iepla Beeldregieplan Flevokust spelregels wensbeeld
Voorwoord Flevokust ligt ten noorden van Lelystad aan diep vaarwater, in de directe nabijheid van een groeiende luchthaven (Lelystad Airport), de drukke scheepvaartroute Amsterdam-Lemmer, autowegen (rijksweg A6) en spoorwegen (Hanzelijn/Flevolijn). Er komt een op- en overslaghaven, waar containers per binnenschip aankomen en per truck of trein naar het directe achterland getransporteerd worden. Vanwege de binnen Metropoolregio Amsterdam geconstateerde schaarste aan zogenaamd nat bedrijventerrein biedt Flevokust een oplossing voor havengebonden bedrijven en industrie in de hogere milieucategorieën (3 t/m 5). Belangrijk daarbij is de keuze voor duurzame en innovatieve technieken. Vervoer over water en per spoor, in plaats van over de weg, wordt de komende decennia steeds belangrijker. Het is goedkoper en minder milieubelastend (minder files, minder CO2 uitstoot). Door het bedrijventerrein duurzaam en kostenefficiënt aan te leggen, draagt het nog eens extra bij aan nationale milieudoelstellingen. Het ministerie van Infrastructuur & Milieu heeft daarom subsidie beschikbaar gesteld voor de aanleg van Flevokust. Het beeldregieplan zorgt voor een voldoende flexibel kader waarbinnen bovenstaande kan worden gerealiseerd. Er worden spelregels meegegeven, die zorgen voor de beoogde basiskwaliteit en wensbeelden die initiatiefnemers helpt om de bouwplannen zo goed mogelijk aan te sluiten op de beoogde sfeer door middel van een beschrijving met inspiratiebeelden. Beeldregieplan Flevokust 3
4 Beeldregieplan Flevokust
Inhoudsopgave Inleiding Ruime kaders Spelregels en Wensbeeld Plangebied Beeldregie Stedenbouwkundig kader Structuurvisie Bestemmingsplan Stedenbouwkundig Ontwerp Beeldkwaliteit Sfeer 1 : Intern Sfeer 2 : IJsselmeerzijde Sfeer 3 : Kop Flevokust 7 9 11 12 14 16 Beeldregieplan Flevokust 5
6 Beeldregieplan Flevokust
Inleiding Ruime kaders Op 15 oktober 2013 heeft de gemeenteraad besloten om voor een aantal ontwikkellocaties, waaronder Flevokust, beeldregieplannen op te stellen. Beeldregieplannen zijn globaler van karakter dan beeldkwaliteitplannen en hebben als doel om, naast een beperkt aantal spelregels, te verleiden en te inspireren aan de voorkant van het ontwerpproces. Gemiddeld is het detailniveau van de welstandscriteria gelijk aan die van de stedenbouwkundige welstand uit de huidige Welstandsnota. Daarnaast speelt zicht vanaf de waterzijde en zichtbaarheid vanaf Rijksweg A6 een belangrijke rol. Voor laatstgenoemde gebieden zal daarom extra aandacht worden gevraagd voor de stedenbouwkundige inpassing en de beeldkwaliteit van bebouwing. Spelregels en Wensbeeld Het eerste deel bestaat uit de spelregels. Hier wordt de stedenbouwkundige hoofdopzet en de welstandscriteria beschreven. De teksten aangegeven in een gekleurd vlak vormen de toetsingscriteria. Vervolgens wordt per sfeer een wensbeeld beschreven Dat bestaat uit een beschrijving van het gewenste kwaliteitsbeeld, vergezeld met diverse inspiratiebeelden. Het wensbeeld is samengesteld om ontwikkelende partijen en architecten te inspireren. Beeldregie De beeldregie heeft betrekking op de verschijningsvorm, het beeld en de sfeer, kortom de stedenbouwkundige hoofdopzet en de architectuur van de gebouwen, kranen, windmolens en overige voorzieningen. Tezamen bepalen die in hoge mate de sfeer en de identiteit van het bedrijventerrein. Omdat ook de overgang openbaar/ privé beeldbepalend is, komt dit in het beeldregieplan aan bod. De samenhang tussen de gebouwen onderling en tussen gebouwen en openbare ruimte (nog uit te werken) bepaalt uiteindelijk de gemeenschappelijke beeldkwaliteit van Flevokust. Na vaststelling door de gemeenteraad geldt dit beeldregieplan als onder deel van de welstandsnota, waaraan bouwplannen getoetst worden. Dit beeldregieplan functioneert niet zonder regie. De gemeente houdt samen met de welstandscommissie de regie op de ontwikkeling van het gebied. Doel is om aan de voorkant gezamenlijk tot een kwalitatief goed plan te komen dat past in de totaalopzet van Flevokust Plangebied Het plangebied van dit beeldregieplan omvat ongeveer de helft van het te bebouwen gebied Flevokust (gebied A) en komt overeen met het te bebouwen gebied volgens bestemmingsplan Flevokust. Het gebied wordt aan de noordzijde begrensd door het water van het IJsselmeer, aan de oostzijde door de A6, aan de noordoostzijde door de Maxima centrale en aan de zuidzijde door gebied B. Beeldregieplan Flevokust 7
B A 8 Beeldregieplan Flevokust
Stedenbouwkundig kader Structuurvisie De ontwikkeling van Flevokust maakt deel uit van de voorziene knooppuntenontwikkeling, zoals vastgelegd in de door de raad in 2005 vastgestelde Structuurvisie Lelystad 2015 : Flevokust, goed bereikbaar vanaf weg, spoor en water is een potentievolle locatie voor het aantrekken van nieuwe economische activiteiten (havengebonden, industrie, overslag, logistiek en transport). Lelystad gaat zich meer en meer profileren als industrieel-logistiek complex. De keuze hiervoor is een logisch gevolg op de geografische ligging, de goede bereikbaarheid, de ruimtelijke mogelijkheden en de toekomstige ruimtelijk economische ontwikkeling... Na 2015 kan Flevokust zich, binnen dit industrieellogistieke profiel, ontwikkelen als multimodaal, logistiek knooppunt. Flevokust moet vooral gezien worden in relatie tot het aantrekken van nieuwe economische activiteiten (havengebonden, de wat zwaardere industrie, logistiek en transport). Deel A: Omvat Flevokust 115 ha. Bedrijventerrein 43 hectare buitendijks bedrijventerrein met een insteekhaven en containerterminal. 72 hectare binnendijks bedrijventerrein, direct grenzend aan de havenontwikkeling. Dit gedeelte van Flevokust wordt opgehoogd met schoongemaakte gecertificeerde secundaire bouwstoffen die vrij toegepast kunnen worden zoals grond en zand. In de eindfase wordt ook dit deel omdijkt zodat een 2e en 3e insteekhaven kunnen worden aangelegd en nog meer nat bedrijventerrein beschikbaar komt. Deel B: Naast deze 115 hectare heeft de gemeente Lelystad op Flevokust nog ca. 100 ha. te ontwikkelen bedrijfsgrond beschikbaar. Op dit blijvend binnendijkse en niet op te hogen deel van het bedrijfsterrein is nu o.a. de biocel vergistingsinstallatie van Orgaworld gevestigd en vestigt zich in de loop van 2013 het innovatieve bedrijf 3D Metal Forming. Hier te vestigen bedrijven liggen weliswaar niet direct aan nat bedrijventerrein, maar kunnen toch profiteren van de aanwezigheid van de haven. Bestemmingsplan Het bestemmingsplan biedt voldoende flexibiliteit om de stedenbouwkundige uitwerking handen en voeten te geven. Voor de hoogte van de bebouwing zijn drie zones te herkennen: de (hoofd)gebouwen vormen de 1 e zone, de kranen de 2 e zone (havenlandschap) en toekomstige windturbines (duurzaamheidsimago) vormen de 3 e zone. Stedenbouwkundig ontwerp Voor de beoogde stedenbouwkundige structuur van Flevokust is thans alleen een structuurkaart beschikbaar. Dit kan worden gezien als een eerste uitwerking van de Structuurvisie 2015. In overleg met de ontwikkelende partijen zal een stedenbouwkundig ontwerp worden opgesteld, waarbinnen de diverse functies een plek krijgen. Hierin worden uitgangspunten geformuleerd voor de volgende thema s: - Hoofdopzet: Primaire/ Secundaire infra, interne dijken, groenzones e.d. - Situering van de bebouwing op de kavel - Omvang van het gebouw en de kavelgrootte - De inrichting van de kavel en de parkeeroplossing - Overgang openbaar/ privé Beeldregieplan Flevokust 9
10 Beeldregieplan Flevokust
Beeldkwaliteit De Sferen Binnen Flevokust zijn drie gebieden omschreven met bijbehorende welstandscriteria. Sfeer 1: Intern beschrijft het basisregime voor Flevokust. Ïn Sfeer2: IJsselmeerdijk en Sfeer 3: Kop Flevokust wordt extra aandacht gevraagd voor respectievelijk het aanzicht vanuit de kust en de entree van Flevokust, gezien vanuit RijkswegA6 en omgeving van de Maximacentrale. Beeldregieplan Flevokust 11
Sfeer 1: Intern Hoofdopzet Voor het beeld speelt het silhouet van havengebonden en havengerelateerde gebouwen met daarbovenuit stekende kranen op een verhoogd maaiveldniveau een belangrijke rol. Met zorgvuldig gepositioneerde windturbines kan de stedenbouwkundige structuur en het innovatieve karakter van het gebied worden versterkt. Stedenbouwkundige doelstellingen Spelregels Hoofdopzet: Situering Overgang openbaar/privé: Welstandscriteria Gebouwen Windmolens Kranen Silo s Bouwwerk geen gebouw zijnde Uitstraling/thematiek Massa en vorm Gevelaanzicht Materiaalkeuze, kleurgebruik en detaillering 12 Beeldregieplan Flevokust
Wensbeeld De ambitie voor sfeer 1: Intern is pm. Beeldregieplan Flevokust 13
Sfeer2: IJsselmeerzijde Stedenbouwkundige doelstellingen Spelregels Hoofdopzet: Situering: Overgang openbaar/privé: Welstandscriteria Gebouwen Windmolens Kranen Silo s Bouwwerk geen gebouw zijnde Hoofdopzet De gemeenteraad hecht er grote waarde aan de bebouwing in Flevokust zorgvuldig in te passen. De bebouwing achter de IJsselmeerdijk verdient extra aandacht vanwege de zichtbaarheid vanaf het water en de dijk. De afwisseling van landschap (groen, bomen), zorgvuldig ontworpen en ingetogen gebouwen is uitgangspunt. Uitstraling/thematiek Massa en vorm Gevelaanzicht Materiaalkeuze, kleurgebruik en detaillering 14 Beeldregieplan Flevokust
Wensbeeld De ambitie sfeer 2: IJsselmeerdijk is dat de gebouwen ondergeschikt zijn aan de landschappelijke elementen. Mogelijk toekomstig aanzicht op IJsselmeerzijde Flevokust. Beeldregieplan Flevokust 15
Sfeer3: Kop Flevokust Stedenbouwkundige doelstellingen Spelregels Hoofdopzet: Situering: Overgang openbaar/privé Welstandscriteria Gebouwen Windmolens Kranen Silo s Bouwwerk geen gebouw zijnde Hoofdopzet De hogere bebouwing op de kop van Flevokust, nabij de maximacentrale, is de eerste ontmoeting met Lelystad komend vanuit Rijkweg A6. Dit vergt een hogere basiskwaliteit van de bebouwing. Uitstraling/thematiek Massa en vorm Gevelaanzicht Materiaalkeuze, kleurgebruik en detaillering 16 Beeldregieplan Flevokust
Wensbeeld De ambitie van sfeer 3: Kop Flevokust is een representatieve gevelwand, zichtbaar vanuit Rijksweg A6. Mogelijk toekomstig aanzicht op Kop Flevokust. Beeldregieplan Flevokust 17
eldreg Colofon Cluster Stedenbouw + Landschap Team Ruimtelijk Economisch Beleid Afdeling Beleid Gemeente Lelystad Stadhuisplein 2 8232 ZX Lelystad Postbus 91 8200 AB Lelystad Telnr. (0320) 278911 Faxnr. (0320) 278245 E-mail: gemeente@lelystad.nl www.lelystad.nl Versie: 23 oktober 2013