholieke gemeente een jaarwedde van ƒ 300,-- zou krijgen uit de Rijkskas. De omschrijving van het parochiaal grondgebied was de taak van de aartsbisschop van Holland en Zeeland. Het eerste kerkbestuur werd gevormd door de heren H. Brandt, voorzitter, J. Rombouts, secretaris-penningmeester, S. Tholenaar, P. Clarijs, M. Heesterman en J. Ooms. Met schenkingen van de familie Gillis en de heer Van den Bosch uit Antwerpen en andere particulieren werd voldoende geld bijeengebracht voor de bouw van een kerk en pastorie onder één dak. De kerk werd gewijd aan de heilige Willibrordus (7 november). Deze eerste Nederlandse apostel werd omstreeks 657 in Northumberland (Engeland) geboren, was eerst monnik te Ripon en daarna van een Iers klooster. In 690 kwam hij als geloofsverkondiger naar Nederland. Vijf jaar later werd hij door Paus Sergius II te Rome tot bisschop van Utrecht gewijd. Hij stichtte verscheidene kloosters, waaronder de abdij van Echternach in 698. Willibrordus stierf in 739 en werd te Echternach begraven. De Parochie van St. Jan te Nieuw-Vossemeer bleef voorlopig als moederkerk fungeren. Ook de financiën zouden van daaruit geregeld moeten worden. Dit bleef tot de verheffing van Oud-Vossemeer tot zelfstandige parochie in 1858. De eerste pastoor M.F. Houtman kwam 16 december 1841 te Oud-Vossemeer.
3 Toen in 1795 de statie Tholen werd opgericht vielen alle gemeenten op het eiland Tholen met uitzondering van Oud-Vossemeer onder Tholen. De katholieken van Oud-Vossemeer gingen naar de nieuwe Katholieke Kerk te Nieuw-Vossemeer. Toen in 1841 de Rooms-Katholieke gemeente Oud-Vossemeer werd opgericht, werd de grens van de burgerlijke gemeente ook die van de kerkelijke gemeente. Deze had echter tot bezwaar dat een aantal bewoners van hofsteden onder Poortvliet en Sint-Annaland aan de noordzijde van het eiland een reis van circa 2 uur moest maken om te Tholen naar de kerk te gaan, terwijl de afstand tot de kerk te Oud-Vossemeer aanzienlijk korter was. De desbetreffende gemeentenaren gingen dan ook met het gerij of te voet naar laatstgenoemde kerk, hetgeen derving van inkomsten voor de parochie van Tholen tot gevolg had. In 1858 kondigde de bisschop een voorlopige grens af die het eiland ongeveer in tweeën deelde. Op een gezamenlijke vergadering van de twee kerkbesturen van 22 januari 1861 werd de grens definitief, terwijl voor het verlies van 5 hofsteden ƒ 75,-- aan Tholen zou worden betaald. Deze regeling is echter niet in de praktijk gebracht, de moeilijkheden bleven en toen de bisschop in 1863 het eiland bezocht en wilde bemiddelen, kwamen de Tholense pastoor en de boeren niet opdagen. Alles moest toen bij het oude blijven. In het bijzonder bij lering, aanneming, huwelijken en dopen, kwam de onenigheid tussen beide parochies tot uiting. Uiteindelijk keurde de bisschop op 4 februari 1920 de derde en laatste grensregeling goed. Deze kwam tegemoet aan de bezwaren van zowel de oudste regeling als aan de regeling die teveel financiële steun aan de Thoolse parochie ontnam. De Sint-Willibrordusparochie ressorteerde tot de nieuwe kerkelijke indeling van Nederland in 1956 onder het bisdom Haarlem, nadien behoorde zij tot het bisdom Breda. De begraafplaats achter de kerk is in 1851 aangelegd en konden de katholieken hun doden in gewijde grond begraven. In 1869 vond pastoor Frentrop de pastorie te klein en te ondoelmatig en stelde nieuwbouw voor, doch de kerkmeesters waren hierop tegen. Zijn opvolger bracht de bouw van een nieuwe pastorie opnieuw ter sprake. Uiteindelijk besloot men de oude op te knappen. In 1872 betrok pastoor Kerremans echter toch een nieuwe pastorie die naast de oude was gebouwd. Twee jaar later werd laatstgenoemd gebouw bij de kerk getrokken. Scholen De grond waarop in 1908 de Rooms-Katholieke school werd gesticht is in 1859 eigendom geworden van de kerk. De toenmalige pastoor wilde het gebouwtje dat er op stond inrichten voor het geven van onderwijs. Het is er echter niet van gekomen. In het begin van de 20 e eeuw is er opnieuw een poging tot oprichting ondernomen. De eerste vergaderingen die hier aan waren gewijd, begonnen 1904. Met enkele schenkingen lukte het in 1908 de plannen te realiseren. Op 20 juli van dat jaar werd de eerste steen gelegd. Op 2 november begon de school met 88 leerlingen, die bijna allen van de openbare school afkomstig waren, onder leiding van het hoofd Petrus Segers. In 1977 werd het schoolgebouw aan de Dorpsweg verlaten en kon de nieuwe St. Anthoniusschool aan de Burgemeester Versluijsstraat worden betrokken. De Katholieke kleuterschool startte 5 september 1955 in een vertrek in "Huize Roosevelt", Raadhuisstraat 28. Nadat de bouw van een nieuwe kleuterschool in 1957 op de urgentielijst was geplaatst, kon in 1959 met de bouw worden begonnen. De officiële eerste steenlegging vond plaats op 10 oktober van dat jaar. De eenklassige Sint-Jannekenshof, gelegen tussen de katholieke pastorie en de St. Anthoniusschool aan de Dorpsweg, werd in 1960 in gebruik genomen.
4 Broederschappen De Broederschap der gedurige aanbidding van het Allerheiligste Sacrament des Altaars werd 16 februari 1857 opgericht ter intensivering van het geloofsleven, dit in navolging van veel andere plaatsen. De leden moesten naast een verplichte bijdrage jaarlijks tenminste 1 uur het allerheiligste aanbidden. De plechtige feestdag van de Broederschap werd door de bisschop bepaald op zondag onder het octaaf van de H. Willibrordus, patroon der kerk. Die dag moesten er van 's morgens 7 uur tot 's avonds 6 uur leden aanwezig zijn ter aanbidding van het sacrament. De Aartsbroederschap der H. Familie Jezus, Maria, Jozef werd 4 november 1871 opgericht. Deze was gericht op het gezin. Het ontstaan vindt zijn oorsprong te Luik waar op 7 april 1845 bisschop Van Bommel deze vereniging in de kerk van Maria Onbevlekte-ontvangenis vestigde. Op zijn verzoek werden de regels in 1847 door Paus Pius IX bekrachtigd. Meer dan de helft van de parochianen bezaten in de vorige eeuw het lidmaatschap. Naast vermelde broederschappen hebben nog diverse kerkelijke verenigingen het roomse geloofsleven aangevuurd, zoals de Broederschap van de Allerheiligste Rozenkrans, opgericht 4 december 1921, het Apostolaat des Gebeds en de Broederschap ter ere van de H. Martelaren van Gorkum. Voorts was er een genootschap der H. Kindsheid en de jongens- en meisjescongregatie. Het archief van de Katholieke Kerk en het armbestuur is in 1975 aan het gemeentearchief Tholen in bewaring gegeven. Het bevond zich in grote wanorde op de zolder van de pastorie. Later zijn nog andere archivalia gevonden die eind 1991 naar de gemeentelijke archiefbewaarplaats zijn overgebracht. Er bleek toen dat de inventaris van 1985 zeer ingrijpend gewijzigd moest worden. Er is toen besloten een geheel nieuwe inventaris te maken. Het geïnventariseerde archief is 3.30 meter groot. Literatuur: A. Delahaye. Vossemeer land van 1000 heren. J.J. Bevelander. Hoe Oud-Vossemeer begon, hoe het reilde en zeilde. In Eendrachtbode 27 februari t/m 15 mei 1975. C.P.G. de Koning. Anderhalve eeuw parochieleven rondom de Willibrorduskerk. 1991. J.P.B. Zuurdeeg. De Katholieke Kerk te Tholen. 1975.
5 Inventaris PASTOOR 1-2. Registers van gedenkwaardige zaken aangaande de parochie, 1840-1967. 1. 1840-1941. Hierin 2 afbeeldingen van het interieur van de kerk en een kaart van de grenzen van de parochie in 1842, 1858 en 1920. Het register is gemerkt Memoriale parochial. 2. (20 e eeuw) - 1967. Het register is voor een deel gelijkluidend aan inv. nr. 1. 2 delen 3. Stukken bevattende aantekeningen van de gang van zaken in de parochie opgeschreven door de vertrekkende pastoor voor zijn opvolger, (circa 1880 en circa 1927). 1 omslag 4-7. Afleesboeken, registers van mededelingen tijdens missen, 1935-1979. 4. 1935 juli 21-1941 jan. 12. 5. 1941 jan. 19-1949. 6. 1949-1959 okt. 4. 7. 1959 okt. 11-1979 juli. 4 delen 8-9. Doopboeken, 1842-1956. 2 delen 8. 1842 jan. 11-1866 feb. 7. De aantekeningen van 1859-1866 zijn doorgestreept. 9. 1859-1956. Bevindt zich in de kerk te Oud-Vossemeer. 10. Lijst van dopelingen, 1969. 2 stukken in 1 omslag 11-12. Trouwboeken, 1842-1956. 2 delen 11. 1842 apr. 4-1905 mei 23. 12. 1906 mei 17-1956 okt. 4. 13-15. Trouwakten met bijlagen, 1942-1976. 3 pakken 13. 1942-1958. 14. 1959-1969. 15. 1970-1976. 16. Registers van namen van eerste communicanten en bevestigingen, 1849-1969. De periode 1849-1945 bevindt zich in de inv. nrs. 11 en 12. Het register van 1946-1969 betreft alleen bevestigingen. 17. Stukken bevattende verklaringen inzake relikwieën aanwezig in de kerk, (1834) - 1870. 1 deel 1 omslag 18. Foto's van pastoors en gedachtenisprentjes, 1842-1957. 1 omslag Hierbij een interieurfoto van de kerk ter gelegenheid van het zilveren jubileum van pastoor Van Hoof in 1903.
6 19-20. Registers van gelezen en gezongen heilige missen, intentieboek van fundaties, 1933-1959. 19. 1933-1944 (1952). 20. 1944 feb. - 1959. 20A. 1960-1981. 3 delen KERKBESTUUR Algemene aard 21. Algemeen reglement voor de besturen der parochiale en andere katholieke instellingen van liefdadigheid in het bisdom Breda, 1904 en 1952. 22. Reglementen van orde, verkoop en verhuur van zitplaatsen en huishoudelijk reglement 1858, 1859 en 1868. 2 katernen in 1 omslag 1 omslag 23-26. Notulen van de vergaderingen van het kerkbestuur, 1857-1987. 4 delen 23. 1857 feb. 2-1882 jan. 8. 24. 1882 mrt. 5-1939 dec. 5. 25. 1940 mrt. 5-1980 dec. 8. 26. 1981 feb. 2-1987 dec. 12. 27-30. Stukken ingekomen bij en uitgaande van het kerkbestuur en de pastoor, 1842-1983. 27. 1842-1954. Bevat hoofdzakelijk stukken ingekomen van het bisdom Haarlem. Hierin een kaart van de grens van de R.K. Parochie te Tholen van 1898. 28. 1904-1983. 29. 1919-1930. Betreft stukken inzake steun aan het katholieke dagblad N.V. Zeeuwsche Courant en de Radboudstichting. 30. 1921-1964, 1969-1970. Betreft de R.K. lagere school. De stukken van 1969-1970 betreffen de R.K. kleuterschool. 4 pakken Eigendommen 31. Stukken betreffende de stichting en de bouw van de R.K. Kerk, 1839-1844. Hierbij een tekening van een niet uitgevoerd plan.? 32. Kopieën van stukken betreffende de bouw van de kerk aanwezig in het archief van de Rijkswaterstaat in Zeeland, inv. nr. 289 van 1841, (1991). 1 omslag Hierbij een foto van een tekening van de locatie. 33. Akten en overeenkomsten inzake eigendommen met bijlagen, 1841-1966. 1 omslag
7 Hierbij een plattegrond van de begraafplaats. 34. Stukken betreffende bouwkundige zaken aangaande eigendommen van de parochie, 1859-1979. Hierbij tekeningen. 35. Stukken betreffende het herstel van de oorlogsschade aan gebouwen en grond, 1948-1950. Hierbij een tekening van een beplantingsplan van de omgeving van de kerk en de begraafplaats. 36. Lijst van kunstvoorwerpen in het bezit van de parochie alsmede een machtiging tot verkoop van het 16 e eeuws paneel "De aanbidding aan het Bisschoppelijk museum", 1964-1965. 1 pak 1 omslag 1 omslag Financiële zaken 37-44. Tabellarische kasboeken van inkomsten en uitgaven van de parochie, 1930-1960. 37. 1930-1934. 38. 1935-1936. 39. 1937-1942 juli. 40. 1942 aug. - 1949 juli. 41. 1949 aug. - 1955. 42. 1956. 43. 1957-1960 okt. 44. 1960 nov. - 1963. 7 delen 45-46. Grootboeken van inkomsten, 1859-1888. 2 delen 45. 1859-1869. 46. 1870-1888. 47-48. Grootboeken van uitgaven, 1859-1888. 2 delen 47. 1859-1869. 48. 1870-1888. 49-53. Grootboeken van inkomsten en uitgaven, 1964-1977. 5 delen 49. 1964-1966. 50. 1967-1969. 51. 1970-1972. 52. 1973-1975. 53. 1976-1977. 54. Begrotingen van inkomsten en uitgaven, 1935-1971, 1975. 1 pak De begroting van 1947 ontbreekt. 55. Rekeningen van inkomsten en uitgaven, 1841-1842, 1857, 1935-1972. 1 pak De rekeningen van 1841 en 1842 gedeeltelijk bevinden zich in inv. nr. 26. De rekening van 1965 ontbreekt. 56-68. Bijlagen van de rekeningen 1874, 1943-1975. 1 omslag en 12 pakken 56. 1874.
8 57. 1943, 1945-1948. 58. 1949-1950. 59. 1951-1952. 60. 1953-1955. 61. 1956-1957. 62. 1958-1960. 63. 1961-1962. 64. 1963-1964. 65. 1965-1966. 66. 1967-1968. 67. 1969-1972. 68. 1973-1975. 69. Rapporten inzake de controle van de rekening en balans 1948-1949, 1953, 1954, 1968-1975. 1 omslag 70. Register van fundaties, 1841 - (1929). 1 deel 71. Stukken betreffende fundaties, 1859-1952. 1 pak 72. Register van schulden en schulddelging, 1844-1859 en 1951-1967. 1 deel 1844-1859 bevindt zich in inv. nr. 70. 73. Register van waardepapieren en zaken van waarde onder het beheer van het kerkbestuur, 1871-1925. In een apart hoofdstuk is het schoolfonds opgenomen. In slechte staat. 74. Kasboek van inkomsten uit fundaties en jaargetijden, 1904-1932. 1 deel 1 deel -. Kasboek van inkomsten van heilige missen, 1904-1917. Bevindt zich in inv. nr. 74. 75. Register van inkomsten van hoofd- en plaatsengeld, rente geldleningen en huur van tuintjes en een schuur, 1926 dec. - 1955. 1 deel 76. Register van verkochte zitplaatsen in de kerk, (1928-1954). 3 katernen 77. Tabellarische kasboeken van inkomsten en uitgaven van diverse fondsen en broederschappen, 1930-1962. 1 deel -. 1930-1940. Bevindt zich in inv. nr. 37. -. 1941-1947. Bevindt zich in inv. nr. 38. 77. 1953 jan. 1-1962 sep. 30. 78. Register van ontvangsten voor onderhoud van graven op de R.K. begraafplaats, 1931-1938 en 1940-1943. 1 omslag 79. Register van couponbelasting, 1934-1935. 1 deel 80-81. Couponboeken, registers van inkomsten uit aandelen, obligaties en andere waardepapieren van het kerkenfonds, 1940-1958. 2 delen
9 80. 1940. 81. 1951-1958. 82. Rekening van inkomsten en uitgaven van het sieradenfonds 1935. 83. Rekening van inkomsten en uitgaven van het studiefonds 1935. 1 stuk 1 stuk ARMBESTUUR Algemene aard 84. Algemeen en bijzonder reglement, 1855-1868. 1 omslag Zie ook inv. nr. 89. 85-86. Notulen van de vergaderingen, 1856-1959. 2 delen 85. 1856 feb. 24-1931 nov. 26. Het deel is gemerkt BB. 86. 1931 dec. - 1959 juli 14. 87. Ingekomen stukken en minuten van uitgaande stukken, 1843-1962. 1 pak 88-89. Registers van uitgaande stukken, 1848-1877. 1 deel en 1 katern De stukken zijn geheel afgeschreven. 88. 1848-1853 mei 6. 89. 1852-1877 juni 11. Aan de keerzijde bevinden zich afschriften van het huishoudelijk reglement en het reglement voor de verkiezing van armmeesters van 1856. Het deel is gemerkt AA. Financiële zaken 90-96. Kasboeken van inkomsten en uitgaven, 1846-1847. 1 omslag en 6 delen 90. 1846-1861, onvolledig. 91. 1870-1897. 92. 1898-1911. 93. 1911-1913. 94. 1913-1928. 95. 1929-1942. 96. 1943-1947. 97-98. Grootboeken van inkomsten en uitgaven, 1870-1904. 2 delen 97. Inkomsten. 98. Uitgaven. 99. Begrotingen van inkomsten en uitgaven, 1857-1955. 1 pak De begrotingen van 1871, 1873, 1877-1883, 1885, 1887, 1890-1891, 1893, 1896-1899, 1901-1902, 1904, 1906, 1909-1929, 1942-1943, 1946 en 1950 ontbreken. 100-102. Rekeningen van inkomsten en uitgaven, 1855-1959. 2 pakken
10 100. 1855-1878. Hierbij t/m 1867 kopie-exemplaren. 101. 1881-1930. De rekeningen van 1887-1888 en 1925 ontbreken. De rekening van 1926 is een kladexemplaar. 102. 1931-1959. De rekeningen van 1932-1934, 1944, 1953 en 1955-1956 ontbreken. 103. Bijlagen van de rekeningen, 1938-1951. 1 pak Hebben hoofdzakelijk betrekking op het effecten-beheer. 104-106. Register van inkomsten uit de verhuur van het armhuis in de Kalisbuurt, 1854-1902. Dit pand is in 1903 verkocht. 104. 1854-1857. Hierin een lijst van schulden. 105. 1870-1902. Boek J. Huur gekort op de wekelijkse bedeling. 106. 1870-1902. Boek K. 3 katernen Eigendommen 107. Register van fundatiebrieven, schenkingen, eigendomsakten enz., 1843-1903. Aangelegd in 1858. 1 deel Bedeling 108. Lijsten van eigendommen, waaronder waardepapieren, 1854-1958. 1 omslag 109-112. Registers van wekelijkse bedeling in geld, 1855-1946. 4 katernen en delen 109. 1855-1857. 110. 1882-1909. 111. 1909-1928 112. 1928-1946. 113. Register van jaarlijkse bedeling per armlastige, 1870-1904. 1 deel 114. Lijst van verkochte goederen uit de nalatenschap van Jacobus Mees, wonende te Botshoofd, ten behoeve van zijn vier kinderen die door de Wezen- Armen zijn uitbesteed, 1844 apr. 9. 115. Lijst tot inschrijving van geld en goederen ten behoeve van de armen, 1861. 1 stuk 1 stuk ROOMS-KATHOLIEKE KLEUTERSCHOOL 116. Kasoverzichten, 1961-1965. 1 omslag
11 GEDEPONEERDE ARCHIEVEN a. Broederschap der gedurige aanbidding van het allerheiligste sacrament des altaars 117. Reglement 1857. 1 stuk 118-120. Register van levende en overleden leden, 1857-1951. 3 delen 118. 1857-1951. 119. 1857-1887. Bevat alleen namen van overleden leden. Voorin een lijst van parochiebijdragen van 1964. 120. 1898-1927. Bevat van de levende leden nog alleen een alfabetische lijst van 1924-1927. b. Aartsbroederschap der H. Familie Jezus, Maria en Jozef 121. Register met namen van leden, secties en patroonheiligen, 1872-1904. 1 deel 122. Register van inkomsten en uitgaven, 1901-1915. 1 katern c. Broederschap van de levenden Rozenkrans 123. Register van inkomsten en uitgaven, 1900-1925. 1 katern -. Lijsten van leden 1921-1924 en circa 1936. Bevinden zich in inv. nr. 128 en 134. d. Liefdewerk der Retraiten, onderafdeling eiland Tholen 124. Algemeen Reglement, notulen en kasboek, 1912-1919. 1 omslag e. Broederschap der processie naar O.L. Vrouw te Kevelaar, onderafdeling Oud-Vossemeer De afdeling Zeeland werd in 1912 te Goes opgericht. 125. Register van inkomsten en uitgaven, 1913-1925. 1 katern Hierin een ledenlijst van 1926. 126. Lijst van leden, 1918-1923/1924. 1 omslag f. Overige broederschappen en congregaties 127. Lijst van in leven zijnde en overleden weldoeners der kerk, 1898-1921. 128. Register van inkomsten en uitgaven van de Broederschap van de Heilige Geest en Petrus Liefdewerk, 1901-1923. 129. Register van de Broederschap van den Heilige Geest tot voortplanting des geloofs, 1920-1925. 1 deel 1 katern 1 deel
12 Opgericht Oud-Vossemeer aug. - sep. 1920. Dit deel bevat ook een ledenlijst van St. Petrus Liefdewerk van 1921-1923. 130. Lijst van leden van het Apostolaat des gebeds, (1924-1925). 1 katern 131. Presentielijst meisjes- of dames-congregatie, 1934-1942. 1 katern 132. Presentielijst jongens- of heren-congregatie, 1934-1942. 1 katern 133. Ledenlijsten broederschap van het apostolaat des gebeds, Sint Petrus Liefdewerk en van de broederschap van de Heilige Geest (1936). 134. Ledenlijsten van de broederschap van de Heilige Martelaars van Gorcum, leden van de levende Rozenkrans en van de Broederschap der gedurige aanbidding (circa 1936). 135. Ledenlijst van het genootschap der Heilige kindsheid (circa 1936). 1 katern 1 katern 1 katern
13 Pastoors van de H. Willibrordusparochie te Oud-Vossemeer (lijst samengesteld door C.P.G. de Koning) 1. HOUTMAN, Matthias Franciscus, geboren Schoonderloo/Delfshaven 4 oktober 1806, overleden Oud-Vossemeer 11 september 1842, begraven Nieuw-Vossemeer, priester gewijd 1829, benoemd Oud-Vossemeer 16 december 1841. 2. VENMANS, Antonius, gedoopt Tilburg 30 januari 1793, overleden Boekel 30 mei 1848, priester gewijd 1826, benoemd Oud-Vossemeer 17 november 1842, vertrokken naar Meersel 10 september 1844. 3. VAN ROOYEN, Anthonius Theodorus, gedoopt Haarlem 28 februari 1810, overleden Overschie 5 september 1862, priester gewijd 1837, benoemd Oud-Vossemeer 13 september 1844, benoemd Wormerveer 1 april 1847. 4. KRIEK, Jacobus, geboren Amsterdam 5 maart 1811, overleden Haarlem 23 oktober 1883, priester gewijd 1838, benoemd Oud-Vossemeer 2 april 1847, benoemd Katwijk 9 maart 1856. 5. VAN EYNDHOVEN, Adrianus Antonius, geboren 's-hertogenbosch 19 augustus 1825, overleden Nieuwkoop 8 december 1876, priester gewijd 1851, benoemd Oud-Vossemeer 6 maart 1856, benoemd Nieuwkoop 1 oktober 1864. 6. FRENTROP, Johannes Josephus, geboren Amsterdam 18 augustus 1828, overleden Warmenhuizen 23 januari 1895, priester gewijd 1855, benoemd Oud-Vossemeer 16 september 1864, benoemd Overschie 6 juli 1870. 7. KERREMANS, Mattheus Johannes, geboren Breda 11 februari 1826, overleden Kwadendamme (gem. Hoedekenskerke) 5 januari 1894, priester gewijd 1849, benoemd Oud- Vossemeer 26 juni 1870, benoemd Kwadendamme 16 september 1880. 8. REUSER, Michaël Henricus Bernardus, geboren 's-gravenhage 13 juli 1838, overleden Dongen 19 maart 1913, priester gewijd 1862, benoemd Oud-Vossemeer 27 september 1880, ingetreden bij trappisten Achel 26 februari 1882. 9. VERBRAAK, Cornelis Petrus, geboren Rotterdam 13 juli 1837, overleden Bergschenhoek 17 augustus 1895, priester gewijd 1865, benoemd Oud-Vossemeer 18 februari 1882, benoemd Bergschenhoek 11 april 1889. 10. WILLEMSE, Adrianus Jacobus, geboren 's-gravenhage 2 april 1843, overleden Warmenhuizen 10 november 1925, priester gewijd 1871, benoemd Oud-Vossemeer 6 april 1889, benoemd Warmenhuizen 19 februari 1895. 11. VAN HOOFF, Wilhelmus Joannes, geboren Alphen aan den Rijn 9 juli 1854, overleden Nootdorp 25 januari 1912, prieser gewijd 1878, benoemd Oud-Vossemeer 19 februari 1895, benoemd Nootdorp 13 maart 1904.
14 12. VAN BUCHEM, Joannes Stephanus, geboren Haarlem, 7 september 1861, overleden Soest 26 juli 1942, priester gewijd 1885, benoemd Oud-Vossemeer 13 maart 1904, benoemd Hoogwoud 29 juli 1910. 13. SPRENGERS, Petrus Jacobus Hubertus, geboren Haarlem 3 juli 1870, overleden Wateringen 13 maart 1942, priester gewijd 1894, benoemd Oud-Vossemeer 29 juli 1910, benoemd Honselersdijk 7 april 1917. 14. DE MEULDER, Ferdinand Jacobus Nicolaas Rosine, geboren Lisse 22 september 1877, overleden 's-gravenhage 9 november 1933, priester gewijd 1901, benoemd Oud-Vossemeer 7 april 1917, benoemd Ursem 5 juni 1925. 15. WIEMAN, Johannes Jacobus, geboren Amsterdam 20 maart 1880, overleden 's-gravenhage 11 mei 1941, priester gewijd 1906, benoemd Oud-Vossemeer 5 juni 1925, benoemd Edam 31 december 1927. 16. KÖSTERS, Bernardus Franciscus, geboren Goes 11 april 1881, overleden Utrecht 8 juni 1960, priester gewijd 1907, benoemd Oud-Vossemeer 31 december 1927, benoemd Hoofddorp 16 oktober 1932. 17. HOSMAN, Bernardus Henricus Cornelius, geboren Schiedam 3 februari 1888, overleden Leiden 2 augustus 1965, priester gewijd 1912, benoemd Oud-Vossemeer 17 oktober 1932, benoemd Amsterdam 18 januari 1936. 18. BEMELMAN, Franciscus Johannes, geboren Voorhout 16 oktober 1890, overleden Leiden 4 augustus 1952, priester gewijd, benoemd Oud-Vossemeer 1 februari 1936, benoemd Bodegraven 10 juli 1945. 19. OLSTHOORN, Cornelis Hermanus, geboren Stompwijk (gem. Leidschendam) 24 oktober 1894, overleden Leidschendam 14 mei 1977, priester gewijd 1919, benoemd Oud-Vossemeer 4 juli 1945, benoemd Woubrugge 25 oktober 1950. 20. VAN BAAR, Theodorus, geboren Edam 11 september 1903, overleden Edam 25 maart 1973, priester gewijd 1927, benoemd Oud-Vossemeer 24 augustus 1950, benoemd Nootdorp 1 mei 1955. 21. WITTEMAN, Johannes Leonardus Wilhelmus, geboren Velsen 4 mei 1906, overleden Gorinchem 10 november 1969, priester gewijd 1931, benoemd Oud-Vossemeer 28 mei 1955, benoemd 's-heerenhoek 3 oktober 1962. 22. VERMEULEN, Adrianus Hendrikus Jacobus, geboren Etten-Leur 24 september 1905, priester gewijd 1935, benoemd Oud-Vossemeer 23 oktober 1962, emeritaat 1 januari 1976. 23. VAN OSTA, Petrus Adrianus, geboren Roosendaal 23 februari 1923, overleden Etten-Leur 13 maart 1982, piester gewijd, benoemd Oud-Vossemeer 3 januari 1976, ambt neergelegd door ziekte 1 april 1981.
15 24. VAN DEN BRÜLE, A.J., geboren Breda 1921, priester gewijd 1968 (op 25 oktober 1938 ingetreden bij de trappisten te Westmalle), benoemd Oud-Vossemeer 31 oktober 1981. Bronnen: - Memoriale parochiae Sani Willebrordi in loco Oud-Vossemeer. - Bijdragen voor de Geschiedenis van het Bisdom Haarlem (div. jaargangen). - Bevolkingsregisters en registers van de burgerlijke stand van de gemeenten Oud-Vossemeer, Bodegraven, Wateringen, Harenkarspel, Wester- Koggenland, Overschie, Naaldwijk, Katwijk, Rijswijk, Bergschenhoek, Soest, Amsterdam, Leiden, Haarlem. - Doopregisters Tilburg en Delfshaven. - Collectie persoonskaarten Centraal Bureau voor Genealogie.
16 INHOUD Blz. Inleiding 1 Inventaris 4 Pastoor 4 Kerkbestuur 5 Algemene aard 5 Eigendommen 5 Financiële zaken 6 Armbestuur 8 Algemene aard 8 Financiële zaken 8 Eigendommen 9 Bedeling 9 Rooms-Katholieke Kleuterschool 9 Gedeponeerde archieven 10 a. Broederschap der gedurige aanbidding van het allerheiligste sacrament des altaars 10 b. Aartsbroederschap der H. Familie Jezus, Maria en Jozef 10 c. Broederschap van de levende Rozenkrans 10 d. Liefdewerk der Retraiten, onderafdeling eiland Tholen 10 e. Broederschap der processie naar O.L. Vrouw te Kevelaar, onderafdeling Oud-Vossemeer 10 f. Overige broederschappen en congregaties 10 Bijlage: Lijst van pastoors 12