GO-AL G odsdienst O nderwijs - A lle L eerkrachten maart 2013, nr. 37 In het begin Dit is een GO-AL light... Deze keer is er geen beginartikel en niet te veel info, alleen het allernoodzakelijkste. Misschien heb je van je vakverantwoordelijke vernomen dat wij samen komen voor het opstarten van een vakinformatiedossier (VID). Wat is dat nu weer? Wel hierover kort een woordje uitleg... Mededelingen vanuit inspectie-begeleiding HET VAKINFORMATIEDOSSIER Het doel van het VID is vooral de vakwerkgroepen godsdienst een prikkel te geven om na te denken over enkele belangrijke items m.b.t. het vak. We bevragen de vergaderwijze, de leerplanafspraken, de afspraken rond het gebruik van leermiddelen, de evaluatie en het beleid rond nascholing. Telkens wordt hierbij gevraagd om dit te staven aan de hand van verslaggeving of documenten. Daarnaast bevragen we ook de individuele leerkracht over zijn/haar ervaringen met het vak aan de hand van drie items: 'mijn vak in de school', 'mijn vak in de klas' en 'ik en mijn vakgebied'. De concrete vraagstelling kan je lezen op de PowerPoint die we die avonden brengen aan de vakverantwoordelijken. Je kunt die downloaden op: http://www.dpbbrugge.be/rkgodsdienst/inspectie.htm Je klikt op 'PowerPoint' onder de titel 'vakinformatiedossier' en daarna op 'alleen lezen'. De vakverantwoordelijke is de beheerder van het dossier. Hij werd door ons uitgenodigd op de infoavond om het dossier op te starten. De vakverantwoordelijke zal op zijn beurt de directeur en alle leerkrachten godsdienst uitnodigen om deel te nemen aan het dossier. Concreet betekent dit dat je vanuit THOMAS een mail zult ontvangen met de link naar het dossier. Indien je een account hebt op THOMAS zal je gevraagd worden om in te loggen... Heb je geen 'account', dan zal je gevraagd worden er eentje aan te maken. Vanaf dat moment kan jij het dossier van de vakwerkgroep mee opvolgen. verantwoordelijke uitgever: inspecteurs-adviseurs r.-k. godsdienst bisdom Brugge P a g i n a 1
Het onderdeel van de vakwerkgroep is door iedereen te bekijken, ook door de directeur van de school. Het onderdeel van de individuele leerkracht is een uitwisseling tussen de leerkracht en de verantwoordelijke inspecteur-adviseur. Het is dan ook uitsluitend door hen beiden in te kijken. Het VID bevordert de samenwerking binnen de vakwerkgroep en daagt de leerkrachten uit om samen na te denken over belangrijke aspecten van hun vak. Elk schooljaar wordt het VID geüpdatet door de vakverantwoordelijke in overleg met de collega's. De doelstellingen zijn een betere interne kwaliteitszorg én professionalisering in het vak. We willen dus enerzijds zicht krijgen op de werking van het vak binnen de school en anderzijds een impuls geven aan de vakwerkgroepen die nog niet zo sterk onderlinge afspraken maken. Het is dus niet de bedoeling om alle items 'pro forma' in te vullen. Wel om alles op een realistische manier te hanteren en te staven met aanwezige documenten. Het zou bvb makkelijk kunnen dat er geen gemeenschappelijke afspraken zijn over het gebruik van het leerplan of dat evaluatie wel eens ter sprake komt, zonder dat er direct gezamenlijke afspraken zijn over het rapporteren over kennis, levensbeschouwelijke vaardigheden of attitudes. Dan is het beter om gewoon te schrijven... 'dit item werd niet echt besproken',... Op die manier kan een agenda worden vastgesteld met prioriteiten voor het komende schooljaar en kan er stapsgewijze een impuls gegeven worden aan de verdere professionalisering. Het kan alleen de leerlingen en het vak ten goede komen. Het bevordert de samenwerking tussen de leerkrachten die door overleg samen zoeken naar de best mogelijke invulling van het vak. Het kan een stimulans zijn en perspectieven openen om de eigen lesstijl te optimaliseren als het nodig is. We maken concrete afspraken voor opvolging. We vragen dat de vakwerkgroep tegen het eind van dit schooljaar de dingen inbrengt waar men reeds aan gewerkt heeft de voorbije jaren. Voor de andere dingen schrijft men - zoals gezegd - 'nog niet besproken'. Wij proberen om tegen het eind van september aan alle vakverantwoordelijke een korte feedback te geven op wat er in het dossier staat. We willen echt proberen om het op te volgen en in samenspraak met vakverantwoordelijke en directie uit te kijken om haalbare lijnen uit te tekenen voor de toekomst. We zijn er ons ten volle van bewust dat dit een nieuwe benadering is om met het vak r.-k. godsdienst om te gaan. Het is een afspraak die voor heel Vlaanderen gemaakt werd. Het is de bedoeling om sterk de nadruk te leggen op het stimuleren van de kwaliteit binnen het vak godsdienst. Tot nu toe werd vooral beklemtoond dat het vak 'iets apart' is en dat het toch niet in de doorlichting kan worden meegenomen. Dat is correct, maar het is een vak dat thuishoort in het curriculum waarbij leerlingen het recht hebben op degelijk levensbeschouwelijke onderwijs dat voldoet aan de normen van het hedendaagse onderwijs-denken: leerplangericht, vanuit activerende werkvormen, met aandacht voor zowel kennis, vaardigheden als attitudes, met een proces-evaluatie als onderdeel van de lesvoorbereiding en gericht op het stimuleren van de levensbeschouwelijke groei van jonge mensen. We zijn er van overtuigd dat er heel veel goede dingen gebeuren. Die willen we bevestigen en tegelijkertijd, waar nodig, enkele aandachtspunten binnen de focus zetten. Het is tevens een aanvulling op de klasbezoeken die we doen. Deze klasbezoeken zijn in eerste instantie een kennismaking met de leerkracht op de werkvloer: hoe is de aanpak, gebeurt die binnen de visie van het leerplan, is die vooral gericht op levensbeschouwelijk werken,...? Dit alles komt in verantwoordelijke uitgever: inspecteurs-adviseurs r.-k. godsdienst bisdom Brugge P a g i n a 2
een verslag als feedback omdat zowel de leerkracht als de directie recht hebben om te weten waar de leerkracht staat, wat zijn/haar sterke punten zijn en via tips hoe het verder kan geoptimaliseerd worden. Dit verslag is ook nodig omdat het decreet rechtspositie vraagt dat voor functioneringsgesprekken en voor de evaluatie van de leerkracht godsdienst, er een bijdrage is voor het 'inhoudelijke en vaktechnische' deel vanuit de bevoegde instantie die hiertoe de inspecteur-adviseur mandateert. Het VID is dus niet in de eerste plaats een puur controlemiddel. Het wil een realistisch hulpmiddel zijn om samen verder te werken aan de kwaliteit van onderwijs. We hopen het op die manier te zien als een realistische kijk, die voert naar werkbare afspraken en aandachtspunten voor de toekomst. Het vakinformatiedossier is een groeidossier: we starten dit jaar vanuit het aangeven van 'een stand van zaken' en laten het jaar na jaar groeien zodat de visie en de kwaliteit van het vak steeds weer worden bekeken. En heb je vragen... aarzel niet om contact op te nemen met de verantwoordelijke inspecteur-adviseur. BUSO We hebben voor het buitengewoon secundair onderwijs een pagina aangemaakt op onze website, zodat je makkelijk alle info kunt terugvinden. Neem een kijkje op: http://www.dpbbrugge.be/rkgodsdienst/buo.htm NIEUWE FUNCTIEBESCHRIJVING VOOR DE LEERKRACHT GODSDIENST Ondertussen kunnen we ook reeds melden dat de erkende instantie rooms-katholieke godsdienst een nieuw vakinhoudelijk en vaktechnisch onderdeel heeft uitgewerkt als addendum bij de functiebeschrijving van de godsdienstleerkracht. Ook hier zullen we later verder over informeren. Eén stap met een keer... lijkt meer dan genoeg. Link - interessant om weten Enkele interessante boeken en weetjes. Heb je zelf iets wat je met de collega's wilt delen... laat het ons weten op ons gekende e-mailadres: rkg.so.wvl@gmail.com Wie een scherpe analyse van onze maatschappij wil, kan zeker het boek 'borderline times' eens doornemen. In het begin vraagt het wel even doorbijten... want je krijgt de indruk dat het boek onze maatschappij zo negatief omschrijft... Psychiatrie als spiegel van de wereld waarin we leven. Dirk De Wachter schetst borderline dan ook als een maatschappelijk ziektebeeld. Eén conclusie staat als een paal boven water: In onze westerse maatschappij kenmerken de symptomen van borderline niet onze leefwereld. Gelukkig zijn er andere, meer hoopgevende signalen met vooruitzicht op herstel. Mensen verzetten zich uitdrukkelijk tegen de symptomen. Hechting, engagement, solidariteit en gemeenschapszin zijn waarden die broodnodig zijn om weerwerk te bieden tegen de huidige borderlinegesteldheid van dreigende verbrokkeling, impulsiviteit en zinloosheid. Alle info op: http://www.lannoo.be/borderline-times verantwoordelijke uitgever: inspecteurs-adviseurs r.-k. godsdienst bisdom Brugge P a g i n a 3
De nieuwe jongeren zijn anders. Maar zijn ze slimmer en sneller? Of zijn ze liever lui dan moe? Zijn ze traditioneler of net weer niet? De jeugd is tegenwoordig geeft je een herkenbaar en correct beeld van de jongeren van nu. In hun toegankelijke en spitse stijl, onderzoeken Pedro De Bruyckere en Bert Smits de meest hardnekkige mythes over jongeren om ze nadien te nuanceren of zelfs radicaal ontmaskeren. Bovendien geven ze tips over hoe je het best omgaat met jongeren thuis, in de klas en op het werk. Kortom, een leuk boek dat je doet kennis maken met 'de nieuwe generatie jongeren'. Alle info op: http://www.lannoo.be/de-jeugd-tegenwoordig We brengen enkele BELANGRIJKE LINKS onder de aandacht: Joost Vandendriessche heeft zijn suggesties van duizenden links die belangrijk kunnen zijn voor het godsdienstonderwijs nu op THOMAS ondergebracht. Wil je inspiratie over links, krantenartikels, impulsen, handige info, tips voor gratis software... neem dan een kijkje op: http://www.themissinglink.be/ Het bisdom Brugge heeft een blog aangemaakt waarbij alle vormingsinitiatieven die genomen worden in het bisdom worden samengebracht. Als je op zoek bent naar vorming voor jezelf, daar zul je daar zeker wel iets vinden. We brengen het logo ook aan op onze site zodat je onmiddellijk weet waar je deze info kunt vinden. http://www.vormingbisdombrugge.be/ Enkele BOEIENDE ARTIKELS die inspirerend kunnen werken voor je lespraktijk... We hebben een korte brochure samengesteld rond 'activerende werkvormen'. De motivatie voor het belang van het gebruik ervan vind je in een begeleidende en inleidende PowerPoint. Je kunt het allemaal lezen op: http://www.dpbbrugge.be/rkgodsdienst/artikels.htm We willen ook nog eens de aandacht vestigen op 'de eigenheid van het vak'. Je vindt een boeiend artikel van Jean Agten over 'open en levensbeschouwelijke vraagstelling'. Geen grote theorie, wel concrete tips en concrete vragen voor de klas. Lees meer op: http://www.dpbbrugge.be/rkgodsdienst/doc/agten_interlevensbeschouwelijke_communica tie.pdf Wil je tips krijgen om een levensbeschouwelijk traject uit te werken, dan kan dit nu ook. Peter De Burghgraeve en Renilde Vos hebben in hun school een rode draad geschreven om een levensbeschouwelijke traject op te zetten met de leerlingen. Dit werd nu op THOMAS voorgesteld. Volgend schooljaar zal hierover een nascholing worden opgezet om iedereen hiervoor verder te sensibiliseren. Neem nu een kijkje op: http://www.kuleuven.be/thomas/page/de-rode-draad/ verantwoordelijke uitgever: inspecteurs-adviseurs r.-k. godsdienst bisdom Brugge P a g i n a 4
Nascholingskansen - Verslagen DAG VAN DE GODSDIENST Ging door in de Oude Abdij te Drongen op woensdag 20 februari 2013 en was een succes. De dag werd globaal positief geëvalueerd door de aanwezigen. Je kunt het verslag (foto's en syllabi) van de dag vinden op onze site: http://www.dpbbrugge.be/rkgodsdienst/dag_van_de_godsdienstleerkrachten_2013.html STUDIEDAG VOOR GODSDIENSTLEERKRACHTEN OKAN Op 22 februari 2013 werd de studiedag georganiseerd voor leerkrachten godsdienst in OKAN. Deze dag werd niet zo druk bijgewoond vanuit West-Vlaanderen. Alle materiaal dat er werd overlopen is online beschikbaar op THOMAS. Je kunt je, als leerkracht godsdienst OKAN, lid maken van de community 'Godsdienst in Okan' en alle aanwezige lesmateriaal gebruiken. Je kunt ook jouw materiaal delen met de collega's. STUDIEDAG OVER DE 'LEVENSBESCHOUWELIJKE COMPETENTIES VOOR DIALOOG' VOOR LKRN OFFICIEEL ONDERWIJS Deze studiemiddagen voor leerkrachten r.-k. godsdienst die les geven in het officieel onderwijs staan gepland op woensdag 17 april (in het PTI te Kortrijk) of op woensdag 24 april (in het atheneum in Assebroek) telkens van 14 tot 16 uur. We krijgen een overzicht van het ontstaan van de competenties, we overlopen ze, we geven de uitleg die belangrijk is om er mee te werken, we situeren het naar de toekomst en we hopen om het ook toe te passen op een concreet voorbeeld. OVERZICHTJE VAN ALLE BELANGRIJKE INFO Bij ons: http://www.dpbbrugge.be/rkgodsdienst/activiteiten.htm en via facebook en google+ En interdiocesaan via: http://www.idkg.be/nascholing.htm En de pluim En de pluim gaat deze keer naar alle vakverantwoordelijken! Voor hun inzet bij het opstarten van het vakinformatiedossier. Maar ook voor het doormailen van alle info die in de loop van het schooljaar door de inspecteurs-adviseurs wordt doorgegeven. En zeker ook voor het modereren en enthousiasmeren van de vakwerkgroep. We wensen allen ook een creatieve en enthousiaste aanpak toe! U kunt dit en vorige nummers van GO-AL ook downloaden via http://www.dpb.be/rkgodsdienst/nieuwsbrief.htm verantwoordelijke uitgever: inspecteurs-adviseurs r.-k. godsdienst bisdom Brugge P a g i n a 5