Jaarverslag 2014
Inhoud 1. Voorwoord.3 2. Mobiel Ambulante Dienst..4 a. Zorgvernieuwing b. Overlegfora 3. Samenwerking.. 11 a. TopiX b. Stedenfonds Nijlen c. Onada 4. Nieuwtjes.. 14 5. Nawoord. 16 JAARVERSLAG 2014 2
Voorwoord Beste lezer, 2014 bleek het jaar van de speciallekes. Onze begeleiders verlegden hun grenzen en ondersteunden diverse personen met een beperking op een niet vertrouwde manier. De zorgvernieuwing in de praktijk. Ons team secretariaat introduceerde een andere permanentieregeling. Een onthaalbeleid in de praktijk. Onze coördinatoren dachten na over hun grenzen en beslisten dat het coachende aspect van hun functie meer uitgebouwd mag worden. Het personeelsbeleid in de praktijk. De beleidscel zag een opportuniteit en creëerde de nieuwe functie stafmedewerker. organisatieontwikkeling in de praktijk. De En toen waren ze plots met 9 of zijn het er dan toch 10? De alliantie TopiX in de praktijk. In december werden we plots vriendelijk doch dwingend verzocht om een FAM (Flexibel Aanbod Meerderjarigen) te worden en het laatste specialleke was een feit. Het VAPH in de praktijk. En toen werd het 2015.. Veel leesplezier! JAARVERSLAG 2014 3
Mobiele ambulante dienst 1. Zorgvernieuwing In 2013 beslisten de begeleiders dat iedereen alles moet kunnen qua begeleidingsvormen. Ze vonden aparte specialisaties voor RTH én WOP én begeleid wonen én studiowonen én zoveel meer geen goed idee. Mobiel, ambulant begeleiden voor iedereen in alle vormen was het mooie uitgangspunt. De beleidscel besloot dan ook iedereen de kans te geven om dit gedurende de volgende drie jaren te realiseren. Wat bleek in 2014? Op een jaar tijd bleek iedereen minstens één andere werkvorm dan het klassieke begeleid wonen in het begeleidingspakket te hebben. En minstens een derde van de begeleiders was bezig met meerdere al dan niet vernieuwende werkwijzen. Convenanten In mei startten we met het ondersteunen van een man met een beperking in zijn thuismilieu (G.). Met zijn convenant tehuis niet werkenden bezigheid vond hij geen plaats in een residentiële setting. We zaten rond de tafel met de ouders, de zussen, de psychiatrische dienst waar hij verbleef, de sociale dienst van Borgerstein en OpMaat. Dit resulteerde in zijn terugkeer naar huis. Dit was mogelijk dankzij de samenwerking van alle betrokkenen. De VAPH ondersteuning werd geboden door het dagcentrum van Borgerstein en Oikonde. Oikonde richtte een mobiele ondersteuningsunit op van drie begeleiders. We wierven een nieuwe medewerker aan (Marieke) en twee anderen (Karen en Marianne) stapten vrijwillig in het project. De begeleidingsdoelstellingen werden wekelijks met G. en zijn familie besproken. Elke dag kwam een begeleider aan huis. Na enkele maanden kon G. zelfstandig met de bus naar het dagcentrum en werd onze ondersteuning verminderd. Heikele thema s werden open besproken met G. en de betrokkenen. In november kon dan onverwachts G. naar Borgerstein verhuizen. Dit was de wens van het gezin vanaf het begin. We waren blij voor hen, maar tussen ons gezegd en gezwegen, we vonden het ook wel een beetje spijtig. Het was een boeiende uitdaging om in nauwe samenwerking met Borgerstein en de familie G. te zien evolueren binnen zijn mogelijkheden in een niet-residentiële setting. Er was ook de keerzijde van het verhaal: de personeelsaanwerving. We werden voor de eerste keer geconfronteerd met de gevolgen van de persoonsvolgende financiering. Het budget volgt de persoon met een beperking, dus was er geen geld meer voor het personeelslid in Oikonde. Gelukkig kwam er net een vacature voor een vervangingscontract waardoor Marieke toch nog kon blijven. Vanuit organisatiestandpunt is het wel een zorgwekkend scenario: er wordt geïnvesteerd in een medewerker en er is altijd het risico dat die (snel) terug moet vertrekken. Hoe lang kunnen we dat volhouden? Het is wel zo dat we ondertussen ook al 1,5 jaar twee cliënten met een convenant begeleid wonen ondersteunen. Maar in beide situaties waren er al verschillende momenten dat een stopzetting van de begeleiding in zicht kwam. Voor de begeleidster is dit geen comfortabele manier van werken. Inhoudelijk fluctueren deze begeleidingen van een lage tot een hoog frequente ondersteuning van de cliënten en hun ouders. JAARVERSLAG 2014 4
Persoonlijk Assistentie Budet (PAB) Ondertussen kregen we een eerste vraag van een persoon met een beperking met een PAB. We wisten niet eens dat hiermee hulp bij ons ingekocht kon worden. Na wat zoeken, ondertekenden we samen een contract voor een veertiendaagse ondersteuning. Op vraag van deze slechtziende man werken we ook voor het eerst met domiciliëring van facturen. We moesten ook weer nadenken over onze kostprijs. Kortom we leerden weer veel bij. Cliënten die bij hun ouders wonen Via de instroomcel kregen we diverse vragen van mensen die nog bij hun ouders wonen en hulpvragen stelden. Dit was aftasten voor de begeleiders. Traditioneel namen we dergelijke vragen alleen maar op als er een realistisch en snel perspectief op alleen wonen was. Nu bekijken we dat anders. Ofwel blijven de hulpvragers nog lang bij hun ouders wonen en moet er met hen samengewerkt worden. Ofwel is er een wens naar zelfstandig wonen die nog met alle partijen moet doorgepraat worden en moet groeien naar de praktijk. Nieuwe materie en een uitdaging voor meerzijdige partijdigheid. Cliënten met een hogere begeleidingsfrequentie We begeleiden ook enkele situaties die initieel als een vorm van beschermd wonen werden aangemeld. Dit betekent dat de begeleider meer dan één keer per week een huisbezoek doet. We experimenteren hiervoor met een co-begeleider zodat er een backup is voor de hulpverlening in het belang van de cliënt en de medewerker. In de praktijk zien we dat na een intensievere startperiode de vraag naar ondersteuning wel daalt of fluctueert naargelang de omstandigheden. Rechtstreeks Toegankelijke Hulpverlening (RTH) We startten met RTH in 2012. Elk jaar kenden we een uitbreiding van de middelen dankzij het penhouderschap voor meerderjarigen in ROG Zuidkant. Tijd voor een eerste overzicht van de resultaten: RTH Erkenning Resultaat Aantal cliënten 2012 262,5 begeleidingen 2013 79,30 punten 2014 108,88 punten 369 begeleidingen 135,15 punten 130,21 punten 49 66 74 Een huisbezoek is 0,22 punten waard. Een dienstbezoek is 0,15 punten waard. Het mag duidelijk zijn: RTH was een gat in de markt! Meteen vanaf het eerste jaar kregen we meer vragen dan we volgens onze erkenning moesten beantwoorden. Er is dus een duidelijke behoefte aan deze vorm van ondersteuning bij personen met een (vermoeden van een) beperking. JAARVERSLAG 2014 5
Enkele vragen die kunnen gesteld worden: - Bleek de ondersteuning nog voldoende na de eerste twee jaren waarin 48 contacten mogelijk waren? Daarna zijn immers nog maar 12 contacten per jaar mogelijk. o De meeste cliënten kwamen snel in een stramien terecht van een twee- tot driewekelijks huisbezoek. Je zou kunnen spreken van begeleid wonen light. o Er zijn ook begeleidingen die na een afgebakende vraag stoppen. Een aantal cliënten nemen contact op wanneer ze het occasioneel nodig hebben. o Een vijftiental cliënten werd uiteindelijk toch aangemeld voor niet rechtstreekse hulpverlening. RTH blijkt voor de meesten dus geen wachtkamer te zijn voor intensievere hulpverlening. Anderzijds mogen we ons toch afvragen of we niet nog meer moeten investeren in het oprichten, onderhouden en/of ondersteunen van netwerken zodat er nog minder mensen moeten doorstromen. Of is het aantal te wijten aan onze leerschool qua instroomcriteria? Dan zou het aantal moeten dalen de volgende jaren. o Outreach? Deze vorm van RTH is duidelijk nog onontgonnen terrein. In drie jaar waren er zes sessies van overdracht van handicapspecifieke deskundigheid aan andere teams in diverse organisaties. Hier moeten we nog wat meer ruchtbaarheid aan geven. Anderzijds vraagt het wel een extra investering om een aanbod op maat te geven. - Hoe is te verklaren dat de begeleiders zoveel meer contacten realiseerden dan er verwacht werd via onze erkenning? o Er zijn duidelijk afgebakende zorgvragen vanaf het begin. o Er werd nauwelijks geïnvesteerd in dossiervorming omdat dit niet strookt met de geest van RTH. Ondertussen vragen we wel om toch een minimum aantal gegevens te noteren nav het vernieuwde cliëntdossier in de MAD. o Er moeten geen begeleidingsplannen opgemaakt worden. o De gemiddelde vervoerstijd blijkt 20 minuten te zijn. o Er is bijna geen bureauwerk voor deze cliënten. Studio s voor personen met NAH in Vilvoorde Begin 2014 vertrok Marjolein, die bijna vijftien jaar in de Thaelstraat verbleef, naar een meer aangepaste voorziening. Dit was even wennen! Zij bouwde mee de werking voor NAH uit tot wat ze vandaag is. We moesten dan ook voor de eerste keer op zoek naar een nieuwe kandidaat-bewoner. En dat viel tegen! Pas na vijf maanden bekendmaking (en drie maanden een leeg appartement!) deed Inge haar intrede in Vilvoorde. Moraal van het verhaal? Onze 4 studio s zijn compleet onbekend in de provincie Vlaams-Brabant. Dat is niet onlogisch aangezien Oikonde er op geen enkel terrein actief is. Dat zou ook niet in verhouding zijn tot de enkele cliënten die we er ondersteunen. We leerden nu hoe we het een volgende keer beter kunnen aanpakken. Integratie Wonen met Ondersteuning van een Particulier (WOP) Sedert januari hebben de mensen die wonen met ondersteuning van een particulier officieel een stekje in onze mobiel ambulante dienst. Inhoudelijk veranderde er op dat moment niets. De begeleidingen werden al geleidelijk aan vanaf april 2013 overgenomen. De administratieve weg die particulieren en cliënten moeten volgen veranderde wel: een begeleidingsovereenkomst en infobrochure voor de cliënten, een vrijwilligerscontract voor de particulier. En als kers op de taart: het registreren van de contacten met de cliënt voor de particulieren. JAARVERSLAG 2014 6
Heel het vergoedingssysteem veranderde namelijk ook! Particulieren werden vrijwilligers die een vrijwilligersvergoeding krijgen voor hun regelmatige inzet naar de cliënt. Het registratieformulier dient daarbij als basis voor de vergoeding. Het was even slikken. Wat je spontaan, graag en met plezier doet als particulier voor een persoon met een beperking moest nu op dag en uur genoteerd worden. Concreet: Sinds 2014 hebben we de mogelijkheid om 33 particulieren via het vrijwilligersstatuut een onkostenvergoeding te betalen. We startten op 01/01/14 met 23 personen met een beperking die regelmatig contact hadden met een particulier/vrijwilliger. De inhoud en de frequentie van de ondersteuning zijn heel verschillend. Er zijn broers die elkaar bijna dagelijks zien en op alle levensdomeinen helpen, anderen spreken wekelijks af of bezoeken elkaar maandelijks. Een begeleider van Oikonde ondersteunt de situaties aangepast aan de noden. Ook hier is er diversiteit qua inhoud en frequentie. Deze vorm van ondersteuning werd overgenomen van Oikonde Antwerpen en onze eigen dienst pleegzorg. We beslisten om voorlopig geen externe bekendmaking te doen, maar keken wel actief naar nieuwe of lopende begeleidingen. Wanneer er iemand in het netwerk van een cliënt een substantiële bijdrage levert aan diens kwaliteit van leven, stellen we het vergoedingssysteem voor. Dit deden we 3 keer in 2014. Er stopten ook 5 begeleidingen owv verhuis, overgang naar een andere vorm van ondersteuning, overlijden. We begeleidden uiteindelijk 26 cliënten en hun vrijwilligers. In november organiseerden we een intervisiemoment voor alle collega s die met cliënten en particulieren werken. We wilden de mogelijkheid creëren om in te zoomen op specifieke vragen en bedenkingen met betrekking tot dit soort begeleidingen. Het was een forum voor ervaringsuitwisseling, om te leren en verder te groeien. Begeleid wonen We zouden bijna nog onze klassieke vorm van hulpverlening vergeten te vernoemen, de werkvorm waar we voor erkend waren tot einde 2014: begeleid wonen. Uiteindelijk zijn al onze begeleidingen een variant van begeleid wonen, van mobiel en/of ambulant begeleiden. Hoe deze hulpverlening betaald wordt, zou niet relevant mogen zijn: gesubsidieerd door het VAPH of via een persoonsvolgend budget. We ondersteunden 70 mannen en 68 vrouwen. 2. Overlegfora Bekendmakingscel Aangezien het belangrijker dan ooit wordt om bekend te zijn zodat potentiële cliënten en verwijzers straks de weg naar ons vinden met de persoonsvolgende budgetten en nu naar onze RTH, richtten we einde 2013 de bekendmakingscel op. Onze doelstelling in 2014 was het bereiken van de diensten gezinszorg. We mochten dan ook in 5 organisaties onze werking toelichten. We werden ook gevraagd door de vzw Over-Hoop en de medewerkers van de sociale diensten van AZ Sint Maarten. Verder verscheen er een artikel in het tijdschrift Handiscoop. JAARVERSLAG 2014 7
Dankzij de komst van een stafmedewerker werden we meegesleept in de 21 ste eeuw door de introductie van Facebook. Tot ontzetting van sommigen en blijdschap van de anderen Lut zit in een lerend netwerk en dompelt ons onder in een hele nieuwe wereld. Er waren goede voornemens ivm het updaten van onze website, maar de uitvoering ervan wordt verschoven naar 2015. Ook de folders moeten dringend aangepast worden aan de nieuwe ontwikkelingen ivm TopiX. Instroomcel Deze cel speelde een cruciale rol voor de instroom van hulpvragen in Oikonde. Samen met de afgevaardigden van het B&TW team van OpMaat werden ondersteuningsplannen besproken en visies over ons aanbod gevormd. We waren het niet altijd met elkaar eens, maar we werden zeker gestimuleerd om onze grenzen te verleggen. We werden ook geconfronteerd met een nieuwe realiteit. Er is een grotere doorstroom van cliënten de laatste jaren en de hele lange wachtlijsten die we altijd hadden, krimpen in, smelten weg. Enerzijds door het actualiseringswerk van OpMaat en de invoering van RTH, anderzijds door..??? Hierdoor kon de cel niet altijd volgen en was het lijstje met besproken ondersteuningsplannen al op wanneer er alweer een open plaats was in een team. Er werd dan naar best vermogen geïmproviseerd. Maar een evaluatie van de werking drong zich wel op. Toen we dan ook op een zonnige najaarsdag op het terras in Mechelen wilden stilstaan bij de aanpassing van de werking van de cel, werden we echter ingehaald door een andere realiteit: exit OpMaat, intro van het TopiX team. Het B&TW team wordt opgeheven einde 2014 en het TopiX team zal de taken overnemen. We beslisten dan ook maar om nog even alles bij het oude te laten en de verdere ontwikkelingen af te wachten. Vrijwilligerscel Drie begeleiders en een coördinator vormden samen de vrijwilligerscel van Oikonde. Ze namen het werk van Bernadette over, schoeiden het op een nieuwe leest en evolueren mee met de sector qua werken met vrijwilligers. Zij werven vrijwilligers, doen kennismakingsgesprekken, matchen mensen, volgen de wetgeving op de voet en zorgen dat elke vrijwilliger af en toe een pluimpje krijgt of in de bloemetjes gezet wordt. Diverse visievragen komen in deze tijden van verandering boven drijven. Is het nog logisch dat de dienst de vervoersonkosten van de vrijwilliger betaald? Werken we ook bij RTHers met vrijwilligers? Hoe verhoudt een particulier-vrijwilliger zich tot een andere vrijwilliger, moeten we daar hetzelfde voor doen? Welke plaats krijgt de cel in de trend om meer met het netwerk te werken en de bewegingen hierrond in Oikonde? Hoe gaan we om met vrijwilligers die niet echt voldoen? Het blijven toch ook mensen die zich onbezoldigd inzetten? Wiens taak is het hier wat in op te nemen? Enz. Einde 2014 nam Lut (stafmedewerker) de fakkel over van Ann (coördinator) en werd de nieuwe voorzitter van de cel. Schaal voor Emotionele Ontwikkeling (SEO-R) Emotionele ontwikkeling groeide gedurende de voorbije decennia uit tot een sleutelbegrip binnen onze sector. Het inschatten van en afstemmen op het emotionele ontwikkelingsniveau van personen met een mentale beperking is een noodzakelijke stap binnen een kwaliteitsvolle ondersteuning van cliënten. Emotionele ontwikkeling wordt steeds meer gelinkt aan concepten van geestelijke gezondheid en kwaliteit van bestaan. JAARVERSLAG 2014 8
We beslisten dan ook om in deze methodiek te investeren. Tegen eind 2014 hadden alle begeleiders een vorming met betrekking tot de Schaal voor Emotionele Ontwikkeling gevolgd. In TopiX werd het thema in de jaarplanning opgenomen en werd een werkgroep opgericht waar de begeleidsters Linde en Sophie in zetelen. Ze volgden een inschaling bij de collega s van De Lier. Vervolgens zetten Lier en Mechelen op eigen ritme de eerste stappen in de toepassing van de methodiek. In de loop van het jaar werd wat voorzichtig begon om te proberen al gauw iets waar iedereen deel wilde aan hebben. Er groeit een gemeenschappelijke taal en het geeft houvast in begeleidingen. De afname werkt ook verbindend tussen de collega s. Een volgende uitdaging zal zijn om de informatie te delen met de cliënt en het netwerk. En het ultieme doel is om deze mensen te betrekken in de afname van de schaal. Sophie stapte intussen in de werkgroep SEO-R van het SEN waar de vertaalslag van de schaal gemaakt wordt naar mobiel-ambulante diensten om er een nog grotere meerwaarde uit te halen voor onze cliënten. Werkgroep inzagerecht Thema: de cliëntendossiers. De eigen visie op een dossier werd getoetst aan de wet op de privacy en het principe van inzagerecht. Een toegankelijk en transparant dossier moest ook een handig werkinstrument zijn. Bovendien was dit ook een kans om meer samenwerking met en participatie van onze cliënten te realiseren. Na enkele keren terugkoppeling en uitwisseling met de personeelsgroep kwamen we tot een nieuw inhoudelijk registratiesysteem en een nieuwe dossierstructuur. Concreet: een meer gestructureerd overzicht, minder uitgebreid noteren, minder printen, meer papieren bij de client bewaren in plaats van in het dossier, kortom verbetering op alle fronten. De dikke pakken verdwenen, dunne kaftjes werden aangekocht. Einde 2014 hadden alle cliënten dan ook een vernieuwd dossiertje! Tevens werd het mandaat gegeven aan de werkgroep om ook het handelingsplan te herwerken.voor 2015 een nieuwe uitdaging voor deze werkgroep. Personeelsvergadering Personeelsvergaderingen werden in 2014 het vehikel om de vele bewegingen binnen onze sector en de organisatorische en inhoudelijke gevolgen daarvan binnen onze eigen werking te bespreken. Via de personeelsvergaderingen werd iedereen steeds weer op systematische wijze meegenomen in het vervolg van ons verhaal. Het gaat immers snel, heel snel. De denkpistes en evoluties volgen elkaar in snel tempo op. De gevolgen van alle veranderingen beginnen overal scherper te worden en dwingen ons bijna permanent om onze visies bij te schaven. Wat we gisteren bediscussieerden en beslisten, blijkt vandaag soms niet meer evident. Het is belangrijker dan ooit dat we samen op weg blijven gaan, elkaar blijven vinden en door constructieve discussies kunnen groeien. Gemeenschappelijke vorming We organiseerden voor de groep begeleiders drie vormingsmomenten: - De vrederechter van Lier bracht ons in een notendop de nieuwe kijk op beschermingsmaatregelen bij. JAARVERSLAG 2014 9
- Twee collega s van Mobilant-TopiX legden voor de personeelsgroep de vernieuwde werking van Integrale JeugdHulp uit. - Rik Prenen introduceerde oplossingsgericht werken via een workshop Als je doet wat je deed, krijg je wat je had. Subteams Mechelen Het regioteam Mechelen groeide tot een groep van 10 begeleiders en ondersteunt ongeveer 100 cliënten. De meerwaarde van vergaderen, vooral wat betreft het bieden van ondersteuning aan collega s was soms zoek. Men kwam niet verder dan tips geven, ideeën aanreiken, een eigen mening geven. Opsplitsen in 2 subteams in functie van cliëntbesprekingen en opvolging van handelingsplanning was dan ook een logische stap. Dit gebeurt dan ook 2 keer per maand. De vergaderingen met het hele team gaan nog over de organisatorische werking van de dienst. Collega s van beide teams zitten verspreid over de verschillende bureauruimtes, waardoor de brede samenwerking mogelijk blijft. JAARVERSLAG 2014 10
Samenwerking 1. TopiX TopiX is een alliantie van autonome organisaties die kwaliteitsvolle ondersteuning bieden aan personen met een beperking. Onze missie is om vanuit onze eigenheid & expertise elkaar te versterken om zo nog meer en betere ondersteuning op maat te realiseren. Samen worden we een referentie als hulpverlener & werkgever binnen de welzijnssector Uitbreiding In 2014 beslisten we om onze deur open te zetten naar andere geïnteresseerde organisaties om TopiX te versterken. We namen de Sociale Kaart erbij en probeerden in te schatten met wie we wilden kennismaken. De potentiële nieuwe partner moest zich wel kunnen vinden in onze missie, visie en toekomstplannen. We verdeelden de namen en gingen per twee op pad. Het werd een boeiende onderneming. Sommigen hoorden het in Keulen donderen, anderen stonden te springen om aan te sluiten. De vele gesprekken resulteerden onverwachts in bijna een verdubbeling van het aantal leden. En toen waren ze met.. negen: Begeleidingsdienst voor Personen met Autisme, Iona, Leef, De Lier, Mobilant, Oikonde, Ondo, De Thuishaven en Willekom. Instroom Ondertussen werd het duidelijk dat het zinvol zou zijn om onze instroom van cliënten samen te organiseren. Maar hoe? Een deel van de partners vormde samen met anderen het B&TW team van OpMaat (bemiddeling en trajectmatig werken). Zouden de nieuwe leden hier bij kunnen aansluiten? Wat waren de plannen van de andere leden van OpMaat? Na de zomer bleek dat onze wegen zich zouden scheiden en werd in alle rust beslist dat het B&TW team zou stoppen. De DOP van OpMaat zal fusioneren met de andere DOP Traject in de provincie Antwerpen. Op enkele maanden tijd werd dan een nieuw team gevormd binnen TopiX. We slaagden erin om de directeur en enkele medewerkers van het B&TW team aan te trekken zodat er continuïteit was voor cliënten en behoud van deskundigheid. Het TopiX team kreeg de opdracht om het beleid verder te zetten qua instroom (aanmelden, CRZ, bemiddeling) en tegelijk zich voor te bereiden op de persoonsvolgende financiering. De officiële startdatum was 1 januari 2015. Juridische vorm De projectgroep protocol mocht zich over volgende vraag buigen: welke juridische structuur zal TopiX krijgen? Het antwoord was duidelijk. Er werd aangeraden om voorlopig een feitelijke vereniging op te richten met de structuren van een vzw. Als het nodig of mogelijk wordt om effectief een vzw te worden, kunnen we relatief vlot de overgang maken. Na toetsing bij de partners werd er beslist om een Raad van Bestuur op te richten, nog geen Algemene Vergadering. Idealiter zouden we een werkgeversgroepering zijn, maar die wetgeving staat nog niet helemaal op punt. JAARVERSLAG 2014 11
Overleggroepen Diverse overleggroepen zagen het licht in 2014 met een mix van personeelsleden. Een kort overzicht: Werkgroep administratieve krachten: uitwisseling van ervaringen qua personeel en financiën Projectgroep SEO-R: elkaar ondersteunen bij het implementeren van de schaal Emotionele Ontwikkeling Werkgroep hulpmiddelen: uitwisseling van interessante instrumenten voor begeleidingen Projectgroep kwaliteit: ervaring uitwisseling en voorbereiden interne audit bij elkaar Intervisiegroep van coaches Projectgroep protocol 2. Stedenfonds Nijlen Oikonde heeft een samenwerkingsverband met het O.C.M.W van Nijlen sinds 1999. Wij ontvangen een subsidie om personen met een (vermoeden van) handicap die in Groot-Nijlen wonen te ondersteunen in hun dagelijks leven. Eén van de doelstellingen van het project is om op een zeer laagdrempelige manier en zonder lange wachttijden mensen met een hulpvraag te begeleiden. De meeste aanvragen komen via de sociale dienst van het OCMW bij ons terecht. Een nauwe en fijne samenwerking met ieder de eigen specialisatie maakt dit project uniek! Indien nodig schuiven de mensen door naar het reguliere VAPH- systeem nadat we samen de juiste procedures doorlopen hebben. Zo creëren we regelmatig open ruimte voor nieuwe cliëntsituaties. Oikonde Mechelen blijft samenwerken met andere diensten en sociale netwerken een meerwaarde vinden om het optimale in zulke cliëntsituaties te kunnen bereiken. Concreet: - We begeleidden drie alleenstaanden, twee personen die gehuwd zijn en een koppel. - Vijf van de zes situaties werden verwezen door OCMW Nijlen. - Het ging om 3 vrouwen, 2 mannen en een koppel. - Een cliënt werkt, 1 is gepensioneerd en de 4 anderen hebben een uitkering. - Eén begeleiding stopte omwille van het overschakelen naar een meer gepaste ondersteuning binnen het VAPH. 3. Onada Onada kon ook in 2014 rekenen op onze inzet bij het ontknopen van vastgelopen situaties en het opnieuw perspectief bieden aan cliënt en omgeving. Vanuit Oikonde maakten doorheen de vier vorige jaren reeds verschillende mensen deel uit van een overleg. We merken dat wie deelneemt enthousiast terug komt. Het is telkens weer een fijne en verrijkende ervaring om op deze manier te werken met cliënten, begeleiders, familie en met elkaar. Er is uitwisseling tussen mensen vanuit diverse sectoren en steunvragers. Er is herkenning en erkenning, er wordt zorg gedeeld. Vanuit andere diensten is er JAARVERSLAG 2014 12
een andere manier van kijken met andere vragen tot gevolg, andere tips en andere adviezen maar soms ook een gelijke kijk, een gedeelde zorg, een gedeelde mening. De gratis vormingsmomenten, die de mensen van Onada als dank voor inzet aanbieden, worden ook steeds graag bijgewoond. De gekozen onderwerpen sluiten vaak mooi aan bij thema s in onze werking. Ze zetten ons mee op weg, bieden ons een perspectief. JAARVERSLAG 2014 13
Nieuwtjes Personeelspunten In 2014 werden de diensten begeleid wonen beloond met een nieuwe regelgeving. Vermoedelijk zal die niet lang meegaan met de persoonsvolgende financiering in het vooruitzicht, maar we kregen ze toch in mei en ze ging in voege met terugwerkende kracht vanaf 01/01/14. Tot onze verbazing werden plots onze cliëntcontacten in een beperkende vorm gegoten. Er was nooit eerder een grens bepaald over de minimum- of maximumduur. Nu werd de minimumduur een uur. In eerste instantie lijkt dat niet onlogisch en geen probleem: de meeste van onze begeleidingscontacten duren minstens een uur. Maar waar blijft dan plots de zorg op maat? Sinds wanneer is alleen een contact van minstens een uur zinvol? Er zijn wel wat cliënten voor wie een uur al heel lang is om een gesprek te doen. Andere cliënten zijn meer geholpen met twee korte huisbezoeken in een week. We besloten onze werking hier niet door te laten beperken. Tot onze blijdschap werden de personeelspunten geïntroduceerd. Eindelijk kregen we meer vrijheid om onze personele middelen in te zetten volgens de noodzaak van onze organisatie. In combinatie met de personeelspunten van RTH wierven we prompt een stafmedewerker aan en konden we even een klusjesman inzetten. Ook de convenanten gaven meer bewegingsruimte. We hebben wel meer dan ooit een goede personeelsmonitoring nodig, maar het resultaat vergoedt tot dusver de complexiteit. Exit feestnamiddag en nieuwjaarsreceptie introductie van participatie. 2014 is het jaar van de laatste feestnamiddag, zoals 2015 het jaar zal zijn van de laatste nieuwjaarsreceptie. De feestnamiddag en nieuwjaarsreceptie waren nochtans gevestigde tradities in Oikonde, Heel wat cliënten kwamen er naartoe en beleefden plezier aan deze activiteiten. Alle medewerkers waren aanwezig. Omdat we stilaan met minder middelen meer zullen moeten doen, beslisten we na lang beraad om deze tradities te stoppen. De personeelskost voor de voorbereiding en tijdens de activiteiten waren behoorlijk. Daarbij komt dat de organisatie van dergelijke activiteiten niet behoort tot de kernopdracht van Oikonde. Onze taak is mensen met een beperking ondersteunen op alle levensdomeinen waar het nodig is zodat zij een kwaliteitsvol leven kunnen leiden. Vrijetijdsbesteding, gezellige momenten beleven zijn heel belangrijk voor de levenskwaliteit. De begeleiders van Oikonde zullen cliënten dan ook mee blijven ondersteunen om hier naar op zoek te gaan in hun netwerk, in hun gemeente, in de brede maatschappij. Een pluspunt van onze activiteiten was de informele mogelijkheid om met de cliënten tussendoor van gedachten te wisselen. Dit willen we in de toekomst versterken door te starten met de organisatie van participatie. Vanaf 2015 gaan we met onze cliënten en de mensen rondom hen in gesprek over wat Oikonde doet, de manier waarop we het doen, verbeteringen die we kunnen aanbrengen. Zo kunnen de cliënten mee bepalen in welke richting Oikonde verder ontwikkelt. We gaan dus proberen om ons enerzijds aan te passen aan de nieuwe economische realiteit en anderzijds kansen grijpen om werk te maken van iets waar we zeker nog in kunnen groeien. JAARVERSLAG 2014 14
Onthaal Vanaf 1 januari 2014 werd ons onthaal gehalveerd. Voortaan zijn we alle weekdagen een halve dag open. Dat lijkt niet echt klantvriendelijk in deze beginnende commerciële tijden? Toch bleken weinigen er last van te hebben. We introduceerden immers een werkgsm voor bijna iedereen. De nummers worden ruim verspreid zodat de bereikbaarheid van Oikonde gerichter mogelijk werd. Coaching Er wordt nogal wat gevraagd van de begeleiders in deze tijden vol verandering. Het leek ons dan ook logisch dat we de klassieke ondersteuningsvormen onder de loep namen. We beslisten dat de coördinatoren het aspect individuele ondersteuning in hun functie gaan versterken. Er is al heel wat ad hoc overleg, de deur van de coördinatoren staat altijd open. Toch wilden we dit een meer structureel, ingebed, gegarandeerd karakter geven. Vanaf 2015 zal iedereen systematisch recht hebben op minstens 3 individuele gesprekken die gepland worden en waar rustig en ruim de tijd wordt genomen om alle aspecten van het dagelijkse werk te bespreken. Hoe dit zich gaat verhouden tot de functioneringsgesprekken bekijken we ook in 2015. Stafmedewerker De nieuwe functie van stafmedewerker werd gecreëerd in Oikonde, Lut werd aangeworven en we hebben het geweten! Enkele voorbeelden: We startten eindelijk met de noodzakelijke inhaalbeweging qua kwaliteitszorg. Oikonde blies 40 kaarsjes uit en als cadeau kreeg het een facebook account. De berichtjes en de statistieken erover bleven non stop komen. Een filmpje over de laagdrempeligheid van de binnenstad in Mechelen ging viraal De leidinggevenden werden ontlast van het voorzitterschap van enkele cellen. Kortom, Lut was snel ingeburgerd en verzet heel wat werk. JAARVERSLAG 2014 15
Nawoord 2014 was een beetje rustiger (?) dan 2013. Maar 2015 heeft weer heel wat in de pijplijn om ons verder klaar te stomen voor de persoonsvolgende financiering. We gaan in zee met een externe begeleidster (Axelle Vanquallie) om ons te buigen over het DNA van Oikonde. We gaan een meerjarenplanning voor onze vorming opstellen en die meer intern organiseren. Hierbij denken we aan de thema s oplossingsgericht werken, sociale netwerken, non verbale communicatietechnieken,. We gaan ons buigen over de effectieve inzet van de begeleidingsuren voor rechtstreekse cliëntcontacten. Na een doorlichting van onze dossiervorming komen de handelingsplannen in 2015 aan bod. Er is de opportuniteit om met de sociale huisvestingsmaatschappij in Mechelen, Woonpunt, samen te werken. En misschien in Lier ook. Met TopiX gaan we zoeken naar een manier om onze kostprijs te berekenen. Het TopiX team zal starten en de werkingen van onze instroomcel en de bekendmakinsgscel zullen afgestemd moeten worden. We krijgen eindelijk nogeens auditoren over de vloer. 2020 here we come! JAARVERSLAG 2014 16