Project Rundgraafpark Veldhoven Veldhoven, 7 juni 2005 Zorgcentrum Merefelt (RSZK) ZuidZorg 1
Voorwoord Voor u ligt de projectnotitie van het project Rundgraafpark in Veldhoven Noord. De notitie is een product van de samenwerking tussen Zorgcentrum Merefelt en ZuidZorg. Een projectstructuur is daartoe opgesteld (bijlage 1). Verschillende organisaties op het gebied van wonen, zorg en welzijn hebben intensief samengewerkt om dit project gestalte te geven met als resultaat een uniek woonzorgcomplex voor senioren. Binnen dit complex wordt een divers woning-, zorg-, en dienstenaanbod geleverd; groepswoningen voor licht dementerende cliënten, zorgwoningen, huur- en koopwoningen, kortdurend verblijf kamers, ruimten voor dagverzorging en groepsverzorging, een grand café, restaurant, winkel en kinderdagverblijf. Binnen het complex (huurwoningen en zorggedeelte) is moderne technologie toegepast (VieDome) en wordt een ruim aanbod aan welzijnsactiviteiten opgestart. Met name de effecten van de samenwerking tussen ZuidZorg (thuiszorgorganisatie) en Zorgcentrum Merefelt (de Regionale Stichting Zorgcentra de Kempen) maakt het tot een innovatief project om trots op te zijn! Veldhoven, 7 juni 2005 Zorgcentrum Merefelt (RSZK) ZuidZorg 2
Inhoud 1. Inleiding 4 2. Complex Rundgraafpark 4 2.1. Samenwerking ZuidZorg -Zorgcentrum Merefelt 3. Doel 5 4. Doelgroepenbeschrijving 6 4.1. Doelgroep groepswoningen 4.2. Doelgroep dagverzorging/ groepsverzorging PG 4.3. Kortdurend Verblijf Kamers 4.4. Doelgroep zorgwoningen 4.5. Doelgroep de Plaatse 4.6. Doelgroep GGzE 4.7. Doelgroep tijdelijke huisvesting Zorgcentrum Merefelt 4.8. Doelgroep overige bewoners van huur/koopappartementen 4.9. Doelgroep directe omgeving 5. Organisatie van de zorg 8 5.1. Uitgangspunten bij de organisatie van de zorg 5.2. Zorgteam Rundgraafpark 5.3. Personele inzet 6. Organisatie van diensten 9 6.1. Diensten binnen Rundgraafpark 6.2. VieDome 6.3. Welzijnshuismeester 6.4. Technische huismeester 7. Referenties 11 Bijlagen 3
1. Inleiding De afgelopen jaren is er door een brede vertegenwoordiging vanuit ouderen, professionals (instellingen op het gebied van wonen, zorg en welzijn), vrijwilligers en de politiek nagedacht over de richting die ingeslagen zou moeten worden op de terreinen van wonen, zorg en welzijn in de gemeente Veldhoven. Een klankbordgroep Welzijn, Wonen en Zorg Veldhoven (met verschillende werkgroepen) is hiervoor opgericht. Door de klankbordgroep is een visie ontwikkeld voor welzijn, wonen en zorg (voor meer informatie: Discussienotitie Welzijn, Wonen en Zorg in Veldhoven voor ouderen, chronisch zieken en mensen met een handicap uit 2001). Een belangrijk uitgangspunt bij de visieontwikkeling is zelfstandigheid:de zelfstandigheid van mensen dient te worden gerespecteerd en bevorderd. De verdergaande extramuralisering (het leveren van zorg en diensten in de thuissituatie), het ontwikkelen van woonzorgcomplexen en woonservicezones dragen bij aan de zelfstandigheid van mensen met een zorg- en welzijnsbehoefte. Een spreiding van deze voorzieningen over Veldhoven is gewenst. Inmiddels is een conceptvisie Zorgzame wijken opgesteld vanuit de opdracht ervoor te zorgen dat inwoners van Veldhoven prettig in de wijk kunnen (blijven) wonen. Vanwege de vergrijzing en de vermaatschappelijking neemt het aantal mensen met een bijzondere ondersteuningsbehoefte de komende jaren flink toe. Veldhoven wil bereiken dat het wonen, de zorg en het welzijn wijkgericht wordt ingezet en aan elkaar verbonden worden, zodat een samenhangend en elkaar versterkend aanbod kan worden gedaan. Het project Rundgraafpark is het eerste grootschalige project in Veldhoven dat vorm geeft aan deze visie. Het project is halverwege 2003 van start gegaan met de nieuwbouw van 40 koopappartementen en 117 huurappartementen in Veldhoven- Noord te Veldhoven bestemd voor senioren. In het complex komen zowel gezonde zelfstandig wonende mensen te wonen als mensen die meer zorg nodig hebben. Het complex Rundgraafpark wordt gerealiseerd door Woningstichting Aert Swaens te Veldhoven. Woningstichting Aert Swaens heeft partijen uit de zorg- en welzijnssector gevraagd te participeren in het project: de Regionale Stichting Zorgcentra de Kempen (Zorgcentrum Merefelt in Veldhoven), ZuidZorg, de GGzE, De Plaatse en Stichting Welzijn Ouderen Veldhoven. Ook Gemeente Veldhoven is betrokken bij het project. 2. Complex Rundgraafpark De samenwerking tussen de diverse organisaties ten behoeve van het complex Rundgraafpark heeft geleid tot het realiseren van: 40 koopappartementen 117 huurappartementen waarvan: - 20 zorgwoningen bestemd voor mensen met een indicatie voor de zorgwoning; - drie kleinschalige groepswoningen bestemd voor 18 cliënten die intensieve zorg behoeven in het kader van scheiden wonen en zorg. Het betreft 3 groepswoningen van 6 cliënten voor begeleidingsbehoeftig dementerende ouderen (RSZK); - 2 appartementen ten behoeve van cliënten van de GGzE; - 1 appartement ten behoeve van cliënten van De Plaatse; - 7 appartementen bestemd voor het tijdelijk huisvesten van verzorgingshuiscliënten van Zorgcentrum Merefelt (RSZK). 2 kortdurend verblijf kamers (RSZK); functie dagverzorging/ groepsverzorging psychogeriatrie (RSZK); Er zijn voorzieningen in het complex waar bewoners van het complex en bewoners uit de wijk gebruik van kunnen maken zoals een Grand Café, een winkel, een kinderdagverblijf, een terras en een (overdekt) atrium. Ook zijn diverse ruimtes gerealiseerd ten behoeve van de zorginfrastructuur. Te denken valt aan een kantoor voor het zorgteam. 4
Het project Rundgraafpark is een uniek woonconcept te noemen door het realiseren van diverse doelgroepen en woonvormen binnen een woonzorgcomplex voor senioren. Op deze wijze wordt de maatschappelijke integratie bevorderd. Ook de kleinschalige woonvormen voor dementerende ouderen zijn innovatief te noemen. In Nederland zijn verschillende voorbeelden van kleinschalige voorzieningen te zien in de wijk of als onderdeel van een verpleeghuis. Echter het realiseren van kleinschalige woonvormen in een woonzorgcomplex is bijzonder. Het complex Rundgraafpark is eind maart 2005 in gebruik genomen. 2.1. Samenwerking ZuidZorg Zorgcentrum Merefelt Binnen het complex Rundgraafpark wordt zorg- en diensten geleverd door het Zorgteam Rundgraafpark, bestaande uit medewerkers van Zorgcentrum Merefelt (RSZK) en medewerkers van ZuidZorg. Hiertoe is in 2004 een samenwerkingsverband 1 van start gegaan. Merefelt en ZuidZorg gaan bij de uitwerking van een zorgconcept uit van zorg-op-maat en vraaggericht werken, door de wens van de centraal te stellen. Binnen dit zorgconcept wordt de zorg gegeven op de plaats waar de cliënt dat wenst en door de zorgaanbieder van voorkeur. Het fundament van de visie ligt besloten in de grondhouding, waarbij het respect voor de medemens centraal staat. Bij het realiseren van de maatschappelijke functie en de uitvoering van de zorgproducten wordt uitgegaan van de totaalbenadering van de cliënt als persoon. Dit betekent dat de cliënt in verbondenheid met de zorgaanbieders actief participeert, erkend wordt en zoveel mogelijk zijn zorgproces bepaalt. De zorg die geboden wordt, is aanvullend op wat de cliënt zelf kan. De professional en de cliënt staan op gelijk niveau. Op basis van de vraag van de cliënt bepalen de professional en de cliënt gezamenlijk hoe de zorg eruit zal zien. De zorgverlening komt in interactie tussen hulpverlener en cliënt tot stand. De vraag staat centraal, medewerker en cliënt bepalen samen hoe de zorg eruit ziet. De organisatie is daarbij ondersteunend. Er wordt uitgegaan van de autonomie van de zorgvrager. Dit betekent dat de cliënt zelf richting geeft en invulling geeft aan zijn of haar leven. Indien een cliënt niet in staat is zijn wens of wil te bepalen, dan treedt de door de hulpvrager gekozen persoon als vertegenwoordiger op. De vraag van de cliënt en diens naaste omgeving vormen het uitgangspunt voor het professioneel handelen. De samenwerkende organisaties gaan zorg en diensten leveren op de plaats die de cliënt wil. 3. Doel Het uiteindelijk doel is het bevorderen danwel in stand houden van de zelfstandigheid van bewoners woonachtig binnen Complex Rundgraafpark en cliënten in de directe omgeving van Rundgraafpark door het (vraaggericht) leveren van zorg en diensten. Door het onderbrengen van diverse doelgroepen binnen het complex wordt tevens de maatschappelijke integratie bevorderd/in stand houden. Resultaatgebieden van de werkgroep Zorg Rundgraafpark: - Organiseren en verlenen van de zorgverlening (geplande en ongeplande zorg) door één zorgteam aan de diverse doelgroepen - Organiseren van een dienstenaanbod (bemiddelende functie). 1 Zie de notitie Zorg op z n plaats opgesteld door ZuidZorg (voorheen Thuiszorg Kempenstreek) en Zorgcentrum Merefelt 5
4. Doelgroepenbeschrijving Er zijn verschillende doelgroepen binnen en rondom het complex Rundgraafpark te onderscheiden: - cliënten van de groepswoningen - cliënten van de dagverzorging/groepsverzorging psychogeriatrie - cliënten van de kortdurend verblijf kamers - cliënten van de zorgwoningen - cliënten van de Plaatse - cliënten van de GGzE - cliënten tijdelijke huisvesting Zorgcentrum Merefelt - cliënten van de overige huur/koopappartementen in complex - cliënten in de directe omgeving van het complex. 4.1. Doelgroep groepswoningen Onderzoek en enquêtes gehouden in Nederland laten zien dat mensen het liefst in hun eigen huis blijven wonen, ook als zij zorg nodig hebben. Veel vernieuwingen van de laatste jaren in de ouderenzorgsector komen dan ook neer op het brengen van de zorg naar ouderen in plaats van ouderen naar de zorg. Alternatieven worden gezocht voor de opname in een zorginstelling (verpleeghuis, verzorgingshuis). Het kleinschalig wonen voor dementerende ouderen is één van de meest veelbelovende. Deze woonvorm komt er in het kort op neer dat mensen in een groep van ongeveer zes personen een huishouden vormen. Het benadert zoveel mogelijk het dagelijks leven in een normale thuissituatie. De voorbeeldprojecten van kleinschalige groepswoningen spelen met name af in een wijk/platteland. Maatschappelijke integratie is in deze projecten vaak moeilijk te realiseren zo blijkt uit interviews met ervaringsdeskundigen en de kleinschaligheidsliteratuur. Door het realiseren van groepswoningen in een groter complex met diverse doelgroepen hopen we de maatschappelijke integratie te bevorderen danwel in stand te houden. Binnen de groepswoningen Rundgraafpark is het uitgangspunt het scheiden van wonen en zorg. Bewoners huren de woning van Woningstichting Aert Swaens. Hiertoe wordt een contract afgesloten tussen de bewoner en Woningstichting Aert Swaens. De zorg in de groepswoningen wordt geleverd door medewerkers van Zorgcentrum Merefelt (de RSZK). De medewerkers vallen onder het Zorgteam Rundgraafpark. Een contract voor zorgverlening wordt hiertoe afgesloten tussen de bewoner en het zorgteam. Voor overige voorzieningen (pensionprijs: o.a. maaltijden, ontspanning) wordt een abonnement afgesloten, bewoners betalen een vast bedrag per maand aan de RSZK. Begeleidingsbehoeftige psychogeriatrische cliënten De cliënten van de groepswoningen vertonen, naast kenmerken van voortschrijdende ouderdom, in meer of mindere mate stoornissen ten gevolge van: - desoriëntatie in plaats, tijd en persoon - afnemende geheugenfuncties - decorumverlies Een beginnende progressieve dementie. Bij deze doelgroep gaat het vooral om de begrippen structuur, regelmaat en continuïteit. Als gevolg van de geestelijke achteruitgang kan men niet meer, of slechts ten dele, zelfstandig functioneren. Het formuleren van een visie op kleinschaligheid is belangrijk en richtinggevend voor het project. Het heeft gevolgen voor alle betrokkenen: bewoners, familieleden, medewerkers. Een visie is echter nooit compleet. Door ontwikkelingen in de maatschappij, nieuwe inzichten en ervaringen kunnen veranderingen optreden. De visie opgenomen in bijlage 2 is dan ook niet af. 6
Voor meer informatie over de kleinschalige groepswoningen (exploitatie, formatie) wordt verwezen naar de notitie Kleinschalige Zorg Rundgraafpark zoals is opgesteld door Zorgcentrum Merefelt. 4.2. Doelgroep dagverzorging/groepsverzorging psychogeriatrie Cliënten met een indicatie voor dagverzorging of groepsverzorging psychogeriatrie. Gekeken wordt in hoeverre deze functies geboden gaan worden binnen Rundgraafpark. De voorziening kent maximaal 14 plaatsen en is bestemd voor thuiswonende ouderen die extra ondersteuning, begeleiding behoeven. Voor de functie dagverzorging of groepsverzorging PG is een indicatie van CIZ nodig. 4.3. Kortdurend verblijf kamers Er zijn in het complex 2 kortdurend verblijf kamers (logeerkamers) gerealiseerd. Kortdurend verblijf is een functie bestemd voor thuiswonende ouderen. Doel is het uitstellen of afwenden van de noodzaak van een (permanente) opname in het verzorgingshuis, verpleeghuis of ziekenhuis. Concrete doelstellingen hierbij zijn: - het stimuleren van de zelfredzaamheid van de cliënt - het ondersteunen van lichamelijk en/of psychisch herstel van de cliënt - het leren omgaan met beperkingen - het ontlasten van de mantelzorg - het geven van steun, advies en instructie aan mantelzorg - het reactiveren na ziekenhuisopname Om hiervoor in aanmerking te kunnen komen is een indicatie van het CIZ nodig. 4.4. Doelgroep zorgwoningen Kandidaten van de zorgwoningen zijn bekend (afstemming Woningstichting Aert Swaens en Zorgteam Rundgraafpark). Indicatiestelling heeft plaatsgevonden door het CIZ. 4.5. Doelgroep De Plaatse Stichting de Plaatse biedt zorg en ondersteuning aan mensen met een verstandelijke beperking in de regio Eindhoven en de Kempen. Binnen het complex Rundgraafpark is één appartement voor cliënten van de Plaatse. Kandidaten worden voorgedragen door Stichting de Plaatse. 4.6. Doelgroep GGzE De GGzE (Geestelijke Gezondheidszorg Eindhoven en de Kempen) biedt zorg aan mensen met (ernstige) psychosociale en psychiatrische problematiek. Ze heeft tevens een preventieve en dienstverlenende taak. Binnen het complex zijn twee appartementen bestemd voor cliënten van de GGzE. Kandidaten worden voorgedragen voor de GGzE. 4.7. Doelgroep tijdelijke huisvesting Zorgcentrum Merefelt In het kader van de nieuwbouwplannen Zorgcentrum Merefelt zal het verzorgingshuis worden afgebouwd om plaats te maken voor een woonzorgcomplex. Binnen Rundgraafpark zijn enkele appartementen gereserveerd voor (tijdelijke) huisvesting van bewoners van het verzorgingshuis. Kandidaten worden voorgedragen door Zorgcentrum Merefelt. 4.8. Doelgroep overige bewoners van huur/koopappartementen Bewoners van de huur- en koopwoningen zijn bekend (inschrijving en toewijzing via Woningstichting Aert Swaens). Zorg en (welzijns) diensten kunnen worden geleverd door het Zorgteam Rundgraafpark. 4.9. Doelgroep directe omgeving Cliënten in de directe omgeving van het Complex Rundgraafpark. Zorg en (welzijns) diensten kunnen worden geleverd door het Zorgteam Rundgraafpark. 7
5. Organisatie van de zorg Zorgcentrum Merefelt en ZuidZorg hebben als maatschappelijk ondernemers de verantwoordelijkheid voor het bieden van vraaggerichte zorg en diensten. Vanuit hun maatschappelijke verantwoordelijkheid zijn beide organisaties ook doelmatig ingericht, kennen een effectieve en efficiënte bedrijfsvoering en zijn gericht op resultaten t.b.v. de continuïteit van de organisatie. Ook vanuit deze invalshoek is het project gericht op het behalen van een win-win-situatie; voor de cliënt én voor beide organisaties. 5.1. Uitgangspunten bij de organisatie van zorg 1. 1 Zorgteam Rundgraafpark, bestaande uit medewerkers van ZuidZorg en medewerkers van Zorgcentrum Merefelt 2. 1 Kostenplaats 3. Uniforme wijze van registratie 4. Vraaggerichte zorg en dienstverlening 2 5. Creatief en innovatief inspelen op de zorgbehoefte van de cliënt 6. Het zorgteam is verantwoordelijk voor professionele zorg aan de cliënt (kwalitatief hoogwaardig, continuïteit van de zorg). In een stroomschema (bijlage 3 stroomschema 1) staat de routing opgenomen: van zorgvraag tot zorginzet door het team Rundgraafpark en de routing van geplande en ongeplande zorgvragen (bijlage 3 stroomschema 2). 5.2. Zorgteam Rundgraafpark De zorg- en diensten binnen Rundgraafpark worden geleverd door medewerkers van het team Rundgraafpark. Het streven is er op gericht om te komen tot een zelfstandig team waarbij verantwoordelijkheden zo laag mogelijk worden gelegd. Aansturing Zorgteam Rundgraafpark Zeker in het eerste jaar is een vorm van coaching voor deze groep medewerkers onontbeerlijk. Een projectteamleider is aangetrokken (20-24 uur per week), die deze taak op zich neemt. Zie voor de functiebeschrijving van deze functionaris bijlage 4. Na een jaar vindt evaluatie plaats over de functie van projectleider en hoe toekomstige aansturing binnen Rundgraafpark geregeld dient te worden. 5.3. Personele inzet Centraal binnen het Zorgteam Rundgraafpark staat een efficiënte wijze van zorg verlenen. Afhankelijk van de zorgvragen wordt gekeken naar de meest efficiënte inzet van personeel. Gewerkt wordt met een planbord voor de geplande zorgvragen. Er is binnen het team altijd een medewerker die de ongeplande zorgvragen (alarmeringen) opvolgt. Door de werkgroep kleinschalig werken Merefelt is de personele bezetting uitgewerkt voor de groepswoningen. De zorgcontinuïteit vereist een 7 x 24 uurs dienstrooster voor de noodzakelijke personele inzet. Overdag en in de avonduren minimaal 1 medewerker per groepswoning (kwaliteitsniveau 3), in de nachtsituatie minimaal 1 medewerker op 3 groepswoningen. Dagverzorging/groepsverzorging psychogeriatrie Uitgangspunten: maximaal 14 plaatsen. Startfase: 2 dagen per week. Personele inzet dagverzorging/groepsverzorging PG: activiteitenbegeleiders. Binnen de groepsverzorging/dagverzorging zijn medewerkers van Zorgcentrum Merefelt (de RSZK) werkzaam. Voor zorgvragen kan een beroep gedaan worden op het Zorgteam Rundgraafpark (alarmering aanwezig). 2 Zie visienotitie vraaggerichte zorg opgesteld door de werkgroep samenwerking Merefelt- ZuidZorg 8
Kortdurend verblijf kamers Medewerkers van het Zorgteam Rundgraafpark gaan hier de zorg leveren (geplande en ongeplande zorg). 7 woningen tijdelijke huisvesting Merefelt De zorg in de 7 woningen tijdelijke huisvesting Merefelt wordt geleverd door medewerkers van Zorgcentrum Merefelt (de RSZK). De medewerkers vallen onder het Zorgteam Rundgraafpark. GGzE Medewerkers van de GGzE gaan hier de zorg verlenen. Een beroep kan worden gedaan op het Zorgteam RGP. Afspraken dienen hierover gemaakt te worden. De Plaatse Medewerkers van De Plaatse gaan hier de zorg verlenen. Beroep kan worden gedaan op het Zorgteam RGP. Afspraken dienen hierover gemaakt te worden. Overige huur- en koopwoningen (inclusief 20 zorgwoningen en woningen in directe omgeving van het complex) Medewerkers van het Zorgteam Rundgraafpark gaan hier de zorg leveren. Afhankelijk van de zorgvragen wordt personele inzet berekend. 6. Organisatie van diensten In het complex Rundgraafpark kan men terecht voor woon- en welzijnsdiensten in een brede betekenis die nodig zijn om zelfstandig te blijven te leven of die gericht zijn op een verhoging van het leefcomfort. De werkgroep Zorg Rundgraafpark is gevraagd een voorstel te maken van de organisatie van diensten. Onder diensten wordt verstaan 3 : - maaltijdenservice (ook bv. realiseren van een eetpunt) - sociale veiligheid (VieDome) - hand- en spandiensten: klussendienst, boodschappenservice, bibliotheekservice, administratieve klussen, hondenuitlaatservice, linnenservice, naai- en verstelwerk, pedicure aan huis, kapper, tuinonderhoud - ontspanningsfunctie (welzijnsfunctie) - informatie/bemiddeling (link ondersteunende begeleiding) - diensten met betrekking tot mobiliteit en vervoer - winkel. 6.1. Diensten binnen Rundgraafpark Het aanbod in diensten (m.u.v. VieDome) wordt door het Zorgteam Rundgraafpark uitgewerkt in samenwerking met Stichting Welzijn Ouderen Veldhoven. Een werkgroep welzijn Rundgraafpark is hiertoe in het leven geroepen. Ook andere partijen worden hierbij betrokken waaronder de ouderenbonden, PuntExtra en de gemeente Veldhoven. Uitgangspunt is de vraag van de bewoners. Resultaten uit het behoefteonderzoek onder potentiële bewoners worden meegenomen. 3 Deze lijst is niet uitputtend. Onder diensten worden niet de diensten verstaan die worden geleverd door de beheerder van Aert Swaens. 9
6.2. Viedome Binnen de huurwoningen en het zorggedeelte van complex Rundgraafpark wordt gebruik gemaakt van VieDome. VieDome 4 is een innovatief woon- en zorgconcept dat ouderen in de gelegenheid stelt om zelfstandig thuis te blijven wonen. Persoonlijke communicatie via breedbandtechnologie gecombineerd met vergaande zorgfuncties in de eigen leefomgeving resulteren in het virtuele verzorgings- en verpleeghuis. Zorg, comfort en veiligheid zijn de pijlers waarop de dienstverlening van VieDome is gebaseerd. VieDome is tot stand gekomen door de samenwerking van een aantal organisaties uit Zuidoost Brabant. Iedere organisatie zet haar eigen expertise in. De unieke functionaliteit die geboden wordt in dit project komt tot stand door de samenwerking van zorgverleners, hard- en software leveranciers en woningbouwverenigingen namelijk: Simac, Mextal BV, Woningstichting Aert Swaens, ZuidZorg en de Regionale Stichting Zorgcentra de Kempen (RSZK). Deze partijen dragen (financiële) risico s voor het VieDome systeem. Voor de huurwoningen en het zorggedeelte in Rundgraafpark geldt een basispakket van VieDome. Het basispakket kan, afhankelijk van de vraag van de bewoner, worden uitgebreid met diensten. Omschrijving basispakket: In elke woning is een home-post aanwezig. Dit is een beeldtelefoon met spreekluisterverbinding die is aangesloten op de Zorgcentrale. Met de home-post kunnen bewoners vanuit het appartement zien wie er aan de deur staat en eenvoudig de deur openen. Daarnaast kunnen bewoners, indien nodig, 24 uur per dag contact opnemen met de Zorgcentrale. Stel dat een bewoner onwel wordt, dan heeft hij/zij met één druk op de knop rechtstreeks contact met een verpleegkundige. Zij kunnen elkaar niet alleen horen, maar ook zien. Indien van toepassing wordt het Zorgteam Rundgraafpark ingeschakeld om de gewenste zorg te leveren. De home-post kan zowel in de woonkamer als in de slaapkamer aangesloten worden. Verder zijn er halszenders beschikbaar. Indien bewoners daaraan behoefte hebben, kunnen ze daar gebruik van maken. Met de halszender kan men 24 uur per dag vanuit iedere plek in het appartement alarm slaan bij de zorgcentrale. Tenslotte staat de rookmelder in de woning in verbinding met de zorgcentrale. Zodra er rookontwikkeling in een appartement ontstaat, gaat er automatisch een alarm naar de Zorgcentrale. Zij schakelen dan de brandweer in en medewerkers van het Zorgteam Rundgraafpark. 6.3. Welzijnshuismeester Uit het behoefteonderzoek gehouden onder bewoners van het complex komt naar voren dat er een grote en gevarieerde behoefte is aan ontspanningsactiviteiten. Diverse voorstellen worden gedaan door bewoners (voor activiteiten, hulp en ondersteuning). Besloten is een welzijnshuismeester aan te trekken voor het vormgeven van het welzijnsaanbod binnen Rundgraafpark. In bijlage 5 is een beschrijving van taken opgenomen. 6.4. Technische huismeester Aert Swaens Voor het complex is door woningstichting Aert Swaens een huismeester aangesteld. In bijlage 6 is een overzicht van de taken opgenomen. De huismeester wordt betaald uit de servicekosten die betaald worden door de huurders en kopers. 4 Zie ook het projectplan VieDome in Rundgraafpark (oktober 2004) 10
7. Referenties Zorg op z n plaats Veldhoven, ZuidZorg- Zorgcentrum Merefelt, juni 2004 Projectplan kleinschalige zorg Rundgraafpark, Zorgcentrum Merefelt versie januari 2005 Projectplan VieDome Rundgraafpark, oktober 2004 Conceptvisie Zorgzame wijken Klankbordgroep Wonen, Zorg en Welzijn Veldhoven Discussienotitie Welzijn, Wonen en Zorg in Veldhoven voor ouderen, chronisch zieken en mensen met een handicap. Klankbordgroep Wonen, Zorg en Welzijn Veldhoven, 2001 Diverse internetsites: www.aertswaens.nl www.rszk.nl www.zuidzorg.nl www.ggze.nl www.stichtingdeplaatse.nl www.kenniscentrumwonenzorg.nl 11
Bijlage 1 Projectstructuur Rundgraafpark Stuurgroep Rundgraafpark Vertegenwoordiging vanuit Aert Swaens Vertegenwoordiging vanuit RSZK (Zorgcentrum Merefelt) Vertegenwoordiging vanuit ZuidZorg Vertegenwoordiging vanuit SWOVE Vertegenwoordiging vanuit GGzE Vertegenwoordiging vanuit De Plaatse Stuurgroep samenwerking ZuidZorg- Zorgcentrum Merefelt M. Verbakel (ZuidZorg) G. aan den Boom (Zorgcentrum Merefelt) I. van Zoeren (ZuidZorg) H.Schoeber (ZuidZorg) O. Grootveld (Zorgcentrum Merefelt) per 1 februari 2005: W. van der Linden M. van den Hove (Zorgcentrum Merefelt) Werkgroep zorg Rundgraafpark I. van Zoeren (ZuidZorg) H. Schoeber (ZuidZorg) O. Grootveld (Zorgcentrum Merefelt) per 1 februari 2005: W. van der Linden M. van den Hove (Zorgcentrum Merefelt) J. van Leeuwen (De Plaatse) incidenteel J. van Genugten (Aert Swaens) incidenteel per 1 april 2005 M. Prinssen Werkgroep welzijn Rundgraafpark T. Coppens (SWOVE) M. Prinssen (Aert Swaens) H.Schoeber (ZuidZorg) M. van den Hove (Zorgcentrum Merefelt) Ten aanzien van de kleinschalige groepswoningen en de functie groepsverzorging PG/ dagverzorging zijn binnen Merefelt enkele project/werkgroepen van start gegaan. Een projectplan kleinschalige zorg Rundgraafpark is opgesteld. 12
Bijlage 2 Visie kleinschalige zorg Rundgraafpark Binnen de groepswoningen van Rundgraafpark staan de volgende begrippen centraal: 1 vrijheid, eigen keus Je thuis voelen betekent vanzelfsprekend dat je keuzes kunt maken: hoe laat je opstaat of naar bed gaat, wat je wel, niet wilt eten, welke kleding je wilt dragen, met wie je om wilt gaan (sociale contacten) enz. Vrij kunnen rondlopen hoort hier ook bij, en ook bezoek ontvangen wanneer je wilt en je kunnen terugtrekken wanneer je wilt (privacy). Deze vrijheid is voor iedereen belangrijk om je mens te voelen en is een basisrecht. De bewoners van de groepswoningen Rundgraafpark leven samen met anderen, de behoeften en wensen van de verschillende bewoners lopen echter niet altijd parallel met alle gevolgen van dien, zoals dit ook in de maatschappij en in een gezin het geval is. 2 huiselijkheid (herkenbaarheid, veiligheid) Het proces van dementeren gaat gepaard met veel emoties waaronder angst en onzekerheid door een toenemend verlies van houvast. Het is daarom van belang dat de omgeving vertrouwd, huiselijk en geruststellend overkomt. Naast het creëren van een huiselijke omgeving wordt het gevoel van vertrouwdheid ook bepaald door het contact met de medewerkers. Veiligheid ervaren betekend gerespecteerd en geaccepteerd worden. 3 integrale zorg Boodschappen doen, koken, de was doen en schoonmaken zijn onderdelen van het leven waarmee ieder mens te maken krijgt. In een fase van ouderdom en afhankelijk zijn het juist deze zaken die het leven gewoon houden. 4 kleinschaligheid De keuze van kleinschaligheid is meer een gevolg dan een uitgangspunt voor de zorgvisie. Immers een huiselijke omgeving waarin op een herkenbare wijze geleefd wordt kan alleen in een kleine groep gerealiseerd worden. Definitie kleinschalige zorg (lit. Leren van veranderen, Stoelinga en Talma 2004): We spreken van kleinschalige zorg als: - het personeel onderdeel is van het huishouden (vast team medewerkers, personeel loopt niet in uniform); - bewoners een eigen huishouding vormen (er zijn geen bezoektijden, de woonvorm lijkt op een gezinssituatie, familie kan mee- eten en meehelpen in de zorg); - de woonvorm is herkenbaar als thuis (eigen brievenbus, eigen voordeur, wasmachine e.d.); - de bewoner heeft de regie over de inrichting van zijn dagelijks leven (zoals opstaan en naar bed gaan wanneer je wilt); - er een gewoon huishouden wordt gevoerd (zelf koken, de tafel dekken, samen eten). Wat betekent deze visie voor de zorgverlening De zorg is er op gericht cliënten zoveel mogelijk te stimuleren en te ondersteunen bij de dingen die zij nog zelf willen en kunnen doen. De gezinssituatie wordt zo veel mogelijk benaderd, waarbij de mantelzorg ook een grote rol speelt. De cliënten hebben allemaal een eigen zitslaapkamer en er is een gemeenschappelijke huiskamer waarin de activiteiten kunnen plaatsvinden. Activiteiten zoals koken, boodschappen doen en wasverzorging samen met de cliënten(en) horen tot de dagelijkse werkzaamheden. 13
Getracht wordt het proces van geleidelijke achteruitgang in functioneren te vertragen door een gericht beroep te doen op de mogelijkheden die de cliënten nog wel hebben. Daarnaast gaat het om het optimaal behandelen van ziektesymptomen en ziekten. Voorop staat het activeren van de zelfzorg, (persoonlijke en huishoudelijke) verzorging, begeleiding bij het structureren van de dagelijkse bezigheden, het activeren van hun oriëntatievermogen, het bevorderen van communicatie en sociale contacten. Methodieken als ROB-training (Realiteit Oriëntatie Benadering) en validation kunnen hierbij gebruikt worden. De begeleiding aan deze cliënten wordt vanuit verschillende invalshoeken geboden en is gericht op een intensieve ondersteuning van zelfzorgtekorten (gewerkt wordt met een zorgplan). Het zorgplan is gebaseerd op het inzicht in functioneren van de cliënt (huidige functioneren, het te verwachten toekomstige functioneren) en de mogelijke interventies om dit functioneren te verbeteren/stabiliseren. Rol verpleeghuisarts en MPPD Binnen de groepswoningen is de medische zorg in handen van de huisartsen. Daarnaast kan (op consultbasis) een beroep worden gedaan op de medische- paramedische- en perimedische disciplines uit de eerstelijnsvoorziening van ZuidZorg en van de RSZK. 14
Bijlage 3 Stroomschema Stroomschema 1 Zorgvraag bewoner Rundgraafpark of herindicatie CIZ-indicatie Zorgkantoor Zorgcentrale Zuidzorg RSZK- Transferfunctionarissen Via mail/fax indicatie naar Zorgteam RGP Projectteamleider wijst zorg toe aan medewerkers Zorgteam Rundgraafpark. Inzet van zorg Aandachtspunten bij schema : Criteria zorgtoewijzing Invulling plantaken Planbord ICT kostenplaatje 15
Stroomschema 2 geplande en ongeplande zorgverlening door Zorgteam Rundgraafpark (verfijning stroomschema 1) Geplande zorgvraag Ongeplande Zorgvraag/ alarmering Projectteamleider maakt werkschema voor Zorgteam RGP Zorgvrager in contact met Zorgcentrale (VieDome /per telefoon) Geplande zorg wordt geboden door medewerker Zorgteam RGP Zorgcentrale neemt contact op met medewerker Zorgteam RGP (indien noodzakelijk) Ongeplande zorg wordt geboden door medewerker Zorgteam RGP 16
Bijlage 4 Functiebeschrijving projectteamleider Rundgraafpark Taken 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. Leidinggeven aan medewerkers en organiseren, coördineren, sturen en controleren van de kwaliteit van de (zorg)werkzaamheden en medewerkers coachen naar een grote mate van zelfstandigheid door, op termijn zoveel mogelijk de verantwoordelijkheden wat betreft de organisatie van het werk,bij de medewerkers te leggen en tevens te komen tot één zorgteam. Het mede implementeren van het project Rundgraafpark ten aanzien van het nieuwe woonzorgconcept (scheiden van wonen en zorg) voor de p.g bewoners Het houden van selectiegesprekken, het voeren van introductie-proeftijd- en functioneringsgesprekken Stimuleren van een optimaal werk-en leefklimaat en bevorderen van een goed teamgeest. Geven van voorlichting, informatie en advies aan cliënten en familie of mantelzorgers over uiteenlopende zaken Zorgdragen voor de continuïteit van de zorg en adviseren van de leidinggevende over de kwantitatieve en kwalitatieve personele bezetting. Beheren, bewaken en afstemmen van de beschikbare middelen, zowel personeel als overige middelen en budgetten binnen het project. Signaleren, informeren en adviseren van het management ten aanzien van ongewenste of te verbeteren situaties, werkdruk, afwezigheid van middelen, voorraden en dergelijke. Bewaken, stimuleren en mede gestalte geven aan vakinhoudelijke ontwikkeling, kwaliteitsbevordering van medewerkers en protocolontwikkeling. Het organiseren en voorzitten van diverse overlegvormen zoals werk- en multidisciplinaire overleg, participatie in werkgroepen. Aanleveren van gegevens aan de leiding ten behoeve van het jaarplan. Verrichten van diverse administratieve taken, waaronder de evaluatie en verslaglegging van de voortgang van het project. Verantwoordelijk voor het uitvoeren van beleid op het gebied van arbo, ziekteverzuim e.d. FUNCTIE-EISEN Kennis: Zelfstandigheid: Sociale vaardigheden Risico s, verantwoordelijkheden en invloed Bezit een diploma op kwalificatieniveau 4. Kennis van managementvaardigheden op MBO niveau (diploma middle management) Heeft door gevolgde (bij)scholing aantoonbare kennis in het beïnvloeden van gedrag van specifieke doelgroepen. Heeft kennis van het scheiden van wonen en zorg, kleinschalige zorg, extramurale zorg en ervaring met samenwerking tussen verschillende organisaties. Is actief in het vergaren van kennis van de eigen deskundigheid d.m.v. scholing, literatuur en symposiabezoek. Zelfstandigheid, creativiteit en improvisatievermogen zijn vereist bij het uitvoeren van de activiteiten. Kan terugvallen op de clustermanager van Zorgcentrum Merefelt. Toont initiatief en vindingrijkheid bij het initiëren van (zorg)innovatie en bij het oplossen van problemen. Moet bij beslissingen weerstanden kunnen overwinnen. Organiseert de eigen werkzaamheden en ondersteunt de medewerkers bij het organiseren van hun werkzaamheden. Begeleidt, stimuleert en motiveert medewerkers tot optimale inzet en samenwerking. Beschikt over overtuigingskracht, tact en luistervaardigheid en moet zich kunnen inleven bij contacten met cliënten en medewerkers; heeft daarbij te maken met uiteenlopende belangen. Hulp en zorg voor anderen spelen een belangrijke rol bij de functie-uitoefening. Instrueert, controleert en corrigeert het op zorg gerichte gedrag van medewerkers en coacht naar zelfstandigheid. Is verantwoordelijk voor het correct, efficiënt en effectief uitvoeren van de hoofdtaken en voor de uitvoering van het arbobeleid binnen de afdeling. Is (mede) verantwoordelijk voor een goede werksfeer. Heeft invloed op het beleid ten aanzien van dit project en is mede verantwoordelijk voor het welslagen van dit project. 17
Uitdrukkingsvaardigheid Bezit schriftelijke uitdrukkingsvaardigheid voor het opstellen van voorschriften, nota`s, mededelingen etc. Mondelinge uitdrukkingsvaardigheid is nodig bij het informeren en adviseren van- en geven van voorlichting aan cliënten, familie, collegae en leerlingen en andere disciplines zowel intern als extern. Bewegingsvaardigheid Kan omgaan met een PC. Oplettendheid Overige functie-eisen Inconveniënten Nauwkeurigheid en oplettendheid zijn vereist bij het continue afstemmen van de diverse zorgprocessen, de kwaliteit van de dienstverlening en de personele capaciteit. Eisen worden gesteld aan doorzettingsvermogen, flexibiliteit, pioniersgeest, (re)presentatie en gevoel voor systematiek. Psychische belasting door het geconfronteerd worden met tegenstrijdige belangen (afdeling, organisatie) en moet deze kunnen overbruggen. Er is sprake van psychische belasting door confrontatie met lijden en leed van cliënten en hun relaties en ethische dilemma s. 18
Bijlage 5 Profiel Welzijnshuismeester Versie 27 april 2005, werkgroep welzijn Taken: 1. het organiseren van welzijnsactiviteiten 2. het werven/aansturen/begeleiden van vrijwilligers 3. tussenpersoon zijn in relatie vrijwilligers-woningstichting Aert Swaens 4. nauwe samenwerking met de technische huismeester van Aert Swaens 5. het opstellen van planningen/overzichten verband houdend met bovenstaande taken 6. informeren van bewoners over welzijnsactiviteiten 7. signaalfunctie (bij het constateren van bv. eenzaamheidsproblematiek, ziekte vergeetachtigheid, verwaarlozing) en doorverwijzing naar Zorgteam Rundgraafpark of huismeester Aert Swaens. 19
Bijlage 6 Profiel technische huismeester Aert Swaens De huismeester heeft de volgende taken (opgesteld door Woningstichting Aert Swaens versie juli 2004): - Verantwoordelijk beheer complex - Direct aanspreekpunt voor bewoners - Controle op alle uit te voeren werkzaamheden - Uitvoeren kleine onderhoudswerkzaamheden - Uitvoeren dagelijkse schoonmaakwerkzaamheden - Glasbewassing alle binnenbeglazing en bereikbare buitenbeglazing - Schoonhouden buitenterrein - Uitvoeren van kleine reparaties - Uitvoeren woningmutaties - Uitvoeren servicebeurten - Vervangen kapotte lampen - Opruimen en schoonhouden van complexen - 2 keer per week huisvuil bij alle bewonersophalen - Verantwoordelijk papier en glasafval - Uitvoeren tuinonderhoud - Behandelen overlast situaties - Inspecties uitvoeren op verzoek rayonbeheerder - Rapporteren aan rayonbeheerder - Bijdrage leveren aan opstellen begrotingen en bedrijfsrapportages - Veelvuldig contact bewoners - Bereikbaarheid bij storingen en calamiteiten. 20